]ARP-feest: bloemen voor een overledene
FAM
'Neutronenbom is onmenselijk wapen'
stook wat graadjes lager
fieuwe acties van
rerpleegkundigen
Betogingen tegen kernenergie
5% extra verstandig met energie
móet toch haalbaar zijn:
Si0
P!
'Nederlandse volk zakt
naar niveau dorpscafé'
M
KWISPEL
DAT IS GÓED VAN DE BAAS!
WANT'T IS GOED VOOR DE HOND.
Weemoed over gemeenschappelijke erfenis
Jitbreiding personeel niet voldoende'
VOOR MAZDA
fpgent durft in
ersleten uniform
Straat niet op
de stofzuiger
met de vele
extra's
Verbrugh (GPV) voor nationaal kabinet
Centrale in Borssele bestormd
Mansholt: cijfers
over kencentrales
zijn misleidend
Andriessen pleit
voor vakantie
in eigen land
VU houdt studiedag tegen kernbewapening
[83Bang&Olufsen
Bon
Rita
ANDAG 9 APRIL 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Willem Breëdveld
ERDAM Wat is het, wat de
inenbroeders duidelijk hebben
jïïen maken toen zij zaterdag ten
^ale van 2400 optrokken naar de
Jotterdamse Doelen om daar het
O-jarig bestaan van de Anti-Revo-
ionaire Partij te vieren?
as het uitbundige feestvreugde
?er deze unieke mijlpaal van de oud-
politieke partij van ons land? Het
verstoorbare geduld waarmee de
bilerenden de vele toespraken aan-
orden. duidde daar allerminst op.
ooJrouwens de bezorgdheid die daarin
eid aorklonk bevatte nauwelijks een
/an nsporing in die richting. Integen-
'Pei
de gezelligheidsbabbels en
aaksels van het duo Gerard van
weljen Berg en Tanja Koen, vermochten
et die intense vreugde te bewerk-
ij fclligen die naar ve;luidt wel zo
phi varen wordt in menigvuldige huis-
Maar om een of andere reden
rin
schikte men zich op het eerbiedwaar
dige platform van Abraham Kuyper
toch wat onwennig in de huiska
mergenoegens van hun quiz. Welis
waar moge als vergoeilijking gelden,
dat het hier ging om een toetsing van
de anti-revolutionaire kennis, maar
toch, spelletjes op een anti-revolutio
naire bijeenkomst? Wie had dat ooit
kunnen denken.
Voor vele anti-revolutionairen was
het trouwens al heel wat hun calvinis
tisch gevoel voor soberheid op de
proef gesteld te zien bij een ware
hoorn des overvloeds. In de wandel
gangen, de hal; overal stonden rijk
beladen kraampjes met uitstekende
hapjes en drankjes. Toch werd er
opvallend ingetogen en dan nog uit
sluitend op de voorgeschreven tijden,
namelijk in de pauzes gebruik van
gemaakt.
Geen echte feestvreugde dus. Trou
wens, voor anti-revolutionairen is dit
niets bijzonders. Maar om zoveel op
hef te maken over een mijlpaal, het
jezelf duidelijk in een etalage te kijk
zetten heeft ARP'ers nooit zo gele
gen. Was men destijds het 75.jarig
jubileum ook niet vergeten en heeft
men niet achteraf nog een gedenk
boek moeten samenstellen?
Nee, er was bijna geen ARP-bijeen-
komst waarin dit element geen over
heersende factor was, want er was
altijd wel iets om ongerust over te
zijn: verontrusting over het functio
neren van de grondslag, verontrus
ting over de politieke koers, veront
rusting over de kernbewapening
(steevast aangeduid als een diaboli
sche bedreiging) en de laatste jaren
ook veel verontrusting over het voor
uitgangsgeloof.
Vanuit die verontrusting stonden de
anti's vaak vierkant tegenover el
kaar, waste men elkaar duchtig de
oren. Maar zag men toch ook altijd
weer kans elkaar uiteindelijk te vin
den op een politieke lijn. Het gaf de
ADVERTENTIE
spanning aan anti-revolutionaire bij
eenkomsten die het altijd tot een
boeiend gebeuren maakte.
Het was ook precies de afwezigheid
van die verontrusting, die aan het
jubileum iets onwezenlijks gaf. Want
de anti's waren bijeengekomen om
afscheid te nemen van een politieke
partij, om zich nog eens te verwar
men aan de wapenfeiten uit het verle
den. Daar ging het in de eerste plaats
om. te kijken naar de gemeenschap
pelijke erfenis. Het was immers de
laatste keer, dat men zo massaal in
het vertrouwde partijverband bijeen
was. Een zekere weemoed overheer
ste daarom. Weliswaar droegen alle
jubileumgangers een feestelijk bloe
metje. maar het waren bloemen voor
een overledene. De ARP zal als partij
voorgoed tot het verleden gaan
behoren.
In die sfeer past het niet de degens te
kruisen over concreet aan de orde
zijnde politieke hangijzers. Zo goed
als het niet past meteen al te gaan
vechten over de erfenis van de overle
dene.
Wie zaterdag echter goed naar de
anti's heeft geluisterd, behoeft er zich
nauwelijks zorgen over te maken of
de erfenis in de toekomst wel tot
gelding gebracht zal worden.
ARP-partijvoorzitter Hans de Boer
maakte bij voorbeeld heel nadrukke
lijk de „architectonische kritiek" van
Abraham Kuyper tot de zijne. „Wij
zullen er elkaar aan moeten herinne
ren. dat we nooit de weg van de
minste weerstand mogen kiezen, hoe
verleidelijk die ook is. Architectoni
sche kritiek is tot het hart gerichte
kritiek, omdat het hart de richting
van het antwoord bepaalt. In de poli
tiek geldt voor ons „niet de vrijheids
boom. maar het kruis" dat als ge
denkteken leder leven nieuwe impul
sen kan geven en dat genezend op de
samenleving inwerkt", aldus De
Boer. „Niet de vrijheidsboom, maar
het kruis", het is de titel van de
redevoering die Kuyper op de tiende
deputatenvergadering van de Anti-
Revolutionalre Partij uitsprak en die
de jubileumgangers dit keer als aan
denken mee naar huls kregen.
En als we de architectonische criticus
van de Anti-Revolutionaire Partij bij
uitstek, dr. Bob Goudzwaard, mogen
geloven, zal dat kruis in de toekomst
geen geringe opgave blijken te zijn.
In een indrukwekkend betoog schet
ste hij de problemen waarvoor onze
maatschappij in de komende decen
nia zal komen te staan: de grootscha
ligheid die ons al meer kwetsbaarder
maakt, de noodzaak van inkomens
matiging, van energiebesparing, van
de toenemende tweedeling van de
samenleving tussen een heersende
sociaal-economische elite en een on
redelijke massa die in afdelingen van
tienduizenden steeds opnieuw het
Binnenhof zal bevolken zal om van de
overheid te eisen wat men zelf door
enige terughoudendheid te betrach
ten niet wil opbrengen.
Al die kwalen stoelen volgens Goud
zwaard uiteindelijk op de geest van
het oeverloos vertrouwen in eigen
prestatie en vooruitgang, op de geest
van zeggenschap die aan geen inhou
delijke norm gebonden is, in de wil
om door menselijke autonomie nieu
we werelden te scheppen en oude af
te breken.
Daartegenover plaatste Goudzwaard
de erfenis van Groen van Prinsterer
en van Kuyper: de grondtoon van het
volkskarakter waarin men weet heeft
van normen, waarvoor overheid en
onderdaan zich hebben te buigen,
omdat echte normen geen belemme
ringen zijn voor de vrijheid, maar
juist de weg zijn waarop wij pas vrij
heid kunnen ervaren en zegen zullen
zien. Tegenover de bandeloosheid
van de revolutie, de Thora van het
Evangelie, dat was het vaandel waar
achter zij de kleine luyden van meer
dan een eeuw geleden poogden te
verenigen.
Goudzwaard besloot met deze wens
„Honderd jaar zijn voorbijgegaan,
het beslaat dat gedeelte van wat in de
ogen van de Heer voor één dag telt:
we vragen Hem ons te bewaren bij de
opdracht waartoe Hij ons in de poli
tiek blijft roepen onverschillig of
dat is in het organisatorisch verband
van een anti-revolutionaire partij,
een christendemocratisch appél of
niet.
Duidelijker kon Goudzwaard niet
hebben gezegd dat het anti-revolutio
naire denken door zal gaan ARP of
niet. Daarmee roept hij toch enigs
zins het beeld op van de tarwekorrel,
die stervende het dertig-, zestig- tot
honderdvoudige aan vrucht voort zou
brengen. Voorwaarde is echter wel
dat de korrel in vriichtbare aarde
valt. Dat zal de komende jaren moe-
ton blijken.
ADVERTENTIE
een onzer verslaggevers
ECHT De actiegroep 'COZ, meer personeel rond het
gaat nog .deze week nieuwe acties voorbereiden, die een
ere uitbreiding van het aantal verpleegkundigen moeten
erkstelligen. Ze vindt een uitbreiding met vijfduizend
insen. zoals het COZ dat vrijdag heeft besloten een eerste
(gin, maar nog veel te weining om aan de nijpende perso-
lelssituatie in de ziekenhuiswereld een eind te maken.
ADVERTENTIE
EN.ECHTE SERVICE
WOET U NAAR
Sam v. HouUnstr. 199
iilJVlti a'dam. Gauzanvald r
MMfl, Bij hal CBR
135103-113016
-CIAAL"VOOR GROTE WAGENPARKEN
il] TRECHT (ANP) De Nederlandse
11 olitieman voelt zich in zijn hemd
tzet door de zeer gebrekkige kle-
ingverstrekking van de overheid. De
jn 'gemeen Christelijke Politiefedera-
en'e (ACP) maakt in haar blad „Kon-
ndakt" melding van dagelijkse klach-
:el Mi van politiemannen, die in hun
I lak rsleten uniformen de straat
;t aast niet meer op durven. Volgens
ui e ACP is het de schuld van het
di dministratieve systeem, dat veel po-
iemannen nu al twee jaar in hetzelf-
i epak lopen. „Nieuwe uniformen zijn
genoeg maar ze worden gewoon
et verstrekt", aldus de ACP.
et systeem van kledingverstrekking
oor de overheid knelt al sinds 1977,
:t jaar waarin de politieman niet
'u nger voor zijn eigen pak hoefde te
2. irgen maar er gratis een van de
rerheid kreeg. De besparing op bur-
erkleding wordt van het salaris van
t politieman ingehouden. Eind 1977
eek de algemene inspectie van de
'spolitie zich in de behoefte aan
formen misrekend te hebben en
voorraad was in een mum van tijd
itverkocht". De politieman stond
>ms meer dan een halve dag In de rij
II >or een kleding-auto, om ten slotte
51 'et niet meer dan een stropdas of
10 in pet op het bureau terug te
omen.
ADVERTENTIE
100% NE DHR LANDS
FABRIKAAT
Vraag gratis
kleurenfolder
I ML Kieurenioiaer 0
naam:
adres:
Plaats:
Gngcfrankccrd opsturen
naar: FAMi
fam Antwoordnr. 42,
360HVB Maarssen
FAM»
Volgens de actiegroep moet er zeker
tienduizend man personeel bijkomen
om de achterstand in te lopen. Ze wil
dan ook de Ziekenfondsraad en
staatssecretaris Veder-Smit ertoe be-,
wegen aan haar verlangens voor per
soneelsuitbreiding meer tegemoet te
komen.
Overigens beschouwt de actiegroep
het wel als positief, dat de ziekenhui
zen, verenigd in de Nationale Zieken
huisraad (NZR) in het COZ-overleg,
niet door de knieën zijn gegaan, en de
uitbreiding met vijfduizend arbeids
plaatsen te weining bleven vinden.
De NZR wilde oorspronkelijk net als
de actiegroep, dat er tienduizend
man personeel bij kwam. In een later
stadium zakte de NZR naar een com
promis van zevenduizend man dit
als een uiterste bod maar ook dat
haalde het niet in het COZ.
Staatssecretaris Veder-Smit heeft nu
twee maanden de tijd om te laten
weten of ze met de beslissing van het
COZ instemt. Of dat zal gebeuren is
nog zeer de vraag, aangezien ze het
COZ al eerder heeft laten weten dat
er voor personeelsuitbreiding in de
ziekenhuizen, verpleeghuizen, psy
chiatrische instituten en zwakzinni
geninrichtingen slechts 95 miljoen
gulden beschikbaar is. Met de vijfdui
zend extra is echter 150 miljoen gul
den gemoeid. Bovendien schreef mi
nister Ginjaar (Volksgezondheid) vo
rige week in een brief aan de partijen
die betrokken zijn bij de ziekenhuis-
CAO, dat er van die 95 miljoen alleen
maar sprake kan zijn als de werkers
in de gezondheidszorg op hun salaris
stijging eenzelfde korting accepteren
als voor de ambtenaren geldt. Dit
komt neer op gemiddeld een half pro
cent per half jaar.
ARNHEM (ANP) „Het ls niet te verwonderen, dat door de
manier waarop het kabinet-Van Agt de zaken aanpakt, ons
volk langzaam wegzakt naar het niveau van een dorpscafé."
Dat zei dr. A. J. Verbrugh, het enige Tweede Kamerlid van het
Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) zaterdag tijdens de
algemene vergadering van het verbond in Arnhem.
Verbrugh verweet het kabinet
gezichtsloosheid De enige grote
schotel, die het kabinet ona heelt
opgediend is Bestek "81. maar wat het
Duizenden mensen over de gehele
wereld hebben het afgelopen week
einde gedemonstreerd tegen kerne
nergie, daartoe geïnspireerd door
„Harrisburg". Niet alleen in de Vere
nigde Staten, Zweden, West-Duits-
iand, Australië en België, maar ook
in Nederland werden protestbijeen
komsten gehouden. In ons land ge
beurde dat in Zeeland, bij de kern
centrale van Borssele, waar zo'n
tweeduizend mensen naar toe waren
gekomen.
In Groton, in de Amerikaanse staat
Connecticut werd zaterdag de eerste
Amerikaanse kernonderzeeëer te
water gelaten, waartegen driedui
zend tegenstanders van kernenergie
protesteerden. De politie arresteerde
229 van hen en hield ze korte tijd
vast. De demonstranten waarschuw
den, dat met atoomraketten uitge
ruste onderzeeërs een even groot ge
vaar vormen als de reactoren in Har
risburg en dat verstoorde de „feeste
lijke" tewaterlating enigszins.
De kerncentrale bij Hoei in België
ligt voorlopig stil op last van de
burgemeester van Hoei, omdat deze
vindt dat de veiligheidsmaatregelen
ontoereikend zijn. De directie van de
centrale heeft bij de regering in
Brussel tegen de maatregel protest
aangetekend.
De demonstratie tegen de kerncen
trale in Borssele zaterdag in ons land
trok veel meer belangstelling dan de
organisatoren (het landelijk energie
comité en het energiecomité Zee
land) hadden verwacht.
Na afloop van de mars naar de kern
centrale bestormden ongeveer vier
honderd demonstranten het terrein
van de conventionele centrale naast
de zwaar beveiligde kernenergiecen
trale. Ze vernielden het hek en kalk
ten leuzen op de muren van het ge
bouw en verlieten daarna het terrein
zonder dat de politie eraan te pas
kwam.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM „Samenwerkende
elektriciteitsbedrijven hanteren mis
leidende cijfers om aan te tonen dat
Nederland in het jaar 2000 nog zes
kerncentrales van de omvang als in
Borssele nodig heeft." Deze beschul
diging deed de oud-minister van
landbouw en oud-EG-commissielid
dr Sicco Mansholt zaterdagmiddag in
het VARA-radio-programma In de
Rooie Haan.
Dr Mansholt noemde het een fictie te
denken dat die nieuwe kerncentrales
er beslist moeten komen. Als Neder
land bereid is wat zuiniger met de
bestaande energie om te springen
hoeft er de eerstvolgende twintig jaar
geen nieuwe kerncentrale te worden
gebouwd. „Vijf procent besparing bij
het energieverbruik en het is zo'n
beetje wat in de vorige week door
minister-president Van Agt gedane
oproep zit, betekent al dat er drie
kerncentrales minder hoeven te ko
men," vertelde dr Mansholt.
overige betreft, lijkt het of het alle
maal wat met de trekschuit gaat,
aldus kort samengevat de heer
Verbrugh. Het GPV-Kamerlid is
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM „Ik ben er erg voor
als Nederlanders hun vakantie in ei
gen land doorbrengen. Er zijn hier
hele mooie plekjes, alleen het weer
hebben we nooit ln de hand," aldus
minister Andriessen van financiën za
terdagavond in een uitzending van
TROS Actua TV.
De bewindsman hield daarin een plei
dooi om Nederlanders in eigen land
met vakantie te laten gaan. Hij
bracht die vakanties in eigen land in
verband met het groeiend tekort op
de betalingsbalans. Voor een belang
rijk deel wordt dat mede veroorzaakt
doordat veel Nederlanders hun va
kantie ln het buitenland doorbrengen
en daar vaak veel geld uitgeven.
Minister Andriessen wilde niet zover
gaan om buitenlandse vakanties te
verbieden of bemoeilijken, „maar er
zal wel wat gedaan moeten worden
om vakanties hier aantrekkelijker te
maken. De kosten zullen dan omlaag
moeten en de service omhoog." Hij
zei dat staatssecretaris Hazekamp
van economische zaken een nota
voorbereidde over toerisme in Neder
land „en daarin zal zeker een cam
pagne passen: breng uw vakantie in
eigen land door."
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM „De neutro
nenbom is een onmenselijk
wapen en als het er omgaat de
Investering in dat wapen te
gen te houden, moeten we al
les op alles zetten. Zo nodig
moet ook het Nederlandse lid
maatschap van de NAVO op
het spel worden gezet." Dit zei
zaterdag PvdA-fractieleider
Den Uyl op een studiedag te
gen kernwapens ln de Vrije
Universiteit van Amsterdam.
De bijeenkomst, georganiseerd door
het overlegorgaan tegen kernbewape
ning en de werkgroep Polemologie
aan de VU, werd bijgewoond door
ongeveer duizend leden van PvdA.
CDA. PPR. D'66. CPN. PSP, FNV.
Interkerkelijk Vredesberaad (IKV),
Pax Christi en het samenwerkings
verband „Stop de N-bom, stop de
kernwapenwedloop".
Nederland heeft een belangrijke
plaats in de NAVO en in de nucleaire
kerngroep, aldus Den Uyl, en ons
land zal die positie ten volle moeten
benutten om de kernwapenrace te
beëindigen. Hij vond verder ook de
invoering van variëteiten van de N-
bom als vechtwapen en modernise
ring van de kernwapens ontoelaat
baar.
CDA-fractieleider Lubbers keerde
zich eveneens tegen de invoering van
de neutronenbom. Samen met Den
Uyl. bisschop Ernst en generaal-ma-
joor Von Meyenfeldt maakte hij deel
uit van een forum onder leiding van
prof. dr. E. Boeker, waarmee de stu
diedag werd besloten. Lubbers ver
klaarde verder ook achteraf de invoe
ring van de genucleariseerde
Lance-raket te betreuren.
Weinig heil
Evenals drs. Den Uyl zag de CDA-
fractieleider weinig heil in de stelling
van het IKV om nu eenzijdig kernwa
pens uit ons land te weren. „WH Je
wat bereiken, dan zul Je je invloed ln
de NAVO moeten laten gelden en die
mogelijkheden zijn er volop", aldus
Lubbers. Generaal Von Meyenveldt
zag op zichzelf wel iets in de stelling-
name van het IKV, maar voegde daar
onmiddellijk aan toe. dat het weren
van kernwapens nog niet betekent
dat je dan ook de rol van kernwapens
hebt teruggedrongen.
Dat was ook de reden van drs. Den
ADVERTENTIE
Uyl om de stellingname van het IKV
als niet realistisch te beschouwen.
„Als Nederland zijn grondgebied niet
meer beschikbaar zou stellen voor de
aanwezigheid van kernwapens, zou
den die weieens in West-Duitsland
terecht kunnen komen. En dat is iets
wat ik niet graag zie gebeuren."
Prof. Boeker, voorzitter van het over
legorgaan tegen kernbewapening, zei
ln zijn openingstoespraak, dat verzet
wordt geboden tegen het modernise
ren van kernwapens in Europa. En
tegen de ontwikkeling in de richting
van kernwapens om mee te vechten
in plaats van af te schrikken, zoals de
155 mm Houwitsers en de N-bom
„Het aantal kernwapens in Europa
moet worden teruggedrongen en alles
moet worden tegengegaan dat kan
leiden tot een Westeuropese kern
macht", aldus de hoogleraar.
Hij vond verder dat kernwapens niet
langer „op scherp gesteld" mogen
zijn en pleitte voor het Instellen van
kernwapenvrlje zones in Europa en
het afgeven van een verklaring, dat
men nooit als eerste kernwapens zal
gebruiken. Ook de andere forumle
den konden zich in deze opvatting
vinden en stelden zich voor, dat zo'n
verklaring deel zou uitmaken van een
niet-aanvalsverdrag tussen Oost en
West
voorstander van een nationaal kabi
net. Hij zei te hopen, dat het kabinet-
Van Agt „ln de zeer vroege morgen
van 10 oktober 1980 bij het sluiten
van de algemene en financiële be
schouwingen zal vallen en wel door
een CDA-motie. Dat ls één dag vóór
de volledige fusie van het CDA"
„Ik hoop", aldus dr. Verbrugh, „dat er
bij het CDA dan niet wordt gestreefd
naar een nieuw kabinet PvdA-CDA.
maar dat gemikt wordt op een natio
naal kabinet, waarin alle partijen hun
specialiseringen hebben. De maatre
gelen die nodig zijn in de zeer moeilij
ke tijd die ons wacht, kunnen dan
worden genomen zonder bij de voor
bereiding daarvan belangrijke groe
pen uit te sluiten", aldus Verbrugh.
De algemene vergadering van het
GPV stelde een nieuw richtlijnenpro
gramma voor de partij vast. „Het
oude. zeg maar beginselprogramma,
is daarmee wat bijgesteld," zei desge
vraagd een bestuurslid. De grondslag
en de doelstelling zijn weliswaar ge
lijk gebleven, maar het programma
van het verbond is geactualiseerd.
Onder andere de internationale poli
tieke ontwikkelingen maakten dat
nodig.
ADVERTENTIE
>k-cerSf^rtcver^fflr1)eci(JorT)c yi
heeft wat voor u
Als u onderstaande bon op
stuurt ontvangt u GRATIS
een katalogus met het ge
hele B&O programma en een
komplete dealerlijst
Een attentie van de Deense
vormgevers van beeld en
geluid"
Stuur mij uitgebreide doku-
mentatie B&O
B&O antwoordnr 124
1200 WKs-Gravcland
(geen postzegel)
„Ik heb Tommy gezegd, dat hij niet
over het nieuwe kleed mag-
lopen
