Het goud van de
Zilveren Driehoek
Italianen wagen graag een gokje
Eerst de kick, dan de kater
"i.
cnüAG 2 JUNI 1979
ZATERDAG 2 JUNI 1979
15
^BUITENLAND"
Eeuwenlang kauwden Indianen op coca
blaadjes. Geen problemen. Toen kwamen de
hippies, op zoek naar te gekke oorden. Van de
blaadjes lieten ze een sterker werkend poeder met goud betaalde goedje over de hele wereld,
maken. De problemen begonnen. En nu Een miljardenhandel, illegaal en met alle
transporteren grote kopstukken het witte, bijbehorende problemen. Colombia, Peru en
Bolivia maken met hun cocaïne naam als de
Zilveren Driehoek, de Zuidamerikaanse te
genhanger van de Gouden Driehoek in Azië,
lie
upe door Wim Jansen
vol-
Horden mensen reizen
naar Latijns-Amerika
met maar één doel:
drugs. Zoals de jonge
Amerikaan die duizen
den kilometers naar het
zuiden liftte om tussen
de ruïnes van Mayatem
pels in het Zuidmexi-
caanse oerwoud een
„kick" en vervolgens di
arree te krijgen van hal
lucinerende paddestoe
len. Of al die Fransen
die met vliegtuigen vol
de oceaan oversteken
om in de Maanvallei na
bij La Paz te snoepen
van het topje van de ze-
venkantige cactus, het
risico van allerlei ver
lammingsverschijnse
len op de koop toe
nemend.
Zij en al die fijnproevers, die
op bezoek gaan bij Indianen
stammen met andere geest
verruimende planten, vormen
slechts een kleurrijk en be
trekkelijk onschuldig boven-
laagje van het drugstoerisme.
Daaronder zit de keiharde en
professionele handel in coca
ïne. die vooral opereert vanuit
Colombia, Peru en Bolivia.
De Zilveren Driehoek noemen
Amerikaanse drugsdeskundi
gen deze Latijns-Amerikaan
se tegenhanger van de hero-
ïne-producerende Gouden
Driehoek: Thailand. Laos en
Birma.
Coca-
Cocaïne is betrekkelijk ge
makkelijk te maken uit de
bladeren van de cocastruik.
De oostelijke hellingen van
het Andesgebergte in Peru en
Bolivia staan vol met deze
struiken, al eeuwen lang. Er is
geen autoriteit die er aan zou
durven denken de teelt van
dit gewas te verbieden, daar
vóór vormen de cocabladeren
te veel een onmisbaar onder
deel in het leven van de India
nen in deze landen.
Vrijwel iedere volwassen In
diaan heelt altijd een zakje
met cocabladeren bij zich. De
hele dag kauwen ze op een
grote groene pruim van deze
bladeren, waarbij ze af en toe
wat kalkpoeder doen om het
werkzame sap los te maken.
Het is geen kwestie van ver
slaving. maar eerder gewoon
te. geboren uit noodzaak. De
bladeren veroorzaken geen
mooie lila dromen of zweveri
ge gevoelens, maar geven wel
extra energie en stillen de
honger. Wie blijft pruimen
kan moeiteloos enige dagen
en nachten zonder slaap. De
koeriers van de Incavorsten
waren eeuwen geleden dank
zij de cocabladeren in staat
uren lang door het Andesge
bergte met zijn ijle lucht te
rennen.
Nu gebruiken de Indianen in
de mijnen de bittere bladeren
om het slopende werk vol te
kunnen houden. Ze zeggen
dat ze hierdoor ook minder
kans maken op de vele dode
lijke longziekten die ze in de
mijn kunnen opdoen. Boven
dien stilt het de honger en is
het veel goedkoper dan voed
sel. De bladeren zijn makke
lijk verkrijgbaar: er liggen
enorme bergen op de markt,
waar je ze per kijo of per jute
zak koopt.
Het pruimen van de cocabla
deren is een teken van armoe
de, het geeft aan dat je geen
geld hebt om goed eten te
kopen. In betere kringen krij
gen de bladeren nu ook lang
zaam waardering als genees
middel. In La Paz serveert elk
zichzelf respecterend restau
rant een van gedroogde coca
bladeren getrokken thee, die
goed helpt tegen de hoogte
ziekte.
Cola
Eeuwenlang leverde het ge
bruik van coca geen proble
men op, ook niet toen iemand
op het idee kwam er een ver
kwikkende gazeuse van te
maken, die ond?r de naam Co
ca-Cola tot in iedere hoek van
de aarde faam heeft gemaakt.
De moeilijkheden kwamen
pas zo'n tien jaar geleden,
toen het hippiedom op de wes
terse wereld was uitgekeken
en op zoek ging naar te gekke
oorden. Zij namen geen ge
noegen met de bladeren van
de cocaplant, waar je alleen
maar helderder van werd. Zij
snoven de tot poeder verwerk
te cocaïne en roemden, weer
thuisgekomen, de uitwerking.
Hierdoor steeg de vraag, en
van de huidige oogst aan bla
deren verdwijnt nu ongeveer
de helft naar de illegale
handel, die het spul in de
Vorm van pasta het land uit
smokkelt. De Verenigde Sta
ten springen bij in de bestrij
ding van de uitvoer van co
caïne, hoofdzakelijk omdat
vrijwel alles uiteindelijk daar
bij de consument terecht
komt. De ironie van het lot wil
dat juist vorig Jaar de ver
bouw van coca enorm is toe
genomen, hoofdzakelijk in de
Boliviaanse streek Chapari,
nadat nieuwe wegen, aange
legd met Amerikaanse ont
wikkelingshulp, dit gebied
hadden ontsloten.
Bestrijden van de handel in
cocaïne is hier nauwelijks mo
gelijk. De regering heeft tien
duizenden legale hande
laren laten registreren, maar
dat zal weinig greep op de
markt opleveren. De vele ri
vieren in de wouden aan de
grens met Brazilië zijn oncon
troleerbaar. Daar verlaat de
pasta in grote hoeveelheden
het land, naar Colombia.
Moorddadig
De Colombiaanse wereld van
de drugs biedt een heel andere
aanblik: grimmig en moord
dadig. Hier verandert de pas
ta in het kostbare witte poe
der, dat zijn gewicht vier maal
in goud waard is. Hier lopen
de financiële belangen zo
hoog op, dat de mafia tot alles
bereid is om haar handel te
beschermen. Een handel die
zo gigantisch is, dat de omzet
van het heroïnecentrum Am
sterdam toch nog altijd we
reldstad nummer 1 op dit ge
bied daarbij verbleekt. Eco
nomen schatten de totale om
zet van de Colombiaanse han
del in cocaïne en marihuana
op maar liefst zestien miljard
gulden. Dat is meer dan de
opbrengst uit de koffie, het
belangrijkste exportartikel.
Niet alleen de economie maar
ook het hele dageijkse leven
in Colombia wordt beheerst
door de verdovende middelen.
In het klein, zoals in de hoofd-
Op de markten in Peru en Bolivia staan grote balen met coca
blaadjes gewoon te koop naast de zakken met aardappelen.
stad Bogota, waar opdringeri
ge dealers je voortdurend las
tig vallen. Of zoals in de ste
den in het zuiden van het
land, waar je in de goedkopere
hotels altijd onder je matras
moet kijken of de eigenaar er
geen cocaïne heeft neerge
legd. Komt de politie en vindt
die wat, dan is omkopen de
enige manier om de cel te ont
lopen. Er is zelfs min of meer
een tarief voor. Begin vorig
jaar lag dat op honderd dollar,
maar met hard onderhande
len is er nog wel wat af te
krijgen. De hoteleigenaar
krijgt een bescheiden deel
voor de „tip".
In het groot
In het noorden, aan de Cari
bische kust, gaat het in het
groot. Daar is het dagelijks
leven de handel in drugs. Boe
ren vinden werk op enorme
marihuanaplantages, vissers
krijgen hun inkomen groten
deels uit de smokkel van de
verdovende middelen. Het
gaat daarbij om onvoorstelba
re hoeveelheden. Vorig jaar
juni legde de Colombiaanse
opsporingsdienst met behulp
van Amerikaanse agenten be
slag op een schip met 574 ton
marihuana, dat op het punt
stond naar de Verenigde Sta
ten te varen. De lading was
voldoende om gedurende een
heel jaar iedere dag een mil
joen „joints" te draaien.
Afgaande op kranteberichten
sneuvelen er dagelijks zeker
drie mensen in gevechten,
waarbij de handel in verdo
vende middelen is betrokken.
Begin deze week nog noemde
president Turbay van Colom
bia in een gesprek met Le
Monde de strijd tegen deze
handel „een grote veldslag,
die zich afspeelt op de grond,
in de lucht en op zee." Turbay
overdrijft niet. In februari van
dit Jaar schoot de Colombi
aanse luchtmacht na een
vuurgevecht in de lucht een
vliegtuig met drugs neer. In
de Caribische zee is menige
smokkelboot door de Colom
biaanse marine lek geschoten.
Nu zijn de handelaren in ver
dovende middelen ook geen
lieve jongens. Een vliegtuig
met Amerikaanse journalis
ten, die een reportage over de
handel maakten, kon in de
cember vorig jaar nog maar
ternauwernood aan de grond
komen, nadat het boven een
marihuanaplan tage onder
vuur was genomen. Vanuit de
vele haventjes aan de noord
kust van Colombia opereren
piratenschepen, die er niet
voor terugdeinzen de lading
van smokkelboten te stelen
en vervolgens het vaartuig tot
zinken te brengen. Het afgelo
pen jaar kwamen zevenhon
derd boten met ongeveer
tweeduizend bemanningsle
den niet terug van hun smok-
kelreis.
Grote bazen
Toch blijven de opbrengsten
van de smokkel aantrekkelijk
genoeg om de risico's te ne
men. De grotere bazen hebben
eigen vliegtuigen gekocht,
waarmee ze de drugs naar de
Verenigde Staten vliegen. Niet
alleen kleine sportvliegtuig
jes, de politie heeft ook al eens
een volgestouwde DC-7 in be
slag genomen.
De kosten zijn snel terugver
diend. In het groot ingekocht
kost de tot poeder geraffineer
de cocaïne in Colombia onge-
Foto: Maya Pejig
veer veertig gulden per gram,
in de detailhandel in de Vere
nigde Staten brengt datzelfde
gram zeshonderd tot duizend
gulden op.
En de markt in Noord-Ame-
rika groeit nog steeds. Vol
gens het blad Playboy zijn er
ongeveer tien miljoen vaste
gebruikers, voornamelijk in
de betere kringen. Het is in de
VS tegenwoordig heel sjiek
om op progressieve party's co
caïne de kaviaar onder de
drugs te presenteren.
Ondanks de volmachten die
het Colombiaanse leger sinds
oktober heeft om tegen de
smokkel op te treden, en on
danks de groeiende steun van
Amerikaanse deskundigen,
komt er nauwelijks schot in
de bestrijding.
De meeste successen zijn te
danken aan toeval. Daarvoor
is de handel in drugs te veel in
de Colombiaanse samenle
ving geïntegreerd. Pas als de
cocalneraffinaderij in de keu
ken aan de Juan Valdezstraat
op twee-hoog-achter door een
constructiefoutje explodeert,
kan de politie trots melden
weer een bende te hebben op
gerold.
Niemand wilde verkiezingen en niemand verwacht er wat stembus. Overbodige verkiezingen dus. Maar, zeggen ze in deze kans niet laten ontnemen,
van. Toch gaan de Italianen morgen en maandag naar de Rome, de Italianen gokken graag en dus zullen ze zich ook.
door J. den Boef
ROME Ondanks het bijzonder
fraaie weer wordt verwacht dat
meer dan tachtig procent van de
Italiaanse kiesgerechtigden mor-,
gen en overmorgen naar de stem
bus zal gaan om een nieuw parle
ment te kiezen. Of het waar is
weet ik niet, maar volgens politie
ke fijnproevers in Rome komt dat
doordat de Italianen een voorlief
de hebben voor gokken.
Bij vorige verkiezingen maakte 85 tot 90
procent van de Italianen gebruik van zijn
stemrecht. Dit keer was de belangstelling
voor de verkiezingscampagnes heel matig,
en de mogelijkheid bestaat, dat veel Jon
geren die voor het eerst mogen stemmen,
thuis blijven.
Tradities leiden in Italië een hardnekkig
bestaan. Van de Italianen wordt gezegd,
dat zij in hun hart conservatief blijven,
ook al stemmen zij bijvoorbeeld commu
nistisch. In 1976 hebben heel wat Italia
nen hun stem op de PCI uitgebracht om
dat de op macht beluste christen-demo
craten hen hadden teleurgesteld. Nu, drie
jaar later, keren zij zich waarschijnlijk
weer van de PCI af. omdat gebleken is dat
ook deze haar beloften niet kan waar
maken.
De communistische leiders zijn er de afge
lopen jaren niet in geslaagd een eind te
maken aan de uiterst linkse protestbewe
ging in de fabrieken en aan de universitei
ten. De steun van de PCI aan christen
democratische minderheidskabinetten
had eerder een averechtse uitwerking.
Voor uiterst links is de PCI geen haar
beter dan de regerende Democrazia Cris-
tiana.
Legaal ZZZZZIZIZZZZZIZZZZ:
Bij de verkiezingen van 1976 was alles nog
zo mooi. De PCI leek talrijke Italianen
ervan te hebben overtuigd dat zij de parle
mentaire democratie in haar vaandel had
geschreven. Langs legale weg streefde zij
naar de macht om haar doeleinden te
kunnen verwezenlijken, maar evenzeer
was zij bereid om deze macht uit handen
te geven, als bij nieuwe verkiezingen haar
meerderheid verloren zou gaan.
Een belangrijk onderdeel van de tactiek
van de communistische partij was het
aanbod van haar leider Enrico Berlinguer
aan de christen-democraten om een „his
torisch compromis" te sluiten. Volgens dit
compromis zouden de Democrazia Cristi-
ana en de PCI samen een regering vor
men, die op grote schaal hervormingen
zou doorvoeren om de economische en
sociale problemen van Italië zo snel móge
lijk op te lossen.
Het aanbod van de PCI leek veelbelovend
en bezorgde haar in 1976 een groot succes.
Langzaam maar zeker echter kwam Ber-
1 in guer in zijn eigen partij in moeilijkhe
den, omdat zijn „historisch compromis"
voor de christen-democraten onaanvaard
baar bleek. En zijn steun aan christen
democratische minderheidskabinetten
van Giulio Andreotti leidde tot toene
mend verzet binnen de PCI zelf. Er was
een situatie ontstaan, waarin de commu
nisten de kastanjes uit het vuur haalden
voor de christen-democraten, zonder er
iets voor terug te ontvangen.
De bom
In Januari barstte de bom. Ook al in
verband met een op handen zijnd congres
van de PCI zag Berllnguer zich gedwon
gen, de steun aan het minderheidskabinet
van Andreotti te beëindigen. Op het
hoofdkwartier van de partij in Rome zegt
men nu dat deze stap voornamelijk inge
geven was door fundamentele kritiek op
de uitvoering van het door vijf partijen
overeengekomen regeringsbeleid. Het te
gendeel was eerder het geval: Andreotti
heeft met de ruggesteun van de PCI voor
Italiaanse verhoudingen goede resultaten
geboekt.
Oian Carlo Pajetta, een van de belangrijk
ste PCI-leiders na Berlinguer, gaf dit ook
min of meer toe. Volgens hem hadden de
christen-democraten dertig Jaar slecht ge
regeerd, maar dat ging de afgelopen drie
jaar beter, omdat de PCI Andreotti in
staat had gesteld zich niet de wet te laten
voorschrijven door de christen-democrati
sche leiding. De breuk met Andreotti was
dan ook het gevolg van ernstige moeilijk
heden binnen de communistische partij
zelf.
De tegenstellingen waren zo groot dat de
PCI liever op voor haar ongunstige ver
vroegde verkiezingen aanstuurde, dan het
weer met de christen-democraten op een
akkoordje te gooien. En daarom moeten
de Italianen nu naar de stembus, hoewel
algemeen wordt aangenomen dat zich
nauweljks verschuivingen zullen voor
doen die de bestuurbaarheid van het land
ten goede kunnen komen.
Vraagtekens
Verwacht wordt dat de PCI enkele procen
ten zal verliezen en dat de Democrazia
Cristiana wat zal winnen, fin 1976 haalden
zij respectievelijk 34,5 en bijna 39 pro
cent). Grote vraagtekens vormen de Soci
alistische partij (ruim 9 procent), de Soci
aaldemocratische partij (3.3) en de Repu
blikeinse partij (2.6 procent).
In het hoofdkwartier van de communisti
sche partij was men deze week erg nuch
ter. Traditioneel, zo zegt men desge
vraagd, hebben wij ongeveer 29 procent
van de kiezers achter ons. Het resultaat
van 1976 was een uitzondering, omdat
velen uit de middengroepen ons het voor
deel van de twijfel gaven. We moeten
afwachten of zich dit jaar ondanks alles
weer zo'n verschijnsel voordoet.
Derde macht -
Communisten en christen-democraten
zeggen belden te hopen, dat de socialisti
sche partij versterkt uit de stembusstrijd
te voorschijn zal komen. Aan communisti
sche zijde is deze uitspraak niet veel meer
dan een frase, maar de christen-democra
ten hopen werkelijk dat de Socialistische
partij zich als een „derde macht" tussen
de twee grote partijen ontwikkelt. Liever
dan met de communisten werken de chris
ten-democraten met de socialisten samen.
Amintore Fanfanl, een verstokt tegen
stander van samenwerking met de com
munisten. heeft al gesuggereerd, dat de
socialisten de premier mogen leveren voor
een coalitei-kablnet van christen-demo
craten en socialisten. Achter de schermen
is ook de mogelijkheid besproken, dat de
socialisten eenzelfde aantal ministerspos
ten krijgen In een door christen-democra
ten geleid coalitie-kabinet
Uiteraard zwijgen de socialistische leiders
tot na de verkiezingen. In christen-demo
cratische kring in Rome vertelde men mij
over gegevens te beschikken dat de socia
listen bereid zijn met de christen-demo
craten samen te werken, als de Commu
nistische partij na de verkiezingen zou
volharden in haar weigering om een kabi
net te steunen, waarin geen communisten
zitten. In hoeverre hier de wens de vader
van de gedachten is, valt moeilijk te be
oordelen.
Van communistische zijde verwacht men
na de verkiezingen de vorming van een
christen-democratisch minderheidskabi
net, dat zal aanblijven, totdat in septem
ber een belangrijk congres van de chris
ten-democraten definitieve besluiten zal
nemen.
Tijdens de verkiezingscampagne was het
parool van de christen-democraten, dat zij
liever in de oppositie zouden gaan. dan
regeringssamenwerking met de PCI te
aanvaarden. Als na de verkiezingen het
land onbestuurbaar blijkt te zijn, zal er
water bij de wijn moeten. Want nieuwe
vervroegde verkiezingen zijn zelfs voor de
goklustige Italianen te veel van het goede.