Egyptische tempel in Leidse binnenplaats Rock tegen racisme Dóe het Neem 5 minuten voor straks. Vraag: Ooit gedacht aan wat uw pensioen voorstelt? Voorbeeld: Banketbakker,40 jaar, getrouwd en 3 kinderen, zaak loopt uitstekend. J Rijksmuseum van oudheden is weer open Passiemuziek Scheidingen TV COMMENTAAR Concurrentie L verwacht van> Luxemburgse satelliet I 3 WOENSDAG 4 APRIL 1979 KUNST/RADIO/TELEVISIE IK =P TROUW/KWARTET Door W. F. Staflau LEIDEN Vandaag gaat na een ingrijpende verbouwing het Rijksmuseum van oudheden aan het Rapenburg weer open. Dat betekent onder meer dat in een verrassend mooie opstelling de Nehalennla-altaren van Domburg, de verzameling Grieks en Romeins beeld houwwerk en Egyptische kunst uit de Hellenistische tijd worden getoond. Maar vooral: dat iedereen nu eindelijk de tempel van Talleh op de binnenplaats kan bewonderen Die tempel kwam in 657 blokken, samen 250 ton Nubtsche zandsteen echt jaar geleden per schip in ons land aan Een eenvoudig gebouwtje tweeduizend jaar geleden neergezet ln Nubié. aan de zuidgrens van het toenmalige Romeinse rijk een tem pel voor Isis ln gebruik bij Egyptena- ren. Romeinen. Nublérs en Grieken Acht eeuwen later was het een Kopti- sche kerk geworden, van de 13e tot de 19e eeuw was het een woonhuis Toen werd aan het begin van deze eeuw de eerste Assoeandam ge bouwd. en kwam de tempel telkenja- re lange tijd onder het water van de Nlji te staan. In 1960 bleek dat door de bouw van de tweede dam heel Nubié gedoemd was in een enorm stuwmeer te verdwijnen. De Unesco voorzag dat de Nublsche beschaving daarmee voorgoed verloren zou gaan en zette een grootscheepse reddings actie op touw Nederland met zijn uitstekende naam in de archeologie nam daaraan deel. waardoor o m. de tempels van Aboe Stmbel behou den konden worden. Utt dank schonk de Egyptische regering de wereld vier tempels waarvoor Italiè. de Verenig de Staten. Spanje en Nederland wer den uitverkoren, en zo kreeg Lelden de tempel uit de kiel van Talleh Voorwaarden Er waren twee Egyptische voorwaar den. althans wensen: de tempel mocht niet ln de open lucht staan, cn moest kosteloos bezichtigd kunnen worden. Dat heeft men ln Leiden op gelukkige wijze kunnen oplossen door volgens een ontwerp van het architectenbureau Ir A. J. H M Haak gebruik te maken van de ruime binnenplaats van het museum. De Oudhollandse muren daarvan wer den bekleed met kalkstenen wand platen waarin ramen werden uitge spaard. Rondom het dak blijft een royale strook over om daglicht door te laten; niettemin wordt er met aller lei variabele kunstverlichting ge werkt. zodat er zelfs een ..kunstton" is, die vanuit het plafond langs de tempel beweegt. Zo ontstond 's lands grootste museumzaal, waarin ruimte overblijft voor allerlei culturele acti viteiten De tempel staat op een ver hoging tegen de achterwand Het gebouw had door de onderdom pelingen gedurende tientallen jaren nogal geleden, de sporen daarvan zijn grotendeeLs weggewerkt door ge bruikmaking van kunststeen. Over dat principe kan men twisten, maar de restauratie Is overigens zonder twijfel gewetensvol uitgevoerd Met name de oud-directeur van het mu seum. prof dr A Klasens. mag ermee worden gelukgewenst. De restauratie is door eigen museumpersoneel uitge voerd. Op een betonnen terras wer den de 657 genummerde onderdelen opgebouwd niet gemetseld, maar volgens de oud-Egyptische methode op een laag kaoline-specle gelegd Er waren maar een stuk of vijf blokken verloren gegaan; die zijn dus in Lei den nagemaakt. Het gebouw is 8.25 meter lang. 7.25 meter breed en 4.50 meter hoog Andere ruimten De verandering van de binnenplaats ln een museumzaal maakte herinrich- door Stan Rijven ..Eerst kwamen ze voor de Jo den en ik zei er niets van want ik was geen Jood. Toen kwa men ze voor de communisten en ik zei er niets van want ik was geen communist. Vervol gens kwamen ze voor leden van de vakbond en ik zei er niets van. want ik was geen lid van de vakbond. En toen kwamen ze voor mij en was ei niemand meer om er iets var te zeggen" Dtt citaat, dal afgedrukt staat in ..RARe tijden" het orgaan van de Nederlandse afdeling van Rock Against Racism, geeft aan waar het deze beweging om te doen Is. doe wat voor het te laat is ..Rock against Racism wil een bijdrage leveren in de strijd tegen racisme en discriminatie door middel van (rock)muziek", zegt Hubert Smeets een van de initiatief nemers ..Omdat je met rockmuziek zwarte, gekleurde en blanke jongeren bij elkaar kunt brengen en zodoende effectief het racisme kunt bestrij- Speciaal vandaag Van Gewest tot Gewest: heropening veemveiling in Broek op Langendijk. 700 jaar Leersum. de Suisse van de- O.L.V.-basiliek in Maastricht, regionaal woonwagenkamp in Nijmegen en het Scheep vaartsmuseum ran Maassluis. Ned. 118.59 Na de film Wie is hier dr baas? volgt Kenmerk, waarin de situatie van politieke ge vangenen in de Philippijnen aan de orde komt. Ook komt prof. Kuibert aan het woord over ideeen om de kerk tot een platform te maken voor het bespreken van politieke con troverses. Het programma met de Map gaat over echtscheiding en de gevolgen. Ned. 1 20..IS Journalist Henri Remmers ontmoet politicus Ruud Lubbers Ned. 2 21.5.1 De BRT vertoont de Neder landse tv-bewerking van het door Hugo Claus geschrrven toneelspel Een bruid in de morgen Beigir 1 29.40 Piet W'iersma bespe-lt het Hinsi-orgel in de hervormde hork van t'ithuiaermeeden. Hilv 4 14.3a ting van aangrenzende ruimten nood zakelijk. Onder leiding van de vorm gever Aart Verhoeven kregen enkele belangrijke afdelingen van het mu seum een nieuwe opstelling, zodat niet alleen de wetenschap er plezier van zou hebben maar er ook esthe tisch het een en ander te genieten zou zijn. Nu staat het Leidse museum nogal vol. maar met behulp van spot lampen met krachtig licht komen met name de stenen in de Nehalenniazaal en de klassieke sculp turen nu prachtig uit Leiden is beroemd om een aantal beelden en reliëfs uit Griekenland en Italië, maar deze veraameling was een aantal Jaren niet te zien. De conserva tor prof. dr. F. L. Bastet heeft bij gelegenheid van de herinrichting een nieuwe gids geschreven. Ook de zaal met Nehalennia-altaren en beelden is nieuw. Een prachtige collectie Zeeuws erfgoed, want de dertig stukken die er staan maken deel uit van de tweehonderd monu menten die in 1970 en 1971 uit de Oosterschelde zijn opgevist. Er waren enkele merkwaardig gave exempla ren bij. Het zijn altaren, die kooplie den na veilige terugkeer uit Engeland wijdden aan de inheemse godin Ne- halennla. die bij Domburg en Colijns- plaat in de Romeinse tijd (ongeveer 200 na Chr.) werd vereerd Er is prach tig beeldhouwwerk bij. De berging van de stenen betekent de grootste vondst van dergelijk materiaal uit de Romeinse tijd in ons land. Egyptische zaal den" Dat muziek en racisme met elkaar te maken hebben bleek wel in Engeland waar sterTen als Clapton en David Bowie met zeer gevaarlijke uit spraken in de publiciteit kwamen. ..Hitler is the greatest superstar of this age", en „keep Albion white". Dat was koren op de molen van Enoch Powell met zijn untrarechtse National Front Partij, die gebruik makend van de jeugdwerkloosheid inspeelde op de daaruit voortkomen de punkbeweging. Eric Clapton werd via een boze brief van een aantal muziekliefhebbers op de gitaarvin gers getikt door hem er op te wijzen, dat hij zonder zwarte muziek geen bestaansrecht zou hebben gehad Er groeide binnen twee jaar een enor me beweging die onder de naam Rock Against Racism een vijftigtal pop- en reggaegroepen voor haar ide aal wist te winnen Elvis Costello. Steel Pulse, en vooral Tom Robinson Band zijn slechts enkele namen die duizenden Jongeren op de been kre gen. Eind vorig jaar startte een Ne derlandse afdeling van de RAR. die nu zo'n 35 groepen heeft kunnen inte resseren. In november werd toen de eerste manifestatie in Paradiso ge houden en dat was zo'n succes, dat over heel Nederland afdelingen wer den opgericht. Onlangs werd op een landelijke vergadering tot een „voor jaarsoffensief" besloten Hubert Smeet* ..In Engeland waar de laatste jaren zoveel immigranten zijn binnengekomen heeft dat racis me weliswaar veel scherpere kanten, toch moeten we niet vergeten dat er ln Nederland ook enorm wordt gedis crimineerd De vele Surinamers en buitenlandse werknemers ervaren dagelijks wat dat betekent Vergeet niet. dat van iedere 100 Nederlanders er zes niet-blank zijn en dat Is een gegeven waar je niet omheen kunt". Eind maart werd ln de Bijlmer het eerste concert gehouden en ln april volgen er verspreid over het hele land nog enkele manifestaties Zaterdag 14 april vindt er een 's middags in Oroningen plaats op de Grote Markt met medewerking van een steelband en Surinaams theater, 's Avonds gaat men door in Vera met een concert waar de New Adventures. Tom vd Meer Se Oestoordt. Easy, Pleasure en After Midnight zullen optreden Die zelfde dag wordt er in Haarlem een RARconcert georganiseerd met me dewerking van Tiqmaya. Jezus en de Oospelfuckers. Funmakers en mis schien Carlsherg Zaterdag 21 april wordt Rotterdam aangedaan waar 's middigs een wagen door het centrum zal rijden waarop een steelband op treedt 's Avonds is er een concert in het Trefcentrum met Willy Nilly. The Itch Tedje Se de Flikkers en de En- t-ggaeband China Street Voort* worden er RAR concerten in Alkmaar Middelburg. Deventer. Zutphen en Utrecht gehouden De data hiervan zijn nog n'.et bekend Voor nadere inlichtingen kan men terecht bij Martin Cleaver 1020-866798» of Hubert 3meets i020- 2568TL De tempel van Taffeh in de binnenplaats van het Leids museum van oudheden. Zaterdag 7 april. Elburg, Grote of St. Nicolaaskerk 20 00 uur. Johannes Passie. Veluws Bachkoor en Ne derlands Bachorkest o.l.v Gert Nagel Maandag 9 en dinsdag 10 april. Den Haag. Grote Kerk 19.00 uur. Mattheus Passie. Kon. Zangver „Excelsior" met Residentie Orkest o.l.v. Marius Borstlap. Dinsdag 10 april. Hilversum. Oud-Kath. St. Pieters kerk 20.00 uur. Mattheus Passie (SchÜtz). Kamerkoor Hllvèrsums Mu2ieklyceum o.l.v. Martin Kamminga. Woensdag 4 april. Gorcum. Grote Kerk 19.30 uur. Mattheus Passie. C.O.V. Gorcum met Merwe's Oratori um Vereniging Dordrecht en Randstad Kamerorkest o.l.v. Wouter Blankers. ADVERTENTIE Het museum te Leiden is wel alge meen-archeologisch. maar heeft tra ditioneel een sterk Egyptisch accent De faam van het museum ls dan ook voor een groot deel aan de Egypti sche collecties te danken. Wie bij voorbeeld na een bezoek aan de Egyptische tentoonstelling in Boy mans-van Beuningen te Rotterdam nog eens op een rustiger manier ken nis wil nemen van de oud-Egyptische beschaving, kan in Leiden een volle dig beeld krijgen. Een aparte ruimte waarin materiaal uit de Grieks-Ro meinse en Koptlsch-christelijke pe rioden dus de tijd van de tempel bouw in Taffeh wordt geëxposeerd, wordt morgen eveneens geopend Hoogtepunten ln deze ruimte zijn de mummie met beschilderde lijkwade van het meisje Sensaos (begin tweede eeuw na Chr.) en een serie terracot ta's die een indruk geven van de laat- Egyptische godenwereld. Een en ander is een nieuwe stimulans voor de uitstekende culturele betrek kingen die Nederland en Egypte on derhouden. Het belang ervan wordt mede geaccentueerd doordat prinses Beatrix en prins Claus vanmorgen de inauguratie van de tempel zullen ver richten Er verschijnt vandaag ook een boek over de tempel-herbouw, de cineast Wim van der Velde heeft er een film over gemaakt, en amateur fotografen onder PTT-personeel heb ben voor een tentoonstelling over de herbouw gezorgd. Al met al heeft het Taffeh-project twee miljoen gulden gekost Van vrijdag tot en met zondag kan men gratis in het museum (Rapen burg 28) terecht daarna blijft in elk geval de binnenplaats met de tempel kosteloos te zien. Maar wie eenmaal zover is. wil vast ook wel naar binnen. Dat brood cn banket leveren hem behoorlijk wat op, maar hi) betaalt daarvan bijna de helft aan belasting en sociale lastea Hoe zit het met zijn pensioen? Hij kan straks de zaak wel verkopen maar die loopt vooral goed door de persoonlijke inzet van hem en zijn vrouw. En het is maar de vraag of die zaak straks zónder hen wel genoeg oplevert. nsverzeKering met lijf renteclausule zodat hij de premie ten laste van zijn belastbare inkomen kan brengen. Maximaal kan hij nu immers f12.359,- aftrekken. Over 25 jaar kan de bakker nu op een pensioen van rond f60.000,- bruto per jaar rekenen (inclusief zijn AOW). Stel je voor dat hij die verzekering niet geslo ten had! '5 minuten voor straks' is een verhel derend boekje met nog èndere voor beelden en een checklist voor uw eigen pensioen-situatie. Lees dit gratis boekje even goed door en vul de checklist Mmen met uw verzekeringsadvi seur in. Dan weet u wat u op dit moment aan pensioen verwachten kunt cn of het mee- of tegenvalt Uw adviseur heeft het boekje in voorraad. Vra3g het bij hem aan of bij Bureau Voorlichting Verze kering, Antwoordnummer 89 Den Haag, of bel 070-6147 31. toestel ftjblikjtic Bureau Voorlichting Verzekering, Den Haag Het programma met de MAP gaat van vanavond over de problemen vóór. tijdens en na echtscheiding. Camera's en microfoons waren daarvoor opgesteld in enkele praatgroepen. De opnamen heb ik kunnen volgen in aanwezigheid van de gefilmde vrouwen en man nen. Ik kan u verzekeren dat het voor mij als probleemloos ge trouwd man een merkwaardige ochtend is geworden. Behalve het programma dat veel onthult van de zorgen, frustraties en onzeker heden. maakten ook de reacties van de betrokkenen indruk op mij. Moet ik het in één zin weerge ven dan kies ik voor deze: een scheiding snijdt dieper in het le ven dan de naaste omgeving ver moeden kan. Niet zelden zitten er in de omge ving hyena's Buren en kennissen die zich aanbieden voor karwei tjes waar een vrouw niet zo ge makkelijk toe komt Ze gaan er van uit en zeggen bruutweg „dat zo n alleenstaande vrouw in bed wel wat tekort zal komen" De klusjesmannen willen zich dan wel even „opofferen" Een al vijl- tien jaar gescheiden vrouw zegt ..Je bent een stuk wild Een ander drukt het nog scherper uit: „Of je bent een trut óf een lellebel Vaak bemoeit de omgeving zich met gescheiden mensen vanuit oprechte sympathie, maar ook door Ton Hydra dan kan er kortsluiting ontstaan Vaak worden ze door hun ouders weer als onmondige kinderen be handeld of men spoort hen tot hertrouwen aan terwijl de proble men van de vorige mislukking nog niet zijn verwerkt Er zijn geen twee scheidingsgeval- len gelijk. Iedereen reageert an ders op de lawine van problemen. Toch springen in de gespreksgroe pen een paar emoties meer dan eens naar voren. Het hopeloze ge voel dat er met je partner niet langer te praten valt. Een schuld besef tegenover de kinderen om dat het contact met de andere ouder geblokkeerd raakt. Het ziek worden terwijl je toch al voor alles alleen staat De angst dat de schuldige partij de kinderen tegen je zal proberen op te zetten Op het materiële vlak zijn de pro blemen niet minder talrijk Veel gescheiden vrouwen schijnen riechte ervaringen te hebben met de gemeentelijke dienst voor Soci ale Zaken. Ze blijven jarenlang op hetzelfde niveau staan, wat als gevolg van de inflatie achteruit gang betekent Ook het krijgen van een baan blijkt dikwijls op moeilijkheden te stuiten In de gefilmde gespreksgroep voor mannen domineren het sterke ver langen naar de kinderen en de werkelijk schrijnende hindernis sen die door de gewezen partners worden opgeworpen Daaruit vloeit voort dat vooral mannen vechten voor een betere regeling van het „omgangsrecht". Triest is het verhaal van een vader die zijn kind slechts een keer per jaar en kele minuten mag ontmoeten. Om het op de verjaardag een cadeau tje te geven in de schoolklas. Maar op aandringen van zijn ex-vrouw moet dit wel gebeuren onder toe zicht van een leerkracht. Een andere vader ziet uit naar de dag waarop zijn kinderen volwas sen zijn geworden. In de hoop dat ze dan weer naar elkaar toe groei en Mensen kunnen elkaar afschu welijk bezeren Honden zijn ver draagzamer dacht ik tijdens het nagesprek. Het door Betty Buys en Mieke van Veelen indringend samengestelde programma zou tot bezinning moeten leiden Veronica zendt vanavond een ont- moeting uit tussen drs. R. F M Lubbers en de journalist Henry Remmers Het is een terugblik op de loopbaan'en tegelijk een analy se van de persoonlijkheid van de man die ondernemer en minister van economische zaken was en nu fractieleider is van het CDA in de Tweede Kamer. Ruud Lubbers is een volgzaam echtgenoot (op aan raden van zijn vrouw ging hij hoc keyen). vader van drie pittige kin deren. populair bij veel Neder landse vrouwen vanwege zijn voorkomen, maar hij schijnt niet zo'n beste chauffeur te zijn. En helemaal geen techneut, zoals hij een technicus aanduidt. Henry Remmers heeft een enigs zins vertraagde vraagtechniek. maar daarmee krijgt hij wel het een en ander boven water. Zo ko men wij aan de weet dat mevrouw Lubbers de kapster is van het hele gezin, hoe het zit met een meer besproken belastingzaak en wat Lubbers denkt van zijn hem bekri tiserende partijgenoot prof. Duyn- stee. Citaat: „Die valt meer op door ijdelheid dan door scherpzin nigheid". De uitspraak die waarschijnlijk de meeste stof zal doen opwaaien, doet Lubbers als Remmers hem vraagt waar hij nu precies politiek staat. Links en rechts vindt hij onhandteerbare begrippen Zijn grondhouding is veranderingsge zind en als voorbeeld noemt hij dan dat hij een succesvol onderne mer kon zijn en tegelijkertijd fel anti-liberaal Wellicht bedoelt hij het liberalisme, maar men zal er uit opmaken dat hij een hekel heeft aan de andere regerings partner. Van onze radio- en tv-redacti[, HILVERSUM Ook al Z' ons land zelf niet op koi termijn overgaan tot invi ring van omroep per satelli#" dan zal toch rekening moe worden gehouden met co: currentie van satellieten andere landen. Met nai wordt bedoeld een te lancer, commerciële omroepsatellii van Luxemburg en satelliei van Frankrijk en Duitslam Deze landen zijn van pi; snel tot invoering over gaan, dat wil zeggen ro 1982/83. Dit is de strekking van een discussif nota over satelliet-omroep in de ja tachtig, bestemd voor het NOS-t stuur. Daarin wordt de meeste aa| dacht besteed aan plannen Luxemburg om een commerciële s teiliet de ruimte in te sturen. IfT Maar ook televisieprogramma's v$ andere landen kunnen ons land pit satelliet bereiken. Als ervan uitgf gaan wordt dat Duitsland, Frankrijr België. Luxemburg en Engeland ef' vier tv-programma's op hun satellifi zullen zetten dan kan Nederlanj overstraald worden door twintig bif tenlandse televisieprogramma's L Groot gebied Van het Luxemburgse bedekkingsgnd bied valt op. dat de Luxemburg^ autoriteiten erin geslaagd zijn ondanks de verplichting om het spf over (overlapping red.) gebied 2 veel mogelijk te beperken, een zej groot gebied te „veroveren" dat i grote bevolkingscentra in Noordwei, Europa bedekt: het Ruhrgebied. q agglomeratie rond Parijs. Bruss^0 Ajitwerpen. westelijk Nederland de omgeving Hamburg. Bremen i zelfs een vrij groot gedeelte van Zui| oost-Engeland. Voor een commerciële organisatie ,1'' buigen. Radio Télévision Luxembourg (RT wordt dat een bijzonder plezieria zaak genoemd. Tot op dit momentL, echter van concrete plannen van <L' zijde Luxemburgers om deze grot bevolkingscentra rechtstreeks te bi naderen nog niets bekend, doch h^u ligt voor de hand dat, gezien de t langstelling van adverteerders in ééf klap grote hoeveelheden consumer ten te bereiken, RTL plannen zal m?' ken om dat doel ook te bereikeig aldus de discussienota, waarover ht NOS-bestuur zich binnenkort z| ic Verwacht wordt dat door het ovei0 stralen met eikaars programma's ric een concurrentiesituatie zal ontstaajp tussen de verschillende landen in Ei. ropa. Dat staat dan los van de f bestaande concurrentie tussen de NF rierlandse omroeporganisaties ondeht Ung. Overigens zullen onze zorgen wjr gedeeld worden met landen als BeL glë. Frankrijk, Zwitserland en Duitr land. De samenstellers van de nota gaó< ervan uit, dat de adverteerders valt het commerciële programma ongi twljfeld de concurrentieslag wel willen. Daarbij wordt ook nog gl dacht aan een commerciële Engelé zender. Indien landen tond Luxer® burg op een bepaald moment const! teren dat de kijkers zich steeds mei op Luxemburg zullen oriënteren, da zal dat wellicht zijn consequentie hebben ten aanzien van de prograrP mering in die landen constateren. F' Verstrooiend Met enige zekerheid kan worden gl steld dat de programma's va^ Luxemburg over het algemeen lief en verstrooiend zullen zijn. De b -1 langstelling van de adverteerder gar uit naar een groot publiek dat in éée klap kan worden bereikt. Dat gaf1 het best met lichtamusement, spai nende films enz. Een aantal landt zal dan wat veranderingen in de eig( programma's aanbrengen om trachten de kijkers weer voor zich winnen. Men zal zich onder andere richten a de internationale tv-produktiemarkj Luxemburg opereert echter ook q deze markt en zeer waarschijnlijk zu len de grootste vissen reeds door d zeer kapitaalkrachtige Luxemburg^ omroeporganisatie zijn weggekochÉ Het kan ook zijn dat de Luxembut gers in een streven naar een sooE monopoliepositie op het gebied licht amusement de alleenrecht® voor Europa hebben gekocht van d| Amerikaanse produktiemaatschaC pijen. Dat zal inhouden, dat ge™ enkel land in Europa meer in staat zÉ zijn diezelfde produkties aan te kM pen. Dit geldt trouwens niet alle^ voor Luxemburg. Tenslotte wordt ln de nota kort ingP gaan op het gegeven dat een en andfc re van invloed zou kunnen zijn op hfl 'Nederlandse omroepbestel, als a concurrentiestrijd met het commej ciële Luxemburg moet worden aangij gaan. p Dan maar een CAO voc^ elk orkest afzonderlijk AMSTERDAM Het Contactorga: van Nederlandse Orkesten (werkgi vers van de Nederlandse symfoni<_ orkesten) zijn niet in staat gebleke® voor 1 april een landelijk CAO vorj orkestmusici te sluiten Zij kunnei ook niet zeggen wanneer dat wel z; lukken. De kunstenaarsorganisatie meent dat de symfonie-musici niet kunnen veroorloven de orkesl plannen van de minister van CR: lijdzaam af te wachten zonder dat dl arbeidsvoorwaarden van de musia goed zijn vastgelegd. De kunstJ naarsorganisatie heeft zich daarorf nu rechtstreeks tot de afzonderlijk! orkr»stw#»rkpevpr«! wwmrt Linnei /el z i ziet rkesil

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 4