assaal protest
raanse vrouwen
Sadat kiest kant Palestijnen
leersende klasse ook slachtoffer dictatuur
hina verschroeit
ietnamese aarde'
Beleid van Barre
onder grote druk
egen beperking van rechten
«schuldiging in Hanoi:
Franse arbeiders vechten om werk
'Nationale rechten' verdedigd tegenover Carter
Nieuwe actie van Charta 77
onderzoekt mensenrechten in Uruguay, Argentinië en Chili
)AG 9 MAART 1979
BUFTENLAND
TROUW/KWARTET
7
MfERAN (Reuter, UPI, AP) Duizenden Iraanse vrouwen hebben gisteren, de lntematlona-
van de vrouw, In de hoofdstad Teheran geprotesteerd tegen de beperking van hun
len nu het land wordt omgevormd tot een „Islamitische republiek". Het protest richtte
vooral tegen de „tsjadoer", de traditionele zwarte sluier, die ze volgens de religieuze leider
nfcneini weer moeten gaan dragen.
tel
gi [jadoer is voor veel vrouwen in
b< nu het symbool van hun onder-
ezejenheid aan het worden, terwijl
de revolutie de sluier veel
gedragen, toen als symbool van
e^riteit met de opstand van Kho-
tegen het bewind van de sjah.
^tsdag had Khomeini gezegd dat
d® rrouwen is toegestaan buitens-
flF werken. maar dat zij bij voor
in de gebouwen waar de minis-
zijn gevestigd de zwarte sluier
tn dragen. Khomeini vond ook
1110 Ij hun „westerse levensstijl" op
oesten zetten.
optocht
•veer vijftienduizend vrouwen
-ïen gisteren bijeen op het ter-
,,b
-,e,
rein van de universiteit van Teheran
en trokken daarna in optocht naar
het kantoor van premier Bazargan.
De sneeuw en hoongelach van om
standers trotserend, riepen de vrou
wen leuzen als „dood aan de dicta
tuur" en „weg met de tsjadoer". Aan
gekomen bij het kantoor van Bazar
gan vroegen ze de premier te spreken
en riepen uit: „Bazargan laat ons niet
in de steek, wij willen de sluier niet
meer". De revolutionaire ordedienst,
schoot in de lucht om de demonstre
rende vrouwen te verspreiden en oog
getuigen zelden dat de vrouwen in
paniek alle kanten oprenden. Van
slachtoffers is geen melding ge
maakt. Veel vrouwen maken zich zor
gen over hun toekomstige rechten als
in Iran de islamstaat wordt inge-
- -t
J
voerd. „Spoedig" zal daarover een
volksstemming komen en het staat
vrijwel vast dat een grote meerder
heid voor zal stemmen. Khomeini en
de zijnen hebben al laten weten dat
stemmen tegen de islamstaat „zon
de" is. Gemengde scholen in Iran
worden verboden en abortus is alleen
toegestaan als het leven van de
vrouw in gevaar is. Geruchten dat
ook de pil verboden zal worden wer
den in een officiële verklaring tegen
gesproken.
Ook de zogenaamde wet „ter bescher
ming van het gezin", ingevoerd door
de sjah, werd buiten werking gesteld.
Op grond van deze wet was het een
man alleen toegestaan een tweede
vrouw te nemen, wanneer de eerste
hiermee instemde. Ook gaf de wet de
vrouwen in bepaalde gevallen het
recht van hun man te scheiden. De
demonstrerende vrouwen zelden gis
teren dat .zonder deze wet zij weer
overgeleverd zijn aan de willekeur
van hun man en dat deze hen weer
zonder meer kan verstoten".
Raymond Barres economi
sche politiek staat steeds
meer onder spanning en het is
de vraag of hij, bijvoorbeeld
met een half Jaar, niet zelf ook
het slachtoffer zal worden van
zijn harde aanpak.
Dat de Franse premier uitgesproken
Ideeën had over de sanering van de
Franse economie en die met goedkeu
ring van zijn baas president Valéry
Giscard d'Estaing ook in praktijk wil
de brengen stond lang geleden al
vast. Maar voordat de befaamde
hoogleraar in de economie de Franse
industrie kon aanpakken moesten
eerst de algemene verkiezingen van
vorig Jaar maart worden afgewacht.
De kiezers lieten de regeringscombi
natie van gaullisten en giscardisten.
aangevuld met een enkele regerings
gezinde radicaal met een meerder
heid in de nationale vergadering te
rugkeren, die groot genoeg was voor
een stevige aanpak.
Die uitgangspunten van de premier
waren simpel en volgens het klassie
ke monetaristlsch-economische
boekje. De Franse positie op de inter
nationale markt is zwak en daardoor
is de positie van de Franse frank
zwak. Daarbij komt nog dat de gel
dontwaarding zorgen baart Wat
moet er worden gedaan? Juist de
iet
LfING, HANOI (Reuter, AFP, UPI, AP) Vietnam be-
Idigt China ervan bij het terugtrekken van zijn troepen
actiek van de verschroeide aarde" toe te passen. Peking
entegen maakt melding van de „goede daden" die door
rugtrekkende Chinese troepen voor de Vietnamese bevol-
worden verricht.
Excessen
i-Hanoi liet gisteren weten dat
ne hinezen „alle economische en
tai ele gebouwen alsmede alle
501 elegenheden hebben platge-
*en geplunderd". Verder zei de
vgdat er nog steeds heftig werd
jn hten in verschillende grenspro-
s, „waarbij de vijand zware ver-
|p werden toegebracht". Volgens
jgj hebben de Chinezen zich inge-
are d rond de provinciehoofdstad
j lang, 25 kilometer van de Chine-
deV
•eVd Lang Son, waar het hardst
lh( gevochten zou inmiddels weer
fietnemezen bezet zijn, zo meld-
nti teren althans een correspon-
^an het Franse AFP. HIJ zei
xt»teld te hebben dat de terug-
ik ig van de Chinezen uit Lang
n omgeving inderdaad een feit
wel in de stad nog wel schieten
ren was. De Japanse correspon-
van het blad Akahata (Rode rlipleidinff
Is woensdag in Lang Son dood- v
wioten. Volgens de hoofdredac-
j an het blad werd hij gedood
j:ig en Chinese sluipschutter.
nemen tegen de Chinese inval. De
schrijver zegt dit uit betrouwbare
bronnen in Peking te hebben verno
men. Inlichtingendiensten en wester
se diplomaten in de Thaise hoofdstad
Bangkok hebben de afgelopen weken
zich meermalen afgevraagd waarom
Vietnam niet snel zijn geregelde leger
inzette tegen de Chinese troepen.
Volgens „Politika" was China tijdens
de oorlog tussen Noord-Vietnam en
de Verenigde Staten de belangrijkste
olieleverancier van Vietnam en China
zou tot aan de Vietnamese invasie in
Cambodja in meer dan de helft van
de Vietnamese behoefte aan olie heb
ben voorzien. De andere olieleveran
ciers waren Algerije, Libië en Syrië,
terwijl de Sowjet-Unie, in tegenstel
ling tot wat algemeen werd aangeno
men, van alle landen de kleinste hoe
veelheden leverde.
Na de Vietnamese inval in Cambodja
sloot China de pijpleiding naar Viet
nam af en het gebrek aan olie was de
Peking heeft „Nieuw China"
dat de eerste Chinese troepen
.^Xètnam in China zijn terugge-
„eI een bericht dat door het Joe-
„gj. rische persbureau Tanjoeng
bevestigd. Zowel Nieuw China
p t legerblad was gisteren jui-
w en lovend over de Chinese hel-
den, verricht in Vietnam. „Chi-
'fft de mythe van Vietnam als de
e na sterkste militaire mogend-
w' er wereld vernietigd". Volgens
y. terblad had het Chinese leger
id over stricte discipline te be-
,*L en, de Vietnamese bevolking
r. schappelijk en goed behandeld
ben en daarmee uitdrukking te
n gegeven aan de „traditionele
schap van het Vietnamese met
linese volk."
jf^rek aan olie
h6t Joegoslavische dagblad „Poli-
werd gezegd dat Vietnam na
a ivasle in Cambodja door zijn
lg. Jorraden was heengeraakt en
aoeg reserves meer had om een
heepse tegenaanval te onder-
"n<
iituti cu 1.11 lig, gguign UU11 vug nou ug - -
voornaamste reden waarom Vietnam f*1®* Plan ^clieen te zijn een isla-
niet meer geregelde troepen kon in- mltlsche republiek in te «tellen. Er
- -deden geruchten de ronde dat Bazar
gan zou willen aftreden uit protest
tegen de revolutionaire comlté's van
Khomeini die hem het regeren moei
lijk maken. Bazargan zou tegen de
willekeurige arrestaties en executies
zijn. De comité's blijven voorlopig
doorgaan met hun acties „onder toe
zicht van de regering", aldus Ente-
zam. Uiteindelijk moeten ze wel ont
bonden worden.
Inmiddels is bekend geworden dat
een voormalig parlementariër en te
genstander van de sjah, die drie da
gen geleden was gearresteerd, weer is
vrijgelaten. De man vertelde dat hij
zonder arrestatiebevel was opgepakt,
niemand hem had gevraagd wie hij
was en dat hij niemand mocht zien en
met niemand mocht spreken. Hij was
een persoonlijke vriend van Bazar
gan en dat heeft hem gered. Maar niet
iedereen die door de comité s wordt
opgepakt is een persoonlijk vriend
van Bazargan.
Ons commentaar staat op pag. 5
zetten. De Chinese leiders waren hier
van op de hoogte en zouden hun
handelen er in hoge mate hebben
door laten bepalen, aldus de bronnen
in „Politika". China zou pas met de
inval zijn begonnen toen het er zeker
van was dat Vietnam ten minste een
maand nodig zou hebben om nieuwe
olievoorraden te krijgen om de tanks
en ander rollend materieel in bewe
ging te krijgen, hetzij uit het Midden-
Oosten, hetzij uit de Sowjet-Unie.
Volgens „Politika" schatten de bron
nen de Vietnamese verliezen tussen
de twaalf- en vijftienduizend doden.
Over Chinese verliezen werd niets
meegedeeld. Vietnam heeft meege
deeld dat 45.000 Chinese militairen
gedood of gewond zijn.
Ook Vietnam noemt geen cijfers over
verliezen aan eigen kant. Volgens Po
litika heeft het Chlnse leger een
„schoongebied" van twintig kilome
ter breed gevormd, waarin alle Viet
namese militaire installaties zijn ver
nietigd.
door Bert van Panhuis
tienduizenden staalarbeiders begon
nen voor hun banen te strijden.
Er wordt gestaakt, er is een radiopi
raat in de lucht die onder het motto
SOS Emploi de mensen dagelijks op
zweept en met name de laatste dagen
wordt er slag geleverd met de politie.
Die is namelijk Ingeschakeld omdat
de arbeiders zijn overgegaan tot sa-
botage-acties. Treinen met ijzererts
voor andere fabrieken dan die in
Longwy zijn tegengehouden en tus
sen de rails gelost en energietoevoer
voor de concurrent wordt geblok
keerd.
Franse Industrie moet efficiënter
gaan werken en de concurrentieposi
tie moet worden verstevigd. Dat kan
alleen maar via een grondige sane
ring van de sterk verouderde indu
strie. En daarom moet het mes bij
voorbeeld in de regeringssteun voor
de scheepsbouw in het westen en het
zuiden, de textiel in het noorden en
de staalindustrie in het noorden en
noordoosten. Dat zal een flink aantal
arbeidsplaatsen kosten maar na de
sanering is de werkgelegenheid dan
ook veel meer verzekerd dan in de
huidige kwakkelende situatie.
Te veel
Maar de Franse arbeiders laten zich
dit economische liberalisme niet zo
maar aanleunen. Hierna wordt het
beter zegt Barre, zo redeneren bij
voorbeeld de arbeiders in de staal,
maar het staat onomstotelijk vast
dat de plaatsen die in het noorden
van Lotharingen verdwijnen niet te
rugkomen. omdat ze gewoon te veel
zijn. Lotharingen is zich de afgelopen
maanden gaan realiseren wat het be
tekent dat 21.000 arbeidsplaatsen
moeten verdwijnen.
Voor een stad als Longwy betekent
het dat ongeveer de helft van de
beroepsbevolking er werkloos zal
worden. Longwy, zo'n grijsgroezelige
sombere stad zoals er zovele zijn in
dit gebied op de grens van kolen en
staal, heeft het niet genomen en is de
strijd met de regering aangegaan. Ge
stimuleerd door de twee belangrijk
ste vakbonden, de communistische
COT en de socialistische CFDT, zijn
Een woordvoerder van de regering zei
gisteren dat er streng gelet zou wor
den op het dragen van de zwarte
sluier, die tot op de grond reikt. „Wij
zijn echter tegen excessen," aldus de
woordvoerder die verwees naar drei
gementen in de pers van de „islamiti
sche brigades", die op straat vrouwen
willen controleren op de ingetogen
heid van hun kleding. De vrouwen
vrezen echter wel degelijk voor exces
sen en zijn bang dat de „brigades" te
werk zullen gaan zoals de talloze „re
volutionaire comlté's" die Jacht ma
ken op oude sjah-aanhangers en ho
mofielen, die zeer snel „berecht" wor
den door „revolutionaire rechtban
ken" en al even snel worden doodge
schoten door „revolutionaire islamiti
sche vuurpelotons".
Groepjes mannen trokken gisteren
door de straten van Teheran en waar
schuwden de vrouwen dat ze mogen
kiezen tussen „de sluier of een pak
slaag". Tenslotte is er gisteren een
nieuw ministerie in het leven geroe
pen, dat moet nagaan of de mensen
zich wel gedragen overeenkomstig de
islamitische voorschriften.
Zwak
Intussen heeft de Iraanse vice-pre
mier Amir Entezam ontkend dat de
voorlopige regering van premier Ba
zargan na de kritiek van Khomeini,
van plan is af te treden. Khomeini
vond woensdag dat deze regering, die
hij zelf heeft aangesteld, zwak was en
Een gewonde agent van de Franse oproerpolitie wordt weggebracht nadat hij door een
sluipschutter in Longwy in het been is geraakt
Geest van 1968
De regeringspartijen zijn onder de
indruk geraakt van het massale pro
test van de Franse arbeiders Sommi
gen spreken al met enige huivering
over de geest van mei 1968 toen de
Vijfde Republiek door de studenten
bijna te gronde werd gericht Van
daar dat zowel oppositie als rege
ringspartijen een wijziging willen van
Barres keiharde beleid. De Glscard-
aanhang houdt zich nog vrij rustig
om de premier niet meteen al voor de
voeten te lopen maar de gaullisten
van Chirac beginnen gemene zaak te
maken met Mitterrands socialisten
en Marchais' communisten. De afge
lopen week hebben deze drie partijen
om een spoedzitting van het Franse
parlement gevraagd maar Giscard en
Barre hebben op geen enkele manier
er blijk van gegeven daar voor te
voelen. Wat dat betreft heeft de presi
dent nog weinig veranderd aan de
oude autoritaire gaulllistlsche keuze
mogelijkheid: „Voor mij of voor de
chaos".
Van de linkse oppositie hoeft Gis
card, en met hem Barre, zich voorlo
pig weinig aan te trekken. De gaullis
ten zijn een onzekerder factor. Chirac
wil dat Ban-e zijn politiek in die zin
wijzigt dat de regering beschermende
maatregelen neemt voor de Franse
Industrie en bovendien de teugels
wat laat vieren op het loonfront, waar
de premier de zaak heeft bevroren.
Maar ondanks zijn rivaliteit met de
president heeft Chirac gezegd nog
niet zover te willen gaan dat hij de
regering mede ten val brengt. De
gaullistische leider vindt het nog te
vroeg om het tot een breuk binnen de
coalitie te laten aankomen. Dat kan
pas ernstig worden overwogen als de
campagne voor de presidentsverkie
zingen van 1981 staat te beginnen.
Uit deze weifelachtige houding van
Chirac put Barre moed. Deze week
heeft hij voor de tv verklaard onver
droten met zijn politiek te zullen
doorgaan omdat dat nu eenmaal het
enige middel is. En als het parlement
het daar niet mee eens is moet dat
maar uit de stemmingen blijken. Dat
Barres dagen als premier geteld zou
den zijn. daar lacht de betrokkene
om. „Ach iedere maand is er wel een
gerucht over mijn begrafenis. Dan
weer eens met dan weer eens zonder
krans." Of zijn baas er net zo over
denkt is echter zeer de vraag.
Amerikaanse voorstellen voor een
vredesregeling als „nog te bespre
ken" en hij zei dat Egypte „tegen
voorstellen" heeft opgesteld. Khalil
ontkende dat Carter Sadat had voor
gesteld om de VS de controle te laten
uitvoeren over een Israëlische lucht
machtbasis in de SinaL „Egypte zal
nooit Amerikaanse bases in de Slnal
aanvaarden noch Amerikaanse sol
daten toelaten in dit gebied of elders
in Egypte," aldus Khalil
■8adat en Carter hebben gisteravond
hun eerste gespreksronde gehad. Bij
aankomst in Cairo zei een functiona
ris, die de Amerikaanse president be
geleidde dat Carter „niet bijzonder
optimistisch" is over de kansen om
tot een overeenstemming te komen.
CAIRO (Reuter, UPI, AFP) De Egyptische president Anwar Sadat heeft zijn Amerikaanse
collega Jimmy Carter er nog eens nadrukkelijk aan herinnerd dat hij zich in zal zetten voor de
Palestijnse belangen. Sadat maakte zijn opmerkingen na de aankomst van Carter in Egypte.
„Wij zijn vastbesloten onze Palestijn
se broeders te helpen bij het verwe
zenlijken van hun nationale rechten
en het herwinnen van hun vrijheid. U
zult kunnen vaststellen dat het Egyp
tische volk oprecht streeft naar een
Juiste en alomvattende vrede in dit
gebied," aldus het Egyptische staats
hoofd tegen de Amerikaanse presi
dent
De duidelijke welkomstwoorden
noodzaakten Carter een nieuwe zin
snede op te nemen in zijn van tevoren
opgestelde antwoord. „President Sa
dat en ik beloven nog eens plechtig
dat wij de mensen hier, hen in Israë,
de Palestijnen en de landen, die mo
gelijk ook op voet van oorlog met
elkaar verkeren en die van ons afhan
kelijk zijn, niet zullen teleurstellen
bij het verwezenlijken van hun diep
ste verlangen naar vrede in dit ge
bied," aldus de Amerikaanse presi
dent.
Vlak voordat Carter in Cairo landde
omschreef de Egyptische premier
Moestafa Khalil het jongste pakket
PRAAG (Reuter) In de hoofdstad
van Tsjechoslowaklje gaat een pam
flet van hand tot hand waarin artike
len zijn opgenomen over internatio
nale zaken, zoals een stuk over paus
Johannes Paulus n en vooraanstaan
de Sowjet-dlssldenten. Het is getiteld
Ctverec (Vierkant) en wordt geredi
geerd door Jlri Dlenstbier, een toon
aangevende Tsjechoslowaakse dissi
dent en woordvoerder van de bewe
ging „Charta 77".
In het woord vooraf zegt hij dat hij
met het blad is gekomen bij gebrek
aan objectief commentaar in de offi
ciële media waar het gaat om interna
tionaal nieuws. Het blad bevat onder
meer een kopie van een lntèrvlew van
de Franse krant Le Monde met de
Russische natuurkundige AnreJ Sa-
charow, een analyse van een lezing
over de westerse moraal die de Sow-
JetschriJver Alexander SolzJenitsyn
in 1978 heeft gehouden, de vertaling
van de Inauguratierede van de nieu
we paus.
Hij sloot de mogelijkheid niet uit dat
er geen tijdstip is vastgesteld waarop
Carter naar de VS zal terugkeren en
dat daarom Vance een soort pendel
dienst tussen Cairo en Jeruzalem zal
gaan draaien als de Amerikaanse pre
sident nlet in redelijk tijdbestek tot
een akkoord kan komen.
President Assad van Syrië, een van
de Arabische staten die zich fel ver
zetten tegen een vredesregeling, heeft
gisteren gezegd dat een verdrag nog
niet de waarde zal hebben van het
papier, waarop het is geschreven. „Ze
mogen dan spoedig een verdrag teke
nen en de wereld op de mouw spelden
dat er vrede is maar de tijd zal leren
dat het niets voorstelt." aldus Assad
tot een Joelende menigte.
Carter heeft gisteren een aantal Ara
bische staatshoofden de verzekering
gegeven dat de VS aan een alomvat
tende regeling werken, waarin ook
een rechtvaardige oplossing staat
voor de Palestijnse kwestie. In de
brief heeft Carter het doel van zijn
reis uitgelegd. De Israëlische premier
Menachem Begin heeft bij zijn terug
keer uit de VS gezegd dat Carter het
risico van een missie heeft durven
nemen omdat de kansen voor een
verdrag momenteel het best liggen.
ak*
nd<
Wim Jansen
.er» oor militaire regeringen van de drie zuidelijkste landen van Latijns-
opfika (Argentinië, Uruguay en Chili) zorgvuldig bewaakte „veiligheid
een nationale ontwikkeling" is volledig uit de hand gelopen. Zelfs
grondbezitters en industriëlen in deze landen worden nu het
itoffer van de door hen in het zadel geholpen militaire regeringen.
Hugo Villar noemt de dictatuur in zijn land
„uniek". Zo'n absolute alleenheerschappij
als in Uruguay komt volgens hem nergens
ter wereld voor. Niet alleen zijn alle bestuur
lijke organisaties tot en met de gemeente
besturen, overgenomen door de militairen,
de pers aan banden gelegd en alle kandida
ten van zowel linkse als rechtse partijen
voor vijftien jaar uit hun rechten gezet,
maar ook besteden de militairen zestig pro
cent van het nationaal inkomen aan het
onderdrukkingsapparaat.
Na de machtsovername van 1973 werd de
ene na de andere organisatie opgericht, met
het doel Iedere stap van de nog geen drie
miljoen inwoners van het land nauwkeurig
vast te leggen. Villar heeft weinig landgeno
ten die niet gemarteld zijn of een familielid
kennen met wie dat niet gebeurd is. Dit
enorme apparaat kost Uruguay zo veel geld,
dat er maar weinig overblijft om de econo
mie te steunen. Van de eens zo bloelende
export is dan ook weinig meer over.
Sinds 1971 is het leven twintig keer zo duur
gin week buigt de commissie voor de
bifn van de mens van de Verenigde
zich in Genève weer over de schen-
oöfc van de mensenrechten in deze drie
He L Ondanks de „druk" van de Ameri-
jee t president Carter is er weinig veran-
een iet afgelopen Jaar. De commissie van
)e 1 'enigde Naties heeft weer een lange
bri«f'an trieste getuigenissen moeten aan-
van vluchtelingen, ex-politieke ge-
rillefcen en zelfs een 35-Jartge ex-officier
loe^t Uruguayaanse luchtmacht, die bij
rtelingen aanwezig is geweest.
ian de getuigen deze week was dr.
v^Villar uit Uruguay. Hij is de enige
:e leider uit zijn land die uit de
Joiftenis wist te blijver» en op tijd het
>n ontvluchten Hij was directeur van
ademisch ziekenhuis in Montevideo
st de politiek ook in de (nu verboden)
hd CNT actief. Na de machtsoverna-
vocjzijn land, dat eens bekend stond als
ist democratische van gehee' La-
looimerlka. is hij naar Cuba gevlucht,
i w een paar jaar woont hij in Spanje,
rke h
<c
geworden. De lonen bleven daar ver bij
achter. Villar: „Sinds 1971 is het reële sala
ris met ruim zestig procent teruggelopen.
Dat wil zeggen dat veel mensen, die het
toen nog betrekkelijk goed hadden, nu ab
soluut niet meer rond kunnen komen. Vroe
ger waren we een welvarend land. nu is de
volksgezondheid in gevaar doordat de men
sen geen normaal voedsel meer kunnen
kopen.
Inflatiemoeras
Villar vertelt dat de economische chaos in
zijn land zo groot is. dat de nationale munt
om de drie dagen devalueert. En daarmee
hebben de militairen ook de laatste steun
onder de bevolking verspeeld. De grote
veeboeren, die enorme bedrijven hebben
met duizenden koelen voor de export, zien
door de enorme economische teruggang
hun verdiensten in het moeras van de infla
tie wegzinken. Met de industrie verloopt het
net zo slecht.
Hugo Villar: „In mijn land doet zich het
unieke feit voor dat er een militaire dicta
tuur zit, die van geen enkele bevolkings
groep nog enige steun krijgt. De rijken, die
eerst de militairen steunden om de door hen
zo gevreesde sociale onrust in het land
tegen te gaan, krijgen nu een broodje van
eigen deeg. De militairen kunnen dat na
tuurlijk niet lang volhouden. Ze zullen de
economie snel moeten opvijzelen om de
steun van de veeboeren en industriëlen te
herwinnen, maar daar is weinig kans op. De
enige andere mogelijkheid is herstel van de
democratie."
Villar meent dat ook berichten over interne
strijd in het leger duiden op een snel eind
aan de dictatuur. In een interview met
Trouw drie Jaar geleden sprak Villar ook al
de verwachting uit dat hij binnen korte tijd
als vrij man weer naar zijn land kon reizen.
De tussenliggende tijd heeft hij doorge
bracht met het zoeken naar politieke steun
voor de onderdrukten in Uruguay. Er is
weinig twijfel over dat de commissie voor
de rechten van de mens van de Verenigde
Naties na de getuigenissen van deze week
tot de conclusie komt dat het met de men
senrechten in Uruguay slecht gesteld is.
Zelfmoord
Ook over Chili en Argentinië is er weinig
goeds gehoord in Genève. Na de wereld
kampioenschappen voetbal vorig Jaar. toen
de militairen tijdelijk ongekend vriendelijk
optraden, is het aantal politieke moorden
en verdwijningen groter dan ooit. Ook de
martelingen gaan gewoon door. Gisteren
vertelde de 24-jarige Patricia Perez in Genè
ve dat zij verschillende malen had gepro
beerd zelfmoord te plegen, toen ze gevan
gen zat in de Mar Del Plata-gevangenis in
Argentinië. ZU kon vanuit haar cel de
schreeuwen van haar broer tijdens de mar
telingen horen Nadat ze in Januari van dit
Jaar was vrijgelaten heeft ze niets meer van
hem gehoord. Volgens het Argentijnse co
mité voor de rechten van de mens zijn er
sinds 1976 twintig- tot dertigduizend men
sen in dat land verdwenen.
Zwangere vrouwen moeten in de gevange
nissen van Uruguay uren lang met een kap
over hun hoofd in een koude cel staan, bij
wijze van marteling. Hun lichamen zitten
vol blocdplekken, veroorzaakt door stok
slagen. Deze foto werd door een soldaat uit
een gevangenis van Uruguay gesmokkeld.
