'leer kwaliteit in middenstand
Uurloon bij ons 35 procent
hoger dan in rest Europa
Landbouwjaar drie
maanden langer
ledrijfsconsulent
Economie in cijfers
inst Elsevier-NDU
imen bijna 50 miljoen
Winter kostte gezinnen
380 miljoen meer aan gas
)or kneusjes minder kans zaak te beginnen
)irecteur
letuigt spijt
Peschar ongelukkig
over publicatie
van wolrapport
Iers pond los
van sterling
Britse pond, Franse frank, lire en Ierse pond gedevalueerd
nationale
onderwijs
tentoonstelling
HET
!RDAG 31 MAART 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
27
!pt: Peter
on*.
van Lakerveld
BWIJK De kwaliteit van de ondernemerschap in de middenstand ontwikkelt zich
tief. Jongeren krijgen een goede opleiding op de middelbare detailhandelsscholen. En de
ie voor het ondernemerschap is ook positiever dan vroeger. Toen was het „Pietje kan niet
(i, hij moet maar bij Pa in de zaak, de knappe broer kan doorgaan op schooi." Nu heeft men
door dat je die knappe broer in het bedrijf nodig hebt om te kunnen overleven.
ibot
n het woord zijn de bedrijfscon- ven een wijdverbreid misverstand,
iten C. de Bruijn en B. van der Vooral de laatste jaren neemt het
na n Nederlands Christelijk percentage noodgevallen af. Vaker
"•(memers Verbond. Samen met komen er vragen over verbouwingen
>or ^ven collega's geven zij per jaar of uitbreidingen of over de Wet Inves-
jver de duizend adviezen in het teringsrekening: „Val ik wel binnen
jen- en kleinbedrijf. Over de ma-
waarop winkels en kleine am-
ielijke bedrijven worden he
'd hebben zij daarom wel enig
I jetere kwaliteit komt. aldus De
jn ook door de betere selectie,
tanden als in de jaren dertig,
iedereen maar een zaakje kon
inen zijn nu onmogelijk. Een
tman die een bedrijf wil starten,
4 een behoorlijk beginkapitaal
g. Hij moet vijf procent uit eigen
felen bijdragen, de andere 95 pro-
kan hij van de bank krijgen met
isgarantie. „Maar voor die 95 pro-
gjga je wel door de mangel." Min-
peusjes dus bij de beginners.
de bedrijfsconsulenten er juist
tIdie kneusjes zouden zijn, is vol-
'<de heren De Bruijn en Van der
de termen?'
Zijn er toch moeilijkheden, dan ligt
dat niet noodzakelijkerwijs aan de
kwaliteit van de ondernemer. Heeft
deze een behoorlijk lopende kruide
nierszaak maar komt daar vlakbij
een supermarkt van een van de groot
winkelbedrijven, dan kan je de buurt-
kruidenier geen verwijten maken als
zijn resultaten achteruit lopen.
„Met dit soort werk hebben wij veel
te maken." zeggen de beide consulen
ten. Je moet dan oplossingen zoeken.
Misschien verplaatsing van de zaak
naar een winkelcentrum in een nieu
we buurt. Of specialisatie in het as
sortiment. Daarmee weet je toch
klanten te binden. Ondernemers
moeten goed beseffen dat klanten
binding. gericht op de persoon van de
nds 1966 hebben de centrale
iddenstandsorganisaties be-
Ijfsconsulenten in dienst, men-
n die de middenstander bij zeer
nlopende problemen van ad-
es dienen. De problemen kun-
i liggen op het gebied van de
jirijfsbeëindiging, de over-
acht van de zaak van vader op
on of er kunnen vragen zijn
investeringen of verbou-
Ingen.
ingrijpend gebeuren als een
ilaatsing van de winkel kan
reden zijn waarom de hulp
een bedrijfsconsulent wordt
[eroepen maar ook kan het ge
gaan om een praatje over de
van zaken in het bedrijf. De
ïsulent heeft in dat geval dui-
lijk een klankbordfunctie.
Jto
-- voor de middenstandsorgani-
ties ruim twaalf jaar geleden
et een gestructureerde advies-
enst beginnen, bestonden er be-
jfsconsulenten. Deze waren
iter in dienst van de overheid
dat bleek in de praktijk niet
ed te werken. De middenstan-
rs gingen met hun problemen
niet graag te biecht bij overheids
functionarissen.
Een betere oplossing bleek de ei
gen bedrijfsconsulent van de
middenstandsorganisaties waar
bij de rijksconsulent zich voor
taan beperkten tot adviezen over
ondermeer ruimtelijke ordening.
De bedrijfsconsulenten van het
Koninklijk Nederlands Onderne-
mingsverbond (KNOV) en het Ne
derlands Christelijk Onderne
mers Verbond (NCOV) worden
voor ongeveer 75 procent door het
Rijk gesubsidieerd. Dat heeft als
consequentie, dat zij niet alleen
eigen leden dienen. Het cliënten-
bestaan bij de NCOV bestaat
slechts voor 50 percent uit leden.
De consumenten werken bewust
niet gespecialiseerd per branche
maar opereren door het gehele
midden- en kleinbedrijf. De ne
gen bedrijfsconsulenten van het
NCOV hebben hun taken over het
algemeen regionaal verdeeld.
Met hoofdconsulent C. de Bruijn
en consulent B. van der Ven had
den wij onlangs een gesprek.
STERDAM De fusie-
,ners Elsevier en Neder-
Ise Dagbladunie hebben
imenlijk in 1978 netto
,5 miljoen verdiend. Zij
men tot een omzet van
96 miljoen.
tor-NDU stelt voor op basis van
ezamenlijke resultaten per aan-
van 20 nominaal een interimdi-
ïd te betalen van 8 in contan-
n 6 procent in agio-aandelen. Dit
worden gezien als dividend over
Elsevier keerde over 1977 een
ant dividend uit van 5.50 plus 5
in agio-aandelen. NDU keerde
keuze 10 contant of 8 con-
plus 4 pet in agio-aandelen uit.
der zag vorig jaar de omzet stij-
met 10.3 pet van 593 miljoen tot
min en NDU met 12,5 pet van
min tot 467 min. Voor Elsevier
daarmee de nettowinst omhoog
24.2 pet van 22,7 min tot 28,2
en voor NDU met 95.1 pet van
3 min tot 20.1 min. In het over
e tijd verschijnende Jaarverslag
de verslagen van de fusiepartners
mbineerd tot een pro forma ba-
en een winst- en verliesrekening.
UDET (Associatie van Uitgevers
Dagbladen en Tijdschriften): om-
iteeg met ruim 13 procent tot 220
oen gulden. De nettowinst nam
met 37 procent tot 11,8 miljoen,
dividend zal worden verhoogd tot
(5.60) gulden per aandeel van 20
en.
raad van bestuur van de houd-
naatschappij DEENIK (bouwbe-
'en) in Diemen heeft, op grond
de sterk teruggelopen omzet en
ltaten. besloten het bedrijf aan te
en aan de gewijzigde omstandig-
ïn. In dit verband heeft Deenik
ÏNGELO Stork-directeur drs.
BernelotrMoens heeft in een
lef aan de ondernemingsraad
n de Stork-gieterij in Hengelo
n spijt betuigd over de opmer-
ng dat er voor het werk in de
ïterij „weinig hersenwerk nodig
De Stork-directeur liet zich die
merking eerder deze week ont-
11en tijdens een bijeenkomst
er de naderende sluiting van de
:terij. Zulks tegen de achter
end. dat het gieterijwerk niet
st in het pakket van hoogwaar-
Se industrie, waarvan Neder-
id het naar zijn mening in de
ekomst moet hebben. Perso-
elsleden van de gieterij voelden
:h door de uitlating van de direc-
ur „diep in hun ziel getroffen".
met Vandervliet Wernink Beheer in
Amsterdam overeenstemming be
reikt over de voortzetting dan wel de
start van een aantal werken van eer
lijn en De Haan. een Amsterdams
aannemingsbedrijf dat deel uitmaakt
van Deenik.
Volgens een gezamenlijke medede
ling van Deenik en Vandervliet Wer
nink is In nauw overleg met de vak
bonden overeengekomen dat het
daarbij betrokken personeel, in to
taal 53 medewerkers, bij de Vander
vliet Bouwbedrijven in dienst zal
kunnen treden met behoud van
rechten.
GELATINE DELFT stelt voor het
dividend vast te stellen op 15 procent
in contanten tegen 12 procent over
1977. De nettowinst na belasting be
droeg over 1978 1.62 miljoen tegen
898.000 gulden in 1977. De geconsoli
deerde omzet steeg van ruim 56 mil
joen in 1977 tot ruim 59 miljoen in
1978.
winkelier niet meer bestaat maar dat
de zaakgerichte binding er wel dege
lijk is.
Deelprobleem
Helaas komt het bij problemen, ver
oorzaakt door de nieuwe supermarkt
maar ook bij andere vraagstukken
nog te vaak voor dat ze ons te laat
er bij roepen, aldus De Bruijn. „De
middenstander is een rasindividua
list. Hij wil niet graag iemand anders
inzicht geven in zijn boeken. Hij haalt
Je er laat bij of komt bij Je met een
deelprobleem. Je moet dan het ver
trouwen van de man winnen, zodat Je
inzicht hebt in wat zich buiten dat
detailprobleem afspeelt. Voor de con
sulent begint een bezoek daarom al
op het moment dat hij met zijn auto
de stadswijk of het dorp binnenrijdt.
Hij kijkt hoeveel concurrenten er zijn
en waar ze zitten. In de winkel aange
komen. wacht hij rustig af tot de
winkelier de klanten geholpen heeft,
in de tussentijd geeft hij zijn ogen de
kost.
Submarginaal
Al mag de kwaliteit van het manage
ment dan beter worden, het is een
algemeen bekend feit, dat een vrij
grote groep middenstanders het zout
in de pap niet verdient. Mensen die
nog een stuk beneden het officiële
minimuminkomen zitten. De „sub-
marginale bedrijven". Wat voor raad
geven de bedrijfsconsulenten aan
deze middenstanders?
„Deze problematiek doet zich hoofd
zakelijk voor bij mensen van 45 jaar
en ouder", i* h^t antwoord. Jongeren
pakken we hard aan. we zeggen heel
duidelijk dat ze moeten stoppen.
Maar met een man van 52 is dat
anders. Die werkt al dertig Jaar in zijn
zaak. wil er ook niet uit. omdat hij
zegt: mijn grootvader is het gelukt,
mijn vader, waarom zou lk er niet
doorkomen. Maar de tijden zijn ver
anderd. Bovendien hoor je bij deze
mensen geluiden als: ik eet uit de
winkel (dus voedingsmiddelen tegen
inkoopprijs, red.), mijn telefoonkos
ten drukken mede op de winkel en
mijn auto ook.
Voor de man van 52 is er ln veel
gevallen geen alternatief. Hij krijgt
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De deining rond het
..wolrapport" van de Algemene Re
kenkamer heeft het werk van dit con
trole-instituut er niet makkelijker op
gemaakt. Dat betoogde voorzitter drs
Peschar van de Rekenkamer gisteren
bij de presentatie van het jaarverslag
over 1978. Daarin is een samenvat
ting van het geruchtmakende wolrap
port in opgenomen.
De Rekenkamer is, zo zei Peschar. „in
opspraak gekomen" doordat er twee
rapporten over de mislukte reddings
pogingen voor de wolindustrie in om
loop waren. De Tweede Kamer kreeg
de beschikking over een rapport, ter
wijl een uitvoerig stuk van eerder
datum meer details bevatte.
Vanuit de Tweede Kamer werd het
verzoek gedaan om ook het „dikke"
stuk te krijgen, maar de Rekenkamer
weigerde. „Er is geen ander rapport
dan het stuk, dat de Tweede Kamer
nu in handen heeft", zei Peschar. „Er
is geen minister of andere autoriteit
die ons gevraagd heeft iets te schrap
pen, het rapport is honderd procent
eigen werk." De ontstane verwarring
is „geen bijdrage voor het goed fun-
tioneren van de Rekenkamer", aldus
Peschar.
aan menigmaal het advies door te
gaan en desnoods een bijbaantje te
nemen, in een klein dorp bijvoorbeeld
lijkendrager.
Van der Ven: „Dit zijn voor ons de
moeilijkste problemen, Je kunt die
mensen weinig bieden maar Je moet
er rekening mee houden dat ze een
laag welvaartspeil gewend zijn. Spe
ciaal die vijftigers hebben weinig per
spectief. Zijn ze een Jaar of 58. dan
biedt de overheid de mogelijkheid om
er uit te stappen, ondermeer door de
Rijksgroepsregeling zelfstandigen.
Opvolging
Financieringsvraagstukken vormen
een belangrijk deel van het werk van
de consulenten, want uit de over
winst kan een winkelier een uitbrei
ding niet bekostigen. Een ander groot
gebied is de opvolging. Die heeft twee
aspecten. Vaders willen niet zelden te
lang enige baas blijven. Maar als de
zoon goed is, moet Je hem medefir
mant maken en een winstverdeling
ontwerpen. Wij dringen erop aan dat
die winstverdeling in een contract
geregeld is. Ook moet op papier staan
wat er gebeurt als vader iets over
komt.
Het andere aspect is dat een zaak wel
genoeg inkomen biedt voor één gezin
maar niet voor twee. Dat kan ernstig
zijn. Want als er geen plaats is voor de
zoon wat moet de vader dan met de
zaak. tds hij te oud wordt? De zoon
heeft allang een andere betrekking.
Het kan zijn dat er dan geen andere
oplossing is dan liquideren.
Overdracht van de ene op de andere
generatie blijft lastig. Een bedrijfs
pandje staatvoor 80.000 gulden op de
balans maar blijkt bij de eigendom
soverdracht vier ton waard. De huur
waarde is mogelijk zoveel hoger dat
het inkomen voor de zoon niet aan
trekkelijk meer is.
Gelukkig komt het weinig voor dat
een zaak moet sluiten omdat broers
of zusters onmiddellijk een deel van
de erfenis opeisen. De afbetaling is
doorgaans wel geregeld. Ook daarom
zijn afspraken die zwart op wit staan,
een absolute noodzaak.
LONDEN (Reuter) De centrale
bank van Ierland in Dublin heeft vrij
dag gebroken met de traditie, dat
Ierse ponden bij haar kunnen worden
ingewisseld voor ponden sterling ln
de verhouding één tegen één. Het
besluit lag voor de hand nadat de
koers van het pond sterling op de
wisselmarkten was gestegen, waar
door de koers van het Ierse pond
werd meegesleurd.
Groot-Brittannië neemt niet deel aan
het Europese Monetaire Stelsel, Ier
land doet dat wel. De stijging van de
koers van het pond sterling wordt
dan ook niet beperkt door afspraken
over de wisselkoersverhoudingen tus
sen de EMS-munten. Aan de wissel-
koersveranderingen van het Ierse
pond zijn wel grenzen gesteld. Vrij
dag dreigde de maximale toegestane
marge tussen het Ierse pond als
sterkste en de Belgische frank eüs
zwakste munt van het EMS te wor
den overschreden.
De centrale bank in Dublin had de
keus tussen het verkopen van Ierse
ponden (en eventueel het aankopen
van Belgische franken) en het verbre
ken van de band tussen het Ierse
pond en het pond sterling. Dublin
wilde niet langer afhankelijk zijn van
de grillen van de speculanten op de
wisselmarkt, die onlangs tot de over
tuiging zijn gekomen dat het Britse
pond een veilige en aantrekkelijke
belegging voor hun liquide middelen
is. Dit o.a. gelet op oliereserves in de
Noordzee en een mogelijke verkie
zingsuitslag.
Het pond sterling noteerde, zodut de
handel op de Londense wisselmarkt
was hervat, 1,0045 Iers pond. Het Ier
se pond zelf werd op de valutamarkt
verhandeld tegen 2,0615 dollar.
Middenstanders roepen voor hun problemen steeds meer de hulp in van de bedrijfs
consulenten
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Het tekort op de betalingsbalans van Nederland met het buitenland ls van een
structureel (hardnekkig) karakter. Dit probleem vraagt „weer de volledige aandacht". „Niet
de enige, maar wel een belangrijke verklaring" van het tekort is de concurrentiepositie. De
loonkosten per uur zijn in de Industrie in Nederland 35 procent hoger dan in de rest van de
Europese Gemeenschap.
Dit staat in het „Centraal econo
misch plan 1979" dat het Centraal
Planbureau gisteren heeft uitge
bracht. De concurrentiepositie van
Nederlandse bedrijven ls de afgelo
pen zes Jaar met 1,5 procent per Jaar
achteruit gegaan. Exporterende be
drijven kregen het moeilijker, terwijl
op de binnenlandse markt de buiten
landse produkten terrein wonnen,
met name consumptiegoederen. In
1976 was er op de betalingsbalans nog
een overschot van 7,5 miljard gulden.
Vorig Jaar was dat omgeslagen ln een
tekort van 2,5 miljard.
Oorzaken
Een Jaar of acht geleden waren de
loonkosten per uur in de industrie in
Nederland 20 procent hoger dan in de
rest van de EG. Twee Jaar geleden
was dat 35 procent, en daarin is sinds
dien weinig verandering gekomen.
Belangrijke oorzaken waren dat de
gulden in waarde steeg, en dat de
Nederlandse export erg gevoelig is
voor de sterke prijsstijging van ener
gie. Er was wel verbetering ln de
produktle per uur, maar die kon de
loonkostenstijging niet bijhouden.
Het „economisch plan" bevat een ta
bel met looncljfers. In Duitsland bij
voorbeeld zijn de loonkosten per uur
voor Industriële bedrijven nog altijd
15 procent lager dan ln ons land. In
Frankrijk zijn ze 45 procent lager.
Dr Van den Beid, directeur van het
Planbureau, gaf toe dat deze cijfers
slechts de helft van de waarheid ver
tellen. Die andere helft betreft de
produktie per uur. Zo ls, aldus Van
den Beid, de produktle per man in de
Franse staalfabrieken veel lager dan
in de Nederlandse. Kosten per uur en
produktie per uur geven samen de
concurrentiekracht aan. Harde cij
fers over de produktle per uur (pro-
duktlviteit) ln andere landen zijn ech
ter niet beschikbaar, aldus Van den
Beid. Bovendien kijkt een investeer
der die voor een nieuwe vestiging een
land zoekt, vooral naar loonkosten
per uur. Voor de produktlviteit
maakt het immers weinig uit of zijn
moderne fabriek ln het ene of andere
land wordt neergezet.
Het verschil in produktlviteit tussen
Nederland en de rest van Europa zou.
aldus Van den Beid, „wel erg groot
moeten zijn om die 35 procent hogere
loonkosten te overbruggen. Als Je
dan ook nog de werkweek terug-
Groei wereldhandel
Groei consumptie
Groei export
Prijsstijging gezinsconsumptie
Tekort betalingsbalans (miljard)
Arbeidsplaatsen (x 1000)
Werklozen (x 1000)
De eerste vier cijfers geven de groei in procenten. Het zevende cijfer
geeft in procenten bet aandeel van de bedrijfswinsten in bet totale
Inkomen.
1978
1979
5
6
4,5
3
3
6
4
4,5
9,5
10
4663
4671
206
210
BRUSSEL (Reuter, ANP) Het landbouwjaar zal niet op 1 april, maar op 1 juli beginnen,
hebben de negen ministers van landbouw in de EG, de Landbouwraad, eergistemacht
besloten. Verder is de raad het eens over de devaluatie met vijf procent van de „groene" valuta
van Engeland, Frankrijk en Italië, terwijl het groene Ierse pond 0,3 procent goedkoper zal
worden.
brengt naar 35 uur zonder verlaging
van loon. loopt het verschil uit tot 50
procent." In dit verband wees Van
den Beid ook op het streven om veel
kennis vergende arbeid te stimuleren
ln Nederland (research, ontwikke
ling). Een bedrijf dat wil laten uitzoe
ken hoe het de chips zou kunnen
toepassen ln het produktleproces. zal
daarvoor liever een Engels bureau in
de arm nemen dan een Nederlands,
wanneer bij ons de loonkosten zoveel
hoger zijn, zo betoogde Van den Beid.
Internationaal
Internationaal bezien verwacht het
Planbureau dat het accent van de
economische groei zich gaat verleg
gen naar West-Europa. De Verenigde
Staten zijn bezig de bestedingen wat
af te remmen om de hoge Inflatie en
het tekort op de betalingsbalans te
gen te gaan West-Duitsland en Ja
pan ondervinden nog wel remmende
invloed van hun harder wordende
munt, maar toch verwacht het Plan
bureau daar belangrijke groei ln be
stedingen. Maar ook wordt Interna
tionaal aantrekken van de Inflatie
voorzien. Daarbij speelt mee dat lan
den met grondstoffen hun prijzen
proberen te verhogen, als reactie op
de sterk gedaalde dollar. Veel prijzen
van grondstoffen worden ln dollars
berekend (olie bijvoorbeeld).
Mede hierdoor meldt het Planbureau
voor Nederland: „de risico's voor een
hernieuwd opleven van de Inflatie
zijn duidelijk aanwezig."
In de cijfers (en voorspellingen (zie
ook tabel) heeft het Planbureau nog
geen rekening kunnen houden met de
stijging van de olieprijs waartoe de
OPEC-landen zijn overgegaan. Die
stijging ls negen procent, terwijl het
Planbureau nog met 3,8 heeft gere
kend. Daar komt bij dat Iran de uit
voer van olie heeft beperkt, en nu ook
zijn importen zal verminderen. Ne
derland voerde voor zo'n 700 miljoen
gulden per Jaar uit naar Iran, en Van
den Beid verwacht dat dit zal halve
ren. Vooral Duitsland en de Verenig
de Staten zullen voelen dat hun ex
port naar Iran flink terugvalt
De grotere prijsstijging van olie dan
verwacht betekent een domper op de
groei van de wereldhandel en een
aanjager voor de Inflatie. Voor Neder-
land betekent dat meer werkloosheid
en meer Inflatie. In dit verband stelt
het Planbureau dat „sterk kan wor
den gepleit voor verdere zuivering
van het prijsindexcijfer". Dat bete
kent dat de prijsstijging voor olie niet
meer zou worden vergoed in de lonen
vla de prijscompensatie.
De duurdere olie dan verwacht heeft
voor het rijk een gunstige uitwerking
op het budget. Terwijl ook de beta
lingsbalans er ln positieve zin door
wordt beïnvloed. De CEC, een com
missie van topambtenaren op econo
misch gebied, studeert Inmiddels op
maatregelen die de regering kan ne
men om de gevolgen van de duurdere
olie ln goede banen te leiden.
ADVERTENTIE
jaarbeurs U utrecht
wo.4 tAn wo. 11 april 79
(za. 7 en zo. 8 april gesloten)
dagelijks van 9.30-17.30 u.
De devaluatie gaat in op 9 april. De
„groene" lire zal aan het begin van
het landbouwjaar 1979-80 met nog
eens vier procent worden gedevalu
eerd.
De landbouwmarathon over de nieu
we prijzen is nu in verband met de val
van het kabinet-Callaghan afgebro
ken. Het zal vier dagen na de Britse
verkiezingen, die op 3 mei worden
gehouden, worden hervat. Het prij-
zendebat in Brussel is ln een impasse
gekomen, omdat de Britse minister
van landbouw, John Silkin (nu demis
sionair). behalve een devaluatie van
het groene pond. die neerkomt op een
inkomensverhoging voor de Britse
boeren, ook stabilisering van de EG-
landbouwprijzen eiste. Voor de overi
ge EG-boeren. die het voordeel van
een devaluatie niet hebben, een aan
vorig seizoen gelijk Inkomen. Deze
bevriezing werd door de Franse mi
nister, Pierre Mehaignerie. tevens
raadsvoorzitter, politiek onaccepta
bel genoemd.
Geen besluiten
Doordat de Landbouwraad met het
demissionair worden van Silkin geen
belangrijke besluiten meer kon ne
men. heeft ze zich beperkt tot techni
sche kwesties, zoals de invoering van
de ECU. of Eurodaalder in de ge
meenschappelijke landbouwpolitiek.
Op 30 juni wordt dit gesprek voortge
zet. De invoering was nodig ter ver
vanging van de Europese Rekeneen
heid (ERE), de munteenheid van het
monetaire systeem dat begin maart
plaats moest maken voor het Europe
se Monetaire Stelsel. EMS.
Verder ls formeel overeenstemming
bereikt over het geleidelijk afschaf
fen van de monetaire compenserende
bedragen. MCB's. Alle landen van de
EG, behalve Groot-Brittannië. hou
den zich aan de „gentleman's agree
ment" om nog in te voeren mcb's
twee Jaar na Invoering weer afge
schaft te hebben. MCB's zijn grens-
heffingen en -subsidies, die effecten
van koersschommelingen op de prij
zen van landbouwprodukten op
heffen.
Silkin. al sinds zijn optreden in de
Europese arena controversieel, haal
de zich eergistemacht het ongenoe
gen op de hals door zijn rede in het
(vertrouwelijke) beraad aan de pers
vrij te geven. In die rede. die door
collega-ministers werd gekarakteri
seerd als een verkleclngsrede. noem
de Silkin het Europése Landbouwbe
leid „verspillend". Hij verklaarde
voorts, dat „iedere prijsverhoging
van landbouwprodukten ln de EO
getuigt van cynisme en van grote
onverschilligheid tegenover de Euro
pese bevolking". HIJ concludeerde:
„Er is een groter forum dan deze
Landbouwraad, een forum dat be
staat uit 260 miljoen Europese consu
menten."
Lakoniek
Jean Hamellus, minister van land
bouw van het kleinste EO-lld,
Luxemburg, repliceerde lakoniek:
„Tot nu toe heb lk slechts gesproken
voor 300.000 mensen, voortaan zal lk
me opwerpen als woordvoerder van
de hele mensheid." Fons van der
Stee, Nederlands minister van land
bouw toonde zich minder geamu
seerd. HIJ zei. dat Silkin terug wü
naar een „onvervalste kapitalistische
politiek".
APELDOORN (ANP) De abnormale koude van de afgelo
pen winter heeft geleid tot een hoger gasverbruik door gezins
huishoudingen ter waarde van 380 miljoen gulden.
brulk komt voor rekening van gezins-'
houdingen. Gerekend naar de huidii
ge tarieven komt dat neer op een
bedrag van 425 miljoen gulden. 45
miljoen gulden daarvan staat niet in
direct verband met de strenge winter.
De rest van het hogere gasverbruik
komt voor rekening van het niet-huis-
houdeltjk verbruik en bedraagt 310
miljoen gulden Een belangrijk doel
hiervan. 60 miljoen gulden, komt op
rekening van de tuinbouw
Van het ln totaal 735 miljoen gulden
hogere gasverbruik komt naar schat
ting 550 mtljoeweer bij de overheid
terug Ruim 70 miljoen gulden blijft
als hogere brutoinkomsten bij de
ruim 150 gasdistributicbedrijven.
Dit komt neer op gemiddeld 70 gul
den ln een meergezinswoning tot ge
middeld 140 gulden In vrijstaande
woningen. Het landelijk gemiddelde
bedraagt 95 gulden per woning. Dit
heeft het Vegln, de Vereniging van
Exploitanten van Oasbedrijven. in
Apeldoorn bekend gemaakt
In de maanden december. Januari en
februari is ruim 2.8 miljard kubieke
meter meer gas afgezet dan in de
vergelijkbare periode een Jaar gele
den. Dat ls een stijging van 30 pro
cent. Ruim 80 procent van deze stij
ging is toe te schrijven aan de extre
me kou.
De helft van het hogere aardgasver-
