Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | 21 maart 1979 | pagina 2

Heupwiegen in de kerk

Kerken willen gesprek met
Van Agt over neutronenbom

Rapport militarisme gaat mank

Predikantenweduwen
helpen elkaar

Boerderij wordt kerk

Trouw

Gift baptisten voor bootvluchtelingen

Conferenties

V

Missiebureau va
Gijsen wint veld

WOENSDAG 21 MAART 1979

KERK

TROUW/KWARTET

door A J Klei

Blijkens een In orue krant van afgelopen
maandag vertegenen bericht U de heer J. Pasveer
van de gereformeerde organisten veren) gin e niet

erg gerust op het gehalte van de liturgen In de
gereformeerde kerken. HIJ gaf een paar staaltjes
van liturgisch wanbeheer

.Het optreden van combo's In kerkdiensten (met
bijbehorend heupwiegen) raakt blijkbaar hun
koude kleren niet. en wordt dan nog van de zijde
van de gemeente meteen luid applaus begroet
Nog erger werd het onlangs tijdens een
avondmaalsdienst In een gereformeerde kerk In
een der randgemeenten van een onzer grote
steden Op gebrekkige wijze werd tijdens de
toediening van brood en wijn een Nocturne van
Chopin gespeeld. Tot sulk een smakeloosheid en
stijlloosheid kan men tegenwoordig In de
gereformeerde kerk vervallen, zonder dat er een
woord van protest opklinkt

Tot zover uit hetgeen werd gemeld over de
toespraak van de heer Pasveer tot de
gereformeerde organisten. Ik heb twee vragen: ls
heupwiegen in de kerk op zichzelf
afkeurenswaardig ol slechts Indien dit
gestimuleerd wordt doof een combo? En: als
Chopin niet gebrekkig, maar goed gespeeld wordt,
mag hij dan wei klinken In de eredienst?

Tegen heupwiegen ln de kerk als zodanig behoeft
naar mijn oordeel geen enkel bezwaar te bestaan.
In de psalmen worden we opgewekt tot hupp'len
voor des Heren oog en dat gaat letterlijk en
figuurlijk nog een stapje verder. Hoewel Ik zelf
nog nimmer heup heb gewiegd ln de kerk, zal Uc
geen enkele liturg durven verwijten, dat hij
heupwiegenden onder zijn gehoor heeft. En
hoewel ik het door combo's geproduceerde geluld
ln de regel vrij afschuwelijk vind, zou Ik de leden
van zulk een gezelschap niet alleen het

heupwiegen, maar ook het maken van muziek ln
de kerk willen gunnen.

Ik geloof namelijk en nu kom lk ook op Chopln
dat Je in de kerk niet zo gauw over
smakeloosheid en stijlloosheid moet praten. De
heef Pasveef moet van mij aannemen, dat lk een
Nocturne van Chopin liever feilloos dan aarzelend
gespeeld hoor en voorts ben lk ervan op de hoogte
dat de heer Chopln zijn werkjes niet vervaardigde
voor de gereformeerde eredienst. Maar lk kan me
voorstellen dat Je aan de viering extra vreugde
beleeft omdat dat meisje of die Jongen aan de
piano zo aandoenlijk zijn best doet om er Iets
moois van te maken. En lk kan me. zij het met
aanzienlijk meer moeite, indenken dat er
omstandigheden zijn dat Je uitgerekend ln de
kerk enig genoegen beleeft aan drenzerige
gitaar klanken. Een en ander niet uit een soort
goeiigheid van bovenaf, maar omdat de
gemeenschap, welke de gemeente vormt, deze
ruimte toelaat of zelfs gebiedt.

Waar lk wél verdrietig van word ls dat de teksten,
waarmee combo's voor de dag komen, meestal zo
erbarmelijk zijn. Ik vraag me voor de zoveelste
keer af hoe het komt dat speciaal ln diensten van
kerken, waar ze zuinig op de leer zijn. stichtelijke
smartlappen zo vlot Ingang vinden. Versjes van
een onstellende oppervlakkigheid en zoetigheid
worden Inderdaad met applaus begroet door
mensen, die precies weten wat er aan Kuitert of
Wlerslnga mankeert Hoe ls dit mogelijk?

- i" 3 r, ST

s~*. - f V—' ^i., ."V

Van een medewerker

HOOGEVEEN De kerkvoogdij van de hervormde gemeente
te Hoogeveen heeft een optie op de koop van een boerderij. De
onderhandelingen met het gemeentebestuur zijn voorlopig
afgerond.

AMERSFOORT De raad van kerken wil een gesprek met
premier Van Agt over de neutronenbom. In een brief aan de
minister-president zegt de raad. ernstige redenen te hebben
om te vrezen, dat de invoering van bet neutronenwapen thans
geleidelijk door een aantal deelmaatregelen wordt voorbereid.

Dit heeft volgens de raad van kerken
ten doel. de weerstand tegen de neu
tronenbom te breken. De raad noemt
dit een politiek van het voldongen
feit De raad vindt dat hiermee ern
stig afbreuk wordt gedaan aan het
open overleg, dat ook door de rege
ring wordt voorgestaan, met de volks
vertegenwoordiging teneinde de
eventuele invoering van het wapen
.nader te bezien

Herhaling

Dit ls de tweede brief, die de raad van
kerken aan premier Van Agt heeft
geschreven. In hun eerste brief van 9
februari 1978 hadden de kerken er
krachtig bij de Nederlandse regering
op aangedrongen te bevorderen, dat
het neutronenwapen niet ln de wes
terse verdediging wordt opgenomen'
en Integendeel internationaal wordt
verboden.

De raad heeft zijn verzoek aan pre
mier Van Agt herhaald, omdat naar
zijn mening de minister-president ln
zijn antwoord van 21 september 1978
niet was ingegaan op de naar voren
gebrachte dynamiek van de nucleaire
bewapeningswedloop en op de nood
zaak die dynamiek tot stand te bren
gen. Een andere reden voor de tweede
brief ls de overweging van de raad.
dat er een aantal ontwikkelingen zijn
geweest, die de zaak nog ernstiger
maken.

In zijn eerste brief had de raad van
kerken aan de regering de overwe

ging voorgelegd, dat een stopzetting
van de bewapeningswedloop ln hoge
mate afhankelijk ls van de verminde
ring van de rol van de kernwapens
zelf. Als belangrijk onderdeel daar
van noemde de raad de beëindiging
van de voortdurende vernieuwing en
modernisering van deze wapens.

Verontrust

De raad schrijft in zijn tweede brief
verontrust erdoor te zijn. dat de rege
ring de vermindering van de rol van
de kernwapens afhankelijk wil stel
len van de ontwikkeling van de totale

militaire krachtsverhoudingen ln de
wereld. De raad ls er ook over veront
rust dat het neutronenwapen als on-
derhandellngsobject wordt gehan
teerd maar dat dit geen resultaat
heeft opgeleverd. De raad schrijft
ook. dat de Amerikaanse regering
nieuwe maatregelen neemt voor de
produktle van stralingsverhogende
elementen van het neutronenwapen,
hetgeen door de Nederlandse rege
ring aanvankelijk was ontkend. De
raad ls van mening, dat zijn eerste
brief door al deze ontwikkelingen nog
aan betekenis heeft gewonnen

Nieuwe wegen

De raad van kerken legt er grote
nadruk op dat er nieuwe wegen moe
ten worden gezocht om tot stopzet
ting van de bewapeningswedloop te
komen. De weg van het afschrik-

klngsevenwlcht moet worden verla
ten. Daarvoor ls volgens de raad wel
een eigen opstelling nodig met daar
bij initiatieven die waar mogelijk het
proces van bewapening beïnvloeden.

waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer. met Oordis Oagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant

Uitgave: Trouw'Kwartet BV

Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg. O Poslma

HOOFDKANTOOR
Porous 859
1000 AW Amsterdam

Pc 1 fff" o 66 00 00

Ned C'ecJ.ettMnH
Rektcrgnr 23 00 12 574

REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 9*8
3000 AX Rotterdam
WestWêèk 4 Rotterdam
tel. [phone] (fbonnemdhten
en bezorging)
lel 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor

B08CH EN DUIN De commis
sie (het dagelijks bestuur) van de unie
van baptistengemeenten ln Neder
land heeft tienduizend gulden uit het
noodfonds van de unie beschikbaar
gesteld voor Vietnamese bootvluch
telingen.

GENUA Bij een inval bij een
narcotica-handelaar in Genua vond
de politie tussen de verdovende mid
delen ook een schilderij van Pleter
Bruegel ter waarde van twee miljoen,
gulden. Het stuk uit 1564, dat de
kruisiging van Christus voorstelt,
werd 30 Januari uit een kerk bij 8pe-
zla gestolen. Kunstdiefstallen uit (de
vrijwel nooit behoorlijk bewaakte)
kerken in Italië komen dagelijks
voor.

TOULOUSE De Braziliaanse
aartsbisschop Helder Camara is te
vreden met de encycliek van paus.

Johannes Paulus II. Op tournee door
Frankrijk zei hij, blij te 2ljn dat de
menselijke waardigheid ln de ency
cliek centraal staat. „Alles wat men
selijk ls moet de kerk Interesseren,
omdat die gesticht is om de mens te
dienen en niet om door de mens te
worden gediend." aldus Camara.

SAO PAULO Aartsbisschop
Arns van Sao Paulo (Brazilië) heeft
zich solidair verklaard met de me
taalarbeiders ln die stad, die al meer
dan een weeek staken om hogere lo
nen. Door de staking liggen zeshon
derd fabrieken plat. De regionale ar
beidsrechtbank heeft de staking on
wettig verklaard, omdat zij grote
schade zou toebrengen aan de econo
mie. maar aartsbisdom Arns vindt de
staking een vreedzaam middel om
gerechtvaardigde looneisen ingewil
ligd te krijgen.

Voorbeelden

Deze zouden volgens de raad kunnen
fungeren als voorbeelden van een
nieuwe vorm van omgaan met elkaar
en alsuitdrukking van een diepere
loyaliteit met en verantwoordelijk
heid voor de mensheid als geheel. De
bereidheid om van neutronenwapens
af te zien. wanneer de andere partij
tot bepaalde concessies bereid ls.
vindt de raad een onvoldoende blijk
van erkenning van die noodzaak tot
nieuwe wegen. Voor de verantwoor
delijke politici gaat het erom, aldus
de raad van kerken, hoe zij een afwij
zing van het neutronenwapen metter
daad gestalte moeten geven. Hiero
ver wil de raad van kerken graag een
gesprek met premier Van Agt.

Regeren óf actie voeren rege
ringspartij of actiepartij, over de
twee „stijr-mogelljkheden voor de
Partij van de Arbeid, o.l.v. dr A. van
Blemen, 7-8 april, vormingscentrum
Bentveld bij Aerdenhout (tel.
023-244450).

Evangeliseren met je jeugdgroep,

instructieweekend Nederlandse bap-
tistehjeugdbeweging. 23-24 maart. De
Bron, Nleuwleusen. Inf. en aanm. tel.
05120-15687.

Geloofs- en gebedspracticum, 16-

22 april, Bezinningscentrum, Smakt
bij Venray (tel. [phone]).

De kerkvoogdij besloot samen met de
centrale kerkeraad deze boerderij
aan te kopen voor het opzetten van
een kerkcentrum (waar momenteel
gebrek aan is). Dit kerkcentrum zal
komen op de plaats waar nu de mooie
boerderij staat ln de nieuwbouwwijk
„de Welde". Uiterlijk zal er niets ver
anderen. doch van binnen heeft men
grootse plannen tot renovatie. Zo zijn
er plannen om een grote ruimte te
creérn waar ongeveer 250 zitplaatsen
mogelijk zijn, daarnaast vier verga
derruimten en een woning voor een
predikant of voor de koster van het
kerkcentrum. „Het financieren van
een totaal nieuw gebouw, dat naast
kerkgebouw ook voor andere doelein
den gebruikt moet kunnen worden, is

vandaag aan de dag bijna een on
doenlijke zaak," zegt presidentkerk
voogd de heer W. Knegt. „Daarom
hebben we gekozen voor deze kolos
sale boerderij, om hiervan een multi
functioneel gebouw te maken."
De verbouwing zal ruim een miljoen
gulden kosten. Dit geld zal opge
bracht moeten worden door de hele
gemeente, die momenteel bestaat uit
vijf wijken. In de nieuwe wijk „de
Weide" zal deze boerderij zeker op
vallen qua stijl en bouw. Het zal een
stukje warmte geven in deze toch wel
kille woonwijk. De predikanten zijn
enthousiast over de plannen en den
ken, dat de gemeenteleden uit de
nieuwe woonwijk zich hier zeker snel
thuis zullen voelen.

Van een onzer-verslaggevers

AMSTERDAM Verder kijken.verder gaan. Dat is het
thema van de conferenties voor predikantsweduwen, die van
23-25 maart en van 27-29 april worden gehouden op het
vormingscentrum Den Alerdinck bij Helno.

Voor het vijfde jaar worden deze ont
moetingsdagen gehouden en ze mo
gen zich nog steeds ln een grote be
langstelling verheugen. Sinds 1976
bestaat er een werkgroep om de bege
leiding van predikantsweduwen te or
ganiseren en te stimuleren. Al bezig
zijnde ontdekte deze werkgroep, dat
predikantsweduwen met specifieke
problemen te maken hebben.

Daar ls het woonprobleem: uiterlijk
een half Jaar na het overlijden van Je
man moet je de pastorie verlaten
hebben, met alles wat daarbij komt.
Ook maak je een grote financiële
terugval.

Vereenzaming

Vooral voor degenen die altijd inten
sief meegewerkt hebben ln het werk
van hun man, komt het gemis van het
kerkewerk hard aan. Het betekent
verlies van relaties en van informatie.
Natuurlijk zijn er, die dat, geholpen
door familie en vrienden, goed ver

werken. Maar het is de ervaring van
de werkgroep (zelf vier predikantswe
duwen), dat er ook gevallen Zijn, die
meer aandacht en hulp nodig hebben.
De eerste ontmoetingsdagen, in 1975,
werden een succes en hebben sinds
dien elk jaar een herhaling gekregen.
Aanvankelijk stond daar vooral de
eigen situatie centraal, maar geleide
lijk is het accent meer verschoven
naar culturele onderwerpen. Dit jaar
zal er vooral worden gepraat over de
veranderingen in geloofsbeleving en
geloofsopvoeding. Maar ook volks
dansen staan op het programma en
mevrouw ds. K. van Drimmelen komt
vertellen over de situatie van de
vrouw ln Oost-Europa.

Onder leiding van de werkgroep
groeide een groep van contactperso
nen ln het hele land, die als het ware
uitkijkposten zijn om te signaleren
waar die hulp nodig ls en die bereid
zijn gewoon „een eindje mee te
gaan".

door drs. S. Oegema

REGIO OEN HAAG/LEIDEN

Postbus 101
2501 CC D«n Haag
tal 070-489445

Parkstraat 22
Oen Haag
REGIO NOORO'OOST-NEDf RIANO
(uitsluitend administratie)
Postbus 3

8000 AA Zwo«e
lal 06200-17030
MeaunarU 56
Zwote

Abonnementsprijzen:
Per maand 15 90
Per kwartaal 47.70
Par has )am f 95.40
Per jaar 188.60

AtfnerNnaefeneren op aanvraag

ipe adressen boven)

Opgave 'am*ebe'«T4en 9-19 30 van
ma i'dag l m v dag Op zondag »an i §-
20 uu« »<He» 020-91345*

Opga-.- -rvr,.a.3v*^ant*s

X0 936868 o« sCM.HeHk aan Mm. Adv
Vec'ng potftftjs 4J3
'000 AK AMSTERDAM
Adreav./'s-'-gen «.trj-'end se*wi»afc|k
aan prue Amstlrdamse adressen

Het eind vorig jaar verschenen rapport dat de Werkgroep Militarisme van de
sectie Sociale Vragen van de raad van kerken over het militarisme in
Nederland heeft geschreven, dwingt respect af om de moeite die er gedaan is
om het dreigende gevaar van het militarisme in ons land aan te wijzen. Maar
op onderdelen gaat het rapport bij nadere beschouwing mank aan een
eenzijdige voorstelling van personen en zaken. Het aanvankelijke respect
verkeert dan in ergernis, bij mij althans, wanneer ik lees wat er zoal over de
geestelijke verzorging van de militairen en over de militairen zelf wordt
beweerd en aanbevolen.

In hoofdstuk vier. het eigenlijke program van
actie, wordt gezegd dat in alle lagen van de
maatschappij het militarisme moet worden
aangewezen en bestreden. Het rapport zegt dat
het ln de krijgsmacht het beste zou kunnen
gebeuren door de geestelijke verzorging. Ech
ter zijn ln de ogen van de rapporteurs de
geestelijke verzorgers ln de krijgsmacht daar
voor nauwelijks (meer) bruikbaar, want zij zijn
veel te veel aangepast en ingepast. Volgens dc
rapporteurs kunnen de kerken beter plaatse
lijk en regionaal de geestelijke verzorging
(weer) zelf gaan behartigen. Zij zien de geeste
lijke verzorgers nog slechts als een groep, die
de verkondiging van wat de opstellers van het
rapport noodzakelijk achten in de weg staat

„Voor de christelijke kerken behoort een voor
werp van speciale zorg te zijn de manier waar
op religieuze en militaristische opvattingen
samen blijken te gaan bij hen die zich christe
nen noemen. In het bijzonder gaat het daarbij
ook om de manier wairop het militarisme
wordt gerechtvaardigd met een beroep op het
verdedigen van de ..christelijke beschaving"
en christelijke waardenEen specifiek pro
bleem wordt gevormd door de gewilde of onge
wilde Inschakeling van hem die met de geeste
lijke verzorging van militairen zijn belast, bij
de ideologische rechtvaardiging van het ge
weldsapparaat en zijn rol in de samenleving"
(pag. 89i

Ziedaar de geestelijke verzorging Een pro
bleem een struikelblok Onbruikbaar voor de
taak die in dr opvatting van de rapporteurs
voor de geestelijke verzorgers ais voornaamste
moest gtfldrn het onverkort, te pas en te
onpav uitdragen van het IKV standpunt Daar
komt her ln feite op neer Dat kin ook niet van
die predikanten en aalmoezeniers worden ver
wacht. want immers: ..Rechtstreeks en dage

lijks betrokken bij de feitelijke oorlogsvoorbe
reiding ls de groep van degenen die belast zijn
met de geestelijke verzorging van beroepsmili
tairen en dienstplichtigen" (pag. 22).

Oorlogsvoorbereiding dus. Het woord wordt
vaker gebruikt ln het rapport. Men zou het
woord kunnen gebruiken ln de zin van: Het
zich voorbereiden op de mogelijkheid van een
oorlog, teneinde zich in het geval van een
aapval zo goed mogelijk te kunnen verdedigen.
Zoals de brandweerman aan „brandvoorberel-
ding" doet: Hij steekt de brand niet zelf aan
maar prepareert zich op het blussen voor het
geval er een brand uitbreekt. Zó opgevat kan
men wel zeggen dat de strijdkrachten aan
..oorlogsvoorbereiding" doen. Moeten we aan
de rapporteurs het voordeel van de twijfel aan
de bedoeling van dit dubbelzinnige woord gun
nen? Het vermoeden lijkt gewettigd dat zij
inderdaad stellen dat de Nederlandse vloot,
het leger en de luchtmacht de oorlog voorberei
den! Zij. de rapporteurs, spreken ook van „ge-
weld voor bereiding" en daarmee bedoelen zij:
Dreiging met geweld (pag. 6). Dreigen met
geweld, het voorbereiden van de oorlog, dit ls
waar de strijdkrachten mee bezig zijn en de
geestelijke verzorgers doen daar zonder veel
gewetensbezwaren of protesten aan mee2e
zijn er rechtstreeks en dagelijks bij betrokken.

Onrecht

De rapporteurs hadden nauwelijks een beter
woord kunnen bedenken om er hun kijk op de
strijdkrachten en op de geestelijke verzorging
mee aan te geven en om er de lezers van hun
rapport dit valsgekleurde en scheefgetrokken
beeld mee te tekenen.

Waarom gaat men op deze manier te werk? Het
ls een goede zaak om een gevaar als het millta-

rapporteurs de militairen van een afstand be
kijken door hun sterk eigengekleurde bril.
doch helaas van de militairen ten onzent maar
weinig weten.

Hetzelfde geldt voor wat zij beweren van de
geestelijke verzorging. Daarvan wordt een on
eigenlijk beeld getekend en dót wordt aange
vallen. De rapporteurs vragen zich niet af wat
de gezamenlijke geestelijke verzorging wèl
doeten dat is veel waarvan zij waarschijn
lijk weinig notie hebbenzij constateren
alleen wat die geestelijke verzorging niét doet:
Het uitvoeren van hun. naar het inzicht van de
rapporteurs allerbelangrijkste taak: „Binnen
de krijgsmacht het besef van de verontrusting
over de huidige situatie levend te houden en de
discussie over de aanvaardbaarheid van doel
en middelen van de krijgsmacht gaande te
houden" (pag. 22).

Eenzijdig

ritme te signaleren en tot bestrijding daarvan
op te roepen Misschien zou een zekere neiging
tot de bestreden ideologie ook nog wel binnen
de strijdkrachten hier en daar aan te wijzen
zijn. en dan is het zinnig om dat ook te doen.
Maar het is niet reëel om het voor te stellen
alsof nu alle militairen geheel van de militaris
tische denkwijze zouden zijn vervuld. Dan doet
men hen onrecht. Zo zijn zij niet. Zij bereiden
zich voor op de mogelijkheid van een oorlog.
Jawel Maar zij verafschuwen die tegelijkertijd
en zij hopen die nooit te hoeven voeren. Men
moet niet. zoals het rapport dat wel doet. een
beeld oproepen dat niet bestaat, om dót dan te
bestrijden. Verondersteld moet worden dat de

HUMANISME-

Het Nederlands humanisme n
van mij best over klagen dat h(
verleden vaak hard en verkeert
beoordeeld ls. Ik ben ook met«
bereid om te erkennen dat bepi
projecten van humanisten ln d
internationale hulpverlening a H
bijzonder toespreken, ze spelen h;
een vindingrij ke wijze in op de
verantwoordelijkheid van degi 01
die men te hulp komt. Maar ik
het ronduit Jammer wanneer h js
humanisme nu op zijn beurt
verkeerde voorstellingen gaati to
van wat bij voorbeeld geestelij ,n
verzorging vanwege de kerken jd
ziekenhuizen, gevangenissen ei e
het leger voorstelt. Dat gebeurd n
zondagavond jl. toen een dame tv
zonder blikken of blozen bewee »e
dat bij humanistische raadgevi j
tegenstelling tot de kerkelijke Z;
geestelijke begeleiders, de nadi
werd gelegd op de eigen a)

verantwoordelijkheid. Dat vom ai
„zo goed". Dat mag ze best. ma
moet ze er niet bij vertellen dat
geestelijke begeleiders van de
christelijke kerken er altijd opi ,j<
zijn om de mensen op hulp „vai
buiten" te wijzen. Dat zal hier e ar
zelfs op een onverantwoordelijk t i
wijze kunnen gebeuren en dan l
fout, net zoals het incidenteel k
gebeuren dat een humanist isch ,ri
raadsman op zo'n exclusieve wl
mens met zijn eigen v-c

verantwoordelijkheid confront!
dat hij er evenmin raad mee w«
Want je kunt mensen wel eindel e(
wijzen op wat ze in zichzelf moe
vinden, maar Iedere humanist?
met mij dat daar een eind aan k
eenvoudig omdat wij eindige w<
zijn. Aan die grenzen, hier en nu
niet straks in de hemel, zoals op
vol misverstand werd gezegd, kl
woorden van de Eeuwige, waaraf"
een mens wel eens heelhard befl
zou kunnen hebben in zo'n sltuq

VOORBIJGANC

Beroepingswerk

NED, HERV. KERK
Beroepen te Leeuwarden (toe2.
A. de Wijk te Delfzijl c;

Aangenomen als bijstand in h x
toraat te Vorchten: L. Spaai )e
em. pred. te Vroomshoop.
Bedankt voor Ommen: A. F. e
te Asperen.

Beroepbaar: H. Bouter, laat (j.
predikant te Hilversum, J.
weg 90, Hilversum.

GEREF. KERKEN
Beroepen te Sprang - Vrijhoei
pelle: P, G. Suurmond te Moli
graaf-BrandiyiJk.

Aangenomen naar Leiden: L. Cr
veld te Wageningen, per 1 a
benoeming tot legerpredikant I c
verband: J. M. G. Sijtsma te E c

GEREF. KERKEN (VRIJG.) Je
Beroepen te Drogeham en t^(
F. J. Hulst. kand. te Nagele; te
lerveld en te Loenen - Weesp: I f
C. J. Wildschut, kand. te Leidt
Bedankt voor Voorburg: M. Hf'
terhuls te Wageningen.

GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Hilversum: A. H
land te Krabbendijke.
Aangenomen nftar 's-Gravenj

J. C. Weststrate te St. Caf
(Can.), die bedankte voor
daal.

GEREF. GEM. IN NED.
Bedankt voor Uddel: F.
Rhenen.

Mal

t

Het ls best mogelijk dat er ook binnen de
strijdmacht meer gesproken en gedacht kon
worden over vragen van oorlog en vrede. Het
gebeurt overigens méér dan de rapporteurs
denkenóók door de geestelijke verzorgers.
Maar het getuigt van een merkwaardige, een
zijdige kijk op een niet zoals beschreven be
staande werkelijkheid wanneer gevraagd
wordt van de geestelijke verzorgers dat ze eerst
en vooral en voortdurend de militairen zullen
voorhouden dat ze er eigenlijk niet zouden
moeten zijn!

Inderdaad zouden ze er eigenlijk niet moeten
zijn. Zomin als er eigenlijk dieven, en dus
agenten en rechters en gevangenissen zouden
moeten zijnzomin als er eigenlijk zonde
zou moeten zijn. Maar voorlopig is er helaas
nog een krijgsmacht nodig. De militairen
zijn er. en nog wel overtuigd van de helaas
nog bestaande noodzaak en aanvaardbaarheid
van hun werk. In hun midden zijn er de geeste
lijke verzorgers wier opdracht het niet is de
militairen tot bezinning te roepen omtrent een
doelstelling van hun werk. die hen door de
rapporteurs wordt aangewreven, doch die de
hunne bepaald niet is.

Drs. S. Oegema is vlootpredikant. Hij rea
geert op: „De kerken en het vraagstuk van
het militarisme in Nederland", uitgave Pu-
bliform, Parkweg 20a. Voorburg. Prijs
6,90. Het rapport is nog niet door de raad
van kerken aanvaard. De werkgroep vena-
melt nog reacties.

Elisabeth

Koningin Elisabeth moet deze 11
een ontmoeting hebben met p
hannes Paulus II in Ulster. Da
voorstel van de Noordierse vn
weging Peace People. Zo'n I 1
sche ontmoeting zou van besli
betekenis kunnen zijn voor e
zoening tussen rooms-katholle
protestanten, denkt de vredé
ging. De Britse vorstin zou op
voet met de paus kunnen
omdat zij hoofd is van de angli h
kerk. „Peace People" is tot dl d
stel geïnspireerd door het
dat de paus deze zomer een I
zou brengen aan Ierland De
ging ziet echter over het hooi
het felste verzet van protei t
kant niet zit bij de anglicanen i
meer bij de presbyterlanen en i
kerkelijke groeperingen.

Van een onzer verslaggevers
ROERMOND Het missiel
van bisschop Gijsen heeft bek
maakt, dat het veld wint. I
zamelde het 1.6 miljoen gulder
diocesane vastenactie-Limbui
het aantal projecten dit jaar i
den van 50 naar 80.

Bisschop Gijsen voert ten
van missie en ontwikkelingswi
eigen beleid. Hij heeft gebroki
het nationaal bureau van de pj
ke missiewerken en met de lam
bisschoppelijke vastenactie. D
van de steun aan bisschop C
missie-activiteiten komt voo
niet onbelangrijk deel van l
Limburg.

Het Roermondse missiebureai
dat steeds meer particulieren
kader van landelijke acties stet
lenen. Rector J Schoenmak!
recteur van het nationaal
voor de pauselijke tnissiewer
Den Haag. heeft deze ontwik
ook geconstateerd. Uit brieven
krijgt, blijkt, dat er particulier!
ten Limburg zijn, die het Roer
se bureau steunen, omdat zij 1»
bisschop Qljsen eens zijn.