leer Joden mogen wjet-Unie uit' eede generatie Palestijnen radicaliseert I foskou schendt cties Rhodesië' Invulling 'nieuwe economische orde' Politieke spanning in Spanje loopt op ^iekenland Indaag van EG «fesidenten nog sceptisch $3 blad meldt: Regering Suriname heeft meerderheid in parlement terug Derde wereld wil groep experts: Premier Mauretanië omgekomen bij vliegtuigongeluk stijnse splinter dreigt Jordanië met acties kG 28 MEI 1979 BUFTENLAND TROUW/KWARTET ATHENE (AFP. Reuter) Griekenland wordt vandaag het tiende lid van de Europese Ge meenschap. Uitgebreid vlagvertoon, vele fees telijkheden en extra-politieversterkingen bege leiden de ondertekening van het akkoord in Athene. De politie is voorbereid op rellen, om dat de twee grootste oppositiepartijen tegen toetreding tot de EG zijn. Premier Karamanlis gelooft echter dat het lid maatschap van de EG de mogelijkheid van een nieuwe dlctatuar In Griekenland vrijwel on mogelijk maakt. Griekenland zal per jaar bijna 900 miljoen gulden krijgen om zijn economie aan te passen aan die van de EG-partners. Oe Franse president, de premiers van België, Ierland, Italië, Luxemburg en ook Nederland sullen de plechtigheid bijwonen. Engeland, West-Dultsland en Denemarken sturen hun mi nisters van buitenlandse zaken. „Eindelijk keert Europa naar Griekenland te rug", merkte de Griekse president Constantine Tsatsos onlangs op. Hij doelde hiermee op de rol die Griekenland in het verleden beeft ge speeld als „moeder van de Europese bescha ving". Anderen wijzen op het typjsch oosters karakter van de Grieken, die in cafétjes met de naam „Europa" nippen aan Turkse koffie en Arabische spelletjes spelen. t, MOSKOU (Reuter, UPI, AFP) De Sowjet-Unie zal haar emlgratlepolltlek tegenover I die uit het land weg willen versoepelen. Binnenkort zal een aantal vooraanstaande dissidenten wordend vrijgelaten. Dit is dit weekeinde bekend gemaakt in de Russische [tad. lit van het Kremlin om het ^beleid te versoepelen zou deeld aan een Australische Jde vakbondsleider Robert Australiër, die dit week- |Rome aankwam, zei niet te ngeven wanneer de dlssi- llen worden vrijgelaten. Hij zeggen dat de vrijlating en is". Hij waarschuwde te- Ljd voor te hoog gespannen ngen. isldenten in Moskou heb- I voorzichtig optimisme gere de aankondiging van de ng van het emlgratlebeleld. waren het eens met de die de wiskundigen |sr Lerner en Victor Brylows- J Ingenieur Wladimir Prestin aflegden. Dit drietal, dat al Jelijk een visumaanvraag ls ti, verklaarde toen dat vrijla- gevangen zittende dlssiden- minder stringente emlgra- een „grondige verbete- [i betekenen waarop „door de •eld positief gereageerd zou moeten worden". De meer sceptisch Ingestelde dissidenten vroegen zich gisteren af of de koerswijziging wel zo openlijk door het Kremlin zal worden aangekondigd. Verbetering De mogelijkheden tot emigratie uit de Sowjet-Unie zijn onlangs aanzien lijk verbeterd. Vorige maand kwa men ln de Oostenrijkse hoofstad We nen 5.000 Joden aan die op weg waren naar het Westen. Nooit eerder is zo'n groot aantal gearriveerd. Ook westerse diplomaten ln de Russi sche hoofdstad lieten zich gisteren nogal sceptisch uit over de mogelijke versoepeling van het emlgratlebeleld. Een woordvoerder van de Ameri kaanse ambassade zei dat daar niets bekend was over stappen in die rich ting. Het lijkt waarschijnlijk dat de nu in de wereld gebrachte berichten ver band houden met de komende onder tekening van het tweede akkoord ter pN, SALISBURY (AP, AFP, Reuter) De Sowjet-Unie economische sancties tegen Rhodesië geschonden, bdt het Britse dagblad Sunday Telegraph. iet blad, dat zijn gegevens een rapport van westerse in bestemd voor de Verenig- kocht de Sowjet-Unie ge acht jaar tabak, chroom en Rhodesië. De produkten zou- ^winst aan de Verenigde Sta- jfverkocht zijn. Een Ameri- Jwapenfabriek in Pittsburg 14 schrijft Sunday Telegraph, ische onderzoeken bewezen usslsche chroom", dat door gekocht, zijn oorsprong in had. Het chroom bereikte, tabak en de mals, de Sow- Zuld-Afrlka en Mozambi- rapport meldt ook dat lan- Htoemenië, Bulgarije en TsJe- fiklje produkten uit Rhodesië k'm. Moskou heeft tot nu toe jitkend handel te hebben ge- iet het regime van Ian Smith :slë. Zwitserse firma's zou- thelme transacties tussen de ale en Rhodesië hebben ver- leekingen 1-Brittannië en de Verenigde Jordt op het ogenblik ernstig j over het opheffen van de Ipche sancties tegen Rhode- Jet land een zwarte premier Ie nieuwe Britse conservatle- 'Ing heeft speciale gezanten ild die zich met de kwestie Rhodesië gaan bezighouden. Volgen de week vertrekt de onder-minister van buitenlandse zaken, Derek Day, naar Salisbury om te gaan praten1 met de nieuwe premier, bisschop Mu- zorewa. Zaterdag ls de vroegere Brit se ambassadeur in Washington, Lord Harlech, aangewezen om een aantal Afrikaanse landen te bezoeken, die nauw zijn betrokken bij de kwestie Rhodesië. Zo voert Harlech bespre kingen ln de FrontliJnstaten (Angola, Botswana, Mozambique, Tanzania en Zambia) en ln Nigeria, de belangrijk ste handelspartner van Groot-Brit- tannië ln Afrika en tegenstander van opheffing van de economische sanc ties. Vandaag zal Rhodesië de naam we ten van de eerste zwarte president. Naar verwacht zal de zestigjarige voormalige onderwijzer, Josiah Gu- mede, door de senaat worden geko zen. De president en premier Muzore- wa zullen morgen hun eed afleggen. De namen van de ministers in het kabinet worden woensdag bekend. De ministers uit het kabinet van pre mier Smith hebben donderdag voor de laatste keer zitting en vrijdag wordt de nieuwe regering officieel ge ïnstalleerd. Ook de nieuwe grondwet, die nog veel macht aan de blanke minderheid overlaat, zal dan in wer king treden. beperking van de stratigische kern wapens (SALT-2) 18 Juni in Wenen. In 1974 sprak de Amerikaanse Senaat zijn veto uit over een aantal bepalin gen die moesten lelden tot een verbe tering van de handelsbetrekkingen tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie. De senaat liet toen we ten pas bereid te zijn tot opheffing van dit veto als de emlgratlepolltlek van Moskou versoepeld zou worden. De Amerikaanse senaat zal zich ook moeten uitspreken over het tweede SALT-akkoord dat volgende maand door de prsldenten Breznjew en Car ter ondertekend wordt. De versoepeling van het Russische emlgratlebeleld zou onder meer In houden de vrijlating van twaalf voor aanstaande Joodse dissidenten, on der wie Anatlll SJtsjaranski, toestem ming om het land te verlaten aan alle Joden wier aanvraag voor emigratie ouder ls dan vijf jaar, beperking van de wachttijd voor een uitreisvergun ning tot maximaal vijf Jaar. De Australische vakbondsleider heeft verzoeken van Joodse dissiden- ten overgebracht tijdens een ontmoe ting met de Russische vakbondslei der SJibaJew. Hawke besprak ook ln 1971 en ln 1973 al de emigratie van Joden uit de Sowjet-Unie met Russi sche leiders. In Rome verklaarde hij dit weekeinde dat druk van meer neutrale landen als Australië wellicht meer uithaalt, dan druk van de Vere nigde 8taten. PARAMARIBO (SNA) De regering Arron ln Suriname heeft weer een meerderheid ln het parlement. Dit weekeinde zijn de geloofsbrieven van het parlementslid Koorndljk aan vaard. De regeringscoalitie was zijn meerderheid van twintig tegen ne gentien kwijtgeraakt na het overlij den van het parlementslid Zalmljn. Het eerste optreden van Koorndljk ln het parlement werd niet bijgewoond door leden van de oppositie. Volgens de oppositie ls het noodzakelijk dat twintig leden van het parlement aan wezig zijn bij het afgeven van de geloofsbrieven. De oppositie vond dat het kabinet Arron had moeten aftreden nadat bet zijn meerderheid had verloren. De Surinaamse regering en parle mentsvoorzitter WiJntuln meenden echter dat slechts de voorwaarden die de grondwet stelt vervuld moeten zijn. Het aantal aanwezigen ls vol gens de regering niet van belang vol gens het reglement van orde van het parlement. De oppositie bestrijdt dit en zegt dat er geen parlementsverga dering kan worden belegd als er niet tenminste twintig leden aanwezig zijn. Overigens ls de oppositie niet van plan nu acties op touw te zetten „We gaan geen trammelant maken en niet provoceren. Het Surinaamse volk moet langs democratische weg de deuk zien te herstellen die ln onze grondwet is aangebracht", aldus op positieleider Lachmon. door Nico Kussendrager MANILA Een internationale groep deskundigen moet zich gaan bezighouden met de hervorming van de economische verhoudingen in de wereld. Ze moet ervoor zorgen dat de ontwikkelingslanden daarbij meer betrokken worden en ook internationaal meer te zeggen krijgen. Zo luidt, vrij vertaald, de verklaring die de derde wereld dit weekeinde op talel heelt gelegd tijdens UNCTAD-5 in Manila. Enkele honderden Spaanse officieren bevonden zich onder de menigte die zaterdag aanwezig was bij de mis voor de vier om het leven gebrachte Spaanse militairen. De mis werd gelezen bij het hoofdkwartier van de Spaanse strijdkrachten in Madrid. MADRID (Reuter, AFP) De politieke situatie in Spanje is bijzonder gespannen. Zeventien mensen hebben de afgelopen dagen de dood gevonden ten gevolgde van politiek geweld. In vrijwel alle steden van Spanje waren politie en militairen extra waakzaam. Acht mensen werden gedood en veer tig mensen raakten gewond toen za terdag een bom ontplofte in een druk bezocht café ln het centrum van Ma drid. Het café ls een verzamelplaats van aanhangers van rechtse organi saties. Niemand heeft voor deze aan slag de verantwoordelijkheid geno men. De daders worden gezocht ln de extreem linkse stadguerrUlabewe- glng GRAPO of ln de Basklsche af scheidingsbeweging ETA. Deze laat ste organisatie heeft zich wel verant woordelijk gesteld voor de dood van drie hoge legerofficieren en hun chauffeur afgelopen vrijdag. De nieuwe golf van geweld viel samen met de dag van de strijdkrachten, die gisteren werd gevierd. Deze dag werd aan het einde van de Spaanse burger oorlog Ingesteld door generaal Fran co. Koning Juan Carlos nam gisteren gedurende anderhalf uur ln de stad Sevilla een parade af. De grote me nigte die op de been was Juichte de vorst toe, terwijl een kleine groep rechtse demonstranten de fascisten- groet bracht en „Franco, Franco" riep. Politieke waarnemers zijn het erover eens dat de golf van geweld een wel kome aanleiding ls voor rechts om te streven naar een terugkeer naar de dagen van weleer. Een van de Madri- leense kranten drong gisteren aan op aftreden van de zittende centrum- regering van premier Suarez. Het blad bepleitte een regering van natio nale redding. De burgemeester van Madrid riep de bevolking op tot kalmte. BIJ het verwoeste café ln het centrum van Madrid werd gisteren gedemon streerd door aanhangers van rechtse organisaties. Ze zwaaiden met vlag gen en zongen fascistische liederen en schreeuwden leuzen tegen de Bas klsche organisatie ETA. BIJ het café werden enkele kransen geplaatst. Ook de begrafenis van de drie om het leven gebrachte hoge officieren afge lopen zaterdag bracht grote menig ten op de been, die riepen om de terugkeer van de oude tijden. „Het leger aan dc macht," werd er herhaal delijk geschreeuwd. Hoewel het niet met zoveel woorden gezegd wordt, moet zo'n groep des kundigen een eerste stap op weg zijn naar een nieuwe economische orde, die meer ln het belang ls van de derde wereld. Het al dan niet aanvaarden van het begrip „nieuwe economische orde" heeft jarenlang een rol ge speeld in het overleg tussen noord en zuid. UNCTAD moet de eerste aan zetten geven voor een andere Inrich ting van de wereldeconomie, maar het ziet er niet naar uit dat het ervan komt. Westen tegen De meeste westerse landen zijn tegen de verklaring van de „77", de groep van ontwikkelingslanden een ver klaring die door Cuba ls Ingediend. De Industrielanden gaan ln hun eigen verklaring ingediend door Canada niet verder dan een onderzoek naar de economische gang van zaken ln de wereld binnen het kader van de Inter nationale organen, waaronder de UNCTAD. Dus geen groep van des kundigen die zich zou moeten bezig houden met de wereldeconomie. Ne- derland heeft een voorbehoud ge maakt en vindt dat er van de kant van de rijke landen verder gaande voorstellen moeten worden gedaan. Wat staat de ontwikkelingslanden precies voor ogen? Ze denken aan: Zo'n werkgroep van deskundigen zou zich onder andere moeten bezig houden met een hervorming van het wereldgeldstelsel. De ontwikkelings landen zouden op betere voorwaar den moeten kunnen lenen bij het Internationale Monetaire Fonds, dat hun nu vaak de duimschroeven aan zet. De derde wereld wil tevens een schulden-commissie instellen om na te gaan of ontwikkelingslanden hun schuld kunnen afbetalen en op welke termijn. Veel beter dan lenen ls natuurlijk zelf geld verdienen. Daarom moeten ontwikkelingslanden meer mogelijk heden krijgen hun spullen ln de wes terse landen te verkopen. Iets doen aan het protectionisme ls dus een andere taak van de werkgroep (pro tectionisme ls het beschermen van de eigen markt door Invoer, onder ande re uit ontwikkelingslanden, zwaar te belasten). De derde wereld maakt steeds meer produkten die tot nu toe ln het westen geproduceerd zijn, zoals tex tiel en elektronische produkten tds radio's en zwart-wlt televisies. De westerse landen moeten zo langza merhand een punt zetten achter deze bedrijfstakken. Ook dat valt binnen het werkterrein van de voorgestelde groep van Internationale experts. Het zijn allemaal onderwerpen die vallen onder het kopje „handel, ontwikke ling, geld en financiën ln hun onderlinge samenhang", zoals het door de derde wereld wordt genoemd. Aanbevelingen De voorgestelde werkgroep die zou moeten werken binnen het kader van de UNCTAD, kan natuurlijk geen be sluiten nemen. Er zitten Immers slechts deskundigen ln en geen minis ters. Ze kan slechts aanbevelingen doen aan de bestaande Internationa le instellingen, zoals de VN en het IMF, als ook aan nationale regerln- gen, om stappen te zetten op de weg naar een nieuwe economische orde. Zelfs dat gaat de westerse landen dus al te ver. De westerse landen vinden dat de zaak op het ogenblik goed draalt en ze vrezen bovendien dat de UNCTAD uitgroeit tot een soort „super-Vere nigde Naties", met teveel zeggen schap voor de ontwikkelingslanden. ZIJ vinden een machtsverschuiving ln de wereld uit den boze en ze voelen er helemaal niets voor Internationaal op de vingers gekeken te worden of ze hun industriële bedrijvigheid wel ge noeg aanpassen, zodat de ontwikke lingslanden meer kunnen uitvoeren. Nationale bevoegdheden mogen niet Internationaal worden aangetast. De standpunten van de „77" en de westerse landen liggen dus nog mij lenver uit elkaar. Toch zullen deze laatste week van de UNCTAD spij kers met koppen moeten worden ge slagen: „Het wordt een moeilijke week", zei minister De Koning van ontwikkelingssamenwerking gister avond. Verdeeldheid Zoals gebruikelijk, tijdens VN-confe- rentie over handel en ontwikkeling (dit ls de vijfde), speelt de verdeeld heid aan belde kanten een grote rol. Zowel de westerse tds de ontwikke lingslanden zijn slecht voorbereid naar Manila gekomen. Dat betekent dat er nog voortdurend vergaderd moet worden over de vraag waarmee ze het nu wel en waarmee ze het nu net niet eens kunnen zijn. Voor de ontwikkelingslanden komt daarbij het diepgaande meningsver schil over de energleproblematiek. Het Midden-Amerikaanse land Costa Rlca wilde ook over de hoge olieprij zen praten, omdat de ontwikkelings landen daarvan het meeste te lijden hebben. De Industrielanden kunnen de prijsverhoging tenminste nog doorberekenen. De derde wereld heeft die kans niet. Costa Rlca heeft het onderwerp „olie" nu Ingeslikt, maar naar verluidt zou Canada er weer mee op de proppen komen. Dit maal niet toegespitst op de olieprij zen. maar ln algemene termen van vraag en aanbod van energie. Boze tongen beweren dat de aanvan kelijke opstelling van Costa Rlca was ingefluisterd door de noordelijke buurman, de Verenigde Staten, en dat Canada nu als ander westers land de draad heeft opgepakt. Gevolg ls verdeeldheid bij de „77". waaronder zowel olie- als ontwikkelingslanden, waarbij het Westen alleen maar garen kan spinnen. Daar komt bij dat de Amerikaanse onderminister Cooper en de West- dultse bewindsman Von Lambsdorff belden dezer dagen naar Manila ko men. De optimisten hopen om de ontwikkelingslanden wat te bieden. Maar Washington en Bonn staan bel den bekend om hun ongenaakbare opstelling tegenover de derde wereld. En dat zal zoals het er nu uitziet op deze UNCATD niet veranderen. DAKAR (AFP) De premier van Mauretanië, luitenant-kolonel Ach- med Ould Bouclelf, ls omgekomen bij een vliegtuigongeluk. Het wrak van zijn vliegtuig werd gisteravond waargenomen voor de kust van Sene gal, nabij de hoofdstad Dakar Aan genomen wordt dat geen van de Inzit tenden het ongeval heeft overleefd. De 45-jarlge Mauretaanse premier was op weg naar de topconferentie van de economische gemeenschap van West-Afrika. °lmes Dorsey ET Het Palestijnse Bevrijdingsfront (PLF), een van de radicale Palestijnse oeperingen, dreigt met guerrilla-acties tegen Jordanië nu dit land onlangs twee het front ter dood heeft veroordeeld. Het tweetal werd opgepakt door het Jordaanse )en ze probeerden Israël binnen te dringen. ei tarls-generaal van het PLF, ujtocoeb. die het brein was ach- ilestljnse actie in de Israëli- V antieplaats Naharljah op 22 jjarbij zes mensen om het le nen. dreigt de twee ter dood li elde PLF-leden „desnoods ^eld te zullen bevrijden". 'scoeb. wiens PLF zich ln theldde van het Volksfront Bevrijding van Palestina Al- Commando. meent dat de g van Palestina over Am- tt lopen. Het PLF is onder- ei het Palestijnse afwijzings- rtlt elke vreedzame regeling Vfl verwerpt. Afgevaardigden PLF maken deel uit van de te Nationale Raad. het Pa- parlement ln ballingschap, afer Arafat weigert overigens officieel als Palestijnse guer- nlsatie te erkennen om de n, n de gematigde Palestijnen tvoerende raad niet te ver- De gematigde Palestijnen tt principieel afwijzend ten van een vreedzame regeling conflict in het Midden-Oos Voor Jacoeb is een uiteindelijke op deling van Palestina in een Israëlisch en een Jordaans deel onderdeel van een „zionistische samenzwering". Hij is van oordeel dat Jordanië de volgen de schakel is in het vredesproces dat zich momenteel ln het Midden-Oos ten voltrekt. Talaat Jacoeb is het prototype van de jonge Palestijn die volstrekt losgesla gen is. Deze Jongeren hebben het ge voel dat zij in hun strijd voor de Palestijnse rechten alleen op de we reld zijn. Zij voelen zich door iedereen in de steek gelaten, de Arabieren in cluis. Jacoeb: „Het kan ons niet sche len hoe de Arabische staten het Pa lestijnse vraagstuk willen oplossen. De Arabische staten zijn medeschul dig aan het feit dat wij Palestina kwijt zijn geraakt. Wij, het Palestijn se volk, beslissen zelf over onze toe komst. We handelen volgens de reso luties van ons front en niet volgens de besluiten van Arabische topconferen ties. Wij voeren een gewapende strijd". De Arabieren weigeren volgens de 30- jarlge Jacoeb tot vandaag de Pales tijnse zaak te steunen. .Als de Arabi sche regimes ons echt zouden steu nen, zou de strijd tegen het zionisme gemakkelijk succes kunnen opleve ren. Het wordt ons niet toegestaan om vanuit Jordanië. Syrië en Libanon in Israël te infiltreren. En het bewind ln Egypte heeft openlijk verraad ge pleegd. We moeten daarom op twee fronten vechten. We moeten strijden tegen de Arabische staten die ons hindernissen in de weg leggen en we moeten vechten tegen de zionistische vijand. Militair Jacoeb gelooft uitsluitend in een mili taire overwinning. „WIJ zijn tegen de dialoog en tegen elke vorm van er kenning van Israël. Voor ons bete kent de dialoog erkenning van de zionistische staat. Ons interesseert geen enkele politieke oplossing van het probleem, want een dergelijke oplossing zal nooit het herstel beteke nen van onze nationale rechten. Al leen de gewapende strijd kan dit be reiken." Jacoeb is overigens niet tegen een zelfstandige staat ln een deel van Palestina. Maar zo'n staat moet dan wel functioneren als militaire basis om de rest van Palestina te bevrijden. Jacoeb wil de militaire strijd pas sta ken als er in geheel Palestina een democratische, seculiere staat ls ge sticht. De simpele visie van Jacoeb wordt nauwelijks ideologisch onderbouwd. In tegenstelling tot het Volksfront van Habasj. de belangrijkste bewe ging binnen het afwijzingsfront, zegt Jacoeb niets van doen te willen heb ben met de wereldrevolutie. Hij ziet de strijd tegen Israël ln eenvoudige termen van zwart en wit en niet als eerste stap naar «en totale omwente ling in de Arabische wereld. „Het gaat ons alleen maar om Palestina. Het is niet onze plicht de regimes in de Arabische wereld te veranderen. Dat is de plicht van de progressieve krachten in die landen zelf. Slechts wanneer de Arabische staten zich te gen de Palestijnse revolutie keren, zoals Jordanië nu doet, zal het PLF zich tegen hen keren." Aanslagen Jacoeb gelooft stellig dat de Palestij nen geen andere uitweg hebben dan het plegen van aanslagen zoals die bij Naharljah. Naharljah heeft volgens Jacoeb duidelijk gemaakt dat nie mand namens het Palestijnse volk met de vijand kan onderhandelen. Naharljah diende verder om het mo reel van het Palestijnse volk op te krikken. Tenslotte laat de overval op deze plaats zien dat Israël er een verkeerd idee van veiligheid op na houdt. Want ondanks de hulp van de Verenigde Staten die Israël krijgt, zijn de Palestijnse commando's erin geslaagd tot Naharljah door te drin gen en de Israëliërs te betrekken in een gevecht dat vijf uur duurde, al dus Jacoeb. Hoe men ln Israël op aanslagen als bij Naharljah reageert, kan Jacoeb wei nig schelen. „Wij zijn niet geïnteres seerd in de Israëlische politiek, om dat het zionistische bewind een vals bewind is. Het is opgericht in ons land en het steunt op geweld." Ja coeb maakt ook geen onderscheid tussen militaire en burgerlijke doe len: „Naharljah ls een Palestijnse stad. Wij hebben een historisch recht op alle nederzettingen in Palestina. De meeste burgers in Israël maken deel uit van het leger. Elke zionist die in deze staat leeft, ls een soldaat". En deze Palestijnse nationalist hoopt dat zijn strijd gesteund zal worden door „progressieve Joden". Foto rechts: Israëlische militairen verlenen eerste hulp aan een van de gewonden bij de Palestijnse actie in Naharljah. De man overleed later aan sijn verwondingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 5