iselore Gerritsen: 'Ik wil
bn creatief leven leiden'
4 j Half puntje
Uit brieven van lezers
LET OP f2450,--
PHILIPS VIDEO CASSETTE RECORDER
n u
cjens is eenzaamheid het verloren Paradijs
PHILIPS
VIDEO OP 27N BEST
HDAG 9 APRIL 1979
TROUW/KWARTET
Mi
in<
i red Lammers
t Liselore Ger-
jazal het komend
-a samen met Jo-
'vjuiter en Peter
ós op de televisie
n zijn in drie ee-
[s van de jonge
,n.r Ger Beuken-
De opnamen
chter de rug. Li-
heeft er met veel
aan gewerkt,
het totaal iets
9J* is dan de men-
™9an haar gewend
'9t
jast echter in mijn
telkens nieuwe vor-
vinden voor mijn be
en bovendien wilde
173 *"-**-
g eens met Josée wer-
baifidat ik haar een inte-
actrice vind", ver-
D2(jelore me op een kou-
aarsdag in haar ver
boerenwoning, diep
a?feuidhollandse polder
de ramen geven ult-
kale weilanden met
oorgrond de knotwil-
de Stlchtse Meye
onjn. De wind giert om
'asfc en de hagel klettert
'6{|oe tegen de ruiten,
-finnen staan de blau-
Ifjes en wilgenkatjes
te geven dat het toch
tS
inhoud van die ee-
betreft, die zijn een
Soivreemdig. Je zou ze
kunnen noemen. Het
dat je in alle drie
-^ïdt, is de vereenza-
p dat is een probleem
ee iedereen heeft te
Je kunt ervoor
|n, maar dat is jezelf
Ie gek houden. Elk
j in wezen eenzaam en
jft lang niet altijd on-
te zijn". Als ik Lise-
aag wat zij dan als
tanten van het begrip
"Tiheid ziet zegt ze:
zelf accepteert dat Je
m bent, kun Je andere
g$ beter begrijpen,
;w/oor anderen beteke-
Kenlijker met ande-
'9jgaan, omdat je weet
5-afer eigenlijk net zo
tan. Mensen kunnen
'eel verschillen, maar
erop aankomt den-
voelen we allemaal
Eenzaamheid is
probleem van deze
krijg Je vaak de in-
it dit wel zo is. Een-
Id is er altijd ge
wordt het in onze
il sterk benadrukt,
iheid hoort bij ons
.Ergens" is eenzaam-
verloren Paradijs".
Liselore Gerritseniedere dag kan mijn laatste zijn
j^tuurlijk
Mjzaamheid heeft ech-
.^enwoordig, zo vindt
e, „een onnatuurlijke
leegekregen. Liselore
Hlaarbij met name aan
L Aarden, die als ze al-
\Achterblijven, vooral
I hun eentje mogen
wonen, zoals vroeger
en gebruikelijk was.
sierden ze allemaal bij
O in bejaardentehuizen
1 en daarmee denken
probleem van hun
Ijn op te lossen. Vaak
die mensen zonder
'amilie om zich heen.
srft er tegenwoordig
trouwens nog thuis? Dat ge
beurt ergens in een zieken
huis met een zuurstoftent
om je heen".
Dat thema houdt Liselore al
lang bezig. Op haar onlangs
verschenen plaat „Ik heb het
tegen jou" staat de dood
zelfs centraal „Al heel jong
ging ik me met de dood be
zighouden. Ik ben in Wich-
mond, waar mijn vader pre
dikant was, temidden van de
natuur opgegroeid. De dood
werd daar net zoals het leven
geaccepteerd: de beesten
gingen dood, de bomen en
bloemen gingen dood en de
oude mensen gingen dood.
Daar werd je niet buiten ge
houden, dat maakte je mee,
dat was een gegeven voor
me. Wij gaan als mens recht
op de dood af. Dat is de
werkelijkheid. Ik wil niet
zeggen, dat dit mij niet ang
stig maakt, maar als je daar
van doordrongen bent ga je
veel bewuster leven. Het
heeft op mij de uitwerking
gehad dat ik er vanuit ga,
dat iedere dag mijn laatste
kan zijn. Dat heeft weer tot
gevolg dat ik mijn tijd zo
goed mogelijk besteed al
moet je achteraf telkens
weer toegeven dat Je toch
nog teveel momenten ver
knoeit".
Pasen
Op haar nieuwe plaat heeft
Liselore het in één van haar
liedjes over haar eigen denk
beeldige begrafenis en komt
ze in een gesprek met de
dood tot de conclusie, dat
deze haar toch niet te pak
ken krijgt: „Wat je van mij
krijgt kun je enkel maar be
graven en zachtjesaan zal
het vergaan. Je hebt alleen
nog maar mijn naam". Als ik
constateer dat die gedachte
goed aansluit bij het komen
de Paasfeest knikt Liselore.
„Als de mensen dat eruit ha
len vind ik dat erg goed.
want hoe Je het ook bekijkt
het essentiële in ons is on
sterfelijk. Daar geloof ik vast
in. Als ik dood ga, gaat het
lijf van Liselore de grond in,
maar dat is niet meer Liselo
re. Deze vorm verdwijnt van
het toneel, maar er komt,
daar ben ik van overtuigd, al
weet ik niet hoe dat zal zijn,
een andere vorm voor in de
plaats. Vandaar dat Pasen
voor mij zo'n belangrijk
feest is. Met Kerstmis vieren
we de geboorte, het begin
van een leven, maar Pasen
zegt mij meer. Dat is de over
winning van de dood, die er
eigenlijk nooit is geweest.
Wij herdenken die dag dat
Christus is opgestaan uit de
doden. Dat is niet aan een
datum gebonden. Als het
goed is moet het elke dag in
ons leven Pasen zijn. Pasen
is voor mij de grote blijd
schap die ieder mens dage
lijks zou moeten hebben als
je bewust met de dood leeft
en tegelijkertijd beseft dat
het leven doorgaat".
Poëzie
Liselore legt veel van haar
diepere gedachten vast. Een
selectie daarvan komt het
grote publiek onder ogen via
haar liedjes op grammofoon
platen en op het toneel.
Schrijven is haar eerste ik.
„Het is zoiets als eten voor
mij. Ik heb het echt nodig.
Zo lang ik me herinner heb
ik me met schrijven bezigge
houden. Woorden maken
staat heel dicht bij mezelf.
Het is een manier om te for
muleren wat ik in mijn kop
heb. Dat doe ik vooral in
gedichten. Dingen worden
soms in poëzie duidelijker
dan in spreektaal". Vroeger,
als opgroeiend meisje, waren
het vooral haar dagboeken,
waarin Liselore met woorden
speelde. „Ik schreef er de
dingen in op, die ik beleefde
en vaak zoals ik wilde dat ik
ze beleefde. Omdat er dus
veel fantasie bij was heb ik
veel van die dagboeken later
weggedaan. Nu vind ik dat
erg Jammer, omdat het toch
iets van mezelf was. Je
spreekt er een verlangen in
uit. Liefdesliedjes bijvoor
beeld schrijf Je omdat je
hoopt op liefde". Liselore
Gerritsen is altijd een wat
dromerige figuur geweest.
De omstandigheden werkten
dat in de hand. „Ik ben opge
groeid in zo'n echte ouder
wetse pastorie, naast de
kerk. Ik heb maar een zusje
en was zodoende veel op me
zelf aangewezen. Ik speelde
in de grote tuin, bij de rivier
of in het bos, was bezig met
wat ik zag. Dat was de we
reld waarin ik leefde en voor
die jeugd ben ik nog dank
baar. Toen ik later in Zutp-
hen op de middelbare school
moest, tien kilometer op de
fiets, vond ik dat vreselijk.
Mijn vertrouwde wereldje
was daar zo ver weg. Ik had
gewoon heimwee naar huis,
omdat ik onder vreemde
mensen was. Dat heb ik nog
lang gehouden, zelfs toen ik
in Leiden ging studeren.
Door de hele atmosfeer thuis
had ik een ander soort be
langstelling. Van jongsaf
aan heb ik veel gelezen er
waren veel boeken bij ons in
huis vaak in talen waar
van ik niets snapte, maar ik
deed het toch uit een soort
nieuwsgierigheid".
Het heeft er toe geleld dat
Liselore bewust haar keuze
heeft bepaald hoe zij haar
daarbij maakt het niets uit
leven wil inrichten. „Ik wil
een creatief leven leiden en
(foto: Dirk Ketting)
of ik naar bulten kijk, een
bos bloemen in huis zet of
een liedje schrijf. Ik vind het
ontzettend belangrijk dat je
Je gewoon prettig voelt in de
wereld waarin je zit, dat je in
harmonie leeft met jezelf.
Daarvanuit kun je pas werk
elijk relaties aangaan, kun Je
bezig zijn met schrijven. Dat
kun je natuurlijk ook vanuit
een disharmonie, maar dan
is het meer een therapie. Ik
zeg niet dat me dat altijd
lukt. De ene dag is de andere
niet. Een mens wordt door
zoveel dingen beïnvloed. Je
zit met je eigen twijfels en
angsten, maar Je hebt mo
menten dat Je die harmonie
bereikt of er heel dichtbij
komt". Dat zijn dan ogen
blikken waarop Liselore zich
heel gelukkig voelt. In haar
liedjes probeert ze daar iets
van door te geven. „Iedereen
die iets maakt, of je nu
schrijft, toneel speelt of lied
jes zingt, heeft daarbij de
ander op het oog. Je wilt de
ander bereiken of raken". Li
selore wil dat steeds op an-
'dere manieren doen. Het op
een nieuwe wijze benaderen
van de dingen loopt als een
rode draad door haar leven,
ook in het persoonlijke vlak
in haar relatie tot de cabare
tier Paul van Vliet. Vorig
jaar besloten beiden hun ei
gen weg te gaan. Het bete
kende niet dat ze elkaar uit
het zicht verloren. „Ik zie
Paul nog bijna elke dag. De
twintig Jaar met Paul heb
ben mij gevormd. Ik verlooc
hen die jaren niet. Het is
weer, alleen de vorm is ver
anderd maar de periode met
Paul gaat door, totdat de
dood erop volgt. Weet Je, ik
geloof dat er in het leven
geen afscheid bestaat, ten
minste niet als er sprake is
van liefde, maar dat zullen
veel mensen wel niet be
grijpen".
door Mink van Rijsdijk
Toen een van onze zonen als twaalfjarige jongen
zijn zeiidiploma zou hakn. mislukte dat. Een
geweldige tegenvaller, een bittere teleurstelling.
We waren het er allemaal over eens dat het ook
eigenlijk niet had mogen gebeuren. Hij zeilde
immers al heel wat jaartjes, hij deed dat boven
dien prima en niemand twijfelde aan zijn naviga-
tic-talenten. En toch gewogen en te licht
bevonden voor het fel begeerde papiertje dat
diploma heet. Maar slim als we waren, we hadden
er iets op gevonden om de nederlaag minder
smadelijk te maken. Er zat namelijk nog een
jongen in de boot, die als fokkemaat de instructies
van de examens doende schipper moest opvolgen.
Voelt u wel? Echt niet om het een of ander, maar
dat was toch werkelijk een bar sloom jongetje.
Wel aardig, maar langzaam hè en zodoende. Want
als hij nou maar op tijd en vlot had gereageerd op
een bepaald commando, dan zou de boot niet met
zo'n noodsmak tegen de steiger zijn gevlogen. Zo
werd de eer van de familie gered door een ander
de zwarte Piet toe te schuiven.
Achteraf vind ik het voorval erg vernederend,
voor mezelf wel te verstaan. Waarom zijn vaders
en moeders toch vaak zo krampachtig als er iets
niet zo mooi en gladjes lukt bij hun kinderen? Wat
zijn we skchte verliezers als blijkt dat onze
zogenaamde valken gewoon uiltjes blijken te zijn.
Natuurlijk zijn er overal weieens spanningen en
vanzelfsprekend liggen ouders en hun nazaten
regelmatig in de clinch en met het toegeven
daarvan heeft bijna niemand grote moeite. Zodra
echter een kind er niet in slaagt periodiek mooie
prestaties in te leveren voor de ouderlijke etalage,
is de boot aan. Natuurlijk was het sneu voor onze
zoon indertijd dat hij zakte, maar dat wij, volwas
sen mensen, hem over de teleurstelling heen
hielpen door de nederlaag eigenlijk te ontkennen
was volstrekt waardeloos.
Soms lukt iets niet in het leven, dan haal je een
onvoldoende, soms doe je de dingen verkeerd, so
what. Het kan best eens bitter zijn. er kunnen
zelfs weieens tranen vallen, maar met een beetje
eerlijke kijk op jezelf kun je er wel mee verder.
Als je ouders je ten minste de kans geven.
Anja zakte voor haar rijexamen. Haar moeder
hing hierover net zo'n soort verhaal op als ik
indertijd. Anja had zo uitstekend gereden, voor
haar theorie haalde ze dan ook prompt het hoog
ste aantal punten. Alleen bij het uitstappen keek
ze even niet duidelijk genoeg in haar spiegeltje.
Gezakt, op zoiets onbenulligs lieten ze haar zak
ken. Misselijk hoor, die examinatoren je zou
ze. Gert Jan zakte voor zijn kandidaats examen
rechten. Notabene op een halve punt. Iedereen
wist hoe briljant die jongen was, hoe hard hij had
gewerkt. Gezakt op een half puntje, wat een doffe
ellende.
Grote kinderen, kleine kinderen ze mogen niet
zakken. Hun ouders kunnen daar niet tegen, ze
gaan zich heel vreemd en kinderachtig gedragen
als er toch iets niet wordt gehaald. In de ouderlij
ke uitstalkast is alleen plaats voor prestaties.
Papiertjes veranderen in zilveren bokalen en wor
den bijgezet in de vitrine die moederlijke of
vaderlijke trots heet.
En wat u niet in de etalage ziet, dat vindt u
binnen. De kneusjes, de zakkers, de pechhebbers
en de grote groep die onrechtvaardig is behan
deld. De arme, arme ouders houden zichzelf
overeind met de schrale troost dat iedereen weet
hoe intelligent hun larven zijn, hoe handig, hoe
braaf en ijverig en dat ze voor hetzelfde geld best
hadden kunnen slagen want wat is nou een half
puntje?
Zouden ze ooit beseffen dat ze met deze benepen
instelling zelf zakken als een baksteen?
Deze rubriek uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld.
verteld te worden, hoe Odd over hen
denkt en wat Hij voor hen heeft ge
daan. Want zijn heilsplan voorziet in
een herscheppend „opnieuw geboren
worden", in een loskomen van onver
schillig welke duivelse beschadiging.
Daarvoor heeft Jezus zijn leven gege
ven en daarvoor zet Hij dit nog dage
lijks in voor een ieder die Hem op zijn
woord gelooft. Als de kerken conse
quent zijn, moeten zij ook de zieken
maar adviseren hun kwalen te aan
vaarden als zijnde volkomen gelijk
waardig aan een goede gezondheid.
Anders dreigen die zieken „deerlijk in
de kou" te komen staan.
Ook een mens (3)
De heer Klei wil zo graag dat homo's
worden geïnformeerd over hoe er in
de kerken over hen wordt gedacht en
wat er daar voor hen wordt gedaan.
Wel, ik wil hem dat wel vertellen: In
de meeste kerken leert men deze
mensen, hun Innerlijke beschadigin
gen te aanvaarden en hun homofiele
gerichtheid te zien als volkomen ge
lijkwaardig aan de heterofiele. Dit is
echter van den beginne niet zo
gwee6t; Genesis vermeldt ons:
man en vrouw schiep Hij hen". Er
dient derhalve ook aan homofielen
LEEK
C. Maliepaard
De brief „PvdA-CDA-WD (14)" in de
krant van vrijdag was van de heer J.
de Vries uit Amstelveen, red.
ADVERTENTIE
Dat is de nieuwe bruto adviesprijs van de
Philips VCR. Daarvoor krijgt u héél wat.
Echte kleuren, uitstekend geluid,
bedieningsgemak. Rus de unieke
Philips VCR- service met de speciale
blauwe garantiekaart Uw handelaar
kan daar alles over vertellen.
11
Onder redactie van
mevrouw J Wentink-Frumau
en mr J. J. Wentink
Vragen uitsluitend In envelop sturen naar postbus 507, 2270 AM
Voorburg. Per vraag een gulden In postzegels, het liefst in waarden
van 55 en 45 cent bijvoegen. Beslist niet aan de buitenkant opplakken.
Geheimhouding verzekerd. Briefkaarten worden terzijde gelegd.
Wij hebben al vele jaren een
I huis, waarvan we niet weten
It is: Het is van glas en het
van een ouderwetse koffie-
iaar het vreemde ls dat deze
fles niet open kan. want de
int is dicht en er zit een oog
!i op te hangen?). Je zou zeg-
n kanarie-drinkfles met een
urf, zodat geen vogel eruit zou
drinken, zelfs die ooievaar
Fontaine niet. want er zit een
die slurf.
>rd: Als u uw vraag niet zo
k gesteld had, waren we er
iter gekomen Op grond van
ivens hebben we een tekenln-
imaakt en toen maar rondge-
Een bevriende relatie op Wal-
wist het meteen: In Zeeland
iws-Vlaanderen zie je die din-
wel. Ze noemen het een
De fles wordt gedeeltelijk
met water en aan de hoogte
kolom water In de tuit kan
:n hoe het staat met de hoge of
:htdruk. Bij hoge druk staat
x in de tuit lager, maar komt
t daarin hoger, dan hangt dit
met een lagere luchtdruk fon-
In het boek Barometers van
'11e (ISBN 90 228 42614 De
iaarlem) vonden we een aardi-
irijving-met-een-plaatje van
frglas, daar Donderglas ge-
Bert Bolle voegt hieraan toe,
instrument slechts met enige
'baarheid werkt op een plaats
ieen constante temperatuur
Reeds in de 17de eeuw werden
rglazen gemaakt. Uw model
de 19de eeuw. maar ook in
iw werden de „Donderglazen"
aakt We kunnen dus niets
lover de ouderdom van dit ap
paraat zeggen. In elk geval iets dat
interessant genoeg is om mee te expe
rimenteren
Twee vragen over hetzelfde onder
werp: Knoflook is erg gezond en heel
lekker in allerlei spijzen, maar er zijn
grote bezwaren aan verbonden. Eén
lezer moet al zaken doend veel praten
en een lezeres is verpleegkundige.
Noch in het ene, noch in het andere
geval zullen die bezwaren onopge
merkt blijven bij contacten met
anderen.
Antwoord: We begrijpen alles volko
men. In eigen kring is het niet zo erg:
als leder maar iets van dat gerecht of
dat sausje heeft meegegeten, valt de
penetrante geur niet meer op Echter,
de werking van knoflook is zeer in
tens en dat bemerkt men niet alleen
aan de adem. maar ook aan de trans
piratie en andere lichaamsfuncties.
Veel tandartsen, fysiotherapeuten en
dergelijke lieden gebruiken de kleine
Japanse ..pareltjes" Jin Tan. Elke
dag een frisse morgendouche en
schoon ondergoed hoort er ook wel
bij
Vraag: Iemand, die het beslist goed
bedoelde, heeft mijn meubels een
beurt gegeven met een vette olie (ik
denk lijnolie of slaolie). Nu is alles dof
en plakkerig. Wat te doen?
Antwoord: Probeer het eens met een
doekje waarop een paar druppels ter
pentine zijn gegoten het oppervlak
weer schoon te krijgen.
Vraag: Bij het nagaan van mijn
stamboom bleek dat tussen eind de
cember 1862 en begin september
1863, zeven volwassenen waren over
leden. allen ongeveer ln dezelfde
streek van Friesland. Is er iets be
kend van een epidemie in die Jaren?
Antwoord: Over een bepaalde epide
mie kon men ons. met welk archief in
genoemde streek we ons ook in ver
binding stelden, niets zeggen. Men
vertelde ons wel over het geconcen
treerd voorkomen van pokken, chole
ra. typhus, dysenterie, tbc en in vroe
ger eeuwen zelfs de pest, zonder dat
zoiets een epidemische vorm kreeg
Men vermoedt dat het in het geval
van uw familieleden de cholera ge
weest zal zijn. Echter, in 1866 was er
wél sprake van een cholera-epidemie.
Vraag: Wat bedoelt men met wind
kracht 7 of 8. enz Wat zijn de nor
men daarvoor?
Antwoord: In 1805 ontwierp een En
gelse marineofficier. Beaufort (Engel
se uitspraax Boff udd) een schaalin-
deling voor de windkracht ln 13 klas
sen van 0 tot en met 12. Op deze
schaal volgt na het Beaufort num
mer. een algemene beschrijving van
windstil tot orkaan, daarna de ken
merken op zee (schuim, hoogte van
golven en vervolgens de kenmerken
te land (van windstil tot ontwortelde
bomen, enz.) en tenslotte de snelheid
(knopen, of meters per seconde). Tot
nu toe haalden we onze gegevens uit
het teleweerboek van Alan Watts (Te-
leboek NV Bussum) als we. aan de
hand van de wolken, ons aan weer
voorspellingen wilden wagen Maar
niet graag slaan we de berichten van
onze eigen weerman Hans de Jong'
over. terwijl we nu ook heel blij zijn
met het prachtige boek van Chriet
Tltulaer: De mens en het weer.
VRAAG: WIJ hebben een litho (pen
tekening?) van Willem v.d. Berg. se
dert ongeveer 1930. voorstellende eert
8cheveningse vissersvrouw. Wij zijn
er zeer op gesteld en willen graag iets
meer weten over deze schilder
.NTWOORD: Dat was inderdaad
een goede koop Willen H. v.d Berg.
geboren in 1886 te Den Haag. kreeg
eerst van zijn vader A. v.d. Berg les.
later van W. A Konijnenburg en C. F.
L. de Wild. Hij bezocht vele Europese
landen en vestigde zich in 1638 te
Amsterdam, waar hij hoogleraar was
aan de Rljks-akademle. Hij schilder
de. etste, lithografeerde, aquarelleer
de en tekende. In 1959 kreeg hij ln
Edinburgh de tweede prijs bij een
tentoonstelling van bijbelillustraties
Wij raden u aan eens het handboek
van P. Scheen op te slaan voor nog
meer gegevens en tevens met uw
„Vissersvrouw" zeer zorgvuldig om te
gaan.
VRAAG: Zoudt u ons aan de volledi
ge tekst kunnen helpen van het ge
dicht of lied (is het niet van Goethe?)
dat begint met de regels: Wer reitetso
spöt durch Nacht und Wind?
ANTWOORD: Dit was nu een vraag
die we direct konden beantwoorden
we zonden de vragensteller een foto
kopie van het gevraagde. Het gedicht
Erlkönig is van Qoethe en de muziek
van Schubert De muziek is zonder de
woorden al Indrukwekkend genoeg
De aanleiding tot het dichten was
Een vader komt voor zijn doodzieke
kind raad vragen bij de beroemde
Herr Doktor Goethe maar Goethe
was wel beroemd en een Doktor,
maar geen medicus. Het kind stierf
In het gedicht ervaart het kind het
geluid van de wind in de struiken en
de gierende vlagen van regen en mist.
als de stem van de boze kabouterko
ning. die met zijn leger van geesten
en nymphen het rennende paard ach
tervolgt De vader ziet niets, maar als
hij eindelijk zijn veilige onderdak be
reikt heeft, is het te laat voor het
kind.
VRAAG: Bij het spelen van een
volkslied staan burgers en militairen
in de houding President Carter
houdt dan de hand op zijn hart. Heeft
dat iets met zijn geloofsovertuiging
te maken?
ANTWOORD: WIJ hebben ook vorige
presidenten van Amerika en vele
Amerikaanse burgers dit gebaar zien
maken. Als men in uniform is. wordt
er gesalueerd. Als een vlag of een
volkslied iets voor een burger bete
kent. ls een dergelijk gebaar of saluut
ten volle op zijn plaats Wie gedwon
gen was te buigen of te knielen voor
de vlag van een overwinnaar en daar
na de vreugde genoten heeft van het
weerzien van de „schitterende kleu
ren" van de eigen vlag. als symbool
van vrijheid, weet dat een gebaar, als
door u genoemd, niet een leeg gebaar
is.
VRAAG: WIJ eten graag schorsene
ren (ook wel schorseneleni een ouder
wetse groente, waarvan het recept
geen moeilijkheden oplevert (Trou
wens dat staat ln elk goed kookboek)
Nu heb Ik goede pannen, die ik moet
ontzien. Vandaar dat ik graag een
ouderwets middel zou weten om het
plakken van het vrijkomende sap aan
de bodem van de pan te voorkomen
ANTWOORD: Schoonboenen en
voorkoken in een langwerpige geë
mailleerde pan (de zogenaamde ko-
nkjnenpan, die kan wel legen een
stootje). Nu komt ln alle recepten
terug In ruim water koken met azijn
en stoven in een sausje waarin het
kookvocht ls verwerkt Mijns inziens
zit het angeltje hierin Als Ik een roux
maak. moet ik flink roeren, want an
ders blijft er meer aan de bodem van
de pan zitten, dan ik prettig vind. U
zoudt het sausje apart kunnen serve
ren en niet daarin de schorseneren
laten stoven. Die pan kan met soda
erin een nachtje weken dat krast
niet en ruimt veel op.
VRAGEN over versjes, stukjes van
versjes, enz
ANTWOORD: Hoewel wij al heel dik
wijls verzocht hebben ons dergelijke
vragen niet meer te zenden, helpt zo'n
verzoek niet zo erg. Inderdaad heb
ben we een vrij groot archief van
allerlei versjes en verhalende liede
ren Vraagt men naar iets. dat we
toevallig daarbij hebben, dan zijn er
geen moeilijkheden. Voor de stapels
brieven met vragen, die door één sim
pel versje ontketend worden, hebben
w»* geen man- of vrouwkracht Het
zelfde geldt voor boeken of boekjes,
die men graag zou willen (terugiheb-
ben of bezitten, of zonder meer nog
eens lezen. Wij moeten dan verwijzen
naar het boekenantiquarlaat (de
adressen zijn bekend' en naar de
Openbare bibliotheken.
