Vrouw gedood bij
anti-atoom-actie
Nog
2dagen
en dan...
w-
'Den Haag dringt Steenwijk wapen op'
700.000 toeristen
bezochten ons land
et energ
móet toch haalbaar zijn:
pak de korte stukjes lopend.
Trouw
Commentaar
UNCTAD (1)
UNCTAD (2)
UNCTAD (3)
Kritiek 'VN-soIdaten op Israël'
Betogingen in en rondom Nederland rustig
Oude school' en studieboeken
zijn geld waard;
nieuwe hoeven niet duur te zijn.
Warm en druk
aan het strand
Kettingbotsingen door noodweer
Kom op voor Eur]
De nieuwste „wapenfeiten" van een vestingstadje uit de Tachtigjarige oorlog
de stofzuiger
met dc vele
extra's
Él Bang&Olufsen
Bon
P3^
Rita
DINSDAG 5 JUNI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Op dc wereldhandelconferentie
(UNCTAD) is de kans gemist een
begin te maken met een nieuwe
economische orde. Het Westen
heeft de bestaande orde gemaakt,
waarin de ontwikkelingslanden
veel te weinig aan bod komen. Zij
zijn politiek onafhandelijk gewor
den van de vroegere kolonisato
ren. maar economisch nog steeds
met handen en voeten aan hen
gebonden. De meeste Derde We
reldlanden raken in steeds grotere
moeilijkheden: de kloof tussen
Noord en Zuid groeit.
Daaraan wat doen is niet alleen
een zaak van liefdadigheid, van
schuldgevoel, van rechtvaardig
heid. Liefdadigheid omdat het niet
aangaat dat honderden miljoenen
mensen in bittere armoede leven,
in de sloppenwijken in de steden,
of in vergeten dorpen op het plat
teland. met te weinig voedsel,
slecht onderdak, zonder onderwijs
of gezondheidszorg. Schuldgevoel
omdat de huidige positie van ont
wikkelingslanden, deels het gevolg
is van ons koloniale verleden.
Rechtvaardigheid omdat niemand
christen of niet de erbarme
lijke leefomstandigheden van al
Ook binnen ontwikkelingslanden
is de verdeling ongelijk en wordt
het verschil tussen arm en rijk
steeds groter. Dat geldt zeker ook
voor de Filippijnen, waar deze we
reldhandelsconferentie werd ge
houden. Bemoeienis daarmee kan
ook zeker vallen onder internatio
naal overleg tussen Noofd en
Zuid.
Als de ontwikkelingslanden met
Wat tenslotte de Nederlandse hou
ding op de laatste wereldhandels
conferentie betreft is er reden tot
instemming. Er was-verschil in stijl
vergeleken met de vorige UNC
TAD. maar inhoudelijk heeft Ne
derland zich in grote lijnen net zo
opgesteld als drie jaar geleden.
Nu was dat in zoverre eenvoudig
dat het niet op stemmingen aan
kwam over verklaringen van de
ontwikkelingslanden. De uiteinde
lijke graadmeter voor de Neder-
andse houding was pas duidelijk
geworden als deze UNCTAD op
een openlijk conflict tussen Noord
en Zuid was uitgelopen. De Derde
Wereld heeft dat niet gewild.
Een belangrijke rol bij die Neder
landse houding heeft de ambtelijke
continuïteit gespeeld. De „vierde
macht" mag kwalijke kanten heb
ben, zij heeft ook haar voordelen.
Topambtenaren van in het bijzon
die andere medeaardbewoners aan
zich kan laten voorbijgaan.
Er zijn andere overwegingen om
iets te doen aan de machtsverde
ling in de wereld. Het Westen
heeft het economisch moeilijk,
hoewel haar problemen vergele
ken met die van de Derde Wereld
kinderspel zijn. Zich ingraven, het
beperken van de handel, het tegen
de klippen op beschermen van de
werkgelegenheid biedt daarvoor
geen oplossing. Protectionisme
werkt op den duur in het nadeel
van alle partijen, goede afspraken
over de wereldeconomie kunnen
werken in hun voordeel.
Maar er is meer. Die honderden
miljoenen in ontwikkelingslanden
zullen het lot niet blijven aanvaar
den. „Als ze het niet krijgen ko
men ze het wel halen", is een
angstaanjagende, maar niet onjuis
te vaststelling. Het ontstaan van de
guerrillagroeperingen in Latijns-
Amerika is wat dat betreft een
teken aan de wand. Spanningen
tussen een steenrijke elite en een
straatarme massa kunnen niet blij
ven groeien.
reden zich mede willen bezig
houden met het politiek-econo-
misch beleid van de Westerse lan
den, zullen zij niet de boot kunnen
afhouden bij bemoeienis met hun
interne aangelegenheden. Terecht
wezen de vertegenwoordigers van
de Wereldraad van Kerken en reli
gieuze leiders op de Filippijnen de
afgelopen weken op de noodzaak
van een evenwichtiger verdeling
binnen ontwikkelingslanden.
der de ministeries van buitenland
se- en economische zaken, die al
jaren meelopen in het internatio
nale conferentiegebeuren. kennen
het klappen van de zweep. Zij
werken van de overtuiging uit dat
in ieder geval moet kunnen wor
den gepraat over de verlangens
van de Derde Wereld en over de
invulling van een „nieuwe econo
mische orde".
Hetgeen niet wegneemt dat uitein
delijk de beleidsbeslissingen wor
den genomen door de minister.
Ook hij heeft zonder al te veel
succes, maar wat is Nederland in
ternationaal getracht eruit te
halen wat erin zat. Daarmee is
tenminste iets goed gemaakt van
de weinigzeggende verklaring die
ons land aan het begin van de
UNCTAD had afgelegd. Dat uit
eindelijk op de wereldhandelscon
ferentie weinig of niets is bereikt,
valt niet de Nederlandse regering
aan te rekenen.
Van onze correspondent
DEN HAAG Onder de Nederlandse
VN-militairen in Libanon wordt
steeds meer kritiek geuit op Israël,
waardoor de spanning daar hoog op
loopt. Dit heeft het CDA-Tweede Ka
merlid J. N. Scholten gisteren gezegd
bij terugkomst van een oriëntatiereis
door het Midden-Oosten samen met
fractiegenoot Gualthérie van Weezel.
De VN-militairen bekritiseren Israël
omdat dit land de troepen van Had-
dad steunt, die een eigen staatje
heeft afgekondigd op de grens van
Israël en Libanon en van daaruit be-
Van onze verslaggevers
GASSELTE-DOEL-KALKAR Zowel de organisatoren van de demonstraties als de politie
in Nederland, België en Duitsland zijn „bijzonder tevreden" over het verloop van de
betogingen die dit weekeinde tegen gebruik van kernenergie zijn gehouden. In en rond
Nederland verliepen de demonstraties rimpelloos. In Spanje werd een 24-jarige vrouw gedood
toen zij werd getroffen door een kogel van de politie.
ADVERTENTIE
Bij de Slegte verkoop je de studieboeken «lie je niet
meer nodig hebt (indien niet ouder dan zo'n 2 jaar) en koop
je wat je 't volgend studiejaar hebben moet (voor zover
voorradig).
Afrekenen gaat kontant en wat je koopt neem je 1
meteen mee. Dóén. nog voor je met vakantie gaat. /^|X
Dat bespaart je tijd én geld. lyl
De Slegte is een goeie voor studieboeken.
Boekhandel I «V Slegte B.V. KalvtMtraat 48-52,1012 PE Amsterdam,
lol. (120 225922. lolt in Rotterdam. Don Haag. Utrooht, Amhom,
Eindhoven. Enschede. Groningen. Leiden. Haarlem. Antwerpen en Gent,
Het slachtoffer viel bij schermutse
lingen tussen betogers en politie in de
Noordspaanse stad Pamplona. Ook
gisteren deden zich hier weer botsin
gen voor. Betogers staken auto's in
brand en richtten barricades op. Een
uitgeroepen staking breidde zich gis
teren uit over de rest van de provincie
Navarra Fabrieken en scholen ble
ven gesloten en ook het openbaar
vervoer kwam tot stilstand. De poli
tie maakte gebruik van rubber kogels
en vreesde dat de ongeregeldheden
zich zouden kunnen uitbreiden tot de
rest van het Baskische gebied in het
noorden van Spanje.
In de Amerikaanse staat New York
hield de politie tijdens een anti-kern
demonstratie zaterdag zeker vijfhon
derd demonstranten aan. De arresta
ties werden verricht toen de demon
stranten over de hekken van de kern
centrale wilden klimmen.
'Waanzin'
Uiterst vreedzaam verliepen zaterdag
de betogingen in Gasselte en Doel
(België), waar in totaal ongeveer veer
tigduizend mensen op de been waren.
In Gasselte werd geprotesteerd tegen
de opslag van kernafval in zoutkoe-
pels. Voor de eigenlijke betoging,
waaraan ruim twintigduizend men
sen deelnamen, was er een manifesta
tie. Ds. K. Verbeek uit Rolde deed een
beroep op de Raad van Kerken, die
zich in eeri eerder stadium al tegen de
kernbewapening uitsprak, ook het
opbergen van kernafval in zoutlagen
te veroordelen. De dominee sprak
ook kritisch over het CDA. „De partij
verloochent zichzelf, houdt op een
christelijk-democratisch appèl te
zijn, als zij instemt met zelfs maar de
proefboring als eerste stap op de weg
van deze onchristelijke waanzin," al
dus ds. Verbeek.
Verder waren er talloze solidariteits
verklaringen uit binnen- en buiten
land. Sprekers van politieke partijen
waren niet uitgenodigd omdat het
Landelijke Energie Komitee (LEK),
dat de betogingen organiseerde,
vreesde dat er te veel propaganda
bedreven zou worden met het oog op
de aanstaande Europese verkie
zingen.
Stralingsdosis
De burgemeester van Gasselte. Rein-
ders, wees in een toespraak op het
vreedzame karakter van de betoging
en haalde een reeks voorbeelden aan
van gevaarlijke incidenten met kern
energie. De huisarts W. de Boer uit
het Groningse Wlnsum liet weten, dat
er wat de directe zowel als de
indirecte gevolgen van kernstraling
betreft, „geen ongevaarlijke stra-
lingsdosis bestaat". Peter Bekker van
het LEK eiste het verlenen van poli
tiek asiel aan twee Duitsers die we
gens hun aanwezigheid bij een de
monstratie in Duitsland werden ver
oordeeld tot een jaar gevangenisstraf
en daarop naar Nederland zijn ge
vlucht.
Tegen een uur begon de demonstra
tieve tocht in Gasselte van ongeveer
zes kilometer naar het terrein van de
zoutkoepels. De spits van de stoet
was alweer terug toen de laatste deel
nemers nog moesten beginnen. De
tocht had een zeer rustig verloop.
Datzelfde gold voor de betoging in
Doel bij Antwerpen, waar betoogd
werd tegen uitbreiding van het cen
tralepark. Op een terrein aan de lin
ker Schelde-oever werd een beginma-
nifestatie gehouden Henk Bijvank
van de Industriebond NVV hield de
betogers voor dat kernenergie geen
aanvaardbare bijdrage levert aan de
werkgelegenheid „Bij kernenergie
doen zich dezelfde problemen voor
als bij kolen en olie. Ook uranium
raakt op. Alleen de puinhopen blijven
achter", aldus Bijvank.
Te laat
De tocht naar de centrales bij het
dorp Doel moest een uur worden uit
gesteld omdat veel fietsers te laat
arriveerden. Ook bussen kwamen
niet op tijd doordat zij bleven steken
in een file in de Scheldetunnel bij
Antwerpen De tocht voerde niet
langs de centrales zelf. die overigens
streng werd bewaakt door enkele
honderden agenten. De politie hield
zich verder volledig afzijdig. Op het
manifestatieterrein waren slechts
drie geüniformeerde rijkswachten
aanwezig.
Geheel in tegenstelling tot de vorige
demonstratie in het Westduitse Kal-
ker liet ook hier de politie zich nauwe
lijks zien. Al vroeg in de morgen wa
ren duizenden fietsers vanuit Gelder
land naar Duitsland getrokken. Zij
konden vrijwel ongestoord de grens
passeren. Tegen de middag streken
vele honderden fietsers neer op ter
rasjes in de omgeving van Kleef om
zich te verfrissen.
Op het marktplein van Kalkar ston
den informatietenten en stonden te
gen drie uur een kleine vijftiendui
zend betogers klaar om naar de
kweekreactor in Hönnepel te trek
ken. De reactor zelf was hermetisch
afgesloten met een halve meter dikke
betonnen rolmuur.
Het Landelijk Energiekomitee heeft
aangekondigd om samen met de ver
eniging Milieudefensie zaterdag 23
juni uit te roepen tot ,,zonne-dag".
Het ligt in de bedoeling de bevolking
te wijzen op het gebruik van zonne-
energie als alternatief voor kerne
nergie.
Hoe warm het was en
hoe druk kon de liefheb
ber van zon, strand en
zee onder meer in Sche-
veningen ervaren.
ADVERTENTIES
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG/DRIEBERGEN Het zonnige pinksterweekein-
de heeft 700.000 buitenlandse bezoekers naar ons land ge
bracht. Dat waren er 80.000 minder dan een jaar geleden, maar
toen viel Pinksteren vroeger en stonden de bollen nog in bloei,
wat altijd extra belangstelling betekent, aldus het Nationaal
bureau voor toerisme (NBT).
Doe mee aan
de Europese verkiezingen
schietingen uitvoert op VN-troepen.
Volgens Scholten moet vanuit de Ver
enigde Naties en zeker ook de EG
druk op Israël worden uitgeoefend de
steun aan Haddad te beëindigen.
„Meer pressie door de vrienden van
Israël op Israël moet premier Begin
tot andere gedachten kunnen bren
gen," aldus Scholten. „En aan de te
rechte eis van de vier miljoen Pale-
stijnen op de eigen grondgebieden op
de westelijke Jordaanoever en in de
Gaza-strook moet ook worden vol
daan." Volgens Scholten kan pas dan
de vrede in het Midden-Oosten ko
men met garanties voor steun en be
scherming.
In tegenstelling tot Pasen toen ook
veel Fransen en Belgen werden gesig
naleerd. waren het deze keer voorna
melijk Duitsers die ons land bezoch
ten. Bij het vinden van een slaap
plaats hebben zich weinig moeilijkhe
den voorgedaan Langs de hele
Noordzeekust van Zeeland tot en
met de Waddeneilanden waren de
hotels, bungalows en pensions zater
dag al goed bezet
Maar ook de kampeerterreinen had
den voor het eerst dank zij het schit
terende weer een hoge bezettings
graad De grootste trekpleisters
naast het strand en de watersportge
bieden waren het Ponypark Slagha
ren. de Beekse Bergen en de Efteling.
Niet alleen de buitenlanders, maar
ook de Nederlanders trokken er met
Pinksteren op uit. De aanvoerwegen
naar de stranden kwamen hier en
daar verstopt te zitten en gisteren in
de loop van de middag en avond
vormden zich op vele plaatsen in Ne
derland files, zoals m Zeeland, op de
Veluwe. bij de Afsluitdijk, rond het
verkeersplein Deil en in Noord-Hol
land bij Uitgeest/Beverwijk. Volgens
de rijkspolitie in Driebergen viel de
drukte bij de grensposten naar ver
houding mee Gisteravond laat waren
de meeste files opgelost
Tijdens het Pinksterweekeinde kwa
men ten minste acht mensen om het
leven bij verkeersongelukken Ook
het noodweer zorgde hier en daar op
de wegen voor chaos, die gepaard
ging met kettingbotsingen Drie au
to's vlogen in brand en twee mensen
moesten in een ziekenhuis worden
opgenomen.
DEN HAAG Als op dit moment
Tweede Kamerverkiezingen zouden
worden gehouden, zouden de PvdA
en het CDA gelijk blijven. De WD
zou vijf zetels verliezen en D'66 zou er
vijf winnen. Deze cijfers werden za
terdag bekendgemaakt in VARA s
Rooie Haan.
ADVERTENT tl
ADVERTENTIE
door Jac. Lelsz
DeOeensew
.vanoeeöengelud
heeft wat voor u
Als u onderstaande bon op
stuurt ontvangt u GRATIS
een katalogus met het ge
hele B&O programma en een
komplete dealerlijst
Een attentie van "de Deense
vormgevers van beeld en
geluid"
Stuur mi) uitgebreide doku-
mentatie B&O
B&O antwoordnr 124
1200 WK s-Graveland
(geen postzegel)
STEENWIJK Steenwijk wordt in de miliaire geschiedenis van ons vader
land enige keren vermeld. We noemen één ding. In de Tachtigjarige Oorlog
wist dit Overwijsselse stadje het beleg van Graaf van Rennenberg, de
Nederlandse rooms-katholieke edelman, die verraad pleegde mede om het
met geweld invoeren van het calvinisme door Jan van Nassau, af te slaan.
Vermoedelijk heeft Rennenberg in 1580/1581, een kleine honderd jaar voordat
Christoff Bemhard Freiherr von Galen (Bommen Berend), bisschop van
Munster, „glühender Kugeln" gebruikte, voor het eerst op Steenwijk brand
stichtende kogels afgevuurd.
Maar Steenwijk heeft ook re
cente „wapenfeiten" Het had
een nieuw gemeentewapen
nodig toen er in 1973 een
nieuwe gemeente Steenwijk
ontstond door de samenvoe
ging van de gemeenten
Steenwijk en Steenwijker-
wold. AJ meer dan zes jaar
vecht het met „Den Haag"
over dat nieuwe wapen. Een
nogal verdrietige zaak. al zegt
men op het gemeentehuis
moedig „We voelen ons
geenszins ontwapend". Een
ontwapenend geluid, maar
intussen hebben de WD-
Tweede Kamerleden Waal-
kens en Evenhuis het toch
maar nodig gevonden er de
minister van binnenlandse
zaken vragen over te stellen.
De wapens, die tot nog toe
door de minister, door de
Hoge Raad van Adel en door
de Kroon .van tafel zijn ge
veegd". zoals hij zegt. zijn
van de hand van mr G A
Bontekoe (geboren in 1900).
gepensioneerd burgemeester
van Ooststellingwerf Niet al
leen een man die veel van
wapens af weet, maar ook een
ontwerper ervan. Toen hij
nog burgemeester van Sleen
was. voorzag hij om te begin
nen deze gemeente van een
wapen Het bleek hem dat de
meeste Drentse gemeenten
geen wapen hadden Voor
meer dan 25 gemeenten m
Drente tekende hij vervol
gens een wapen. In totaal le
verde hij ruim 150 Nederland
se gemeenten en andere pu
bliekrechtelijke lichamen,
waterschappen en dergelijke
een wapen, naar zich nauwge
zet in de geschiedenis, het
karakter en de functie van de
klandizie te hebben inge
werkt
Verleden
Steenwijk had al een wapen
sinds de zestiende eeuw,
Steenwijkerwold vanaf 1899
Bontekoe had in het nieuwe
wapen figuren uit beide oude
wapens opgenomen, bij voor
beeld een anker en Andreas-
kruizen (we laten de achter
grond hiervan maar voor wat
deze is). Daaraan voegde hij
enkele nieuwe elementen toe
een bu chttoren en een vlam
mende kogel. Hierdoor werd
het verleden van Steenwijk
als vestingstad in het wapen
tot uitdrukking gebracht.
Een zaak waarvoor de toen
malige burgemeester krach
tig had gepleit.
De gemeenteraad ging met
het ontwerp akkoord. Minis
ter De Gaay Fortman, na ad
vies van de Hoge Raad van
Adel, wees het echter af. Hier
op ging de raad in beroep bij
de Kroon. Deze gaf de be
windsman gelijk, maar toen
waren er al wel heel wat jaren
verlopen. Het schild bleek
niet te deugen Het zou niet
aansluiten bij gevestigde lo
cale heraldische tradities
Het was te druk
Mr Bontekoe ging toen op
nieuw aan het werk Hij
maakte het schild eenvoudi
ger Overigens had het in de
nieuwe vorm een precedent
De gemeente Hoek in
Zeeuws-Vlaanderen had des
tijds ook zo'n schild. Het wa
pen reisde, nadat de raad we
derom zijn instemming had
betuigd, opnieuw naar Den
Haag Bontekoe vroeg een
audiëntie aan bij de inmid
dels als minister van binnen
landse zaken aangetreden
heer Wiegel, kreeg van hem
een kwartiertje, maar praatte
een uur vol om de zaak van
het Steenwijker wapen toe te
lichten. Zijn klomp brak ten
slotte toen tenslotte ook het
tweede ontwerp de mist in
ging. ditmaal vanwege de fi
guren, hoewel hoofdambte
naren hem hadden laten we
ten dat daartegen geen be
zwaar was
Schending
„Wie is nu gek geworden?"
aldus de heer Bontekoe „Dat
vragen ze zich op het stad
huis in Steenwijk ook af. zij
het wel in ambtelijker ter
menTerwijl de briefjes en
andere gemeentelijke stuk
ken in Steenwijk nu al jaren
zonder wapen de deur uit
gaan. maakte hij zijn derde
ontwerp en dat nog weer in
twee versies. Wijs geworden
door de ervaring heeft het ge
meentebestuur er niet dade
lijk het fiat van de gemeente
raad voor gevraagd, maar het
eerst ter beoordeling naar
Den Haag gestuurd
Het ontwerp vertoont nu een
kanteel door snijding van
links naar rechts en daarover
heen een anker In de andere
versie ziet men een ruitvor-
minge schans wal Een blau
we zoom duidt het omringen
de water aan Het anker be-
vint zich op de binnenplaats
en bovenin de Andreaskrui-
zen. De torenburcht en de
vlammende kogel, die niet
mogen, zijn er uit gehaald
..Wordt een van beide aan
vaard. dan wordt Steenwijk
een wapen opgedrongen", is
de mening van de heer Bonte
koe „Het is een schending
van de gemeentelijke autono
mie" De eerste ontwerpen
acht hij in overeenstemming
met de internationale regels
van de heraldiek Het voor
het eerst in 1856 verschenen
Handboek der Wapenkunde
van Johannes B Rietstap,
die Europese vermaardheid
kreeg door zijn Armorial Qé-
néral, vindt hij een betrouw
bare gids Beter dan naar zijn
smaak de overbodige circu
laire i„een dictaat die bin
nenlandse zaken enige jaren
geleden het licht deed zien en
sinds die tijd nogal kwistig
rondstuurt
I0fl% M Dl R LANDS
fabrikaat
klcurenlolder A
Ongclrankcerd opsturen
I naar wvral
I fam Antwoordnr. 42, G9I x. 1
3600 VB Maarsscn
„Ik ga nu even wal ijs halen.
Tommy.**
