De hergroepering gaat intussen door
Godsdienstleraren niet
alleen aan VU opleiden
Mensenrechten vaak
te smal gezien
Trouw
Hervormde raad voor kerk en school wil:
Rectificatie
KERK IN DE WERELD
De pater en
de boefjes
van Mexico-Stad
VANDAAG
Conferenties
VOORBUGANGE
3
V1.JDAG 9 MAART 1979
KERK
TROUW/KWARTET
door ds. F. N. M. Nijsaen
Mijn artikel „Kerkscheiding
misschien een uitweg'heeft
nogal wat losgemaakt. Vla ar
tikelen in allerlei bladen, in
gezonden stukken, brieven,
telefoongesprekken en in per
soonlijke ontmoetingen heb
ben pastores, gemeenteleden,
kerkelijke functionarissen
erop ingehaakt. Daar ben ik
blij om. Zoals de heer Kors
terecht veronderstelde, hoop
te ik via dit wat provocerende
artikel de discussie op gang te
brengen over de verdeeldheid
zoals die binnen de kerken
aan de dag treedt en die lot
ondraaglijke toestanden
leidt.
Aanleiding voor dit artikel was niet
een of andere kerkpoliUeke overwe
ging. maar voor alles de plaatselijke
situatie zoals ik die in mijn werk voor
de afdeling e van ge Lisa to rise h werk
van Kerk en Wereld In alle delen van
het land tegenkom. Allerlei gemeen
ten en parochies worden door inner
lijke tegenstellingen verlamd en kun
nen niet als missionaire gemeenten
functioneren. Alle energie Is nodig
om het organisatorische verband in
stand te houden. Heel veel gemeente
leden worden daar doodziek van. Ze
haken af. of gaan. voor zolang het
duurt, zuchtend en cynisch verder.
Anderen voegen zich bij een gemeen
te in de buurt of bij een basisgroep
waar wel wat vanuitgaat, omdat daar
de leden elkaar verstaan en bezielen.
Maar niet leder heeft die kans. Juist
uit plaatselijke gemeenten wear in
nerlijke tegenstellingen gemeen
schapsbeleving. gezamenlijke viering
en verkondiging en dienst aan de
samenleving onmogelijk maken, zijn
veel signalen van herkenning geko
men. „U schreef het artikel zeker met
het oog op onze situatie", kreeg Ik
enige malen te horen. Het Is om wiile
van al die mensen die de buitenker
kelijken van morgen dreigen te wor
den dat we de moed moeten op
brengen de scheidsujn. die zich van
daag dwars door alle kerken aftekent,
bespreekbaar te maken en te zoeken
naar een uitweg.
Taboe
Dat kost moeite. Vooral voor dege
nen. die door hun positie en overtui
ging jarenlang bezig zijn geweest om
de mensen van diverse modaliteit
birr.en één organisatorisch verband
samen te houden, zonder uat het ooit
goed lukte. Dan wordt het haast een
taboe om over scheiding en hargroe*
pcruig ie praten. Vooral zij reageer
den dan ook geëmotioneerd op mijn
voorstel eens te gaan denken voer een
hergroepering of herverkaveling.
Het is voor hervormden ook voor
mij niet eenvoudig om te erkennen
dat de bezielende Gemeente-opbouw-
beweging van Kraemer, Banning en
Gravemeljer het toch niet gered
heeft. Rooms-katholieken hebben
moeite om het vastlopen van hun
Landelijk Pastoraal Overleg reèel on
der ogen te zien. Oereformeerden
hebben de schrik van de kerkscheu
ringen van 1926 en 1944 nog zo in
hoofd en hart zitten, dat ze de nieuwe
tegenstellingen in eigen gelederen
zelfs pogen te verdringen of te ver
doezelen.
Aaibers heeft wel gelijk, dat ik een
..hervormd verhaal" schreef hoe
zou ik anders kunnen! Maar het is wel
het verhaal dat ook over andere ker
ken gaat. inclusief de gereformeerde.
Alleen is het probleem in de hervorm
de kerk wat meer geprofileerd met
haar modaliteitsorganisaties en deel
gemeenten. Maar bij voorbeeld in een
stad als Amsterdam zijn heel wat
gereformeerden, die builen hun eigen
wijk kerken en avondmaal vieren.
Ook s»?en ?°sche1den avond
maalstafels. Formeel gesproken niet.
maar in de beleving van de mensen
wel. Ik ben het wel met Aaibers eens.
dat we samen zicht moeten proberen
te krijgen op het spanningsveld tus
sen eenheid en verscheidenheid.
Maar er moet ook wat gebeuren.
Want gemeenten en parochies lopen
vast en mensen verliezen hun bezie
ling en creativiteit.
Herkenning nodig
Ik pleit daarbij niet zoals Aaibers
en anderen veronderstellen voor
clubjes van gelijkgezinden, die elkaar
wat opvillen. Pluriformiteit is in deze
Ujd onontkoombaar en nodig. Maar
wil een gemeente of parochie goed
kunnen functioneren, als vierende,
getuigende en dienende gemeen
schap, dan is wel een bepaalde mate
van onderlinge herkenning nodig wat
betreft visie, taal, vormgeving, bele
ving, ethische keuze. Moeten groepen
binnen één kerkgenootschap die el
kaar niet meer herkennen en ver
staan, dan maar niet op enige afstand
van elkaar en ieder samen met
anderen eigen wegen gaan in de
Bazuin van 2 maart vanuit de rooms-
katholieke traditie interessante his
torische modellen aan van ..deelker
ken". Hij pleit voor een „rechtse"
kerk (met Gijsen, Simonis en L. van
Pethegem van Gent) en een „linkse"
kerk en daartussenin wellicht nog
andere mogelijkheden. De bisschop
pen zouden dan ieder niet een territo
riaal gebied moeten overzien maar
een modaliteit of gezindte. In de Ro
mans kan meer dan wij protestanten
denken.
Open-gesloten
De redactie van Ir. J. van der Graaf
heeft mij geërgerd, verbaasd en ver
blijd. Geërgerd omdat hij de pro
bleemstelling reduceert tot die van
de hervormde kerk: vervolgens mijn
artikel verkeerd samenvat en mij din
gen in de schoenen schuift die ik niet
voorsta. Wie eerst een karikatuur van
een ander tekent, kan die vervolgens
gemakkelijk doorprikken. Maar dat
is niet fair. Verder ben ik geschrok
ken van het machtsdenken dat in zijn
artikel doorklinkt. Om mijn bedoelin
gen nog eens duidelijk te maken: ik
wil de gereformeerde bond of welke
groep niet „kwijt" noch die „degra
deren".
Ik zoek alleen een weg. waarlangs de
beide stromingen die in iedere kerk
zich manifesteren zo goed mogelijk
tot hun recht komen en eikaar niet
verlammen. Die stromingen zijn met
prof. dr. W. Nijenhuis hoogleraar in
de kerkgeschiedenis te Groningen,
die daar zoals ik pas ontdekte, al in
1975 over profeteerde, het beste te
omschrijven als het „open" en het
„gesloten" kerktype.
In het open type ligt het zwaartepunt
in het oecumenisch ingaan op de gro
te hedendaagse uitdagingen en het
zoeken naar een nieuw verwoorden
en verdaden van het evangelie. In het
gesloten type ligt de nadruk op het
bewaren van de traditie(s) en het bij
elkaar schuilen in de storm van ver
andering. (Er zouden zo nog een serie
karakteristieken van beiden te geven
zijn. maar dat zou te ver voeren.) De
gereformeerde bond zou in een bun
deling van groepen van het gesloten
kerktype een belangrijke rol kunnen
spelen.
Het onderscheid orthodox/vrijzinnig,
dat Van der Graaf gebruikt is een
(achterhaald) schema, dat voor de
typering van de twee stromingen ook
niet hanteerbaar is, tenzij de mensen
van het gesloten kerktype het mono
polie van orthodoxie voor zich menen
te kunnen opeisen. Maar dat heeft
Spijkerboer al krachtdadig bestre
den. Ik zie het open kerktype voluit
als een hedendaagse belijdende ge
meente.
Ik heb mij erover verbaasd dat Van
der Graaf die vaak zo indringend
pleitte voor de eenheid van de gere
formeerde gezindte mijn suggestie
niet dankbaar heeft opgepakt. Of ge
looft hij zelf niet meer in die eenheid?
Blij ben ik met zijn opmerking, dat
zijns inziens een zelfstandige gerefor
meerde bond in steeds meer afsplit
singen zou vervallen. Dus is de gere
formeerde bond toch niet het ideale
kerktype, waaraan ieder gemeente
zich zou moeten conformeren? Maar
wanneer zullen gereformeerde-bonds-
kerkekeraden dat eens in praktijk
brengen en ruimte geven aan andere
modaliteiten?
Geen antwoord
Intussen blijf ik zitten met de vraag,
waar mijn artikel mee eindigde en
waar het om draaide. „Het kan best
zijn. dat de door mij gesuggereerde
weg van hergroepering of herverkave
ling. om wat voor principiële of prak
tische reden, onbegaanbaar is. Maar
wat moet er dan wel gebeuren? Zo is
het ook geen (kerkelijk) leven!" Dege
nen die gereageerd hebben, geven mij
en alle anderen die deze cri de
coeur (hartekreet) herkennen geen
antwoord op die vraag, dan wat alge
mene vaak prekerige kreten, waarbij
al te gemakkelijk de in de Bijbel
verkondigde eenheid wordt geïnden-
tificeerd met historisch gegroeide or
ganisatorische eenheid van één kerk
genootschap. En het begrip „kerk"
uit de Bijbel en uit de belijdenis
wordt al te snel gelijkgesteld met
Nederlandse hervormde kerk, gere
formeerde kerken etc. Merkwaardig
is ook dat degenen die bijbelteksten
aanvragen om daarmee de eenheid in
het eigen kerkgenootschap als gebod
van hogerhand te verkondigen, vaak
achteraan lopen in de oecumenische
beweging! Zouden we niet eens wat
relatiever over de eigen kerkorganisa
tie moeten denken en moeten ophou
den de verlammende kerkelijke sta
tus quo met bijbelteksten te legiti
meren?
Tenslotte
Hoe men ook over de gedachte van
een hergroepering denkt, het proces
van hergroepering gaat intussen
door. Gemeenteleden en parochianen
zoeken plekken waar ze thuis zijn en
waar ze kunnen leven. Binnen of bui
ten de kerk. De wassende stroom van
gemengde huwelijken zal dat proces
alleen maar versterken. De kerken
zouden er echter verstandig aan doen
dat proces niet over zich te laten
komen, maar er leiding aan te geven,
door onnodige blokkeringen weg te
nemen en nieuwe hoopgevende.initia-
tieven te stimuleren, ook als dat de
eigen organisatorische eenheid door
breekt. Ik hoop dat de discussie daar
over op andere plaatsen doorgaat!
Met deze nabeschouwing van ds.
Nijssen sluiten wij de discussie in
onze kolommen; redactie Trouw.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De hervormde raad voor de zaken van kerk en school wil dat in elk geval aan
één van de algemene nieuwe lerarenopleidingen (NLO's) een opleiding godsdienstonderwijs
wordt gecreëerd. Bij de opzet van een dergelijke opleiding zou de raad zelf graag worden
betrokken. Dit zegt de raad in een gisteren uitgegeven verklaring.
ADVERTENTIE
Op het ogenblik hebben twee van de
zeven NLO's In ons land een oplei
ding godsdienstonderwijs. Dat zijn
de twee confessionele NLO's: de pro
testants-christelijke in Amsterdam
«de Vrije Leergangen aan de Vrije
Universiteit» en de rooms-katholleke
in Tilburg. Oelljk bekend wil minister
Pais er drie NLO's bij stichten, waar
van een protestants-christelijke in
Zwolle en een rooms-katholieke in
Sittard.
Zuil
De hervormde raad voor de zaken
van kerk en school zegt in zijn verkla
ring. dat hij het streven aanvaardt in
de protestants-christelijke „onder
wijszuil". lerarenopleidingen te ver
zorgen voor het protestants-christe
lijk voortgezet onderwijs, omdat ge
bleken is. dat de basis, het onderwijs
veld. dit in grote meerderheid wenst.
In dit kader vindt de raad het juist.
dat protestants-christelijke leraren
opleidingen ook opleiden voor leraar
godsdienstonderwijs, speciaal met
het oog op de protestants-christelijke
scholen.
Wel zou de raad graag mede betrok
ken worden in de besprekingen over
en de organisatie van dergelijke pro
testants-christelijke opleidingen.
menwerking met de stichting IKOS-
NPB namelijk al jarenlang een oplei
ding voor het zg. Testimonium n. dat
bevoegdheid geeft om godsdienston
derwijs te geven in het voortgezet
onderwijs en op pedagogische acade
mies.
NIEUW
Dr. Pierre Lanarcs:
ISRAËL - Relaas van een roeping
Wat heeft Israël gedaan met zijn godde
lijke roeping? Speelt Israèl nog een rol
in Gods plan voor de toekomst?
Paperback; met illustraties en kaartjes
260 blz. Prijs f 29.90.
Uitgeverij „VERITAS" - Postbus 287
2400 AG ALPHEN AAN DEN
Vykrijgbaar bij de boekh.
RUN
•fi Hel
UTRECHT (ANP) Over de problemen van gerechtigheid en
vrede zal in de kerk op zo'n breed mogelijk terrein goede
informatie moeten zijn. De kerk zal niet allereerst moeten
komen met verklaringen rond schending van de mensenrech
ten, maar veel meer zal de kerk ervoor moeten zorgen, dat bij
de gelovigen een besef groeit van wat gerechtigheid en vrede
is.
Eerste graad
Alle scholen
waarin opgenomen: De Rotier
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidae Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammtnga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Pos!tKJS 859
1000 AW Amsterdam
ie! 020-913456
tele* 13006
Postgro 66 00 00
P.3 oA Ned CredietbaM
Rekentrgnr 23 00 12 574
Gemeerreg.ro Amsterdam
XII000
R6GK) ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lei 0lb-1l5566(j
en bezorging)
tel 010-115561
tel 115700(i
REGIO OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
tel 070-469445
Parkstraat 22
Oen Haag
REGIO NOORD/OOST-NEOE RLAND
Melkmarkt 56
Abonnementaprljzen:
Per maand 15.90
Per kwa/teaJ 47.70
Per he« jaar 95 40
Per jaar 188.60
Adimtertetaneren pp aanjaag
•opdrachten
Oogave fam*etoench»«« 9-19 30 van
maandag t'm vr «jag Op zondag van 18-
20 uur te* 020-913456
Opgave mm-advertent es i«i
020-936868 O» SC*"««h,k Mn M<n.-Adv
atdatmg. postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswvg-ngen uisluitend scwifleink
Tegelijk benadrukt de hervormde
raad. dat hij het geven van gods
dienstonderwijs igeestelljk leven, cul
tuurgeschiedenis van het christen
dom e.d.) aan alle scholen bevordert.
Daarom wil de raad ook een of meer
opleidingen aan een algemene NLO.
Dat de raad daarin graag zou partici
peren. argumenteert hij met het ver
worven recht van de hervormde kerk
tot het opleiden van leraren gods-
dies tonderwijs op tweede- en derde
graadsniveau.
De hervormde kerk verzorgt in sa-
De raad wijst er in zijn verklaring
verder op. dat voortgezette opleidin
gen voor eerste-graadsbevoegdheden
naar zijn oordeel niet alleen aan de
Vrije Universiteit dienen plaats te
vinden, maar eveneens aan de rijksu
niversiteiten en de universiteit van
Amsterdam.
Ook stelt de hervormde raad met
nadruk, dat de protestants-christelij
ke scholen hun eerste-graders niet
alleen uit de protestants-christelijke
opleidingen dienen te recruteren.
Ook mensen die hun eerste-graadsbe-
voegdheid aan een van de rijksuni
versiteiten of de universiteit van Am
sterdam hebben gehaald, moeten in
aanmerking kunnen komen voor een
werkkring in het protestants-christe
lijk voortgezette onderwijs.
Tenslotte spreekt de raad de vrees
•uit, dat er te veel godsdienstleraren
komen. Mede daarom pleit de raad
voor selectie bij de toegang tot de
opleidingen.
In een deel van onze edities van 20
februari is als gevolg van een spijtig
misverstand ten onrechte gemeld Spiritualiteit
dat de heer Thomas Leeuw deel uit
maakt van een groep Zuidafrikaanse
studenten die van plan zouden zijn
geweest het Christelijk Instituut
buiten Zuid-Alrika voort te zetten.
De heer Leeuw onderhoudt geen
band met het instituut
Dat was de conclusie van het gesprek
tussen de Nederlandse bisschoppen
(vertegenwoordigd door Bluyssen,
Gijsen, Möller en Simonis) en de com
missie Justitia et Pax (gerechtigheid
en vrede) Nederland onder leiding
van mevrouw dr. M. A. M. Klompé.
Wat betreft de mensenrechten wees
de commissie erop, dat in ons land
vaak grote zorg is voor de schending
van de justitiële rechten van de mens.
zoals schending van de vrijheid van
meningsuiting en arrestaties zonder
vorm van proces. Daar bij wordt wel
eens vergeten, aldus de commissie,
dat ook recht op eten en recht op
scholing hoort bij de fundamentele
rechten van de mens. De commissie
heeft zich daarom zelden aangesloten
bij grote acties en manifestaties. Zij
probeert door informatie een bewust
wording op gang te brengen over het
gehele terrein van de mensenrechten.
Wat betreft de plannen vertelde de
commissie, dat men bezig is om een
beschrijving te maken van de spiritu
aliteit achter het werken van gerech
tigheid en vrede. Zoals in het verle
den Initiatieven zijn genomen voor
door Aldert Schipper
Pater Alejandro is een enigszins rare
snuiter Ik zeg het maar meteen. Ik
ontmoette hem in een boerendorp bij
Puebla in Mexico. De mensen die er
woonden waren allemaal arm. Ze
woonden In huizen die niet groter
waren dan drie bij zes meter met
daarop een golfplaten dak. Toch
maakte het dorpje van verre al een
gelukkige indruk. Er lag een grote
vijver, grotendeels met waterhyacint
dichtgegroeid. Aan de kant stond een
hengelaar. De school ging uit en de
kinderen kwamen naar buiten. De
meisjes van negen en tien Jaar gingen
zitten op het gras bij de vijver. Ze
werden zo'n beetje geplaagd door de
jongens uit de klas.
Met een van de kinderen ging ik mee
naar huis. Naast het povere gebouw
tje deed moeder de was. Een vrouw
aan het eind van de twintig. Er schar
relden enkele kleine kinderen rond.
De moeder vertelde dat zij er nu
zeven had en dat ze vond dat haar
kinderrijkdom nu wel genoeg was Ze
legde uit hoe haar man en zijzelf en
de kinderen in het huisje woonden.
Ze klaagde niet. Ze vroeg me zelfs te
eten.
Pannekoék
De mensen in Mexico eten geen ge
woon brood. Voor Nederlandse kinde
ren zou het een traktatie zijn. Want in
Mexico eet je bij elke maaltijd panne
koeken. die de bakker van maïsmeel
bereidt. De pannekoeken smaken
naar niets. En dat is een voordeel,
want je kan er groente In doen of
vlees, als je rijk bent En steeds is het
lekker
De moeder var» zeven kinderen heette
Juana. Speciaal voor mij had ze bij de
maiskoeken wat kippeboutjes ge
kookt. Haar man kwam op zijn fiets
aanrijden. Hij vertelde dat hij in de
bouw werkte In Puebla. de stad die
vlakbij lag. Ik mocht op de mooiste
woonden in een klein gebouwtje, aan
het eind van het dorp. Met veel bom
barie stelde Alejandro de vrienden
voor. Op tafel stond een potje honing,
dat Alejandro smakkend begon leeg
te eten met zijn vlezige vinger. Intus
sen verkondigde hij zijn liefde voor
telde dat Alejandro elke keer met
kinderen van een jaar of acht tot
twaalf naar het dorp kwam. „Na een
tijdje hier te hebben gewerkt wordt
Alejandro onrustig. Er komt dan een
dag dat hij niet meer te houden is.
Dan neemt hij de bus naar Mexico en
verdwijnt daar in de sloppen. Hij
slaapt op straat net als de jongens.
Na weken komt hij dan weer terug
met een of twee jochies, die hij op
straat heeft opgepikt. Het zijn kinde
ren die door hun ouders in de stad
achtergelaten zijn. omdat de vader en
moeder niet meer voor het kind kon
den zorgen. De Jongens leven daar
van kleine diefstallen, en snuiven ver
dovende middelen. Doordat Alejan
dro gewoon hun leven deelt, weet hij
hun vertrouwen te winnen. Hij houdt
echt van die jongetjes en dat voelen
zij aan. Hij dwingt een kind nooit met
hem mee te gaan naar het dorp. Hij
nodigt gewoon uit. Als een jongen
niet uit eigen vrije wil meekomt,
heeft het geen zin.
In Mexico huizen soms hele gezinnen op straat omdat er geen woonruimte voor hen is Bedelen
stoel zitten, een krukje in het van oud
hout getimmerde keukentje. Juana
toonde trots het butagastoestel In
een groot pak. in propere handdoe
ken gewikkeld, zaten de maiskoeken.
„Neem maar zoveel je wil", zei Juana
en haar man Manolito gaf meteen het
goede voorbeeld
Werk
Ik tastte toe. En terwijl ik zat te eten
genoot ik van de gezelligheid, die
kennelijk niet zo afhankelijk is van
de luxe waarmee je wordt omringd.
Manolito vertelde hoeveel hij ver
diende. Ik ben het preciese bedragje
vergeten. Veel was het niet Maar
Juana zei dat ze er best mee konden
rondkomen Veel makkelijker dan
toen Manolito nog werkloos was. vo
rig Jaar
Manolito had een kind op schoot ge
nomen. een peuter nog van amper
één jaar. Met de hand voerde hij het 'Wfl Vaart
kind de malskoek. Zelf nam hij niet
zoveel. Ik keek eens rond en merkte
toen op dat het gezin niet uit zeven,
maar uit acht kinderen bestond.
Hola
Juana zag misschien mijn verbazing
en legde uit dat de grote jongen van
een jaar of twaalf geen echt kind van
hen was. maar uit Mexico-Stad
kwam. Het was een geadopteerde
zoon. voor wie kennelijk in het huisje
van drie bij zes toch nog plaats was.
Terwijl ik dit aanhoorde verscheen
achter het huis in de keukenopening
een gezette man met een baard, die
God Hij vertelde dat de bisschop van
Pebla het maar nier* vond dat de drie
priesters in zo'n benepen onderko
men woonden. Hij had hen zelfs van
communisme beschuldigd.
Alejandro riep uit dat hij juist de
rijkdom van de bisschop in zijn paleis
in de 2 Poniente-straat zo on-christe-
lijk vond. „Als je wil weten wat de hel
is." zei Alejandro „dan moetje kijken
naar de welvaart van de bisschop.
Niet armoede maar de rijkdom is de
hel". Een van de vrienden van Alejan
dro keek het allemaal maar eens aan.
Hij kende de rumoerige man. Hij ver
vooral opviel door zijn luidruchtige
begroeting van ons gezelschap.
„Hola, Alejandro!" riepen de kinde
ren. Juana vertelde dat dit pater Ale
jandro was. Hartelijk knuffelde hij de
twaalfjarige jongen, die het een bee
tje overdreven leek te vinden,
tn de auto van Alejandro reed lk mee
naar het huis van de priesters Hij
was daar samen met twee anderen,
alle drie echte Spanjaarden. Ook zij
Icli j
,ev
WEER DE LIJKWADE
Enige tijd geleden was de beroem s
lijkwade van Turijn opnieuw in d g
aandacht. Het gerucht rondom di f
relekwie, echt of onecht, verstom r
echter opnieuw, zoals dat, denk ik
al enkele eeuwen aan de gang is. 1 a
lij kwade deelt dit soort
belangstelling met instellingen
het monster van Loch Ness. Toen
het bericht las dat de doek niet
verder onderzocht zou worden, da
ik eerst: Ha, eindelijk een heel
verstandige aartsbisschop, die
Battetestro van Turijn. Hij gaatu j]
in op de aanbiedingen om de lijk?
aan een wetenschappenjk-technii r
onderzoek over te geven. Dat is
Maar even later zakte mijn
enthousiasme al weer: de
aartsbisschop vindt de methode i
betrouwbaar genoeg en wil liever p
jaar of tien wachten. En zo hoort h
daarmee tot degenen die een voor
christelijk geloof kwalijke zaak 1
voortbestaan. Wat toch is het ge'
Als misschien wel de grootste
relekwie van de kerk van Rome
vertegenwoordigt de graf doek bij
uitstek wat een relekwie beoogt.
Waarom vereert men relekwieën,
geverifieerd of niet? Uit een diepe
behoefte om de grote kloof tussen
leven van Jezus op aarde en ons le
van vandaag te overbruggen. Dat
doen mensen met allerlei zaken. M
relekwieën, maar ook met
heiligenverering of met het
aannemen van de transsubstantia -
het overgaan van brood in het
lichaam van Christus bij de
eucharistie. Het bezwaar tegen dit
soort zaken is dat het't heil
verzakelijkt, „verdingücht". Geli
is een kwestie van relatie. Een rel
met personen en hun betekenis is
bedoeld. Vandaar dat die kloof, di<
voor veler besef werkelijk is, alleet
overbrugd kan worden door het
horen naar de woorden van God
van Jezus en het gelovig daarin
meegaan. En dat wordt niet gedli
met zulke hachelijke zaken als hei
voorwerpen en dergelijke. Als ze
werkelijk bij het geloof behoorde)
zou men immers geen enkele pogf
moeten doen om hun echtheid te
bewijzen.
buitenlandse werknemers, zo zullen
nu Initiatieven worden genomen rond
opvangcentra voor mishandelde
vrouwen en de houding van de sa
menleving ten opzichte van ex-gede
tineerden.
Studiedag over de Latijns-Ameri
kaanse basisbeweging, met Carlos
Mesters (Brazilië), Jan van Engelen,
Jan Rutgers e.a., zaterdag 31 maart
10-15 uur, Kerkzaal Blijde Bood
schap, Marokkodreef 3, Utrecht-
Overvecht. Politiek Avondgebed
Utrecht, aanm. tel. 030-314348.
De lijdende Messias belijden en
volgen, 23-25 maart, retraite op de
Hezenberg, Hattem (tel. 05206-1648).
Mannenweekend over mannen-
emancipatie, 23-25 maart, Vinea Do-
mini, Witmarsum (tel. 05175-1444).
De zorg van God voor de schep
ping, 23 regionale jeugd- en tienerda
gen van de hervormd-gereformeerde
jeugdbonden van 24 maart tot 26 mei.
Inf. tel. 030-785402.
den"
o gii a
Later hoor ik van een maatschappe
lijk werkster dat zij Alejandro in
Mexico had gezien. Hij zag er moe en
verlopen uit. Hij vroeg de voorbijgan
gers om geld. Het bedeten deed hij
niet zomaar. Hij móest echt om eten
vragen. Een vrouw gaf hem een paar
pesos. Die had hij nodig, want hij liep
er mee naar de bakker en kocht een
brood. Dat deelde hij met een paar
boefjes
Miscchien komt Alejandro deze
maand weer in Puebla terug met twee
of drie jongens, die daar komen wo
nen in gewone arme gezinnen, die
hun bezit met zo'n kind delen willen.
Er zijn er al veertig. „Kom maar op
met dat Jong", zegt Juana dan wel
weer. Voor hem is bij ons nog wel
plaats." En Alejandro zal wel weer
lawaaiig de Hemel prijzen dat hij een
paar kinderen heeft gered.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Kamerik toez.: E. F.
gunst te Middelharnis; te Middel
nis: W. C. Hovius te Katwijk.
Aangenomen het beroep tot le|_
dikant: K. A. Rehorst te Wageninj
Aangenomen naar Zoeterwoud
R. Wolthaus te Aarlanderveen.
Afscheid op 11 maart van Hi
veen: G. J. Droppers ten behoeve]
het pastoraat van prot. chr. vei
huizen in Bennekom; van Zwi
P. J. Mulders ber. te Haarlem:
Meerkerk: J. van Oostende ber'1
Oud-Beijerland; van Heinenoord:"
D. Otte ber. te Rilland-Bath.
Intrede te Rotterdam-Krallngen:
Bordewijk uit Schaarsbergen; te J
delburg: P. H. Borgers uit Drach
te Hallum en Finkum: L. Schok
kand. te Utrecht.
Bevestiging te Twello als zendin
predikant: N. de Mooij uit Oe
geest, voorheen predikant te Worn
veer. Ds De Mooij zal in dezeljr
dienst worden uitgezonden naar 8
rabaja, waar hij werkzaam zal zijn
studentenpredikant.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Veenendaal: dr. J. M.K,
Diermanse te Franeker en A. Piet* N
ma te Dirkshorn.
Afscheid van Meliskerke: G. J. v
Pij keren ber. te Hilversum.
Intrede te Oostzaan (parttime): me
G. Postma-Gosker uit Heerhui
waard.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Spakenburg-Noord:
Geersing te Hengelo.
Afscheid van Leeuwarden: D. D< s
dens, wegens benoeming tot hoog r
raar aan de theol. hogesch< a
Kampen.
Intrede te Alkmaar: J. Luiten i
Houwerzijl.
GEREF.GEMEENTEN
Beroepen te Haarlem: A. Vergunst
Veen.
OUD.GEREF.GEM.
Aangenomen naar Rijssen: A. Kot 'i
IJsselmuiden (vrije herv.gem.).
ALG.DOOPS.SOC.
Intrede te Delft (parttime): mevr.
Kuipers-Postma, theol. kandidate
Leiden.
Ds. J. L. Couvée
Op 63-jarige leeftijd is te Emm
overleden ds. J. L. Couvée uit SI» t!
Ds. Couvée stond als hervormd pre i
kant vanaf 1942 achtereenvolgens
Noordbergum, Rijperkerk, Rhedi rt
Suameer, Nieuw Weerdinge en
zelerheide. Na zijn emeritaat in 19 x
verleende hij korte tijd bijstand
het pastoraat ln Emmen. Sinds
1975 was hij voorganger van de h >1
vormde evangelisatie in Sleen
Ds. Sybrandy
Ds. A. Sybrandy, gereformeerd eme:
tus-predikant te Bergum, is op i
leeftijd van zeventig jaar overléde
Na een» periode van hulppredlki
schap, o.a. in Klundert en in C
baard, werd ds. Sybrandy in 19
predikant te Hoek van Holland. Vi
1947 tot 1974 stond hij in Bergum. I
was president-curator van het get
formeerd (thans christelijk) gymna
um te Leeuwarden
