iruk op Nederland neemt toe
M
Van Heijningen
zou verdediging
Menten staken
Vak huishoudkunde verovert terrein
V positief over
Jternatief 'Bestek'
Beste stekkies,
zwiepende hengels,
zulke kanjers,
en heerlijk,
helderHeineken.
Energiekomitee tegen proefboring
avo-partners willen akkoord over tactische wapens
Wz
iiiii
f*
Einthoven
overleden
'Eerst discussie over atoomafval'
Minder verdienen mag niet
Op het punt van voeding is leven soms sterker dan de leer
'Ieder krijgt
ermee te maken'
Rita
MDERDAG 31 MEI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
ADVERTENTIE
r Ferry Mingelen
JK)RDWIJKERHOUT
^internationale druk op Ne
land om in principe ak-
ik ird te gaan met modernise-
oi van tactische atoomwa-
w s in West-Europa, als na-
i fcitwoord op de dreiging
r-a# de nieuwe Russische SS-
raket, neemt voortdurend
fj Die druk kwam van onze
e mgrijkste Navo-partners,
VS en West-Duitsland.
e conclusie viel gisteren te
ken na de eerste verga-
en dag van de Navo-ministers
buitenlandse zaken in het
*i uwenhorst congrescen-
n in Noordwijkerhout.
h ;ieel houdt de Nederlandse rege-
het erop dat de beslissing over de
0 pas in december wordt geno-
en dat tot dan alle mogelijkhe-
nog open zijn. Dat geld dan ook
de, door de Tweede Kamer be
te mogelijkheid om bij voorrang
w. nderhandelingen met de Russen
!£J oberen het SS-20 probleem op te
n en pas als dat mislukt aan
'j. ;ring van eigen nieuwe atoomwa-
(dat wordt met „modernisering"
a, eld) te gaan denken.
ezaghebbende Nederlandse Na-
ing werd gisteren verklaard dat
mogelijkheid echter weinig reële
de heeft. Reeds nu staat in feite
dat het Navo-antwoord een com-
ie zal zijn van die modernisering
litiatieven om via onderhandelin-
net de Russen een nucleaire wa-
ice in Europa te voorkomen. De
bestudeert intern hoe deze com-
ie precies moet worden opgezet,
lijkheden zijn bijvoorbeeld in
Ipe tot modernisering te beslui-
verdere stappen van onder-
Ugèlingen te laten afhangen, ofwel
re stappen, produktie en zelfs
ring van die nieuwe raketten, al
men om de Navo onderhande-
jositie sterk te maken
aat de Navo er in ieder geval om
alle landen zich mede verant-
G delijk stellen voor deze beslissin-
te hetgeen niet direct hoeft te bete-
oi i, zo werd toegevoegd, dat zij die
sz uele nieuwe atoomwapens ook
jen bodem accepteren. Een mo-
1 heid is ook dat wel in de kosten
Ie lie meuwe rakketten wordt bij-
i gen, zonder de eigen krijgs-
e t ermee uit te rusten,
ratief voor de druk waaronder
land staat is de datumkwestie.
De tweedaagse NAVO-conferentie, die in Noordwijkerhout wordt gehouden, werd gisteren
officieel geopend door premier Van Agt. Dit gebeurde niet in Noordwijkerhout, maar in de
Ridderzaal in Den Haag (boven).
Ter gelegenheid van de conferentie werd later een officiële staatsiefoto gemaakt van het
gezelschap voor het kasteel Duivenvoorde in Wassenaar. Op de voorgrond in het midden
zitten Van Agt en Luns.
9IIBI
IRIII
IIIII
IIIII
iilllf
■MB!
■üil
■nu
iiiii
nan
■mi
HUI
■■■■I
HUI
[tf'and s
Enkele weken geleden hield minister
Scholten (defensie) de mogelijkheid
nog geheel open dat het SS-20 besluit
pas in de loop van volgend jaar zal
vallen. Minister Van der Klaauw (bui
tenlandse zaken) onderschreef giste
ren echter volmondig de noodzaak
om in december tot besluiten te ko
men. Die noodzaak van een snelle
besluitvorming is gisteren in de be
sloten zitting van de ministers, vooral
door de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Vance en zijn
Duitse collega Genscher benadrukt
In zijn officiële openingsspeech van
deze Navo-conferentie gisterochtend
in de Haagse ridderzaal, had premier
Van Agt de zorgen van de Nederland
se regering over de modernisering
van de Russische nucleaire bewape
ning ook niet onder stoelen of banken
gestoken. Hij sprak over „een op
bouw van militaire macht (aan Sow-
jet-zijde) die. als daar niets aan ge
daan wordt, ernstige gevolgen zou
kunnen hebben voor het evenwicht in
Europa en de wereld als geheel. Hij
benadrukte echter evenzeer dat. in
Nederlandse ogen. „de handhaving
van een doelmatige defensie hand in
hand moet gaan met instensivering
van ons zoeken naar concrete maat
regelen voor wapenbeheersing'
Van Agt onderstreepte ook het be
lang dat Nederland eraan hecht om.
via de onderhandelingen over weder
zijdse troepenbeperking, tot meer
stabiele conventionele krachtsver
houdingen tussen oost en west te
komen waardoor de afhankelijkheid
van kernwapens (voor de Navo verde
diging) kan worden verminderd. „De
wens om die afhankelijkheid te ver
minderen wordt in ons volk diep ge
voeld". zei de premier
Opmerkelijk in dit verband was de
krachtige waarschuwing die de West-
duitse minister van buitenlandse za
ken Genscher later op de dag in de
besloten zitting uitsprak aan het
adres van landen die zich om interne
redenen, aan de gemeenschappelijke
NAVO-besluitvorming willen ont
trekken Volgens betrouwbare bron
nen zei Genscher dat een beslissiing
over modernisering militair en poli
tiek onvermijdelijk is gezien de kwa
litatieve en kwantitatieve dreiging
van de nieuwe Russische kernwa
pens
Collectief
Hij wees erop dat de vrede alleen
verzekerd kan worden als het
bondgenootschap zijn belangen col
lectief vaststelt. Volgens deze bron
nen benadrukte Genscher dat er des
integratie in de NAVO zou optreden
indien landen hun eigen belangen
zouden gaan nastreven. Hij voegde
eraan toe dat alle NAVO regeringen
de kracht moeten opbrengen om de
gewenste besluiten te nemen en dat
zij vastbesloten moeten zijn door te
drukken wat nodig is. aldus NAVO-
bronnen.
Salt
Zoals algemeen verwacht betuigden
de ministers van buitenlandse zaken
steun aan het Saltverdrag tussen de
Verenigde Staten en de Sowjet Unie
over beperking van de strategische
kernwapens. Minister Vance kan deze
steun goed gebruiken gezien de kri
tiek op het akkoord in het Ameri
kaanse parlement.
Verwacht wordt dat de ministers van
daag aandacht zullen geven aan een
recent voorstel van de Sowjet Unie
om een Europees minister beraad te
houden over zogenaamde vertrou
wenwekkende maatregelen tussen
oost en west. Daarbij wordt gedacht
aan meer wederzijdse informatie over
troepenbewegingen, grotere militaire
oefeningen enzovoort.
Van Westduitse zijde is gisteren al
positief op dit Russische initiatief
gereageerd. Men ziet hierin een kans
de besprekingen over de militaire vei
ligheid in centraal Europa, weer wat
leven in te blazen nu de. daarvoor
bestemde onderhandelingen in We
nen over wederzijdse troepenbepr-
king al tijden lang vastzitten. Dit
door een geschil over de aanwezige
troepensterkte. Volgens de Navo
heeft het Warschau-pact namelijk
150 000 man meer aan troepen dan
het Warschau-pact zelf zegt te
hebben
onze sociaal-economische redactie
HAAG De vakcentrale FNV ziet „belanpijke aankno-
spunten" in de PvdA-nota „werkgelegenheid door solida
ir Deze nota schetst het alternatief van PvdA-fractielei-
Den Uyl voor het kabinetsbeleid van Bestek '81. Kern van
iota is een sterke, nivellerende inkomensmatiging in ruil
minder bezuinigingen en aangevuld met „maatschappij-
lieuwende" maatregelen.
ADVERTENTIE
nu toe had de FNV zich nog
ler duidelijk in positieve zin uit-
Joken over het alternatief van
Uyl Dit ontbreken van openlijke
ie, i van de grootste, en de PvdA
J verwante vakcentrale FNV. is
^het kabinet en met name door
iter Andriessen van financiën
I eens aangegrepen als onder
ling van de stelling dat een zo
e matiging van inkomens als
Uyl voorstelt, „niet realistisch"
et haalbaar zou zijn. Op papier
sb het alternatief van Den Uyl wel.
of als zelfs de FNV er niet voor
u$ loopt, mag er in de praktijk
veel van worden verwacht, zo
ïen onzer verslaggevers
e (TERDAM Op 83-jarige leef-
s in zijn woonplaats Lunteren
eden mr. L. Einthoven, een van
n| prichters van de Nederlandse
an een beweging, die de grondslag
bï t vormen voor een aanpassing
er Nederland aan de Düitse bezet-
i
inthoven die in Soerabaja gebo-
iir erd. kwam in 1933 naar Neder-
iis< Hij werd toen hoofdcommissa.-
d n de Rotterdamse politie,
g-
n met prof. dr. J. E. de Quay en
le" Linthorst Homan richtte hij in
le Nederlandse Unie op enke-
anden na de Duitse invasie in
""Unci Deze organisatie trok
Nederlanders als lid aan. Het
ïn van de Unie is altijd zeer
n i ïversiee! gebleven. In 1942 werd
■ui beweging door de Duitsers ver-
fit t Einthoven werd gegijzeld, hij
181 ichtte en dook onder
v
wi oorlog werd hij belast met de
le misatie van het Bureau Natio-
laweüigheid, dat later de Binnen-
Velligheidsdienst (BVD) zou
Einthoven had tot 1961 de
van de BVD.
vam nog eenmaal in de belang-
toen hij in 1974 zijn memoi-
is Ébliceerde „Tegen de stroom in"
[el D hij ondermeer inging op zijn
ien bij de Nederlandse Unie.
luidde ongeveer de stelling van An
driessen.
Inkomensbeleid
FNV-bestuurder Drabbe zei gisteren
over de nieuwe PvdA-nota dat de
FNV niet tegen een sterke beheersing
van de lonen is, als het maar gebeurt
in het kader van een algemeen inko
mensbeleid. Aanknopingspunten ziet
Drabbe verder in de PvdA-wens om
de WIR-subsidies voor investeringen
meer toe te spitsen op bepaalde soor
ten investeringen. Het PvdA-plan
voor energiebesparing klinkt Drabbe
„sympathiek in de oren", vooral door
de ongeveer 65.000 arbeidsplaatsen
die dit kan opleveren.
De VVD-fractie in de Tweede Kamer
noemt de PvdA-nota „een herhaling
van oude deunen uit versleten instru
menten waarin geen muziek meer
zit."
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het Landelijk Energiekomitee (LEK) vindt de
plannen van een groep ambtelijke deskundigen om via proef
boringen uit te zoeken of berging van radioactief afval in
zoutkoepels mogelijk is „absoluut onaanvaardbaar".
gie. In het gisteren uitgekomen tijd
schrift Ekologie wordt gesteld dat er
zeker twee jaar voorbereidingen ge
troffen moeten worden voordat een
begin gemaakt kan worden met
proefboringen. Volgens Jan van Ar-
kel van het Landelijk Energiekomi
tee blijkt „uit de manier waarop de
besluitvorming verloopt, dat diverse
mensen proberen een besluit te force-
Het LEK meent dat proefboringen
uitgesteld moeten worden omdat
eerst een brede maatschappelijke
discussie over de verwerking van
atoomafval op gang moet komen
Het Landelijk Energiekomitee rea
geerde daarmee gisteren in Utrecht
op een rapport van de interdeparte
mentale commissie voor de kernener-
ren voordat voldoende inzicht is be
reikt in de opslagmethode"
„Proefboringen geven geen enkele
belangrijke informatie die in de
maatschappelijke discussie over
kernenergie moet worden meegeno
men. De anti-kernenergiebeweging
zal zich daarom blijven verzetten en
eisen dat er geen stap meer wordt
gezet in de richting van de kernener
gie". aldus Van Arkel van het LEK in
het tijdschrift Ekologie
Meer informatie op pagina 5.
morgen opening visseizoen).
Rechters beslissen in zaak van ambtenaar
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Cor Snoek mag niet minder verdienen
dan zijn collega-ambtenaren bij het elektriciteitsbedrijf
Groningen-Drente Dit heeft het ambtenarengerecht in
Groningen bepaald
Enkele ministers en de burge
meesters van de drie grootste ge
meenten mochten dit onlangs wei
Volgens het gerecht lieten de voor
schriften daartoe de ruimte In het
geval van Snoek is dat niet zo Het
elektriciteitsbedrijf heeft een be
zoldigingsverordening. waarin
staat dat iedereen die zijn plicht
goed vervult zijn jaarlijkse verho
gingen krijgt Beleidsvrijheid
heeft het bedrijf op dit punt niet
en ook Snoek zal zich dus moeten
houden aan de overeenkomst tus
sen directie en personeelsverte
genwoordiging
Snoek heeft steeds betoogd dat
hem als ambtenaar immateriëel
en ideëel nadeel wordt berokkend
door de weigering Het bedrijf
stelt daar tegenover dat men niel
kan afwijken van de gelijkheid
van rechtsbedeling van zijn amb
tenaren Aan de individuele bena
dering door Snoek heeft men geen
boodschap
Het ambtenarengerecht vindt
overigens dat niet met zekerheid
kan worden ontkend dat Snoek
niet in zijn belangen als ambte
naar wordt benadeeld De be
drijf sverordening laat echter geen
andere uitleg toe Snoek heeft een
hele poos gevochten voor minder
salaris, omdat hij vindt dat hij
anders teveel zou consumeren, ten
nadele van de arme landen en met
verspilling van de schaarse ener-
gli- op onze aardbol
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Volgens het weekblad Elseviers Magazine
heeft mr L. van Heijningen besloten, de verdediging van
Pieter Menten neer te leggen. De Haagse advocaat zou er
genoeg van hebben, telkenmale van zijn cliënt te moeten
horen, dat hij zijn taak niet naar behoren vervult.
Van Heijningen wilde gisteren de
juistheid van het bericht bevestigen
noch ontkennen. Hij liet weten, zich
nog te willen beraden over de inhoud
van de publikatie. waarover hij zich
zeer verontwaardigd toonde
Het gisteren verschenen nummer van
het weekblad bevat gedeelten uit een
brief, die Menten in juni vorig jaar
vanuit het gevangenisziekenhuis in
Scheveningen aan de Haagse advo
caat mr P Mout heeft geschreven en
waarin hij zich over Van Heijningen
beklaagt. Mout stond Van Heijningen
bij als cassatie-advocaat, toen de
Hoge Raad zich over het vonnis tegen
Menton van de Amsterdamse recht-
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Langzaam maar zeker verovert het vak huishoudkunde
terrein Vijf jaar geleden begonnen de nieuwe lerarenopleidingen met deze
studierichting en nu komen de eerste studenten met hoofdvak huishoudkun
de klaar. Aan de V.L.-V.U. te Amsterdam haalt Sonja van Mastrigt vandaag
als eerste haar tweedegraads bevoegdheid voor huishoudkunde; haar tweede
vak (Engels) deed ze eerder al op derdegraads niveau.
Afgelopen maandag hield
Sonja ton overstaan van do
centen en medestudenten
haar scriptie ton doop. Die
gaat over het door haar ver
richte onderzoek naar de voe
dingsgewoonten van eerste
jaars studenten van de lera
renopleiding en de h.t.s.
Het aantal door Sonja van
Mastrigt geënquêteerde stu
denten is maar klein, maar
haar verslag geeft toch een
aardig beeld van de wijze
waarop jonge kamerbewoners
zich voeden. Daaruit blijkt
dat het trieste beeld van de
student die zich in leven
houdt met brood, drank en af
en toe een snack „uit de
muur" min of meer tot het
verleden behoort
De studenten die in dit onder
zoek voorkomen hebben in
meerderheid de beschikking
over een eigen keukentje of
althans over faciliteiten om te
koken Hoewel hun kennis op
het terrein van voeding en ge
zondheid niet erg diep gaat.
zijn zij zich tot wel bewust van
het belang van een goede voe
ding. Ze eten vrij regelmatig
(minstons tweemaal per dag)
en weten in grote lijnen ook
wel wat goed (fruit, groenten,
enz.) en wat slecht (frikandel.
roken, drank, enz.) voor hen is
In de praktijk betekent dat
overigens niet altijd dat ze de
-snackbar of de drank mijden
Het leven is, zo blijkt uit de
door hen bijgehouden voe-
dingslijston, vaak sterker dan
de leer „Toch weer to veel
gedronkenstaat er dan op
het formulier „Maar het is
ook zo lekker" Ook gevulde
koeken worden om die reden
nog met graagte verorberd
Sonja van Mastrigt geeft een
helder verhaal ton beste en na
enige discussie kan hoofddo
cento mevrouw J M Veen dan
ook haar goedkeurende oor
deel uitspreken. Daarmee is
de weg naar de uitreiking van
het diploma vrij
Na afloop is er alle gelegen
heid nog even na to Draten
Sonja verdedigt de stelling uit
het laatste hoofdstuk van
haar scriptie, dat er op scho
len veel meer moet worden
gedaan aan huishoudkunde
Daarmee bedoelt ze dan de
voorlichting en opvoeding
van leerlingen tot kritische
consumenten zowel op het ge
bied van de voeding als op het
terrein van het wonen en van
de huishouding. Het liefst zou
ze zien dat zo n vak (minstons
even belangrijk als een bui
tenlandse taal, zegt zei in heel
het voortgezet onderwijs werd
gegeven Niet alleen in het la
ger- en middelbaar beroeps
onderwijs. maar ook op mavo
havo- en v w.o -scholen
Sonja zelf heeft inmiddels al
een baan als lerares aan een
opleiding voor voorbereidend
hoger beroepsonderwijs De
scholen zitten to springen om
bevoegde docenten, dus pro
blemen met het vinden van
een baan doen zich niet voor
Mevrouw Veen. hoofddocente
huishoudkunde, is het uite
raard roerend met de conclu
sie van Sonja eens Ook zij
zou graag zien dat alle scholie
ren vroeg of laat een poosje
huishoudkunde kregen „Alle
mensen krijgen daar in hun
leven mee te maken", zegt ze
„Dan denk ik niet alleen aan
koken, maar ook aan de in
richting van je woning, je op
stelling tegenover de reclame,
het omgaan met geld. enzo
voorts"
Gezinssituatie
Om haar betoog to ondersteu
nen laat ze een rapport zien
van een van de zuster-mstitu-
ton, waarin de veranderde ge
zinssituatie in verband ge
bracht wordt met het vak
huishoudkunde In 1971 be
stond de helft van alle huis
houdens nog uit gezinnen In
1980 zal dat vermoedelijk nog
maar een derde deel zijn Dat
betekent dat steeds meer
mensen voor zichzelf moeten
zorgen of in andere verbanden
samen wonen
Aan de ene kant zullen steeds
meer mensen huishoudelijke
taken moeten verrichten, an
derzijds zie je een ontwikke
ling naar „vermaatschappelij
king" van het huishouden Zo
wordt de zorg voor kleine kin
deren meer dan vroeger aan
crèches en kleuterdagverblij
ven toevertrouwd, er wordt
meer buitenshuis gegeten en
wie weet doet straks iedereen
weer de was de deur uit. alleen
al om energie to sparen
In ieder geval is het nodig
leerlingen al jong voor te be
reiden op een leven waarin het
niet meer vanzelf sprekend
moeder de vrouw is die elke
dag met liefde stof afneemt en
kookt De zorg voor het huis
houden gaat per slot van reke
ning elk wonend, etend en
consumerend mens aan
Een moeilijke vraag blijft in
tussen wel of dat betekent dat
je hiervoor op alle scholen een
apart vak nodig hebt Me
vrouw Veen en 8onja van Ma
stngt menen van we! in de
hoop dat de mensen langs die
weg tenslotte meer zelfbewus
te consumenten worden
bank boog In die brief schrijft Men
ton onder meer over zijn raadsman
„Het is levensgevaarlijk hem ergens
bij in te schakelen Ik verzet me daar
togen".
Mr Mout bevestigde gisteren op de
genoemde datum een zeer lange brief
van Menton vol klachten over Van
Heijningen ontvangen te hebben
„Hij zat", aldus Mout. „in die tijd
vreselijk to schelden op Van Heijnin
gen en ook op mij" Mout. aan wie het
mede to danken was. dat de Hoge
Raad het vonnis van de Amsterdam
se rechtbank, vernietigde, heeft zich
toen als verdediger van Menton te
ruggetrokken
„Het boterde niet. Ik voelde me een
beetje als een chirurg bij wie de pa
tiënt het mes wil vasthouden Na het
arrest van de Hoge Raad heb ik hem
nog een paar keer in Scheveningen
opgezicht. om assistentie to verlenen
bij de behandeling van de zaak door
de Haagse rechtbank'
Volgens Van Heijningen verkeerde
zijn cliënt, toen die de brief aan Mout
schreef, „in een staat van krankzin
nigheid" Op het ogenblik, aldus zijn
raadsman, bevindt Menton zich weer
in zo n toestand. Om die reden zou hij
sinds het Jongste arrest van de Hoge
Raad nauwelijks meer met Mensen
hebben kunnen spreken
„Ik gooi even een munt op. om te
kijken of we bij de tv blijven of naar
de bios gaan
