antal werklozen
aar half miljoen
Hele grote
hatvefiters.
FAM
Blokkades tegen
proefboringen
Het rommelt bij de revolutionairen
IA schrijft CDA nog
t af als partner
Wettelijke regeling troonopvolging
|or versnelde automatisering
II®
Natuurmonumenten
verdubbelt bezit
André Kloos blijft voorzitter VARA
de stofzuiger
met de vele
extra's
Heerlijk,helder Heineken.
Atoomafval in zoutlagen
Van der Doef
niet naar
Zaanstad
VOOR MAZDA
Ledental blijft steken
Indo-China en de ontreddering
Verzoek
aan onze
abonnees
Rita
IDAG 19 MAART 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
ize parlementsredactie
HAAG De Koningin en al
unilieleden die voor troonop-
in aanmerking komen
Bernhard, de prinsessen Bea-
1 Margriet en hun echtgenoten
leren zullen voortaan tot het
lelijk Huis behoren. Dit stelt de
ié- voor in een wetsontwerp dat
wie lid is van het Koninklijk
1971 verlangt de grondwet een
jke wettelijke regeling. Het ka
an Agt is er als eerste in ge-
over deze delicate kwestie
stemming met koningin Juli-
ana te bereiken. Het wetsontwerp zal,
nadat de Raad van State hierover
advies heeft uitgebracht, bij de volks
vertegenwoordiging worden inge
diend.
Voorgaande kabinetten streefden
ernaar de kring van leden van de
koninklijke familie die tot het Ko
ninklijk Huis moesten worden gere
kend en voor wie ministeriële verant
woordelijkheid zou gelden, te beper
ken tot de Koningin, haar echtge
noot, prinses Beatrix als eerste
troonpretendente en haar echtge
noot en kinderen.
Koningin Juliana verzette zich hier
tegen, omdat in dat geval een wat
uitzonderlijke positie zou ontstaan
voor prinses Margriet, haar man en
kinderen. Deze behoren tot de rij van
troonopvolgers, anders dan de Prin
sessen Irene en Christina die vrijwil
lig afstand van dit recht hebben
gedaan.
Het lidmaatschap van het Koninklijk
Huis verschaft een aantal voorrech
ten die in het wetsontwerp worden
opgesomd. Daarnaast wordt in de
toelichting op het ontwerp de minis
teriële verantwoordelijkheid om
schreven. Hierbij is de oude stelregel
gehandhaafd, dat de verantwoorde
lijkheid van het kabinet voor daden
van leden van het Koninklijk Huis
afneemt naarmate de afstand tot de
kroon groter is.
Het kabinet-Van Agt zou er van heb
ben afgezien de ministeriële verant
woordelijkheid voor de onderschei
den leden van het Koninklijk Huis
nauwkeurig te omschrijven. Het vori
ge kabinet heeft hier wel aan ge
dacht. De toenmalige premier Den
Uyl zei in 1976 in het debat over de
Lockheed-affaire, dat wellicht een na
der onderscheid zou moeten worden
gemaakt in de functies van de leden
van het huis en de daarmee samen
hangende verantwoordelijkheden.
a en onzer verslaggevers
o! CHT Het aantal werklozen in Nederland zal als gevolg van de versnelde automatise-
>t 1982 naar een half miljoen groeien en niet naar 250.000, zoals het centraal planbureau
eft. Tot deze conclusie komt een werkgroep van de industriebonden NW en NKV, die
>eiit uit deskundigen van de twee bonden en uit deskundigen van buitenaf. De twee
n n laten in hun blad „Actie" weten dat ernstige arbeidsconflicten onvermijdelijk zijn als
feidheid om via werktijdverkorting aan verdeling van de beschikbare arbeid te doen, niet
imt.
j o kgroep baseert zich op een
over een studie, die is ver-
el opdracht van het Britse mi-
J van industrie. Het ministerie
eert daaruit, dat de uitbrei-
er n het aantal arbeidsplaatsen
d invoering van mini-compu-
d lips") niet opweegt tegen de
0 ieepse vernietiging van werk-
ïeid die er het gevolg van is.
i, ling van de automatisering
vet Britse ministerie zinloos,
e werkloosheid dan nog meer
nemen door een verslechte-
H
ADVERTENTIE
ring van de internationale concurren
tiepositie.
De werkgroep van de Industriebon
den heeft het Britse rapport „ver
taald" naar de situatie in Nederland.
Opgemerkt wordt dat als de econo
mie zich herstelt de automatiserings-
golf nog sneller over Nederland zal
heenspoelen dan al wordt verwacht.
Het centraal planbureau zal dan met
zijn voorspellingen „nergens meer
zijn", evenmin als de regering die de
werkloosheid met „Bestek 81" tot
150.000 wil terugdringen.
Tegenover deze feiten en de bereid
heid van de vakbeweging om con
structieve voorstellen te doen ter ver
deling van het beschikbare werk en
om de nullijn te aanvaarden, steekt
de houding van de regering en de
werkgevers schril af, aldus „Actie".
Minister Peijnenburg van weten
schapsbeleid heeft nog maar pas een
„werkgroep-chips" geïnstalleerd en
aan het werkgeversfront hangt de
vlag er al even treurig bij.
De bonden stellen dat de enige weg
om in goed overleg uit de problemen
te komen wordt afgesneden, doordat
het CAO-overleg vastloopt of dreigt
vast te lopen op de weigering van de
werkgevers om over verkorting van
de werktijd te praten.
alarmerend en wees erop, dat de Eu
ropese arbeidsmarkt tot diep in de
jaren tachtig overstroomd zal worden
met de geboortegolf van de jaren
zestig.
„Dit nieuwe aanbod, waaronder ook
veel vrouwen, voegt zich bij de zes
miljoen werklozen die we al hebben
in het Europa van de huidige negen".
Vredeling zei dat een betere spreiding
van de werkgelegenheid door verkor
ting van de arbeidsduur alleen op
EG-niveau kan lukken. Pogingen om
het hier en daar op nationaal niveau
te doen zullen onherroepelijk stran
den op verstoring van de concurren
tieverhoudingen, aldus Vredeling.
In Den Haag had zaterdag een demonstratieve tocht van
„Greenpeace" plaats uit protest tegen het doden van zeehon-
denbabies. De betogers trokken zowel naar de ambassade
van Canada als naar die van Noorwegen. Hier hechtte men
een rouwkrans aan de deur, terwijl de stoet waarin onder
meer een symbolische doodkist werd meegevoerd, stilhield
voor het gebouw.
HILVERSUM (ANP) André Kloos
blijft voorzitter van het dagelijks be
stuur van de VARA, maar is die func
tie in het hoofdbestuur en de vereni
gingsraad kwijtgeraakt. Dat is de
consequentie van de eenstemmige
ADVERTENTIE
Noodzaak
Ir. Henk Vredeling vindt arbeidstijd
verkorting een pure noodzaak, want
.zonder een herverdeling van werk is
er geen zicht op een oplossing voor
het werkloosheidsprobleem". Hij zei
dit zaterdag op de Brabantdag van de
FNV in Eindhoven. De vice-voorzitter
van de Europese commissie noemde
de vooruitzichten op de arbeidsmarkt
lg van pagina 1
voornaamste kandidaten
t voorzitterschap van de
im Meijer en Max van den
>ben het CDA nog niet afge-
mogelijke partner in een
kabinet. Daartoe uitgeno-
ens een bijeenkomst van de
lialisten in de PvdA zaterdag
"sfoort, onderbouwden zij
riling op uiteenlopende wij-
ige socialisten zelf zijn uitge-
'oorstanders van het streven
linkse meerderheid en ze
in coalitie met het CDA af,
erdag in een manifest nog
duidelijk gemaakt.
ide-Kamerlid Meijer echter
oor de jonge socialisten be-
nkse meerderheid op korte
iet zitten. Daarom wil hij de
een tijdelijke coalitie met
umpartij niet bij voorbaat
en geven. In feite zal het
de richting van de PvdA
edwongen als de PvdA de
partij wordt en duidelijk is
rechtse meerderheid meer
is. In de onderhandelingen
en kabinetsformatie hoeft
Meijer geen minimumpro-
worden gehanteerd, omdat
aantastbare eis voor de ver
te veel risico's inhoudt.
ADVERTENTIE
I 100"/- NEDERLANDS
FABRIKAAT
Vraag gratis
1 ill kleurcnl'oldcr
kicurcnioiucr 0
Van den Berg gelooft alleen in een
gelegenheidscombinatie met het
CDA, „maar dat is absoluut het mini
mum". De oud-wethouder van Gro
ningen kiest voor een linkse meerder
heid en als dat niet lukt desnoods
voor een gelegenheidscoalitie. Als het
CDA de minimumstrategie aan
vaardt zal het toch opnieuw een paar
stapjes in de door de PvdA gewenste
richting mogelijk maken.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Bij het grensplaatsje Glanerbrug tussen
Gronau en Enschede hebben Duitse actiegroepen en enkele
Nederlandse sympathisanten de grens tussen Duitsland en
Nederland zaterdagmorgen drie uur lang geblokkeerd. Aan
weerszijden ontstonden kilometerlange files. De politie greep
niet in maar volstond met het omleiden van het verkeer. Ook
op twee andere plaatsen (Nieuweschans en Beek bij Nijme
gen) werden acties gehouden.
aanvaarding zaterdag, door de onder
leiding van dr. A. Vondeling voortge
zette vergadering van hoofdbestuur
en verenigingsraad van het hoofdbe
stuursrapport „naar een werkbare
VARA".
In dit rapport wordt een duidelijke
scheiding tot stand gebracht tussen
de drie hoofdorganen binnen de
VARA, die ook elk een eigen leiding
zullen krijgen. Maar voordat de voor
zitter van het hoofdbestuur en het
presidium van de verenigingsraad
zullen worden gekozen zullen eerst de
statuten van de VARA gewijzigd
moeten worden. Tot zo lang ge
schat wordt tot het einde van dit jaar
zal Kloos de vergaderingen blijven
voorzitten.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De vice-voorzitter
van de Partij van de Arbeid, het
Tweede-Kamerlid Jaap van der Doef
heeft in overleg met het bestuur van
zijn fractie laten weten zich niet kan
didaat te stellen voor het burgemees
terschap van Zaanstad. De PvdA-
fractie van de gemeenteraad van
Zaanstad had hem enige tijd geleden
gevraagd te solliciteren.
Van der Doef vindt, zo zei hij zater
dag voor de radio, dat zijn plaats in
de Kamer is omdat daar nu de hard
ste politieke gevechten worden ge
voerd. „Persoonlijke overwegingen
spelen hier geen rol, het is een politie
ke beslissing. Wat het zwaarst weegt
is in dit geval de landelijke politiek",
aldus Van der Doef.
Vrouw door trein gedood
UTRECHT (ANP) De 66-jarige A.
Dubois-de Zeeuw uit Hoek (gem. Ter-
neuzen) is gistermiddag op een over
weg in Hollandsche Rading onder de
trein Hilversum-Utrecht gekomen en
gedood.
De blokkade was bedoeld als onder
steuning van diverse acties in Duits
land uit protest tegen proefboringen
die zijn begonnen bij Gorleben, een
dorp in Nedersaksen aan de grens
met Oost-Duitsland. Net als op ver
schillende plaatsen in Groningen en
Drente zitten er zoutlagen in de
grond en de proefboringen zijn be
doeld om na te gaan of daar atoomaf
val in kan worden opgeslagen.
Een poging van de Duitse autoritei
ten om de proefboringen in het ge
heim te houden zijn op een misluk
king uitgelopen en het verzet van
Duitse actiegroepen dat inmiddels op
gang is gekomen zal eind maart uitlo
pen op een massale protesttocht van
Hannover naar Gorleben. Er worden
tienduizenden demonstranten ver
wacht.
Denemarken
„De actiegroepen in de buurt van
Gorleben hebben niet alleen in Duits
land maar ook in de omringende lan
den oproepen geplaatst om te protes
teren", aldus Lou van den Bos van
een Twentse actiegroep. Dit heeft er
toe geleid dat ook bij de grens tussen
Duitsland en Denemarken en in Zuid-
Duitsland acties werden gehouden.
In Duitsland zelf werden in enkele
steden (o.a. Aken en Lüneburg) to
rens bezet.
De sitdownactle bij Glanerbrug was
een initiatief van de actiegroepen
Gronau en Ahaus en speelde zich op
Duits grondgebied af. Slechts enkele
leden van Nederlandse actiegroepen
hadden aan de oproep om mee te
doen gehoor gegeven. Bij Nieuwe
schans en Nijmegen kwamen wel en
kele tientallen Nederlanders in touw,
maar in deze gevallen kwam het niet
tot een blokkade.
„Als gezamenlijke antl-atoomafval-
groepen in Noord-Nederland hebben
we onze solidariteit willen betuigen,
omdat we hier met hetzelfde pro
bleem zitten", aldus Albert Verstal
len uit Assen. De grenspassanten rea
geerden nogal verschillend, van mee
levend tot woedend. In Glanerbrug
Joeg een Nederlandse vrachtauto-
chauffer de ongeveer zestig straatzit- J
ters de stuipen op het lijf door snel op
hen in te rijden en pas op het laatste
nippertje te remmen. Andere inciden
ten deden zich echter niet voor.
ADVERTENTIE
EN ECHTE SERVICE
MOET U NAAR
Sam v. Houtanatr. 199
A'dam. Gauzanvald
Bij hat CBR
Tal. 135103-113016
SPECIAAL VOOR GROTE WAGENPARKEN
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De Vereniging tot Behoud van Natuurmo
numenten heeft haar bezit de afgelopen 25 jaar meer dan
verdubbeld. De oppervlakte van dat bezit was in 1954
ongeveer 14.000 hectare en nu is dat ruim 33.500, terwijl
nog bijna 2500 hectare bij de vereniging in beheer is
zonder eigendom te zijn. Dit staat te lezen in het jaarver
slag van Natuurmonumenten, dat zaterdag in Utrecht is
uitgebracht.
De vereniging heeft het afgelopen
jaar voor het eerst sinds lange tijd
nauwelijks ledenwinst geboekt
Het ledental Is blijven steken op
ruim 255.000, maar de contributie-
opbrengst steeg niettemin van 4,8
naar 5,1 miljoen gulden. Momen
teel zijn er 245 mensen in vaste
dienst, van wie vijftig op het
hoofdkantoor ln Den Haag.
Mr. H. Gorter, die zaterdag voor
de laatste keer als directeur het
jaarverslag presenteerde, werd be
noemd tot erelid. Hij is ruim 38
Jaar aan de vereniging verbonden
geweest, waarvan ruim 31 Jaar als
directeur. De heer Gorter herin
nerde eraan, dat Natuurmonu
menten 25 Jaar geleden amper
20.000 leden telde en dat er op de
rijksbegroting voor dat jaar
slechts drie ton stond vermeld
voor de aankoop van reservaten.
Bedreigingen
Ter vergelijking: de vereniging
kocht vorig Jaar ruim 700 hectare
aan voor een bedrag van ruim 17,5
miljoen. Het ministerie van CRM
subsidieerde de helft, terwijl de
andere helft grotendeels werd ge
dekt door provinciale subsidies.
De scheldende directeur stond za
terdag uitgebreid stil bij de „be
dreigingen" die het afgelopen jaar
op de vereniging afkwamen. Hij
noemde onder meer de mogelijke
afgraving van het 400 hectare gro
te plateau van Margraten ln Zuid-
Limburg en de Almere-spoorlijn,
die naar zijn mening de groene
zone bij het Naardermeer be
dreigt.
Mr. Gorter zag echter ook positie
ve dingen, zoals de enorme groei
van het terreinbezit van Natuur
monumenten bij voorbeeld, dat
altijd de ruggegraat is geweest
van de Nederlandse natuurbe
scherming en een solide basis
vormt, zowel voor een verant
woord beheer als voor een doelma
tige verdediging tegen aanslagen
op de natuur.
ADVERTENTIE
door Johan ten Hove
UTRECHT Soms denk je met weemoed terug aan vroegere tijden, aan de
grote eensgezinde demonstraties van de roemruchte jaren zestig. Toen alles
nog overzichtelijk was, toen de goeden en de slechten in het wereldgebeuren
duidelijk te onderscheiden waren en we ten minste wisten waar we aan toe
waren. Toen het Amerikaanse imperialisme, neo-kolonialisme en militairis
me, gesteund door de marionetten in Saigon, de lakeien in Vientiane en de
trawanten in Phnom Penh nog vocht tegen de oprechte Indochinese socialis
tische revolutionairen. Waar zijn de tijden van weleer, toen de spreekkoren de
universiteiten deden schudden, toen we aksie met ks gingen schrijven en toen
Ho Tsji Mihn een lichtend voorbeeld was en Johnson gewoon een moorde
naar.
Want zo eenvoudig lag dat toen. Niet waar?
inkeerd opsturen
^twoordnr. 42,
1 Maarssen
Zo eenvoudig ligt het nu be
paald niet meer. Toen kon je
de Amerikaanse domino-theo
rie, volgens welke de Zuid-
oostaziatische landen achter
elkaar door het „oprukkend
communisme" opgerold zou
den worden als de Amerika
nen Vietnam zouden laten
schieten, nog afdoen als ver
ouderde reactionaire priet
praat Maar die tijden zijn
voorbij: afgelopen zaterdag in
de luxueuze omgeving van het
Hiitonhotel op Schiphol hoor
je iemand een variant van die
zelfde theorie weer van stal
halen. „Het gevaar is groot
dat Vietnam, gesteund door
de Sowjet-Unie heel Indo-Chi-
na onder de voet gaat lopen
en dat Vietnam daar niet op
houdt, maar ook andere lan
den in Zuidoost-Azië, zoals
Thailand, Birma en Maleisië
niet ongemoeid zal laten".
Uitspraken van een oude fer
vente Amerikaanse anti-com
munist? Neen. Aan het woord
is een hoogst revolutionair ie
mand, Men Mol, vice-voorzit
ter van het comité van Cam
bodjaanse patriotten. Naar
Nederland gehaald door het
onlangs opgerichte Kampu
chea Komitee Nederland, om
in Utrecht, tijdens een studie
conferentie van het comité,
een voordracht te houden.
Voor de goede orde: de Carn-
bodjaan Men Mol en ook het
Kampuchea Komitee staan
achter het onlangs uit de
Cambodjaanse hoofdstad
Phnom Penh verdreven be
wind van premier Pol Pot, vi
ce-premier leng Sary en presi
dent Khieu Samphan.
'Hetze'
Het rommelt al lang ln de pro
gressief marxistische revoluti
onaire gelederen in Neder
land. Zo zijn de vroeger zeer
eensgezind optredende vrien
den van Vietnam, Laos en
Cambodja momenteel zeer
verdeeld. Het nieuwe Kampu
chea Komitee roept in de eer
ste uitgave van het twee
maandelijkse blad „Kampu
chea" mensen op, die Jaren
lang in Vletnambewegingen
actief zijn geweest, om stel
ling te nemen tegen de Vietna
mese agressie tegen zijn klei
ne buurland Cambodja. Ver
der zegt het comité de bericht
geving over Indo-China te wil
len aanvullen met in Neder
land moeilijk of niet toegan
kelijk materiaal. Belangrijke
berichten zijn volgens het co
mité namelijk „goeddeels on
dergesneeuwd onder grote la
dingen hetze, verdraaiingen
en verdachtmakingen" tegen
het bewind in Cambodja. Dat
slaat dan op de gruwelijke
verhalen die Cambodjaanse
vluchtelingen in Thailand,
ook ln deze krant, verteld
hebben.
Vuige laster, aldus Men Mol,
gespuid door Moskou en Ha
noi, die het door de Cambod
jaanse bevolking geliefde be
wind van Pol Pot en de zijnen
ln diskrediet willen brengen.
De realiteit is volgens Men
Mol dat Pol Pot, leng Sary en
Khieu Samphan momenteel
in Cambodja verblijven en
daar het gehate bewind van
de door Hanoi in het zadel
geholpen Heng Samrin besto
ken. De Vietnamese legers
hebben slechts enkele, toch al
onbewoonde steden en dor
pen in handen, terwijl de
Rode Khmer het platteland
beheerst, waar ze ten volle de
steun van de bevolking heeft.
„Laster"
Verhalen als zou Cambodja
door de Rode Khmer in een
groot concentratiekamp her
schapen zijn, waar nu, na de
Vietnamese invasie, de bevol
king volkomen ontredderd
rondzwerft op zoek naar voed
sel en verdwenen familieleden
en eindelijk wel eens in vrede
wil leven, verwijst hij naar het
rijk der fabelen.
Het verhaal van de Poolse
journalist op pagina vijf van
deze krant is natuurlijk vol
strekt onbetrouwbaar, omdat
Polen bij het Sowjet-blok
hoort en er uit die hoek
slechts laster 'valt te verwach
ten. Het boek van de Franse
pater Poncheaud, waarin deze
ongeveer een jaar na de
machtsovername in Phnom
Penh de in Cambodja bedre
ven gruwelen op een rij zet en
over meer dan een miljoen do
den spreekt, wordt eveneens
glimlachend bij de Moskou-
Hanoi-propaganda geplaatst.
Bij de verschijning van het
boek hebben verschillende
Vietnam-adepten zich in
bochten gewrongen om Pon
cheaud onder te brengen bij
de Amerikaanse CIA. (Maar
toen dacht men dat Vietnam
en Cambodja nog min of meer
vrienden waren. Vietnam
vond de verhalen over Cam
bodja toen zelf ook nog laster,
terwijl tegenwoordig Pon
cheaud door Radio-Hanoi ge
citeerd wordt). Maar dit terzij
de. Poncheaud past momen
teel dus ook in de Russische
KGB. Hoe simpel is dit alles
Men Mol en met hem vele le
den van het Kampuchea Ko
mitee huldigen het verbluf
fend eenvoudige standpunt
dat alle voor de Rode Khmer
negatieve informatie laster is
en gespuid wordt door „vijan
den van het volk van Kampu
chea". Maar waar haalt Men
Mol zijn informatie vandaan?
Ten slotte ls hij sinds 1975 ook
niet meer ln Cambodja ge
weest. „Van het volk", en over
de geheime contacten naar
Europa kan hij natuurlijk
biets vertellen.
In Utrecht, op de studieconfe
rentie, lopen dan ook Neder
landse Men Mollen rond, die
op de afdeling propaganda
van de Rode Khmer niet mis
staan zouden hebben, Verbijs-
teid hoor je discussies van
JCampuchea-aanhangers met
Vietnam-aanhangers aan.
Zegt zo'n jonge Jongen met
grote blauwe ogen dat „hij
natuurlijk voor het Cambod
jaanse volk is en dat de Rode
Khmer natuurlijk terecht en
kele tienduizenden collabora
teurs geliquideerd hebben en
dat het Juist de fout van Viet
nam is geweest dat het dat
niet gedaan heeftWee
het volk dat dit soort vrienden
heeft.
Betreft:
Betaling abonnementsgeld
2e kwartaal-'79.
Onze administratie verzoekt U bij de
betaling van het abonnementsgeld 2e
kwartaal 1979, voor zoverre deze niet
automatisch geschiedt via incasso
giro, uitsluitend gebruik te maken
voor de U toe te zenden o( reeds
toegezonden accept-girokaart. Deze
betalingswijze garandeert een vlotte
verwerking van Uw betaling in onze
administratie.
„Je kunt voortaan beter bon-
bohs meebrengen voor Ellen,
want bloemen hebben we ge
noeg."