nergieplannen niet op
üidige situatie baseren
De heer Goossens heeft enige financiële
reserves en wil graag gaan beleggen.
Maar hoe?
De Amro Bank is er voor
iedere belegger, föj
VNO wil praten over arbeidstijd
latssecretaris komt
kritiek tegemoet
steller rapport 'Grenzen aan de groei':
jiepsonderwijs 16- tot 18-jarigen
Start opnamen 'Kort Amerikaans'
Politie verstrekt
informatie over
gevangenisbezoek
RO-radio komt met
eet verslag van treinreis
DAG 14 MAART 1979
TROUW/KWARTET
RH S 9
to
t, nze redacteur wetenschappen
ot
m JAAG Dames en heren, u verkeert middenin een revolutie. Wilt u er dus bij het maken
annen voor de energievoorziening niét van uitgaan dat het blijft zoals het was, want dan
v £ker fout. Tot nog toe wordt die fout in alle industrielanden hardnekkig gemaakt.
zie
jdschap hield professor Den-
lows gisteren de verzamelde
TNO en enkele genodigden
ls de man die in 1971/"72 met
ort Grenzen aan de groei de
penbare activiteit van de
i Rome verzorgde. Dat voort-
economische groei op den
•k niet vol te houden is, was
nog niet aan het beleid van
n en industrie te merken
stelde Meadows gisteren
wereldproblemen wordt nu
niet op wereldschaal opge-
Meadows heeft zich na de
tijden van „het" rapport te-
sei kken in Hanover (New
11 ire), waar hij op het Dart-
ollege met een 35 medewer-
n energiemodellen bezig is.
tr op wereldschaal, want hij
'achter gekomen dat psychologl-
i t politieke factoren van essen-
jn. [ang zijn. Dat betekent dat
üonale" oplossingen voor
kei concreet land geschikt
respect
inzichten van economen
tadows al doende bitter wei-
»ct overgehouden. De olie-
arbij alternatieve energie-
concurerend zouden wor-
_t voor de feitelijke prijs uit.
Jé olieprijs nog drie dollar per
[zou olie uit vette leisteen vijf
listen. Toen de olieprijs vijf
)erd, werden die kosten op
begroot. En nu de olie
jllar per vat kost, is de begro-
t het alternatief naar vijfen-
[dollar gestegen." De econo-
s Meadows, hebben het be-
s te bieden.
ten over energievoorziening
s hem bèheerst door een
nekkige mythen die hun
hooguit hebben gehftd.
Dennis Meadows
Want de overgang op nieuwe energie
bronnen (olie en gas raken op) komt
neer op een ..revolutionnaire her
structurering van de samenleving
(denk maar eens terug aan de nog
met steenkool gestookte jaren vijf
tig). Dat betekent dat grondideeën,
doelstellingen en verwachtingen ver
anderen. En dat betekent dat het
apekool is om te doen alsof Je een
plan voor veertig jaar maakt, want
daarin vervlecht Je grondideeën en
doelstellingen die voor de samenle
ving van dan zeker niet toepasselijk
zijn." Je kunt wel, aldus Meadows,
proberen die achterhaalde mythen op
stal te zetten, die nu nog de samenle
ving doordrenken. De mythe dat
voortgaande economische groei mo
gelijk is en wenselijk of zelfs onver
mijdelijk. (Als schijnconcessle wordt
tegenwoordig wel tot nul afnemende
groei geprojecteerd, „maar veilig, ver
weg, over een Jaar of twintig".)
De mythe dat een serie korte-termljn-
beslissingen over direct opdoemende
?en(
ik van de organisaties gold
erp algemene maatregel van
waarin het nieuwe beroeps-
s voorlopig is geregeld. Dat
is volgens de organisaties op
tal belangrijke punten in
!t de afspraken die hierover
•akt, onder meer met de
Kamer. Dat betreft onder
eindniveau van de nieuwe,
e opleiding, de toelatingsei-
de rechtspos title. De Jong
toegezegd dat als die strij-
;an worden aangetoond, dit
tn veranderd.
re beroepsonderwijs moet al
Justus gestalte krijgen aan
van proefprojecten. Deze.
moeten worden gezien als
aanvulling op het bestaan-
van onderwijs en vorming
tot 18-jarigen. Dat stelsel
ert, zowel wat het part-time
als het dagonderwijs be-
voldoende. Veel leerlingen
irdoor uit de boot. Om hier-
moet te komen zullen de
ecten worden aangehaakt
iddelbaar beroepsonderwijs,
van een trein wordt ter be-
gesteld aan de omroep,
die daar aardigheid in heb-
)en hun dromen vertellen of
r& van ochtendkrant of tele-
preken. Een muziekensem-
de trein aanwezig.
xpress" is de titel van het
w Flik gepresenteerde pro-
Een vliegtuig verzorgt de
>g naar Hilversum. Alleen al
oerdeel van het nieuwe pak-
tmma's blijkt dat deze om-
geheel eigen weg Inslaat bij
len van de zendtijd. Hilver-
8 namelijk de zender van
inde informatie en dat kan
rechtstreekse reportage van
reis niet altijd worden ge-
IfPRO krijgt een aantal uren
rsum I. Dat gebeurt op
tussen kwart voor elf en
half drie.
*n zijn de volgende nieuwe
na's te verwachten: 'Bij
en 'Het lunchgesprek'
problemen in zijn geheel een goed
plan voor de lange termijn oplevert.
De mythe dat grote technische en
bestuurlijke bureaucratieën werk
zaam zijn, waarin niemand meer per
soonlijk verantwoordelijk is. (..Wié
heeft ooit besloten dat het Groningse
aardgas zo snel mogelijk uitverkocht
moest worden? U zult hem niet meer
kunnen achterhalen.") De mythe dat
elektrische centrales het energiepro
bleem kunrten oplossen. Nog geen
tien procent van het energieverbruik
heeft de vorm van elektriciteit. Je
künt ook transport en verwarming
met elektriciteit verzorgen, maar dat
wordt dan echt aantoonbaar niet
meer te betalen. De mythe dat er
goedkoop kapitaal voor investerin
gen beschikbaar zal zijn. De mythe
dat de energieprijs niet zo hoog zal
worden dat hij merkbaar de materië
le levensstandaard zal beïnvloeden.
En zo had Meadows nog wel een
rijtje.
Als Je het zo aanpakt, gaat het fout,
zei hij, maar hoe moet het dan wel?
Ga systematisch na wat de gevolgen
van alternatieve energiebronnen zijn
en let daarbij meer op de fysieke
haalbaarheid dan op de economische
kosten zoals die op dit momentr be
oordeeld worden. En laat een stel
vrijbuiters (met een half procent van
het ondereoekbudget) vast eens den
ken over een toekomstig energlesys-'
teem. waarbij Ze de nu geldende
maatschappelijke waarden en opvat
tingen mogen laten voor wat ze zijn
en aannemen dat de mensen bereid
zijn tot de veranderingen die het mo
gelijk maken dat er over twintig Jaar
een fatsoenlijk en vol te houden ener
giesysteem besté&t. BIJ wijze van
denkoefening. Want de veranderin
gen komen toch. En goede ideeën
hoeven niet duur te zijn. „Verbeel
dingskracht is de belangrijkste hulp
bron."
De boeken van Jan Wolkers vormen voer voor filmers. Gisteren zijn de opnamen begonnen
voor de film „Kort Amerikaans". Op de foto: van links naar rechts: Tingue Dongelmans
(speelt Ellie), Derek De Lint (speelt Erik van Poelgeest) en regisseur Guido Pieters.
DEN HAAG De werkgevers zijn wel degelijk bereid te praten over verkorting van
arbeidstijd. Daarbij moet echter eerst worden gedacht aan vervroegde uittreding van oudere
werknemers en aan uitbreiding van vakanties. VNO-voorzltter Van Veen benadrukte dit
gisteren op de maandelijke persconferentie van het VNO.
Het VNO-bestuur heeft gisteren de
toestand aan het loonfront bespro
ken. Na afloop maakte Van Veen zich
boos op FNV-voorzitter Kok. Die zei
deze week in een toespraak in Delft,
dat in Nederland de werkgevers zei
den dat verkorting van werktijd op
Europees niveau moest worden aan
gepakt, maar dat begin november in
Brussel op de EEG-conferentle de
werkgevers zeiden dat de verkorting
van werktijd beter per land afzonder
lijk kon worden bekeken.
Dit verwijt, dat de werkgevers ping
pong spelen, „is volledig onjuist", al
dus Van Veen. Iets anders is dat de
werkgevers een verkorting van de
werkweek niet zien zitten. De FNV
had echter in het najaar gezegd dat
verkorting van werktijd ook kon via
langere vakanties en vervroegd uit
treden.
Op de EEG-conferentle vroegen de
Europese vakbonden om tien procent
minder werktijd binnen vier Jaar. In
Nederland is daar, via langere vakan
ties en vervroegd uittreden, nu al vier
procent van waargemaakt, betoogde
Van Veen.
De werkgeversvoorzitter voelde zich
„wel aangesproken" door het betoog
van FNV-bestuurder Drabbe op een
PvdA-bijeenkomst, afgelopen week
einde. Drabbe betoogde daar dat tus
sen nu en het jaar 2000 zo'n anderhall
miljoen banen erbij nodig zijn. Hij
zag dat slechts mogelijk door flinke
verkorting van de werktijd zonder
dat de loonkosten zouden moeten
stijgen.
VNO-medewerker dr Crijns wees erop
dat verkorting van de werkweek ook
nog extra kosten meebrengt voor het
bedrijf wanneer de uurlonen gelijk
zouden blijven, en dus het weekloon
omlaag zou gaan. Het bedrijf zou
immers meer machines moeten aan
schaffen om zijn oorspronkelijke aan
tal werknemers gelijktijdig aan het
werk te kunnen houden. Dat bete
kent, afhankelijk van het soort be
drijf, 0,5 ft 3 procent kostenstijging
Van onze parlementsredactie
DEN HAAO De politie verstrekt
aan gevangenisdirecties die daar om
vragen Informatie over personen die
een gevangene willen bezoeken. Mi
nister De Ruiter van Justitie heeft dit
toegegeven in antwoord op vragen
van het PPR-Kamerlld mevrouw
Beckers. Richtlijnen voor deze prak
tijk ontbreken.
De minister is het echter met het
Kamerlid eens, dat nadere regels
noodzakelijk zijn. HIJ heeft de ambte
lijke werkgroep die belast is met het
ontwerpen van een wettelijke rege
ling voor de politieregisters gevraagd
deze zaak in haar studie te betrekken.
De minister meent, dat de gevange
nisdirecties het voor een goede taak
vervulling niet altijd zonder gegevens
over aspirantbezoekers kunnen stel
len. De directie moet zich een beeld
kunnen vormen van de risico's van
een bezoek aan een bepaalde gevan
gene, zegt hij.
Volgens de bewindsman zal een ge
vangenisdirectie zich met een ver
zoek om informatie tot de politie
wenden wanneer zich bezoek aan
meldt voor een gevangene die be
hoort tot een organisatie die het ge
bruik van wapens als geoorloofd mid
del erkent, behoort tot een kring van
personen die zich bezighouden met
de drugshandel, of voor een gevange
ne die vluchtgevaarlijk ls gebleken.
Precieze cijfers zijn niet bekend,
maar volgens de minister gaat het om
kleine aantallen.
De minister wijst er op, dat sinds de
wijziging van de bezoekersregeling in
1977 in beginsel ledereen een gevan
gene kan bezoeken. Voordien was be
zoek alleen toegestaan aan naaste
verwanten. Wanneer èen directeur
een bezoeker de toegang weigert,-
moet hij dat overigens onder opgave
van redenen aan de gevangene mee
delen. Deze kan tegen de weigering
beklag aantekenen.
per uur verkorting van de werkweek.
Zou bovendien het weekloon niet
worden verlaagd, dan komt daar nog
2,6 procent stijging van loonkosten
bij. Dan wordt de kostenstijging dus
3 ft 5,5 procent voor elk uur verkor
ting van de werkweek.
ADVERTENTIE
e Haagse redactie
AAG Staatssecretaris De Jong (onderwijs) zal de
js- en vormingswerkorganisaties voor een belangrijk
jemoet komen aan hun kritiek over de opzet van het
beroepsonderwijs voor zestien- tot achttienjarigen,
tie dit toe in de centrale commissie voor onderwijs-
beroepsbegeleldlngsonderwljs, vor
mingscentra en lager beroepsonder
wijs.
Omdat de algemene maatregel van
bestuur niet op tijd klaar zal zijn, is
afgesproken dat er binnenkort circu
laires zullen worden rondgestuurd
aan de deelnemende scholen. Daarin
komt te staan hoe de rechtspositie
van de leerkrachten ls geregeld, hoe
het nieuwe onderwijs bekostigd gaat
worden en hoe het onderwijskundig
wordt ingevuld.
De onderwijs- en vormingswerkorga
nisaties hebben gesteld dat de circu
laires toch zeker 1 april de deur uit
moeten, willen de proefprojecten per
1 augustus kunnen gaan draalen. Zij
zijn nogal sceptisch over de haalbaar
heid van het hele project. Over de
rechtspositie van de leerkrachten bij
voorbeeld ls nog niets bekend en dat
zal toch uitdrukkelijk moeten wor
den geregeld, vinden de organisaties.
ZIJ hebben aan staatssecretaris De
Jóng laten weten dat rond 1 april ook
de proefprojecten (in totaal twintig)
moeten zijn toegewezen.
ze radio- en tv-redaktle
SSUM Een van de nieuwe radioprogramma's waar-
VPRO ter gelegenheid van de invoering van de
leuring op 1 april op de proppen komt, ls het directe
van een treinreis ergens door Nederland, op vrijdag-
tussen zeven en negen uur op Hilversum H, wanneer
lot deel van de bevolking naar het werk spoort.
en 'Het mes op tafel'. 'Bijvoorbeeld'
geeft ruimte aan een persoon die zich
niet bij een bepaalde situatie neer
legt, zoals een vrouw van veertig Jaar.
getrouwd, twee kinderen, die nu de
open school bezoekt
In 'Het mes op tafel' worden mensen
van hoog tot laag uitgenodigd bij de
VPRO te komen lunchen en te dis
cussiëren. Op woensdagmiddag zijn
er programma's voor de kinderen:
'Spannende Sprookjes' en 'Door en
Voor kinderen', waarvan verhaaltjes
en gedichten de belangrijkste ingre
diënten zijn. 'Villa VPRO' is de naam
van het totaalprogramma op
woensdag.
De programma's 'Embargo', 'Welin
gelichte kringen' en 'Decolleté' ko
men per 1 april te vervallen. Nieuw is
dan op vrijdag de 'Spiegelbeeldnaam
express-VPRO' na het treinprogram-
ma 'VPRO Express'. VPRO-program-
ma's op Hilversum III en IV blijven
grotendeels ongewijzigd.
Neem de heer Goossens (35). Hij woont nu
al zo'n jaar of vijf met z"n gezin in een aardig
nieuwbouwhuis in Maarssenbrock.
Hij heeft kans gezien om wat geld opzij te
leggen. Maar wil nu het geld dat hij regelmatig
overhoudt gaan beleggen in effecten.
Goossens is geen gokker, heeft weinig ver
stand van effecten en heeft ook geen tijd zich
langdurig met zijn voorgenomen beleggingen
bezig te houden.
De heer Goossens kiest voor de AMRO
OBUGA TIE KOMBINA TIE.
Dit beleggingsfonds belegt voornamelijk in
obligaties, maar profiteert ook van de wisse
lende kansen die de aandelenmarkt biedt.En dat
is nieuw! Door de nadruk op obligaties is de uil
kering relatief gezien vrij hoog, terwijl de risico's
beperkt blijven.
Het hele beheer van zijn effecten laat de heer
Goossens dus over aan de Amro Bank,
waardoor zijn belangen beter gespreid zijn dan
wanneer Goossens het zelf zou proberen.
Daarnaast heeft Goossens geen omkijken
meer naar zijn effecten en dat stelt hem in hoge
mate gerust. Een bijkomend voordeel is nog dat
hij nu zijn maandelijkse besparingen automa
tisch van zijn rekening kan laten afboeken naar
zijn beleggingsfonds.
BELECffffNGo AAOGEL'JKHEDEN
\7ZmFtlN(ONBSËNZ\ OBL1GATIEFONDSF.N
■j\MM mRSÓNFUNt>
-ROBECO
'RÖLINCO
'ANlko PtiLiQATiE FONDS
'RORENTO
MENGfOUO SEN
MR00BU6MIE KDMBINAJ1E
MROAmttM KOMbINATIE
6ELD-
STALUNGS-
REKENING
GOUD-EN
ZILVER'
rekening
De AMRO OBLIGATIE KOMBINATIE maakt deel uit van de vele Amro
Beleggingsmogelijkheden.
Wilt u een beleggingsrekening bij de Amro Bank openen, dan kunt u zich
laten inschrijven bij uw eigen Amro kantoor.
Op de dag dat het fonds uw opdracht ontvangt volgt omrekening in participa
ties. Participaties zijn vrij van bewaarloon. Van elke storting, opname of uitkering
houden rekeningafschriften u op de hoogte. Zo houdt u overzicht
Indien u in méér dan één beleggingssoort deelneemt ontvangt u na iedere
wijziging een nieuw totaaloverzicht alles onder één rekeningnummer.
Wilt u meer weten over de beleggingsmogelijkhedcn die de Amro Bank u biedt
en hoe deze afgestemd kunnen worden op uw specifieke wensen? Dan kunt u in
elk Amro kantoor terecht
De brochure „Fundamenteel Beleggen" ligt er alvast voor u klaar.
