Actuele zaken blijven liggen
Een Pandbriefbiljet van f1.000,-groeit naar f 1.53!
f /7
■I f
A
L
Groot choreograaf met
een vooruitziende blik
Westland Utrecht
Hypotheekbank
Christelijke televisie moet nieuwe en betere wegen inslaan
<II11LSH<LIJKI<
H<LI<VISI1<
IX STOCKHOLM
Kurt Jooss (78) overleden
v';
Kasteelbewakers
aangehouden na
schilderijenroof
Gaat u per trein op
vakantie?
Neem de Internationale
Reis-en Kredietbrief mee
Met de IRK kunt u altijd de
hulp inroepen van de
ANWB Alarmcentrale
WOENSDAG 30 MEI 1979
KUNST/RADIO/TELEVISIE
STOCKHOLM Uit de meeste inzendingen die op de Christelijke televisieweek in Stockholm
te zien zijn geweest, blijkt dat christelijke televisie zich veel te weinig bezighoudt met de
werkelijke problemen van dit ogenblik Over het algemeen is er weinig sprake van betrokken
heid met actuele zaken Bij de bekendmaking van de prijzen noemde de jury in haar rapport
enkele onderwerpen die zij had gemist, de positie van jonge mensen in de moderne
samenleving, de verschillende aspecten van het energieprobleem, milieuverontreiniging en de
plaats van de vrouw in de kerk. Je zou dit lijstje nog wel kunnen aanvullen met werkloosheid,
geschonden mensenrechten, materialisme, het liefdeloos langs elkaar heen leven enz
Op een paar uitzonderingen van pro
gramma's na waarin de makers hun
nek wel hadden uitgestoken, was er
sprake van een zekere vrijblijvend
heid Een mooi gemaakt reportage
over een jongenskoor in een Engelse
kerk kan door iedere willekeurige om
roep worden gemaakt Maar van durf
of zoeken naar iets heel anders getui
gen programma's als het Belgische
over Zuid-Afrika en het West-Duitse
drama over een twintigjarig meisje
Een andere aantekening in het jury
rapport was dat over het algemeen
het peil van de inzendingen niet zo
hoog was als ze graag had willen zien
Daarom wordt de initiatief nemers
van de Christelijke televisieweek ge-
'.«dviseers het inslaan van nieuwe en
betere wegen aan te moedigen Een
van de middelen zou kunnen zijn het
instellen van een speciale prijs
Mentaliteit
Een loffelijk streven en je hoopt van
harte dat het wat uithaalt. Maar al
weer een prijs denk je dan Want met
nog meer beloningen bij de vijf bron
zen beeldjes die zaterdag werden uit
gereikt verbeter je een. twee. drie niet
een mentaliteit die al een paar jaar
bestaat. Over de hele Unie is bij de
televisie een zekere matheid te be
speuren. dat geldt dus niet alleen
voor religieus getinte uitzendingen
Tegenover een stortvloed aan opper
vlakkige en commerciële program
ma's die over de kijkers wordt uitge
stort staan maar een paar produkten
van enig gehalte
Aan kwantiteit ontbrak het zeker
met bij de uizending van christelijke
door Riet Diemer
programma's die voor de Christelijke
televisieweek werden ingezonden. En
de belangstelling voor het maken van
christeUjke televisie is zeker niet af
genomen, zoals al in het inleidende
artikel over de algelopen week in
deze krant werd opgemerkt. Maar het
was toen al een vaag teken dat de
helft van de inzendingen moest wor
den geweigerd
Nu is het ook weer niet zo dat bij
vorige gelegenheden zoals twee
jaar geleden in Montreux alleen
maar sterke programma's werden
vertoond. Integendeel zelfs. Er waren
toen maar een paar echte uitschie
ters Maar het aantal opmerkeUjk
goede inzendingen was toch groter
dan in Stockholm. Twee jaar na Mon
treux kan ik van bepaalde program
ma's nog wel iets van de inhoud na
vertellen. zoals van de Canadese in
zending over de Assemblee van de
Wereldraad van Kerken in Nairobi,
de zelfredzaamheid van de SaheUan-
den en het Britse programma over de
Engelse Kerk Maar ik ben bang dat
ik me over een tijdje weinig zal herin
neren van het ge bode ne van de afge
lopen week. behalve dan van .Hoera,
een homo". een frisse wind tussen
veel voortkabbelend kijkvoer
Stimulering
Maar als het over kwaUteit gaat moet
eerUjkheidshalve worden vermeld
dat deze weken niet het wedstrijdele
ment als uitgangspunt hebben, ook al
worden prijzen uitgereikt als stimu
lans van goede produkties. In hoofd
zaak gaat het erom dat men een beet
je een indruk krijgt van het werk uit
andere landen en dat televisiemakers
wat van eikaars werk opsteken. Daar
om zijn de gesprekken tussen de pro
gramma's door van veel belang. Wel
bleek, evenals vorige keer dat zo wei
nig programmamakers waren komen
opdagen In veel gevallen waren al
leen de hoofden van de afdelingen
aanwezig, waarvan een enkeling zich
meer bezighield met sightseeing in
het mooie Stockholm dan met brain
stormen over hoe christeUjke televi
sie eruit zou moeten zien
Toch werd van verschillende zijden
het belang ingezien van meer ge
sprekken tussen de professionele ma
kers van televisie en theologen. De
belangstelling en vakkennis bUjkt bij
veel theologen nogal eens op een
zacht pitje te staan. Aan de andere
kant zijn de televisiemakers bang dat
van theologische zijde precies wordt
voorgeschreven hoe het aUemaal zou
moeten. Een beetje geven en nemen
van beide kanten zou heel wat televi
siewerk ten goede kunnen komen.
Getto
Nog altijd blijken godsdienstige pro
gramma's in een apart hoekje ge
drukt te worden. Bekend zijn de get
to's van een uurtje kerkdienst hier en
wat informatie daar. Van integratie
met andersoortige programma's is
vaak geen sprake Daarom was het
aardig om te horen hoe men zich in
het gastland Zweden van zijn taak
godsdienstige programma's voor tele
visie te brengen kwijt.
Zweden heeft de naam het meest
geseculariseerde land ter wereld te
zijn. Het proces van de ontkerkelij
king wordt in dit land niet in de
laatste plaats sterk in de hand ge
werkt doordat de lutherse staatskerk
zijn inkomsten via verplichte belas
tingen int. Van de bevolking is 95
procent in naam lid van de staats
kerk. Daarnaast zijn er de kleine ker
ken van baptisten, methodisten.
rooms-kathoUeken en de opwek
kingsbewegingen
Ingmar Glemme is het hoofd van de
afdeling reUgieuze programma's van
SR 1. het eerste televisiekanaal in
Zweden, dat twee kanalen kent. Een
paar jaar geleden maakte hij met een
aantal collega's een televisiemagazi
ne dat je kunt vergeUjken met het
Nederlandse Van gewest tot gewest
met tussen de afleveringen van oude
ambachten en muziekprogramma's
de reUgieuze zaken. „Was je reporter
van dat programma dan bewoog je je
op elk gebied. We zijn niet gespeciali
seerd. maar worden ingezet waar
onze talenten nodig zijn."
Op het ogenblik kent de afdeling
godsdienstzaken van SR 1 slechts
twee vaste medewerkers waarvan
Glemme er een is. Tien tot vijftien
programmamakers van andere afde-
Ungen zijn echter betrokken bij het
samensteUen van godsdienstige pro
gramma's. waarvan het tijdens de
week vertoonde kunstzinnige pro
gramma „De kuise Suzanna" er een
Totaal worden er per jaar 175 pro
gramma's op dit gebied gemaakt, af
gezien van de uitzending van de zon-
üit de erkenning van een prijs voor „Hoera, een homo" naast de andere prijzen die Nederlandse omroepen dit vr
ten deel vielen blijkt dat Nederland zich behoorlijk kan handhaven op internationaal tv-gebied.
bl
dagse kerkdiensten Aangenomen
wordt dat maar vier procent van de
Zweedse bevolking naar de kerk gaat,
toch hebben de uitzendingen van de
kerkdiensten op het scherm een con
stante groep kijkers Een kwart van
de bevolking acht miljoen inwo
ners telt Zweden in totaal volgt in
ieder geval de programma's met reU
gieuze muziek
Glemme „Maar waar we ons erg voor
inspannen is om programma's te ma
ken voor de nlet-kerkganger. Dat is
een moeiUjke zaak in een gesecularis-
serde maatschappij. Onlangs was
Gunnar Björnstrand acteur in de
meeste van Ingmar Bergmans films
onze gast om te vertellen hoe hij
dankzij zijn geloof vrede leerde heb
ben met het feit dat hij een geestelijk
gehandicapt kind heeft. Waar ik het
meeste op uit ben is om gewone men
sen te vinden die over concrete situa
ties iets wülen zeggen. Sommige men
sen geven lucht aan hun gemoed
waardoor anderen iets zuUen herken
nen. Maar het blijft moeilijk zulke
mensen te vindenaldus Ingmar
Glemme
Dan ten slotte nog wat opmerkingen
over de Nederlandse televisie, naar
aanleiding van de Christelijke televi
sieweek. waar het IKON-programma
zowel de jury-prijs als de publiekprijs
kreeg. Hoewel er wat afgemopperd
wordt op de Nederlandse televisie
door de Nederlandse kijkers en critici
vaak niet voor niets, want er wor
den heel wat domme en gladde pro
gramma's op ons afgevuurd schij
nen we op internationaal gebied toch
wel mee te teUen. Dat blijkt ten c
ste uit het aantal prijzen dat dit r
werd binnengesleept. Het NCRV
gramma „Een kind van vijf milj
van Henk Mochel won de Prix I
ra. De NCRV-documentaire .M°tr
blijven altijd bij je" van Hans S ,r
wenhoek won de Premios Ondas aj
de Spaanse televisie. De VARA
erkenning met de reportage
gua september 1978 van Frank
mand op het actualiteitenconcoii
Monte Carlo. En dan zal ik nojü
een paar prijzen of eervolle veijrl
dingen vergeten zijn.
ADVERTENTIE
door Eefie van Schaik
Pas nu is bekend geworden dat de Duitse choreograaf Kurt
Jooss is overleden. Op 22 mei stierf hij in een ziekenhuis te
Heilbronn (Duitsland) ten gevolge van een auto-ongeluk,
reizend naar Nederland
Een onthutsend bericht, waar in Ne
derland nog geen ruchtbaarheid aan
is gegeven Oeheel ten onrechte, want
de 78-Jarige Kurt Jooss was niet al
leen voor de internationale balletwe
reld een begrip, maar ook voor de
Nederlandse dansontwikkeling van
grote betekenis. Verschillende Neder
landse dansers, onder wie Hans
Snoek. D&rja Collin. Lucas Hoving en
Noelle de Mosa. hebben onder hem
gewerkt en voor het ontstaan van het
Nederlands Ballet" in 1954 waren
zijn directe bemoeienissen doorslag
gevend Zijn bekende werken „De
Groene Tafel" en „Wereldstad" zijn
nog zeer onlangs bij het Nationale
Ballet in reprise genomen
Afkomstig uit een boerengezin in
Wasseralfingen kwam Jooss in het
begin van de jaren '20 op de Hoch-
schule für Musik te Stuttgart. Daar
leerde hij vertegenwoordigers van de
Bauhaus-groep kennen, maar ook de
bekende dansdeskundige Rudolph
von Laban. met wie hij lange tijd zou
samenwerken In 1924 richtte hij zijn
Neue Tanzbühne" te MOnster op en
verzamelde hij experimentele dan-
»>rs componisten en ontwerpers om
zich heen Onder hen waren Sigurd
Leeder. Hein Heckroth. Fritz Cohen
en Alno Siimola. met welke danseres
hij in 1929 zou trouwen Jooss achtte
zichzelf onbekwaam in de danstech
mek. volgde daarom twee Jaar klas
icke balletlessen in Parijs Samen
met Sigurd Leeder gaf hij zelfs klas-
Speciaal vandaag
En se kregen een dochter is
de tweede aflevering van de
zesdelige Engelse schooltele
visieserie Somebody's
daughter.
Ned. 2 18.59
In Kenmerk aandacht voor
het toenemend anti-semitisme
in de Duitse Bondsrepubliek.
Verder is er de vraag boe groot
de kans is dat de boycot van
Rhodesic wordt opgeheven.
Ned. 2/19.25
In Van gewest tot gewest:
een zuinigheidswedstrijd aan
de TH van Twente. Schelde-
vaarl 79 en negenhonderdvijf
tig jaar Soest
Ned. L18.59
Panoramiek herdenkt dat
deze week in Den Haag dertig
jaar NAVO wordt herdacht,
dat in juni een nieuw Salt-
akkoord wordt getekend. Be
wapening. vrede en veiligheid
is het thema van de Duitse
reportage in duel der giganten.
Ned. 1/20.00
Villa VPRO vult het hele
radiohuis aan de 's Grave-
landswe weg in Hilversum
weer met programmamakers
voor alle mogelijke soorten
uitzendingen.
Hilv. I 10.45
In Kunst- en vliegwerk
geeft Hans Blankestijn infor
matie over actuele tentoon
stellingen.
Hilv U&55
sieke duetavonden, daarmee een oud
taboe doorbrekend, en aantonend
dat klassiek ballet geen vrouwen-mo
nopolie hoeft te zijn.
Ontroerende creaties
Met zijn poging om de Duitse expres
sionistische dans met het klassieke
ballet te verenigen in een heel eigen,
simpele bewegingstaal werd Jooss
een uniek choreograaf en pedagoog
en gaf hij blijk over een zeer vooruit
ziende blik te beschikken. Het com
promis tussen deze twee stijlen gaf
hem de mogelijkheid heel ontroeren
de creaties te maken, die vooral door
hun symbolische eenvoud opvielen.
Pavane'' (1929), „De Groene Tafel"
11932». ..Wereldstad (1932). „Bal in
het oude Wenen" (1932) en „Johann
Strauss, vanavond" (1935) kregen
daardoor grote bekendheid. In 1930
werd Jooss directeur van de Folk-
wang Schule te Essen en kort daarna
ook leidend balletmeester van de
Opera aldaar Met zijn 20ste eeuwse
dodendans in zeven taferelen „De
Groene Tafel" won bij in 1932 een
choreografie-concours te Parijs. Dit
zou hem op slag beroemd maken,
maar ook het onontkoombare etiket
opleveren dat hij een politiek geënga
geerde choreograaf was Desge
vraagd heeft hij dat zelf altijd ont
kend hij verafschuwt politiek zoveel
als hij van mensen houdt. „De Groe
ne Tafel" was voor hem geen politie
ke stellingname. wel een algemeen
menselijke Dat is typerend voor hem
en al zijn balletten
In 1933 verliet Jooss samen met zijn
vrouw en dochtertje Duitsland nood
gedwongen en vestigde zich in Dar
lington Hall te Engeland Hij stichtte
daar een school, ontwierp een eigen
les-systeem en organiseerde van
daaruit de toemees van zijn groep
..Ballets Jooss In 1947 viel deze
groep tenslotte in Zuld-Amerika uit
elkaar
Tanzbühne
Na de oorlog, in 1949. keerde Jooss
naar Essen terug, waar hij zijn oude
Folkwang Schule nieuw leven inblies.
Ook richtte hij de Folkwang Tanz
bühne op. waarvoor hij tot 1968 als
choreograaf werkzaam bleef Zijn
school bracht onder andere Pina
Bausch voort, die nu als één van de
experimenteelste choreografen op
het expressionistische vlak be
schouwd kan worden
mrnr. -/
Kurt Jooss
Na de dood van zijn vrouw Aino Sii-
mola. acht jaar geleden, heeft Jooss
lang geaarzeld om in Amsterdam te
komen wonen. Hij waardeerde het
Amsterdamse leefklimaat, voelde
zich hier onder zijn vrienden en be
wonderde het Nederlandse Dans
Theater Toch besloot hij in Duits
land. Beieren te blijven
Samen met Mary Wigman en Yvonne
Georgi geldt Jooss als één van de
weinige Duitse choreografen die de
band met het vooroorlogse expressio
nisme. weliswaar met een duidelijke
klassieke inmenging, levend wist te
houden. Dat komt ook omdat hijzelf
zo n warm levend mens was. voor zijn
directe omgeving én zijn kunst
ROZENDAAL (ANP) De politie in
Rozendaal bij Arnhem heeft de twee
bewakers van het kasteel Rosendael
aangehouden, nadat uit dit kasteel
elf schilderijen met een gezamenlijke
waarde van een kwart miljoen gulden
waren verdwenen. De schilderijen,
alle van negentiende-eeuwse Neder
landse meesters, waren eigendom
van een antiekhandelaar uit Rozen-
daal en maakten onderdeel uit van de
zesde Gelderse kunst- en antiekbeurs
in het kasteel.
Beide bewakers, afkomstig uit Nijme
gen, hadden de opdracht de beurs
's nachts te behoeden voor inbraak.
Ze werden aangehouden, omdat de
schilderijen juist 's nachts zijn ont
vreemd en omdat geprobeerd was een
inbraak te fingeren. De dieven had
den echter alle tijd om de doeken los
te maken van de lijsten en zijn ver
moedelijk gewoon door de voordeur
van het kasteel binnengekomen en
hebben het kasteel volgens de politie
ook langs die weg verlaten. Vier schil
derijen waren niet verzekerd. De be
wakers ontkennen.
Wettelijke regeling
voor aanleg van
pijpleidingen gevraagd
DEN HAAG (ANP) Kamerleden
van D'66 hebben de ministers van
volksgezondheid. volkshuisvesting
en economische zaken gevraagd te
komen met wettelijke normen voor
de aanleg van pijpleidingen voor be
paalde gevaarlijke stoffen. Aanlei
ding tot deze vraag is de voorgeno
men verlegging van een pijpleiding
voor ethyleen in Nieuw-Beijerland
via een tracé, waarvoor het college
van b en w van deze gemeente geen
verantwoordelijkheid wil nemen
Met de Internationale Reis-en Kredietbrief (IRK) kuntuoverc v
grens altijd de hulp inroepen van de ANWB
Alarmcentrale. Bij ernstige ziekte, na een
p'
ongeval, ja. bij elke tegenslag van welke aard
dan ook. De IRK voorziet o.a in
Hulp voor personen. Variërend van
yytoezending van medicijnen lot
organisatie van patiënten-vervoer naar
Nederland, zo nodig met medische begeleiding
(arts of verpleegster). Ook vervoer van even
tuele overledenen.
Krediet Voor 't verrekenen van
onverwachte, extra kosten, waar uw
vakantiebudget niet op berekend is.
Zoals dokters- of ziekenhuisrekeningen.
Rechtsbijstand. Juridisch advies,
bemiddeling en bijstand als u in 't buiten
land te maken zou krijgen
met de arm der wet. Of bij h
Waar
haalt u
de IRK?
Op vertoon van
een geldige
ANWB lidmaat
schapskaart bij
één van de
ANWB kantoren
Of anders bij
een vestiging
van de Rabo
bank. U kunt
er ook voor
60 vestigingen van De
Grenswisselkantoren. Op al deze
adressen kunt u ook ANWB-lid worden^
Richard Dufallo leidt The Fires of London
De deelnemers aan de gistermiddag opgenomen televisieshow Ter land ter zee en in de lucht
van de TROS in Scheveningen zorgdenvoor grote hilariteit onder de toeschouwers. Bij het
duo Van Gort en Van Gent ging veel mis en hun kinderwagen „verongelukte" jammerlijk.
Van onze kunstredactie
AMSTERDAM Peter Maxwell Da
vies kan wegens drukke werkzaamhe
den niet naar Nederland komen om
tijdens het Holland Festival The Mar
tyrdom of St. Magnus te dirigeren.
The Fires of London die deze compo
sitie van Maxwell Davies uitvoert
gaat dat nu doen onder leiding van
Richard Dufallo die The Martyrdom
al vele malen heeft gedirigeerd Bo
vendien heeft hij al eerder met|
Fires of London gewerkt Tijden)
Holland Festival zal Dufallo ooll
het Radio Filharmonisch OrkeA
het Groot Omroep Koor leiden ij|
Xenakis-programma waarin
nieuws werk voor koor en orkesj
der de titel „Anemoessa" wordt U
voerd. Dit werd werd in opdrachS
de NOS en het Holland Festiv^f
schreven.
ADVERTENTIE
Verreweg de beste manier van
sparen is met Pandbriefbiljetten van
Westland/Utrecht Hypotheekbank.
Hoe komt dat?
Het zijn biljetten aan toonder.
Daarbij geven ze na vijf jaar de
hoogst gekweekte rente. De hoofdsom
plus rente is ook eerder opneembaar:
opklimmend van 6' 2% na twee jaar
tot 9 na vijf jaar. Volgens samen
gestelde interest (effectief rendement
9.00%).
Ook zijn er Pandbriefbiljetten
in coupures van f 10.000.- groeiend
naar f 15.390,-.
Wilt u meer informatie over deze
profijtelijke spaarvorm? Uw financieel
adviseur kan u er alles over vertellen.
Amsterdam. Rokm 74-76. 020-24 91 02
Amsterdam. Westeinde 26.020-26 44 00
Ook 020-26 31 31 tst *115 en 327
Onze nieuwste spaarvorm geeft de volle rente
