)verheid en bedrijfsleven
hoeten impasse doorbreken
OPEC wordt weinig zeggende club
jidriessen belooft meer
penheid Rijksinkoopbureau
Kip in opmars
Bloemisten bezorgd
over stijgende import
Metaal geen proeftuin
-iarmerende havennota van Amsterdam
i
izfcrlies ADM
Hrminderd
Teelt in Israël breidt zich snel uit
Europese Hof:
Aardappel mag naar Engeland
Rente omhoog in Duitsland
Nu markt voortaan olieprijs bepaalt
DAG 30 MAART 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET_P_17_/ RH 19 S 21
I een onzer verslaggevers
IsTERDAM De ontwikkeling van de Havens in het Amsterdam-Noordzeekanaalgebied
ia 1970 weinig bevredigend geweest. Het achterblijven bij andere Westeuropese havens is
jctureel geworden. De achterstand neemt bovendien zodanige vormen aan, dat het
rtbestaan als internationale zeehaven, en van de daaraan verbonden werkgelegenheid, in
geding komt. Dit gaat de overheid zowel als het bedrijfsleven aan. Vereist is de basis te
[en voor een actieplan van overheid en bedrijfsleven samen, dat het tij in de komende 3 4 4
|n doet keren.
bedrijfsleven eensgezind tot actie
overgaat en samenwerking tussen
alle betrokken partijen (rijk, provin
cie, gemeenten, werkgevers en werk
nemers) tot stand wordt gebracht.
Oorzaak van de impasse is voorts de
wijze, waarop het regionaal-econo
misch beleid van de rijksoverheid
plaats heeft. Terugloop van werkgele
genheid in de zeehavengebonden in
dustrieën wordt onvokdoende ge
compenseerd door uitbreidingen en
nieuwe vestigingen.
[etogen b. en w. van de hoofdstad
gisteren verschenen discus-
)ta, getiteld: „De havenontwik-
in het Ainsterdam-Noordzee-
algebied," samengesteld onder
Jitwoordelijkheid van drs. E.
na, wathouder economische za-
en havenaangelegenheden. In
nota wordt aan het bedrijfsleven
pagd om in een periode van een
jaar na te gaan in gespreks-
jen of de oorzaken van de
ivredigende ontwikkelingen en
üogelijkheden voor de toekomst
k worden getaxeerd.
ventioneel vervoer naar transport per
container. In dit verband mogen ook
faciliteiten voor containers bij IJmui-
den niet definitief worden afgesneden
Voorts dient het tekort aan retourla
ding te worden bestreden. Transport,
handel en verwerking van hout zijn
vanouds van groot belang voor het
ANZK-gebied. De marketing moet
zich vooral richten op doorvoer van
uit de tropische gebieden. De binnen
vaart moet meer bij de doorvoer wor
den betrokken.
tse deuken
md wordt, dat de werkgelegen-
[forse deuken heeft opgelopen en
U wil men het havengebeuren als
ngrijke bestaansbron voor de re-
pehouden het vervoer moet
tmen. Voor een belangrijk deel
leze toeneming moeten komen-
iet (terug)halen van vervoer uit
e havens: stukgoed en massa-
B. en w. van Amsterdam verkla-
De nota suggereert het bevorderen
van investeringen in de overslagsec
tor. het samenstellen van een zodanig
kostenpakket, dat het Amsterdam-
Noordzeekanaalgebied (ANZK-ge
bied) over de gehele linie concurre
rend is met havens in binnen- en
buitenland. De gemeente Amsterdam
zal verzoeken van het bedrijfsleven
tot risicodragende deelneming in
nieuwe, veelbelovende en transport-
opwekkende projecten in welwillende
overweging nemen. Voorts moeten er
maatregelen komen om het beroep
aan de kade te stimuleren.
„De mogelijkheden daartoe zijn Gfiil^o-npH
30 r aanwezig, ook wanneer men öiuagucu
feller wordende concurren- Verbreding van de stromen goederen-
5. h ogenschouw neemt. De moge- soorten wordt een zaak van nadere
leden zullen slechts dan gereali- studie geacht. Aandacht moet wor-
'768 kunnen worden, wanneer het (jen besteed aan het proces van con-
50C
De sterke toeneming vari het zee
gaand vervoer via Nederland is gedu
rende de laatste jaren vrijwel geheel
in de Rotterdamse haven verwerke
lijkt In verscheiden gevallen is dit
ten koste gegaan van vervoersstro
men, die oorspronkelijk op Amster-
dan waren gericht. Ondanks enkele
gunstige ontwikkelingen voor Am
sterdam dringt zich een beeld op van
een geleidelijk afglijden naar ae ge
varenzone. Als de overslag niet be
langrijk toeneemt, zal de daling van
de werkgelegenheid die aan de ha
vens ls gebonden tans ruim 20.000
arbeidsplaatsen zich voortzetten.
Verder wordt opgemerkt, dat de mate
waarin Amsterdam erin slaagt de ba
sis van het containervervoer te ver
breden, mede bepalend is voor het
behoud van de werkgelegenheid.
In de nota wordt gepleit voor een
slagvaardige marktbewerking door
bedrijfsleven èn overheid. Die schiet
nu tekort. Er is een tè geringe inspan
ning op promotioneel gebied, mede
als gevolg van beperkte financiële
armslag.
Hoewel er in de eerstkomende jaren
nauwelijks groei van vervoer van
ruwe olie van het hoofdstedelijke ha
vengebied is te verwachten, dient de
aanwezige raffinaderij volledig op
peil te blijven. Wat granen, derivaten,
veevoeders en oliehoudende zaden
betreft, zal moeten worden inge
speeld op de wens van graanproduce-
rende landen om in West-Europa over
een eigen opslag- en distributiecen
trum te beschikken. In de sector ko
len en ijzererts kolen vertonen een
groeimarkt is een actiepunt het
uitdiepen van de vaargeul in zee en
aanleg van een terminal voor droog
massagoed, aansluitend op het Hoog
oventerrein.
Amsterdam beschikt in het westelijk
havengebied over goede mogelijkhe
den voor industrievestigingen, met
dien verstande dat er in de hele we
reld een overcapaciteit is in basisin
dustrieën. In het ANZK-gebied zijn
nog veel grotere, verouderde indu
striële vestigingen op hun oorspron
kelijke vestigingsplaats. Moderne lo-
katie en bebouwing bevordert de pro-
duktiviteit en maakt de arbeids
markt minder kwetsbaar. Er is een
kentering in het denken van het rijk
voor wat betreft de noodzaak om
vestigingen in genoemd gebied te be
vorderen.
Niet hoog gespannen
De verwachtingen voor de eerst ko
mende jaren zijn niet hoog gespan-
Het complex van de Nederlandse Dok- en Scheepsbouw Maatschappij wordt de plaats, waar de grote scheepsrepa-
raties in de Amsterdamse haven, worden geconcentreerd. Het betreft de verwerkelijking van de integratie van de.
raparatie-werkplaatsen van NDSM en ADM, die in een volledig nieuwe opzet tot stand zal komen en waartoe onder
meer de drijvende dokken van de ADM uit het IJgebied naar de Klaprozenweg worden overgebracht. De nieuwe
werf zal 1700 arbeidsplaatsen bieden.
nen. Er zijn kansen op een incidenteel
succes in Industriële projecten. Er is
echter geen reden om de aandacht
voor de (haven)industrialisatie te la
ten verflauwen. In de nota wordt het
behoud van de werkgelegenheid tel
kens centraal gesteld. Concluderend
wordt vastgesteld, dat wil de werkge
legenheid aan de kade bestendigd
blijven, het containervervoer sterk
moet toenemen om het verlies in het
conventionele vervoer te kunnen op
vangen. Wat het massagoed betreft,
zal het een algehele inspanning verei
sen om in die sector het aantal kade
gebonden arbeidsplaatsen op peil te
houden. Zonder een voorziening aan
de kust zal dit zeker niet lukken.
Het gemeentebestuur stelt zich voor
in het najaar een congres te wijden
aan de reacties, die deze Havennota
zal hebben veroorzaakt Aan de hand
van meningen en voorstellen in de
eerste plaats van de zijde van het
bedrijfsleven zal dan een vaste
koers voor de toekomst worden be-;
paald. Die koers zal worden neerge-
legd in een uiteindelijk rapport, waar
over de gemeenteraad zich in de eer
ste plaats zal buigen.
onze sociaal-economische redactie
I HAAG Er komt meer openheid rond het Rijksinkoopbureau (RIB). Minister
riessen (financiën) heeft dit gisteren toegezegd aan de Tweede Kamer. Het jaarverslag van
pIB zal meer informatie gaan bevatten. De regels om gesubsidieerde instellingen toe te
i als RIB-klant, en de regels om bedrijven toe te laten als RIB-leverancier, zullen
ibaar worden gemaakt. De instructies voor de inkopers van het RIB zullen worden
gedeeld aan de betrokken commissie van de Tweede Kamer.
intt
Inoi
jez
1
B maakt een omzet van zo'n
ljard gulden per jaar. Bijna
r _lerde betreft geen inkopen voor
77fen rijksdiensten maar voor la-
77pverheden en vooral gesubsidi-
instellingen.
leverde nog geen
...jg op over uitbreiding van het
van het RIB in de gesub-
77fde sector en bijvoorbeeld in-
ies van de sociale verzekering.
IDA is tegen zo'n uitbreiding, en
....cht de minister zelfs „met klem
....nog eens te beraden" op het
,...i om ook ziekenhuizen en be-
...enoorden steeds meer onder het
t van het RIB te brengen.
wil verder
jtegenover staat een motie van
....fdA. Die vraagt te bevorderen
;ds meer instellingen van de
ïtieve sector" hun inkopen la-
)pen via het RIB. Dat zou een
bijdrage kunnen leveren aan
bezuinigingsbeleid. Volgens
5 (PvdA) zou zo'n 20 tot 25
it bespaard kunnen worden op
>pen door die via het RIB te
ihten. Minister Andriessen zag
ïotie het liefst nog niet in stern-
Hij beloofde over enige tijd
leze en andere RIB-zaken over-
let de Kamercommissie. Ook
minister dat het niet in de
ing ligt het werkterrein van het
ia de zieken- en bejaardenhui-
)g verder uit te breiden.
^TERDAM De Amster-
iche Droogdok Maat-
jppij heeft vorig jaar een
les geleden van 5,72 mil-
Dat was echter een stuk
Jer dan in 1977 toen 9,99
*en werd verloren.
eelhouders krijgen geen divi-
zij kregen vier jaar geleden
het laatst een uitkering.
TRICIA zag de nettowinst te-
0 >en van 8.3 tot 4,5 miljoen. Als
daarvan is voorgesteld het di-
te verlagen van 2,80 tot 1.
zien dit bedrag reeds als inte-
Vidend is uitgekeerd, rest aan-
geen slotuitkering. De
steeg vorig jaar met 3,8 pro-
lot 547 miljoen. Deze groei was
^hen met de te smalle marges
'ring om de kostenstijgingen op
»gen.
HRMANN TETTERODE kon
l7Qirwinst vergroten van 38,9 tot
ïiljoen In dit resultaat zitten
sot nog 7 miljoen aanloopverlie-
f ofan de papierfabriek in België,
uiti izet nam toe van 1,56 tot 1,77
s 5 d. Deze vergroting is mede ver-
47<ikt door het opnemen van „De
in de cijfers. Dividend: 5.40
•I N
RENTO wil ƒ4.40 (was 4,65)
en naast 5 procent in aandelen
I agioreserve.
p^ASNAPOLSKY verdiende net-
o~p8.000 (v j. 535.000) en wil onver-
Ti 3 dividend geven.
Voor aankopen beneden 200 gulden
kunnen rijksdiensten en gesubsidi
eerde instellingen niet terecht bij het
RIB. Minister Andriessen wil deze
grens optrekken tot 500 gulden. Dat
plan kreeg brede instemming vanuit
de Kamer. Onder meer zal dit de
middenstand ten goede kunnen
komen.
Vrees
CDA en WD uitten de vrees dat een
inkoopgigant als het RIB marktver
storend werkt maar Andriessen was
daar niet zo bang voor. Niettemin
meldde staatssecretaris Hazekamp
(economische zaken) dat er samen
met het bedrijfsleven al wordt onder
zocht of door het RIB een verstoring
van het handelsverkeer en prijsdiscri-
minatie worden veroorzaakt.
Van Muiden (CDA) vroeg in een door
de VVD gesteunde motie om een on
derzoek naar de mogelijkheid om de
kosten van het RIB-apparaat zo'n
25 miljoen gulden per jaar door te
berekenen in de prijzen voor de afne
mers. Andriessen voelt niet voor zo'n
doorberekening, maar wilde niette
min deze zaak „nog wel 'ns grondig
laten bekijken". De motie is, gezien
deze toezegging, overbodig, vond de
minister. Hij is al wel van plan om bij
produkten waarvan het RIB voorra
den aanhoudt, de opslagkosten
voortaan door te berekenen in
prijzen.
Meer kansen.
Een andere CDA-motie kreeg ook een
goed onthaal, ditmaal bij staatssecre
taris Hazekamp. Hij beloofde te be
kijken hoe de kennis van het RIB
ingeschakeld kan worden om Neder
landse bedrijven met meer succes te
laten meedingen naar overheidsop
drachten uit het buitenland. Ook be
loofde Hazekamp te zullen onderzoe
ken of het plaatsen van overheidsor-
ders gepaard kan gaan met subsidies,
wanneer het gaat om werkgelegen
heid, industriële vernieuwing of „be
houd van een strategisch industrieel
minimum". Ook hierover had Van
Muiden een CDA-VVD-motie inge
diend. Hazekamp waarschuwde wel
dat dergelijke subsidies geen protec-
ties of concurrentievervalsing mogen
veroorzaken, en niet in strijd mogen
komen met EG-regels.
witte kat...stroom zat!
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De groeiende omvang van de bloementeelt in
derde-wereldlanden wekt bij de Nederlandse bloemisterij
steeds meer verontrusting. Vooral de ontwikkelingen in Israël
en Colombia baren zorgen. In Kenia blijft het areaal nagenoeg
constant, aldus het jaarverslag van de Vereniging van bloe
menveilingen in Nederland (VBN).
DEN HAAG (ANP) Het Europese
Hof van Justitie heeft de Britse rege
ring In het ongelijk gesteld in het
proces dat de Nederlandse Vereni
ging van Exporteurs van Aardappe
len (Venexa) tegen importbeperkin
gen van de Britten had aangespan-
FRANKFURT (Reuter) De Bun
desbank. de Westduitse centrale
bank, heeft het disconto (de officiële
rente) met één procent verhoogd tot
vier procent. De beleningsrente gaat
eveneens met één procent omhoog
tot vijf procent. Het oude discontota
rief was sedert 15 december 1977 van
kracht.
De Bundesoanx neeit levens het
maximale bedrag aan pnpier, dat in
de discontoportefeuille van de Bun
desbank mag worden opgenomen,
verhoogd. Het bedraagt met ingang
van 1 april 27 miljard mark, tegen
thans 22 miljard mark.
In een verklaring zegt de Bundes
bank, dat de buitensporige krediet
verlening van de banken en het aan
bod van geld door de discontoverho
ging aan banden gelegd moeten wor
den. De ruimte voor de inflatie wordt
op deze wijze beperkt. De Bundes
bank heeft het disconto niet met een
half maar met een heel procent ver
hoogd om de bestaande onzekerheid
over de renteontwikkeling op de ka
pitaalmarkt weg te nemen.
In Israël waar in 1974/75 nog slechts
474 hectare voor de sierteelt bestemd
was. bebouwde men in 1977/78 al 1019
ha. en in 1978/79 vermoedelijk 1500
ha. Voor Colombia geldt dat de ex
port van trosanjers tussen 1975 en
1978 meer dan verdubbeld is. De snij
bloemenimport nam vorig jaar toe
van 60 tot 77 miljoen.
Deze ontwikkeling, aldus de VBN.
onderstreept de dringende noodzaak
om op korte termijn tot een effectief
derde-landenbeleid te komen. Inter
nationaal wordt hierover al overleg
gepleegd. De COPA (organisatie van
WL.—M. .MMEuropese boeren) wil een certificaten-
was volgens de aardappëlëxporteürs systeem, waarbij invoer onbeperkt
in strijd met het toetredingsverdrag wordt toegestaan zolang geen markt-
van Engeland tot de EG. verstoring optreedt. Is er wel markt-
verstoring (een begrip dat volgens het
VBN-bestuur goed omschreven moet
worden, maar wat wel te maken zal
.hebben met onaanvaardbaar lage
prijzen) dan zou beperking mogelijk
moeten zijn.
nen. Voorzitter G. Lodewijk van Ve
nexa heeft dit meegedeeld.
De Britse regering liet geen aardap
pelen meer toe uit Nederland en dat
ZEIST De kip is in opmars. In 1977 at de gemiddelde
Nederlander per jaar amper zeven kilo kip (hanen en
kuikens incluis) en vorig jaar was dat bijna acht kilo, zo
blijkt uit gegevens van het Produktschap voor Pluimvee
en Eieren.
dan in 1977. De binnenlandse con
sumptie bedroeg ongeveer 2.5 mil
joen eieren. De laatste jaren is het
binnenlandse verbruik van eieren
vrij constant. Het schommelt rond
de 185 stuks per hoofd per jaar.
De totale produktie van slacht-
pluimvee bedroeg vorig jaar meer
dan 461 miljoen kilo, onderver
deeld in bijna 402 miljoen kilo
slachtkuikens, bijna 36 miljoen
kilo kippen/hanen. 16 miljoen kilo
kalkoenen en zes miljoen kilo
eenden.
Vooral kuikens vonden aftrek. In
1978 werden in Nederland in to
taal 101 miljoen kilo braadkui-
kens verkocht, tegen 89 miljoen
kilo het jaar daarvoor. Het totale
binnenlandse verbruik aan pluim
vee (kip, kalkoen, eend, etc.) be
droeg vorig jaar 114 miljoen kilo,
ruim tien miljoen kilo meer dan in
De produktie van consumptie-eie
ren bedroeg vorig jaar ruim 6,3
miljoen stuks, 19 procent meer
De twaalf bij de VBN aangesloten
bloemenveilingen behaalden vorig
jaar een omzet van 1,6 miljard die
voor 82,7 procent bestond uit snij
bloemen en voor de rest uit pot- en
perkplanten. Het aandeel van de
planten was in 1978 iets groter dan in
het voorafgaande jaar.
Rentabiliteit
De rentabiliteit van de bloementeelt
is in 1978 verder achteruitgegaan. Cij
fers in het verslag geven daar een
aanwijzing voor. Daalde het snijbloe
menareaal in 1977 met 0.6 procent bij
een omzetstijging van 16,2 procent, in
1978 nam het areaal weer met 4.6
procent toe bij een omzetstijging van
8,3 procent. Ook de plantenkwekers
behaalden minder goede financiële
resultaten. Bloemenexporteurs heb
ben vorig Jaar voor ƒ1,44 miljard
geëxporteerd. Ruim twee derde van
die export kwam terecht in West-
Duitsland, Frankrijk was met 8,3 pro
cent van de totale uitvoer tweede
afnemer.
GERO had een jaarwinst van
ƒ0 91 (0.70) miljoen. De omzet in Ne
derland lag op het peil van 1977 maar
in de export zit sinds eind 1978/begin
1979 een duidelijk opgaande lijn. Om
zet cn ..notastandwaren per eind
februari 35 procent groter dan een
jaar eerder.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Als er iets is, wat de jongste prijsverhoging voor ruwe olie door de OPEC-
landen heeft aangetoond, dan is het wel dat de OPEC in feite is gedegradeerd tot een
weinigzeggende club. Immers, van nu af aan is het de markt het samenspel van vraag en
aanbod die de olieprijs bepaalt en niet de OPEC. Zeker zolang het huidige tekort aan olie
voortduurt.
Nadat de prijsverhoging van 9 pro-
cent voor ruwe olie van basiskwali
teit, die door de OPEC-landen in Ge-
nève was uitgedokterd, in een eerste
reactie nog als een „meevaller" was
beschouwd, is nu wel duidelijk, dat
i „meevaller" was
het er toch allemaal minder rooskleu
rig uitziet dan eerst werd gedacht.
Vooral nu alleen Saoedi-Arabië en de
Verenigde Arabische Emiraten heb
ben laten weten (voorlopig) geen toe
slagen te zullen heffen op de officieel
vastgestelde olieprijs van 14.54 dollar
per vat van 159 liter.
De meeste OPEC-leden hebben zich
namelijk gehaast te verklaren, dat zij
dat wel zullen doen. Zo willen landen
als Algerije. Libië en Nigerië toesla
gen van niet minder dan vier dollar
op de basisprijs van de door hen
geproduceerde zwavelarme olie
leggen. Hoewel andere OPEC-leden
zich tot dusverre officieel nog hebben
onthouden van het noemen van toe
slagen die zij willen invoeren, staat
inmiddels wel zonneklaar vast, dat de
officieel overeengekomen verhoging
van de prijs voor ruwe olie met 9
procent een farce is. Vooral nu er
enkele landen zijn, die de olieprijs
met liefst 30 procent omhoog willen
brengen.
Graantje meepikken
Op zich is het overigens wel begrijpe
lijk. dat de olielanden een graantje
willen meepikken van de ontwikke
ling van de prijzen op de markt, die
dat is de laatste tijd wel gebleken
een veel hogere prijs verdraagt dan
die nu officieel door de olieproduce
rende landen is vastgesteld. De grote
olieconcerns laten zich ook niet onbe
tuigd, waar het om prijsverhogingen
van tal van produkten gaat en waar
om zouden zij dan achterblijven?
Wat de jongste bijeenkomst in Gene
ve opnieuw duidelijk heeft aange
toond, is het gebrek aan eenheid in de
OPEC. Terwijl er een aantal landen
is, dat nu de gelegenheid daar is
zoveel mogelijk geld wil binnenhalen,
zijn er ook landen die minder op het
geld (de dollars) zitten te springen.
Dollars, die de laatste tijd al maar
minder waard zijn geworden.
Tegen deze achtergrond moet de uit
spraak worden gezien van sjeik Ja-
mani. de olieminister van Saoedi-
Arabië. Jamani. die momenteel in
Oostenrijk verblijft om o m in Leo-
ben. een plaats 150 kilometer ten zui
den van Wenen gelegen, een ere-doc-
toraat in ontvangst te nemen, heeft in
Wenen verklaard, dat zijn land voor
lopig één miljoen vaten olie per dag
extra zal blijven produceren om ge
deeltelijk te voorzien in het oliete
kort, ontstaan door de onderbreking
van de Iraanse uitvoer. „Als de Iraan-
se produktie echter weer groot ge
noeg is zal Saoedi-Arabië zijn pro
duktie verminderen en het aan ande
re OPEC-landen, zoals Nigerië en
Irak, overlaten hun produktie te ver
groten, omdat die dat willen", aldus
Jamani.
In feite laat Jamani daarmede zien
hoe de kaarten precies liggen Hij
bedoelt namelijk te zeggen: omdat er
OPEC-landen zijn, die hoge prijzen
voor hun olie willen ontvangen, moe
ten er maar zo spoedig mogelijk pro-
duktie-afspraken komen binnen de
OPEC. Iets. waarop al tijdens de bij
eenkomst in Geneve is gezinspeeld en
waarover zeker op de in juni a s te
houden halfjaarlijkse bijeenkomst
van de OPEC uitvoerig zal worden
gesproken.
Mochten er inderdaad straks produk-
tieafspraken worden gemaakt, dan
FME-voorzitter: 'industrie als bezigheidstherapie'
Van een onzer verslaggevers
DELFT De metaalnijverheid ls geen experimenteerterrein
voor arbeidstijdverkorting, aldus Ir. W. J. ter Hart, voorzitter
van de metaalwerkgeversvereniging FME. Hij wijst erop, dat
er geen weg terug is, wanneer blijkt dat er fouten zijn
gemaakt.
Tijdens de opening van het laborato
rium apparatenbouw voor de proces
industrie van de TH-Delft beschul
digde Ter Hart de bonden van „door-
draven" door de arbeidstijdverkor
ting per week al in 1979 te laten
beginnen. „Het lijkt erop. dat niet de
werkgelegenheid meer het doel is,
maar de verkorting van de werk
week." „Wij zijn geen principiële te
genstanders van arbeidstijdverkor
ting. maar de zijn ervan zal eerst
moeten worden aangetoond in diep
gaand onderzoek."
zal dat betekenen dat er na verloop
van tijd vrijwel zeker nieuwe prijsver
hogingen uit de bus zullen komen,
waarmede het probleem van de infla
tie en de betalingsbelanstekorten in
de wereld zich verder zal toespitsen.
Immers, de Opec-landen kunnen nu
al nauwelijks voldoen aan de vraag
naar olie in de wereld. Het wegvallen
ook al is het tijdelijk van één
leverancier (Iran heeft dat aange
toond) heeft ingrijpende gevolgen.
Met name voor de prijs.
Het is deze prijs, die zo langzamer
hand waar maakt dat het voor de
OPEC-landen meer waard wordt om
hun olie in de grond te houden dan
om ze te produceren. De prijs stijgt
immers toch wel zolang de vraag het
aanbod overtreft. En dollars zijn ook
niet alles.
Eén voordeel zit er aan de stijgende
prijs. De gedachte aan de energiepro
blemen waarvoor de wereld zich ziet
geplaatst, blijft erdoor levendig In
dat licht kan worden gezegd, dat de
OPEC met het in Geneve genomen
besluit de wereld toch nog een zekere-
dienst heeft bewezen.
Ter Hart krijgt, zo zei hij. langzamer
hand het gevoel, dat „wij in Neder
land de industrie als een soort bezig
heidstherapie beschouwen, waarvoor
wij de financiering uit het aardgas
halen." Hij vindt, dat in ons maat
schappelijk klimaat aan zekerheid
een hogere prioriteit wordt gegeven
dan de kans op extra Inkomsten als
gevolg van het nemen van risico's."
De ene vogel in de hand wordt meer
gewaardeerd dan de tien vogels in de
lucht"-
In Amerika ls dat anders. Daar. aldus
Ter Hart, is men nog avontuurlijk en
bereid risico's te nemen. De Neder
landse ondernemingen zijn ingepakt
in de zorg voor de sociale problema
tiek. „Er is een enorme hoeveelheid
tijd gaan zitten in allerlei procedures
van medezeggenschap en omwille
van de sociale zekerheid ls de flexibi
liteit van het bedrijfsleven aanzien
lijk verminderd.