ouke Beumer
il geen kreten
5
I
hoogstandjes en organisatie
illilll
mmms&
Wetenschap en techniek
ERDAG 26 MEI 1979
wil wel blijven zitten, maar als ik ga staan ben ik niet veel groter."
et zijn lengte kan hij de spot drijven, maar zijn politieke overtuiging
raagt Bouke Beunier (44) met ernst uit. Eens een rechtse rakker in
iet rooie Oost-Groningen, straks een links buitenbeentje in de
bristen-democratische fractie in het Europese Parlement. Een
vangelisch-radicaaleen atoompacifist als lijstaanvoerder van het
)A bij de Europese verkiezingen.
por Hans Goslinga
^BINNENLAND!
TROUWKWARTET
19
j spreekt bezielend, maar niet
eslepend. Met overtuiging,
lar zonder sentimenten los te
iken. Bouke Beumer de lijst-
ikker van het CDA bij de Euro-
ise verkiezingen, geeft er de
orkeur aan de bal te spelen. Vol
^ergave, dat wel. Maar de argu-
fnten moeten het doen.
Mi demagogie heeft hij een
oertje dood, al heeft hij bewon-
Iring voor politici die een zaal
innen plat krijgen zonder iets
_houdelijks te zeggen. „Zoals
"legel dat doet... die perfecte ti
erig... dat vind ik op zich knap.
lar het is niet mijn stijl".
idankbaar werk is het, dat Europa aan
i man brengen. Het zaaltje in Tilburg
gr hij die avond optreedt, is nog niet
b )r de helft gevuld. Een akelig gezicht, al
i lege stoelen. Zo'n veertig mensen zijn
hen opzetten, het merendeel ouder dan
(tig jaar. Volgens onderzoeken is het
,r (Ja aan het vergrijzen. Hier zie je het in
ggjld. in zijn speech spreekt Beumer zijn
gjiorgdheid uit over het ontbreken van
»p vooral bij de jongeren. Zes dames
(er grijs permanent vragen zich fluiste-
id af op wie hij lijkt.
1I0
p Lubbers, he?"
alleen heeft die een zwaardere
rd".
i is ook langer".
|n Agt is ook niet groot".
dan maar vertellen over Europa. Wat
- was. wat het is en wat het moet
den. Beumer neemt een lange aan-
p Helemaal vanaf de vroege bescha-
gen van Egyptenaren en Grieken. De
oft van zo'n speech gaat heen met het
strekken van informatie. Want wie
It wat van Europa?
campagneteams klagen steen en been:
ropa, dat leeft niet onder de mensen.
begint niet bij de stoep van je huis-
ir Je merkt het al aan het spraakge-
#k. Beumer, Vondeling. Berkhouwer
(aan naar Europa.
ipa. dat is hooguit melkprijzen. Maar
Ier Straatsburg, Brussel, immense ge
bouwen, vlaggen, af en aan rijdende li
mousines, wuivende regeringsleiders. Een
schitterende facade, een gevel uit een Hol-
lywood-décor.
Het propagandafilmpje van de EVP, de
Europese Volkspartij het Europese
CDA zeg maar bevestigt dat beeld nog
eens nadrukkelijk. Een lange parade van
wapenfeiten van christen-democraten. Je
hoort dat voor de EVP de mens centraal
staat.
De mens in zijn gezin, de mens in zijn werk
en de mens in zijn omgeving. Het filmpje
laat een van gezondheid blozende boer
zien op de akker, frisse staalarbeiders in
de fabriek, golvende landschappen, tel
kens voor een paar seconden onderbroken
door een vertegenwoordiger van de Euro
pese christen-democratische fine-fleur die
er wat pep-talk uitgooit.
Beumer is niet gelukkig met dat filmpje.
Het geeft een vertekend beeld. Hij wijst er
in zijn speech op, dat er in Europa net
zoveel gastarbeiders werken als er Belgen
zijn: tien miljoen. Daar zie je er niet één
van in het filmpje.
Het is gemaakt door de EVP, zeggen de
medewerkers van Beumer, wij hebben
daar de hand niet in gehad. We zien wel
even Van Agt opduiken en Til Gardeniers,
die het gezin aanprijst, en 8teenkamp, die
opwekt naar de stembus te gaan op 7 juni.
„Je moet niet proberen de mensen met
kreten achter Je te krijgen", zegt Beumer.
Met afkeer wijst hij op de verkiezingsleus
„gewoon Jezelf zijn" waarmee de WD het
verkiezingspad is opgegaan. „Wat een
armzalig begrip. Dat is in Europa al zo
lang benadrukt: ieder voor zich. Dat is
typerend voor het beleid van voor de
Tweede Wereldoorlog".
„Je moet Juist proberen in de huid van een
ander te kruipen, erachter komen wat een
ander beweegt, wat voor een ander over
hebben".
Echt snieren naar zijn politieke tegen
standers doet hij niet. „Je kunt beter de
nadruk leggen op wat je zelf kunt beteke
nen dan je afzetten tegen anderen". Zo'n
leus van Strauss „Freiheit oder Sozialis-
mus", daar moet-ie niks van hebben. „De
christen-democratie in Europa moet niet
getypeerd worden door anti-socialisme.
Dat getuigt van weinig zelfverzekerd
heid".
Kritiek levert hij wel op socialisten en
liberalen, maar hij duidt ook op hun ver
diensten en concludeert: „Aan een socia
listisch Europa heb ik geen behoefte.
Macht bederft mensen. Maar ik wil wel
socialisten in Europa hebben, en ook libe
ralen". Dat begrijpt zijn Tllburgse gehoor
niet.
Als het CDA het beste is. en dat vindt de
lijsttrekker toch hopelijk ook, dan moet
het CDA toch ook het grootste worden?
Wat zullen we nu beleven? Beumef moet
wel weten, dat in Tilburg het CDA het
beste is. Voor het eerst die avond gaan de
handen geestdriftig op elkaar. Dat wil
men horen!
Maar Beumer gaat er dwars tegen in. „Wij
het beste? Dat zeggen de socialisten met
hun leus 'een socialistisch Europa of geen
Europa'. Ik heb daar mijn reserves tegen,
tegen het streven naar absolute meerder
heden".
„Een partij kan zijn kracht zoeken in zo
groot mogelijk zijn of in duidelijk herken
baar zijn door een sterke profilering. Aan
dat laatste geef ik de voorkeur".
Het lijkt wel alsof hij een verzachtende
omstandigheid aanvoert voor deze opstel
ling, als hij zegt: „Ik kom uit een kleine
partij, de ARP. Ik ben dus minder gewend
aan machtssituaties. Maar wel aan het
worstelen met een stuk beleid. Daarom
probeer ik liever de mensen te winnen
door overtuigen dan door het slaken van
kreten als wij zijn het beste".
't Gaat er maar moeilijk in bij het oude
KVP-volk. Ze sputteren tegen. Dat hij te
weinig zelfvertrouwen zou hebben door
zich zo bescheiden op te stellen. Maar de
lijsttrekker laat zijn jasje niet naar de
wind hangen. „Ik heb liever een kleinere,
geprofileerde partij dan een partij die
groot is en amorf".
AR gebleven Bamaa
Hij is anti-revolutionair gebleven, meer
ARP dan CDA en EVP. „Ik hoop dat. want
dat wil ik ook", zegt hij achteraf. „Toen ik
benaderd werd om lijstaanvoerder te wor
den heb ik twee voorwaarden gesteld. Dat
het CDA vertrouwen in me zou hebben en
dat ik mijn politieke overtuiging niet zou
hoeven te verloochenen. Dat ik niet zou
hoeven te vervlakken. Daar is aan vol
daan".
Bouke Beumer (44) kreeg het lijsttrekker
schap in de schoot geworpen door een niet
te voorspellen samenloop van omstandig-
Drs. Bouke Beumer
alleen' door te voeren binnen de EVP. Dat
is al redelijk gelukt bij het opstellen van
het EVP-program. We kregen hulp van de
Ieren, de Italianen en de Belgen. Die voe
len zich sterk aangesproken door de bena
dering van 'Niet bij brood alleen!'
Dat er grote spanningen in de EVP-fractie
zullen optreden, staat voor hem bij voor
baat gast. De Duitse zusterpartijen CDU
en CSU (van 8trauss) zijn erg behoud
zuchtig, sterk anti-socialistisch „We zul
len niet altijd homogeen optreden. Maar
we moeten toch kijken of het lukt om
bressen te slaan in de CDU/CSU. In het
begin zal het aftasten zijn, zien hoe de
verhoudingen liggen. Als de Duitsers echt
als een blok gaan optreden, zijn we ner
gens".
heden. Lange tijd was Wim Vergeer, de
KVP-voorzitter, de gedoodverfde kandi
daat. Maar het aftreden van Aantjes gooi
de roet in diens eten. Aantjes werd opge
volgd door Lubbers en daarmee bezette de
KVP onevenredig veel sleutelposten in de
politieke frontlinies. De Europese lijst
trekker moest toen per se uit AR-krlng
komen.
Geen eerste keus^-^^^^n
Beumer was geen eerste keus. Ze zijn
begonnen, de ARP-bestuurders, om de
hele galerij van prominente mannenbroe
ders ai te stropen. Maar de een na de
ander liet het afweten. Uiteindelijk kwa
men ze bij Beumer terecht.
Europese ervaring had-le niet. In de Twee
de Kamer zat-ie nog maar vier jaar. Hij
behoorde tot de loyalisten die liever een
tweede kabinet-Den Uyl hadden zien ko
men. Hij was woordvoerder op sociaal-
economisch gebied. Hield gedegen verha
len, maar niet spectaculair.
Anders dan Van Houwellngen, Faber,
Hans de Boer. trad hij als loyalist niet op
de voorgrond. Hij prefereerde de schaduw,
is van het slag dat zijn werk met ernst en
overtuiging doet zonder aan de weg te
timmeren. Een nuttige en betrouwbare
pion, die onverwacht tot dame werd ge
promoveerd.
Een van de toehoorders vindt het maar
niks dat ze Beumer hebben genomen.
Waarom niet een bekende, Biesheuvel,
Zijlstra of Hannle van Leeuwen? Wat we
ten we van Beumer? „Ja, mijn bekendheid
is niet groot, maar dat is vaker voorgeko
men. Nu ik het eenmaal ben, probeer ik
duidelijk te maken dat ik handel uit over
tuiging".
Serieus
Mooie frasen, zoals in dat filmpje, ge
bruikt hij niet. Zijn taalgebruik is niet
verhullend. Hij Jaagt niet op goedkope
succesjes. Maakt geen handige kwinksla
gen om de aandacht van lastige onderwer
pen af te leiden. Op alles gaat hij serieus
in, helder formulerend, zonder omwegen.
Hij is te aardig, te eerlijk, zeggen zijn
tegenstanders. Een beste gereformeerde
jongen, hoor je in zijn eigen kring. Wat
kan die klaarspelen in het Europees parle
ment? Die bevlogen A.R.-jongens hebben
het al zo moeilijk in de CDA-fractie. In
Europa komen die problemen in het qua-
draat op hem af. Daar is het nog meer
optomen tegen de macht van het getal.
Wat zal hij daar kunnen uitrichten met
zijn atoompacifisme en zijn evangelisch-
radlcalisme?
Nuchter
Beumer ziet dat ook wel. Hij staat er
nuchter tegenover, zegt-ie. „We moeten
het toch proberen, om 'niet bij brood
Twee linies
Voor Beumer zijn er twee punten waarop
hij geen water in de wijn zal doen, twee
laatste linies, waarvan hij niet zal wijken.
De eerste is, dat de EVP geen geregelde
samenwerking aangaat met de conserva
tieven. „Dat leidt tot een schisma in het
Europese parlement, een tweedeling die
heilloos is. Kost wat kost wil ik voorko
men dat de christen-democratie in de con
servatieve hoek terecht komt".
De tweede linie is. dat de EVP niet zal
meewerken aan een uitbreiding van de
kernenergie. In dit opzicht kan hij weinig
hoop putten uit het EVP-program, dat
slechts zegt: bij het gebruik van kernener
gie moeten alle mogelijke maatregelen
genomen worden die nodig zijn op het
gebied van veiligheid, controle en be
scherming van leven en milieu.
Voor het overige kan hij 'redelijk uit de
voeten' met het EVP-program. Maar ja,
een program. Papier is geduldig. Het gaat
toch om de uitvoering. Dat betekent ook.
dat je in zo'n kolossale fractie sleutelpos
ten moet bezetten. Dat vereist veel tak-
tisch en strategisch vernuft. Is zo'n be
scheiden man als Beumer daartoe in
staat?
„Ik ben er niet bang voor. Tijdens mijn
burgemeesterschap in Midwolda was ik
voorzitter van de streekraad Oost-O ronin-
gen. Daarin werkten zeventien gemeenten
samen. Het was een heksentoer om al die
gemeenten op één lijn te krijgen. Daar
kwam nog bij dat ik in dat gezelschap van
voornamelijk communisten een rechtse
rakker was. Maar het is me toch vaak
gelukt. Ik heb daar veel van geleerd".
doof Rob Foppema
it dunste plakje van de grootste kunstmaan die ooit in Europa werd ontworpen
gebouwd. Dat is één van de omschrijvingen die je zou kunnen bedenken voor
Ut in Nederland gebeurt aan de IRAS, de Infra-rood astronomische satelliet. Even
goed is vol te houden, dat dat dunste plakje de kunstmaan is. Goed een halve meter
dik, maar de Amerikaanse toeter van drie meter die daar boven op komt, is slechts
één van de waarnemingsinstrumenten aan boord, dat toevallig wat uitsteekt.
(of 's we* hoofdinstu-
mt: de telescoop die
schatting een miljoen
van infra-rood
ie |it aan de hemel in een
jaar in kaart gaat
gen. Dan is er nog een
jaar om door nameten
nauwkeurigheid van die
t te vergroten. Niet
daarna is voor de ster-
idigen de koek op. Uit
thermosfles waarin het
ment gevat is, ver-
ipt dan het laatste
tje koelmiddel (vloei-
heliumgas) waarmee
geheel op een tempera-
vlak boven het abso-
nulpunt wordt gehou-
zo'n 270 graden onder
vriespunt.
de zaak opwarmt, is
net alsof je door een
,ar Hende telescoop kijkt,
t wetenschappelijk lei-
dr R. J.van Duinen
i de Groningse universi-
l Je ziet dan hoofdzake-
b de infra-rode straling
i door de wanden van
I Instrument zelf wordt
^kezonden, en dat leert je
Büg over de buitenwe-
Ingebouwd in het Ameri
kaanse hoofdinstrument,
gaat van hem en zijn mede
werkers het „Nederlandse
aanvullend experiment"
mee. Het heeft de omvang
van een schoenendoos,
wordt naar Gronings ont-
werp gebouwd door de
Technisch-fysische dienst
TNO Delft, en is bedoeld
om de eerste krenten uit de
wetenschappelijke pap te
halen. Die wetenschappe
lijke pap is de hemelkaart
van infra-roodbronnen, die
strookje voor strookje
wordt opgenomen. Wan
neer deze gigantische gege
vensstroom (door de Ame
rikanen) na een tijd is ver
werkt. betekent dat een
mooie basis voor verder
onderzoek in een vrij nieu
we tak van astronomie.
Maar omdat de stroom ge
gevens ze groot is, kan aan
afzonderlijke bronnen
geen individuele extra aan
dacht worden geschonken.
Die mogelijkheid biedt het
Nederlandse instrument
wel. Alert reagerend op een
voorlopige analyse van de
gegevens die al in het door
In een stofvrije ruimte wordt met handschoenen aan het thermische model van de IRAS
opgebouwd. Daarmee wordt in een vacuümkamer met kunstzon nagegaan of de
warmtehuishouding van de satelliet aan de verwachtingen voldoet.
Engeland bijgedragen
grondstation in Chilton
(bij Oxford) wordt ge
maakt, kan in meer detail
het infra-rode licht ontleed
worden van wat men aan
leuke dingen voor de astro
nomen tegenkomt. Derge
lijke flexibele waarne
mingsmogelijkheden wer
den ook in onze eerste
astronomische kunstmaan
ANS ingebouwd en met
succes gebruikt AN8 ver
kende het ultra-violette
licht van sterren, dat even
min als infra rood erg vol
ledig door de atmosfeer
heen komt, en dus alleen
vanuit de ruimte goed is
waar te nemen.
Wat in dit internationale
project van wie is. lijdt in
tussen aardig aan grens
vervaging. Een paar statis
tische gegevens zijn hard:
270 küo Nederlandse
kunstmaan en 750 kilo
Amerikaans instrument.
De investering in het Ne
derlandse aandeel zit met
150 miljoen gulden ruim
boven de helft van het to
taal. Maar de problemen
worden vooral als gezame-
lljk ervaren.
Zo kan Van Duinen smake
lijk vertellen over het slij
pen van de telescoopspie-
gel van het buitenissige
(maar lichte en sterke) me
taal beryllium. Als je denkt
dat je klaar bent, moet je
wel kijken of de beeldvor
ming ook klopt bij de
werktemperatuur van min
270 graden. Door interne
spanningen In het materi
aal zie je dan vervormin
gen optreden. Maar aan de
hobbels en kuilen die je
dan ziet, kun je bij die tem
peratuur niets doen. Dus:
op laten warmen, bijslij
pen terwijl je niets ziet. af
koelen en weer kijken. En
zovoort. „Een proces waar
van we van tevoren zeiden:
jonge jonge, dat wórdt wat.
Nou. dat is wat geworden."
Maar het lukt allemaal wel.
Misschien meer nog dan
van de technische hoog
standjes. leert men van de
manier van samenwerken
bij een zo Ingewikkeld in
ternationaal produkt. Pro
gramma-directeur ir. P. F.
J. Linsen van het Neder
lands instituut voor vlieg
tuigontwikkeling en ruim
tevaart: je komt voor aller
lei problemen die van twee
kanten moeten worden op
gelost. En dan zit je met
honderd of tweehonderd
mensen van vijfentwintig
wetenschappelijke en
technische instellingen een
week bij elkaar met de op
gaaf om concrete dingen te
bereiken en dan vraag Je je
af hoe dat ooit moet
lukken.
Dat is niet uit boekjes te
leren. 8terker nog, in de
boekjes staat dat wij het
helemaal fout doen. Met
twee kapiteins op het schip
kan zo'n project nooit luk
ken. Maar in zo'n situatie
werken wij met de Ameri
kanen wel. Daar zitten
mensen van drie Neder
landse universiteiten, acht
Amerikaanse en drie Brit
se. En die commanderen
elkaar niet. We hebben het
gevoel, zegt Linsen, dat we
het kunstje toch beginnen
te kennen Dat gevoel is
overigens nog niet defini
tief. want dan gaan we ook
een eigen boek schrijven.
Intussen is er enige ruimte
voor zorgen over de conti
nuïteit van de zo opge
bouwde management-er-
varing in de technologi
sche hoogvliegerij net
als destijds na de AN8. Er
zijn al vrij intensieve stu
dies verricht naar mogelij
ke volgende ruimt vaart-
projecten met een belang
rijk Nederlands aandeel
Maar NTVR en industrie
(Fokker. Hollandse Sig
naal) hebben nog geen con
creet voorstel, want de mo
gelijkheden zijn nog niet
uitgekristalliseerd. zegt
Linsen. „We hopen binnen
een half Jaar tot een jaar zo
ver te zijn inderdaad aan
de late kant, maar dat rij
pingsproces blijkt niet
naar willekeur te kunnen
worden versneld." Het zal
overigens niet eenvoudig
zijn om internationaal part
ners te vinden. De Ameri
kaanse NA6A zou best
weer zin hebben, maar ziet
haar eigen budgettaire
problemen voorlopig al
leen nog maar groter wor
den dan ze toch al waren
