uno Kreisky krijgt rtrouwen Oostenrijk y 'Nederland is Israëlischer dan Israëli's' Twee ambassades in El Salvador bezet Comecon isoleert Roemenië nog sterker Muzorewa vraagt Thatcher om erkenning van Rhodesië ïtugese socialisten zoek naar partner BEDIENINGSGEMAK PHILIPS VIDEO CASSETTE RECORDER Vietnam legt bommen op vluchtelingenboten e zetels winst socialisten Oeganda bijna vrij van Amins troepen Irritatie bij Palestijnen is weigert ontbinding parlement Californië zonder benzine PHILIPS VIDEO OP Z'N BEST f2.45C AG 7 MEI 1979 BUITENLAND TROUW/KWARTET 5 I (Reuter, UPI, AP, DPA) De Oostenrijkse bondskanselier Bruno Kreisky heeft i aangetoond dat hij een groot vertrouwen geniet in zijn land. Bij de algemene Ingen heeft zijn socialistische partij (SPO) de absolute meerderheid in het parlement n en zelfs drie zetels gewennen. van computerberekeningen ind laat kunnen de socialis- ar96 van de 183 zetels in het rekenen. Voor de verkie- id Kreisky aangekondigd itilt de politiek zou gaan bij Q an zijn SPö. De verkiezings- letekent zonder twijfel een [•(ji vertrouwen van de Oosten- ezers in de capaciteiten van 1 nselier Kreiskv. - tegenstander van Kreisky de Oostenrijkse ei :tlj (ÖVP) heeft vier zetels jen kan voortaan 76 plaatsen euwe parlement bezetten. De ipartij (VPö), een midden- ig behaalde één zetel winst :di nu elf zetels. 51 tnrijkse minister van binnen st ken, Erwin Lance deelde gis teravond mee, dat 89,73 procent van de kiezers was opgekomen (tegen 92,89 procent in 1975). Ruim 51 pro cent van de 5.186.676 stemgerechtig den koos voor de socialistische partij van bondskanselier Kreisky. Kreisky bekleedt in Oostenrijk al acht jaar het ambt van bondskanse lier met een meerderheid van drie zetels in het parlement. Nu met een meerderheid van 20 zetels zit Kreisky' de komende vier jaar nog vast in het zadel. Kreisky verklaarde gisteravond dat zijn overwinning niet mogelijk ge weest zou zijn zonder de half miljoen jonge kiezers, die dit jaar voor het eerst hun stem uitbrachten. Hij toon de zich zeer gelukkig met de winst. „Ik beschouw de verkiezingen als een blijk van vertrouwen van de meerder heid van de Oostenrijkers in onze politiek," aldus de 68-jarige bonds kanselier. De leider van de Oostenrijkse Volks partij, Joseph Taus, zei na afloop van de verkiezingen dat de persoonlijk heid van Kreisky een grote rol had gespeeld bij de verkiezingen. KAMPALA (Reuter. UPI, AP) Tanzani- aanse troepen en Oe- gandese ballingen heb ben vrijwel geheel Oe ganda onder controle van de nieuwe rege ring gebracht. Alleen de steden Gulu en Arua in het uiterste noordwesten van Oe- dat Amin daar onlangs ganda zouden nog in zijn ambassadeur in handen van troepen Moskou heeft gebeld, van ex-president Amin Hij zou hebben gezegd staatsgreep afgezet, zijn. dat hij zijn troepen hergroepeert en de Volgens gevluchte nieuwe Oegandese re- missionarissen zou gering zal afzetten. Te- Amin zijn gesigna- vens zei hij dat twee- leerd aan het hoofd honderd in Moskou van zijn troepen die studerende militairen geboden. Hij zou dit hebben gedaan om te voorkomen dat Obote zich weer met de bin nenlandse politiek van Oeganda gaat bemoei en. Obote was de eer ste president van Oe ganda nadat het land in 1962 onafhankelijk werd van Engeland, en werd in 1971 door Amin bij een militaire President Luie heeft de familie van Dora Bloch, de 74-jarige Brits-Israëlische vrouw die na een Is raëlische actie op het nog uit enkele honder- onverwijld naar Lybië vliegveld Entebbe in den soldaten bestaan, moesten komen. De terugkeer van Amin naar Oeganda De nieuwe Oegandese zou mogelijk zijn om- president Luie heeft dat bij de stad Gulu het voormalige door een belangrijke vlieg- Amin ten val gebrach- kwam nadat de fami- tuigbasis is gelegen. te staatshoofd Obote lie Bloch aan de presi- een diplomatieke post Uit Lybië is gemeld in het buitenland aan- 1976 in opdracht van Amin werd vermoord, beloofd de moord te onderzoeken. De belof te van president Luie dent een felicitatiebe- richt had gestuurd. door James Dorsey BEIROET In Palestijnse kringen groeit de ontevredenheid, frustratie en irritatie over de Nederlandse houding in het conflict in het Midden-oosten. Steeds meer wordt Nederland beschouwt als „Israëlischer dan de Israëli's, roomser dan de paus." defze correspondent 01 JON Het partijbestuur van de Portugese Socialisti- "t( irtij besloot zaterdag zowel met de communisten als •d sociaal-democraten besprekingen aan te gaan over de iet e van een nieuwe regering. President Eanes verklaarde d®dat hij in geen geval het parlement zal ontbinden ,ig r niet eerst een regeringsbegroting is goedgekeurd. verschillende waarnemers de Socialistische Partij ïgen verdeeld over een coali- de sociaal-democraten of 1 isten. Een akkoord tussen de ijen tezamen lijkt uitgeslo- ^wege het anti-communisme D sociaal-democratische PSD. ifvaliige sociaaldemocraten ide socialisten aangeboden lijk naar een oplossing voor lt( eke crisis te zoeken. il( tgebreid interview heeft pre- vaanes nog eens uitgelegd wat 1;lde met zijn redevoering van sc Naar aanleiding daarvan ver- le* vrijwel alle partijen de pre- *e politieke partijen aan de ten gunste van een ng van zijn presidentiële n strijd met de verwachtin- 'Eanes opnieuw zijn vertrou- je regering-Mota Pinto uitge- Ook bleek hij weinig te voe- het houden van tussentijdse ïgen. In zijn Interview ver- ;te Eanes echter dat een poli- ijpen van de president alleen t ©rde is wanneer de partijen d ig blijven regeringsalterna- ia an te dragen. itbeerlijk' «eerderheid van de politieke dat nodig vindt is Eanes be- >0 .entijdse verkiezingen uit te 1. Maar niet voordat eerst Ijiwe regeringsbegroting door >ment is goedgekeurd, bena- iS le president. Ook algemeen van de socialistische partij, oares, gaf dit weekeinde te dat het goedkeuren van een >egroting onontbeerlijk is. SAN SALVADOR (AP, Reuter, UPI) Guerrillastrijders in de Middenamerikaanse staat El Salvador hielden gisteravond nog steeds de ambassadeurs van Frankrijk en Costa Rica gegijzeld. De bezetters eisen onmiddellijke vrijlating van de politieke gevangenen in het door militairen geregeerde El Salvador. De Amerikaanse president Carter heeft om een onderzoek gevraagd naar de oorzaken van de plotselinge benzineschaarste in de zuidelijke staat Californië. „Voor de rest van het land dreigen deze problemen later in de zomer te komen en volgend jaar kan het nog erger worden," aldus president Carter. De geringe aanvoer uit Iran wordt als directe oorzaak van de schaarste in Californië gezien. Op de foto: Deze automobilist lost zijn tekort op door benzine over te hevelen van zijn vliegtuig naar zijn auto. De Palestijnen eisen van de Neder landse regering een „evenwichtig" standpunt. Zij menen dat Nederland op geen enkele manier begrip toont voor het Palestijnse vraagstuk. De groeiende irritatie met Nederland houdt mogelijkerwijs verband met het feit dat Den Haag in de Arabische wereld als een van de voornaamste struikelblokken binnen de Europese Gemeenschap wordt gezien als het gaat over een standpunt in de Pales tijnse kwestie. Nu de Verenigde Staten zich aan het Egyptisch-Israëlisch vredesproces „verkocht" hebben en door willen gaan met de voorgestelde autonomie voor de Palestijnen in de door Israël bezette gebieden, hopen de Arabieren dat Europa een politieke vuist zal maken. De Arabieren willen dat Eu ropa zich sterk zal maken voor een oplossing van het conflict in het Mid den-Oosten, waarbij rekening wordt gehouden met het Palestijnse recht op zelfbeschikking. Zware druk Achter de schermen wordt zware druk in deze richting op Europa uit geoefend. Diplomaten van de Euro pese Gemeenschap kregen onlangs te horen dat de Euro-Arabische dialoog in gevaar zou komen wanneer de EG weigert de PLO als de „enige wettige vertegenwoordiger van het Palestijn se volk" te erkennen. Deze dialoog, die na de olieboycot van 1973 van start ging. heeft tot doel bijzondere betrekkingen tussen de EG en de Arabische Liga te ontwikkelen. Tijdens een recent bezoek aan Saoe- dl-Arabië werd de Belgische minister van buitenlandse zaken. Henri Simo- net, duidelijk gemaakt dat de EG een ondubbelzinnig standpunt ten aan zien van de Palestijnse kwestie dient in te nemen. BIJ zijn terugkeer in Brussel verklaarde Simonet dat de EG zich wel eens harder zou kunnen inzetten voor een volledige Israëli sche terugtrekking uit de bezette ge bieden. In EG-kringen vreest men dat de ko mende vergadering van de Euro-Ara bische dialoog op ministersniveau, in juni in Parijs, geannuleerd zal moe ten worden wanneer de EG de Pales tijnen op de een of andere manier niet tegemoet komt. De Europese minis ters van buitenlandse zaken zullen zich daarom opnieuw over de situatie in het Midden-Oosten moeten buigen. „Betalen" De Palestijnen geven de indruk des noods de zaak te willen forceren Zij overwegen de Euro-Arabische dia loog te boycotten. Dit zou de overige Arabische staten in een moeilijk par ket dwingen en misschien eveneens dwingen de dialoog voorlopig de rug toe te keren. PLO-woordvoerder Mahmoed Labadi stelt bovendien dat „Nederland het Midden-Oosten onbe vooroordeeld dient te benaderen en niet beïnvloed mag zijn door de ag gressor Israël. Als Nederland z'n ogen blijft dichthouden, dan is dat zijn probleem. Het zal daarvoor dan moe ten betalen." Labadi weigert uit te leggen hoe Ne derland de rekening gepresenteerd zal krijgen. Wel verklaart, hij het Ne derlandse VN-batalJon in Zuld-Llba- non te beschouwen als ..mensen die met een vreedzame missie gekomen ?ljn". Een nauwe medewerker van PLO- leider Jasser Arafat waarschuwde verleden week dat de Palestijnen „de vingers losjes aan de trekker heb ben". Deze Palestijn, die terreurac ties als „zinloos" beschouwt vreest dat de Palestijnse irritatie over Ne derland escaleert. In hoeverre Pales tijnse dreigementen jegens Neder land serieus zijn. valt niet te beoor delen. Het Revolutionaire Volksblok heeft de verantwoordelijkheid voor de overvallen op de twee ambassades in de hoofdstad San Salvador op zich genomen. Tevens houden leden van deze organisatie, een bundeling van boeren- en arbeidersorganisaties die zich tegen de militaire dictatuur ver zetten, de kathedraal van de kerk bezet. Bliksemactie In de Franse ambassade houden on geveer vijftien bezetters de ambassa deur Michael Dondenne vast. Ook de eerste secretaris, Jean Dussaud, en vier andere medewerkers worden ge gijzeld. In de ambassade van Costa Rica gijzelden drie leden van het Re volutionaire Volksblok de ambassa deur, Julio Esquivel Valverde, en drie van zijn medewerkers. De ambassades werden vrijdagmid dag tegelijkertijd in een bliksemactie bezet. Daarbij zou een bewaker van de Franse ambassade verwondingen hebben opgelopen. Later liepen twee politieagenten bij een schietpartij in de buurt van de ambassades dodelij ke verwondingen op. Volgens een ver klaring van de regering ging het ook hier om gewapende leden van het Revolutionaire Volksblok. Men kon echter niet meedelen hoe men er ach ter was gekomen dat het om dezelfde organisatie ging. Een van de bezetters van de Franse ambassade verklaarde telefonisch dat de bezettingen vreedzaam waren verlopen en dat er slechts gebruik was gemaakt van lichte wapens. De regering van El Salvador deelde ech ter mee dat het ging om een groep „zwaar gewapende terroristen, die in een gewelddadige actie dertig men sen hebben gegijzeld." De guerrilleros zeggen tot de bezet ting te zijn overgegaan om de aan dacht te vestigen op het terreurbe wind van generaal Carlos Humberto Romero. Behalve de vrijlating van politieke gevangenen eisen zij de be ëindiging van de militaire dictatuur, de vrijheid van meningsuiting, en de vrijheid om oppositiepartijen te vormen. Volgens de regeringswoordvoerders is er nog niet onderhandeld met de bezetters. ADVERTENTIE rnationale Monetaire Fonds erstaan hebben gegeven dat over verlenging van leningen .ugal kan onderhandelen, als staatsbegroting is. Premier ó'Jito heeft beloofd voor 15 mei we begroting in te dienen. Na ideling en waarschijnlijke ring daarvan zal de soci- icratische partij een motie ffahtrouwen tegen de regering communisten hebben vorig korte termijn" een dergelijk ,hiloofd. De val van het kabinet terd wanneer de socialisten n een partner gevonden heb- j ir een nieuwe kabinetsfor- ja Dat is een kenmerk van Philips VCR. Zoals trouwens óók z'n echte kleuren en z'i natuurgetrouw geluid. Plus de zekerheid van de unieke Philips VCR-service met de speciale blauwe garantiekaart. 1 Uw handelaar weet daar alles van. (nieuwe bruto adviesprijs! SALISBURY (Reuter, UPI, AP, DPA) De nieuwe pre mier van Rhodesië, Muzorewa heeft al een beroep op zijn nieuwe collega in Engeland. Margaret Thatcher gedaan om Rhodesië in de toekomst te gaan erkennen. Al voor de verkiezingen had bisschop Muzorewa Norman Atkinson, hoogle raar aan de universiteit van Salisbu ry, naar Engeland gestuurd. Dit weekeinde heeft hij een beroep op Thatcher gedaan om een gesprek te houden, dat zal leiden tot onafhanke lijkheid van Engeland. Bovendien moeten de gesprekken tot opheffing van de economische sancties tegen Rhodesië leiden. Muzorewa verklaarde, dat de verkie zingen, die hem 51 van de 72 zwarte zetels in het niéuwe Rhodesische par lement gaven, alle zaken waarvoor Rhodesië in het verleden voor werd veroordeeld, hebben weggevaagd. Muzorewa verwachtte, dat als Enge land tot erkenning zou overgaan vele andere landen zouden volgen. Naar verluidt, is Margaret Thatcher, on danks eerdere beweringen, niet zon der meer bereid het nieuwe bewind in Rhodesië te erkennen. Robert Mugabe, naast Joshua Nko- mo, leider van het Patriottisch Front en groot tegenstander van Muzorewa, heeft zaterdag de nieuwe Britse pre mier meedegedeeld, dat er voor Rho desië geen oplossing mogelijk is als het Patriottisch Front uitgesloten zal worden. Ook de huidige blanke premier van Rhodesië, Ian Smith heeft een beroep op Margaret Thatcher gedaan, het zwarte meerderheidsbewind in Rho desië te erkennen. Bisschop Muzorewa heeft zaterdag de guerrillastrijders gevraagd de wa pens neer te leggen en huiswaarts te keren. Hij bood allen amnestie aan. HONGKONG (Reuter) Vietnam plaatst tijdbommen aan boord van de schepen met vluchtelingen die Ha noi verlaten, zodat ze op open zee exploderen en de opvarenden doden. Deze beschuldiging komt van het persbureau Nieuw China, dat meldde dat honderden lichamen zijn gevon den langs de Zuidvietnamese kust bij de monding van de rivier de Saigon. De regering in Hanoi wil mensen die het land verlaten eerst geld afpersen en plaatst dan bommen om het leven de bewijs van zijn gruweldaden te laten verdwijnen, aldus het Chinese persbureau. De beschuldigingen werden geuit na het derde gepsrek met Vietnam over een mogelijke vrede. Bij deze onder handelingen vrijdag is geen enkele vooruitgang geboekt Zaterdag gaven beide landen elkaar de schuld van het uitblijven van re sultaten tijdens de besprekingen Zelfs over een uitwisseling vari krijgs gevangenen was geen overeenkomst te bereiken Het Amerikaanse fregat Perry" heeft gisteren in de Zuldehinese Zee ongeveer vierhonderd Vietnamese schipbreukelingen opgepikt. In Thai land zullen zij aan land worden gezet en dan een later tijdstip naar de Vere nigde Staten vertrekken rs Arie Bloed ië lijkt in toenemende mate geïsoleerd te worden binnen de an Oosteuropese landen. Dit blijkt duidelijk uit de onlangs door de hoogste Comecon-organen uitgesproken veroordeling van een verklaring, die Roemenië weigerde te ondertekenen. Deze ing vormde bovendien een unieke gebeurtenis in het nu precies rige bestaan van de Comecon. de diepgaande meningsverschillen iet topberaad van het Warschau- lovember afgelopen jaar al op onge- ?tl,k dramatische wijze in de open- I gebracht, onlangs vond een nau- minder opzienbarende gebeurtenis j b iet uitvoerend comité van de Come- in ilde toen in een uitgegeven verkla- Chinese agressie tegen Vietnam, het comité optrad „in naam van de van de Comecon". In de enkele ge oorkomende opsomming van die iji ontbreekt Roemenië. >k2 •isl illjk te beantwoorden vraag is: wat an Sowjet-Unie en haar bondgenoten [ai de gewoonlijk zorgvuldig m 'de meningsverschillen met Roeme- n «duidelijk naar buiten te brengen? Tijdens de bijeenkomst van het hoogste orgaan van het Warschau-Pact in november vorig jaar weigerde Roemenië een ontwerp- verklaring te onderschrijven, waarin de on derhandelingen tussen Egypte en Israël over een vredesverdrag scherp werden ver oordeeld. De Roemeense leider Ceausescu liet daarentegen bij verscheidene gelegen heden blijken deze vredesbesprekingen juist als een positieve ontwikkeling te waar deren. Dissonant Het tweede hete hangijzer, het geschil van de Sowjet-Unie met China, bleef in novem ber tot veler verrassing nog binnenskamers, wat ongetwijfeld een direct gevolg was van Roemeens verzet tegen een veroordeling van China. Roemenië streeft immers goede ook militaire relaties na met èlle socialistische staten en onderhoudt uitste kende betrekkingen met China. Tijdens de recente crisis in Zuid-Oost-Azië rond het met Vietnamese steun ten val gebrachte Pol Pot-regime in Cambodja vormde Roemenië wederom, te midden van de communistische juichtonen, de enige dissonant door de Vietnamese inmenging in Cambodja's interne aangelegenheden on verbloemd te veroordelen. En tenslotte was Roemenië ook het enige Oosteuropese land dat de Chinese „strafexpedle" tegen Viet nam in direct verband bracht met de Viet namese actie in Cambodja De nu op 29 maart door de Comecon uitge sproken veroordeling van het Chinese op treden tegen Vietnam, waarvan Roemenië zich distantieerde, is in meer dan één op zicht een opmerkelijke gebeurtenis. In de eerste plaats is het in het dertigjarig be staan van de Comecon nog niet eerder voor gekomen, dat deze communistische econo mische organisatie het pad van de economi sche samenwerking van de (thans tien) lid staten zo duidelijk heeft verlaten om een zo gevoelig politiek terrein te betreden als het Chinees-Vietnamese conflict. Men mag aan nemen. dat dit gebeurd is op aandrang van Vietnam dat vorig Jaar als lidstaat tot de Comecon werd toegelaten, maar geen lid is van het Warschau-Pact —.waarbij het kon verwijzen naar de bepaling in het Comecon- statuut, dat de activiteiten van de Comecon in het belang zijn van de wereldvrede Pijnlijk Dat de overige lidstaten zich achter de politieke verklaring schaarden, kan wel licht verklaard worden als een uitvloeisel van het streven de Comecon ook op univer seel niveau een groter gewicht te verschaf fen dan tot nog toe het geval is. Toch moet het voor alle betrokken partijen een vrij pijnlijke zaak geweest zijn, dat voor deze eerste démarche van de Comecon op bui tenlands politiek gebied geen gesloten front van alle lidstaten gevormd kon worden. Dat roept tevens de vraag op, waarom Roe menië als direct belanghebbende geen stok je gestoken heeft voor deze actie van de Comecon door gebruik te maken van het vetorecht, dat elke lidstaat bezit. Want wel iswaar kan een Comecon-lldstaat zich vla een zogenaamde rüet-belanghebbende-vér- klaring aan de (Juridische) gevolgen van Comecon-resolutles onttrekken, toch moe ten de politieke gevolgen van de door de Comecon uitgegeven verklaring en zeker ook als precedent niet onderschat wor den Termen als „handelingen van vandalis me" en ..provocerende expansionistische handelingen van de leidende kringen van Peking" jegens het „vreedzame" Vietnam moeten de Roemeense leiders immers be paald onwelgevallig in de oren geklonken hebben. Druk Ongetwijfeld is er zodanige zware politieke druk op Roemenië uitgeoefend om niet van zijn vetorecht gebruik te maken, dat het Roemeense verzet tegen een gemeenschap pelijke veroordeling van China (voorlopig) gebroken is. Tegen deze druk was het land onder meer op de Warschau-pact-top in november en op de ideologische conferentie van vertegenwoordigers van 73 communis tische partijen in Sofia in december nog wel opgewassen. Dat Roemenië nu in het kader van de Comecon door de knieën ging, houdt overigens niet in, dat het land nu ook zijn principiële standpunt in „de zaak-China" zou hebben gewijzigd. Zo schitterden Roe meense geleerden eind maart door afwezig heid op een door de Sowjet-Academie van Wetenschappen georganiseerde conferentie over „actuele problemen van de strijd tegen maoïstische geschiedvervalsingen" Wat de overwegingen voor de overige Come- con-staten geweest zijn om de omstreden verklaring er toch in het kader van de Comecon door te drukken wat de me ningsverschillen met Roemenië alleen maar sterker accentueert is moeilijk met zeker heid te zeggen. De weinig opvallende plaats van de verklaring in onder meer het Oost- duitse partijdagblad Neues Deutschland, waarbij een gebruikelijke verwijzing in de kop naar het verband met de Comecon geheel ontbreekt, doet vermoeden dat (som mige) partners van Roemenië er kennelijk ook enigszins mee omhoog zaten en pogin gen deden de onenigheid binnen het blok wat weg te poetsen Prijs Toch moeten enkele lidstaten en wel met name de Sowjet-Unie zeer zwaarwegende redenen gehad hebben om het Roemeense „afwijkende gedrag" voor lief te nemen ais prijs voor de zo begeerde gemeenschappc lljke veroordeling van China Dit alles duldt echter wel op het toenemende Isolement, waarin Roemenië in de groep Oosteuropese landen komt te verkeren. Dat wordt niet in de laatste plaats veroorzaakt door het feit, dat Roemenië van een som;, irriterende horzel In de ogen van de Sowjet-Unie waar schijnlijk een steeds belangrijker veilig heidsprobleem begint te worden Het lijkt er veel op. dat een nieuwe crisis in de verhouding tussen de Sowjet-Unie en Roe menlë voor de deur staat Welke weg de Sowjet-leiding daarbij zal bewandelen is vooralsnog een intrigerende, maar niet te beantwoorden vraag Drs. A. Bloed is wetenschappelijk mede werker aan het Europa Instituut van de Rijksuniversiteit Utrecht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 5