3
it brieven van lezers
KLM
"Meneer, zal ik die camera even vasthouden?"
Thuis in de lucht.
ATERDAG 2 JUNI 1979
TROUW/KWARTET
8
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en met voor open brieven, gedichten,
oproepen ol reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wi| helaas met corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretans hoofdredactie Trouw. Postbus 859.1000
AW Amsterdam. Bi| pubiikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
3enzineschaarste (4) Gunning (2)
lergie besparen op basis van vrij-
Ulgheid lijkt niet haalbaar, een veel
hoorde opmerking is „Laat eerst
ander of te wel de overheid en de
lurman maar eens laten zien dat ze
t menen en kunnen Sinds de op-
•ep van de regering zuinig te zijn
ft de energie laat ik de auto door de
•eks voor de deur staan en ga met
•t openbaar vervoer naar mijn werk.
aar zitten nadelen aan. zonder
eer, maar als je niet bereid bent om
•n stuk gemak op te offeren, dan
aag Je om dwang, die de leefbaar-
•id niet zal bevorderen. Het resul-
at van mijn overschakeling naar
Denbaar vervoer is een tank benzine
i de 2 weken (was voorheen 1 weeki
oorburg
G. J. van Waas
lunning (1)
tet waardering heb ik kennis geno-
ien van het artikel van Mr. J van
(aeringen in TROUW van 26 mei
ver Gunnings visie op de Doleantie,
'et artikel stelt ruet alleen het be-
aansrecht van de geref. kerken aan
e orde, het geeft ook aan dat de
uidige „Samen op weg"-koers van
ervormden en gereformeerden de
odige diepgang mist. Alle mooie
oorden en gezamenlijke synode-zit-
.ngen ten spijt, deze samenwerking
ioet me vaak aan een verlegenheids
oplossing denken, uit gezamenlijke,
eestelijke armoede geboren Dat
omt bijv. duidelijk tot uiting nu
•.•lk ens blijkt dat op plaatselijk ni-
eau de financiële kant van de zaak
et grootste struikelblok oplevert
•Vaar een diepere eenheid gemist
ordt, gaat het altijd om de centen,
runnings werk en de boodschap
noge ons ervoor behoeden dat er een
lereniging tot stand komt in de geest
an: „Het is toch één pot nat". Zijn
trijd is de onze.
tlarken Nico van Tellingen
De stellingname van dr Gunning was
reeds bekend Die ging naar mijn
overtuiging toen niet op Men had in
die jaren in de hervormde kerk een
weliswaar oude en niet „bijgestelde"
belijdenis, die echter helaas over
woekerd was door de zgn. Groninger
richting en de modernen, doch waar
aan niettemin allen in die kerk in
geweten gebonden waren Kerkera
den. die emst maakten met deze bin
ding. werden geschorst door het clas
sicaal dan wel provinciaal bestuur of
algemene synode. De hele geschiede
nis rondom de Doleantie toont m i.
duidelijk aan dat de hervormde kerk
van toen een synodaal hiërarchi
sche organisatie niet anders wilde.
De dolerenden konden terecht dit
kerkelijk juk niet langer verdragen,
gegrepen als zij waren door de heilige
betrouwbaarheid van de Schrift (mét
dr Gunning') en het getrouwe naspre
ken daarvan in de belijdenis.
Amsterdam S. de Jong
Energie-besparing
Hoewel ik mijn steentje probeer bij te
dragen aan de van regeringswege ge
propageerde energie-besparing op
vrijwillige basis, moet me wel van het
hart dat genoemde pogingen niet
worden gestimuleerd als o.a. gecon
stateerd wordt dat in overheids-ge-
bouwen aan het overigens voldoende
functionerende natuurlijke daglicht
volledige kunstmatige verlichting
wordt toegevoegd. Tevens ervaar ik
een „lichte" mate van ergernis als ik
mij met een keurige snelheid van niet
meer dan 100 km uur over een traject
van ong. 80 km voortbeweeg en tot 3
maal toe een politie-wagen voorbij zie
zoeven, zonder dat m i. direct sprake
is van een „noodzakelijke-in-naam-
der-wet-handeling" Juist uit de over-
heidshoek mag men toch wel het goe
de voorbeeld verwachten!
Bolnes H. A. Creiée
Smaadproces (2)
In het artikel „Kostbaar smaadpro
ces tussen bijbelsmokkelaars In V.S."
(Trouw van 17 mei 1979) lanceert u
vele en zware beschuldigingen o.a.
aan het adres van ds Bass. Aangezien
deze allerminst bewezen zijn, en dus
ook In dit geval het gevaar van laster-
verspreiding levensgroot aanwezig is.
acht ik de strekking van een dergelijk
artikel volkomen in strijd met de
ethiek van een christelijk dagblad.
Bovendien is de onderhavige kwestie
op een weining terughoudende wijze
gepresenteerd en vrij eenzijdig be
licht Het ware wijs geweest eerst de
rechterlijke uitspraak af te wachten.
Nü wordt door een dergelijk artikel
de hulpverlening aan christenen on
der communistisch bewind mogelijk
op ernstige wijze geschaad. Vanzelf
sprekend dient dit onder alle omstan
digheden vermeden te worden, hoe
wel het genoemde proces op zich een
zeer betreurenswaardige zaak is. Tot
slot wil ik opmerken dat de in Neder
land door Vervolgd Christendom ver
zamelde gelden, niet worden overge
maakt naar de V.S.. maar naar de
Christellche Ostmlsslon (de Duitse
afdeling van Underground Evange
lism), die deze gebruikt voor bovenge
noemde hulpverlening achter het ij
zeren en bamboe-gordijn.
Rijswijk
Raad van Advies en toe
zicht van de Stichting Ver
volgd Christendom, ir B. W.
Breunesse, secretaris
Doelwit
De foto van de protestdemonstratie
tegen kernwapens in de krant van 21
mei toonde een spandoek met het
opschrift: Kernwapenbezit maakt
ons doelwit. De discussie over kern
wapens mag er niet alleen over gaan
of we met zulke demonische wapens
mogen blijven dreigen. Door het zelf
„hebben" van kernwapens kunnen
we een aanval uitlokken en wat dat
zou betekenen voor ons kleine, over
bevolkte land kunnen we ons nauwe-
IJks voorstellen. De over het land
verspreide opslagplaatsen en de aan-
voerhavens kunnen het hele land tot
doelwit maken, waardoor het risico
van de totale vernietiging voor ons
veel groter is dan voor grote landen.
Wie massavernietigingswapens nog
niet radicaal afwijst mag zich wel de
medeverantwoordelijkheid realiseren
voor het risico van de totale onder
gang.
Christen Turken (7) Vermogend?
In t.nn Oft maI i*»aI #Ja nAPAAkAf
Rotterdam
A. P. de Winter
In Trouw van 29 mei stelt de perschef
van de EO in antwoord op mijn arti
kel „Turken in de St. Jan een
rechtvaardige zaak", van 18 mei j.l.,
dat de EO-radio tweemaal uitgebreid
aandacht heeft geschonken aan de
Turken in de St. Jan en ook wel
voorheen aan de vervolgingen in Tur
kije. Twee radiouit2endingen gericht
op de moedige christen-Arameëers in
de St. Jan is niet niets. Ik ben daar
blij over. Het is goed te berichten
over onderdrukking, discriminatie en
vervolging, ook over die in Turkije,
zoals kennelijk door de EO sinds 1976
is gebeurd. Maar is dat niet vrijblij
vend. wanneer wij. als de betrokke
nen bij ons om recht vragen en het er
dus op aan komt. ons niet met alle
kracht inzetten voor hun asielverle
ning? Het zijn niet de politici, maar
de Nederlanders, die dat beslissen.
En we weten hoe de EO kan mobilise
ren. als zij wil. Ook de RPF zou veel
kunnen doen. Humanitaire hulp.
zoals de gift van 1100 gulden van de
RPF is goed. maar christelijke poli
tiek is méér. namelijk het geven van
recht. Wie achter de gerechtvaardig
de verlangens van de Arameëense
staat, kan toetreden tot het landelijk
steuncomité. Er stromen duizenden
adhesiebetuigingen binnen, maar de
grotere politieke partijen tonen zich
nog onwillig, vooral de KVP. Het be
treft hier geen gastarbeiders, maar
slachtoffers van een falend vluchte
lingenbeleid. die uit nood hun toe
vlucht hebben gezocht in een kerk. Ze
kunnen niet meer terug. Het gaat hier
met recht om mensen, die geen helper
hebben.
Woubrugge F. P. Feddema
lid Landelijk Steuncomité 200
Confessionalisme Jl"
De krampachtigheid waarmee, vol
gens de weergave in Trouw, dr. Beze-
mer in „Hervormd Weekblad" ageert
tegen de waarneming van prof.
Smits, dat het confessionalisme bin
nen de kerk een restgroep is gewor
den. duldt erop, dat deze waarneming
juist is; gelukkig maar! Wie niet ver
der kijkt dan de bolwerken van con
fessionalisme. zoals Scheveningen en
Veluwe, kan ook haast niet anders
dan menen dat zijn groepering bloeit,
ja zelfs dat deze bezig is de gehele
kerk te overspoelen. Het Is zo als met
die Amerikaanse soldaat, in de Twee-,
de Wereldoorlog ondergedoken ln een
Japans oerwoud, en na dertig jaar te
voorschijn gekomen van mening was
dat het nog steeds oorlog was. Wie
open kan waarnemen, hij neme waar!
Groningen-Engelbert
Jacques Zwaan
Ondermijnend
Velen zullen met mij aangenaam (0)
verrast zijn bij de ontvangst van het
gele aanslagbiljet als teken, dat zij
door de fiscus als „vermogend" wor
den beschouwd. Zonder twijfel is
deze „eer" te danken asm de sterke
stijging van de waarde van het onroe
rend goed in de laatste Jaren, waar
aan de belastingplichtige part noch
deel heeft. De kern van deze onbillij
ke zaak ls gelegen ln het niet optrek
ken van de belastingvrije voet van de
vermogensbelasting; deze bedraagt
voor tariefgroep 2 ƒ43.000.- en voor
tariefgroep 3 zonder kinderen
59.000.-; bejaarden en invaliden mo
gen hierbij nog 38.000.- bijtellen.
Om het bezit van dergelijke bedragen
als „vermogen" aan te merken is
waarlijk toch al te dol. Het meest
getroffen worden de mensen met de
kleinste inkomens, de bejaarden en
gepensioneerden. Immers bij deze ca
tegorie zijn de kinderen reeds de deur
uit. terwijl ook de hypotheek veelal
afgelost is; met hun kleine inkomsten
worden zij voor het volle pond aange
slagen. Het zijn de zwakste schouders
die hier de zwaarste lasten moeten
dragen. Bijzonder onbillijk is het ook.
dat men aangeslagen wordt naar een
fictieve waarde, die al lang niet meer
gerealiseerd kan worden. Zoals een
leder wel weet, vertonen de prijzen
van de hulzen de laatste Jaren weer
een duidelijke tendens ln neerwaart
se richting. Onze overheid heet met
de mond het bezit van een eigen
woning te bevorderen, doch schroeft
anderzijds de lasten steeds hoger op.
Het is maar een schrale troost, dat
een bejaarde nog 20 procent van zijn
inkomen „mag" behouden. Hoe hij
ermee rond moet komen, wordt aan
'zijn eigen vindingrijkheid overgela
ten. Wellicht kan hij zich dan nog tot
de bijstand wenden, waarbij de cirkel
weer gesloten is; wat er met de ene
hand genomen wordt, geeft de andere
weer. De staatssecretaris heeft ons
toegezegd, Iets voor de bejaarden en
gepensioneerden te doen; tot nu toe
ls daar maar weinig van gebleken. De
stellige Indruk bestaat dat de over
heid deze zaak maar laat doorsukke
len, een veel te leuk melkkoetje om
de gaten in de begroting te dichten.
Het zal wel zonder meer duidelijk
zijn, dat de overheid door deze nala-
i tigheld een volkomen scheve verhou
ding heeft gecreëerd tussen vermo
gens- en inkomstenbelasting. In feite
begaat de overheid een onrechtmati
ge daad tegenover zijn onderdanen,
die wij als zodanig niet wensen te
accepteren.
Laren ir S. J. Hellings
In Trouw van 23 mei lees ik dat ir. J.
G. Gooden zich als CDA-Eerste-Ka-
merlid uitspreekt tegen een eventue
le NAVO-verklaring nooit zelf als eer
ste kernwapens te zullen inzetten. Hij
brengt dit in verband met de grote
conventionele bewapening van het
Warschaublok. De bedoeling kan
geen andere zijn dan een eventuele
tegen de NAVO gerichte aanval met
conventionele wapens te kunnen pa
reren door een „verdediging" met nu
cleaire wapens. Dezelfde tactiek
waarvoor sommigen zo gaarne de in
voering van het neutronen-projectiel
zouden zien. Daarmee ondermijnt hij
de NAVO-doelstelling van crisisbe
heersing met conventionele wapens
en de in dat kader sinds 1973 gehou
den MBFR-besprekingen over weder
zijdse en evenredige troepenvermin
dering. Gelukkig neemt de door hem
gecaplttelde CDA-Tweede-Kamer-
fractie een voorzichtiger standpunt
in. Juist terwijl het CDA zich op
maakt om straks op Europees niveau
een bijdrage te leveren aan een ver
standig vredesbeleid zijn pogingen
om de christen-democraten in de
richting van de „haviken" te dringen
uiterst ongewenst.
Amstelveen
W. Dijkshoorn
Hondepoep
In het Dagblad Trouw van woensdag
16 mei 1979 op pagina 7, staat een
bericht over „Oogziekten, mogelijk
door hondepoep". Waarschijnlijk be
treft het hier een Toxacara infectie,
zo niet, dan lijken me nog meer rede
nen aanwezig om uw lezers wat meer
informatie te verschaffen over de
eventueel kwalijke effecten van fae-
calieën van honden voor met name
kinderen. Wat de Toxacara betreft,
zijn niet één, maar meerdere gevallen
ln Engeland beschreven, zelfs een se
rie van 8 kinderen. Het oog werd
verwijderd op verdenking van een
kwaadaardige tumor, waarbij ten
slotte bleek, dat het slechts ging om
een ontstekingsreactie op de parasiet
Toxacara. Vooraf was geen differen
tiatie mogelijk. Bij de zeer weinig
epidemiologische onderzoeken, die
gedaan zijn, in zandbakken etc.,
bleek in een ontstellend hoog percen
tage wormeleren aanwezig. Dit
bracht mij er toe om in 1976 bij mijn
proefschrift de stelling te lanceren:
„Het houden van honden in een
woonwijk is een gevaar voor de volks
gezondheid". Dat leverde o.a. een re
actie op van het Ministerie van Ge
zondheid aan dewelke ik de nodige
informatie doorstuurde. Het is mijj
niet bekend, dat er iets met die infor
matie gedaan is. Ook een aantal para-,
sietologen in Nederland zijn zeker
geïnteresseerd in het onderwerp en
het zou buitengewoon zinnig zijn als
er voor Nederland een inventarise
rend onderzoek werd ingesteld. Om
het een en ander behoeven wij geen
..hondenhater" te worden, omdat, als
wij de dieren maar geregeld ontwor
men. de besmetting tot 0 wordt gere
duceerd.
Amersfoort
DR. J. C. van der Zwan
Met of zonder e
Ad de Boer van de EO en ouderling in
de „Nederlands gereformeerde ker
ken" geeft een foutieve uitleg aan
deze nieuwe naam van de „Vrijge-
maakte-buiten-verbanders". Hij be
weert (30 mei) dat „Nederlandse gere
formeerde kerken" (met een e) te pre
tentieus zou zijn. zoals de aanduiding
„Nederlandse hervormde kerk". Af
gezien van het feit, dat élke naam (als
het goed is) een zekere pretentie
heeft, wordt hier een taalkundige
fout gemaakt, met of zonder preten
ties. In beide gevallen (NGK en NHK)
is het adjectief „Nederlandse" onder
geschikt aan het substantief „ker
ken" („kerk") en niet aan het tweede
adjectief „gereformeerde" („hervorm
de"). In het geval van de „Nederland
se hervormde kerk" wil men daar
terecht slechts mee aanduiden, dat
het gaat om een kerk van de hervor
ming in het Nederlandse taalgebied.
Het ontbreken van de e (en dat komt
nogal eens voor in allerlei publika-
tles!) in Nederlandse suggereert iets
geheel anders, nl. dat het om een
specifiek soort hervormd-zijn zou
gaan. te weten de Nederlandse en dat
is volslagen nonsens. Taalkundig zou
je ook kunnen zeggen: „Nederlands"
(dus zonder e) is een bijwoord en als
zodanig ondergeschikt aan het bijv.
naamwoord, dat daar op volgt. i.e.
„hervormde" dan wel „gereformeer
de". Het antwoord op de vraag, waar,
althans taalkundig, de meeste pre
tenties worden gesuggereerd, in de
naam „Nederlanse hervormde kerk"
of in de naam „Nederlands gerfor-
meerde kerken", is voor mij glas hel
der. Het zit hem heel simpel in die
nieuwe naam. die helaas een verkeer
de naam is. -Ik zal er dan ook nooit
.aan kunnen wennen. Ad de Boer c.s.
zullen natuurlijk schouderophalend
zeggen: zeker een opmerking van een
lid van de Nederlandse hervormde
kerk. En dat moet ik dan, even sim
pel, toegeven.
Huizen (NH)
Wim Pendrecht
Boven de Nederlands-
Belgische grens zat de stemming
er al goed in. De gezagvoerder had
zojuist omgeroepen dat de KLM
Jumbo "Orinoco" op de aange
geven tijd in Alicante zou landen,
alwaar het weer prachtig was.
"De temperatuur ter plaatse
bedraagt 27° C. U kunt uw trui dus
rustig vergeten!'
Boven de Pyreneeën had de
passagier in stoel 21A een onver
getelijke kiek van de linkervleugel
gemaakt en daarna getracht
vrouw en dochters in de zoeker te
krijgen.
"Meneer, zal ik die camera
even vasthouden? Dan kunt u ook
op de foto!'
"Hè ja, pap. En dan vragen we
aan de stewardessen of ze er ook
bij komen!'
De purser had tegen de
vakantiegangster rechts gezegd
dat hij zijn vinger heus niet voor
de lens zou houden en vervolgens
afgedrukt.
Het zou best eens een hele
leuke foto kunnen worden.
De KLM-vloot omvat 59 vliegtuigen,
te weten: lOx Boeing 747,6x DC-10,15x DC-8,
18x DC-9, 4x F-28 en 6x F-27.
Met deze indrukwekkende opsomming
wil maar gezegd zijn dat het onwaarschijnlijk
is dat een geplande vlucht niet doorgaat
omdat er geen toestel beschikbaar is.
Mocht op een zeker moment - om wat
voor reden dan ook - een toestel zijn uitge-
vallen, dan wordt er alles aan gedaan
i om een andere machine in te zetten.
Met andere woorden:
klia KLM biedt ook bi) vakantievluchten
liindienstzekerheid!
LAVATORY
et.
