ederland is wellicht
luisbasis van Rhoodie
Voortbestaan werf
VDSM niet zeker
Van Agt eens met Faber
Kabinet botst weer met bonden
Kiesuwkado
Verdeling
Iri deze krant
Steun slaat bres in Bestek'81
-)ijkman
tNieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Regen of sneeuw
Victor Noach
vocaat helpt Zuidafrikaan
Bezwaren tegen lijsttrekkerschap CDA
VUCHTSCH6RM
Salaris welzijnswerkers in het geding
Spoorstaaf in
treincabine
Trouw
!n ontwikkeling
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Trouw
rouw
37STE JAARGANG NR. 10802 - DONDERDAG 22 MAART 1979
HET WEER
Wisselend bewolkt en enkele regen- of sneeuwbuien met windstoten.
Krachtige wind uit zuidwest tot west, later iets afnemend. Middagtemperatu-
ren ongeveer zes graden Celsius.
Morgen en overmorgen: Eerst enkele buien, vooral later zonnige perioden.
Middagtemperaturen ongeveer acht graden.
Nieuwe voorraden
<|ni grootse keuze UN
oosterse tapijten
Grote Marktstraat 26
hrt enige adres voor uw groeiper*
Den Maait Tel. 070 - 6S S3 31
LOSSE NUMMERS 60 CENT
Hennle Serfonteln
ANNESBURG De door Zuid-Afrika overal gezochte Eschel Rhoodie heelt wellicht
irland als thuisbasis voor zijn reizen door Europa.
voormalige secretaris-generaal
het Zuidafrikaanse ministerie
liormatie heeft een Nederlandse
aat in de hand genomen, die de
gen van deze sleutelfiguur in
ormatieschandaal behartigt,
week heeft de vrouw van
Rhoodie aan de Zuidafrikaan-
jassade in Parijs gevraagd haar
jnlijke documenten aan de Ne-
idse advocaat in bewaring te
Dinsdag had de Zuldafrikaan-
enman Van Zyl nog tweemaal
nisch contact met hem.
gyl had aanvankelijk Rhoodie
aan beloofd als hij de Inhoud
41 geluidsbanden en geheime
ienten niet bekend zou maken,
yl heeft de Nederlandse advo-
evraagd met Rhoodie contact
lemen, zodat hij kon vernemen
Eschel Rhoodie heeft gisteren een
document op de Britse televisie ge
toond met de handtekening van de
huidige minister van financiën in
Zuid-Afrika, Horwood. Het docu
ment was een brief, met de datum 12
mei 1978, waarin stond dat het de
partement van informatie meer dan
18 miljoen gulden uitgaf aan gehei
me projecten voor dat jaar. Rhoodie
zei gisteravond eveneens dat pre
mier John Vorster destijds afwist
van „ieder belangrijk project waarin
wij waren betrokken". De huidige
premier Pieter Botha was volgens
Rhoodie bij tenminste twee of drie
projecten betrokken. Rhoodie ont
kende dat Amerikaanse politici geld
uit Zuid-Afrika kregen. Premier
Botha heeft enige tijd geleden ge
zegd dat hij zou aftreden als aange
toond kon worden dat iemand van
zijn kabinet bij het schandaal was
betrokken.
of de overeenkomst, die twee weken
geleden met Rhoodie was getekend,
nog steeds geldig was. Bovendien zou
de Nederlander moeten voorkomen
dat Rhoodie aan de Britse BBC een
interview zou weggeven. De Neder
landse advocaat beloofde Van Zyl dat
hij zo snel mogelijk met Rhoodie con
tact zou opnemen.
Rhoodie heeft altijd nauwe banden
met Nederland gehad, omdat hij tien
jaar geleden als perschef werkte aan
de Zuidafrikaanse ambassade in Den
Haag. Daarnaast heeft hij veel sa
mengewerkt met de Nederlander Hu-
bert J. Hussen bij het opzetten van de
bladen „The Citizen" en „To the
Point" met overheidsgeld.
Intussen hebben de beweringen van
de voormalige Zuidafrikaanse rech
ter Joe Ludorf veel teweeggebracht in
Zuid-Afrika. Dinsdag kondigde Lu
dorf aan dat een Zuidafrikaanse pi
loot hem verteld had dat twee West-
duitse huurmoordenaars Robert
Smit en zijn vrouw hadden vermoord.
Smit was in die tijd kandidaat voor
de Nationale Partij. De Zuidafrikaan
se piloot was naar Ludorf gekomen,
omdat hij vreesde voor zijn leven.
Vervolg op pagina 9
PAGINA 2:
Joodse kerkleden:
Wij horen
er ook bij
PAGINA 3:
Te weinig rust voor
apothekersassistente
PAGINA 4:
Radioplan beste
van het slechtste
PAGINA 5:
Hulp verslaafden
in Amsterdam
traag op gang
'Behoeften Derde
Wereld aan de
onze koppelen'
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer wil de werf VDSM in het Waterweggebied niet „tot elke
prijs" laten voortbestaan. Een geschrokken Kamercommissie voor economische zaken hoorde
gisteren van minister Van Aardenne, dat het behoud van de werf de komende drie jaar 450
miljoen gulden zou kosten. De bewindsman liet de Kamercommissie ook weten dat hij geen
nieuwe steun voor de VMF-gieterijen in petto heeft.
Een motie Van der Hek (PvdA), waar
in de regering gevraagd wordt VDSM
(2800 werknemers) te behouden,
wordt vandaag waarschijnlijk ver
worpen. De CDA-fractie vindt het
„onverantwoord om een blanco che
que uit te schrijven." Volgens CDA-
zegslieden betekent de motie, dat de
werf hoe dan ook moet openblijven,
dus ongeacht de financiële gevolgen
voor de overheid. Na een nieuwe in
jectie voor de werf zou voor andere
bedrijven in nood en gebieden in ons
land waar de werkloosheid zeer groot
is, niet of nauwelijks nog geld be
schikbaar zijn.
Minister Van Aardenne heeft de Ka
mercommissie gisteren voorgehou
den dat nieuwe steun voor VDSM een
aanzienlijke bres slaat in Bestek "81,
het bezuinigingsplan van het kabi
net. De regeringspartijen toonden
zich gisteren gevoelig voor de bezwa
ren van de minister. Het CDA zal
vandaag een motie indienen, waarin
de regering gevraagd wordt het voort
bestaan van de werf zoveel mogelijk
na te streven. De CDA-fractie vindt
het nog te vroeg voor een definitieve
uitspraak van de Kamer, zeker zo-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Premier Van
Agt heeft bezwaren tegen het
eventueel lijsttrekkerschap
van het CDA. Hij vindt het
„een complicerende factor"
als de zittende premier tevens
de lijst voor zijn partij in de
verkiezingscampagne zou
moeten aanvoeren.
De premier heeft dit gezegd in een
persoonlijk gesprek met de vice-voor-
zitter van het CDA, het Kamerlid
Sytse Faber, die daarover gisteren
mededelingen verstrekte in het frac-
tieberaad van het CDA.
In dit beraad stonden de uitspraken
van het Kamerlid Van Houwelingen
ter discussie die onbevangen rijn
voorkeur had uitgesproken voor een
coalitie met de Partij van de Arbeid.
Een groot deel van de fractie nam het
hem hoogst kwalijk, deze „uitnodi-
ADVERTENTIE
AN (UPI) De geestelijke
■r[n Iran, ajatollah Khomeini,
wee bemiddelingscommissies
westelijke stad Sananday ge-
Hier wordt een hevige strijd
tussen Koerden en het leger
ICfian. De Iraanse minister van
)90 e admiraal Ahmad Madani en
lega van binnenlandse zaken
Haj Sayed Yavadi vlogen gis-
6 aar Sananday In een poging de
i20ften, die honderden doden heb-
te beëindigen. Kort daar-
Je hoogste religieuze leider
omeini, ajatollah Mahmoud
ini al in de stad aangekomen.
/92 inse premier Bazargan noem-
teren in een nieuwjaarstoe-
:.0\ie actie van het leger in Sa-
„gerechtvaardigd om zijn ba-
anievolutie en de Islam te verde-
19.1 Dinsdag hebben 18 Europese
K ten een gesprek gevoerd met
302 h Taleghani, „ln een ultge-
i vriendelijke sfeer." De aja-
1 iad de vrouwen verzekerd dat
n* n in Iran gelijke rechten heb-
1 mannen, maar dat dit er con-
336 iders uitziet.
Model 26C668/50Z
66 cm beeld, 16 kanalen.
Colorprijs 1.995,-
Inruilaktie 100,-
per week, incl. 3 jaar
garantie en service 18,95
Model Arizona KTV
66 cm beeld, 16 kanalen.
Colorprijs 2.295,-
Inruilaktie 300,-
per week, incl. 3 jaar
garantie en service 18,95
ging aan de PvdA" nu, nog niet eens
halverwege de rit van het kabinet
Van Agt, gedaan te hehben. Boven
dien wordt het Van Hoi delingen ver
weten, dat hij zich zo ongeclausu
leerd voor de Partij van de Arbeid zou
hebben uitgesproken.
Mede naar aanleiding van deze kwes
tie heeft Faber een drietal criteria
genoemd, die bij dit soort kwesties in
acht dienen te worden genomen. De
eerste daarvan is, dat een zittende
premier van het CDA geen lijsttrek
ker mag worden bij de volgende ver
kiezingen. Bij de keuze van zo een
lijsttrekker zou immers ook de voor
keur voor de volgende coalitie zijn
uitgesproken.
Faber is daar tegen. Hij vindt daarom
ook, dat een kabinet voor het CDA
geen inzet van de verkiezingen mag
zijn en hij is tenslotte van nening,
dat het CDA vóór de verkiezingen
geen afspraken met andere partijen
mag maken.
Faber, zo bleek uitzijn mededelingen
in de fractie, bleek er behoefte aan te
hebben, deze criteria voor te leggen
aan premier Van Agt. Deze bleek het
in grote lijnen met hem eens te zijn.
Ook hij noen de de combinatie van
premier en lijsttrekker een complice
rende factor. Het fractieberaad over
de kwestie-Van Houwelingen leverde
verder geen conclusies op. De u ede
delingen van Faber werden voor ken
nisgeving aangenomen.
ADVERTENTIES
Ter gelegenheid
van de 70ste
verjaardag van
Koningin Juliana,
brengt Sola
een fraaie
Houten gevlochten tuinscherm in (raai
natuurbrume kleur Kant en klaar elementen
in een stevig raamwerk, voorzien van
een regenaldeklijst. Een etfektieve
beschutting tegen
wind. lawaai
en inkijk
afm. 152x183 cm^
afm 183x183 cm f42.50 i
Nederlands grootste kleuren TV en Video speciaalzaak
Bergweg 64 - Slinge 149 - Korte Hoogstraat 10 - Bergweg 287,
4 filialen in Rotterdam 01G654222
Color TV levert en geeft service in heel Zuid Holland
ALMELO ALPHEN A/D BUN AMERSFOORT
AMSTERDAM APELDOORN ASSEN **V
BERGEN OP ZOOM BOXMEER BREDA l|£jl I II I |£"j
BUSSUM CRUOUIUS DEN BOSCH OEN aam
HAAG DRACHTEN EERSEL EKEREN
EMMEN ENSCHEDE ERMELO GOUDA
GRONINGEN HAARLEM HAROENBERG HEERENVEEN HEERHUGOWAARD
HENGELO HILVERSUM LEEUWARDEN LEIDEN MEERSSEN MERKSEM
OOSTERHOUT OUDESCHILO TEXEL TIEL TILBURG UOEN VEENOAM
PAPENDRECHT ROTTERDAM •ROOSENDAAL«SITTARO«TERBORG
VLAARDINGEN WAALWIJK WEERT IJMUIDEN ZWOLLE
NIJMEGEN
ieuws over de strijd van de
op pagina 7.
IAG/BRUSSEL Nederland
#ch voor het Europese hof van
verantwoorden, omdat het
iljort aan een gelijke beloning
nnen en vrouwen. De Europe-
ieipissie, het dagelijks bestuur
EG, heeft gisteren besloten
tven lidstaten een procedure
te brengen, die leidt naar het
'üxemburg. De beslissing zal
''bekend worden gemaakt.
'l M muziekinstrumenten
- i| 2 dagen In de kerk
ui Rozengracht 148
Je( hei hartie van Amsterdam
morgen ook de rubriek
l9Z* muziekinstrumenten
Van onze soc. econ. redactie
DEN HAAG Het kabinet
dreigt opnieuw in een con
flictsituatie te geraken met de
bonden van ambtenaren over
de bezuinigingen. Ditmaal
gaat het om de korting op de
salarissen van welzijnswer
kers. Minister Gardeniers
(CRM) heeft laten weten daar
over te willen praten met de
bonden. Maar de ABVA
(FNV) heeft al direct laten we
ten dat er niets te praten valt
als het kabinet niets heeft te
bieden, namelijk meer werk
gelegenheid in het welzijns
werk.
De houding van de belangrijkste
CNV-bond van ambtenaren, NCBO,
is nog onduidelijk. Gisteren was er
nog geen reactie te krijgen op het
verzoek van minister Gardeniers en
de reactie van de ABVA daarop. „De
zaak ligt erg ingewikkeld", was het
enige dat de NCBO in dit stadium
kwijt wilde bij de bonden van
ambtenaren zitten ook de bonden
voor welzijnswerkers. Bij de korting
op de salarissen van de echte ambte
naren deed zich uiteindelijk een splij
ting voor tussen FNV- en CNV-bon-
den van ambtenaren. De CNV-bon-
den aanvaardden het voorstel van
minister Wiegel, maar de FNV-bon-
den bleven een verdergaande nivelle
ring in de korting verlangen.
De nieuwe kwestie is dringend gewor
den toen begin deze week werkgevers
en ambtenarenbonden een CAO af
sloten voor de 50.000 werknemers in
bejaardenoorden, zonder dat er voor
hen een korting werd doorgevoerd op
de 2,2 procent „prijscompensatie" die
ook de ambtenaren maar dan wel
met korting ontvangen. Minister
Gardeniers heeft in een verklaring
meegedeeld dat het kabinet „ernstig
verontrust" is over deze CAO. Er is
geen rekening gehouden met het ver
zoek van het kabinet om tot loonma
tiging te komen met het oog op de
werkgelegenheid en de algemene fi
nanciële situatie, aldus de verklaring
van de minister.
Gat
Als in de CAO's voor de ruim 400.000
overige werknemers van gesubsidi
eerde instellingen het voorbeeld van
de bejaardenwerk-CAO wordt ge
volgd. zou er een gat in „Bestek'81"
lang het kabinet nog geen standpunt
heeft bepaald.
Rijn-Schelde-Verolme. waartoe de
bedreigde werf behoort, ziet geen
kans om VDSM op de huidige voet
door te zetten. Het eigen vermogen
van de werf is drastisch geslonken.
Verdere steunverlening zou ertoe
kunnen leiden, dat de overheid een
meerderheidsbelang in VDSM moet
nemen. Dat strookt niet met de poli
tieke opvattingen van WD-minister
Van Aardenne.
CDA en VVD willen ook een PvdA-
n otie ten gunste van de VM F-giete-
rijen in Hengelo vooralsnog niet steu
nen. Van Aardenne vindt de gevraag
de steun (60.000 gulden per arbeids
plaats) te hoog en gelooft niet in
nieuwe toekomstkansen voor de gie
terijen, waar 120 nensen werken.
Meer nieuws over de scheepsbouw
op pag. economie.
UTRECHT (ANP) De machi
nist van een intercity-trein, die
op weg was van Amersfoort
naar Enschede, kreeg gisteren
bij Stroe de schrik van zijn
leven, toen een spoorstaaf
dwars door zijn cabine sloeg.
De machinist kwam er zonder
kleerscheuren af. Dat gold niet
voor de trein, die defect op de
baan bleef staan. De gestrande
reizigers moesten overstappen
op een andere trein.
Volgens de NS worden er aan
de baan bij Stroe werkzaamhe
den uitgevoerd. Een losse
spoorstaaf, die te dicht langs
de rails lag, werd door de langs-
razende trein geschept, klapte
omhoog en vloog door de ma
chinistencabine naar binnen.
„Je kunt binnen de Europese Gemeenschap een half
uur praten over rundvlees, en maar twee minuten over
ontwikkelingssamenwerking." Een interessante ge
dachte van de voor het tweede onderwerp verantwoor
delijke Eurocommissie. Een half uur maar?
6 sprookjes op 1 LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven.
Ko van Dijk, Hctty Blok en Ina van
Faassen
Lektuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar de krant of
tv-gids. Decoratief jute lectuur-
hanger.
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud cn praktisch bo
vendien. Echt naturel leder met ge
vlochten koordje
Ketting met armband (D)
De nieuwe modetrend: ketting cn
arm-bandje van keramiek.
ontstaan van 700 miljoen gulden, zo
is bij de ABVA becijferd.
Het kabinet wil nu met werkgevers en
bonden in de bejaardensector „een
gesprek op korte termijn". Het kabi
net wil bereiken dat in de welzijnssec
tor een loonmatiging komt die over
eenstemt met die voor de echte amb
tenaren. Voor hen bedraagt de kor
ting 0,3 procent voor de lagerbetaal-
den tot 0.7 procent voor de hoger
betaalden, en wel per half jaar. Bo
vendien wordt de salarisstijging bij
ambtenaren afgetopt voor inkomens
boven 45.000 gulden per Jaar.
Het kabinet beklemtoont in de ver
klaring van minister Gardeniers dat
deze en andere Bestek-maatregelen
oximisbaar zijn voor behoud van ar
beidsplaatsen en scheppen van nieu
we.
O Vervolg op pagina 11
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomstkorting yan 7.
Kado naar keuze: DA. DB. DC. DD. (aankruisen
a.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.
