le progressieven
jamen op een lijst
Ameland mag
tac
ilieutoeslag in WIR taboe
Verpleegkundige
hulp onder druk
Lundia
borstel Bas de Gaay Fortman
Vraag erg groot naar
abortuswetsontwerp
Als
je ruimte
je lief is
Oud-hoofdinspecteur volksgezondheid:
"2 Idenzee blijft buiten schot
Manusama praat
met ambassadeur
oren naar gas |Gëfeliciteèï5!j van Indonesië
Donleden zien meer in energietoelage
Strengere straffen
voor overtreden
maximum-snelheid
Gezigten uit
Neêrlands Indië
DAG 17 MAART 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
IE onze parlementsredactie
HAAG De PvdA en de PPR zouden bij de komende Kamerverkiezingen van 1981 of
j met een lijst moeten uitkomen, die ook openstaat voor mensen die zich niet aan deze
jen wensen te binden. Alles wat progressief is en zich richt op regeren, zou hierbij
kken moeten worden.
idrfelt het Eerste-Kamerlid Bas de
Fortman (PPR) voor aan zijn
lestuur. Volgens de senator is
ogressieve samenwerking zoals
""bgereert, de beste methode om
in het regeringszadel te hel-
verkiezingsstrategie van de
sieven moet vooral gericht
het presenteren van een ge-
dfcrdig alternatief," aldus de
en 'ortman, „dat vraagt meer dan
1 u elkaar flansen van enkele noti-
ino|ai Kamerspecialisten." De se-
idt dat de PPR een beroep
oen op PvdA-fractieleider Den
de komende twee jaar alle
i a|ht te geven aan het ontwikke-
een nieuw beleid. Dat zou
moeten krijgen boven het
ïliivan oppositie, vindt hij.
datum van het CDA wilden opschor
ten om eerst een gedegen politieke
discussie over de indentiteit van het
CDA op gang te brengen.
In zijn brief aan het partijbestuur van
de PPR herinnert De Gaay Fortman
aan de resolutie van het PvdA-partij-
bestuur voor het april-congres, waar
in wordt voorgesteld om te streven
„naar een zo sterk mogelijke progres
sieve samenwerking, uiteraard naar
de mate waarin andere progressieve
partijen dat door hun opsteling ook
mogelijk maken." Hij meent dat de
PPR hierbij kan aanhaken door met
het voorstel te komen voor een lijst
„voor alles wat progressief is en zich
richt op regeren." Dit als reactie op
de vorming van het CDA en met het
doel om een alternatief te bieden voor
het beleid van Van Agt-Wiegel.
h zwaard
Boekje
|y Fortman pleit ervoor om in
ïWI band bij het ontwikkelingen
-n kelen van „geloofwaardige be
te ematieven" de ARP-er prof.
waard en andere niet-PPR
A-gebonden te betrekken. Zo-
end was Goudzwaard een van
ieke voormannen die de fusie-
De senator heeft zijn ideeën neerge
legd in zijn boekje „de kunst van het
ivoordraaien", dat gisteren in het ge
bouw van de Eerste Kamer ten doop
werd gehouden, de titel is ontleend
aan een uitspraak van oud-senator.
Van Riel, die de politiek eens heeft
vergeleken met het ambacht van het
ivoordraaien. „Je hebt goeie en slech
te ivoordraaiers," zei Van riel.
De Gaay Fortman heeft zijn boek
geschreven uit spijt over „links ge
knoei met kostbaar ivoor". De tot
standkoming van het kabinet Van
Agt na een klinkende verkiezings
overwinning van de PvdA beschouwt
hij in dit verband als een dieptepunt.
Links moet nu de fouten die gemaakt
zijn onder ogen zien en daaruit de
nodige lessen trekken, meent de se
nator. Hij hoop dat zijn boekje daar
bij behulpzaam zal zijn.
Overigens zei de auteur gisteren dat
hij niet pleit voor een soort links
CDA. Hij reageerde hiermee op een
uitspraak van staatsraad Jaap Bur
ger (PvdA), die gisteren het eerste
exemplaar van het boekje aan De
Gaay Fortman overhandigde. Burger
zei het van harte eens te zijn met het
uitgangspunt van de PPR-senator,
dat een politieke groepering Gees: de
linkse partijen) niet moet volstaan
met te getuigen maar moet deelne
men aan het bewind. Hij zette echter
wel wat vraagtekens bij het concreti
seren van een progressieve samen
werking, zoals De Gaay Fortman die
voorstel.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT „Vele tekenen wijzen erop dat de verpleegkun
dige zorgverlening in de instellingen onder een steeds grotere
druk komt te staan. Krappe, budgettaire normen wat betreft
de toegestane bezetting enerzijds en een groot aantal vacatu
res anderzijds, kunnen gaan resulteren in een vermindering
van de kwaliteit."
In het veilinggebouw van Mak van
Waay aan de Nes in Amsterdam zul
len maandag de jurken van de ander
half jaar geleden overleden Mathilde
Willink bij opbod verkocht worden.
Alle jurken zijn creaties van Fong
Leng. Gisteren was de eerste
kijkdag.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIES
M
e parlementsredactie
KJjHAAG Op Ameland mag naar aardgas geboord
l Er wordt echter geen toestemming gegeven voor
ming in het Zuidwalveld, in het westelijk deel van de
inzee. Minister-president Van Agt deelde dat gister-
mee na afloop van de wekelijkse vergadering van de
erraad.
De ministerraad heeft gisteravond te-1
vens besloten dat de Franse onderne
ming Petroland geen toestemming'
krijgt om in het Zuidwalveld, in het
westelijk deel van de Waddenzee,
naar aardgas te boren. De schade aan
het milieu zou aanzienlijk zijn. Een
positieve beslissing van het kabinet
zou overigens op grote bezwaren stui
ten in de Tweede Kamer. Opmerke
lijk is, dat de ministerraad de beslui
ten over Ameland en Zuidwal gelijk
tijdig heeft genomen. Minister Beel-
aerts had eerder verklaard, dat een
beslissing over Zuidwal langer op
zich zou laten wachten.
btelijke werkgroep krijgt van
Nbinet de opdracht om uit te
Ne"op welke manier de schade
is):
ld.
pril
atri
Mevr. A. A. Schoep-Kers
te Deventer
A. Kole
te Middelburg
U won ccn Philips zonnebank.
T/m 31 maart 1979 looft BAC elke
week 2 Philips zonnebanken uit
Bel BAC, doe mee Haal ccn dcel-
nameformulicr bi| uw BAC-winkel.
Bel BAC
&lVin Philips
Zonnebanken
Tel. 078-181100. deodorant
iur en landschap op Ameland
logelijk beperkt kan blijven,
groep zal nog bekijken, welke
nadelen er vast zitten aan
vanuit zee. Mocht er beslo-
Ien tot „schuinboren" vanaf
instructie in zee, dan kan
van de aardgasvoorraad niet
in worden. Het gas veld onder
d omvat 35 40 miljard ku-
eter gas, een hoeveelheid die
'raJkomt met het jaarlijkse ver
ons land. Volgens premier
kan „schuinboren" beteke-
de Nederlandse aardolie-
bappij (NAM) vier vijf mil-
lieke meter moet laten zitten.
'issing van het kabinet bete-
11 overwinning voor de NAM,
5rö en met de vorige minister van
sche zaken, Lubbers, via de
tl State probeerde de gaswin-
lig te stellen. De Raad van
eft zich eind vorig jaar posi-
elaten over de gaswinning.
Van Aardenne heeft zich
Ka%i het kabinet sterk gemaakt
verlangens van de NAM.
EEN KAVERO-
REKREATIE-WONING!
Onze rekreatie-woningen in
Zeeland staan op ruime perce
len. Optimale privacy is daar
door gewaarborgd. Bel direct of
stuur'n briefje voor
de gratis infor
matiebrochure. w Kavero
Meteen doen! zeeuwschelandbv
Schouwsedijk 2,4318 TM Brouwershaven
Telefoon: 01119 469 of 354.
ikelijk
ister heeft er zijn collega's
nog eens op gewezen hoe
gaswinning van belang is.
t grote afhankelijkheid van
van buitenlandse energie.
iters Van Aardenne (econ.
en Beelaerts van Blokland
jke ordening) hebben deze
ig een kort bezoek gebracht
land. Het eiland zelf, dat niet
over aardgas, heeft altijd
Ingedrongen op gaswinning,
vojwinter heeft nog eens aange-
groot het gemis is, zo heeft
meester van Ameland de be
ien voorgehouden.
Boekhandels niet tijdig bevoorraad
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Staatsdrukkerij kan gemakkelijk aan de vraag naar het
wetsontwerp over abortus voldoen. Dit zei gisteren een woordvoerder van de
drukkerij. Hij gaf toe, dat door administratieve fouten een aantal boekhan
dels niet tijdig is bevoorraad, waardoor personen en instellingen die daar hun
bestelling hadden geplaatst, langer dan gewoonlijk hebben moeten wachten.
De Staatsdrukkerij is nu bijna door de voorraad van 6800 exemplaren heen.
Er worden voorbereidingen getroffen voor een herdruk van nog eens duizend
exemplaren. Van de eerste oplage zijn ruim tweeduizend exemplaren aan het
parlement en aan de ministeries van Justitie en Volksgezondheid, toege
zonden.
Het overige deel van de oplage werd toegestuurd aan de abonnee's, verkocht
via de eigen verkooppunten in Den Haag en uitgezet bij veertig boekhandels
in de grotere steden. Volgens de woordvoerder hebben zich geen problemen
voorgedaan bij de bestellingen die rechtstreeks bij de Staatsdrukkerij
werden geplaatst. De drukkerij levert binnen een week.
Het PvdA-Kamerlid Roethof stelde deze week vragen aan de staatssecretaris
Koning van Binnenlandse Zaken over de problemen die zich bij het voldoen
aan bestellingen voordoen.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De Zuidmolukse
leider ir Manusama zal binnenkort
een gesprek hebben met de Indonesi
sche generaal Joost Musklta een
Zuidmoluker die door de Indonesi
sche regering benoemd is tot ambas
sadeur in WestrDuitsland. Het ge
sprek moet een persoonlijk karakter
krijgen „van Molukker tegenover Mo-
lukker" zoals de generaal gisteren
verklaarde.
Volgens de heer ManuSama is dit
gesprek een uiterst belangrijk" eerste
contact met de Indonesische rege
ring. Hij verwacht niet direct harde
resultaten, omdat hij en Musklta lijn
recht tegenover elkaar staan als het
gaat om de oplossing van het Zuid
molukse probleem. Een datum voor
het gesprek, dat in Bonn zal worden
gehouden, is nog niet vastgesteld.
Het feit, dat generaal Muskita jaren
geleden als kapitein an het republi
keinse leger de opstand in de Moluk-
ken bedwong, vormt voor ir. Manu
sama geen enkele belemmering voor
een goed gesprek, zo zei hij tegenons.
Inmiddels is een van de Zuidmolukse
topmannen van de RMS-beweging,
kolonel Tahapary uit Tilburg, op be
zoek in Indonesië. Het verraste de
heer Manusama zeer dat een van zijn
aanhangers een visum heeft gekregen
van de Indonesische regering, omdat
men aannam dat de kolonel op een
zwarte lijst stond, vanwege zijn aan
deel in het Zuidmolukse verzet.
„U zult er toch een echte tv-repara-
teur bij moeten halen, mam."
Ee Haagse redactie
AAG Er moet in de wet investeringsrekening (WIR) nog geen
b toeslag komen voor bedrijven, die milieuvriendelijke investerin-
En. Dat althans is de mening van een meerderheid van de Sociaal-
'P' nische Raad. Een andere meerderheid vindt wel, dat er een
sv; e energie-toeslag moet komen in de WIR.
unkelijke deskun-
de SER (kroonle-
CT n wel mogelij khe-
"r een energietoe-
ir niet voor een mi-
ig. De werkgevers
at beide toeslagen
moet,sn krijgen
30fTR De vakcentrales
CNV vinden daar-
dat energiebespa-
milleubehoud niet
ulp van de WIR
'orden bevorderd.
it. de redenen is, vol
gens FNV-bestuurder Ter
Horst, dat een combinatie
van de twee toeslagen tot
„zonderlinge resultaten"
kan leiden. „De doelstellin
gen kunnen haaks op elkaar
staan. Wij vinden het vol
strekt niet vanzelfsprekend,
dat een onderneming eerst
een toeslag krijgt voor de
overschakeling van aardgas
op kolen en dan vervolgens
ook nog eens een toeslag op
de kwalijke gevolgen daar
van voor het milieu weg te
werken," zei Ter Horst gis
teren in de SER.
Bovendien passen de toe
slagen volgens de FNV niet
in de strakke opzet van de
WIR (de uitvoering is voor
een deel in handen van de
belastingdienst gelegd). De
FNV vreest dat daardoor de
doeleinden van de investe
ringen niet goed kunnen
worden afgewogen.
Opzet
CNV-secretaris Grasman
verzette zich tegen de twee
toeslagen, omdat daarmee
„wordt vooruitgelopen op
het totaal energie- en mi
lieubeleid dat in ons land
nodig is." Grasman vreesde
voor een „ongewenst hap-
snap-beleid."
Het regeringsplan om ook
nieuwe produktiemethoden
en produkten (innovatie)
via de WIR te belonen vindt
nog minder weerklank in de
SER. „Een SER-werkgroep
is tot de conclusie gekomen
dat een innovatietoeslag
niet gewenst is. Het CNV
deelt die mening. Zo'n toes
lag komt vrijwel alleen ten'
goede aan de onderzoeksin
stituten van grote bedrij
ven," aldus grasman.
De werkgevers zien toesla
gen voor milieuvriendelijke
en energiebesparende in
vesteringen wel zitten. Zij
vinden het Juist aantrekke
lijk, dat de toeslagen ver
leend worden langs de
„strakke lijnen" van de be
lastingdienst. VNO-direc-
teur Van Vulpen deelde niet
de angst van de FNV, dat
een milieuvriendelijke en
energiebesparende investe
ringen wel zitten. Zij vinden
het juist aantrekkelijk, dat
de toeslagen verleend wor
den langs de „strakke lij
nen" van de belasting
dienst. NVO-dlrecteur Van
Volpen deelde niet de angst
van de FNV. dat een milieu
toeslag en een energietoes
lag „tegen elkaar in wer
ken." Van Vulpen: „bij ener
giebesparende investerin
gen die een milieuvijandlg
effect hebben krijgt een on
dernemer ook te maken met
de milieuwetgeving, met
name de hinderwetgeving."
VarssevBld 08352-8888
kast- en stellingsystemen
kantoor- en bedrijfsmeubelen
inrichtingen voor winkels en
apotheken
NOT stand nr. 7066 (Bernhardhal)
Dit schrijft de Inmiddels al gepensio
neerde hoofdinspecteur van de volks
gezondheid, dr. R. Drion, in zijn jaar
verslag over 1977. Hij ziet de medi
sche zorg steeds uitgebreider en inge
wikkelder worden, terwijl het ver
pleegkundig apparaat dreigt daaraan
niet te worden aangepast. Patiënten
worden bovendien intensiever behan
deld hun gemiddelde verblijftijd in
het ziekenhuis daalt nog steeds. Er
zijn te weinig verpleegkundigen voor
een te ruim beddenbestand en dat
moet op hun motivatie ook negatief
inwerken, aldus dr. Drion. „Een deel
van het probleem zou niet behoeven
te bestaan" als het (dure) beddenbe
stand zou worden aangepast aan de
werkelijke behoefte.
De hoofdinspecteur vraagt ook aan
dacht voor de steeds groter wordende
spanning tussen kwaliteitsbeheer
sing en kostenbeheersing. De inspec
tie heeft daarbij een wonderlijke po
sitie. Zij is wettelijk bevoegd om ten
behoeve van de kwaliteit van de ge
zondheidszorg „middelen aan te wij
zen die terzake tot verbetering kun
nen strekken". Maar de financiële
consequenties van zo'n aanwijzing
vallen in zekere zin bulten de bemoei
enis van de inspectie. Dr. Drion signa
leert dat de Interne kwaliteitscontro
le „veelal een sluitpost is op de begro
ting."
Er worden nieuwe, vaak dure en ar
beidsintensieve methoden ingevoerd
„zonder dat men zich binnen de in-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het overschrijden van
de maximumsnelheid van honderd
kilometer wordt welicht zwaarder ge
straft. Minister-president Van Agt
deelde gisteren na afloop van de mi
nisterraad mee, dat eerst een appèl
zal worden gedaan op de Nederlandse
automobilisten. Als na enige tijd
blijkt dat zij zich biets van die oproep
aantrekken, zal Justitie zijn toevlucht
nemen tot strengere straffen.
stellingen voldoende afvraagt of de
beschikbare voorzieningen ook uit
een oogpunt van mankracht en des
kundigheid dit wel toelaten. Het ge
volg is soms dat men uit zuinigheid
soverwegingen „roofbouw gaat ple
gen op de werkers" door steeds meer
over te laten aan minder gekwalifi
ceerde, dus goedkopere krachten. Die
worden daardoor, schrijft dr. Drion,
„met verantwoordelijkheden belast,
die zij niet kunnen dragen en feitelijk
niet zouden mogen aanvaarden."
Hij vindt het daarom niet juist, de
inspectie te verwijten dat zij met
haar kwaliteitseisen kostenverho
gend werkt. „De Inspectie tracht
slechts te corrigeren daar waar men
tot een afglijdende normenschaal is
gekomen."
ADVERTENTIE
[EoJI] boekennieuws
Sip*e vat der Lend i
JE KUNT MET GELOVEN OF NIET
Ze Onik. 72 t>U 8,90
Zo sprak Slpke van der Land op de van hem
bekende wi|zo voor radio en lolevisM Do
onderwerpen zi|n uil hel lovon gogropon en
zowat de helo wereld wordt ingeachakold.
want Sipke van der Land I» oon bereisd man
En hij kan boeiend venellon Vandaar
(Hervormd Arnhem)
Aalt ven do Glind
JE MAG
90 blz f 11,50
Een denk-werkboek voor jongoron over de
werekJ van morgen. Frta en zonder omwegen
is de auteur in gesprok met jongeren over oen
groot aantal actuele onderwerpen Links en
Os J J Poort
GODS VREEMDELINGENLEGIOEN
2e druk, 60 blz.. 7.90
Korte en pittige s
ADVERTENTIE
liKZIIlTKX
MII'IU.ANDS
INDIK.
Binnenkort verschijnt:
naar de natuur getekend en beschreven
door C. W. M. van de Velde
Facsimile-uitgave, met een historische
toelichting ingeleid door W. A. Braasem,
directeur van het Westfries Museum te
Hoorn. Omvang 206 pagina's. Verlucht
met 50 lithografieën van Indische land
schapstaferelen, zeegezichten etc.
Groot formaat (26 x 39 cm). Fraai uitge
voerd in stijlvolle band van gemarmerd
perkament.
Prijs bij voorintekening 125,-;
na verschijning 155,-.
De sterk toegenomen belangstelling voor ons koloniaal verleden beperkt zich niet alleen
tot de politieke geschiedenis. Vooral door toedoen van schrijvers als Rob Nieuwenhuys
en mevr. J. de Loos-Haaxman heeft men ontdekt dat er ook zoiets bestaat als Indische
literatuur en schilderkunst.
Het voormalige Nederlandsch-lndië had in de eerste helft van de 19e eeuw een aantal
niet-professionele kunstenaars binnen z'n grenzen, waaronder merkwaardig genoeg
enige zee-officieren, die van hun beroepsmatig verblijf in de Archipel gebruik maakten
om de schoonheid van het Indische landschap met pen of penseel vast te leggen. Eén
van deze artistiek begaafde marine-officieren was luit. ter zee C. W. M. van de Velde, die
vier jaar lang. t.w. van 1838 tot 1842. het Indische eilandenrijk in alle richtingen
doorkruiste en. overweldigd door de aanblik van zo veel ongekend natuurschoon,
beschreef wat hij waarnam en bovendien een 50-tal landschapstekeningen vervaardig
de, die vervolgens als litho's zijn gedrukt en uitgegeven. Deze „beeldengalerij",
opgedragen aan Z.K.H. Prins Hendrik der Nederlanden („de Zeevaarder"), is één van de
fraaiste en meest zeldzame uit die tijd.
De heer Braasem, directeur van het Westfries Museum te Hoorn, heeft veel studie
gemaakt van wat Nederlandsch-lndië aan cultuur-historisch erfgoed heeft nagelaten. Hij
was dan ook de aangewezen man om deze fraaie reprint-uitgave, die ongetwijfeld veel
belangstelling zal trekken, van een toelichting te voorzien. Achterin het boek zal een
register met de namen van intekenaars worden opgenomen (sluitingslermijn 31 maart
as).
GEZIGTEN UIT NEêRLANDS INDIÊ, door C. W M. van de Velde, is een gezamenlijke
uitgave van Uitgeverij T. Wever B.V. te Franeker en Buijten Schipperheijn/Repro
Holland te Amsterdam/Alphen aan de Rijn.
Wie nü intekent, bespaart f 30,-!
Inderdaad, dank zij de lage voorintekenprijs kunt u f 30,- besparen door nü op dit unieke
plaatwerk in te tekenen. Maak daartoe gebruik van de VOORDEELCOUPON. Zend die
vandaag nog aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder postzegel) aan:
II UITGEVERIJ T. WEVER B.V.
m ANTWOORDNUMMER 5. 8800 VB FRANEKER.
Tel. (05170) 3147.
VOORDEELCOUPON
Zend mij bij verschijning
tegen voorintekenprijs
)rechtstreeks/via boekhandel:
...ex. GEZIGTEN UIT NEÊRLANDS INDIË, naar de natuur getekend en
beschreven door C. W. M. van de Velde. Voorlntekenprlja geb. 125,-
Tevens wens Ik te ontvangen van uw eerder verschenen uitgaven:
Mijn bankrekening- c.q. gironummer la:
Naam:
Straat:
Postcode:Plaats:
Handtekening:
Doorhalen wat u niet wenst.
T. WEVER B.V.
FRANEKER
Postbus 59
Talaf. 05170-3147
Bij dezelfde uitgever verscheen:
Besturen overzee
Herinneringen van oud-ambtenaren;
bij het Binnenlands Bestuur in Ne-
deriandsch-lndle
Prof. Dr. 8. L. van dar Wal
J. van Baal. A. Broekland. W. Ph.
Coo!haa9, J. J. Hangelbroek, H. J.
Koerts, R. C. Kwantes. C. Nagtegaal.
H. G. Schulte Nordholt, J. J van de
Velde, A. Visser, A. A. J. Warmenho-
ven, H. J. Wijnmaalen.
Omvang 329 pagina's, geïllustreerd
met 16 blz. foto's. In geheel linnen
band met stofomslag.
Prijs 46.75
C. van Heekeren e.a.
Het ponnetje
van Oliemans
500 krijgsgevangenen onder de Ja
panners
Zuid-Atjeh. 1944
Tweede, uitgebreide druk Omvang
224 tekstpagina's, geïllustreerd met
een aantal toto's en kamptekenin
gen. Formaat 13 x 21 cm.
Paperback 10,25.
De Japanse
interneringskampen
voor burgers gedurende
de tweede wereldoorlog
door dr. D. ven Velden
Derde, uitgebreide druk Omvang
628 tekstpagina s. geïllustreerd met
40 bladzijden toto's en kampteke
ningen
In solide gebonden uitvoering met
geplastificeerd stofomslag.
Prijs 77,50.
0. van der Meuten
Hoort gij
de donder niet?
Begin van het einde der Nederlandse
gezagvoering in Indie
Een persoonlijke terugblik.
Omvang 365 pagina's. geHlustreero
met 32 blz fotos In geheel linnen
band met stofomslag.
Pnis 36.-
Maak<voor uw bestelling gebruik van
nevenstaande coupon
