Mahlangu,
baken voor zwart Z.-Afrika
Doet u mee aan de Pickwick theetest?
Gratis extra theezakje om het zelf te proberen.
Blanken hebben loop van hun eigen vrijheidsstrijd vergeten
Apartheid
Met één theezakje zet u 4 koppen thee.
Met twee theezakjes zet u ±8 koppen thee.
Als u lekkere thee wilt zetten, kunt u 't beste I gram thee per kop gebruiken.
Met een Pickwick theezakje van vier gram zet u dus vier lekkere koppen thee.
Ofwel een halve pot. In een volle pot van zo'n acht koppen thee moet dus ook
8 gram thee. Dat wil zeggen: twee Pickwick theezakjes.
Doet u 't anders? Dat kan natuurlijk een kwestie van smaak zijn. En daar wil
len we uiteraard niet over twisten. Maar we willen u wel vragen om 't één keer op
onze manier te proberen.
Speciaal voor dat doel zit er tijdelijk een extra theezakje in alle
doosjes Pickwick. (d.w.z. Pickwick theezakjes van 4 gram).
Natuurlijk maak je lekkere thee niet alleen met de juiste dose
ring. Thee moet ook op de goede manier gezet worden. En dus
laat u het water goed doorkoken. U spoelt de pot even om met
kokend water.
U laat de thee 3 a 5 minuten trekken. Vervolgens haalt u de I(p-£*'ck
zakjes uit de pot En dan proeft u vanzelf wat lekkere thee is.
y
WOENSDAG 11 APRIL 1979 Vil1 TROUW/KWARTET PIJ
BINNENLAND
door Honnie Serlonteln
JOHANNESBURG De tra
gische onoverbrugbare schei
ding van zwart en blank Zuid-
Afrika stond op 6 april op
dramatische wijze in de
schijnwerpers. Op die dag
verdwenen een internationaal
bekende blanke Afrikaner na
tionalist en een onbekende
zwarte Afrikaanse nationalist
van het publieke toneel, maar
wel onder totaal verschillende
omstandigheden en met to
taal verschillende gevolgen
voor de toekomst.
Dr Connie Mulder, de 53-Jarige voor
malige minister van informatie en
leider van de nationalistische partij
in Transvaal, de kroonprins van de
landelijke Nationale partij en een
goede tweede bij de strijd om het
premierschap in spetember van het
vorige Jaar, werd op die dag uit de
partij gezet om dat hij de conclusies
van de commissie-Erasmus over het
inlonnatieschandaal weigerde te
aanvaarden. Het is voorbij met hem,
hij is politiek dood.
Een paar uur eerder tegen zonsop
gang werd in de centrale gevangenis
van Pretoria Solomon Mahlangu. de
23-Jarlge ex-student uit de zwarte
woonstad Mamelodi bij Pretoria te
rechtgesteld. Hij betaalde zijn rol bij
de schietpartij in de Oochstraat in
Johannesburg in 1977. waarbij twee
blanken in het wilde weg werden
De familie van Solomon Mahlangu
weet nog steeds niet waar hij begra
ven ligt. Vorige week zaterdag moest
Mahlangu's moeder het graf gaan
zoeken van haar zoon en ze weet nog
niet of hef het juiste is. Ze zou het
nummer van het graf krijgen, maar
ze heeft het nog steeds niet.
De familie heeft ook een vergoeding
moeten geven voor de begrafenis.
Van een rouwdienst in de centrale
gevangenis van Pretoria, waarvan
de autoriteiten melding maakten, is
volgens de familie ook geen sprake
geweest.
Mahlangu is daarom zondag in een
dienst in de kerk van Sint Francis-
cus van Assisi in Soweto herdacht en
2000 zwarten woonden de dienst bij.
Met hun vuisten het saluut van de
„zwarte macht" makend zongen de
zangers hun Afrikaanse vrijheidslie-
doodgeschoten met de hoogste straf
en werd de eerste blanke in meer dan
tien jaar die voor een „politiek" mis
drijf volgens de wet met de dood
boette.
Mahlangu mag dood zijn, hij leeft
voort. Hij leeft politiek gezien want
hij is een politieke martelaar gewor
den in de ogen van miljoenen zwarten
in Zuid-Afrika en zal in de toekomst
een symbool worden In de gedachten
en de harten van de zwarte gemeen
schap.
deren. Van tijd tot tijd klonk de
kreet „Amandhla" (Macht).
Nthato Motlana, de voorzitter van
Soweto's Comité van Tien drukte de
rouwenden op het hart dat ze niet
mogen vergeten dat de strijd door
gaat. De vrijheidsboom wordt ge
voed met het bloed van de martela
ren, zei hij. De terechtstelling van
Mahlangu had volgens hem het
bloed van iedere Zuidafrikaanse
zwarte doen koken. Als iets duide
lijk heeft gemaakt dan is het deze
dood. De situatie in het land is nu
ondraaglijk, zei Motlana.
Tijdens de dienst werd de autoritei
ten fel verweten dat ze Mahlangu
een familiebegrafenis hebben ont
houden. Hij werd zonder medeweten
van de familie op de begraafplaats
Atteridgeville begraven terwijl de
nabestaanden in Mameiodi op de
aankomst van het lichaam stonden
te wachten.
Solomon Mahlangu
Mulder is het eerste slachtoffer ge
worden van een interne strijd binnen
de Nationale partij, maar het gaat
hierbij niet om fundamentele ver
schillen over de vraag of er wezenlijke
veranderingen moeten komen in het
apartheidsbeleid of dat men deze ra
ciale politiek grotendeels uit zou
moeten bannen. Beide groepen heb
ben de toepassing, met succes, van de
apartheid als hoogste doel en het
gaat dan ook meer om strategie en
tactiek. De politieke dood zal geen
belangrijke veranderingen brengen
in de Nationale partij.
Het is de dood van Mahlangu, die op
lange termijn vergaande consequen
ties zal hebben, misschien niet con
creet maar wel psychologisch. Hij is
een politieke martelaar geworden,
een inspiratiebron en een kompas
voor huidige en toekomstige zwarte
generaties, bezig het blanke minder
heidsbewind omver te werpen en vol
ledige gelijkheid en een meerder
heidsbewind nastrevend. Zijn marte
laarschap maakt hem tot het tragi
sche symbool van de raciale verdeeld
heid van de beperkte burgeroorlog,
die in Zuid-Afrika al aan de gang is
En alles wijst er op dat er een groot
scheepse confrontatie tussen de ras
sen staat aan te komen die. om met
ex-premier John Vorster te spreken,
gevolgen zal hebben die te gruwelijk
zijn om over na te denken.
Maar in de ogen van blanken en
daar vallen alle aanhangers van de
regering en het overgrote deel van de
kiezers van de oppositie onder is
Mahlangu niet de held van een vrij
heidsstrijd maar een gewone misda
diger. een moordenaar, een wettig
veroordeelde terrorist ofschoon hij
zelf geen enkel schot heeft gelost.
Vanuit een beperkte rechtskundige
blik kan dit standpunt misschien niet
onjuist worden geacht. Tenslotte
werd Mahlangu schuldig bevonden
na een uitgebreid en eerlijk proces.
Aangezien de doodstraf is opgeno
men in het Zuidafrikaanse rechtssys
teem kon noch de rechter noch het
hof van appel verzachtende omstan
digheden vinden. Daarna kwamen er
internationale verzoeken om clemen
tie van bijvoorbeeld president Carter
en de veiligheidsraad van de VN en
ook belangrijke zwarte leiders in
Zuid-Afrika zelf vroegen clementie op
humanitaire gronden. Helen Suzman,
het parlementslid van de Vooruitstre
vende Federale Partij, was de enige
blanke die zich hierbij aansloot.
Dubbele moraal
De Zuidafrikaanse regering zag deze
internationale campagne als zuiver
politiek getint. Ze kon met enige
rechtvaardiging wijzen op de interna
tionale dubbele moraal en op een
aantal andere gebeurtenissen in an
dere landen, die stukken erger waren,
maar die geen internationaal protest
opriepen. Het fiasco van het verzoek
van de veiligheidsraad om het leven
van de diezelfde week gestorven ex-
premier van Pakistan Bhoetto te spa
ren versterkte de blanke Zuidafri
kaanse verwijten over „internationa
le schijnheiligheid" en „selectieve
verontwaardiging". Gesteld is dat in
ieder geval geen enkel westers land
verzachtende omstandigheden zal
aanvoeren bij een terroristische actie
in een binnenstad. Maar deze wester
se landen hebben niet de doodstraf
en blank Zuid-Afrika vergeet dat een
land als Israël bijvoorbeeld, waarmee
men zich graag vergelijkt, bij ve^l
zwaarder „terrorisme" de „politieke
moordenaars" zowel om praktische
als om morele redenen niet terecht
stelt.
Mislukte rebellie
Maar het zich verschuilen achter de
aanvallen van „valse" internationale
normen of het verdedigen van een
absoluut wettig correcte beslissing
zal de politieke invloed niet vernieti
gen die Mahlangu het symbool, de
martelaar heeft op 22 miljoen zwar
ten. De Afrikaner heeft, met tragi
sche gevolgen voor hemzelf, zijn ei
gen jonge gewelddadige verleden ver
geten, die verscheidene martelaren
heeft opgeleverd. Die waren allemaal
technisch zeker schuldig aan moord
of verraad en ze zijn bakens gewor
den op de weg van de Afrikaner in
zijn strijd om politieke vrijheid.
Commandant Jopie Fourie, een hoge
officier in het Zuidafrikaanse leger
werd de leider in 1914 van een misluk
te Afrikaner rebellie tegen de rege
ring om zo de vrijheid terug te winnen
van de boerenrepublieken. Bij die re
bellie kwamen soldaten om het leven.
Een militaire rechtbank bevond hem
schuldig aan verraad en op persoon
lijk bevel van de minister van defen
sie generaal Smuts werd
rechtgesteld.
Volgens de wet was het
juist maar politiek was het
der van de eerste orde. F(
verrader" werd een van de i
treurde helden van het nat »2
sche Afrikanerdom. een syn -
de vrijheid. Zijn dood T
schouwd als het beginpun jj
groei van de Nationale parti] jf
tieke macht. Wat de doorslag
niet wat de wet er van vindt e'
de eigen mensen het verwerl 11
daag de dag grijpen jonge J
steeds meer naar het i
weld en stadsterrorisme i
beschouwen als hun gerec_
de strijd om vrijheid. cl
Mahlangu is het slachtoffer
van de tragedie van de apai
zijn stempel drukt op de 0
kaanse samenleving en die s
ge en politiek ongeinteresa 3<
gen veranderd heeft in eei
genloze rebel die naar Zi v
terugkeerde bereid om voor o
te sterven. Zo is Mahlangu e<
miljoen blanken de „terro m
„moordenaar" geworden m c
22 miljoen zwarten de „m 0;
de „held". Zo illustreert hij n
sche feit dat Zuid-Afrika ee n
dat twee totaal verdeelde w< d
zich bergt, waarvan de een d j
van de ander niet kent. Liï,
blank Zuid-Afrika missel
dreigende symboliek in heti ai
vernietiging van deze twee jj
kaanse nationalisten haar a
punt vond op de dag, die a
herdenken als „Founders
dag. waarop 327 jaar gelden e
blanke kolonisten voet aan 0i
ten en zo de blanke overheei 0
Zuid-Afrika begonnen?
rt
Bn