kleine
krant
I
Trouw de
ADVERTENTIES
BEL
PUZZELLIJN
sindbad
020-21.44.44
Hoe zaai je tomaten?
L
Een school voor het leven
Trouwen
Sumbia
Amilcar, de pindaverkoper
Slavenhandel
x
J
A'damse
HAVO en MAVO
Dag HAVO/dag MAVO
Avond HAVO
Avond MAVO
NJHC
Noordkaap
Lapland
Rusland
Schotland
Feestelijke aanbieding
naar de zon!
AVIS
Pretpark Anna's Hoeve
RODE KRUIS LUISTERSPEL
DINSDAG 5 JUNI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Speciale editie
van de Kleine
Krant over Gui
nee Bissau Re
dactie: Manneke
Wi/gh
Van een onzer verslaggeefsters
BISSAU Bij de haven van Bissau ontmoet ik
Isabel, een vrolijk meisje van zo'n jaar of negen,
dat dolgraag op de foto wil. Ze verzint iedere keer
een nieuwe pose en lacht bij elke flits. Ik wil weten
hoe ze heet, maar ze verstaat me niet. Ze spreekt
alleen creools. Een paar vriendjes van haar schrij
ven haar naam voor me op papier.
Kan Isabel zelf niet schrij
ven? Misschien is ze te verle
gen. Bijna alle kinderen in
Guinee-Bissau gaan nu naar
school. Dat was vroeger niet
zo Veel ouders wilden hun
kinderen niet naar de koloni
ale scholen sturen. Daar leer
den ze lezen en schrijven,
maar ook dat negers dom en
lui waren. De kinderen gin
gen zich voor hun ouders
schamen en trokken naar de
Als een meisje zeven jaar oud
is. kiest haar vader voor haar
een man Ze blijft dan nog
wel thuis wonen, maar de
„bruidegom" moet alles voor
haar betalen. Haar eten en
haar kleren. Als ze veertien
Jaar is gaat ze echt trouwen.
Niet alle meisjes zijn het eens
met de keuze van haar vader.
De bruidegom is vaak veel
ouder, soms wel dertig jaar.
Ze lopen dan van huis weg
met de man van wie ze wel
houden om met hem te trou
wen. De vader wordt dan ver
schrikkelijk boos Hij moet
aan de eerste bruidegom al
het geld terugbetalen, dat
deze voor zijn dochter heeft
uitgegeven. Dat is een grote
som.
In Gulnee-Bissau heeft één
man meerdere vrouwen
Soms wel zesUen. Vooral als
er veel werk is op de boerde
rij. koopt de boer er een
vrouw bij. De andere vrou
wen vinden dat niet erg. Hun
taak wordt erdoor verlicht.
stad om daar net te worden
als de blanken.
Nu Ouinee-Btssau is bevrijd,
zijn ook de scholen veran
derd. Je leert er lezen, schrij
ven en rekenen, maar ook hoe
Je het land moet bewerken.
Hoe je tomaten zaait, hoe Je
voor de varkens moet zorgen,
en hoe rijst groeit. Bij elke
school ls een plantage. Daar
werken de leerlingen elke dag
samen met de meester of de
juffrouw. De ouders in Gul-
nee-Bissau hebben weer ver
trouwen gekregen in de
school. Ze willen nu s avonds
ook leren lezen en schrijven.
Daarom zie Je veel mensen 's
avonds op straat zitten lezen
onder de lantaarn. Jonge en
oude mensen. Ze willen knap
worden om hun land mee te
helpen bij de opbouw.
Heel veel jongens in Ouinee-
Blssau lopen met een wollen
muts op. Ook al is het nog zo
heet. Op die muts zijn ze
trots. De Sumbia, zoals de
muts genoemd wordt, ls het
symbool van de vrijheids
strijd. Amilcar Cabral. de gro
te man van de bevrijdingsbe
weging. droeg altijd een sum
bia Amilcar Cabral heeft de
negers hun zelfvertrouwen te
ruggegeven. De Portugezen
hadden zo lang gezegd, dat
negers minderwaardig waren,
dat ze het zelf waren gaan
geloven. Amilcar Cabral
heeft ervoor gezorgd dat er
schoten kwamen en zieken
huizen.
Je kunt je best voor
stellen dat de kinderen in
Guinee-Bissau nog steeds
trots op hem zijn.
Op het terras van bet hotel komt elke avond een jongen. Hij is
tien Jaar en heet Amilcar. Op die naam is hij trots. Zo heette
ook de leider van de bevrijdingsbeweging, die Guinee-Bissau
van de Portugeaen heeft verlost. De kleine Amilcar verkoopt
pinda's aan de gasten van het hotel. Voor een peso
ongeveer acht cent krijg Je een handvol. Hij vindt het niet
erg om elke avond te werken. Zijn vader en moeder sijn arm
en op dese manier verdient hij er wat bij. Overdag heeft zijn
moeder de pinda's voor hem gedopt. Hij hoopt elke avond dat
zijn voorraad geheel wordt verkocht.
Amilcar woont in een hot. Ook in de hoofdstad Bissau staan
nog vele hutten, al sijn er ook hulsen van steen. De hut is
gemaakt van leem. Zijn vader heeft er stenen van gebakken
in de son. Op de vier maren rust een dak van golfplaat.
Overdag als het heel warm is, wel so'n vijfendertig graden, is
het in de hut bijna niet om uit te houden. De meeste mensen,
ook de kleine Amilcar. blijven dan buiten zitten onder een
afdakje of onder de bladeren van een grote boom.
Amilcar Cabral
Tot de vijftiende eeuw leef
den de mensen In Ouinee-Bis-
sau in vrede. Er was wel eens
ruzie tussen twee stammen,
maar dat duurde nooit lang.
Tot in 1*46 de Portugezen
kwamen Toen was het afge
lopen met de rust. De Portu
gezen sleepten de sterke
mannen uit de dorpen. Ze
moesten In Brazilië gaan wer
ken op de plantages. Ze wer
den slaaf.
Spelletjes
De kinderen in Guinee-Bis
sau hebben geen speelgoed.
Hun ouders sijn te arm om
een pop of een auto voor ze
te kopen. Toch wordt er ge
speeld. En hoe! Ze hebben
zelf een heleboel spelletjes
verzonnen. Klappen, sin-
gen en dansen in een kring,
of in de boom klimmen om
kokosnoten te plukken.
Wat ze ook prachtig vinden
is met een lange stok de
mango's een vrucht uit
de boom te stoten. Als het
lukt. gaat er een gejuich op.
Sommige jongens hebben
van oud ijzer zelf een hoe
pel gemaakt. Favoriet is
het voetbalspel. Op blote
voeten schoppen ze tegen
alles wat maar op een bal
lijkt, al is het nog zo warm.
Malaria
Kleine kinderen worden
vaak niet oud. Tussen 0 en 5
jaar gaan veel kinderen
dood. Een gevreesde ziekte
is de malaria. Je krijgt dan
hele hoge koortsen en als er
niet snel een dokter komt,
ga je dood. De malaria
wordt overgebracht door
de muskiet, een soort mug.
die je steekt. Veel huizen en
hutten in Guinee-Bissau
hebben gaas voor de ramen
en deuren. Over de wiegen
hangt ook muskietengaas.
Het helpt niet altijd. Voor
al als het regent, zijn de
muskieten actief.
In Brazilië, dat ook door de
Portugezen was veroverd,
woonden Indianen. Toen
deze op de plantages moesten
werken, gingen ze snel dood.
De Portugezen moesten een
oplossing bedenken. Zij haal
den de negers uit Afrika. Die
zijn sterk en kunnen heel
hard werken. Maar de Portu
gezen dachten er nooit aan
wat het voor die negers bete
kende om voor goed van huis
te gaan en om slaaf te wor
den. Later ging Portugal ook
slaven leveren aan andere
Amerikaanse landen. De ne
gers. die nu in Zuid- en
Noord-Amerika wonen zijn
verre nazaten van de slaven
uit Afrika.
Guinee-Bissau
O
O
Guinee-Bissau lijkt wel een beetje op
Nederland. Het is bijna even groot. Het
land wordt doorsneden door drie grote
rivieren. Guinee-Bissau is net zo vlak als
Nederland. Alleen in het zuiden zijn een
paar heuvels.
Toch houdt hier de vergelijking op. In
dit Westafrikaanse land zijn de mensen
zwart, sommigen wat lichter, maar de
meesten heel donker. Er wonen ook niet
zoveel mensen als in Nederland. Bijna
een miljoen. De hoofdstad van het land
heet Bissau. Daar wonen ongeveer
80.0 O mensen.
Gulnee-Bissau heette tot vijf jaar gele
den Portugees Gulnee. Het was een kolo
nie van Portugal. In nog meer Afrikaan
se landen was Portugal de baas. In An
gola, de Kaapverdische Eilanden en Sao
Tomé en Principe Portugal heeft niet
goed voor Guinee-Bissau gezorgd. In de
meer dan vijf eeuwen heeft Portugal
bijna niets gedaan voor het onderwijs en
de gezondheidszorg. Maar heel weinig
mensen kunnen er lezen en schrijven
Ook zijn er te weinig verpleegsters en
dokters. Als iemand ziek wordt, gaat hij
snel dood.
Portugal heeft Guinee-Bissau uitge
buit. De boeren op het platteland moes
ten heel hard werken voor de Portuge
zen. Ze kregen er weinig voor terug. Wie
5 juni 1979
protesteerde werd doodgeschoten. Toen
in 1959 havenarbeiders om een cent op
slag vroegen heeft de Portugese politie
er vijftig doodgeschoten.
Toen dat gebeurd was. stak een aantal
Guineeërs de hoofden bij elkaar. Zij wil
den de baas worden in hun eigen land
Zij richtten een partij op. de PAIGC. die
het land moest gaan bevrijden. Dat is
gelukt. Vanuit het zuiden zijn stukken
land veroverd. Steeds meer gebieden
werden bevrijd. De Portugezen vochten
terug, maar niets kon de opmars van de
bevrijdingsbeweging nog tegenhouden
In september 1973 werd de onafhanke
lijkheid uitgeroepen na veertien jaar
strijd. Pas een jaar later gaf Portugal
toe. Guinee-Bissau mocht op eigen be
nen staan. Het was vrij.
A
Woningruil
Aang ruime 3 k flat in BRE
DA Gevr woont m Utrecht
tot t 350 p m Tel 076-
614579 Ri|nauwenstr 226.
Breda
Verzekeringen, hypotheken, geld
zaken
Snel en gemakkelijk GELD
LENEN. Binnen 1 dag gere
geld Bemiddeimgskantoor A
J Gemtse. Tussen Meer 92.
Adam. teief 020-196526
ook s avonds tussen 7 en 8
uur
Adviesbureau Hilghe Stede B V.
nu ook m financieringen
BU ONS GEEN KREDIETBEPERKENDE MAATREGELEN
Wi| crediteren direct voor akes en iedereen naast de gewone
tinanceringen. o a doorlopende kredieten. 2e hypotheken en
mventans-kredieten Tevens leningen op auto s vaartuigen
en caravans Bei vandaag nog voor inlichtingen
Adviesbureau HILGHE STEDE B V Damrak 51Amsterdam
Tel 020-255554 na 18 00 uur 05987-15711
Woninginrichting
FRANSE
KASTANJE VLOEREN
23 mm massief, messing en
groef voor 39 p m W Ren
ders Drakenstem 48. Lands
meer Tel 02908-3545
TAPIJTCOUPONS van 3-9 m Urtsi bekende merken 40-
60% korting Zwaar naturel Berber-tap«|t 400 cm breed, gratis
gelegd I 79 p str m Haartapi|tlegeis v d oekende fabriek
50 - 50 alle kleuren f 5.95 p st NED TAPIJTHAL EDISON
B v Eiandsgracht 92-94 te' 020-240780 Alle dagen open
van 10-18 uur en donderdag koopavond
Onderhoud en reparatie
Voor al uw VERBOUWIN
GEN groot Of klein Bei aan-
nemmgsOedri|1 Verhagen
Tel 020-719736
W WITTEN behangen en
schilderen Redelijke pnjs
Tel 02207-17392
Klusjesman b z.a Vrijt>l pnjs-
opg Tel 020-655666
TEGEL- en/of zachtb PLA
FONDS vanaf M p. rrv
Schild witten behang tim
merwerk Fa Zwan. tei 020-
964434-189220
Vraag en aanbod
T.k retour vliegticket naar
Athene vertrek 17 juni, terug 1
tul» Pr 500 Tel
020-5152338
T.k. jurk voor ball-room dan
sen. rose, mt 38 1 iaar ge
bruikt 200. Tel
020-196553
Ink. Mod gebr meubda
mes- heren en kinderkleding
Ook aan huis Ten Catestraat
71. 020-120457
Te koop aangeb m goede
staat verkerende tafelmodel
IJSKAST en groot model AEG
gnll Prijs 150 - Tel 020-
156391
T.k koelkast tafelmodel
100.- prima staat.
020-990370 na 19.00 uur
Kunst en antiek
Heden INBRENG van goede
ren b«| veilinggebouw Amstel
veen Van Heuven Goedhart
laan 587 Amstelveen tel
020-473004
SCHILDERIJEN. 51x41 doek
Buitenl coll. f 35 p.st Mm
10 st 02208-4950
Kleding en kapsel
KAPSTERS OPGELET Per
manent vloeistoflen en fixatie
per liter (ook natuur- en
schuimpermwikkels in 8
maten vloei, mutsen blon-
deerpoeder en mutsen enz
Hairproducts Postbus 9
Dromen Tel 05200-18299
na 18.00 u. 05202-18106
ViEK-O-FOETSIE
CHEMISCH REINIGEN De
grootste m Amsterdam Tel
020-658567-829806-732879
Opleidingen
Opleiding voor PONSTYPIS
TE. TELEXISTE DATATY-
PISTE Kate Brouwersgracht
228. Amsterdam Tei
225917
Avondscholengemeenschap
voor
Hoofdgebouw Bariaeusgymn Weteringschans 29
(bij Leidsept)
1 Opleiding voor de offtoe'e diplom s HAVO en MAVO
2. NIEUW Vnje keuze voor een of meer der vakken Neder
Frans. Duits. Engels, boekhouden bedrijf s.-ekenen. wiskunde,
economie, aardrgeschied biologie, natuurkunde zowel op
Havo- als op Mavo-niveau Géén examendwang'
Wetenngschans 31
Wetenngschans 29
L. Couperusstr 131
R. Hartstr 1
Prospectus tel 962847 of 828681 of 246379 in, en inschrH-
ving elke maand - woensd - vrijdagavond 7 30-8 30 op een
van bovenstaande adressen voor de dagatd Dovend ten
ld - en donderdagmorgen 11-12 (v Hallstr 54)
Lessen en klubs
LEN DEL FERRO leraar van
Hollands bekendste artiesten
heeft enkele uren vrij om
zangles te geven Tel 020-
761196
Vakantie in Nederland
T h luxe 6 pers VACANTIE
BUNGALOW in Limburg aan
de Maas m bosrijke omge
ving Vri| voor 6/7 en na 17/8
v a. f 200 p w Tel
040-410114
KINDERVAKANTIE
Huize weltevreden waar kin
deren v 5-16 j. een fijne vak.
kunnen hebben Sport. spel.
ponyrijden. huifkartochten
enz Daver 3. Kerk-Avezaath.
Tel 03448-1707 b g g 1359.
Vraag vri|bli|vend een folder
Verbouwde BOERDERIJ f.h.
van 7-28 juli 6 sip pitsen
450 p w tevens zomerhuis
t.h, van 30/6-21/7 4
sip. pitsen f 300 p.w bede te
Limmen 4 km van zee
Uitgeesterweg 10. Limmen
Tel 02205-1998
Ned Jeugdherberg Centrale
Por f Tulpplem 4 Amsterdam
tel 020-264433
7 dagen ZEILEN MET OUDE
KLIPPER op Waddenzee,
vertrek 7/7 en 11/8. 350.
Te huur Sta-Caravans-Z-
Limbrug - België Inlichtin
gen 04459-1598.
Te huur stalen zeiljacht. 2
master 9 95 m 6 sl.pl.. navi
gatie app kaarten en boek
werken aan boord Vrij van 8-
6 tot 27-7 en na 10-8. 950.-
p w Int. Uitwellingerga. Tel
05153-372 Of 382
RUSSEN luxe woning 6
slaappl 1-29 juli omg. bos en
zwembad, f 390 pw Tel
05480-2712
Vakantie in het buitenland
18- tot 26 d Rondreizen
674 tot 1105
Informatie óók bij de 22
NBBS-reiswtnkeis
I0sw:-i
Leenderweg 189. Eindhoven
Tel 040-111444
NJHC
Ned Jeugdherberg Centrale
Prof Tulpplein 4 Amsterdam
lel 020-264433
ZWEDEN
kanovakantie voor longeren
14 dagen vertrek 11/7. 25/7
en 8/8. vanaf f 945
VAKANTIE ANDERS IN
FRANKRIJK
In rustig landelijk gedeelte
van ce Dordogne (met tent/
n cl logeren in houten
Schilderen improvi-
•oneei muziek ma-
-n kennis niet nodig).
r.g ontspanning
izwembad) Centre d Expres
sion Corneuil 24340 St Sul-
ptce de Mareuii Folder Sud-
tours, tel 020-734075
GOEDKOOP vliegen ANVR
reisburo M 2000. Koninginne
weg 251 A dam tel. 020-
795788/719596/713749
ZWITSERLAND t.h. in Duit
stalig deel Wallis nw vnist.
chalet voor 7 en/of 4 pers.
Ideaal voor zomer- en winter
sport Inl. 071-140898
Goedkope CHARTER
VLUCHTEN en stuntreizen
Reisbur Davidson b v Ma-
nendaal 250. A dam-N 020-
363988/368377/328280
ATHENE goedkoop vliegen
A.N V R reisburo M 2000
Koninginneweg 251 Adam
Tel 020-713749 en 719596
ZWITSERLAND
Tschiertschen (bij Chur)
1400 m. Te huur CHALET
5 a 6 pers lam omg hoog-
seiz 350. p w Chr Serena
tel 09-4181229066 Int Ned
05990-12554
Moo. ZUTENDAAL Belg
Limb I2kmv Maastr2 vak
bung t.h. in pracht rekr ge
bied Tel 04498-3361 O» 020-
923480
Goede vak woningen in
LUXEMBURG EN EIFEL
A N V R reisburo M 2000
Koninginneweg 251 A dam
tel 020-795788 en 719596
De zon geproefd m Holland, dus nu voor vervolg naar de
Costa del Sol voor een ongekend lage prijs'
APP ALGAIDE (2-4 personen) v a 450 p.p.p w
HOTEL PLAYA EL RETIRO (h/p) v a. 563 p.p.p.w
HOTEL MARE NOSTRUM (h/p) v a 643 p.p.p w
Korting dus van 70 op 8-daagse vliegreizen en 100 op 15-
en 22-daagse reizen
Prijzen zijn exc. brandstoftoeslag
Vertrek 7-14-21 en 28 juni.
INFORMATIE/BOEKING
Parool/Volkskrant Reizen
Wibautstraa! 131 Amsterdam Tel. 020-914400.
Hi-fi stereo, t.v., muziekinstrumenten
ANTENNEMATERIALEN
OOK VOOR DE CAMPING
Attent. Borneostr 9. Asd
T V. SNELSERVICE
met gar alle stadsdelen
ook antenne rep en verkoop
Gebruikte kleuren TVs
Reggestr 10, Amsterdam
Telf. 020-728839
Koopt uw KLEUREN T.V.
(v a 350) bi| de specialisten
n snelle, en betrouwbare ser
vice A T.S Weesperzi|de 94
tel. 946656 A dam
PIANOTRANSPORT
Tel 020-362458.
b.g.g. 020-932417
TV-REPARATIE off Philips-
dealer ook verkoop van nieuw
gebr 020-738603
TV-REPARATIE (gar.) snel
en voordelig. Ook A'veen Tel.
020-996262/948973
Foto, film, optiek
VIDEOCLUB NEDERLAND
Voorbespeelde videocasset
tes verkoop en verhuur Tei
020-128973
Aanhangwagens (boot)trailers enz.
Bekijk alle WESTFALIA aan
hangwagens bij Bowi BV ook
bagage wagens 02902-1588
mruil-verhuur fin mog 5 km
van IJtunnei
Autoverhuur
Autoverhuur
Vanef f t7 per dag. /0.17
per km (excl BTW en benzi
ne). Keizersgracht 485. Am-
steröam Tef. 020-262201
Avis Ook voor bestelauto s
KUPERUS BV
Middenweg 175 Adam
tel 938790-940173
Volvo BMW Mercedes
Opel VW en Fordbestel
Volvo 66 en R4
Kapper H Bakker vracht
luxe- bestel v a 16.95
020-124047/152674/131457
LUXE kampeerautoverhuur.
vraag foto prijslijst Bel Travel
Rent, 04132-66913
KAV Autoverh Hoofdweg
410 Adam. Citroen. Opel
Ford Volvo. Mere Pers en
bestel Tel 020-163535"
Autofinanciering
en verzekering
Goedkope AUTOVEHZEKE-
RINGEN met maand- of
kwartaalbetalingen Met 45%
no-claim Dit kan alleen bij
Assurantie Service Centrum
Adam Stadionweg 263 Bei
voor informatie 020-767660
Of 767757 na 18 uur 727690
Goedk AUTOVERZEKE
RING Siebenga BV tel
02972-3233
Auto's aangeboden
Garage Baas
biedt aan
VW GOLF extra 76 5-drs
40 000 km VW GOLF extra
77 15 000 km 3 mnd BOVAG
garantie Jac v Lennepkade
295-297. Adam Tel
020-183855/167195
RUILSCHOKBREKERS
TRIX. Quellijnstr 159
Tel. 020-723946
DAF 55. '72 km 69 000 ge-
rov mot om z g st I 700
Tussen 17-18 30 u 02968-
2147
T.k DYANE b nov
22.000 km IN PERFEC]
STAAT Telef 020-420781]
RQVER 3500. 1972 brum fi j
gmele lak. gereviseerde aulk
matische versnellmgsbSl
nwe banden f 6000 Teï O»*
764747 f
CITHOEN 2CV 4 72. I 3m
Tel 020-170773 na 18 u f
Auto's gevraag.
Wij betalen GOEDE PRIJ!
voor auto s v a 76 K
RIJN-GARAGE BV I
Ceintuurbaan 223 Adarrf
Te: 020-722204
Diversen
Doe mee met de
Nationale Humanitas Loterii
Loten zijn verkrijgbaar
bij alle kantoren
van het Parool
l.v.m onderzoek over gebruik
van
ALCOHOL
zoekt de vakgroep persoon
lijkheidsleer contact met vrij
willigers die dageii|ks meer
dan 4 glazen alcohol gebrui
ken. De bedoeling is hem te
interviewen over alcoholge
bruik en hem enkele vragen
lijsten te laten invullen H van
Geest-H van Dis vakgroep
persoonlijkheidsleer Univ v
Adam Tel 020-730002. di
en wo van 9-22 uur
Verhuizingen of verhuiswa
gen met chauffeur Billijk ta
rief. Tel. 020-190939/122158
WEST B V Verhuizingen en
pianovervoer door geheel Ne
derland Tel 020-844951
VERHUIS- en besteldiei
ook kamerverhuiz bill tar
020-151143
METAALDETECTORS
beroep en vri|e tijd Posb 57
Voorburg. Telef 070-86724(
Mies vanavond spreekt Cee
m Krasnapolsky neem |i| Wil
lem mee voor extra liberal
steun voor lijst 3 VVD Aad
Zelf VERHUIZEN
door geheel Nederland 1
G Hulshof» Zn BV Tei
020-323630/369392
FIRMA VERHAGEN
behang schilder
en timmerwerk
Tel 03200-47075
020-841210
Minckelerstraat 301 Hilversum
Nu met vele nieuwe attracties Plezier voor jong en oud
Dagelijks geopend Tel 035-857135
VANAVOND OF
IN HET WEEKEND
DE
ROBERT PAUL en TEDDY SCHOLTEN
U kunt direct meedoen aan het
Heeft U pen en papier klaar
