Zeeuwse boeren zien lieuw 'rampjaar' komen ■Geld lenen is dure zaak Forse daling aantal Schadeverzekeraars Aantal boektitels stijgt nog steeds Holec wil honderden arbeidsplaatsen kwijt Energiebureau gaat 'Spot' markt voor olie nader onderzoeken rijsontwikkeling baart grote zorg Werfpersoneel eist vertrek directeur Bij vestiging Hengelo en Slikkerveer Hoogovens smelt wapens politie Fokker F27 verkoopt prima Ondanks dalende verkoop boeken Engeland wil minder olie exporteren FINANCIEN EN ECONOMIE TROUW/KWARTET 27 oor Henny de Lange OTTERDAM „Zij die hun bedrijf moeten sluiten, groeten u". „Het water staat ons aan de ppen". Deze en meer van dergelijke noodkreten zijn te lezen op grote borden, die op rategische punten langs wegen in Zeeland zijn opgesteld. Een zo op het eerste gezicht idieke actie. Maar bij navraag, blijken de borden met opschriften wel degelijk noodsignalen zijn en wel van het boeren- en tuinderserf. at er wat loos is in deze wereld ordt ook nog eens nadrukkelijk be- istigd, door een oproep van de Hol- ndsche Maatschappij van Land ouw aan alle afdelingen en kringen i Noord- en Zuid-Holland om tussen- jds bijeen te komen. Onderwerp v/in eze spoedeisende vergadering: de nrust die groeiende is in agrarische ringen en feitelijk in heel het land et gevolg is van de slechte situatie. Is het nu nog niet slecht is, dan toch i ieder geval in de zeer nabije toe- omst. at juist dit moment gekozen is) om eze onrust te ventileren, is overigens iet geheel toevallig. Over een week egint het overleg over de nieuwe rijzen voor een aantal land- en tuin- ouwprodukten binnen Europees erband voor het komende jaar: dat ijn de zogenoemde „marktorde- ingsprodukten". oor Nederland zit er waarschijnlijk een stijging in. „Gerekend moet orden op een bevriezing van de prij- en voor de produkten, waarvoor vas- e prijsafspraken worden gemaakt," egt ir. J. W. Raap, secretaris van de lollandsche Maatschappij van Land- louw. „Iets dat hard zal aankomen lij veel boeren en tuinders," vreest lij. De heer Raap meent dat rustig Ren vergelijking kan worden gemaakt f; met het „rampjaar 1974" voor de I ünd- en tuinbouw. „En dan overdrijf uk beslist niet." Er is volgens Raap een heel scala van oorzaken te noemen die te zamen geleid hebben tot deze noodsituatie, die in de eerste plaats de akker- en tuinbouw/fruitteelbedrijven betreft. „Daar is sprake van een regelrechte crisis," meent hij. De glastuinbouw en veehouderij staan er beter voor. „Het weer is en blijft nu eenmaal een belangrijke factor voor akker,- en tuinbouwbedrijven," zegt Raap. De afgelopen winter heeft haar sporen duidelijk nagelaten in de vorm van bevroren spruiten en bloembollen. Voorts is door het lang aanhouden „En als je weet dat we hier in Neder land 12.000 ha uien hebben, dan kun je wel uitrekenen hoe slecht hetr gaat". Dezelfde sombere berichten gelden voor de prijs van aardappelen, fruit, snij- en bolbloemen. Kritiek Daarnaast hebben de akker- en tuin bouwers forse kritiek op het invoer beleid. Hoewel er een grote fruit- én snijbloemenoogst was, is er toch nog 313.000 ton appels uit zuidelijke lan den ingevoerd. „Psychologisch valt dat natuurlijk helemaal verkeerd". van de winter alles vertraagd. De merkt Raap op. Verder worden de suikerbieten zijn bij voorbeeld veel te laat de grond ingegaan. En daarbij komt dan ook nog dit slechte, natte voorjaar. Uien Een akkerbouwer kan deze klap door gaans nog wel opvangen met goede resultaten bij de verkoop van zijn zogenoemde „vrije" produkten. (Dit zijn de produkten waarvoor geen vas te prijsafspraken in EG-verband wor den gemaakt). Maar die zitten er nu evenmin in. De heer Raap noemt de volgende voor beelden: de kostprijs van uien is veer tien cent, de verkoopprijs twee vier cent. boeren en tuinders geconfronteerd met stijgingen van de grond- en pachtprijzen met 35 tot 40 procent. Een onzekere factor in dit geheel is bovendien dat het nieuwe prijsjaar voor de EG dat al op 1 maart had Mentaliteit moeten ingaan er pas na de Euro pese verkiezingen zal komen. „Veel boeren en tuinders weten daardoor niet wat ze moeten verbouwen, om dat niet bekend is wat de nieuwe prijzen gaan worden", zegt de heer Raap. voor het volgende slechtere jaar, om dat zijn goede inkomsten zwaar wor den afgeroomd"., Gestreefd moet wor den, naar de mening van Raap. naar een systeem, waarin een reserve kan worden gekweekt voor de magere jaren. Niet malse kritiek heeft de secretaris van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw op het fiscale beleid. „Een boer die het ene jaar veel ver dient, kan daarvan niets opzij leggen De heer Raap geeft toe dat, als men de zaken strikt economisch bekijkt, veel agrariërs er beter aan zouden doen hun bedrijf te sluiten. „Mijn ervaring is echter dat men pas stopt als men zo dik in de schulden zit, dat er geen enkele uitweg meer is. En waarom? Je moet niet vergeten dat de mentaliteit van boeren en tuinders zo heel apders is. Deze mensen zijn met hart en ziel verknocht aan hun werk". DEN HAAG Het aantal schadeverzekeraars daalt. Gedu- inde de periode september 1966 tot eind 1978 daalde het intal met 377 en bedroeg het aantal (nog) ingeschreven leizekeraars 374. :e teruggang is volgens minister idriessen (financiën) en De Ruiter ititie) in overwegende mate ver laakt doordat de financiële eisen >r ondernemingen met een gering leinkomen een te zware last ble- om het bedrijf te kunnen voort- Een en ander blijkt uit de [lichting op een bij de Tweede Ka- ingediend wetsontwerp „Toe- ichl Schadeverzekeringsbedrijf", let bestaande toezicht wordt, als het itwerp wordt aangenomen, uit- >id. Iet wetsontwerp voorziet'bovendien de invoering van een vergunnin- enstelsl, ook voor bestaande bedrij- in. Deze vergunningen worden inge- rokken wanneer de verzekeraar niet leer aan de eisen voldoet of niet n <ie branche werkzaam is faarvoor de vergunning werd ver end. Ie belangrijkste eisen voor het ver rijgen van een vergunning zijn, dat aanvrager een programma van erkzaamheden moet indienen en moet beschikken over voldoende fi nanciële middelen. De verzekeraars zullen verder over „extra waarbor gen" moeten beschikken. Zo zullen ze aanzienlijk meer kasmiddelen moe ten aanhouden dan de bestaande wet voorschreef. Het nieuwe wetsontwerp geeft verder ook regels voor buitenlandse maat schappijen, die ofwel hun hoofdzetel in een ander EG-land hebben of uit niet-EG-landen afkomstig zijn. Voorts komen er regels, die erop zijn gericht een vervlechting van krediet en verzekeringsinstellingen te voor komen. Het wetsontwerp verplicht de scha deverzekeraar in de polis duidelijk aan te geven wie de verzekering dekt. Hiermee wordt beoogd een einde te maken aan de gegroeide praktijk, dat verzekeringsbewijzen worden afgege ven zonder dat daaruit blijkt wie de risiqodragers zijn. In de toekomst is een voorstel te verwachten voor een wijziging van de Wet Assurantiebe middeling. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De gekozen leden van de ondernemingsraad van IHC- Verschure in Amsterdam hebben de IHC-concernleiding in Rotterdam la ten weten op de aanwezigheid van algemeen directeur A. F. Beversen geen phjs meer te stellen. De gekozen leden zijn het unaniem eens, dat de directeur zich niet volledig heeft inge zet voor de werkgelegenheid bij de Amsterdamse werf zoals hij bij zijn aanstelling beloofde. De concernleiding in Rotterdam wordt veizocht de heer Beversen te rug te roepen, „omdat wij anders ge noodzaakt zouden zijn de poort voor hem te sluiten". Directeur Beversen wilde geen commentaar geven over de stap van de ondernemingsraad leden. Op 31 mei hadden de ondernemings raadleden hun verontwaardiging ge uit tegenover de Beleidscommissie Scheepsbouw, die de herstructure ring in de bedrijfstak begeleidt, over de beslissing van het concern de bouw van een zandzuiger voor Irak te gunnen aan de IHC-werf Smit in Kin derdijk. Zij vreesden, dat de IHC- directie op die manier haar plan be gon uit te voeren om de Amsterdam se werf te sluiten. ADVERTENTIE Van een onzer verslaggevers HENGELO Bij de Holec-vestigingen in Hengelo en Slikker veer zullen „enige honderden" arbeidsplaatsen vervallen. Dit heeft de groepsondernemingsraad van de machine- en syste- mengroep van Holec te horen gekregen. machines en systemen over de beide ondernemingen te verdelen. Hoe die verdeling uitvalt, is niet bekend, wat volgens Peters de onzekerheid bij het personeel vrij groot maakt. De vakbondsbestuurder gaat er ove rigens van uit, dat de liquidatie van onrendabele sectoren wordt gevolgd door het beginnen van nieuwe activi teiten, die werkgelegenheid scheppen. Het gaat om voorlopige schattingen. In de tweede helft dit jaar worden de nu voor handen zijnde gegevens na der ondeizocht, smen met het advies bureau Ydo. Tegenover de ondernemingsraad is benadrukt, dat de verliesgevende vestigingen in Hengelo en Slikker veer met zo groot mogelijke zelfstan digheid eigen activiteiten zullen be houden en stimuleren. In het totale produktiepakket zijn geen drastische wijzigingen noodzakelijk. De Industriebonde FNV toonde zich geschrokken over de mededelingen van Holec. Districtsbestuurder L. Pe ters: „Bij enkele honderden ontsla gen een nogal rekbaar begrip gaat het toch al gauw om meer dan tien procent van het personeelsbe stand en dat is niet niks". Voor Twente noemde Peters het een pluspunt, dat niet alle ontslagenen bij de Hengelose vestging (Heemaf) zullen vallen, want er wordt naar ge streefd de sanering van de afdelingen DEN HAAG De 32.000 ver ouderde FN-dienstpistolen van rijks- en gemeentepolitie zullen door Hoogovens in IJ- muiden worden vernietigd en gesmolten. Een woordvoerder van Hoogovens heeft dit mee gedeeld. De vernietiging gebeurt echter pas, wanneer al deze FN-pisto- len zullen zijn vervangen door de nieuwe Duitse Walther P-5. Tot deze vervanging, waarmee ongeveer 25 miljoen gulden is gemoeid, heeft de regering on langs besloten. In de komende vier jaar worden alle politie korpsen met de nieuwe wa pens bevoorraad. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De onlang ontvan gen nieuwe bestellingen en de uit komsten van recente marktondereoe- kingen hebben Fokker-VWF voldoen de vertrouwen gegeven, de produktie van de F27 Friendship nog eens zo'n tien jaar voort te zetten. Er worden zelfs voorbereidingen ge troffen om in de komende jaren het oor J. G. Wolters MSTERDAM Het geld is momenteel duur in ons land. Wie eld nodig heeft geld wil lenen moet daarvoor diep in de luidel tasten. Een duidelijk voorbeeld daarvan is de hypo- heekrente. Mensen, die een huis willen kopen en daartoe geld odig hebben, kunnen dit alleen maar krijgen indien zij bereid ijn 9'/a alO procent rente te betalen. Aanzienlijk meer dan een aar geleden, toen de hypotheekrente rond de acht procent chommelde. Iverigens is die rente van tien pro ent wel hoog, maar nu ook weer niet 'uitensporig hoog. We hoeven nog naar een luttel aantal jaren terug te aan om een hypotheekrente van waalf procent tegen te komen, och is er wel iets bijzonders aan de and met de hoge rente van dit mo- lent. Het merkwaardige is namelijk, at de rente hoog is terwijl de inflatie uist laag is. Doorgaans is het zo, dat Ie rente mèt de inflatie stijgt. Als de rijzen van tal van goederen en dien ten omhoog gaan, wordt ook het eld duurder. Vraag en aanbod •aten we eens kijken, waarom het eld op dit moment zo duur is. Zoals neestal het geval is. is iets hoog in 'rijs als er veel vraag naar is. ,Dat is Ie wet van vraag en aanbod. En er is eel vraag naar geld. Vraag van de ant van de overheid, die het groeien- Se tekort op haar huishoudboekje iet financieren. Er is voorts veel ld nodig om onze importen van olie te kunnen betalen. En dan hebben we met zijn allen privé ook het nodige geld nodig. Geld om een nieuwe auto te financiered om een woning met hypotheek te kunnen kopen, geld om met vakantie te kunnen gaan. geld om een nieuwe koelkast een kleuren TV, nieuwe meubelen of een caravan te kunnen betalen. Kortom, de vraag naar geld is groot. Daartegenover staat echter dat er niet voldoende geld is om aan de vraag te kunnen voldoen. Zeker, er wordt (gelukkig) nog wel gespaard in dit land. Maar alles wat we met el kaar sparen blijkt toch niet voldoen de te zijn. Feit is namelijk, dat we nogal wat geld aan het buitenland moeten afstaan. En geld dat het land uitgaat, is hier niet meer beschik baar. Waarom gaat er geld het land uit? Heel eenvoudig omdat we veel geld aan het buitenland hebben te beta len. We kopen veel in het buitenland. Zelfs meer dan we daar naar toe ver- „heren, de cijfers over het eerste kwartaal" kopen. Dat kost ons dan geld. Dat is ook het geval met de investeringen, die het bedrijfsleven in het buiten land verricht, bijvoorbeeld in de Ver enigde Staten. Een bedrijf, dat in de VS een fabriek neerzet (tweede huis) moet daarvoor ginds betalen. Tweede huis En dan zijn er ook nog vrij veel Ne derlanders. die een tweede huis in Spanje of aan de Franse Ricièra zo'n leuk bezit vinden. Ook daarvoor moet worden betaald met geld uit Neder land. En zo zien we dus, dat we per saldo aanzienlijk meer aan het bui tenland moeten betalen dan we van het buitenland ontvangen. In vakjar gon heet dat dan: we hebben een tekort op onze betalingsbalans. Overigens is niet alleen in ons land de rente hoog. In de ons omringende landen is dat ook het geval. Reden, waarom De Nederlandsche Bank de zer dagen besloot het disconto (de officiële rente) met een half procent te verhogen tot zeven procent. In België bedroeg de stijging van het disconto zelfs een vol procent (tot 8 procent). Zou de centrale bank dat niet hebben gedaan, dan zou de kans hebben bestaan dat nog meer geld naar het buitenland zou zijn wegge stroomd dan nu al het geval is, omdat dan in het buitenland een hogere rente te bedingen zou zijn geweest. Terwijl we dus enerzijds met een hoge rente zitten op dit moment, is de inflatie in ons land thans laag (onge veer vier procent). Overigens wel mèt de kans, dat deze zal toenemen als gevolg van de gebeurtenissen in Iran. Die hebben namelijk tot hogere olie prijzen aanleiding gegeven. Die duur dere olie moeten de ondernemingen weer betalen, die olie nodig hebben in hun fabrieken. Dat maakt de door deze bedrijven gemaakte produkten weer duurder en zo draait de inflatie spiraal. Inflatie omlaag Een ontwikkeling, die met name dr. J. Zijlstra, de president van De Neder landsche Bank, een doorn in het oog is. Reden, waarom hij al jaren ervoor strijdt de inflatie de kop in te druk ken. E'n gezegd moet worden met succes. Weliswaar hebben we in ons, land gelukkig nooit de in Zuid-Ameri- ka gebruikelijke inflatiepercentages gekend, maar een inflatie die in de dubbele cijfers liep kwam ook hier een aantal jaren geleden voor. Door de geëigende maatregelen te treffen is het gelukt dit percentage tot het huidige niveau terug te dringen. Een niveau dat zelfs lager ligt dan dat van onze voornaamste handelspartner West-Duitsland. En zo zien we dus nu in ons land een hoge rente bij een gelijktijdig laag inflatiepercentage. Of, om in termen van reële rente (het verschil tussen de geldende rente en het inflatiepercentage) te spreken, de rente is thans ruim tweemaal zo hoog als de stijging van de prijzen (de inflatie) bedraagt Van een onzer verslaggevers AMTERDAM Hoewel het aantal verkochte boeken in Nederland jaarlijks" afneemt, stijgt het aantal titels dat per jaar geproduceerd wordt, nog jaarlijks. Verschenen er in 1973 nog 11.640 boeken, vorig jaar waren dat er al 13.393 waarvan 7911 nieuwe titels en 5482 herdrukken. En dan zijn er nog de veelbesproken subsidies aan boeren en tuinders. De heer Raap: „Ik weet dat de marktor dening voor akker- en tuinbouwpro- dukten in de EG jaarlijks 26 miljoen gulden kost. Dat is 100 per gezin per jaar in de EG. Ik heb daar geen moeite mee en volgens mij hoeft nie mand daar moeite mee te hébben, want je kunt dat bedrag van 100 per gezin per jaar beschouwen als een soort verzekeringspremie voor een goed voedselpakket". Dit neemt niet weg dat ook Raap erkent dat deze kosten niet groter mogen worden, omdat dan de verhou dingen zoek zouden raken. i Vooralsnog ziet hij dit niet gebeuren om de doodeenvoudige redenen dat het aantal boeren en tuinders, zeker in ons land, nog steeds afneemt. Dit staat in het jaarverslag van de Koninklijke Nederlandse Uitgevers bond (KNUB). Nederland bezet een vooraanstaande plaats in de titelpro- auktie per duizend inwoners zoals uit bijgaand staatje blijkt. Dat het aantal verkochte boeken ie der jaar verder daalt, is, aldus het verslag, niet in de laatste, plaats te danken aan de enorme stijging van het aantal uitleningen in de laatste jaren. In 1974 leenden de openbare bibliotheken 85 miljoen boeken uit, vorig jaar 145 miljoen. Overigens zijn ook de nog steeds toenemende va kantie-uitgaven en de aanschaf van sommige duurzame consumptie goe deren (de auto) geduchte concurren ten voor de boekverkopers. i Bij „boekverkoper" moeten we overi gens niet alleen denken aan de tradi tionele boekhandel. Die is, in geld uitgedrukt, slechts goed voor 51 pro cent van de omzet. Boekenclubs ne men 18 procent voor hun rekening, warenhuizen en vereendboekhandels elk 5 procent, terwijl intekening per bon of bestelling direct bij de uitge- Titelproduktie per 1000 inwoners over 1973 ver tien procent van de omzet ople vert. Het marktaandeel van de gewone boekhandel heeft de neiging wat te dalen, iets wat de uitgevers veront rust. Het behoud van de positie van de algemene boekhandel met zijn veel grotere assortiment dan waren huizen, laat staan inloopzaken, re kent de KNUB daarom tot de belang rijkste taken voor het komende Jaar. Het verslag meldt verder onder meer dat de educatieve uitgeverijen in toe nemende mate onder druk komen te staan. De terugloop van het leerlinge naantal is in het lager onderwijs al merkbaar en zal zich de komende jaren in het voortgezet onderwijs voortzetten. De krimpende markt zal naar verwachting slechts gedeeltelijk worden goedgemaakt door een verde re verfijning binnen de bestaande on derwijssystemen en nog te voorziene groei in het beroepsonderwijs. De aantasting van de schoolboekenafzet door nieuwe technische hulpmidde len als videorecording, gaat minder hard dan aanvankelijk was verwacht. Noorwegen 1,43 Engeland 0,63 Denemarken 1,29 Frankrijk 0,52 Zwitserland 1,26 Ver. Staten 0,40 Zweden 1,01 Japan 0,33 België 0,91 Sow jet-Unie 0,32 Nederland 0,86 Griekenland 0,22 Portugal 0,72 Turkije 0,20 Oostenrijk 0,71 Canada 0,18 Spanje 0,68 Italië 0,15 W. Duitsland 0,67 Het zeer lage cijfer van een hoog ontwikkeld land als Canada is waar schijnlijk toe te schrijven aan het feit dat de Canadezen veel Amerikaanse uitgaven lezen. Ook de hoge cijfers in de Scandinavische landen zijn te verklaren. Hoe kleiner het taalgebied, hop groter naar verhouding het .aarual titels. PARIJS (Reuter) Het Internationale Energiebureau (IEA) is van plan een uitgebreid onderzoek in te stellen naar de werking van de zogenaamde 'spot' markten voor olie in Rotterdam en in het Caraïbisch gebied. Daartoe zal op 26 juni in Parijs een vergadering worden belegd. produktietempo flink op te schroe ven. Bij Fokker-VFW wordt een „ma gisch" verkoop-totaal van 1.000 Friendships een haalbare zaak geacht. Intussen nadert de F-27 een verkoop totaal van 700 toestellen. Daarmee is de F27, aldus Fokker, zonder meer het best verkopende turboprop-ver keersvliegtuig ooit geproduceerd. Functionarissen van de IEA hebben dit meegedeeld na afloop van de ver gadering van de permanente leden van het IEA over de subsidie van vijf dollar per vat geïmporteerde stook olie en dieselolie in de VS. De Ameri kaanse afgevaardigde, Herbert Salz- man, ambassadeur bij de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), heeft daarin opheldering verschaft over de maat regel. Hij ging in op vragen over de werking van de subsidieregeling en op de vraag of de baten van de subsidie voor de olie-importeurs belastbaar zijn. Europese landen hebben felle kritiek geoefend op de subsidie, om dat op deze wijze meer olie aan de VS wordt geleverd ten koste van de olie import van Europa. De Verenigde Staten zijn van mening dat de subsidie hoog gepoeg is om te voorkomen, dat olieprodukten uit het Caraïbisch gebied, die gewoonlijk in de VS wordt verkocht, naar Europa worden geëxporteerd. Verder vinden zij vijf dollar per èat laag genoeg om te voorkomen, dat er Europese olie produkten naar de VS worden geëx porteerd. De VS staan op het standpunt, dat de nieuwe subsidie de totale omvang van de hoeveelheid olie die gesubsi dieerd wordt in de VS niet heeft ver groot. Dit komt doordat Amerikaan se raffinaderijen olie-importeurs nu minder subsidie geven voor ingevoer de ruwe olie. wat gecompenseerd wordt door de nieuwe subsidie op stookolie en dieselolie. De VS weige ren overigens om te spreken van een subsidie omdat de betrokken uitke ringen niet ten laste komen van de Amerikaanse begroting. De Zweedse regering heeft als onder deel van het streven naar energiebe- LONDEN (Reuter) De Britse rege ring gaat met de oliemaatschappij en, die de reserves in de Noordzee ontginnen, praten over de mogelijk heden om meer olie in Engeland te raffineren en minder uit te voeren, zo is in een televisieuitzending van de BBC meegedeeld. Een woordvoer der van het Britse ministerie van energie heeft echter gewezen op de beperkte capaciteit van de raffina derijen in Engeland en op verplich tingen, die de oliemaatschappijen aan hun buitenlandse afnemers heb ben. De Britse oliereserves in de Noordzee leveren nog maar 75 mil joen ton olie per jaar. Daarvan wordt ongeveer 45 procent uitge voerd, De voorraden in Engeland be dragen ongeveer 17,1 miljoen ton. Dat komt overeen met een verbruik gedurende 79 dagen. sparing besloten de prijs van een liter benzine met vijf procent te verhogen. Tegelijkertijd is de toegestane maxi mumsnelheid op de Zweedse wegen van 110 kilometer per uur verlaagd tot 90 kilometer per uur. Met name door de laatste maatregel, zo zegt de Zweedse regering, zal een automobilist tien procent op zijn ben zineverbruik kunnen besparen. Vol doende om te voorkomen, dat de ben zine in Zweden aan het einde van het jaar zal moeten worden gerantsoe neerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 27