rijwilligers steken
anden uit in natuur
s
uitbreiding korpsen
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
Hoe verknipt is een disc-jockey?
s
s
s
s
tichts Landschapsbeheer als voorbeeld
Evolutie Iran remt
üisterse economie
Inflatie
stijgt weer
Nederland 0,2 procent minder groei
les wordt
ïr duurder
ïtoria wil
'Istel proces
yers Naudé
Partijen gaan
toch praten
over Namibië
Haring 'op Meer politie in grote steden
z*n Hollands' in mei besluit over
Regionale omroep
krijgt geen
etherreclame
N
V
N
V
V
Hoger personeel
boos op FNV
en werkgevers
Iets minder orders
voor industrie
ERDAG 17 MAART 1979
I F
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
9
Hans Schmll
"CRN De bereidheid de
jen uit de mouwen te ste
en mee te helpen aan de
mdhouding van de laat-
waardevolle onderdelen
het Nederlandse land-
is de laatste jaren
toegenomen. Vorig
\wzijn zo'n zestienduizend
W nlligers op vele ironten in
gekomen in bossen,
janden, rietvelden, heide-
tn, landgoederen en na-
gebieden.
-*• [ties bleven niet altijd beperkt
natuurlijke landschapselemen-
liet knotten van bomen, het
van waterlopen en heidevel-
net hooien van schraalgraslan-
maar ook werden andere type
elementen van verder verval
oude bruggetjes, molens en
pskooien kregen eveneens een
ibeurt.
it wordt dat de komende ja-
löje belangstelling voor het vrijwil-
ndschapsbeheer nog verder zal
<0 men, hetgeen de nodige organi
ze sche problemen zal oproepen.
1 i moet worden waar sprake is
04 i
van achterstallig onderhoud van het
landschap, waar het eerst aan de slag
moet worden gegaan, hoe de werk
zaamheden gecoördineerd moeten
worden en hoe de mensen moeten
worden begeleid vragen die niet
meer door een klein groepje plaatse
lijke vrijwilligers kunnen worden be
antwoord.
In vrijwel alle provincies buigen mo
menteel een groot aantal instanties
zich over de vraag hoe het vrijwillig
landschapsbeheer het best in goede
banen kan worden geleid. Als voor
beeld dient het Stichts Landschaps
beheer, een stichting die ruim twee
jaar terug op initiatief van het pro
vinciaal bestuur van Utrecht in het
leven werd geroepen. In de stichting
zitten naast de provincie Utrecht ver
tegenwoordigers van het Landbouw
schap, Staatsbosbeheer, het Utrechts
Landschap en de Stichtse milieufede
ratie.
Werklozen
Het Stichts Landschapsbeheer sti
muleert een groot aantal activiteiten:
zo werden vorig jaar dertig zomer-
werkkampen gehouden, waaraan
2500 vrijwilligers deelnamen, en werd
steun verleend aan dertig knotgroe-
pen. Die steun bestaat onder meer uit
het geven van publiciteit, het ter be
schikking stellen van materiaal en
gereedschap, hulp bij zwaar en ge
vaarlijk werk, het zoeken van afzet
mogelijkheden voor het gekapte
hout, het afsluiten van verzekeringen
tegen ongevallen. Maar de stichting
werkt niet alleen met vrijwilligers:
ook wordt getracht met geld uit de
werkgelegenheidspotten werklozen
in te schakelen.
'en de Alblasserwaard om de knotwil
gen te redden.
Begrip
Met name op dit laatste aspect is de
provincie Drente ingesprongen: dit
jaar zal in Drente de stichting worden
opgericht die tot doel heeft het land
schap in stand te houden en te her
stellen en daarbij zoveel mogelijk
(jonge en oudere) werklozen en werk
nemers in het kader van de sociale
werkvoorziening in te schakelen. In
Zuid-Holland zijn de plannen voor
een organisatie voor vrijwillig land
schapsbeheer in een vergevorderd
stadium: het provinciaal bestuur
heeft zich bereid verklaard honderd
duizend gulden ter beschikking te
stellen. In de provincies Overijssel.
Gelderland, Noord-Holland, Zeeland,
Noord-Brabant en Limburg zijn in
middels ook initiatieven genomen,
terwijl in Groningen en Friesland de
belangstelling voor het vrijwillig
landschapsbeheer groeiende is. Wer
ken voor Je plezier in natuurgebieden
is geen nieuw verschijnsel. Vele jaren
al organiseert het Instituut voor na
tuurbeschermingseducatie zomer-
werkkampen, en de ANWB is sinds
1965 actief op het vlak van het vrijwil
lig landschapsbeheer. De belangstel
ling nam in het begin van de jaren
zeventig sneller toe, voornamelijk
door de acties in de Vljfheerenlanden
Het besef groeide toen dat, doordat
onder meer de moderne agrarische
bedrijfsvoering geen ruimte laat voor
het traditionele beheer van diverse
landschapselementen, de verschei
denheid van het land onherroepelijk
verloren zou gaan. Steeds meer knot
wilgen, meidoornhagen, houtwallen,
iepen, eendekoolen, hoogstamboom-
gaarden, rietlanden, veenterrelnen,
schraalgraslanden, heideterrelnen,
poldermolentjes, schaapskooien en
dergelijke dreigden te verdwijnen
door de toenemende verstedelijking,
de voortgaande aanleg van wegen en
de steeds zwaardere recreatiedruk.
Mede door de acties is meer begrip
ontstaan voor de waarde van deze
onderdelen van de cultuur-land
schappen en in nieuwe plannen wordt
hier veelal rekening mee gehouden.
Ondanks de inzet van vrijwilligers
moet er nog veel werk worden verzet.
Wim Rol van het Stichts Landschaps
beheer schat dat het wegwerken van
het achterstallig onderhoud zeker
nog zes- tot negenduizend manjaren
zal vragen en dat het onderhoud Jaar
lijks vier- tot zesduizend manjaren
vergt. Hij verwacht dat het leger vrij
Vrijwillige landschapswerkers aan de slag: in de buurt van Loenen aan de Vecht worden
takken van geknotte bomen verbrand.
willigere dat op pad gaat om die ach
terstand in te halen, over enkele Jaren
uit meer dan vijftigduizend mensen
zal bestaan.
Dat zullen dan niet, zoals in het be
gin, allemaal gemotiveerde natuurbe
schermers zijn. Wim Rol: „Hoewel het
uitgangspunt het behoud van natuur
en landschap is, zijn veel vrijwilligere
toch niet in de eerste plaats natuur
beschermer. Veel andere groepen bie
den hun diensten aan, zoals padvin
ders, plattelandsjongeren, huisvrou
wen, scholen, trimclubs, jeugdbon
den. Belangrijke overwegingen om
aan de slag te gaan, zijn het bulten
bezig kunnen zijn, het doorbreken
van de dagelijks sleur, de gezellig
heid".
Problemen
Veel van het werk van de vrijwilligere
is honderden jaren door boeren ge
daan, zoals het knotten van wilgen,
het onderhoud van houtwallen en het
maaien van rietvelden, of door de
kudde van de schaapherder die gra
zend de heide in stand hield. Wanneer
de vrijwilligere op pad gaan, komen
zij vaak op het land van de boer
terecht. Geeft dat geen problemen?
Wim Rol: „In het algemeen is de
samenwerking met de boeren goed.
Eerst moest wel even de kat uit de
boom worden gekeken, maar de con
tacten zijn op de meeste plaatsen
beter geworden. Wat de vrijwilligers
doen, is praktisch werk en dat
spreekt aan; dat ligt beter dan het
werk van milieufederaties, dat wat
minder vrijblijvend is dan het knot
ten van wilgen. Het vrijwilligerswerk
komt beter over, veel agrariërs stellen
ook materiaal, zoals een tractor, ter
beschikking en helpen vaak ook mee.
In sommige streken hebben de agra
riërs het onderhoud weer ter hand
genomen, zoals in de omgeving van
Schoonhoven en Haastrecht, waar Je
nauwelijks nog verwaarloosde wilgen
ziet".
SSEL (ANP) De gebeurtenissen in Iran zullen Neder-
dit jaar 0,2 procent economische groei kosten. De
gnomen groei van 2,6 procent zal slechts 2,4 procent
gen. Het buurland België zal met 0,4 procent minder
imische groei genoegen moeten nemen.
rekening is gemaakt door Cha-
nometric Associates, een doch-
elling van de Chase Manhat-
ank, die een studie gemaakt
an de schade welke de Iraanse
ie zal aanbrengen aan dertien
ielanden die samen negentig
It van de Iraanse import ver-
cte schade die de Nederlandse
lie zal lijden is niet zo groot.
dit jaar voor negen miljard
minder importeren dan was
en het Nederlandse aandeel
slechts honderd miljoen dol
lar de indirecte schade voor
id is veel groter. Nederland
namelijk zeer veel naar de
Bondsrepubliek, Frankrijk,
ns, n Engeland. Die behoren wel
:he grote leveranciers aan Iran en
wel die export aanzienlijk ge-
t/r wordt, krijgt ook Nederland
ter<
:e lie zegt voorts dat Iran in
rei vier miljard dollar minder zal
nsijeren dan oorspronkelijk was
Het Nederlandse aandeel
wordt gesteld op dertig mil-
illar. Voor de revolutie, toen
miljoen vaten olie per dag
;rde, werd verwacht dat Iran
Af voor zo/N 22 miljard dollar
"jioreteren. Bij de studie is uit-
van de stelling dat Iran dit
nJt meer dan gemiddeld 2,3 mil-
AAG (ANP) De lesprijs van
eholen gaat met ingang van
ig met 2,5 procent omhoog
n maximum van 85 cent per
t ministerie van economische
leeft voor deze prijsverhoging
iming gegeven.
i per rijles van een uur in een
inauto en op een motorrijwiel
hter niet meer worden dan 35
per uur (inclusief btw).
a li gaan de lesprijzen met een-
lercentage omhoog. De prijs
wjj n dus niet hoger worden dan
gulden. Kostenverhogingen
autorijscholen zijn de oor-
de prijsverhoging.
IRDAM De Zuidafrikaanse
wil uitstel van het proces
lith Printers en zijn voorma-
:teur dr C. F. Beyers Naudé.
Jces. dat internationaal gezien
IQ langstelling geniet, zou eerst
Inden op 26 maart. Het wordt
onw esteld tot een nog nader te
datum.
fring in Zuid-Afrika had in
1 pamflet van de Zenith Prin-
va Vereniging van zwarte jour-
:ai 1 verboden Zenith Printers en
heif^ journalisten hebben ter
ïig van het pamflet Percy
de voormalige hoofdredac-
m het verboden blad The
Gatsha Boethelezi, de leider
'nkathabeweging en anderen
joen vaten olie per dag zal produce
ren en 3,5 miljoen tegen het eind van
het jaar.
De Verenigde Staten zullen in absolu
te getallen de grootste klap moeten
opvangen. Hun export naar Iran zal
dit jaar met 3,3 miljard dollar teruglo
pen. Indirecte gevolgen van de Iraan
se revolutie zullen de Verenigde Sta
ten nog eens 1,8 miljard dollar
kosten.
Van onze Haagse redaktie
DEN HAAG Aan de gunstige ont
wikkeling van de inflatie lijkt een
einde te komen. „De laatste signalen
duiden op een lichte stijging", aldus
premier Van Agt gisteren op zijn we
kelijkse persconferentie. Ook de
loonontwikkeling dreigt tegen te val
len. Van Agt: „De eerste gegevens
wijzen op een reële loonstijging van
één procent, dus geen nullijn". Het
financieringstekort van de overheid
komt daardoor onder grote spanning
te staan, zei de premier.
Het kabinet heeft gisteren gesproken
over de uitvoering van het bezuini
gingsplan Bestek '81. Volgens de pre
mier heeft dit plan tot dusverre „be
perkte averij" opgelopen. Het kabi
net kijkt wat „blijmoediger" aan te
gen de uitvoering van Bestek'81 na
..de schone voleinding van de opera
tie op het gebied van de ambtenaren
salarissen", aldus de premier.
WINDHOEK (DPA) Drie invloed
rijke politieke partijen in Namibië,
hebben gisteren een uitnodiging voor
een gesprek over Namibië, begin ko
mende week in New York, aange
nomen.
De woordvoerder van de Democrati
sche Turnhalle-Alliantie, het Nami
bië Nationale Front en de 8WAPO-
democraten baseren zich daarbij op
een verzekering van de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, Cy
rus Vance, die gezegd heeft dat het
gesprek niet als nieuwe onderhande
lingen moet worden opgevat. Het zou
meer een poging zijn om het door de
V.N. uitgewerkte plan voor onafhan
kelijkheid van Namibië gezamenlijk
te interpreteren.
De partijen zouden de verzekering
gekregen hebben dat zij als gelijk'be-
rechtigden met de onafhankelijk
heidsorganisatie SWAPO zouden
worden beluisterd. De Zuidafrikaan
se regering heeft nog niet op het
besluit van de drie partijen gerea
geerd.
DEN HAAG De Stichting liberale
omroep krijgt geen zendtijd van mi
nister Gardeniers van CRM. De mi
nister vindt dat de stichting niet re
presentatief is voor een brede stro
ming of groepering in het Nederland
se volk.
Tta Kalranila AAiinfrvTintror a
De bekende countryzanger
John Denver is in ons land en
moest, uiteraard met een fo
tograaf in de buurt, een ha
ring eten „op z'n Hollands".
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De regionale omroep
zal het zonder reclame moeten stel
len. Minister-president Van Agt deel
de gisteravond mee, dat het kabinet
heeft besloten etherreclame bij de
regionale omroepen niet toe te staan.
Hij zei, dat niet meer geld kan worden
uitgetrokken voor deze soort omroep.
Uit het budget dat de overheid voor
de omroep heeft, zal straks ook de
regionale omroep moeten worden ge
financierd. Er zal dus minder geld
naar Hilversum gaan. aldus premier
Van Agt.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Wiegel van binnenlandse zaken zal
naar verwachting begin mei beslissen over het verzoek van de
vier grote steden om de organieke sterkte van hun politie
korpsen met 2500 man uit te breiden. Het overleg over de nota
van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht, waarin de
uitbreiding wordt bepleit, is nog gaande.
Van een feitelijk personeelstekort bij
de politie is thans alleen nog sprake
In Amsterdam. In de overige drie gro
te steden komt de feitelijke korps
sterkte nagenoeg overeen met de or
ganieke sterkte.
De vier gemeenten bepleitten vorig
jaar in een nota aan de minister een
verhoging van de organieke sterkte
met drieduizend man. De minister
oordeelde echter, dat het verzoek on
voldoende onderbouwd en gemoti
veerd was.
De gemeenten werd gevraagd een on
derzoek in te stellen naar het doelma
tig functioneren van de korpsen. Dit
resulteerde in een nieuwe nota die
eind vorig Jaar bij de minister op tafel
kwam. Hierin werd vooi een uitbrei
ding van de organieke sterkte gepleit
met ruim 2500 man. Het ministerie
was echter nog niet overtuigd.
Het overleg over deze nota, waarbij
naast het rijk en de vier grote steden
ook de vereniging van Nederlandse
gemeenten is betrokken, is nog niet
afgerond. Volgens een woordvoerder
van het ministerie zal dit naar ver
wachting begin mei het geval zijn.
k
Hoe verknipt is een disc-jockey eigenlijk? Je
hebt er hele beschaafde types bij, maar ook
uiterst clowneske figuren, die met veel lawaai
en opgeblazen flauwekul hun luidruchtige
waar aanprijzen. Op de televisie zijn ze weke
lijks te aanschouwen en het zijn niet alleen
bejaarden, die last krijgen van lichte gevoelens
van irritatie.
De TROS heeft de mening van een aantal
jongeren gepeild over een disc-jockey, die deze
omroep in dienst heeft. De kwalificaties moch
ten er zijn: blaaskaak, overjarige hippie, een
gladjakker, die openlijk flirt met allerlei
vrouwvolk. Dat waren zo de uitspraken van het
publiek, voor wie disc-jockeys in de eerste
plaats optreden. Een vernietigend oordeel dus.
Toch mogen we aannemen dat de aanstellerige
gedragingen van disc-jockeys zorgvuldig inge
studeerde poses zijn. Ze gedragen zich clow
nesk, maar mogen we hopen alleen wan
neer de camera draait of wanneer de disco
goed gevuld is. Of zou het consequente bom
bardement met letterlijk oorverdovend lawaai
een mens toch uit zijn evenwicht kunnen bren
gen, en wel zodanig dat hij arbeidsongeschikt
wordt?
Met deze vraag heeft de beroepsrechter zich
onlangs uitvoerig bezig gehouden naar aanlei
ding van de protesten van een disc-jockey. die
vond dat hij te ziek was om zijn luidruchtige
werk te hervatten.
Het ging om een 37-jarige disc-jockey. die al
zo'n tien jaar in het vak zat. De man raakte
overspannen, kreeg allerlei neurotische ver
schijnselen en toen zijn klachten na een jaar
ziektewet nog niet waren verdwenen, verhuis
de hij naar de wet op de arbeidsongeschikt
heid. de WAO.
Hij kreeg aanvankelijk ?en volledige uitkering,
maar dat duurde kort. Na een paar maanden
adviseerde de gemeenschappelijke medische
dienst de bedrijfsvereniging de man weer ar
beidsgeschikt te verklaren. De bedrijfsvereni
ging had daar wel oren naar en liet de disc-
jockey weten dat de medische dienst hem
arbeidsgeschikt achtte en dat hij zijn WAO-
uitkering zou verliezen. „U bent weer gezond",
zeiden de sociale verzekeringsmannen. „Pro
beert u weer eens een platenavond te presen
teren."
Daar had de disc-jockey absoluut geen zin in
Hij ging in beroep bij de Raad van Beroep en
klaagde dat hij zich allerminst fit genoeg vond
om de microfoon weer ter hand te nemen
De beroepsrechter schakelde een zenuwarte in.
Het advies van deze arte viel gunstiger uit voor
de overspannen disc-jockey: „Deze man is niet
volledig geschikt voor zijn werk." zei de arts
door Huub Elzerman
Dit medische oordeel lokte bij de gemeen
schappelijke medische dienst de officiële
adviseur van de bedrijfsvereniging een te
genzet uit. Op verzoek van de dienst werden
een psychiater, diens assistent en een klinisch-
psycholoog Ingeschakeld. Deze artsen kwamen
alle drie tot dezelfde conclusie: „De dlsc-joc-
disc-jockey zou kunnen schaden. „Deze man
heeft wèl recht op een WAO-ultkering," zei hij.
Tegen deze beslissing ging de bedrijfsvereni
ging in hoger beroep en zo kwam de zaak
terecht bij de hoogste instantie in dit soort
zaken: de Centrale Raad van Beroep. De cen
trale raad stond voor een moeilijk probleem.
De psychiater en de psycholoog achtten de
disc-jockey arbeidsgeschikt, maar zij vonden
het ongewenst dat hij ook werkelijk weer aan
de slag zou gaan.
Voorzichtig formuleerde de raad het probleem:
„Hoewel hij arbeidsgeschikt werd verklaard,
kan niettemin de vraag worden gesteld of hij in
de zin van de WAO als ongeschikt voor zijn
werk moet worden aangemerkt, omdat hervat
ting van zijn werk schade aan de gezondheid
zou toebrengen."
Het antwoord op die vraag luidde in alle een
voud „neen". „De schade aan de gezondheid
bij werkhervatting." zei de centrale raad, „kan
niet in de beschouwing worden betrokken,
omdat die schade pas op den duur zou gaan
optreden. Bovendien kan uit de rapporten van
de deskundigen worden opgemaakt dat het
beroep van disc-jockey door zijn grote belas
ting in de sociale en de privé-sfeer niet alleen
door deze man, maar door wie dan ook niet te
lange tijd zonder blijvende schade aan de
gezondheid kan worden uitgeoefend. Alleen
iemand met een uitzonderlijk grote lichamelij
ke en psychische spankracht zou dat wellicht
kunnen opbrengen."
En wat voor belastende factoren had de cen
trale raad nu op het oog?
„Het doorlopende nachtwerk, merkte de raad
op. de stress-situatie als gevolg van het lawaai,
de noodzaak om steeds de clown uit te hangen
en de nadelige gevolgen van het overmatige
key", zeiden ze, „is wèl arbeidsgeschikt, maar alcoholgebruik dat kennelijk aan dit werk is
het is niet wenselijk dat hij dit werk nog lange verbonden."
tijd voortzet."
„Zie je wel," zei de gemeenschappelijke medi
sche dienst. „De disc-jockey kan niet om medi
sche redenen thuis blijven zitten. Hij moet
weer aan de slag. Bovendien moet het voor
hem toch duidelijk zijn. dat er in verband met
zijn leeftijd een eind is gekomen aan zijn
carrière als disc-jockey. Ook andere disc-joc
keys moeten na het bereiken van een bepaalde
leeftijd met dit werk stoppen."
Het oordeel van de Raad van Beroep pakte
toch anders uit dan de gemeenschappelijke
medische dienst en de bedrijfsvereniging had
den gedacht. De beroepsrechter vond de disc-
jockey helemaal niet geschikt om zijn werk
volledig te hervatten Bovendien vond de rech
ter het een zwaarwegend argument, dat her
vatting van het werk de gezondheid van de
Op deze manier werd de disc-jockey te kennen
gegeven dat hij geen aanspraak kon maken op
een WAO-uitkering alleen op grond van de
veronderstelling dat hij later misschien weer
overspannen zou worden. Het mag dan waar
zijn dat de mens het meest lijdt door het lijden
dat hij vreest (en dat nooit komt opdagen); het
ging de centrale raad toch wat te ver om daar
de gemeenschap voor op te laten draaien. Nee.
de disc-jockey moest maar eens uitkijken naar
een wat rustiger baantje met wat minder
stress Want dat de centrale raad het disc-
jockey-wezen heel ongezond vond. stond als
een paal boven water. Het oordeel van deze.
ongetwijfeld wat oudere heren was. hoewel op
andere gronden, nauwelijks minder vernieti
gend dan van de jongens en meisjes, die de
TROS zelf in een moment van twijfel aan het
woord liet.
s
s
s
s
s
s
Van onze soc.-econ. redactie
UTRECHT De Unie BLHP (hoger
personeel) heeft felle kritiek op de
manier waarop FNV-bonden in het
CAO-overleg tot werktijdverkorting
proberen te komen.
In een gisteren uitgegeven verklaring
zegt de Unie van beambten, leiding
gevend en hoger personeel het uiterst
onverantwoordelijk te vinden dat het
CAO-overleg in de industriële sector
is vastgelopen. „De FNV-bonden wil
len per se dit Jaar een doorbraak
forceren in de 40-urige werkweek. Het
schijnt dat de FNV alleen is geïnte
resseerd in een prestigeslag", aldus
de unie, die vreest dat sociale onrust
het gevolg zal zijn.
Aan de andere kant vindt de unie dat
de werkgevers niet moeten denken
dat ze overal „nee" op kunnen zeg
gen. „Er zijn werkgevers, die een a*
wachtende houding aannemen en aif1
deren de kastanjes uit het vuur lateö
halen", aldus de unie.
De unie blijft voorstander van ver
vroegde uittreding, verlenging van de
vakantie en een gericht arbeids
marktbeleid waardoor vraag en aap-
bod beter op elkaar kunnen worden
afgestemd. De unie is ook voorstan
der van een studie naar en eventö-
eel een gefaseerde Invoering van
werktijdverkorting. Op grond van die
uitgangspunten, meent de unie, moet
het mogelijk zijn de CAO-onderhan-
delingen met een positief resultaat af
te ronden.
DEN HAAG (ANP) De Nederland
se industrie heeft in februari Iets min
der orders ontvangen dan in Januari.
Dat geldt zowel voor orders uit het
binnenland als uit het buitenland, zo
blijkt uit de conjunctuurtest van het
centraal bureau voor de statistiek
De bedrijvigheid nam licht toe. Voor
de komende drie maanden wordt een
verdere toeneming verwacht Het in
dexcijfer van de orderpositie in aan
tal maanden werk (Januari 1978 -
100) daalde van 99 naar 98.
