gaat
met
Xecuties
Mauretanië wil nu
vrede met Polisario
Zware strijd
rondom Kampala
iet de haat, maar het recht drijft Wiesenthal
Pakistan boos na
staking hulp VS
PHILIPS GROOT IN GELUID
PHILIPS VIDEO CASSETTE RECORDER
3-Afrika
t alle
esten af
Muzorewa zoekt blanke stem
Albanië krijgt
railverbinding
met rest Europa
Mitterrand herkozen
Khalil bepleit
Arabische druk
PHILIPS
VIDEO OP Z7i BEST f2.450,-
Drie moorden
in Baskenland
Jinklijk eerherstel voor een integer man
'Jh
"Tag 9 april 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
5
(Reuter, AP, UPI) Sinds de revolutie van
lzijn er in Iran nu 64 mensen terechtgesteld. Gisteren
i er weer vijf bij. nadat zaterdag de executie van ex-
r Amir Abbas Hoveida vele protesten uit de buitenwe-
I uitgelokt.
Van onze correspondent
MADRID De nieuwe militaire machthebbers in Mauretanië zullen een meer westerse en
meer pro-Marokkaanse koers varen dan hun voorgangers van het „militair comité voor
nationaal herstel". Sterke mannen van het nieuwe regiem, het „militaircomité voor nationale
redding", zijn kolonel Ahmed Oeld Boesseif, die op zal treden als eerste minister, en Ahmed
Salam Oeld Sidi, vice-voorzitter van het comité.
it die protesten van de hand.
essijegeringen hebben niet de
n l|den ondergaan die wij heb-
fdi gemaakt. Hoveida diende
luid eringen, dus moeten zij wel
va ijn," zo zei de huidige vice-
enffXmir Entazam.
een revolutionaire
its|k in het geheim aan de be-
van twee generaals en een
*r begonnen. Ook Hoveyda
et geheim proces ter dood
gen eld. Ni uw bij deze proces-
in jfat er een regeringsvertegen-
sitj^r bij aanwezig is.
{nier Entazam zei zaterdag-
it de regering niet tevoren
de licht over de doodstraf voor
Hij bevestigde dat premier
tegen geheime berechtin-
revolutionaire rechtbanken
dat hij instemt met de ge-
dat vroegere medewerkers
sjah bestraft dienen te
liet
TM
vij
IÉ
tonibas Hoveida is dertien jaar
riejrste minister geweest. Hij
de chouwd als de architect van
w industrialisering van Iran,
nse ikte doordat de infrastruc-
e aanpassing van het volk er
ersBjke tred mee wisten te hou-
>ed,sjah ontsloeg hem in augus-
nadat er in het parlement
as geuit op de sterke inflatie
e tekorten waarmee het land
;n had.
op
rzii
oai maanden later, nog steeds
'AD (AP. DPA) De Zuid
regering heeft gisteren
ageerd op protesten in Wes-
den tegen de terechtstelling
rarte student Solomon Mah
di
Jpjwklaring spreekt de regerig
1 ctieve verontwaardiging" na
;r* tie van Mahlangu, die vrij-
ve opgehangen wegens mede-
ll< >'4 aan de moord op twee
Zuid-Afrika noemt de pro-
het buitenland „schokkend
rtrijdig" en wijst erop dat
i. zich ook niet mengt in de
len die andere landen tref-
■^geweld tegen te gaan. De
■A|g noemde met name de pro-
lluit Groot-Brittannië, West
en Nederland.
de Zuidafrikaanse minister
enlandse zaken, Roelof Bo-
e ambassadeurs van Wester-
1 op de hoogte heeft laten
an de verklaring is de hou-
N 1 deze landen in de zaak-
lk 1 „absoluut onverenigbaar
j j eigen acties tegen het terro-
am van Solomon Mahlangu
geheim door de Zuidafri-
lolitie begraven, terwijl zijn
tóen vergeefs op een andere
laats stonden te wachten.
m erdag door vrienden van de
1 ekendgemaakt. Enkele dui-
etogers gingen uiteen nadat
p i had toegegeven dat de be-
.al op de gemeentelijke be-
jg its was geschied
onder het bewind van de sjah, werd
Hoveida gearresteerd in verband met
een onderzoek naar corruptie. Voor
de aanhangers van ayatollah Kho
meini bleef Hoveida echter het sym
bool bij uitstek van het regime dat
hen zo lang had onderdrukt. Zijn dui
delijk westerse belangstellingen en
zijn westerse opvoeding waren in het
nieuwe Iran ook geen voordelen.
Daarbij kwam dat hij vrijmetselaar
was een bij de bevolking zeer ver
dacht instituut en dat zijn vader
het Baha'i geloof aanhing. Hoveida
heeft regelmatig verzekerd geen vol
geling van dit geloof te zijn, maar hij
werd door vrijwel niemand geloofd.
De Baha i's staan de laatste maan
den veelvuldig aan vervolging bloot.
Bom
In een moskee in Teheran zijn zater
dagavond vijf leden van de islamiti
sche revolutionaire garde gedood en
drie gewond toen zij trachtten een
daar geplaatste bom onschadelijk te
maken. De bom was waarschijnlijk
bedoeld als protest tegen de dood van
Hoveida.
Verscheidene buitenlandse regerin
gen, waaronder die van de Verenigde
Staten en Nederland, hebben hun be
zorgdheid uitgesproken over het pro
ces en de executie van Hoveida.
Bij Hoveida's berechting zijn enkele
Iraanse journalisten toegelaten. Vol
gens hen was de ex-premier beschul
digd van spionage voor het Westen en
het zionisme, van samenzwering te
gen de onafhankelijkheid en veilig
heid van Iran door regeringen te vor
men die werktuigen waren in de han
den van Engeland en de Verenigde
Staten, van deelneming aan heroïne
smokkel uit Frankrijk en van uitbe
taling van Irans olie-inkomsten aan
de sjah en keizerin Farah.
In overeenstemming met de nieuwe
wetten had Hoveida geen advocaat
en kon hij niet in hoger beroep gaan.
Hoveida verweerde zichzelf door alle
schuld op de sjah te schuiven, aldus
de aanwezige journalisten. Niet hij,
maar de sjah zou de geheime dienst,
de gehate Savak, hebben bestuurd.
De gouverneur van Irans centrale
bank, dr. Mohammed Moclavi, heeft
gisteren in een interview met het
weekblad An Nahar een geheel nieuw
economisch beleid aangekondigd. De
nadruk zal niet langer liggen op de
industrie, maar op de landbouw.
Het land zal voortaan net zoveel olie
produceren als het nodig heeft om in
zjjn bestaan te voorzien. Dalen de
olieprijzen, dan produceren we meer.
aldus Moclavi.
SALISBURY (Reuter, UPI) De
Rhodesische guerrillaleider Nkomo
heeft gisteren nijdig gereageerd op
een voorstel hem de eerste president
van het door zwarten geregeerde
Zimbabwe-Rhodesië te maken. Het
voorstel was zaterdag gedaan door
Sithole, een van de drie zwarte me
dedingers in de Rhodesische verkie
zingen van 17 april.
Sithole had laten weten dat als zijn
partij zou winnen, Nkomo president
zou kunnen worden. „Vertel Sithole
dat hij naar de pomp kan lopen. Ik
wil geen president zijn van die rom
mel", was de reactie van de guerril
laleider in Dar es Salaam, waar hij
een topconferentie van leiders van
de „Frontlijnstaten" over de verkie
zingen in Rhodesië bijwoonde.
In de hoofdstad Salisbury maakte
bisschop Abel Muzorewa een verkie-
zingstoernee door zwarte en blanke
wijken. Op de foto schudt hij de
handen van een blanke aanhanger.
Tot voor kort was het in Rhodesië
ondenkbaar dat een zwarte ooit nog
eens onder blanken stemmen zou
proberen te winnen.
NAIROBI (UPI, Reuter, AP) Tanzaniaanse troepen hebben
het afgelopen weekeinde rond de Oegandese hoofdstad Kam
pala zware strijd geleverd met het leger van president Amin,
maar zijn er niet in geslaagd in de stad binnen te dringen. De
positie van Amin is echter verder verzwakt doordat zes
Westerse oliemaatschappijen alle leveranties aan Oeganda
hebben stopgezet.
Oeld Boesself was geen lid van de
groep die op 10 juli 1978 de macht
overnam van de toenmalige presi
dent Oeld Dadah. Vanaf 1976, toen de
oorlog met het front Polisario begon,
was Oeld Boesseif commandant van
het Mauretaanse opperbevel. Later
was hij miniter van visserij. De nieu
we premier was een vertegenwoordi
ger van de groep binnen het regime
die de oorlog in de Sahara wilde be
ëindigen „in goed overleg met Marok
ko". Spanje heeft zeer tegen de zin
van Algerije en Polisario destijds
de Spaanse Sahara verdeeld tussen
Marokko en Mauretanië. Vooral te
gen Mauretanië heeft de guerrilla van
Polisario veel succes).
Naast de Sahara-oorlog en de cata-
trofale economische situatie van
Mauretanië waren het vooral de con
flicten tussen de zwarte bevolking uit
het zuiden en de blanke bevolking uit
het noorden waardoor het vorige regi
me zijn greep op het land verloor. De
zwarten voelen zich achtergesteld bij
de Arabische en berber-stammen.
is bang voor een Mauretaans-Saha-
raanse eenheid aan zijn noordgren
zen. President Senghor van Senegal
dreigt van tijd tot tijd dat hij in de
Verenigde Naties het zelfsbeschik-
kingsrecht van de zwarte bevolking
in Mauretanië zal eisen als deze echt
bedreigt wordt. Senegal heeft ook al
sinds enige tijd militaire versterkin
gen aan zijn noordgrens samenge
trokken. Enkele dagen geleden werd
een „bevrijdingsfront voor de zwarte
bevolking in Mauretanië in de Sene
galese hoofdstad Dakar aan de pers
gepresenteerd. Het nieuwe „militair
comité voor nationale redding" heeft
verscheidene negerofficieren in zijn
gelederen opgenomen om het gevaar
Ur bezweren dat in Mauretanië een
burgeroorlog uitbreekt
Spanning
De door Tanzaniaanse troepen ge
steunde Oegandese opstandelingen
zijn het afgelopen weekeinde op on
verwacht sterke weerstand van het
leger van Amin gestuit. Zij slaagden
er niet in verder te komen dan de
buitenwijken langs de zuidelijke uit
valsweg van Kampala naar Entebbe.
Bewoners van de hoofdstad maakten
melding van zwaar artillerievuur in
de verte, dat hun huizen deed
schudden.
Alles wees er op dat president Amin,
in een laatste wanhopige poging zijn
militaire bewind voor de ondergang
te behoeden, nu ook zijn in het noor
den gelegen troepen naar de hoofd
stad heeft gedirigeerd. Amin werd
zaterdagavond gesignaleerd in de in
dustriestad Jinja, zestig kilometer
ten oosten van Kampala. Hij zou zijn
hoofdkwartier verplaatst hebben
naar enige kilometers buiten de
hoofdstad. Waarnemers verwachten
dat door het snel groeiende tekort
aan olie en de terugtocht van de
Libische hulptroepen Amin niet lang
meer stand zal kunnen houden. Di
plomaten in Kampala hebben het af
gelopen weekeinde het vertrek beves
tigd van de Libische soldaten, die
Amin te hulp waren gekomen, met
medeneming van hun doden.
De militaire bevelhebber in de hoofd
stad heeft de bewoners bevolen van
daag weer aan het werk te gaan. Hij
dreigde hard op te zullen treden te
gen mensen die dit bevel negeren.
Volgens inwoners van Kampala die
de stad niet meer uit kunnen en met
angstige spanning de naderende
strijd afwachten, is de centrale bank
van Oeganda gesloten en is normaal
economisch leven niet meer mogelijk.
Tanzaniaanse troepen hebben zon
dag de stad Fort Portal ingenomen.
Daarmee is vrijwel het gehele zuiden
van Oeganda in Tanzaniaanse han
den. Militairen in de Tanzaniaanse
hoofdstad Daf es Salaam ontkenden
dat het vliegveld Entebbe weer in
handen zou zijn van Amin. Volgens
een militaire woordvoerder in Tanza
nia is Kampala bijna geheel omsin
geld en kan de stad ieder moment
vallen.
In januari verschenen, voor het eerst
sinds het militair comité van natio
naal herstel aan de macht kwam.
muuropschriften in de hoofdstad
Mouakchott tegen het nieuwe regi
me. Kreten als „Herwaardering van
het zuiden", „Weg met het racisme"
en „Gelijkheid van culturen" onder
streepten de verlangens van de Mau
retaanse negers. De spanning tussen
de zwarte en blanke bevolking van
Mauretanië dateert van 1966. toen
Oeld Dadah besloot dat het Arabisch
de tweede nationale taal van Maure
tanië zou worden. De Frans-georiën
teerde zwarte bevolking (40 procent
van het totaal) voelde zich bedreigd.
Maar Oeld Daddah wist de twee par
tijen min of meer te verzoenen. De
nieuwe president Oeld Saleck werd er
echter door de Mauretaanse negers
van beschuldigd dat hij het Frans
geheel wilde afschaffen.
De anti-Arabische gevoelens werden
aangewakkerd door Senegalese en
Marokkaanse provocateurs. Senegal
ISLAMABAD/WASHINGTON (UPI, Reuter) Pakistan ont
kent dat het kernwapens wil maken en beschuldigt de Vere
nigde Staten van discriminatie nu de regering-Carter heeft
besloten de ontwikkelingshulp aan Pakistan te staken. Het
Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft laten
weten dat Pakistan geen hulp meer zou krijgen, omdat het
land een kerncentrale bouwt die voor kernwapens geschikte
brandstof kan maken.
WENEN (Reuter. AFP) Het zal in
de toekomst mogelijk zijn per trein
naar Albanië te reizen. Albanië en
Joegoslavië hebben een overeen
komst getekend voor een veertig kilo
meter lange railverbinding tussen de Rhnpftn
twee landen. De trein zal lopen van
Titograd naar Shkoder, in het noor
den van Albanië.
Een woordvoerder van het Pakis
taanse ministerie antwoordde daar
gisteren boos op: „Wij ontkennen ten
stelligste dat achter Pakistans vreed
zame plannen de bedoeling schuilt
kernwapens te ontwikkelen." Hij
voegde eraan toe. dat Zuid-Afrika,
Israël en India kernwapens kunnen
vervaardigen maar niet hetzelfde lot
ondergaan als Pakistan. „Pakistan,
dat zijn nucleaire installaties onder
werpt aan internationale inspectie,
wordt evenwel beroofd van economi
sche bijstand."
In Washington zei woordvoerder
Hodding Carter dat Pakistan de stop
zetting van de Amerikaanse hulp had
kunnen voorkomen door president
Carter de verzekering te geven dat
het land geen kernwapens zou ver
vaardigen. Volgens Hodding Carter is
de maatregel een logisch voortvloei
sel uit bestaande wetten.
Voor de komende achttien maanden
zou Pakistan ongeveer 160 miljoen
gulden aan Amerikaanse hulp krij
gen. Vroeger was Pakistan een van de
trouwste bondgenoten van Washing
ton in Zuidoost-Azië. De laatste jaren
heeft het echter meer een niet-gebon-
den koers gevaren en toenadering ge
zocht tot China en de Sowjet-Unie.
Pakistan heeft zich altijd ernstige
zorgen gemaakt over de nucleaire be
doelingen van het buurland India,
dat al met succes een kernwapen
heeft beproefd.
ken heeft met de executie van Zoelfl-
kar Ali Bhoetto. Het samenvallen er
van met de storm van protest in vrij
wel de hele wereld tegen de ophan
ging van de ex-premier zou geheel
toeval zijn.
In Pakistan is gisteren een eind geko
men aan de vele betogingen tegen
Pakistans president Zia Oei Haq. In
verscheidene plaatsen is de politie
vervangen door militairen. Bij botsin
gen tussen betogers en overheid zijn
zeker vier doden gevallen. Alleen al in
de provincie Sind, Bhoetto's thuis
land. heeft de politie meer dan zeven
honderd mensen gearresteerd.
De president heeft voor zaterdag een
conferentie belegd met regerings- en
provincie-leiders om een beleid vast
te stellen voor behandeling van beto
gingen tegen de regering. Waarne
mers in Islamabad verwachten dat
het leger nog harder zal gaan optre
den. Dergelijke conferenties worden
slechts zelden gehouden en alleen bij
zeer ernstige problemen.
Militaire rechtbanken in het land ver
oordelen de gearresteerde demon
stranten van de laatste dagen tot
celstraffen van zes maanden tot een
jaar of tot vijf d tien stokslagen.
Vrouwen en minder valide betogers
mogen als gunst de stokslagen zit
tend ondergaan.
Hodding Carter verzekerde, dat de
Amerikaanse maatregel niets te ma-
ADVERTENTIE
METZ (Reuter) De Franse socialis
tische partij heeft Francois Mitter
rand herkozen als leider. Maar de
verdeeldheid in de partij is groter dan
ooit. Na uren discussiëren werden de
afgevaardigden het niet eens over een
beleidsverklaring die alle rivalen te
vreden kon stellen.
Michel Rocard, de man die voor grote
onrust zorgde door Mitterrand de lei
ding van de socialistische partij te
betwisten, zei na afloop van het drie
daagse congres dat hij en zijn mede
standers nu in de oppositie zijh ge
drongen.
Bij de laatste stemming over een be
leidsverklaring kreeg Rocards versie
21 procent van de stemmen. Maar
ook het voorstel van Mitterrand haal
de het niet: 47 procent. Rocards
bondgenoot Pierre Mauroy kreeg 17
procent voor zijn motie, en de linker
vleugel haalde 15 procent.
De strijd tussen Mitterrand en Ro
card is vooral van belang voor de
presidentsverkiezingen in 1981. Ro
card wil dan zonder de communisten
de slag ingaan. Mitterrand leidde de
vorige keer het uiterst moeizame ver
bond tussen socialisten en commu-
nisten.
CAIRO (Reuter, AP) De Egypti
sche premier Moestafa Khalil vindt
dat de Arabische staten economische
druk op het Westen moeten uitoefe
nen om langs die omweg Israël te
dwingen de bezette gebieden terug te
geven.
Dat geldt voor Philips televisie dus ook voor
Philips vcr. Plus echte kleuren, bedienings
gemak en de zekerheid van de unieke
Philips vcr-service met de speciale
blauwe garantiekaart
üw handelaar weet daar alles van.
nieuwe bruto adviesprijs]
Horeca Spanje staakt
MADRID (Reuter, UPI) De Spaan
se politie is in Baskenland een felle
klopjacht begonnen op de daders van
de moord op drie agenten, zaterdag
avond in de plaats San Sebastian. De
politie neemt aan dat de moord is
gepleegd door leden van de Baski-
sche afscheidingsbeweging ETA. De
drie slachtoffers werden met machi
negeweren onder vuur genomen toen
zij voor hun politiepost stonden.
In Malaga en langs de Spaanse Costa
del Sol is het horecapersoneel giste
ren in staking gegaan om de eis voor
hoger loon kracht bij te zetten. De
staking in dit gebied, waar al enkele
duizenden buitenlandse toeristen
zijn aangekomen, zal waarschijnlijk
de gehele paasperiode voortduren.
Zestig tot tachtig procent van alle
hotels hier zou door de staking wor
den getroffen.
;g»nneke Wijgh
>et voor Simon Wiesenthal. de directeur van het Joods Documen-
ntrum in Wenen, een dubbele genoegdoening betekenen als hem
ten huize van de Nederlandse ambassadeur in Wenen de
idkelen behorende bij het commandeurschap in de orde van Oranje-
1 worden opgespeld. Wiesenthal is een van de eerste Oostenrijkers
ie een dergelijke hoge onderscheiding is verleend. Daarnaast
at het lintje ook een koninklijk eerherstel.
id^r werd Wiesenthal gepasseerd voor
lusprijs. Het ontbrak hem. aldus de
itgeleerden Enschedé en Rüter,
Jrlijk Erasmiaanse eigenschappen
m intie, vermogen tot relativeren en
!en mens kan nauwelijks bevroe-
a e opmerking Wiesenthal het meest
I iwetst.
krijgt de Nederlandse onder-
dfe ter gelegenheid van zijn zeventig-
lardag. Het feest is reeds op 31
r in alle rust en kalmte gevierd.
5aimmers had hij uitgebreide felicita-
I irwachten? De mensen over de hele
jejie hem hoogachten, hoeven niet op
[a eüjke gelegenheid te wachten om
ipfpathie te betuigen. De mensen die
a en. en dat zijn er in Oostenrijk
niebben niet de beleefdheid gehad
atpdbrieven voor één dag te vervan-
een felicitatiekaart.
ij i die zijn bloed wel kan drinken, is
Bruno Kreisky, de kanselier van Oosten
rijk. Hij laat geen gelegenheid onbenut om
zijn gal te spuwen. Vorige maand nog, tij
dens het proces tegen Peter Michael Ljn-
gens, de hoofdredacteur van het Oosten
rijkse weekblad Profil, vergeleek hij de
werkwijze van Wiesenthal met de methodes
van de maffia. „De activiteiten van Wie
senthal", zei Kreisky, „geven blijk van een
ideologie, die omgekeerd correspondeert
met het nazisme."
Het is niet de eerste keer dat Kreisky een
opmerking in die richting maakt. In 1970
schold hij Wiesenthal uit voor een Joodse
fascist. En in 1975 schokte hij de wereldopi
nie door Wiesenthal voor een collaborateur
uit te maken.
Vete
De vete tussen Wiesenthal en Kreisky is de
vete tussen de Jood en de geassimileerde
Jood. Wiesenthal voelt zich in de eerste
plaats de representant van de zes miljoen
werking met notoire nazi's als Friedrich
Peter, de liberale voorman, die het IJzeren
Kruis heeft verdiend met het uitroeien van
Joodse vrouwen en kinderen.
Wiesenthal wijst keer op keer op het zwarte
verleden van Kreisky's naaste medewer
kers. Zodra Kreisky een minister benoemt
die op zijn zachtst gezegd niet geheel on
kreukbaar is, tikt Wiesenthal de kanselier
in het openbaar op de vingers. Die terecht
wijzingen zijn Kreisky een doorn in het oog.
In 1975 heeft Kreisky geprobeerd voorgoed
met zijn tegenstander af te rekenen. Hij
suggereerde dat Wiesenthal in de oorlog
met de nazi's had samengewerkt en aan die
samenwerking zijn leven te danken had.
Wieselthai diende een aanklacht in wegens
smaad. Maar toen de sociaal-democratische
partij van Kreisky dreigde met een parle
mentaire enquête, trok Wiesenthal de aan
klacht weer ln. Op dezelfde dag kondigde
hij aan dat hij zijn opsporingswerkzaamhe
den in Oostenrijk zou beëindigen.
'Voormaligen'
Simon Wiesenthal.
Joden, die tijdens de Tweede Wereldoorlog
zijn vermoord. Kreisky voelt zich in de
eerste plaats de sociaal-democratische poli
ticus, die de touwtjes in de Donau-repu-
bliek in handen wil houden. Zijn Joodse
afkomst weerhoudt hem niet van samen
Wat had een zo integer man als hij te
vrezen? Men moet iets van het politieke
klimaat in Oostenrijk weten om Wiesen-
thals beweegredenen te begrijpen. Het land
kent een ongewoon hoog aantal „Voormali
gen", mensen die lid zijn geweest van de
Hitler-Jugend, de NSDAP, de SA, de SS en
soortgelijke organisaties. Velen van hen
hebben later een hoge functie veroverd ln
de politiek, de vakbeweging, de rechtspraak
en de ambtenarij.
Het is niet voor niets dat bijna alle proces
sen die in Oostenrijk tegen ex-nazi's zijn
gevoerd, tot vrijspraak hebben geleid. Toen
Franz Murer, die als „de slachter van Wil
na" verantwoordelijk is voor de dood van
zeker 80.000 Joodse inwoners van Litauen,
in 1963 door de rechtbank in Graz werd
vrijgesproken, waren die dag de bloemen
winkels in Graz geheel uitverkocht.
In Nederland is Wiesenthal bekender dan in
zijn eigen land. Menig verslaggever loopt
met zijn telefoonnummer op zak, voor het
geval hij Wiesenthal moet bellen in verband
met een opsporingszaak. Weliswaar heeft
hij zijn werkzaamheden voor de Oostenrijk
se justitie beëindigd, maar buiten Oosten
rijk is hij nog uiterst actief. Vorig Jaar nog
spoorde hij Franz Wagner op. de voormalige
ondercommandant in Treblinka en Sobl-
bor, die een nieuw leven was begonnen in
Brazilië. Hij was Nederlandse Journalisten
behulpzaam bij hun nasporingen in de zaak
Pieter Menten, en bij hun zoek-actles naar
ex-nazi's als Siert B.
Geen wraak
Het is niet de wraak die Wiesenthal drijft,
maar de rechtvaardigheid. Wiesenthal in
Elseviers Magazine: „Van de duizend men
sen die mij kennen, zuilen er waarschijnlijk
negenhonderd geloven dat ik iemand ben,
die verteerd wordt door haatgevoelens. Ik
zal u wat zeggen: Wanner ik de Duitsers zo
was blijven haten als in de eerste twee jaar
na de bevrijding, was ik al lang met dit werk
gestopt. Toen ik uit Mauthausen kwam.
haatte ik alle Duitsers, schuldig of onschul
dig. Maar mijn haat verdween. Haat is niet
de drijfveer voor mijn werk. Ik ben met
het opsporen van nazi-misdadigers doorge
gaan, niet omdat ik haatte, maar omdat ik
vond dat ik voor een rechtvaardige zaak
vocht."
Vijfde gebod
Wiesenthal is faliekant tegen persoonlijke
vergeldingsacties. Jonge heethoofden die
op zijn Weense kantoor de adressen komen
vragen van ex-nazi's om hun vermoorde
familieleden te wreken, spreekt hij langdu
rig toe. Tegen Jacob Brodi, getuige in het
proces tegen de moordenaar van zijn kind
Franz Murer. zei Wiesenthal toen hem ver
teld werd dat Brodi met een mes op zak de
rechtszaal binnen wilde: „Jacob Brodi. U
kent het vijfde gebod. „GIJ zult niet doden."
Ik zou graag willen dat niet u maar Murer
straks wegens moord wordt veroor
deeld
De opmerkingen van Rüter en Enschedé,
dat het Wiesenthal ontbreekt aan toleran
tie. vermogen tot relativeren en humor, zijn
dan ook niet erg doordacht. Wie Wiesenthal
ontmoet komt direct onder de Indruk van 's
mans humor en zijn vermogen om de zaken
van elkaar te scheiden. In zijn archief heeft
hij de namen van honderdduizenden, maar
slechts van zeshonderd de ergste heeft
hij een dossier aangelegd. Hij laat de
„kleintjes" met rust. Behalve als een van
hen probeert directeur te worden van een
school. Want nazi's mogen van Wiesenthal
veel worden, maar niet de opvoeders van
een nieuwe generatie.