Zwarte gereformeerde kerk
bespreekt de apartheid
Part-time predikanten in
Hervormde Kerk in opmars
Jehova's getuigen
teleurgesteld
Akkoord Hervormden en
Vrije Evangelischen
Kerk mag geen geld
aan PCR schenken
Trouw
VANDAAG
Priesters
assistentes
Laksheid in
Georgië
Christenen opgepakt
in Ethiopië
CPN-affiches
uit jeugdcentrum
VOORBUGAI
UIT DE KERKBLADEN
De kern van
het geschil
Youth for Christ
houdt open dag
DINSDAG 12 JUNI 1979
KERK
TROUW/KWARTET
door Hennie Serfontein
DURBAN Vandaag komt
in Umgababa, een dorp in de
buurt van Durban, de algeme
ne synode van de zwarte Ne
derduits Gereformeerde Kerk
in Afrika bijeen voor een ver
gadering die vérrijkende ge
volgen kan hebben voor de
rassenverhoudingen in Zuid-
Af rika.
Dc bijeenkomst kan vooral van in
vloed zijn op de verhouding tussen de
drie „nlet-blanke" NO-kerken en de
blanke Nederduitse Gereformeerde
kerk. die voorstandster van de apart
heid is. De synode kan eveneens een
uitwerking hebben op de „vertlgte"
pogingen van de regering tot samen
werking met stedelijke zwarte lei
ders. zoals ds Sam Buti, de huidige
secretaris-generaal van de zwarte
NO-kerk.
Dc debatten kunnen een aanwijzing
geven inzake de vraag of de zwarte
NO-kerk zich beweegt in een meer
radicale richUng en naar een hardere
tegenstelling tot de blanke NG-kerk
en de regering.
Een eerste punt op de agenda is de
kwestie of ds Sam Buti zal worden
gekozen tot voorzitter van de synode
als opvolger van zijn vorig Jaar over
leden vader ds Ernest Buti. De jonge
Buti is ook voorzitter van de Zuldafri-
kaanse raad van kerken en hij staat
bekend om zijn radicale kritiek op de
regering en om zijn verzet tegen de
apartheid.
Sommige behoudende blanke predi
kanten in de zwarte kerk met steun
van de blanke NG-kerk en van zwarte
evangelisten in de eigen kerk. drin
gen aan op het kiezen van een „gema
tigde" zwarte of zelfs van een „verlig
te" blanke, zoals ds Nico Basson, de
actuarius van de zwarte synode. De
conservatieve krachten voelen aan
dat ds BuU niet te manipuleren is en
dat hij tegenover de blanke NG-kerk
een onafhankelijke koers zal varen.
De tweede kwestie die de zwarte sy
node zal bezighouden is de eenheid
van de vier raciaal gescheiden NO-
kerken. Nadat de blanke kerk in ok
tober het idee van één kerk samen
met de vroegere „dochterkerken"
heeft afgewezen, hebben de drie
„niet-blanke" kerken besloten verder
te gaan in het vormen van een multi-
raciale gereformeerde kerk. Indien de
zwarte synode de voorstellen daartoe
aanvaardt, kan dat het proces van
eenwording en daarmee de breuk met
de blanke NG-kerk alleen maar be
spoedigen.
De Broederbond vormt een derde
brandend punt op de agenda. De
helft van de predikanten van de blan
ke NG-kerk behoort tot deze geheime
organisatie van super-Afrikaners, die
in feite Zuid-Afrika bestuurt. Sam
Buti heeft aangekondigd dat de syno
de een oproep aan de predikanten in
de zwarte en in de blanke NG-kerk zal
richten, zich van deze organisatie los
te maken. De predikanten voelen zich
in de eerste plaats verbonden met de
Broederbond en niet met de kerk. die
door haar wordt gedomineerd.
Tegenstand kan worden verwacht bij
het voorstel dat alle blanken die in of
voor de zwarte NG-kerk werken, ook
lid moeten worden van die kerk. In de
huidige situatie zijn blanke predikan
ten en andere werknemers van de
zwarte kerk lid van de blanke kerk.
De synode zal voorts spreken over het
controversiële document „Een ge
rechtvaardigde revolutie", dat de
raad van kerken vorig Jaar toegezon
den heeft aan zijn leden-kerken. Ook
zal de synode het hebben over rassen
verhoudingen. apartheid, discrimina-
Ue en gevangenschap zonder proces.
Voor het eerst in de geschiedenis zul
len de hoogste leiders van de blanke
NG-kerk de synode bijwonen, een te
ken hoe belangrijk zij deze bijeen
komst beschouwen. Uit het buiten
land komen verscheidene waarne
mers. De gereformeerde kerken in
Nederland zenden dr. A. Kruyswijk
en dr. H. B. Weijland, respectievelijk
lid van de gereformeerde deputaten
buitenland en actuarius van het mo-
deramen van de gereformeerde syno
de. Verder komen delegaties uit Zwit
serland en de Verenigde Staten.
DüSSELDORF/OBERHAUSEN (EPD) De leiding van de evangelische
kerk in Rijnland heeft het besluit van de regionale synode in Oberhausen uit
gelden van de Kirchensteuer 10.000 mark \e bestemmen voor het speciaal
fonds tegen het racisme, opgeschort.
Het besluit van de regionale synode gaat volgens de kerkleiding in tegen een
besluit van de synode van de kerk van Rijnland in januari. De voorzitter van
de synode en de beambte voor oecumenische zaken hebben opdracht
gekregen het synodebesluit aan de regionale synode in Oberhausen uit te
leggen. De regionale synode heeft haar besluit op 26 mei met grote meerder
heid genomen. De synodeleden zelf droegen uit eigen zak 12.500 mark voor
het PCR-fonds bij.
Na het besluit van de wereldraad van kerken in augustus 1978 om 85.000
dollar bij te dragen aan het patriottisch front in Rhodeslë is het aantal giften
in Engeland voor het PCR toegenomen. In de twee jaar tot augustus 1978 was
door de Britse raad van kerken minder dan 1.000 pond aan het PCR
overgemaakt, terwijl sinds die datum reeds 2.000 pond werd overgemaakt
DEN BOSCH - De pastorie
huishoudsters in de r.k. kerk
hebben voor hun beroep beslo
ten tot een nieuwe naam. zo
meldt het bisdomblad van het
bisdom Den Bosch. Voortaan
willen zij priestersassistente
genoemd worden. Zij vinden
hun positie te vergelijken met
die van doktersassistentes,
apothekersassistentcs enzo
voort. aldus de motivering op
een bijeenkomst van priesters-
assistentes in Den Bosch.
TIFLIS (Reuter) Functiona
rissen van de communistische
partij in de Sowjetrepubliek
Georgië zijn officieel berispt,
omdat zij toelaten, dat de men
sen religieuze tradities naleven
en een niet-sociallstlsche ma
nier van leven leiden.
Het in Ti/lis verschijnende dag
blad Zarja Wostoka heeft be
kendgemaakt. dat het centraal
comité van de Georgische com
munistische partij ideologi
sche leiders in het plattelands
gebied van Zestafoni. ten
noordwesten van Tiflis, heeft
berispt wegens „tekortkomin
gen en onvergeeflijke omis
sies" De invloed van de gods
dienst is daar aanzienlijk. Veel
gebruiken, riten en leesten
worden er in stand gehouden,
die in strijd zijn met de normen
van socialistische moraal en de
sowjet-manier van leven.
waarin opgenomen. Oe Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenre Tamminga
0«reCteur mg O Posima
hoofdkantoor
PesiDu* ev>
1000 AW Anr»ienla»*i
lol 020-913456
lekt tooos
tg*o 66 00 00
REGO ROTTEROAM/OORORECMT
Postbus 9*8
3000 ax Rotterdam
iel 010-115568 (abonnementen
enbe/Ofgmgi
tel 010-t 15S68 (redacts)
lel 115700 lurtSlurtend voor
REGIO D€N MAAG'IE 'OEN
Postbus tot
2501 CC Den Maag
lel 070-469445
Parhstnat 22
Oen Maag
REGO NOORO'OOST-NEOERtANO
iu-rsiule«d admevstratiei
Postbus 3
lei 05200-17030
Melkmarkt 56
Z*»o"e
Abonnementsprijzen:
Per maand f 15 90
Pw kwartaal 47 70
Pe» had jaar 95.40
Per iaar 188 60
Advefenf,efa
•ren op aanjaag
Tete»omscne
adressen boven i
Opgave f.m>iieberichten 9-19 30 van
mj.maag I'm vMdaq Op rondog van 18-
20 vu' leiel 020-913456
Opgave m>n» advertenties te'
0:0 436868 ol sctv-ne*s« aan Mev-Adv
a'de' r»g postbus 4?3
10O0 AK AMSTERDAM
Adreswiz-g-noen u-tskelend acnrrfte<(|k
aan A'r Amsterdamse adressen
van een onzer verslaggevers
DOORN Er is in de Her
vormde Kerk een toenemen
de behoefte aan het part-time
predikantschap. Op 1 januari
van dit jaar waren er al zestig
predikanten die een gemeen
te voor een deel van hun
werktijd dienden terwijl nog
27 gemeenten een part-time
predikant zochten.
De sinds 1976 bestaande mogelijk
heid voorziet dus in een behoefte ai-
dus de commissie voor het beroe-
pingswerk in haar verslag dat giste
ren besproken werd in de Hervormde
Synode.
Bij het creëren van de mogelijkheid
van een part-time predikantschap
dacht men vooral aan kandidaten die
Ujdens hun doctoraalstudie alvast
een kleine gemeente wilden dienen.
Maar nu al blijkt de verscheidenheid
van mogelijkheden veel groter te zijn.
Leraren verminderen hun aantal les
sen om daarnaast weer predikant te
kunnen zijn. Gehuwde vrouwen ma
ken hun opleiding produktief naast
hun gezin en het werk van hun man.
Mannelijke predikanten geven op
deze wijze hun echtgenote de gele
genheid haar beroep in een deeltaak
uit te oefenen Maar ook oudere do
minees ontdekken dat zij zo in hun
laatste dienstjaren minder overbezet
kunnen zijn en toch hun 36 pensioen
jaren kunnen voltooien.
Enkele synodeleden uitten gisteren
enige beduchtheid over deze opmars
van de part-timers in het pastoraat.
Opmerkelijk in het verslag van de
beroepingscommissie is ook dat wat
wel genoemd werd de „vlucht" van
dominees uit het gemeente-pastoraat
naar bijzondere functies zoals in het
onderwijs of in ziekenhuizen geheel
tot stilstand is gekomen. Tegenover
de 36 gemeente-predikanten die de
•afgelopen dire jaar een dergelijke
functie aanvaardden stonden er 46
die weer terugkeerden naar het gewo
ne gemeentewerk Een winst dus van
10 voor de gemeenten terwijl alleen al
in het Jaar 1975 het verlies nog 25
gemeente-predikanten betrof
Toch zal het naar de verwachting van
de beroepingscommissie nog geruime
tijd duren voor het aantal vervulbare
vacatures tot een aanvaardbaar mini
mum is teruggebracht. In 1972 waren
er nog 1484 predikantsplaatsen bezet
waarvan de meesten volledig. In 1979
waren dat er maar 1403 waarvan 60
met een predikant voor een beperkte
werktijd. De Hervormde Kerk heeft
bijna 1600 gemeente-predikanten no
dig. Per 1 januari waren er 192 reële
vacatures waarvan 46 in de sector
van de gereformeerde bond en 27
voor part-timers.
De mogelijkheid tot mutaties is zo
doende bijzonder groot. Kerkeraden
die adverteren om een dominee te
krijgen merken dat. Sommige adver
tenties leveren zelfs geen enkele be
langstellende op. Dat hangt volgens
de commissie waarschijnlijk ook
hiermee samen dat veel predikanten,
ook zij die nog wel eens zouden willen
veranderen er niet over denken zich
zelf te melden bij een onbekende be
roepingscommissie. Bovendien gaan
sommige kerkeraden ook erg onzorg
vuldig met sollicitanten om.
De synode hield zich gistermiddag
vooral bezig met kerk-ordelijke za
ken. De kwestie die daarbij de meeste
aandacht kreeg, was een ontwerpre
geling voor het onderzoek naar de
geschiktheid voor het predikant
schap. Vroeger werd dit onderzoek
pas verricht na het afstuderen (het
zogenaamde colloquium). Voor dege
nen die dan afgewezen werden was
het zeer pijnlijk als zij in dat stadium
pas te horen kregen dat zij in feite
yoor niets theologie gestudeerd
hadden.
In 1975 kwam het tot een nieuwe
regeling die echter in de praktijk niet
kon worden gevolgd. Vandaar dat er
nu weer een ontwerp op tafel lag,
opgesteld door dr. R. J. Mooi en de
studenten-adviescommissie. De be
doeling is dat zij die predikant willen
worden maar die daarvoor niet ge
schikt worden geacht, dat zo vroeg
mogelijk te horen krijgen.
Niemand in de synode was enthousi
ast over de nieuwe regeling. De kerke
lijke hoogleraren H. Berkhof (die gis
teren in de synode zijn 65-ste verjaar-,
dag vierde) en H. Jonker, twijfelden
aan de uitvoerbaarheid. Gewaar
schuwd werd van verschillende kan
ten dat dit onderzoek wel eens hele
maal verkeerd zou kunnen vallen bij
de studenten. Woorden als screenen
en Berufsverbot werden gehoord en
ds. R. H. M. de Jonge uit Bruinisse
trok parallellen met Tsjechoslowa-
kije waar de politiek het selecteren
van de theologische studenten
bepaalt.
De aanwezige studenten Van der
Schans en Liesbeth Matthijssen
toonden zich voorstanders in het be
lang van de studenten zelf. Na het
eerste jaar is het. zeker als de plannen
van minister Pais werkelijkheid wor-*
den, haast niet meer mogelijk naar
een andere studie om te zwaaien.
Bovendien, zo verzekerde dr. Mooi,
„gaat het alleen om zeer uitzonderlij
ke gevallen waarbij ieder op zijn
klompen aanvoelt dat zo iemand
geen dominee kan worden". De vraag
is in feite, zei dr. Mooi, heeft de kerk
een zeef nodig of niet. Bovendien is er
voldoende beroepsmogelijkheid inge
bouwd.
Prof. dr. A. J. Bronkhorst gaf het
voorbeeld van iemand die een paar
jaar geleden in zijn eerste gemeente
niet gehandhaafd kon blijven als pre
dikant. Dat heeft de kerk toen wel
een kwart miljoen gekost, zei hij. Wat
we nu ontworpen hebben, is de aller-
barmhartigste regeling, aldus prof.
Bronkhorst.
Met het besef dat met dit voorstel het
ei van Columbus nog niet was gevon
den, werd het met dertien stemmen
tegen aanvaard.
Ds. L. de Liefde deelde namens de
raad voor herderlijke zorg nog mee
dat deze raad samen met de bond van
Nederlandse predikanten zich bezint
op de positie van de predikant in de
kerk. Die positie is nu volstrekt niet
helder en daar ligt volgens ds. De
Liefde het eigenlijke probleem.
Het Duitse vraagstuk en de Euro
pese veiligheid 2-6 juli. Europahuis.
Be melen, met vertegenwoordigers
Westduitse partijen. Inf. tel. 04407-
1546.
Rechten van de patiënt, uitwisse
ling van ervaringen, 2-6 juli, Oud-
Poelgeest, Oegstgeest (tel.
071-152445).
Van een onzer verslaggevers
DOORN De Hervormde synode
heeft gisteren eenstemmig besloten
tot een ambtsdragersconsensus met
de bond van Vrije Evangelische Ge
meenten. Morgen wordt een soortge
lijk voorstel besproken in de bonds
vergadering van de Vrije Evangeli
sche Gemeenten die vandaag en mor
gen op de Ernst Sillem Hoeve in de
Lage Vuursche wordt gehouden.
Eerder heeft de Hervormde Kerk al
dergelijke akkoorden gesloten met de
Gereformeerde Kerken, de Evange
lisch Lutherse Kerk, de Remon
strantse Broederschap en de Algeme
ne Doopsgezinde Sociëteit.
De samenwerking houdt onder ande
re in dat predikanten kunnen voor
gaan in eikaars kerkdiensten. In de
praktijk gebeurde dat al. De gemeen
ten kunnen nu ook over en weer el-
kaars predikanten benoemen tot bij-,
stand in het pastoraat voor telkens
een periode van vijf jaar. Voor plaat
selijke gemeenten van beide kerken
kan dat een oplossing betekenen in
nood rondom een vacature.
Ook is het nu mogelijk dat Vrije
Evangelische predikanten in buiten
gewone dienst kunnen vallen onder
de ambtelijke verantwoordelijkheid
van een plaatselijke Hervormde Ge
meente, en omgekeerd. Het gebeurt
nogal eens dat Vrije Evangelische le-
gerpredikanten ziekenhuispredikan
ten en dergelijke werken in een streek
waar geen Gemeente van hen is. Als
ze dan de sacramenten willen bedie
nen is dat in de praktijk niet doenlijk
dat daar een ouderling bij kan zijn.
Nu kan zo*n dienst onder verantwoor
delijkheid van de plaatselijke Her
vormde Gemeente worden gehouden.
Men heeft niét besloten dat de predi
kanten zonder meer over en weer
beroepbaar zouden zijn. „Terwille
van een goed functioneren als predi
kant in de andere geloofsgemeen
schap kan een voorbereiding over
eenkomstig de geldende bepalingen
niet gemist worden" aldus de geza
menlijke commissie uit beide kerken
die de voorstéllen had voorbereid.
ADDIS ABEBA (LWI) De belang
rijkste protestantse kerkleider in
Ethiopië, dominee Gudina Tumsa,
blijkt op 1 juni te Addis Abeba zon
der opgave van redenen in hechtenis
te zijn genomen. Dominee Tumsa is
vooizitter van de raad van kerken in
Ethiopië en secretaris van de Mekane
Yesuskerk. In de afgelopen weken
zijn 172 leden van deze kerk gearres
teerd.
In oktober werd Gudina Tumsa ook
in hechtenis genomen. Na intensieve
verhoren, die vier weken duurden,
werd hij vrijgelaten en kon hij zijn
werk voortzetten.
(Van een medewerker)
HOOGEVEEN De kerkvoogdij van
de Nederlandse Hervormde gemeente
te Hoogeveen heeft vorige week enke
le affiches lateh verwijderen uit een
jeugdcentrum. Dit jeugdcentrum is
eigendom van de kerkvoogdij. De
aanleiding tot deze verwijdering wa
ren de klachten van enkele kerkgan
gers die dreigden hun kerkelijke bij
drage niet meer te zullen voldoen als
deze aanplakbiljetten (CPN) voor de
Europese verkiezingen niet zouden
worden weggehaald.
In het huurcontract staat dat er geen
aanplakbiljetten mogen worden op
gehangen die nadelig kunnen zijn
voor de kerk.
GETALLEN
Getallen zijn niet zonder gevaar.
Onze hele vooruitstormende en om
voorbijstormende technologie ent
dies meer zij begint met twee en twi
is vier. Getallen horen bij ons levea
We hebben ze ontdekt en we kunnn
er niet meer buiten. Vandaar datzt
ook in de bijbel staan. Ik denk dati U
er niet veel op moet letten. Ze staai^
er meer omdat 't over mensen gaat
Ze kloppen meestal niet of slaan
nergens op. Ik moet eerlijk zeggen
dat ik ook altijd een beetje scheef
tegen die drieduizend van de
pinksterdag aangekeken heb. Li
is gelukkig relativerend genoeg onj|
spreken van „ongeveer drieduizend
en later „ongeveer vijfduizend". Eri
dus niet exact geteld. Men was
verbaasd en verrukt over de
die het evangelie vond. En dat
dan zo maar blijven. Later komen*
andere toestanden tegen, waarbij
apostelen een stad uitgesmeten
worden. Paulus weet mee te praten
over de waarden van die getallen.
Waar later eens bloeiende kerken q
„veel volk" gevestigd waren, bleef
nog later niet veel meer dan een
an
ere
woestijn over. We moeten het nietjsti
oe
van getallen hebben. Wij hebben er,
ons ook wel eens aan vergaapt en
altijd is het een verzoeking. Eigenllji 011
zijn we om *t minste geringste in de
ban der getallen. Van de Europese
verkiezingen, of van de stand der
partijen. Een vergelijking van de
oosterse en westerse bewapening r.
bezorgt ons rode oren van opwindinj
Ik houd me vaak aan een zonder
getallen uitgedrukte vertroost
met ons zijn, zijn meer dan die
ons zijn. Ik denk dat het bederf vaal
het geloof begint bij het tellen, bljhfP*
registreren en dergelijke. Nee, niet
H
tinrl j?
rf var
don
kei
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Voor het eerst sinds 32
jaar daalt het aantal Jehova's getui
gen. Volgens het Centraal Weekblad
van de gereformeerde kerken is hun
aantal tussen 1976 en 1978 teruggelo
pen met 50.000 tot net boven de twee
miljoen.
Verondersteld wordt, dat dit te ma
ken heeft met het niet doorgaan van
het „eind der tijden" in 1975. Velen
hadden jarenlang naar dit Jaartal toe-
geleefd en zouden nu teleurgesteld
zijn in de sekte. De leiders van de
Jehova's getuigen zueggen nu, dat
1975 het begin is van de laatste dui
zendjarige periode („een dag"), om zo
de zeven dagen te vervullen sinds de
aarde werd geschapen. Volgens de
getuigen gebeurde dat in het jaar
4076 voor Christus.
De wereldwijde verspreiding van het
tijdschrift van de beweging „De
Wachttoren" is de afgelopen twee
jaar met 1,2 miljoen exemplaren te
ruggelopen. Overigens is de oplaag
nog steeds zeer respectabel: ruim ne
gen miljoen.
dat ik bezwaar heb tegen een
nauwgezette kerkelijke
administratie. Die kan heel veel
waard zijn, vooral als er pastoraal
uitvoerig mee gewerkt wordt. Maai
als 't er alleen maar ligt om van tijd
tot tijd, al naar gelang van zaken,
indruk te maken of te ontmoedigen. AI
dan hoeft 't voor mij niet.
Bijeenkomsten van duizenden
Jcunnen zo leeg als een lucifersdooajiF
zonder lucifers zijn. En een kleine
bijeenkomst waar mensen zich
werkelijk verdiepen in en luisteren
naar de vreemde Stem in ons leven,
kan heel vol zijn en van een wijde,
ver-dragende betekenis.
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN
Beroepbaar A. Otten, Bezetl
24. Groningen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Enkhuizen: A. J. de ffe Vfl
te Scharnegoutum en LutkewieaL.
te St Maartensdijk: J. G. v. Lo« Dl
Aalst. :[fc|
Aangenomen naar St. Anna Pa
(toez.): H. R. Dijkstra te Noord
gum; naar Dordrecht: S. v.d. Oev(
Nieuwleusen.
Bedankt voor Woudenberg: A. W.
Plas te Rijssen-voor LJsselmuide
voor Driesum: F. Luitjes te Koot*
NED. GEREF. KERKEN
Aangenomem naar Wezep: G. v. 1
len te Leerdam.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Putten: P. Melse
Rotterdam-Kralingen
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Beroepen te Monnickendam: mevr,J
A. Monninkhof-Hagen, godsdienst!»
rares te Almelo.
BAPT.GEMEENTEN
Aangenomen naar Leiden: G. Bet
veld te Muntendam.
tel
Het project „Zending in Nederland"
heeft kritiek ondervonden van evan
gelische en reformatorische kant. Ds
R.J. van der Veen, die als secretaris
van de Nederlandse zendingsraad
nauw bij dit project betrokken Ls.
wijst in het maandblad Voorlopig
het fundamentele punt van geschil
aan. Orthodoxe christenen lezen de
bijbel letterlijk. Oecumenische chris
tenen zoeken naar verkondiging
voorbij en verder dan Paulus. Ds. Van
der Veen
De beweging „Zending in Nederland"
wordt door orthodoxe hervormde
Bonders, enkele geloofszendingen.
verontrusten en de EO met argus
ogen gevolgd De vraag naar het
waarom van het wantrouwen kan
aanleiding zijn voor het ventileren
van enkele onvriendelijkheden. Ik
breng liever iets anders naar voren.
Het is mijns inziens het gevoel dik
wijls niet serieus genomen te worden
dat achter dat wantrouwen moet wor
den gezocht. Dit gevoel geeft op den
duur de indruk, dat de ander in de
ontmoeting niet eerlijk is. Daarna
komt de bijdrage van de ander ook
niet meer over Ik zoek dat niet ern
stig nemen van de bijdrage uit de
kring van de Gereformeerde Bond en
de evangelische christenen vooral op
het punt van geloofsovergave aan Je
zus Christus als volstrekte voorwaar
de tot behoud. De scharnierfunctie
van deze overtuiging blijkt direct uit
het artikel van Ds 8noei over Zen
ding in Nederland (ZiN) Nog vóór hij
aan ZiN toe komt. noemt hij de situa
tie In ontkerkelljkend Nederland ern
stig „Waarom ernstig'' Omdat wik
geloven dat al wie niet m Jezus Chrts-
Ds. R. J. van der Veen
tus gelooft. Hem niet ingeplant is,
buiten het heil staat."
De woorden „buiten het heil" zijn
hier van het grootste belang. Ds
Snoei is wel zo gevoelig om over deze
dingen zeer ingehouden te spreken.
Er zijn waarschijnlijk in de kring
rond Ds. Snoei ook nog wel enige
nuances te vinden wat betreft de con
crete uitwerking van dat „buiten het
heil". Nuances ten aanzien van de
joden, ten aanzien van degenen die er
nooit van gehoord hebben, enz Maar
principieel en in de alledaagse prak
tijk in de gemeenten, bieden de woor
den van Ds. Snoei geen weerstand
tegen de gedachte, dat allen die zich
niet in persoonlijk geloof aan Jezus
Christus hebben gewonnen gegeven
een eeuwige verschrikking wacht. De
volstrekte ernst van die overtuiging
brengt mee een afwegen van de bete
kenis van de dialoog, van de functie
van maatschappij-analyse, van socia
le inzet enz tegen die ene. alles over
heersende vóórvraag: Wordt vóór al
les de zondaar geroepen tot bekering
en geloof, en zo tot eeuwig behoud?
Het is mijn indruk dat diegenen die
deze ene vraag voorop stellen, vanuit
dat „ingeplant, of buiten het heil", te
vaak de ervaring hebben dat hun
oecumenische partners die vraag on
beantwoord langs zich heen laten
glijden. Te vaak wordt die vraag ont
weken door de discussie te verleggen
naar andere, niet onbelangrijke vra
gen. Maar vragen waaraan de Bon
ders en de evangelische christenen
niet dezelfde scharnierfunctie kun
nen toekennen. Precies hier ontstaat
de ergernis. En precies daarom was
mijns Inziens de bril waardoor Ds.
Snoei en Appèl zijn bekeken zo zwaar
beslagen.
Teksten
Ds Van der Veen vervolgt:
Het ingrijpende is dat de aanhangers
van genoemde visie zich bij een
bepaald soort bijbelgebruik op
nogal wat uit de bijbel kunnen beroe
pen. Ds Snoei zet dan ook een aantal
teksten keurig op een rij: „Die in de
Zoon gelooft, die heeft het eeuwige
leven; maar die de Zoon ongehoor
zaam is. die zal het leven niet zien.
maar de toorn Gods blijft op Hem"
(Joh. 3:36). „Wij dan wetende de
schrik des Heren, bewegen de mensen
tot het geloof (2 Kor 5 11) „Wee
mij. indien ik het Evangelie niet ver
kondig (1 Kor 9:16) Allen ben
ik alles geworden, opdat ik immers
enigen behouden zou" (1 Kor. 9:22).
De hierboven geschreven woorden
„bij een bepaald soort bijbelgebruik"
maken geen gemakkelijke ontsnap
ping mogelijk Want precies dat soort
bijbelgebruik is goeddeels het bijbel
gebruik van de confessie en van een
groot deel van de gemeenteleden ook
bulten de kringen van de Bonders en
de evangelische christenen. Het is
ook ongeveer het bijbelgebruik van
veel bijbelse dagboeken. En, niet te
vergeten, het bijbelgebruik van een
heel aantal „klassieke" gezangen
waarop ook de samenstellers van het
nieuwe liedboek ons traditiegetrouw
weer hebben vergast. Dat alles bete
kent dat bij voorbeeld de GerefBond
zich op grond van een nog zeer breed
verspreide manier van omgaan met
de bijbel voor bovengenoemde posi
tiekeuze kan beroepen op Schrift en
confessie. En op de kerkorde, die
zegt: „De kerk weert wat haar belij
den weerspreekt". Alle praten over
„het belijden van de belijdenis" of
over „de religie van de belijdenis" en
niet detijd-bepaalde formulering,
helpt hier maar weinig, omdat het
immers om een centraal punt gaat
Alleen de Dordtse Leerregels maken
dat al duidelijk. Wie dus op die ma
aier. via een bijbelgebruik dat door
liederen van het nieuwe liedboek nog
altijd wordt bevestigd, Schrift, con
fessie en kerkorde lijkt mee te heb
ben. ervaart het afglijden van die zo
ernstige vraag over „het Ingeplant
worden in Christus, of verloren gaan
als oneerlijk. Zo ontstaat dan mijns
inziens het wantrouwen.
Geen hemeldictaat
Nog twee fragmenten uit het artikel
van ds Van der Veen:
Wat er dus aan de hand is. is dat velen
die zich met diepe ernst Christus
gelovigen noemen, heel anders zijn
gaan denken over dat „voor eeuwig
verloren gaan' dan de traditie die
door de Bond en de evangelische chri-
tenen getrouw wordt vertolkt.
Zij wijzen erop dat wij in de bijbel
geen hemeldictaat hebben, maar dat
God het zijn gemeente heeft toever
trouwd door de eeuwen been over de
geheimenissen en over de openbaring
van zijn barmhartige nabijheid zich
uit te drukken als mensen van hun
tijd en hun omgeving. Zich uit te
drukken in categorieën en schema'j
die daar en toen voertuig konden zijr
van het geloof in zijn wondere gena
de. Zij wijzen erop dat wij weliswaar
diep verrijkt, gestuurd of genormeerc
mogen zijn door de centrale bood
schap van de getuigenissen die oni
zijn overgeleverd. Maar dat wij nt
zelf aan de beurt zijn om getuigenis U
geven van Gods barmhartigheid in
Jezus Christus. Hier ligt de onopgeef-
bare zendingsroeping van de geloofs-
gemeente. Even onopgeefbaar als de
vreugde over elk mens die belijdend
toetreedt tot die geloofsgemeente die
een speciale opdracht heeft. Die als
eersteling van de oogst de Naam uit
roept als evangelie.
Zij wijzen erop dat wij door het werk
van de Heilige Geest het aan mogen
durven om nu voor eigen verantwoor
delijkheid te belijden in daad en in
woord, voorbij of verder dan de getui
genissen in de 8chrift. Precies zo heb
ben immers de vaderen van de Drie
Formulieren van Enigheid beleden,
voorbij of verder dan Paulus. Dit be
lijden is onvermijdelijk riskant en
mensenwerk. En is onopgeefbaar
onze missionaire roeping in woord en
daad. winnend en bevrijdend. Vanuit
deze visie, en met de resultaten van
de bijbelwetenschap als hulpmiddel,
zeggen deze medechristenen ons:
vanuit de alles overheersende bood
schap van de barmhartigheid Gods in
Jezus Christus kun je vandaag de
expressiemiddelen of waarschuwin
gen van vroeger zoals hel en eeuwige
verdoemenis niet meer de plaats ge
ven die de Bond en de evangelische
christenen daaraan nog geven of lij
ken te geven. Omdat zo toch nog niet
genoeg recht wordt gedaan aan aard
en inhoud van de bijbelse getuigenis
sen. Toch nog niet genoeg recht is
gedaan aan het evangelie.
DRIEBERGEN - Op zaterdag 1 [il
juni organiseert de jeugdevangelis»
tiebeweging Youth for Christ
jaarlijkse open dag. Youth for ChrAj
hoopt op deze dag velen kennis U
kunnen laten maken met haar wert
De open dag van vorig jaar trok me^
dan tweeduizend bezoekers.
Het thema van deze dag is „Voor ons! n
En onze kinderenDs. Yjx
Schaaf, hoofdredacteur van hel j{
Friesch Dagblad, zal 's morgens spre
ken over de invloeden en veranderifr
gen in de maatschappij, die de gf
loofsoverdracht naar jongeren toe be
moeilijken of dwingen tot een andert
aanpak, 's Middags spreekt ds. Geoi-
ge Brucks over de vraag „Hoe brciv
gen we de kerk naar de Jongeren?'
Ds. Brucks was voorheen directeur 1
van het Youth for Christ-werk in Ne
derland en leidt tegenwoordig he'. n
werk in geheel Europa.
's Middags zal het ook mogelijk zijfl a
vragen te stellen aan een panel,
in onder ander de sprekers zullen
zitten. Zowel smorgens als 'smid
dags zal de dichteres Nel Benschop
enkele van haar gedichten voor
dragen.
Het gebeuren zal plaatsvinden op hel
terrein van De Lindenhorst te Drie
bergen en duurt van half elf tot vier
uur.
Wat kunnen vrouwen met df
kerk? Regionale werkdag voor vrou
wen uit de provincie Utrecht, belegd
door de bezinningsgroep „Feminisme
en christen-zijn", zaterdag 16 juni. 1
Brandpunt. Oude Utrechtseweg
Baam. Inf. tel. 02158-1618.
Enkele structuurlijnen van de
godsdienst, spreker prof. dr. C. J
Bleeker, 16-17 juni. Internationale
school voor Wijsbegeerte. Leusden
(tel. 033-15020).
