erkonderbreking
metaalbedrijven
eerplicht blijft een omstreden zaak
'n Fles wijn
wordt toch ook
aan tafel geopend?
ferknemers eisen snel nieuwe CAO
Gardeniers gaat niet
in op wens van Kamer
'Banenmarkt' succes
Regering wil geen jacht
op 'illegale' Surinamers
Nota omroepverkiezingen blijft uit
Huurwet
Initiatief in najaar herhaald
Christen vrouwen
vieren zestig
jarig bestaan
Vragen over nieuwe golf immigranten
rschillende visies op aanpak jeugdwerkloosheid
IAG 18 MEI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
iinze soc.-economlsche redactie
tapCHT In ruim honderd, over het hele land verspreide metaalbedrijven met in totaal
werknemers is het werk gistermiddag korte tijd onderbroken. Met deze acties, die
uitgeroepen door de Industriebond FNV, wilden de metaalwerknemers duidelijk maken
j op korte termijn wensen te beschikken over een nieuwe CAO.
iderdvijftig bestuurders van
itriebond FNV stelden de
irs tijdens de middagpauze
(Hoogte van de stand van zaken
[fc (onderhandelingen over de me-
Ook bondsvoorzitter Arie
ilt was op pad. Hij inïor-
de werknemers van Brons-
Utrecht.
tuurders namen stelling tegen
metaalwerkgeversorganisatie
waarmee nog steeds geen CAO
"alèsloten, terwijl in andere indu
IcJbedrijfstakken inmiddels wèl
len zijn bereikt. Op 23 mei
i de metaal een laatste poging
om tot overeenstemming te
Y^over een nieuwe CAO. De in-
bond FNV noemde de actie na
Teer geslaagd In alle bedrij-
t volgens de bond naar schat-
ïtig tot negentig procent van
ezige werknemers aan de bij-
iten in de kantines deelge-
,jj Industriebond CNV is men
ee niet gelukkig met de acties
c e bben al moeite genoeg om uit
Uijkheden rondom een nieuwe
rCAO te komen. Daarom is het
;ia rstandig om het onderhande-
an (maat bij voorbaat met acties
«uj oebelen." aldus bondsvoorzit-
i Ester van de Industriebond
Vj, fat Ester ook steekt, is dat de
iebond FNV zich volgens hem
s ilistisch opstelt en daarmee
>ert alle metaalwerknemers te
vertegenwoordigen. ..Alsof er geen
mensen bestaan die anders zijn geor
ganiseerd. Ik heb geen zin om onze
leden voor het FNV-karretje te span
nen. We hebben een eigen karretje."
aldus Ester, die met nadruk zei dat
zijn leden in dit stadium ..geen klap"
voor acties voelen. Ester is overigens
somber gestemd over de komende
onderhandelingen om nog enige con
cessie te doen in de richting van de
werkgevers
Verblifa in Oss heeft een lid van de
raad van bestuur (tevens FME-be-
stuurder) volgens de Industriebond
FNV tevergeefs geprobeerd de verga
dering te verhinderen. De vergadeing
is daar bijgewoond door een delegatie
van het ministerie van economische
zaken, die toevallig op bezoek was in
het bedrijf
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Geheel tegen de wil van een meerderheid van
de Tweede Kamer houdt minister Gardeniers van CRM vast
aan haar weigering een onderzoek in te stellen naar verschil
lende mogelijkheden van omroepverkiezingen
Strijdlustig
Volgens een woordvoerder van de In
dustriebond FNV was de sfeer tijdens
de acties zeer strijdlustig. Er werd fel
gediscussieerd, er werd in spreekko
ren om een CAO geroepen en er trok
ken soms zingende optochten door de
bedrijven, zoals bij Hazemeijer in
Hengelo, waar de kantine te klein
bleek voor de vijfhonderd deelne
mers.
Over het algemeen verliepen de bij
eenkomsten rimpelloos, maar er heb
ben zich ook incidenten voorgedaan.
Bij Hubert in Sneek probeerden vol
gens een FNV-woordvoerder CNV-le-
den de bijeenkomst te verstoren, ter
wijl bij Mulder in Boskoop politie
mannen bestuurders beletten het be
drijf binnen te gaan.
Bij Duintjer in Wildervank weigerde
de directeur de tevens regionaal
voorzitter van de FME is de bonds-
bestuurders de toegang. Daarop ver
liet het personeel het bedrijf en hield
de bijeenkomst bulten. Hetzelfde ge
beurde bij Texas Instruments in Al
melo en bij Muller Europa in Lichten
voorde
Aanklacht
De directeur van Controls in Nijme
gen sommeerde de vakbondsbestuur
der het bedrijf te verlaten. Hij dreig
de met een aanklacht wegens huis
vredebreuk. Bij Thomassen-Drijver-
Rita een deel van mijn op
gegeven om naar de bios te
Vervolg van pagina 1
minister meent dat huiseigenaren
ook rechten hebben. De Ruljter:
..Doel van de wet is dat de positie van
de huurder wordt versterkt, maar de
positie van de verhuurder moet ook
aandacht krijgen. We moeten naar
een evenwicht zoeken".
Om die reden voelde De Ruijter ook
weinig voor het wijzigingsvoorstel
van CDA Kamerlid Scholten dat be
oogt de kring van verwanten van de
eigenaar tot het uiterste te beperken,
zodat dringend eigen gebruik niet te
vaak kan worden opgevoerd als ont-
ruimingsgrond.
Passende woning
Enige discussie leverde het begrip
„passende woning" op. Die moet be
schikbaar zijn als de huurder uit de
woning wordt gezet. Volgens de mi
nister moet er sprake zijn van verge
lijkbaar woongenot. Ook zei De Ruij
ter dat de koper voor de vervangende
woonruimte moet zorgen. De tekst
van wet laat op dit punt ruimte tot
interpretatie.
Volgende week zal de Kamer op
nieuw reageren op de beantwoording
van de bewindsman en vervolgens de
behandeling van het wetsontwerp
huur en verhuur van woonruimte af
maken. Het nieuwe wetsontwerp
komt in de plaats voor de huurwet die
nog in gedeelten van het land geldt.
Met de nieuwe wet komt er eenheid in
Van onze sociaal-economische redactie
UTRECHT „We hebben de afgelopen tijd zeker voor
15.000 gulden personeelsadvertenties geplaatst, maar er
kwamen nauwelijks geschikte mensen op af. En vandaag
had ik na tien minuten al personeel". Een van de vele
opmerkingen die gisteren te horen was op de Utrechtse
„banenmarkt", georganiseerd door het Gewestelijk Ar
beidsbureau.
De arbeidsmarkt, in de letterlijke
zin van het woord, is. aldus een
van de organisatoren, een enorm
succes geworden. Gistermorgen,
voor twaalf uur waren er al ruim
tweeduizend bezoekers, en in de
middag- en avonduren verdubbel
de het aantal
Op de drie verdiepingen van het
arbeidsbureau ontvingen ruim
tweehonderd werkgevers werkzoe
kenden en hielpen hen. voor zover
mogelijk, aan een baan. In totaal
werden er tweeduizend banen
aangeboden. Een van de aanwezi
ge werkgevers sprak over een ge
weldig leuk initiatief, wat enorm
aanslaat bij de mensen. „Veel van
de mensen die hier een baan zoe
ken. weten eigenlijk niet precies
wat voor baan ze willen hebben.
Hier kunnen ze vrijblijvend rond
kijken. Voor deze mensen is reage
ren op een advertentie al een te
grote stap. telefoneren of een brief
schrijven blijkt drempelwerkend
te zijn".
Stimulans
Een andere reactie: „Er zijn hier
ook mensen die al maanden lang
naar een baan uitkijken. Vele heb
ben al enkele tientallen sollicita
ties achter de rug zonder enig suc
ces. Zo n banenmarkt is voor veel
langdurige werklozen een stimu
lans om door te gaan met zoeken,
de accu wordt als het ware weer
opgeladen".
Het gematigde pessimisme van
veel werkgevers over het al of niet
slagen van de markt is, buiten alle
verwachtingen om. niet uitgeko
men. Door het enorme succes van
het experiment zal de banen
markt in het najaar, op grotere
schaal worden herhaald Het plan
om een banenmarkt te organise
ren is afkomstig van personeelsdi-
recteur Smit van de verzekerings
maatschappij Amev. „met ons be
drijf gaat het zo goed dat we meer
kunnen doen aan de problemen op
de arbeidsmarkt"
..We kunnen wat meer mensen in
dienst nemen en we verzorgen in
samenwerking met het arbeidsbu
reau scholingscursussen voor
werklozen Zo is het ook het idee
van een banenmarkt ontstaan en
hoewel het gewestelijk arbeidsbu
reau er in het begin weifelend te
genover stond hebben we het toch
doorgezet en met succes zoals je
kunt zien.
Onder de bezoekers waren vooral
veel jeugdige schoolverlaters en
werkloze buitenlanders. Overal
liepen mensen met sollicitatiefor
mulieren en informatiemateriaal.
Werkgeverskraampjes werden
druk bezocht, vaak was er een rij
wachtenden. Een vrouw viel spon
taan haar man om de nek toen hij
haar vertelde dat hij een baan had
gevonden. Een wat jongere man
liep wat somberder rond „Ik ben
getrouwd, heb twee kinderen en
ben werkloos. Ik ben op zoek naar
een baan. maar heb ook hier nog
niets kunnen vinden" en grieze
lend vervolgde hij; „ik heb nog
nooit zoveel werkgevers bij elkaar
gezien".
ADVERTENTIE
EENS VAN J 5 ït.ydkM gi C „O
de huurwetgeving in ons land
Tijdens de jubileum bijeenkomst
legde Johanna Kes (rechts) baar
voorzitterschap neer. Vanaf beden is
Letta Veenendaal (links) daar mee
belast
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Elfhonderd met een
feestelijke corsage versierde vrou
wen. onder wie staatssecretaris Jel-
tien Kraayeveld van emancipatieza
ken. hebben gisteren in Utrecht het
zestig-Jarig bestaan van de Neder
landse Christen-Vrouwenbond ge
vierd. Deze vrouwen waren de afge
vaardigden van de 78.000 leden, die
de Jubilerende bond in totaal telt.
Op de Jaarvergadering werd het eind
bedrag bekend gemaakt van de Oe-
ganda-actie. die de NCVB samen met
de Christen-Jonge vrouwen Federatie
(YWCA) die als enige vrouwenbewe
ging nog was toegestaan onder het
bewind van ex-president Amln. heeft
gehouden. Voor het werk onder Oe-
gandese vrouwen werd door de
NCVB-leden 120.000 gulden ingeza
meld. Meteen werd een nieuwe actie
aangekondigd voor de Albert
Schweltzerschool in de Argentijnse
plaats Mendoza. Op deze school wor
den zowel gehandicapte als lichame
lijk gezonde kinderen onderwezen.
De actie van de NCVB is bedoeld om
voor deze school een aantal lerares
sen lichamelijke oefening een Jaar
lang te kunnen bekostigen. Wil Bus
hield een Inleiding over de toestand
van het kind in de wereld. Zij spoorde
de aanwezige vrouwen aan, niet stil te
blijven staan bij medelijdende acties,
die tijdelijk soelaas bieden aan een
aantal van de tachtig- tot in de hon
derdtwintig miljoen kinderen, die ab
soluut ondervoed zijn.
ZIJ riep de vrouwen op. vooral kri
tisch na te denken over de oorzaken
van problemen als ondervoeding, oor
log en geweld
Op deze Jubileumbijeenkomst nam
presidente Johanna Kes. die de
NCVB drie Jaar heeft geleid, afscheid
Zij droeg haar functie over aan Letta
Veenendaal. tot nu toe vice-preslden-
te van de bond. In de middag bood de
NCRV de Jubilerende Vrouwenbond
een operette-concert aan.
„Het zal duidelijk zijn dat van mij op
geen enkele manier kan worden ver
wacht dat ik met een nota kom. waar
in de voor- en nadelen en de verschil
lende vormen zullen worden opge
somd". aldus de minister tegen de
Kamerleden, die gisteren in tweede
termijn de wijziging van de omroep
wet bespraken
„Ik heb zelfs geen spoor van denken
in de richting van omroepverkiezin
gen. Absoluut niets, wat in de motie
van de heer Kosto staat, spreekt mij
aan", hield mevrouw Gardeniers vol
Op het CDA. na. is de gehele Kamer
er voorstander van om eens na te
gaan hoe omroepverkiezingen moge
lijk zijn PvdA-woordvoerder Kosto
diende daarom vorige week een motie
in. waarin om een onderzoek naar de
meest wenselijke vorm werd ge
vraagd. Omdat mevrouw Gardeniers
toen al liet blijken dat er wat haar
betreft geen enkele vorm wenselijk
was en WD'er Keja daarbij met het
regeerakkoord in het nauw kwam.
herschreef Kosto zijn motie Door nu
te vragen naar een opsomming van
de mogelijkheden met hun voor- en
nadelen, dacht men dat mevrouw
Gardeniers in latere instantie wel zou
toestemmen
In tegenstelling tot wat werd ver
wacht gaf mevrouw Gardeniers nau
welijks een strobreed toe aan de wens
van de Kamer. Zij wilde wel in de
vorm van een notitie haar eigen
ideeën over voor- en nadelen van om
roepverkiezingen op papier zetten,
maar zij gaf in een adem te kennen
dat meer sprake zou zijn van nadelen
dan van voordelen. Bovendien zou zij
de omroepraad over deze kwestie om
advies vragen. Dit alles kan echter
niet worden opgevat als een tege
moetkoming aan de wens van de Ka
mer. die in de motie nadrukkelijk
vraagt naar een onderzoek van „mo
daliteiten".
Volgende week dinsdag zal worden
gestemd over de motie van Kosto.
hetgeen vooral de VVD in een uiterst
lastig pakket zal brengen. WD
woordvoerder Keja kan moeilijk de
heer Kosto afvallen, omdat hij zijn
hele pleidooi voor omroepverkiezin
gen op een historische voorkeur van
zijn kant had geschoeid Bovendien
kan hij de woorden van mevrouw
Gardeniers moeilijk opvatten als een
toezegging
Dierbaar
Hoe dierbaar de omroepverkiezingen
zijn voor met name de VVD bleek,
gisteravond nog eens uit de woorden
van mevrouw Van Someren. fractie-;
voorzitter van de WD in de Eerste*
Kamer Op een spreekbeurt in Ber
gen op Zoom was zij van plan de.
volgende reeds op schrift gestelde'
tekst uit te spreken „Het is een ver
standig gebaar van minister Garde
niers tegemoet te komen aan de wens
van de Tweede Kamer om een onder
zoek in te stellen naar omroepverkie
zingen. Die zijn op den duur onaf
wendbaar."
Later wijzigde zij deze tekst echter -
met de woorden „Als de zo juist
binnengekomen berichten juist zijn.
dat mevrouw Gardeniers een onder
zoek naar de mogelijkheid van om
roepverkiezingen zou weigeren, dan
kan ik een dergelijke beslissing alleen
maar uiterst onverstandig en onbe
grijpelijk vinden. In dat geval zal de
politiek weer achter de techniek aan
hollen. terwijl een meerderheid in de
Tweede Kamer dit nu juist tracht te
voorkomen
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De regering is niet van plan een heksenjacht oï
een razzia onder illegaal in Nederland verblijvende Surina
mers te gaan houden. Dat antwoordde staatssecretaris me
vrouw Haars gisteren op vragen van de Tweede Kamerleden
Van Zeil (CDA) en Ria Beckers (PPR). Tijdens het vragenuur
tje werd door de Kamer bij mevrouw Haars geïnformeerd hoe
het op het ogenblik zit met de nieuwe „golf" van Surinaamse
immigranten.
De bewindsvrouw gaf toe dat er in het
begin van dit Jaar sprake was van een
verdubbeling van het aantal Surina
mers dat naar Nederland kwam ten
opzichte van dezelfde periode in 1978.
Hoeveel van die mensen zijn geble
ven is niet bekend, zei mevrouw
Haars
Het is mogelijk dat een flink deel van
hen in verband met kerst en Jaarwis
seling een bezoek aan familie in Ne
derland bracht Het is dan ook niet zo
interessant om te weten hoeveel er
binnen zijn gekomen. Het is belang
rijker het „saldo" te kennen van men
sen die naar binnen komen en die
weer weggaan Omdat die cijfers op
dit ogenblik nog niet exact vast
staan, is er een ambtelijke werkgroep
ingesteld die moet nagaan hoeveel
Surinamers er op dit ogenblik legaal
en illegaal in ons land verblijven.
Mevrouw Haars herinnerde de Kamer
aan de verplichtingen die Nederland
heeft aangegaan met Suriname toen
in 1975 de onafhankelijkheid van
deze republiek werd uitgeroepen. Dat
betekent dat Surinamers de gelegen
heid moeten hebben om hier familie
te bezoeken, een studie te beginnen
of anders voldoende middelen van
bestaan, een werkkring en onderdak
moeten hebben.
Motobccanc.
Fietsen op zh Frans.
ADVERTENTIE
U bestelt Spa. U betaalt voor Spa.
Dus hebt u ook recht op Spa.
Vraag dus om Spa in het flesje.
Spa is natriumarm mineraalwater.
Spa maakt niemand na.
onze onderwljsredactie
HAAG In het debat over de jeugdwerkloosheid is opnieuw de kwestie
dtjecht of leerplicht opgedoken. Het VVD-Kamerlid De Voogd heeft voorge-
oJl de tweedaagse leerplicht voor zestienjarigen af te schaffen. Het zou voor
iren dan makkelijker worden een baan te krijgen. In plaats van de
sltelijke leerplicht wil De Voogd dan een leerrecht invoeren voor een dag
'eek.
te verwachten was is op
«uggestie heftig gerea-
Een onnozel idee. oor-
je; e Henk Hartmeijer van
-fractie. Samen met
en Partijgenoten heeft hij
ire ota geschreven, waarin
3rd een verlenging van de
'cht tot achttien jaar
voorgesteld. Ook een
om de werkloosheid
K e werken.
de hoorzitting die de
si^gisteren aan de jeugd-
eid wijdde kwam
de vraag aan de orde
•verre de tweedaagse
icht voor zestienjarigen
hbinatie met het mini-
wgdloon de werkloos-
*®ft aangewakkerd Het
Wd dat de regering eer
der al op die vraag gegeven
had. was geruststellend. Uit
onderzoek blijkt dat de bij
drage van deze twee maatre
gelen aan de jeugdwerkloos
heid „bescheiden" is. In tij
dens van economische reces
sie hebben jongeren het altijd
moeilijk. In de ons omringen
de landen groeit de
jeugdwerkloosheid even hard.
ook daar waar geen tweedaag
se leerplicht bestaat en de be
loning minder hoog is.
Maar de werkgevers die giste
ren de Kamerleden kwamen
voorlichten, deelden die visie
van de regering niet. Net als
De Voogd vinden de werkge
vers dat die tweedaagse leer
plicht de kansen van jongeren
op een baan wel degelijk ver
mindert Zeker is dat het ge
val in het midden- en kleinbe
drijf
Hetzelfde geldt voor het mini
mumjeugdloon. Het zou beter
zijn. zo opperden de werkge
vers. om het loon geleidelijk
op te hogen. Praktisch onge
schoolde jongeren zouden in
het begin slechts een kleine
vergoeding moeten ontvan
gen. Naarmate zij meer ge
leerd hebben en meer vol
waardige arbeid leveren, zou
den zij het minimumloon
dichter benaderen
Twee kanten
Het probleem van de jeugd
werkloosheid kan van twee
kanten worden aangepakt
vanuit de arbeidsmarkt en
vanuit het onderwijs Wat het
eerste betreft, valt te denken
aan subsidiëring van werkge
vers die jongeren in dienst ne
men. het scheppen van ar
beidsplaatsen (met name het
plan van de NW-jongeren
mikt daarop) en andere al dan
niet tijdelijke maatregelen.
De regering doet wel wat op
dit terrein, maar volgens ve
len lang niet genoeg, zo bleek
gisteren wel.
Men kan ook proberen de si
tuatie van jongeren via het
onderwijs te verbeteren. De
meest radicale visie is dan.
dat Je alle jongeren algemeen
vormend onderwijs geeft tot
vijftien zestien jaar. waarna
dan nog minstens twee jaar
beroepsonderwijs volgt. Jon
geren staan dan sterker op de
arbeidsmarkt. Niet alleen de
PvdA denkt in die richting,
maar. zo bleek gisteren nog
eens. ook CNV en FNV De
vraag is dan natuurlijk wel of
je dat onderwijs tot achttien
jaar wettelijk moet verplich
ten Daar is niet iedereen even
enthousiast voor.
Wie. althans op korte termijn,
minder ver wil gaan. komt
voor de vraag wat er dan nu
wel gedaan kan worden voor
deze kwetsbare groep de
tweedaagse leerplicht is in
derdaad geen succes: slechts
de helft van de leerplichtigen
komt regelmatig naar een vor
mingsinstituut of school voor
beroepsbegeleidend onder
wijs. Moet je daar mee door
gaan? De WD-fractie heeft,
zoals gezegd, de nodige twijfel
op dat punt.
Onzekerheid
Staatssecretaris De Jong
heeft zijn hoop onder andere
gevestigd op de nieuwe be
roepsgerichte opleidingen
voor 16- tot 18-jarigen Maar
de oppositie en de onderwijs
bonden hebben weinig ver
trouwen in deze plannen Er is
teveel onzekerheid over de
voortzetting van de proefpro
jecten die nu in augustus
moeten beginnen, zeggen zij
Voor zover het gaat om werk
loze schoolverlaters blijft de
vraag klemmen of het onder
wijs wel voldoende is afge
stemd op de behoeften van
zowel de maatschappij als
van de jongeren zelf. Steeds
meer jongeren gaan algemeen
voortgezet onderwijs volgen
Maar de werkgelegenheid in
die sector groeit niet even
hard mee. Er is vaak nog wel
behoefte aan goede vaklui
Een meer beroepsgencht on
derwijs zou daarom geen
kwaad kunnen. Voor de jonge
ren zelf is een overmaat aan
theoretisch onderwijs en een
tekort aan ambachtelijke vor
ming ook niet altijd even
gunstig.
Zolang dit soort conclusies
vaag geformuleerd worden, is
iedereen het er wel mee eens
Maar zodra het aankomt op
praktische gevolgtrekkingen
zijn de stemmen verdeeld
Dat zal ook maandag aan
staande, als de Kamercom
missie over de jeugdwerkloos
heid vergadert, wel weer
blijken
