De Orgelvriend, de IKON, Klaas Bolt en dr. Kunst
In de kerk van Oosterland gebeurt iets
I
si
Trouw
voorlopig
ENKELE KAMERS
1 -
gekozen
vormingscentrum
de klencke
maart-nummer
Véériat u Nowierden guldens wèggeolt
[Jg)jKOK KAMPEN
VANDAAO
'Hergroepering
gaat
intussen door'
Kerken
moeten
Holocaust
begeleiden
;KI
ZATERDAG 10 MAART 1979
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
Als De Orgelvriend door
m'n bus glijdt, schuif ik de
schrijfmachine terzijde of
leg ik de vaatkwast neer, al
naar gelang, en geef me
volledig over aan de
lectuur van dit maandblad.
Deze keer trof ik het wel
bijzonder, want direct al
vooraan stond een lang
artikel van Chr. Haal boom.
Wanneer ik thans de aandacht
Iaat vallen op de beschouwing van
de heer Haal boom, betekent dit
geenszins dat de overige inhoud
van het jongste nummer van De
Orgelvriend aan mij
voorbijgegaan is. Zo zal ik niet
licht vergeten hetgeen Jan W. van
Spronsen in zijn bespreking van
een orgelplaat van Piet van
Egmond uitroept: „wat een geloof
komt er onder Van Egmonds hand
vandaan." Deze recensent bezit
een zeer opmerkelijk
waarnemingsvermogen, want mij
was dit verschijnsel nooit
opgevallen, hoewel ik toch
verscheidene malen naast Plet op
de orgelbank heb gezeten.
Maar nu Chr. Haai boom. Deze
ontwikkelt een geheel eigen
bezwaar tegen de IKON. Dat er
bedenkingen tegen deze
kerkelijke omroep leven, is
bekend. Er gaat geen
synodezitting voorbij, of de
klachten over door de IKON met
misplaatste vlijt op 't scherm
gebrachte linkse zwartjes of kerels
die 't met twee vrouwen houden,
rollen over de tafel. De heer
Haal boom echter komt met een
volstrekt nieuwe klacht, namelijk
dat de IKON in radiokerkdiensten
louter „verantwoord"
psalmgezang laat klinken. Nooit
meer typisch Urker of Nijkerks
psalmgezang voor de radio, nee, 't
is allemaal van hetzelfde laken
een pak. gladgestreken door
deskundigen met boekenwijsheid
- en als Chr. Haal boom ergens een
hekel aan heeft, is het aan
deskundigen met boekenwijsheid.
Ik geloof niet dat een dergelijk
bezwaar tegen de IKON ooit in
mijn hart opgeklommen zou zijn,
maar inderdaad, nu Haalboom het
zegt: het „specifiek eigene" van
een bepaalde gemeente verdwijnt
Ik had. eerlijk gezegd, het zingen
in de eredienst nimmer onder deze
gezichtshoek bekeken. Ik dacht:
dat is tot eer van God. maar
blijkens het verhaal van Chr.
Haalboom zitten we meer in de
buurt van de folklore en is Urker
psalmgezang netzoiets als het
zwaarddansen van een Afrikaanse
stam.
Behalve de IKON neemt de heer
Haalboom een „topfunktionaris
van een bekende kerkelijke
organistenvereniging" onder
handen. Waarom hij niet gewoon
schrijft dat hij hoofdbestuurslid
Jenne Meyster van de
gereformeerde
organistenvereniging bedoelt,
snap ik niet. Ik elk geval mishaagt
het de heer Haalboom zeer dat
zijn collega Meyster in het blad
„Organist en Eredienst" (ook déze
naam verzwijgt Haalboom
geheimzinnig) met de metronoom
ln de hand Klaas Bolt betuttelde
omdat deze tijdens de viering van
zijn (Bolts) zilveren Jubileum als
organist van de Grote Kerk te
Haarlem een te laag tempo nam
voor het psalmgezang.
Ik sta hierin zonder mankeren aan
de zijde van de heer Haalboom.
Mag Klaas Bolt alsjeblieft zelf
weten hoe vlug of hoe langzaam
hij de gemeente laat zingen?
Bovendien moet hij een
uitnemend begeleider van
psalmgezang zijn. Ik weet dit.
omdat ik minder benauwd dan de
heer Haalboom ben voor
deskundigen met boekenwijsheid.
Ik sprak onlangs dr. Ewald
Koolman, die deskundig is en
boekenwijsheid bezit (anders was
hij natuurlijk nooit dr. geworden)
en die verklaarde van de manier
waarop Klaas Bolt het
psalmgezang leidt en begeleidt:
grandioos, indrukwekkend!
Over psalmgezang gesproken, de
oud-praeses van de gereformeerde
synode en sinds kort ook
oud-voorzitter van de
interkerkelijke stichting voor het
kerklied dr. P. G. Kunst is bezig
gegevens te verzamelen over de
ontwikkeling van de kerkzang in
de gereformeerde kerken. Daarbij
ontdekte hij dat een in 1923 door
Zomer 8z Keuning te Wageningen
uitgegeven psalmboek „ten
behoeve van het ry thmisch zingen
bewerkt door dr. J. C. de Moor" (de
spelling „rythmisch" is van dr. De
Moor) wèl is te raadplegen ln
diverse leeszalen, maar ontbreekt
in het eigen archief van de
gereformeerde kerken. Dit laatste
deugt niet en dr. Kunst vroeg me.
of ik kans zag in een artikeltje zijn
vraag te verwerken, of er iemand
is die het archief van de
gereformeerde kerken alsnog aan
dit psalmboek kan helpen.
Ik zag die kans niet, ik plak het
verzoek van dr. Kunst gewoon
vast aan dit stukje over De
Orgelvriend en wat daar verder
volgt, en ik hoop dat er een lezer is
die hem, of liever het archief van
de gereformeerde kerken, kan
helpen aan het door dr. De Moor
bewerkte psalmboek. Het bewuste
boekje heeft een formaat van
ongeveer zestien bij elf
centimeter, meldt de secure dr.
Kunst nog.
door Paul Oskamp
Een zondagse viering in de
oecumenische toeristenkerk
van Oosterland. Het is op het
voormalige eiland Wieringen,
aan de voet van de Afsluit
dijk. De stoere romaanse Mi
chaëlskerk is in staat van res
tauratie maar van binnen is
het de gezelligste kerk die ik
ken. Het interieur maakt dui
delijk: hier gebeurt wat.
Om vijf minuten voor half elf zijn we
met naar schatting tweehonderd
kerkgangers, de vijftig Jeugdige koor
leden en medewerkers niet meege
teld. Een lid van het koor oefent de
zang met ons. Dat mag ook wel, want
bijna alle melodieën zijn onbekend.
Met forse stem zingt hij de liederen
voor; ze worden vlot overgenomen.
De vooroefening gaat snel. De ge
meente wordt niet onderschat. De
overgang naar de eigenlijke kerk
dienst gaat vanzelf. Een Jongen heet
ons welkom en licht het thema toe.
Dan knalt het openingslied „Wie
spreekt ons van de Naam van God"
emit. De gemeente zingt bijna altijd
in beurtzang met een koor en solo
stemmen. De zang klinkt krachtig en
zuiver en, mede door de veelstemmig
heid. erg Engels. Ze zingen ln Wierin
gen het dak van de kerk, het is ver
rukkelijk. Na het gebed, dat prelu
deert op het thema van de zondag,
zingen twee kwartetten elkaar van
voor en achter uit de kerk de ombe-
rljmde tekst van Maria's lofzang toe.
Het is een eerbiedige verkondiging,
die gedragen wordt door de Angll-
kaanse melodie.
Ik ga hier niet de hele liturgie be
schrijven. Die verschilt trouwens van
week tot week, al naar gelang het
onderwerp. Eén keer was voor de
preekstoel een touw gespannen waar
pakjes aan hingen. Dit leidde tot een
gesprek met de aanwezige kinderen
over kiezen het thema van de
dienst. Het hoogtepunt was dat de
waarin opgenomen: De Rotier
dammer. met Dordtt Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Letdse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenre Tammmga
Directeur, mg. O. Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 8S9
1000 aw Amsterdam
tel 020-913456
iele* 13006
flMrgeo 64 00 00
- - - Credwt
23 0013 674
XI1000
REGIO ROTTEROAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
'esttrfaafc t
M 010-116
tn bezorging)
tel 010-115588 (re
tal 115700 (utslu/i end
REGIO DEN HAAG/LEfOEN
250i CC Oen Haag
tal 070-469445
Parkstraat 22
REGtO NOORO/OOST-NEDERLANO
Postbus 3
6000 AA 2mXie
tel 05200-17030
Me*, merkt 56
2».one
i t 15.90
J 47.70
Per hea Jaar 95.40
Per iur 188.60
(z* adre:
Opgave fam.iieOer.cMen 9-10 30 van
maandag Vm vrijdag Op zondag van 18-
20 uur teMf 020-913456
Opgave r
020-936868 0l
afdeling, postbus 433.
1000 AK AMSTERDAM
Kees Klein
kinderen elk een pakje van de lijn
mochten halen.
Overstag
Als kritische vakman beken ik, voor
het hele gebeuren overstag te gaan.
Men overschreeuwde zich niet, het
klonk nergens vals en het zingen
heeft mij ontroerd, iets wat mij niet
zo vaak ln de kerk overkomt. De
kracht van deze diensten is hun eer
lijkheid. Een meisje heeft het bij de
wegzending eens zo gezegd: „Wij we
ten het hier niet allemaal zo goed.
Laten we proberen het zo te houden."
Na de dienst, terwijl er in de kerk
koffie wordt gedronken, blader lk ln
het voorbedeboek dat ln het portaal
ligt. Ik noteer de volgende intenties:
„Voor een Jongen die een bende van
zijn leven heeft gemaakt en nu zo
graag opnieuw wil beginnen." „Voor
hen die zijn ln nood op zee." „Voor
een Jongen die door ledereen in de
steek gelaten is en er nu voor het
eerst ln zijn leven helemaal alleen
voor staat: om moed om door te zet
ten." „Dat oma haar pijn zal kunnen
verdragen." „Voor de ouders die deze
week hun tweede kind moesten ver
liezen." „Voor mijn vriendin Jo-
Van de koster hoor lk dat hier vroeger
gemiddeld dertig kerkgangers kwa
men en dat de oude kern ls blijven
komen. En dan ls het tijd voor een
gesprek met Kees Klein, de onbe
twistbare spil van de toeristendien
sten in Oosterland. Kees Klein (34) is
een geboren Wieringer en een ontzet
tend aardig iemand. HIJ doorliep het
Amsterdams Conservatorium maar
het meest heeft hij te danken aan zijn
studie aan de koorschool van r.k. Sint
Bavo te Haarlem en aan zijn leer
meester daar, de musicus-priester
Jan Valkestijn.
Hij heeft er een felle Interesse voor
theologie, liturgie en kerkmuziek aan
overgehouden. Als dertienjarige be
geleidde hij al de gemeentezang. In
zijn studiejaren bleef hij organist op
Wieringen. De plaatselijke predikant
A van Dorssen en hij ontwikkelde
met nog een paar mensen het plan
om oecumenische toeristen-kerk
diensten op te zetten. Dat is nu tien
invalide man verzorgde, met iemand
die aan verdovende middelen ver
slaafd was en met een homofiel stel.
De voorbeelden die ln de diensten
worden genoemd, zijn „uit het leven
gegrepen".
Werktheater
Van half juni tot half september
houdt men wekelijks dienst Leden
van de werkgroepen gaan daarin
voor. De kerkgangers zijn niet alleen
autochtonen en kampeerders uit de
omgeving maar ook mensen uit Den
Helder en zelfs uit Amsterdam en
Rotterdam. Bulten het seizoen ls er
één experimentele dienst in de
maand en Incidenteel een doop- of
trouwdienst. Een hoogtepunt ls de
Kerstnachtdienst die vanwege de
grote toeloop twee keer moet worden
gehouden.
Soms zoekt men bepaalde mensen bij
bepaalde teksten, b.v. een „zoeker"
voor de rol van de verloren zoon. De
liturgie wil ln Oosterland wel eens de
vorm van een soort werktheater aan
nemen, en dat is soms rauw van taal.
De Wieringers hebben hun versie van
de verloren zoon ooit voor de bewo
ners van een psychiatrische inrich
ting gespeeld. Dat werd met zoveel
herkenning door de patiënten ont
vangen, dat het de spelers beklemde.
Kees Klein: „Ik had nooit gedacht
dat ons werk zoveel zou losmaken. Ik
word overstelpt door mensen met
problemen, b.v. alcoholisme. Ik pro
beer hen wel t« verwijzen naar de
officiële hulpverleners zoals het
maatschappelijk werk, de M.O.B.'s,
de school, naar dominees en psychia
ters. maar die krijgen steeds minder
vertrouwen. Dat beroepsmatige luis
teren, daar prikt men zo doorheen.
Tegenwoordig maak lk deel uit van
een regionale werkgroep voor maat
schappelijke hulpverlening. Daarin
zijn pastores, artsen, het welzijns
werk en de overheid samenge
komen."
Muziek
Tot slot komen wij, hoe kan het an
ders, op de kerkmuziek want dat ls de
signatuur van deze liturgische broed
plaats. De kern van de gemeente be
staat uit de drie koren: het „museum
koor". zo'n veertig jonge mensen in
de leeftijd van 16 tot 26 Jaar, waaruit
de werkgroepen zijn voortgekomen;
dan is er de klndercantorij en ten
slotte het (huls)vrouwenkoor. Alleen
het laatste wordt niet door Kees
Klein gedirigeerd. In totaal zijn het
115 mensen. Daar kan dan nog een
menigte Instrumenten bij geteld wor
den. zoals klavecimbel, trompet,
hobo. een complete groep strijkers en
pauken. Elektronisch versterkte mu-
Museumkoor en cantorij In de Michaëlskerk te Oosterland.
ziek en gekerstende tophits zijn er
niet bij. Alleen het beste is goed ge
noeg. En vooral het museumkoor ls
gek op barokmuziek.
Behalve vieringen biedt de Michaëls
kerk 's zomers exposities en een pro
gramma van concerten en cabaret.
Financieel wordt dat mogelijk ge
maakt dóór de Culturele Kring Wie
ringen. een overheidslichaam dat
door de Provinciale Culturele Raad
en de burgerlijke gemeente Wierin
gen in stand wordt gehouden. Na vijf
jaar pro deo te hebben gewerkt, is
Kees Klein nu voor de helft van zijn
tijd in dienst van de Culturele Kring.
Uit dien hoofde geeft hij wekelijks
negen muzieklessen op de basisscho
len van Wieringen. Een betere onder
bouwing van de liturgie is nauwelijks
denkbaar.
Kerklied
Tercake van het kerklied gaan ze in
Oosterland eigen wegen, buiten het
officiële Liedboek om. Hoe zit dat?
Kees Klein: „Van meet af aan hebben
wij een gevoel van onvrede gehad
met betrekking tot de bestaande ge
zangenbundels. Het merendeel van
onze bezoekers is nog nooit of in geen
jaren meer in de kerk geweest. De
taal van het Liedboek is hun taal niet.
Het kan niet eenvoudig genoeg. Wij
werken in een stijl die dichtbij „het
liedje" komt. Links en rechts verza
melen wij teksten. Het is een biblio
theek van vele meters die nog steeds
groeit. We kopen alles en zien wel wat
wij er mee doen. Jaarlijks ga ik een
week naar Engeland om ideeën op te
doen en materiaal te verzamelen en
ik componeer ook veel zelf. Verder
gebruiken we dikwijls teksten van
Henk Jongerius. Het zijn eerlijke tek
sten, die niet zo ingevuld zijn. De
makers van het Liedboek zijn in tota
le afzondering naast de werkelijkheid
gaan staan. Dat vind ik heel erg. De
taal van het liedboek is zo definitief.
Het is het werk van een groep gelijk
gezinden. Anderen hebben totaal
geen ruimte gekregen, b.v. Jongerius.
ADVERTENTIES
Werkgroepen
Van Kees Klein leer lk dat deze dien
sten gedragen worden door een serie
werkgroepen die voortgekomen zijn
uit de cantorij. Het zijn merendeels
jonge mensen In het begin van het
jaar wordt in gezamenlijk overleg de
thematiek bepaald en gaan de groe
pen. die alle één i twee diensten
verzorgen, aan het werk. ZIJ werken
maandenlang aan een dienst. Om te
beginnen wordt het bijbelgedeelte
waar het om gaat zin voor zin omge
spit met hulp van ds. Albert van
Dorssen. De omgang met de dominee
is Joviaal, men tutoyeert elkaar. Een
predikant kan het hard te verduren
krijgen bij deze jongeren, b.v. als hij
naar zijn hoofd krijgt: Je zegt niks. Je
preekt", maar tegen Albert kun Je dat
In het bejaardentehuis van de stich
ting Protestants Christelijk tehuis
voor bejaarden „Almere" te Opper
does gemeente Noorder-Koggen-
land zijn momenteel
BESCHIKBAAR
Het tehuis is mooi gelegen en biedt
uitzicht op een mooie tuin. Ook vanuit
de kamers en gangen heeft men een
ruim uitzicht. Naast de ingang bevindt
zich een groot terras Het tehuis heeft
een opnamecapaciteit van 50
bedden.
Als U zich wilt laten informeren kunt U
zich wenden tot de directrice, mevr. E.
Kwantes. Burgemeester Plerhagen-
laan 2. te Opperdoes, tol. 02274-
1876
EEN BIJZONDER KLUDENISOESCHENKI
Oil mooi uitgevoerde boek van INGE LIEVAART beval 23 godicftien d«
betrefcttng hebben op óe boHdenskeuze v«n jongeren én oudoren
Fijngovooago .«ustraóes van Koos do BrtAno on Klaas Merjer maken M
book io( aonivaardavoigoactionh 2a druk, gob. 10,50..
Van dezelfde schrijfster is ook het boek ANNO DOMINI, met
31 gedichten en liedteksten voor de christelijke feesten.
2e druk. geb. fUJU
UITGEVERI i"* <verk/l'9baaf "n 06 "o^MundeflJ
Port"» MI7«. 2506 *0 .-Cr..,nr.a<n
de volgende kursussen:
6. april (19.30 uur) 7 april (20.30
uur). Sociale vaardigheden voor ker
kelijke kaderleden (gespreks- en ver
gadertechniek).
11 mei (19.30 uur) 13 mei (20.30
uur). Huisbezoek: hoe en wat rond het
pastorale gesprek.
Informatie en opgave:
Vormingscentrum De Klencke
Witte Zend 18
7861 BJ Oosterhesselen
tel. 05246-651
Kees Klein: „We gaan liefst zo vrij
mogelijk met God en met elkaar om,
ontspannen en met veel lachen. Dat
past bij de Wieringers."
Een goede txegete is echter nog maar
het halve werk. Want dan komt de
persoonlijke vraag: wat betekent het
voor mij, wat doe lk er mee? Daar zijn
die groepen Intens mee bezig. Kees
Klein: „Ik giet ze met de paplepel in:
wees voorzichtig met dingen die je
niet zelf hebt meegemaakt." Dat
heeft gemaakt dat leden van werk
groepen diepgaande contacten heb
ben gehad met gescheiden mensen,
met een vrouw die Jarenlang haar
meneer Kenner, haar boekan, kaar
echtscheiding, en over behoefte aan
nienwe vroomheid
Op de verjaardagsfuif van Helmut
GoUwitxer, Harm Dane
Met 4e ontwikkelingssamenwerking
van minister De Kraiag staal het er
slecht vees, dr H. Thomss
Laag-Nederlands, kroniek val)
Niek Schuman
Abonneer u (er. voorlopig) op het bla4
waar elke maand wat om Ie doen is.
Nsam
Adres
vraagt proefnr./wit abonnement S f39,75
per jaar (stnd. f21,75).
Opzenden aan Maandblad VOORLOPIG
Antw.no. 101, 2600 VC Delft. Ceen postz. j
besteed eerst eens enkele duppies aan een briefkaart om bij ons te informeren
naar wat wij u kunnen bieden aan
reizen zowel Individu— l s/s groepegewlfr- neer:
ISRAËL
TURKIJE
GRIEKENLAND
en
N.B. Vanaf 1980 óók al naar EGYPTE!
ROME!
THACIR
THeo logisch verantwoorde
Archeologisch interessante
Cultureel belangwekkende
Israel
Reizen
EUROPALAAN 14,
3B44 AV HARDERWIJK
Talatoon: 03410-21969
U mag ons ook na 5 uur en
op zaterdag bellen
Wij zijn maar klein: daarom
moeten we beter ons best
doen!
boekennieuws
BOEKEN VAN HANS BOUMA
GOD WONEND BIJ MENSEN
2e druk, 96 blz.. 10.75
Belijdenissen, liederen, gebeden. Hturgi
en. gedichten. Voorafgegaan door een
korte, sprankelende inleiding van de au
teur onder de titel: .Zoeken naar nieuwe
antwoorden." Verder bevat dit boek een
belangwekkende schets over de ere
dienst.
WIE LIEFHEEFT, LEEFT VOORGOED
2e druk. 108 W2.. 13,50
Het tweede boekje met liederen, belijde
nissen. gebeden, notities. Voor gebruik in
gezinnen, kerkdiensten en andere bij
eenkomsten.
IN DE SCHADUW VAN GOD
60 blz 8,30
.Tien avondoverdenkingen, telkens afge
rond met een lied van de schrijver
"Hans Bouma is een begaafd poéet en hij
weet onder woorden te brengen ook In
zijn proza wat menigeen slechts kan
denken."
(Nieuwe Apeldoomse Courant)
HET LEF OM TE DROMEN
96 blz 12,25
Meedromen met de God van Israël, de
God van het beloofde land. Hans Bouma
weet steeds opnieuw de juiste woorden
te vinden om zijn lezers te overtuigen van
dit 'meedromen met God'
Verkn/gbaar m de boekhandel.
MOZES. ELIA EN PETRUS
In het verhaal van „de verheeril;
op de berg" treden drie „mensen
rondom Jezus" op de voorgrond
Twee van het oude verbond, één
het nieuwe. Met Jezus verschijn
Elia en Mozes. In deze volgorde?
staat voor de profeten. Moses vo
wet. zo hebben we 't geleerd, wet
profeten, het gehele Oude
Testament. Het zijn de profeten
geweest die de wet bewaard hel
in gedachtenis geroepen, opgei
Elia en Mozes. En dan die man u
Nieuwe Testament. Hij doet een
voorstel, dat ons altijd al wat vie i
voorgekomen is, een beetje prim
zoiets van een oude ikoon. Maar
worden getroost? Marcus voegt
meteen aan toe: „Hij wist niet go
wat hij zei, want ze waren allen g
verbluft". Petrus slaat een figuu
taxeert de situatie duidelijk
verkeerd. Het slaat nergens op,
hij voorstelt. En daarin hoort hij j
Mozes en Elia. Petrus was
ontegenzeggelijk een belangrijk
onder de volgelingen van Jezus,
niet ontkend kan worden dat het
nog al eens het juiste gevoel vooi
verhoudingen ontbrak. Groot en
zo groot, zo was 't ongeveer. Grot
maar van heel menselijke
afmetingen. En dat zijn Mozes et
ook. Die kennen ook de moment
dat ze niet weten wat ze zeggen,
ze de situatie volstrekt onvoldoe
taxeren. Maar ja, wat zal je ook,
mens, in de nabijheid en onder d t
stem van God en later in de nabi
en onder de woorden van Jezus,
Messias? Onder die drie wordt J<
van gedaante veranderd. Hij gla
als de zon. Dat is zijn heerlijkheii
onder deze mensen te zijn. Grool
hun geroepen zijn en heel mense
in hun optreden. Zo is hij onder
Dat is zijn grote glans, waarom
Hem opzien, waarom we op Hera e
komen, en ons leven van Hem B
verwachten. Hij schaamt zich nii ie
ons zijn broeders en zusters te
^noemen. (Marcus 9,2-10).
VOORBIJGA NGI
Was die niet volmaakt genoeg? Wij
worden bestormd om teksten. Ik ben
dan ook van plan om een liturgisch
werkboek te maken."
Deze laatste passage herinnert mij
aan wat wijlen ds A. W. Lazonder. de
onvermoeibare secretaris van de
commissie voor het nieuwe liedboek,
kort voor zijn dood vragenderwijs ge
steld heeft: is dit liedboek toch niet te
veel het werk van één generatie, van
één school van dichters? Hoe dat zij,
de arbeid aan het kerklied moet door
gaan. Laten de kerken de gemeente
zang niet fixeren ln het huidige lied
boek maar openstaan voor nieuwe
ontwikkelingen en die actief stimule
ren. De niet geringe baten van het
liedboek zouden daaraan wèl besteed
zijn. Persoonlijk verwacht ik van zin
gend Wieringen nog belangrijke im
pulsen voor de vernieuwing van ons
kerklied.
Drs Paul Oskamp is hervormd predi
kant te Purmerend.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Woerden:
v.d. Geer te Heukelum
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Driebergen-Rijsen
F. J. Hulst kand. te Nagele.
GEREF. KERKEN VRIJG. B.1 1
Bedankt voor Pretoria (Zuid Af
P. Veldhuizen te Maassluis.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Westkapelle: W.
te Rotterdam West.
Beroepen: te Emmeloord, L. L.
sant te Kruiningen.
AMSTERDAM Het artikel vA
F. N. M. Nijssen „De hergroeprt
gaat intussen door" in de kran (j
vrijdag bevatte enkele hindq
zetfouten. De lezer zal begrepei
ben, dat onder meer de react
niet de redactie) van ir. Van der
aan de orde kwam.
In de derde kolom werden twe
nen door het wegvallen van e n
woorden onleesbaar. ZIJ beho<
als volgt te luiden: „Moeten gre
binnen één kerkgenootschap d
kaar niet meer herkennen en
staan, dan maar niet op enige af:
van elkaar en ieder samen
anderen eigen wegen gaan
hoop elkaar later weer tegen t
men? André Lascaris reikt in D
zuin van 2 maart vanuit de r<
katholieke traditie interessante
torische modellen aan van
kerken'." -
Ij
id°
Van een onzer verslaggevers
SITTARD De gereformeerde j
kelijke werker Plet Halma vind
wenselijk, dat tijdens en na F
uitzendavonden van de film flb
caust gespreksavonden worden
vormd. Ook de kerken zouden ee
litzei u
ander moeten doen, om de uil
gen verantwoord te begeleiden.
Eind april, begin mei komt de
voor de Nederlandse tv. In een atp
kerkbladen in Limburg doet de
Halma de suggestie, niet alléé ei
kijken, maar samen met menset
de flat, uit de straat, bekendefj1
minder bekenden.
Piet Halma: „Ik ben zelf na de o<
geboren. Ik volgde de serie vit 'a
Duitse net. Het heeft mij aang
pen zoals geen andere film. Gf*1
lens van schaamte, woede en
macht. Samen kijken kan betekt
samen moeten verwerken wat
zien krijgt. Er met elkaar over
kan veel losmaken."
Hij heeft verder voorgesteld, dat]
kerkdiensten van 29 april aam'
aan Holocaust zal worden gegj,.
met een gesprek na de kerkdiens
die dag zijn er al drie van de
uitzendingen geweest.
