\andeelhouder roept
lard maar kan weinig
Suikerindustrie
veel schoner
Ihipfaculteit hard nodig'
Adviesprijzen
in drogisterij
brokkelen snel
af
Miljoenen naar drogist
Bank- en girozaken regelen
;>tere wegen dan jaarvergadering voor oppositie
lud nog duurder
Minister L. Ginjaar
ME: Opdat Nederland niet boot mist
Onroerend goed
in Amerika
Kritisch kijken en kopen
kan aardig bedrag schelen
V,
\V
j! IENSDAG 30 MEI 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 11- RHS 13
>r Peter van Lakerveld
[STERDAM Zeven uur lang hebben maandag een kleine tweehonderd aandeelhouders
i Ogem hun gal gespuwd op de raad van bestuur en in het bijzonder op twee leden in dit
lege: de heren Boersma en Udink. Veel meer dan stoomafblazen is zo'n rumoerige
gadering echter zelden en ook in dit geval niet. De kleine aandeelhouders hebben weinig in
brengen en dat wisten ze kennelijk zelf ook. Toen het uiteindelijk op stemmen aankwam
»r de jaarstukken, waren er niet meer dan vijf a tien tegenstemmers.
5 als alle tweehonderd aanwezi-
hadden tegengestemd, was er
de Ogem-top nog weinig aan de
d geweest. De aandeelhouders die
stukken gedeponeerd hadden en
:om stemrecht hadden op de ver
ering vertegenwoordigden hoog-
tien procent van het kapitaal.
te belanghebbenden in het kapi-
waren er maandag dus blijkbaar
Trouwens, als ze hun stukken
gedeponeerd hadden, dan zouden
waarschijnlijk voor het bestuur
ben gestemd. Grote aandeelhou-
als belegginsmaatschappijen,
ekeringsmaatschappijen of pen-
nfondsen plegen het bestuur van
vennootschap niet af te vallen in
aandeelhoudersvergadering. Zij
in hun wantrouwen doorgaans op
andere manier, namelijk door
pakketten aandelen te verkopen.
zo zeer in Ogem maar wel in wat
nere ondernemingen zien we bo-
lien nog dat een flink deel van
aandelenkapitaal in handen is
directieleden of hun naaste ver
ten. Wanneer het op stemmen
comt is de oppositie onder die
v tandigheden kansloos. Ook als
rootaandeelhouders niet aan vijf-
jrocent van het kapitaal komen,
Yen ze meestal wel in de meerder
heid. Vele kleine aandeelhouders
schitteren door aanwezigheid, er is
een groot absenteïsme op aandeel
houdersvergaderingen. Het slechte
bezoek wordt overigens in de hand
gewerkt door het tijdstip waarop in
de regel vergaderd wordt: de ochtend
of middag van een door-de-weekse
dag. Het overgrote deel van de aan
wezigen bestaat daarom uit gepensio
neerden.
STERDAM De goudprijs zette
dinsdag de weg omhoog voort.
xmden kwam een prijs van 273
ar per ounce (31,1 gram) uit de
wat een nieuw hoogtepunt voor
condense edelmetaalmarkt bete
de. In Amsterdam werd goud
D per kilo duurder op 18.530-
30 per kilo. In Zürich was er aan-
celijk een recordprijs van 277,6
later daalde de prijs tot 273
gen van de handel wordt ver-
it, dat de goudprijs zich op lange-
iijn op het hoge peil van thans
nnen handhaven. Dit gezien de
voor inflatie, stijgende olieprij-
n het onzekere politieke kli-
Op korte termijn wordt echter SOBI
jkening gehouden met een reac-
ip de ontwikkeling van de laatste
Ontwikkeling
Nog geheel afgezien van de opkomst
en de verhoudingen tussen grote ka
pitaaleigenaars, staat de maatschap
pelijke ontwikkeling. Oorspronkelijk
was de aandeelhouder de eigenaar
die alles te zeggen had in de onderne
ming. Naarmate de afstand tussen de
individuele kleine aandeelhouders en
de onderneming groter werd, is de
eigenaar evenwel in de eerste plaats
belegger, al is hij juridisch dan ook
nog steeds mede-eigenaar. In over
eenstemming met deze ontwikkeling
is de macht van de aandeelhouder
een jaar of acht geleden wettelijk
ingekrompen. Was het aanvankelijk
de aandeelhoudersvergadering die de
directeur benoemde, tegenwoordig is
dat de raad van commissarissen, het
toezichthoudende lichaam binnen de
onderneming, dat machtiger is dan
vroeger. Slechts doordat de aandeel
houders de commissarissen benoe
men, hebben zij indirect invloed op
de aanwijzing van de directeur. Valt
deze niet in goed aarde, dan kunnen
zij de benoeming wel aanvechten,
zelfs via de rechter maar dat zijn wel
lange omwegen.
Bij Ogem was er kritiek op Boersma
omdat die in een interview weinig
sympathie voor de aandeelhouders
had getoond. De kritiek op Udink
betrof echter veel meer zijn functio
neren als directeur. De 44 procent
deelneming van Ogem in het Duitse
bouwbedrijf Beton und Monierbau
bleek een enorme miskoop. Ook zijn
vraagtekens gezet bij de manier
waarop Udink met Arabieren onder
handelt.
faalt als topman in het concem is de
heer P. Lakeman, voorzitter van de
Stichting Onderzoek en Bedrijfsin
formatie (SOBI). Hij ziet geen kans
voldoende aandeelhouders op te
trommelen om een nieuw vergade
ring af te dwingen met een motie van
wantrouwen tegen Udink op de agen
da. Het is overigens zeer de vraag of
die motie het zou halen.
Lakeman overweegt wel andere stap
pen, al wil hij nog niet zeggen welke.
Hij erkent echter dat een onderzoek
door de Ondernemingskamer van het
Amsterdamse Gerechtshof een van
de mogelijkheden is die hij onder
zoekt. Lakeman heeft deze weg
soms met succes al eerder gehan
teerd. Hij ziet bij Ogem twee gron-
Ogem's topman drs. B. J.
Udink
den. In de eerste plaats een onjuiste
jaarrekening. Ogem heeft inzake Be
ton und Monierbau nog een verplich
ting tot kapitaalstoring van 11 mil
joen mark 12 miljoen) Dat is in de
jaarstukken niet terug te vinden. Het
tweede argument voor een onderzoek
door de Ondernemingskamer zou zijn
„het wanbeleid van Udink". De bekri
tiseerde Ogem-topman is tot nu toe
echter steeds gesteund door de raad
van commissarissen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De suikerindustrie produceert momenteel
veel schoner. Zo maakten de Nederlandse suikerfabrieken in
1969 nog evenveel oppervlaktewater vuil als 2,5 miljoen men
sen. In 1978 was deze vervuiling, ondanks een groei van de
produktie met dertig procent, verminderd tot 260.000 inwo
ners.
Een van de aanwezigen op de verga
dering, die vindt dat Udink volledig
Minister L. Ginjaar van volksgezond
heid en milieuhygiëne zei dit gisteren
in Amsterdam, waar hij het vierjaar
lijkse congres van de internationale
technische commissie van de suiker
industrie inleidde. Het congres zal
drie dagen duren. Zesendertig inlei
ders zullen het woord voeren.
Opvallend en prettig achtte Ginjaar
de relatie tussen milieumaatregelen
en de verbetering van de totale be
drijfsvoering in de suikerindustrie.
Drie voorbeelden gaf hij hiervan: de
bij de energieopwekking vrijkomen
de afvalwarmte wordt nuttig ge
bruikt, het vrijkomende afval wordt
nu weer gebruikt en kan daarom be
ter beschouwd worden als bij-pro-
dukt en de suikerverliezen bij de pro
duktie worden beperkt.
Zo leveren, aldus de bewindsman, mi
lieumaatregelen kostenvoordelen en
produktiviteitsverbeteringen op en
dit aspect is in de discussie over het
milieubeleid gezien als kostenverho
gend. Weer gaf Ginjaar voorbeelden,
die aantonen dat milieumaatregelen
ook baten opleveren: vermindering
van het ziekteverzuim, lagere kosten
voor voedsel en grondstoffen (drink
en proceswater, geringere corrosie
van gebouwen en materialen en een
geringere schade aan gewassen.
i een onzer verslaggevers
TERDAM Om te voor-
ien dat Nederland de boot
zou de overheid in het
r van haar innovatie (ver-
ïwingslbeleid een „chip-
liteit" in het leven moeten
pen. Dit zei ir. W. J. ter
t, voorzitter van de Vere
ng voor de metaal- en
ctro-technische industrie
E. tijdens de in Den Haag
ouden ledenvergadering.
ondernemers, aldus de heer Ter
I* weten nog niet óf en hoe zij met
organisatie, hun technische en
markt know-how (kennis) micro-
tronica in hun bedrijven moeten
assen. Dit komt omdat micro-
tronika voor vele metaalbedrij-
een geheel nieuwe tak van
rt" is.
acillteit, die ir. Ter Hart voorstelt,
als volgt moeten werken: een
:undige instantie, bijvoorbeeld
zou moeten beoordelen of een
rijf micro-elektronica in zijn pro-
t kan toepassen. Is dat oordeel
tief, dan zou het deze bedrijven
ncieel mogelijk moeten worden
aakt bijvoorbeeld door ze 10
lagen een daartoe geëigend ad-
bureau beschikbaar te stellen
tot een aanzet te komen voor een
w of vernieuwd produkt, met ge-
kmaking van micro-elektronica.
oduktvernieuwing
heer Ter Hart ging in zijn toe-
ak uitvoerig in op het thema „mi-
tlektronica ten dienste van pro-
tvernieuwing". „Produktvernieu-
- zo zei hij, is een zeer belang-
aspect van het wijdere begrip
vatie, waaronder ook de vemieu-
van het produktieproces begre-
W kan worden. Overigens verklaar-
1J zich ongerust te maken over de
vuldigheid waarmede en de wijze,
rop de laatste Jaren in Nederland
het begrip innovatie wordt ge-
ken en geschreven.
heer Ter Hart was van mening,
het keerpunt in de economische
wikkeling van de wereld in 1974
een belangrijk deel debet is aan
op gang komen van de innovatie-
ussie. „De oorzaken van dit keer-
t. liggen niet bij de veroudering
ons produktenpakket." zo stelde
fckende over de micro-elektronica.
ulair aangeduid met ..chips",
wt hij het negatieve aspect, na
melijk de vermindering van arbeids
plaatsen die met de toepassing ervan
gepaard gaat. in herinnering. Daar
naast wees hij ook op de z.i. voor de
hand liggende positieve effecten.
Automatisering
Automatisering met behulp van
chips, aldus de heer Ter Hart, kan een
oplossing betekenen voor een groot
aantal openstaande arbeidsplaatsen
als gevolg van onaangenaam en een
tonig werk. waardoor de hiermede
samenhangende produktie voor Ne
derland behouden kan blijven. Nega
tieve werkgelegenheidsaspecten zou
den volgens hem ook kunnen worden
gecompenseerd door toepassing in
nieuwe produkten. In elk geval was
het, volgens de heer Ter Hart. wel zo,
dat als de Nederlandse metalektro-
industrie het verschijnsel micro-elek
tronica bij produktvernieuwing zou
verwaarlozen dit arbeidsplaatsen
zou kosten. „De concurrenten in heti
buitenland zitten niet stil."
ADVERTENTIE
745 Fifth Avenue, New York N.Y.
Eén van de beleggingsobjecten In de
Verenigde Staten waarin Rodamco een
deelbelang heeft.
Nu gemakkelijk en verant
woord via RODAMCO, het
vastgoed-fonds van de
ROBECO-groep.
Dagelijks verhandeld op de
beurs van Amsterdam. Met een
aandeel RODAMCO neemt u óók
deel in onroerend goed in
'Nederland, België, West-Duits-
land en Frankrijk.
Belegd wordt uitsluitend in
kantoorgebouwen, winkelcentra,
industriehallen en gebouwen
voor opslag.
RODAMCO is vanzelfsprekend
opgenomen in het systeem van
de Aandeelhoudersrekening van
de ROBECO-groep.
Vraag een brochure aan door de
ingevulde bon in een open
ongefrankeerde envelop te
doen. Bellen kan ook:
010-650711, toestel 157.
„De adviesprijzen van drogisterij-artike
len zijn verworden tot humbugprijzen.
met als enige functie de discountzaken in
de gelegenheid te stellen het publiek met
snorkende onderbiedingen om de tuin te
leiden en de indruk te wekken, dat zij
uitermate goedkoop zijn. Want de prijs
verschillen tussen discountzaken en speci
aalzaken zijn uitschieters buiten be
schouwing gelaten ongeveer zes pro
cent."
Ofschoon deze forse uit
spraken van de Neder
landse Drogisten Orga-*
nisatie NDO In de eerste
plaats voor de eigen ach
terban zijn bedoeld (de
informatie staat name
lijk in het vakblad De
Drogist), is het voor de
consument zeer nuttig
van deze mededelingen
kennis te nemen.
Hieruit blijkt namelijk,
dat het systeem van
„vaste" publiekprijzen
voor een groot aantal ar
tikelen aan het afbrok
kelen ls; zelfs in een hoog
tempo.
Aangezien de adviesprij
zen van de meeste dro
gisterij-artikelen niets
zeggend zijn geworden,
heeft een groot aantal fa
brikanten en importeurs
mede op aandringen
van de Nederlandse Dro
gisten Organisatie be
sloten, de adviesprijzen
op de verpakking gelei
delijk af te schaffen.
Afprijzen
De komende tijd zullen
de mogelijkheden tot
„afprijzen" van-zoveel-
voor-zoveel zodoende
aanzienlijk minder wor
den. Het loslaten van de
adviesprijzen betekent
voor de drogist dat méér
dan voorheen de etala
ges en de prijskaartjes
gewisseld en aangepast
zullen moeten worden.
De drogist zal er, aldus
de Nederlandse Drogis
ten Organisatie, verstan
dig aan doen, bij het
vaststellen van de prij
zen een flexibele opstel
ling te kiezen.
Als de consument hier
van gebruik wil maken,
zal hij (of zij) zich even
eens „flexibel" moeten
opstellen, door de moeite
te nemen de prijzen te
vergelijken en van de
laagste prijzen te profite
ren. Naarmate de advies
prijzen op de verpakkin
gen verdwijnen zullen
ongetwijfeld de prijzen
die de verschillende dro
gisterijen berekenen
(nog) meer uiteen gaan
lopen.
Prijsbinding
Intussen groeit bij een
aantal fabrikanten en
Importeurs het besef, dat
op de een of andere ma
nier tóch weer tot een
prijsbinding moet wor
den gekomen.
Volgens de huidige wet
geving zou dat kunnen
het is echter onzeker, of
dit mogelijk zal zijn na
de wijziging van de Wet
op de Economische Me
dedinging door bij
voorbeeld een minimum-
verkoopprijs voor een ar
tikel vast te stellen. Hier
bij zou dan de mogelijk
heid worden opengela
ten, een hogere prijs te
rekenen.
De nieuw vast te stellen
(minimum)prijzen zou
den overigens lager ko
men te liggen dan de hui
dige adviesprijzen, die
toch regelmatig worden
onderboden. Een nieuwe
prijs op een lager niveau
zou. althans ln de ge
dachten van de Neder
landse Drogiesten Orga
nisatie, eventueel met
gerechtelijke maatrege-
lene gehandhaafd kun
nen (moeten) worden.
Op het ogenblik is het al
zo. dat er veel meer artK
kelen zijn met advies-
prijzen dan met vastge
stelde prijzen. Alleen in
het geval detailliste op
grond van de verkoop
voorwaarden verplicht is
de door de fabrikant of
importeur vastgestelde
publieksprijs te handha
ven. is er sprake van een
vaste publieksprijs.
Maar ook in zo'n geval,
kan de ene zaak voorde
liger zijn dan de andere.
Dit is bijvoorbeeld het
geval bij parallel-impor
ten. De officiële Impor
teur draagt namelijk
geen verantwoording
voor de buiten hem om
ingevoerde artikelen.
Daarom doet de consu
ment er goed aan of
het nu gaat om een
adviesprijs. publiek
sprijs of „onze" prijs
de prijzen te vergelijken
en dan pas te kopen. Het
kost wat meer moeite
omdat de prijzen „on
doorzichtiger" zijn. maar
kritisch kijken en (daar
na) eventueel kopen, kan
een leuk bedrag op het
huishoudbudget
schelen.
Van elke duizend gulden
die in ons land voor ge
zinsconsumptie worden
uitgegeven, wordt onge
veer honderdvijfenveer
tig gulden besteed aan
hygiëne en medische ver
zorging. De grootste
„hap" daaruit betreft de
post medische verzor
ging ƒ111), op grote af
stand gevolgd door de
uitgaven voor reiniging
en huishoudelijke hulp
19) en vervolgens li
chamelijke verzorging
15).
Op het eerste gezicht
lijkt het bedrag dat voor
lichamelijke verzorging
(zoals zeep. shampoo,
kapper, papieren luiers)
wordt uitgegeven, mis
schien niet veel. Per
„standaard-gezin", be
staande uit man, vrouw,
twee niet-verdienende
kinderen en een inko
men beneden de zieken
fondsgrens, is dat echter
tóch 290 per Jaar.
Hoe groot het bedrag is
dat de hele bevolking
daarvoor per Jaar uit
geeft, kan het Centraal
Bureau voor de Statis
tiek niet zeggen. Op
grond van een eenvoudig
sommetje kan echter
worden berekend, dat de
nagenoeg vier miljoen
huishoudens ettelijke
honderden miljoen gul
dens per jaar aan licha
melijke verzorging be
steden.
Een zeer belangrijke pro
dukt is shampoo (gewor
den). De verkoop van dit
produkt is de afgelopen
jaren spectaculair ge
groeid. Gezien de ont
wikkeling van de afgelo
pen Jaren, verwacht l'O-
real, dat de verkoop van
shampoo volgend jaar
een waarde zal bereiken
van honderd miljoen
gulden.
Het gebeurt dat, na het
overlijden van het ge
zinshoofd, de nabestaan
den tijdelijk in financiële
problemen komen om
dat de bank- of giroreke
ning van de overledene
wordt geblokkeerd. Zo'n
situatie kan echter wor
den voorkomen, aldus
het blad Informatie van
het Nederlands Verbond
van Uitvaartvereni
gingen.
Hierbij wordt er vooraf
op gewezen, dat de finan
ciële Instellingen zoals
de postgiro en de banken
bij de blokkering van
rekeningen verschillen
de gedragslijnen volgen.
Bij de postgiro wordt een
rekening bij overlijden
direct geblokkeerd. Wan
neer het tegoed minder
dan vijfhonderd gulden
ls, dan staat de postgiro
toe dat de overblijvende
echtgenoot vrij over het
geld beschikt. Als er tus
sen de vijfhonderd en
vijfentwintighonderd
gulden op de rekening
Zweden: geen oorlogsspeelgoed
Oorlogsspeelgoed, dat ls
„nagemaakt" van wa
pens die sinds 1914 zijn
gebruikt, mag in Zweden
vanaf 1 december niet
meer worden verkocht.
Dit besluit ls vrijwillig
door de speelgoedhandel
genomen, na besprekin
gen met de Nationale
Commissie voor Consu
mentenzaken
Volgens het blad Adfor-
matie. waaraan ik dit be
richt ontleen, is dit be
sluit genomen om een
einde te maken aan het
commercieel exploiteren
van de twee wereldoor
logen
De verkoop van ander
oorlogsspeelgoed zal
voortaan zo terughou
dend mogelijk zijn. De
speelgoedhandel heeft
beloofd, dat de illustra
ties op de verpakkingen
slechts het desbetreffen
de produkt zullen af
beelden.
staat, dan kan de echtge
noot pas over het tegoed
beschikken, als de meer
derjarige kinderen daar
voor toestemming ge
ven. Staat er meer dan
vijfentwintighonderd
gulden op de rekening,
dan is een verklaring van
erfrecht nodig. Zo'n ver
klaring kan de notaris
binnen een week afge
ven, hetgeen ln eenvou
dige gevallen ongeveer
vijftig gulden kost
Belden
Als een postrekening op
naam van beide echtge
noten staat, moet het
overlijden van één van
hen worden gemeld. BIJ
een tegoed van meer dan
tienduizend gulden, ls
óók een verklaring van
erfrecht nodig. (Wanneer
dat overlijden niet wordt
gemeld, komt de giro er
meestal niet achter).
BIJ een postgiroreke
ning, waarvoor twee per
sonen anders dan
echtgenoten dezelfde
tekeningsbevoegdheid
hebben, kan de overblij
vende zonder enige be
perking over het geld be
schikken. Bij het openen
van zo'n rekening, heb
ben beiden daarvoor na
melijk al toestemming
gegeven.
Met een bankrekening
kunnen problemen na
het overlijden van de hu
welijkspartner worden
voorkomen, wanneer een
echtpaar een gezamenlij
ke „man/vrouw-reke
ning" neemt. BIJ overlij
den van één van de twee
partners, blijft de reke
ning gewoon op naam
van de overblijvende
partner staan.
In het geval man en
vrouw leder een eigen
bankrekening hebben,
kunnen nabestaanden
meestal alleen met een
verklaring van erfrecht
van de notaris over het
tegoed beschikken. Som
mige bankkantoren be
talen overigens tóch wel,
zonder dat naar zo'n ver
klaring wordt gevraagd.
Dat is met name het ge
val ln dorpen, waar de
plaatselijke bankdirec
teur zijn klanten goed
kent.
Mening over reclame
Pieter Brattinga (grafisch ontwerper): Na alles wat
ik ooit geleerd heb over reclame, n.l. dat een recla
me-uiting de feiten van een dienst of produkt weer
geeft en daarbij aandacht vraagt voor de buitenge
wone eigenschappen die die dienst of het produkt
hebben; word ik altijd erg kwaad als ik de meest
stupide reclameuitingen via de media krijg. Naast
perfecte en bijronder uitgebalanceerde boodschap
pen krijg je mededelingen die erop wijxen dat de
makers van die mededelingen de intelligentie van
grote delen van het Nederlandse volk absoluut
onderschatten en elk stukje beschaving in hun bood
schap missen. Helaas moet ik ook constateren dat de
uitgebalanceerde en informatieve mededelingen in
de minderheid sijn en dat de irritatie omtrent recla
me in heel veel gevallen teer terecht is. (Bijeenge
bracht floor FHV/BBDOl.