Kamer wil overwerk
drastisch inperken
echten patiënt
n inrichtingen
fsnel verbeteren
Kamer vraagt verklaring
lekkende kerncentrale
Sneeuw
Kïesuwkado
Ongeluk door zuinigheid?
'Om arbeid eerlijker te verdelen'
Trouw
KOERDISTAN
met Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
100 jaar AR
Christelijke
politiek:
defensie
Kamer maant Veder-Smit
rentier Martens
eeft Belgische
egering rond
Incidenteel loon
stijgt 0,5 procent
'Regering moet toekomstbeeld schetsen'
SALT 2 akkoord
morgen verwacht
Veiligheidsklep in reactor mogelijk tè klein
Friesland Bank
Bom op vliegveld
Frankfurt ontploft
Trouw
Toch zonnig
j Bezorg Troow een nieuwe abonnee
I Kado naar keuze: DA. DB. DC. DD. (aankruisen
I Lees een haat met overtuiging: Trouw
I
I
37STE JAARGANG NR 10813 - WOENSDAG 4 APRIL 1979
Mogelijk sneeuw lïlJIPT^ïl
een waarlijk bijzondere collectie in: antieke, oude en heden
daagse TAPIJTEN, maar óók: kelims, curiosa, 20 soorten
BERBERS *-
oosters tapijthuis BV, LEIOEN
-Korevaarstr., Hogewoerd (071-13 11 78)
ouderwetse service volop parkeren
Wisselend bewolkt met enkele buien, mogelijk ook natte sneeuw
Middagtemperaturen omstreeks zeven graden Nfatige wind uit
uiteenlopende richtingen, drie Beaufort.
Morgen en overmorgen' aanhoudend koud met eerst nog enkele
buien.
Morgen: zon op: 7.08 maan op:13 08
onder: 20 19 onder 3.55
LOSSE NUMMERS 60 CENT
PAGINA 2:
Hervormden die
niet buigen
voor Baal
PAGINA 4:
PAGINA 7:
Hoofdstad Mali
Egyptische tempel in
Leidse binnenplaats w." sloppenwijk
niet kennen
PAGINA 3:
Vervolging Menten
gevorderd
PAGINA 5:
PAGINA 9:
PAGINA ECONOMIE:
Erg belangrijk
werk van CCA
voor consumenten
PAGINA SERVICE:
Eetrubriek, radio- en tv-pro-
gramma's, strips, feuilleton,
weeroverzicht. puzzel
lan onze parlementsredactle
^)EN HAAO De Tweede Kamer dringt er bij staatssecreta
ris Veder-Smit van Volksgezondheid op aan dat er nu reeds
naatregelen worden genomen om de rechtspositie van psy-
ihiatrische patiënten te verbeteren. Dat moet volgens de
:amer, omdat de wetgeving daartoe te lang op zich laat
vachten.
Aanleiding tot die vraag vormt het
apport van de commissie-VanDijk
-fat vorige week publiek werd. In het
apport werden de resultaten van een
nquèe onder veertig ziekenhuizen
ermeld. Daaruit bleek dat in veel
iekenhuizen tot voor kort nog elek-
jshocks, hersenoperaties en castra-
;s plaatsvonden. Ook werd melding
emaakt van een aantal gevallen
raarin de rechten van de patiënt met
e voeten getreden werd en fractielei-
er van de PPR'Rta Beckers vroeg
nmiddellijk na publikatie een
poeddebat in de Kamer aan. Dat
rerd gisteren gehouden.
taatssecretaris Veder-8mit werd ge-
onfronteerd met een motie van me-
rouw Haas-Berger (PvdA) waarin
rerd gevraagd ziekenhuizen te ver
leden elektroshocks op patiënten
>e te passen, zolang niet duidelijk is
cat het belang, dan wel de schade
an zo'n therapie kan zijn. De staats
ecretaris had eerde? gezegd een ad-
les te hebben aangevraagd bij de
ézondhetdsraad over deze schokbe-
andeling.
'erughoudend
et CDA vroeg mevrouw Veder zie-
enhuizen te dwingen uiterst terug-
oudend te zijn met ingrepen bij pa-
ënten, die later niet kunnen worden
truggedraald. Daarmee werden her-
inoperatles en castraties bedoeld,
igenlijk wilde het CDA ze helemaal
et meer, maar woordvoerder Lan-
nk was het met CPN'er Wolff eens
it er gevallèn denkbaar zijn waarin
edici niet anders kunnen. Voor men
tartoe echter zou overgaan moeten
stringente waarborgen komen. Zo
oet niet alleen de patiënt het ver
lek daartoe doen, of er in gekend
jn, ook moet de Inspectie voor de
westelijke volksgezondheid tevoren
kennis worden gesteld. Mevrouw
eckers-De Bruijn (PPR) wil van de
aatssecretaris de toezegging dat
en niet meer overgaat tot dit soort
astische ingrepen, tot dat de Ka-
er een standpunt heeft ingenomen
i er een nieuwe wettelijke regeling
>or de bescherming van de rechten
in de patiënt in werking is.
evrouw Beckers vroeg de regering
itiatieven te nemen om de voorlich-
ng aan patiënten die in een inrich-
ng zitten te verbeteren en met voor
ellen te komen, die patiëntenraden
n gewichtige status geven. Dat zou
s gevolg kunnen hebben dat daar-
ee de rechten van de patiënt ge-
aarborgd zijn en dat die patiënten
den de naleving van die rechten
ïUSSEL (Reuter, AP) De nieuwe
ilglsche premier Wilfried Martens,
t voor zijn premierschap voorzitter
n de Vlaamse Christelijke Volks-
xtij. heeft gisteren meegedeeld dat
zijn regering, ook wat de personen
treft, „rond" heeft
rder was al bekend dat de nieuwe
emier de leiding zou krijgen van
n coalitie bestaande uit de Vlaamse
iristelijeke Volkspartij CVP, haar
lalse zusterpartij, de Vlaamse en
laise socialisten en de Brusselse
ilpartij FDF. De nieuwe regering
t 25 ministers, Martens inbegre-
n. en acht onderministers. In verge-
cing met het kabinet van oud-pre-
er Tindemans, die eind vorig jaar
rad vanwege problemen bij de fe-
ralisering van België is de nieuwe
>eg op slechts enkele punten gewij-
d.
het nieuwe kabinet wordt de Waal-
christen democraat Paul Vanden
eynanta vice-premier en minister
defensie, Willy Claes van de
tamse socialisten wordt eveneens
e-premier en minister van econo-
sche zaken, terwijl Guy Spitaels
de Waalse socialisten vice-pre-
er en minister van de begroting
rdt. Buitenlandse zaken gaat naar
nri Simonet, eveneens een Waalse
liallst. Vanden Boeynants en Si-
net hadden in het oude kabinet
elfde posten.
kunnen controleren. De Kamer on
derschreef die vraag van mevrouw
Beckers.
Geen bevoegdheid
Mevrouw Veder meende, dat er wat
die patiëntenraden betreft nog niet
voldoende duidelijkheid is. Ze zag
dan ook geen aanleiding om wettelij
ke verplichtingen voor ziekenhuisdi
recties in het leven te roepen, die
bepaalde rechten van die patiënten
raden zeker stellen. Verder hield ze de
Kamer voor dat ze niet bij machte is
medische ingrepen te verbieden. Veel
sprekers meenden dat het hoog tijd
werd dat de bewindsvrouwe die be
voegdheden dan wel krijgt.
Kamerlid Wolff (CPN) wees er nog
eens op dat dertig procent van de
patiënten in psychiatrische inrichtin
gen In de meest deerniswekkende
woonomstandigheden leeft en dat
het grijpen naar dwangmaatregelen
vaak komt door een gebrek aan be-
handelng en een tekort aan hulpver
lening in de ziekenhuizen. Hij wees
erop dat met deze drastische ingre
pen „de onschendbaarheid van het
menselijk lichaam wordt aangetast.
Het gaat hier om mensen in geestelij
ke ontreddering. Als je die rechten
schendt, dan schend je de mens in
zijn algemeenheid", aldus Wolff.
Van onze soc.-econ. redactie
DEN HAAG De feitelijk betaalde
lonen zijn tussen oktober en januari
jongstleden gestegen met 2,6 procent,
terwijl volgens de CAO's de loonstij
ging slechts 2,1 procent (de prijscom
pensatie) bedroeg. Dit betekent dat
in die drie maanden vóór en rond I
januari de stijging van het „inciden
tele loon" een half procent is geweest.
Dit blijkt uit cijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS) over
„verdiende lonen" en „regelingslo
nen". Het verschil tussen deze twee is
het „incidentele loon". Drs Wijffels,
algemeen secretaris van het NCW
(christelijke werkgevers), wees er des
gevraagd op dat een stijging van het
incidentele loon rond 1 januari met
een half procent niet zo erg veel is,
wanneer men bedenkt dat het Cen
traal Planbureau de incidentele loon
stijging voor het hele jaar 1979 raamt
op 1,5 a 2 procent. De eerste januari is
een veelgebruikte datum voor interne
promoties en periodieke loonsverho
gingen.
Het halve procent stijging van het
incidentele loon behoeft overigens
niet geheel te hebben bestaan uit
promoties en dergelijke betalingen
boven de CAO-verplichtingen uit.
Het gemiddelde verdiende loon stijgt
al vele jaren ook iets sneller dan de
CAO-lonen doordat bedrijfstakken
en bedrijfsafdelingen met in verhou
ding veel laagbetaalden inkrimpen,
terwijl sectoren en afdelingen met
hoger opgeleide en betaalde werkne
mers in omvang toenemen.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Nederlandse regering moet nog deze week, waarschijnlijk donderdag, in de
Tweede Kamer een verklaring afleggen naar aanleiding van de gebeurtenissen in Harrisburg.
Dat is de wens van de Tweede-Kamercommissie voor kernenergie en buitenlandse zaken. De
regering zou al moeten aangeven welke voorlopige beleidsvoornemens ontleent worden aan de
alarmerende ontwikkelingen rond de Amerikaanse kerncentrale. Na het paasreces zal de
regering in de Kamer een concreter toekomstbeeld moeten schetsen.
ARP-voorzitter Hans de Boer
(links) en minister Albeda
van sociale zaken hébben gis
teren een krans gelegd bij hot
graf van Abraham Kuijper in
Den Haag. Dit ter gelegen
heid van het honderdjarig be
staan van de ARP. Rechts op
de foto oud-fractieleider
Aantjes.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM - De NCRV-radlo
zendt vanavond In het actualiteiten
programma Hier en Nu een discussie
uit tupsen de Tweede-Kamerleden
Van Houwellngen (CDA) en Brink
horst (D'66). Hier en Nu begint om
18.10 uur op Hilversum I.
Van onze soc. econ. redactie
DEN HAAG Het overwerk
moet „belangrijk minder"
worden. Dat is nodig om de
beschikbare werkgelegenheid
eerlijker te verdelen. Minister
Albeda (sociale zaken) moet
..spoedig met wetgeving en
maatregelen" komen om het
overwerk terug te dringen.
Deze uitspraak, neergelegd in
een PvdA-motie, is gisteren
door de Tweede Kamer met
bijna algemene stemmen aan
genomen. Alleen boer Koe
koek was tegen.
Minister Albeda had eerder gezegd
„geen problemen" n»et dc PvdA-mo
tie te hebben. De minister vond de
motie niet nodig, omdat hij had uit
eengezet hoe hij voornemens is het
gevraagde al uit te voeren. Niettemin
vond vrijwel de hele Kamer het toch
nuttig de motie aan te nemen, in
plaats van haar als overbodig te ver
werpen. zoals althans door rege
ringspartijen meestal gebeurt wan
neer hetgeen ln een motie wordt ge
vraagd al is toegezegd.
Dc Kamer stemde gisteren over de
moties die vorige week waren inge
diend in het Kamerdebat over het
vastgelopen CAO-overleg. Twee an
dere moties, van de PvdA en D'66.
werden verworpen. Hierin werd een
actievere rol gevraagd van de rege
ring. ter stimulering ook met finan
ciële steun van CAO-akkoorden
waarin verkorting van werktijden en
vervroegd uittreden van oudere werk
nemers een plaats hebben.
WASHINGTON (Reuter) - De Verc
nlgde Staten en de 8owjet-Unie kun
nen morgen al een overeenkomst be
reikt hebben over de beperking van
strategische wapens. De officiële aan
kondiging van het SALT 2 verdrag
wordt later verwacht. Dit maakte gis
teren woordvoerders van het Witte
Huls in Washington bekend
Het verdrag kan volgende maand
worden ondertekend. De Amerikaan
se president Carter moet wel eerst
nog de senaat ervan overtuigen dat
het verdrag voldoende waarborgen
biedt. Vele kritici vinden dat SALT 2
de Russen ln staat kan stellen nieuwe
strategische vooruitgang te maken,
zonder dat de Amerikanen er iets van
af weten.
De twee Kamercommissies verwach
ten deze week nog geen uitputtende
uiteenzetting van de regering. Zij vin
den echter dat de Kamer nu al ideeën
moet aandragen, waarmee de rege
ring haar voordeel kan doen, bijvoor
beeld op het gebied van onderzoek.
Na het reces hoopt de Kamer te ver
nemen wat de regering verder van
plan is. Afhankelijk van de medede
lingen zal dan een openbaar debat
worden gehouden of wordt er eerst
nog een mondeling overleg gepland
met de eerst-verantwoordelljke be
windslieden.
PvdA-Kamerleden hebben gisteren
de wens op tafel gelegd, dat Neder
land Initiatieven neemt om de toe
passing van kernenergie op Europees
niveau opnieuw aan de orde te stellen
„in het licht van Harrisburg". Landen
als Frankrijk en West-Duitsland heb
ben zich tot dusverre doen kennen als
voorstanders van kernenergie, terwijl
kleinere EG-lidstaten als Denemar
ken en Nederland terughoudendheid
bepleiten.
Het landelijk energiecomité (LEK)
heeft gisteren aangedrongen op het
buiten werking stellen van de kern
centrale bij Borssele in Zeeland. Het
LEK motiveert de wens door erop te
wijzen, dat de qentrale „een vergelijk
baar koelsysteem" heeft als de cen
trale in Harrisburg. Het comité orga
niseert zaterdag een demonstratieve
tocht bij de Zeeuwse kerncentrale.
ADVERTENTIE
Geheime documenten Bhoetto gevonden
ISLAMABAD (Reuter. DPA. AFP) -
De Pakistaanse regering heeft giste
ren bekend gemaakt dat er geheime
documenten zijn gevonden ln drie
woningen vande ter dood veroordeel
de oud-premier Zoelfikar Ali Bhoetto
De mogelijkheid bestaat dat het be
wind van president Zia Oei Haq een
beslissing omtrent de voltrekking
van het vonnis van de oud-premier
nog wil uitstellen.
De gevonden documenten zouden be
trekking hebben op de staatsveilig
heid. met name op het gebied van
defensie en buitenlandse zaken, werd
meegedeeld. Bhoetto zou de stukken
uit zijn residentie naar huls hebben
meegenomen. De meeste documen
ten werden gevonden in Karatsji op
„vreemde plaatsen zoals in de badka
mer en in kussenslopen". Ook in de
steden Larnaka en Naudero werden
geheime stukken gevonden. De in
houd van de documenten is niet be
kend gemaakt.
Mevrouw Bhoetto en haar dochter
zijn gisteren „voor de laatste keer"
bij Bhoetto in zijn dodencel in Isla
mabad geweest. ZIJ bleven meer dan
twee uur in de gevangenis, terwijl
anders slechts een half uur wordt
toegestaan.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Volgens een voormalig medewerker van het Amerikaanse concern
General Electric is de kans groot dat de moeilijkheden met de kerncentrale in
Harrisburg te wijten zijn aan een te goedkope constructie.
Het feit dat men de veiligheid on
dergeschikt maakte aan zuinig
heidsoverwegingen was voor mij
zes jaar geleden reden om mijn
ontslag te nemen aldus de heer J
Boerrigter die thans als beeldend
kunstenaar in het Groningse Mus
sel woont, maar van 1966 tot 1972
hoofd is geweest van de ontwerp
afdeling van koelsystemen van
General Electric. In de berichten
over het mankement aan de cen
trale is sprake van een niet goed
functionerende klep. Dat kan vol
gens Boerrigter alleen een veilig
heidsklep zijn geweest die gaat
werken als in het reactorvat een'te
hoge druk ontstaat.
Uit zuinigheid is de bewuste klep
in het ontwerp waarbij Boerrigter
betrokken was. volgens hem te
klein gekozen. Na opening zou hij
gaan klepperen en door de snelle
slijtage daarna niet meer goed af
sluiten. Hij had indertijd vergeefs
bezwaar gemaakt tegen dit ont-
werp-detail, waarvan hij overigens
niet zeker weet dat het in Harris
burg is toegepast. Grotere klep
pen zouden een vergroting van het
reactorgebouw noodzakelijk heb
ben gemaakt, wat miljoenen gul
dens extra zou kosten. „Ik ben
intussen al weer een poos bij Ge
neral Electric weg en er hebben
zich ongetwijfeld nieuwe ontwik
kelingen voorgedaan. Maar als de
mentaliteit dezelfde is gebleven,
dan gaat het meer om het geld dan
om de veiligheid."
Nieuws uit Harrisburg staat op
pagina 7.
P
De grootste
regionale bank
Toonbeeld van
Friese degelijkheid
Leeuwarden
Telefoon 05100-43123
FRANKFURT (Reuter. AFP) Bij
de ontploffing van een bom in Frank
furt zijn tien mensen gewond geraakt
van wie zes ernstig. De bom ontplofte
gistermorgen in een zak met lucht
poststukken op het vliegveld van
Frankfurt en zou bedoeld geweest
zijn voor een Israëlisch vliegtuig. Een
Westduitse woordvoerder van justitie
sloot uit dat de bom het werk zou zijn
van Westduitse extremisten Hij
achtte de kans groter dat de bom het
werk was van Palestijnen De bom
heeft enorme materiële schade aan
gericht
Hoeveel sneeuw is overmacht? Dan denk je dat je
eindelijk in de richting van het voorjaar gaat, en dan
beginnen b en w van Assen nog eens een discussie met
hun ambtenaren of ze destijds sneeuwvrij hadden
genomen, dan wel écht niet konden komen werken.
6 sprookjes op 1 LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven
Ko van Dijk, Hetty Blok cn Ina van
Faasscn
Lektuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar de krant of
tv-gids. Decoratief jute Icctuur-
hangcr
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud cn praktivch bo
vendien. Echt naturel leder met ge
vlochten koordje
Ketting met armband (D)
De nieuwe modetrend: ketting en
arm-bandje van keramiek
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
I Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betail-
periode een welkomstkorting yan 7.
Ia.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
I Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.