Vakbonden laten hoop op
behoud van VDSM varen
IS BOOS i
I
Itt
'Opkomen voor rechten patiënt'
Onenigheid over
de kinderbijslag
Waterskiën met
gesprongen lippen?
Personalia
Lou Geels
overleden
bent u
bang
voor
bang
In verpleegsector 5000 plaatsen extra
Beroep op werknemers van werf
«Wlnwtte'af
w
magazine
'Dissidente leden
PvdA-Groningen
niet royeren'
Van Agt prijst
miraculeuze
stabiliteit CDA
Vereniging bindt
strijd aan
met discriminatie
Opnieuw vier
arrestaties in
bouwfraudezaak
BI
Tubetje Bli
Ginjaar akkoord met uitbreiding
Meningen over ombudsman lopen nogal uiteen
Voor renovatie
meer geld nodig
ZATERDAG 9 JUNI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
ADVERTENTIES
t het
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De vakbonden geloven niet langer, dat het kabinet oprecht probeert de laatste
grote scheepsbouwwerf, VDSM op Rozenburg, open te houden. In een gesprek met de
ministers Van Aardenne (economische zaken) en Albeda (sociale zaken), gistermiddag, hebben
de bonden hun optimisme nagenoeg laten varen. Een suggestie van de beide bewindslieden
om VDSM de komende jaren louter te bestemmen voor assemblage werd door de bonden van
de hand gewezen. Die mogelijkheid zou enkele honderden arbeidsplaatsen kosten, en op den
duur voorgoed een eind maken aan de bouw van grote schepen. Toch zullen de bonden de
VDSM-werknemers waarschijnlijk vragen hun staking op te geven.
De bonden hebben gisteren te ver
staan gekregen, dat het laatst ge
vraagde steunbedrag van een kleine
400 miljoen gulden veel te hoog Is.
Het kabinet wil niet verder gaan dan
ongeveer de helft van dat bedrag,
zeiden vakbondsmensen gisteren. De
bonden beschouwen dat niet als een
serieus steunbedrag: met sluiting van
de werf is volgens het kabinet zelf
ook een kleine 200 miljoen gulden
gemoeid.
Volgens districtbestuurder Bijl van
de industriebond CNV klopt die re
kensom van het kabinet niet „VDSM
kost het rijk dit jaar alleen al 150
miljoen gulden aan verlies gevende
orders, die nu worden uitgevoerd. So
ciale maatregelen bij sluiting en boe
tes, die opdrachtgevers eisen als het
werk niet op tijd klaar is, kosten ook
vele tientallen miljoenen," aldus Bijl.
De jongste suggestie van het kabinet
(Van Aardenne sprak over een .onrij
pe gedachte') betekent volgens be
stuurder Rijkse van de industriebond
FNV, dat „het werk op de werf wordt
afgemaakt, om de zaak daarna te
sluiten." v
De bonden denken er over om de
VDSM-werknemers te vragen niet
langer te staken. De besluiloo6hetd
van het kabinet kan met een werksta
king toch niet opgeheven worden,"
verwachtte Rijkse. In zo'n situatie
kan de vakbeweging zich niet laten
.leegzuigen', zei Rijkse, doelend op de
uitkeringen uit de stakingskas.
Maandag praten de bonden met hun
leden op de werf.
Ze zijn er
THIEMES
ZAKWOORDENBOEKEN
FRANS f 14.50
DUITS f 17,50
ENGELS f 17,50
Uitstekend geschikt
als schoolwoorden-
boeken, gezinswoorden
boeken en taalgidsen
op reis of vakantie.
thieme-zutphen
postbus 7
ROELOFARENDSVEEN (ANP)
Lou Oeels, beter bekend als Brom
snor uit de televisieserie Swiebertje.
is dondernacht op 71-Jarige leeftijd in
zijn woonplaats Roelofarendsveen
overleden Donderdag heeft burge
meester drs. P J. Bolten van Roelof
arendsveen hem nog de onderschei
ding tot ridder in de Orde van Oranje
Nassau overhandigd.
Lou Oeels. in 1908 in Rotterdam ge
boren, begon zijn carrière op 17-jarige
leeftijd als acrobatisch danser. Hij
brak een enkel en legde zich daarna
toe op revues en kluchten. Na de
Tweede Wereldoorlog vormde hij met
Jacques van Dijnevelt een eigen ge
zelschap. dat stukken speelde als Ho
tel de Poes, Bode Bulthuis. Stadhuis
op Stelten. Pukkel en Pukkel en de
Schipper van de Maartje Jacoba, dat
later voor de televisie is bewerkt. In
1950 ging hij werken voor de omroep
op voordracht van Willy van Hemert.
In 1958 begon hij met zijn succesvolle
rol van Bromsnor in de kindertelevi
sieserie Swiebertje. Bij de televisie
Lou Geels als Bromsnor.
Kosten
ADVERTENTIES
Binnen hetkabinet verzet minister
Andriessen (financien) zich sterk te
gen het grote steunbedrag, dat de
bonden vragen.Ministers als Pais (on
derwijs) en Gardeniers (CRM) vinden,
dat het geld beter besteed kan wor
den aan nieuwe arbeidsplaatsen in
onderwijs en wezijnszorg.
Vanuit de CD A-fractie is het kabinet»
gewaarschuwd toch vooral niet zo
kort na de Europese verkiezingen
,nee' te zeggen tegen VDSM Vak
bondsmensen en Kamerleder, uit de
oppositiebanken verdenken het kabi
net ervan, dat het een negatief oor
deel angstvallig „over de verkiezin
gen heentilt."
Kleine toeristische foto/tekstboekjes
In ieder boek pim 16 vierkleurentoro s, 12 zwart/wil loto s
en 20 pagina s tekst, die een opvallend goed beeld geven
van de genoemde gebieden
H. Bakker - AMELAND
S. Brun - ZUID-LIMBURG
W. ConIJn - TERSCHELLING
W. ConIJn - TEXEL
G. v.d. Helde - DE WATERSTEDEN
J. Hooter - VLIELAND
L. Melleme - SCHIERMONNIKOOG
KR OOI l,N
UITGEVERIJ
i, 2508 AD s-Gravsnhage
ij Ql
:RS
5-Ouc
plees
er 11
los tf
ok te
H
burg
oraal
Ha«w,
Van onze soc. econ. redactie
DEN HAAG Werkgevers en vakbeweging in de sociaal-
economische raad (SER) zijn het niet eens over hoe het nu
verder moet met de kinderbijslag.
wit
De werkgevers willen de bijslag voor
het eerste kind houden op het „bevro
ren" bedrag van 165 gulden per kwar
taal. De overige kinderbijslagen moe
ten volgens de werkgevers voortaan
'orden gekoppeld aan de prijsstij
ging (waardevast) in plaats van de
doorgaans wat hogere algemene loon
stijging (welvaartsvast). De vakbewe
ging vindt dat de bijslagen in princi
pe welvaartsvast moeten blijven, en
dat de bijslag voor het eerste kind
wer moet worden ontdooid.
is de gelijktrekking van rechten op
kinderbijslag. Zelfstandigen, behalve
die mét een erg laag inkomen, krijgen
nu nog geen bijslag voor het eerste en
tweede kind. Als zij dat straks wel
krijgen, zullen zelfstandigen echter
ook meer premie moeten betalen. De
vakbeweging kan zich wel hierin wel
vinden, zo blijkt uit het ontwerp-ad-
vies van de SER. De werkgevers ech
ter willen de rechtensituatie voor de
bijslag voor het eerste kind laten
zoals die is, en alleen vanaf het twee-
B!i de kind de rechten gelijk trekken. De
Dit blijkt uit het ontwerp voorbeen premie kinderbijslag zou dan voor
BPB,-advies aan <de regering over de zelfstandigen maar een beetje om-
Ze zijn er
THIEME'S
ZAKWOORDENBOEKEN
FRANS f 14,50
DUITS f 17,50
ENGELS f 17,50
Uitstekend geschikt
als schoolwoorden-
boeken, gezinswoorden
boeken en taalgidsen
op reis of vakantie.
„derde fase herstructurering kinder
bijslag." Het ontwerp wordt volgende
week vrijdag behandeld in de SER-
vergadering.
De regering had de SER haar plan
voorgelegd om de bijslag voor het
eerste kind te ontdooien, maar alle
bijslagen vervolgens te koppelen aan
de prijsstijging, dus waardevastheid.
Een ander punt in het regeringsplan
spinnen
tandartsen
honden
grote ruimten
examens
VU-psychologen kunnen er veel aan
doen VU-magazine bericht over hoe
en wat. Op ontspannen wijze
voor n
abonne
ment?
Wij helpen u er vanaf Met onderstaan
de bon
Noteer ook mij als abonnee Voor 20
gulden per jaar.
Naam
ADRES
woonplaats
datum
handtekening
Verzend in open envelop
Geen postzegel
VU-antwoordnr. 1771 - A dam
mij'dzitK'
hoog hoeven. Zelfstandigen zonder
kinderen, die straks wel de hogere
premie moeten betalen maar nooit
kinderbijslag krijgen, zouden dan
van het nieuwe plan niet zoveel mer
ken in hun inkomen.
GRONINGEN De drie dissidente
PvdA-leden die vorig jaar in conflict
raakten met hun fractie in de Gronin
ger provinciale staten, behoren niet
te worden geroyeerd. Dit advies heeft
het bestuur van de PvdA gekregen
van de desbetreffende onderzoek
commissies. Vorig jaar wijde een
meerderheid van de PvdA-fractie in
Groningen opnieuw een links pro-
grambestuur realiseren. Drie leden
die het niet eens waren met de manier
waarop dit gebeurde blokkeerden dit
echter.
1 Van onze parlementsredactje
DEN HAAG Premier Van Agt heeft
op zijn wekelijkse persconferentie de
CDA een „factor van miraculeuze sta
biliteit" genoemd. Hij reageerde
daarmee op de prognoses van de uit
slagen van de Europese verkiezingen,
die het CDA de meeste stemmen
geven.
Van Agt wénste de prognoses met de
nodige voorzichtigheid te benaderen.
„Het verband tussen de Europese
verkiezingen en de nationale politiek
is nogal verwijderd. De uitslagen zou
den hooguit iets voor het kabinet
betekenen als niemand op het CDA
had gestemd. Dat is dus niet het
geval."
fraaie funktionele vormgeving
degelijk en gunstig geprijsd
Bel 03438-8450 voor m,.■- -
dokumentatie en dealerlijst Il6p
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het vorig jaar versche
nen boek over rasdiscriminatie in Ne
derland „Omdat zij anders zijn" heeft
mede de stoot gegeven tot oprichting
van de Vereniging tegen discrimina
tie op grond van ras en etnische af
komst. De vereniging, die gister
avond in Utrecht haar oprichtings
vergadering heeft gehouden, wil on-
.der meer streven naar een verbeterde
wetgeving op het onderhavige
terrein.
De vijf artikelen in het wetboek van
strafrecht die discriminatie van on
der andere kleurlingen strafbaar stel
len, blijden volgens het bestüur van
de vereniging niet voldoende effect te
hebben. De slachtoffers yan discrimi-
natie zouden ook onvoldoende op de
hoogte zijn van de mogelijkheden die
de wet biedt.
Ter opvulling van die leemte zal bin
nenkort in de rechtswinkel in Am
sterdam worden begonnen met een
spreekuur voor degenen die zich ge
discrimineerd voelen. Als dat experi
ment slaagt, zullen ook elders in het
land spreekuren worden gehouden.
Volgens de voorzitter van de vereni
ging. Frank Bovenkerk, wetenschap
peiijk medewerker aan de Utrechtse
universiteit, lijkt het erop dat Neder
land niet zo tolerant is als wel wordt
aangenomen. Dezer dagen, aldus Bo
venkerk. zijn in Amsterdam rondom
de opvang van drugsverslaafden ook
weer allerlei latente racistische ge
voelens bovengekomen.
De vereniging hoopt op een subsidie
van de rijksoverheid Dat geld zal
onder meer worden gebruikt voor de
oprichting van een instituut dat indi
viduele hulp kan verlenen en onder
zoek naar discriminatie kan ver
richten.
heeft hij onder meer geacteerd in het
Gat aan de Muur. het Engeltje in de
Lommerd, Portret van een Vrouw.
Poging tot Gesprek en in enkele ver
filmde Kronkels van Carmiggelt.
De laatste tijd moest Geels het bed
houden, doordat hij longkanker had
In januari moest zijn rechterlong
worden weggenomen.
Van een onzer verslaggevers
HAARLEM Mét het aanhouden
van nogmaals vier directeuren van
besloten vennootschappen in de ko
mende dagen, za) de Haarlemse
bouwfraudezaak vrijwel geheel zijn
opgelost. Verwacht wordt dat aan de
hand van in beslag genomen boek
houdingen nog enkele arrestaties zul
len volgen. Daarmee is volgens de
Haarlemse recherche het eind van de
zaak in zicht gekomen.
Tot nu toe werden door gezamenlijk
optreden van de Fiscale Inlichtingen
en Opsporingsdienst, het Sociaal
Fonds Bouwnijverheid en de Haar
lemse gemeentepolitie zestien arres
taties verricht. Het betrof hier voor
namelijk onderaannemers, voor het
merendeel afkomstig uit Haarlem,
maar ook uit Amsterdam, Hoofd
dorp. Heemskerk, Beverwijk. Sint-
Pancras, Badhoevedorp. Zaandam en
zelfs Drachten. Zij worden verdacht
van het vervalsen van facturen en het
ontduiken van belastinggelden en so
ciale premies, in totaal voor een be
drag van rond de zestig miljoen
gulden
Een achtergrondreportage op pa
gina 9.
VENLO De redactie van het Dag
blad voor Noord-Limburg gaat actie
voeren om haar ongenoegen te uiten
over het beleid van de directie van
het Audet-concern.
Sinds enkele jaren wordt het dagblad
gedrukt op de persen van de Gelder
lander Pers in Nijmegen. Toen moest
de redactie op een vroeger tijdstip de
kopij gaan aandragen
Hl
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Minister Ginjaar van volksgezondheid gaat akkoord met een uitbreiding van
vijfduizend verpleegkundigen in de ziekenhuizen en andere gezondheidsinstellingen per 1 juli,
maar dit mag voor dit jaar niet meer gaan kosten dan 95 miljoen.
Hij heeft dit in een brief gisteren het
Centraal Orgaan Ziekenhuistarieven
laten weten, dat over deze kwestie
vergaderde. Het COZ is met deze
voorwaarden akkoord gegaan, hoe
wel het in april nog om 212 miljoen op
jaarbasis had gevraagd voor perso
neelsuitbreiding. Het verschil van 22
miljoen vormde voor het COZ echter
geen belemmering.
Daarentegen hadden de werkgevers
(Nationale Ziekenhuisraad) en de
werknemers (verpleegkundigen in ac
tiegroepen) al eerder en bij herhaling
om tienduizend extra verpleegkundi
gen gevraagd De NZR kwam nog
met het compromisvoorstel var. ze
venduizend, maar beide partijen von
den en vinden de vijfduizend van het
COZ onaanvaardbaar, zoals onlangs
nog op de manifestatie in Utrecht
werd gesteld.
Door Kees de Leeuw
UTRECHT Als de studiedag over de ombudsman in de psychiatrie van het
Nationaal Centrum voor Geestelijke Volksgezondheid (NCGV) gisteren in
Utrecht iets heeft duidelijk gemaakt, dan is het wel dat er over het functione
ren van deze ombudslieden zeer verschillend wordt gedacht. Dat bleek niet
alleen uit de verhaaltjes die de zes opererende ombudsmannen en-vrouwen
binnen de psychiatrische instituten vertelden, maar evenzeer uit de inleidin
gen van de „deskundigen" en de vragen en opmerkingen van de aanwezigen.
problemen en klachten kan
invoelen.
Hij zei verder, dat de achter
grond van een ombudsman
mede bepalend is voor de pro
blemen waarmee hij wordt ge
confronteerd. „Iemands (voor
malige) beroep oefent blijk
baar zuigkracht uit", hetgeen
door sommige anderen werd
bevestigd. Duidelijk werd
ook, dat er veelal gewerkt
wordt met een vage taakom
schrijving, dat de één er een
volledige dagtaak aan heeft
en dat de ander het er als
nevenfunctie bij doet. Ook is
er geen gelijkheid in financie
ring: op contractbasis, via de
WSW, de WAO of de AWBZ of
er is nog geen enkele regeling
Hans van de Wilk (Cliënten
bond) liet vanuit de zaal we
ten, dat de ombudsman moet
werken voor en vanuit de pa
tiënt. „Het gaat om zijn
rechtspositie en nergens an
ders om. De ombudslieden
mogen geen doekje voor het
bloeden zijn en fungeren als
de dekmantel voor de wantoe
standen in de inrichting.
Beknotting
De verbetering van de rechts
positie van de psychiatrische
patiënten is één van de actu-
eelste thema's in de geestelij
ke gezondheidszorg. Een van
de middelen waarmee in de
praktijk gepoogd wordt om
deze positie te verbeteren, is
het aanstellen van een om
budsman binnen de inrich
ting. Deze heeft tot taak pa
tiënten met raad en daad bij
te staan bij klachten en pro
blemen. Die kunnen gaan
over de behandeling zelf.
maar ook over de financiële of
sociale gevolgen van het opge
nomen zijn
Nederland kent sinds een jaar
of vijf het verschijnsel om
budsman in de psychiatrie,
Na het de laan uitsturen van
mr. A. van Driel als ombuds
man door St. Wi.'librord te
Heiloo, die opkwam voor een
vrouwelijke patiënt, een kort
geding aanspande over haar
inbewaringstelling en zich te
gen de medische staf keerde,
is het aantal ombudslieden
geslonken tot zes
Drie daarvan zijn jurist, twee
zijn ex-patiënt en één heeft
een loopbaan achter de rug
als zenuwarts, psychiatrisch
directeur en inspecteur voor
de geestelijke Volksgezond
heid
Praktijk
Wat zij vertelden over hun
problemen in de praktijk en
hun manier van werken liep
nogal uiteen. De juristen wor
den voornamelijk met juridi
sche problemen geconfron
teerd, de ex-patiënten vaak
met algemeen menselijke pro
blemen en de zenuwarts met
vragen over de behandeling.
Dit ontlokte ombudsman
Frans Jeha de opmerking, dat
hij als ex-patiënt de taal van
de bewoners spreekt en hun
Drs Pieter Ippel die samen
met mr Arthur Frid onder
zoek heeft verricht naar het
„project rechtspositie patiën
ten" in Heiloo (en ombuds
man Van Driel) stelde, dat on
danks de vernieuwingen in de
psychiatrie van de laatste ja
ren de „dwang, knevelarij en
beknotting" zijn gebleven.
„Een ombudsman moet er
voor zorgen dat er recht wordt
gedaan aan hen die van per
soon patiënt zijn geworden
Dat houdt in een betere con
trole op het therapeutisch ge
beuren en de nasleep ervan
Voorkomen moet worden dat
de patiënt wordt opgesloten
in het blinde systeem van
kaarten en dat deze net zo
lang wordt behandeld, totdat
hij een ander wordt."
Hij citeerde daarbij het ge
dicht „Directeur" van psychi
atrisch patiënt en dichter
Gerrit Achterberg. „Het zelf
beschikkingsrecht moét bij
het werk van de ombudslie
den (of welke naam er ook aan
wordt gegeven) centraal staan
en daarvoor moeten zij zich
sterk maken." aldus Ippel
„Ook al ls Van Driel er in
Heiloo uitgevlogen, omdat hij
het conflict en de onrust niet
schuwde, dat betekent niet
dat een ombudsman niet
strijdvaardig moet zijn. „Con
flicten mogen niet onder tafel
worden geveegd en dat is het
risico van een harmonie- en
fanfaremodel. Ik ben er niet
optimistisch over, dat de om
budslieden op korte termijn
veel kunnen bereiken, maar
het is toch belangrijk dat ze
samen met de patiënten op
treden."
Hij pleitte dan ook voor een
hecht organisatorisch ver
band voor ombudsmannen,
die aansluiting zouden kun
nen zoeken bij de bureaus
voor rechtshulp en voor finan-
clële garanties van de over
held, want „een menswaardi
ge gezondheidszorg kan niet
voor een koopje".
Apathie
Mr Arthur Frid sprak over de
„zachte terreur van de goede
bedoelingen" in verband met
de inrichtingen, die de apahie
en berusting van patiënten en
leerling-verpleegkundigen in
de hand werkt. „Het is te
vroeg om zich al te bezinnen
over de rechtshulp, daarvoor
zijn de ervaringen te mager,
maar dat neemt niet weg dat
er overal in de inrichtingen nu
moet worden geëxperimen
teerd met ombudsmannen,
die van alles kunnen zijn."
Daarentegen toonde mr Paul
Laurs (NCVG) zich daar hui
verig voor. Hij zei dat eerst
bekeken moet worden wat
„we gaan doen" en verklaarde
geen voorstander te zijn van
het op grote schaal aanstellen
van ombudslieden. „We moe
ten kiezen tussen het model
van de huis-ombudsman, een
soort rechterhand van de di
rectie die zich richt naar de
psychiaters of een ombuds
man die zelf voor de patiënten
opkomt, hen bijstaat bij
dwangopname en medicatie
en een behandeling kan ver
storen."
In de ochtenduren waren er
onder de aanwezigen nogal
wat mensen die gesprekslei
der en vice-voorzitter NCVO
dr Ph. A. Idenburg te kennen
gaven graag ombudsman of
v ouw te willen worden. Het
zou mij niets verbazen, als ve
len van hen na afloop van
deze studiedag zich toch heb
ben bedacht, want de taak
van een ombudsman is er één
met voetangels en klemmen-
In het COZ, dat de richtlijnen voor de
verpleegtarieven vaststelt, hebben de
NZR. de ziekenfondsen (VNZ) en de
particuliere verzekeraars samen een
ruime meerderheid De VNZ echter
wilde de eisen van de Ziekenhuisraad
niet steunen vanwege het kostenas
pect en de verzekeraars sloten zich
daarbij aan,
Van een onzer verslaggevers
DE BILT Het Nederlands Christe
lijk Instituut voor Volkshuisvesting
(NCIV) heeft een dringend beroep op
de minster van Volkshuisvesting ge
daan, nog in het begrotingsjaar 1979
meer geld voor de verbetering van
woningwetwoningen beschikbaar le
stellen
Bovendien is minister Beelaerts van
Blokland gevraagd, zich „sterk te ma-
ken" voor een belangrijke verhoging
van de renovatiepot in het begro
tingsjaar 1980 Zoals het er thans
naar uitziet, zullen de beschikbare
gelden voor 1979 waarschijnlijk rond
1 oktober op zijn. waarna de regeling
buiten werking zal worden gesteld
Het NCIV vindt dat een bijzonder
frustrerende zaak. Bovendien word(t
het voor de bewoners onverteerbaar
geacht, aan het einde van een vaak
langdurig en Intensief overleg te moe
ten horen, dat het renovatie-project
moet worden opgeschort omdat het
budget van het rijk is uitgeput
„En nu keihard op je trompet blazen.
Tommy
