Niet-reizigers verzieken
stationsrestauratie CS
Extra personeel voor ziekenhuizen
8/2%
amro bank li
8.9%
Deining over artikelen
tegen kraken houdt aan
Boek van de maand.
Over de dag dat de rails
krom trokken en de koeien in
de IJssel zwommen
Over noodweer, zeilweer,
elfstedentochtweer en honde-
weer...
Amsterdamse obers in het geweer tegen bedreigingen
Veroordelingen in Arnhem
Proef met reservaat
voor korhoenders
In speciale Boek van de Maand
oplage f22,50. Na 31 maart f37,50.
Tekort op 10.000 werknemers geraamd
Auto tegen trekker:
dode en gewonden
0,49 /O
XT'-
IDERDAG 8 MAART 1979
BINNENLAND
TROUWKWARTET P 13 - RH 17 - S 15
or Arend Evenhuis
STERDAM De restau-
tie tweede klas van het Am-
iterdamse Centraal Station
liedt een sombere aanblik,
egen de muren staan smeri-
tafeltjes met lege bierblik
jes, hier en daar een fles wijn.
sc )e verfloze, houten vloer is
na >ezaaid met peuken en fruit-
;bl< chillen. De tapkast is gedeel-
in «lijk gesloopt.
re' :en twintigtal bezoekers zit elkaar
>OC rat aan te gapen. Gepraat wordt er
2d ouwelijks, en als het gebeurt is de
.Q oon luid. De sfeer wekt niet de in-
Iruk dat hier op een trein wordt ge-
m racht en niet alleen omdat in deze
estauratie geen consumpties te ver-
crijgen zijn. De meeste voorbijgan-
ers, die oppervlakkig de zaal inkij-
iken, draaien zich schielijk om. Duide-
rkr ijk is dat het hier geen wachtkamer,
jjn( letreft, waarin treinreizigers een
Irankje kunnen nemen of een krant
linnen lezen. Het gaat hier om „een
ferlengstukje van het Amsterdams
leu ebeuren", zoals een NS-woordvoer-
Ier het omschrijft, „een verblijf voor
nensen aan de rand van de samenle-
ge ing"
Hoor deze groep is een paar jaar gele-
nden de tweede klas ontruimd en tot
ibi stille" re tauratie omgedoopt. Op-
Iringerig gedrag in de restauraties
erste en tweede klas en in het snel-
buffet was toen de aanleiding om een
parte ruimte te scheppen „waar
deze lieden zich thuis voelen". Tot
eind vorig jaar ging dat goed. Daarna
werd het personeel van de eerste klas-
estauratie en van het snelbuffet las-
ig gevallen en bedreigd. „Opdat er
geen doden gaan vallen" begon het
lorecapersoneel een staking. De sta-
ionsrestauratie was de afgelopen vijf
aa( lagen gesloten.
jjj Aantrekking
len spoorwegstatiori van een Euro-
lese hoofdstad heeft een sterke aan-
rekkingskracht op „arme sloebers".
g[ )ok in het Centraal Station hangen
j I lagelijks daklozen, heroïnehande-
leaartjes, kruimeldieven of vechters-
m. lazen rond. Waar zij vandaan komen
o0 s niet bekend. Het is moeilijk om de
nensen te onderscheiden, die zich
mgdurig in stationsgebouwen op-
ini louden. Naast de reizigers die het
lation alleen als bestemming, ver-
rekpunt of overstapplaats beschou-
el%en. zien aan drank of drugs verslaaf
den het gebouw als ontmoetings-
jAaats. Daklozen vormen weer een
andete groep, die in het station (tijde
lijk) onderdak vindt. Veel alledaagse
treinreizigers scheren al deze mensen
overéén kam: „misdadig gespuis".
De restauratie van het Centraal Station in Amsterdam.
- Moeilijk
Het is juridisch bijzonder moeilijk
om bepaalde (agressieve) figuren de
toegang tot het station te weigeren.
In Nederland is een station een pu
bliek gebouw, waar iedereen mag ko
men. In Engeland is het eenvoudiger
om iemand de toegang te ontzeggen
omdat daar het systeem van perron-
kaartjes nog bestaat. Anderzijds le
ren regelmatige politie-ontruimingen
in „stille restauraties" van het Parijse
Gare du Nord, dat de zwervers zich
binnen een half uur weer op de oude
plaats hebben genesteld.
In het Centraal Station komen deze
groepen vooral op het eerste perron
bijeen. Sinds kort beperken zij zich,
zoals gezegd niet tot hun eigen ver-
blijfsruimte, maar zwermen zij uit
naar de eerste-klasrestauratie en het
snelbuffet.
's Avonds is een deel van hen in de
hal. Reizigers of personeelsleden wor
den daar in mindere mate lastig ge
vallen, niet in de laatste plaats door
dat de spoorwegrecherche vaak in de
hal patrouilleert. De bloemenverko
per zegt van agressief gedrag geen
last te ondervinden. Eenzelfde me
ning is het personeel van de snoep-
kraampjes en de koffiekamers op de
perrons toegedaan.
De sfeer in deze glazen wachtkamer
tjes is aanzienlijk beter dan die in de
stationsrestauratie. Hier zitten men
sen met een duidelijk reisdoel voor
ogen. Een koffieverkoopster van een
perronwacht kamer legt uit dat zij zel
den moeilijkheden met klanten heeft.
„Misschien vinden de mensen die nu
het eerste perron veizieken, het te ver
lopen naar de perronwachtkamers".
zegt zij laconiek.
Zonder betalen
Anders is het gesteld met de obers
Van een onzer verslaggevers
fRNHEM De kantonrechter in Arnhem, mr. P. Goossen,
'indt het zogenaamde „anti-kraakartikel" in de plaatselijke
lolitieverordening rechtmatig. Hij veroordeelde gisteren twee
Takers op grond van dit artikel tot een voorwaardelijke
[eldboete van tweehonderd gulden met een proeftijd van een
laar.
iet ging in Arnhem om een proefpro-
es. dat is uitgelokt door het open-
•aar ministerie, de gemeentelijke
•verheid en de Arnhemse politie. In
verscheidene gemeenten is momen-
eel veel te doen over anti-kraakarti-
elen in de plaatselijke politieveror-
eningen. De gemeenteraad van
W llndhoven nam maandagavond on-
>0! 'er tumult op de publieke tribune
(en nieuw anti-kraakartikel in de po-
itieverordening op. Het oude was vo-
r Ig jaar door het kantongerecht in die
jnl tad wegens foute formuleringen on-
1 erbindend verklaard. In de gemeen-
eraad van Maastricht werd dinsdag-
l vond besloten het anti-kraakartikel
ria n te voeren, eveneens onder protest
au de publieke tribune. De gemeen-
ebike anti-kraakartikelen zijn een
evolg van het uitblijven van een
hj andelijke anti-kraakwet.
enPet Arnhemse anti-kraakartikel (ar-
t, 'kei 84) geeft de politie de bevoegd-
i leid krakers uit leegstaande wonin-
en te halen. Zo werden medio de-
(ember vorig jaar twee krakers uit
*n pand in de Oranjestraat te Arn-
jem gehaald op grond van artikel 84.
ie officier eiste twee weken geleden
londerd gulden boete tegen hen.
in 'aarvan vijfenzeventig voorwaarde-
iij 'i* met tweehonderd gulden
2 oorwaardelijk gestrafte krakers
lebben tegen het vonnis van de kan-
hl onrechter beroep aangetekend bij de
urondissementsrechtbank.
ie Arnhemse kantonrechter mr
*oossen overwoog in zijn vonnis dat
'e gemeenteraad van Arnhem het
nti-kraakartikel in 1975 „zonder de-
»at en met algemene stemmen" heeft
anvaard. Hij noemde de motieven
an beide krakers „op zichzelf niet
fteurenswaardig". maar het is vol-
ens hem de vraag of kraken van
'onir.gen het meest geschikte middel
5 om de wantoestand van het jaren-
*ng leegstaan van woningen tegen te
aan.
van de hoofdrestauratie en van het
snelbuffet. Vaak zouden klanten zon
der te betalen vertrekken: onder hen
zouden ook goedbedoelende reizigers
zijn, die niets met een ruzie tussen
zwervers onderling of tussen hen en
het personeel te maken willen heb
ben. Dient een ober een klacht in, dan
wordt hij naderhand door dezelfde
raddraaiers bedreigd. De omzet is de
laatste weken fors teruggelopen,
doordat de mensen de restauratie
mijden, aldus een ober.
Het conflict richt zich niet tegen de
NS-directie of de Servex (de NS-doch-
ter die alle horeca-aangelegenheden
in de stations verzorgt), maar tegen
„het onheil van buitenaf". De Neder
landse Spoorwegen, Servex, de spoor
wegrecherche en de bond van horeca-
personeel noemen de eisen van de
obers unaniem redelijk.
De spoorwegrecherche zit echter met
een actief personeelsbestand van on
geveer veertig man. Volgens hoofdin
specteur Eversdijk is dat veel te wei
nig. Een NS-woordvoerder wijst er op
dat de bewakers niet voortdurend
voor de restauraties kunnen posten.
De NS is per slot van rekening een
vervoersbedrijf, geen politiebedrijf,
zegt hij. Naast veelvuldig patrouille
ren en een beeldschermcircuit zou
HILVERSUM (ANP) Om de achter
uitgang van de korhoenders tegen te
gaan heeft de Stichting Gooisch Na
tuurreservaat besloten dit jaar een
proef te nemen met een reservaat
voor deze vogels. Het gaat hier om
een terrein van honderd hectare op
de Bussumer- en de Westerheide, ge
legen in de driehoek Hilversum-La-
ren-Bussum, waar al veel korhoen
ders voorkomen.
Tijdens het broedseizoen en ook nog
daarna, om de jonge vogels te be
schermen (tot 1 augustus), zullen
honden in dit gebied niet meer los
mogen lopen. Voorts heeft de stich
ting in het betrokken gebied een aan
tal paden afgesloten voor voetgan
gers en fietsers om de rust beter dan
voorheen te waarborgen. Aan de
hand van de resultaten van de proef
zal volgend jaar beslist worden of de
maatregel permanent zal zijn. Daar
bij wordt een inspraak-procedure op
gang gebracht.
foto: Erwln Verheljen
een bewakingsbeambte in burger vol
gens een Servex-woordvoerder niet
veel zin hebben. „Het zou alleen hel
pen, als de man niet werd herkend.
Maar de ervaring leert, dat deze lie
den hem reeds als bewakingsbeamb
te hebben aangemerkt voordat het
personeel het weet."
ADVERTENTIE
De mens en het
weer. Een schitterend kijk-, lees- en
opzoekboek.Geschreven door Chriet Titulaer.
Een boek dat zo'n 70 onverwachte aspecten van een alle
daags onderwerp behandelt. Zoals „weer en veiligheid" ot
„weer en economie": energie, kleding, werkgelegen-,
heid, landbouw; verder over windwijzers, molens,
kunst, wadlopen etc.
Dit alles rijk geïllustreerd met meer dan 300 I
foto's,waarvan 160 in kleur.
Deze aanbieding is geldig t/m 31 maart. Echter zolang de voorraad strekt.
Van onze sociaal-economische redactie
UTRECHT De Nationale Ziekenhuisraad (NZR) wil door
het aantrekken van tenminste 10.000 personeelsleden nog dit
jaar het nijpend gebrek aan personeel in ziekenhuizen en
inrichtingen terugdringen.
De NZR heeft al herhaaldelijk laten
weten dat de kwaliteit van de verzor
ging en de verpleging is aangetast
door een fors tekort aan personeel.
Een uitbreiding met 10.000 werkne
mers zou een kostenverhoging met
zich meebrengen van 408 miljoen gul
den. De ziekenhuisraad heeft nu op
nieuw aan de bel getrokken bij het
algemeen bestuur van het Centraal
Orgaan Ziekenhuis tarieven (COZ).
Het COZ, dat toeziet op de vaststel
ling van de tarieven, zal het verzoek
van de ziekenhuisraad maandag be
handelen.
In een brief aan alle aangesloten zie
kenhuizen schrijft de NZR dat met de
uitbreiding van 10.000 personeelsle
den alleen de nijpendste tekorten
kunnen worden opgevangen. De raad
heeft becijferd dat er in feite 30.000
personeelsleden méér nodig zijn.
maar een dienovereenkomstige uit
breiding in één jaar zou 1,2 miljard
gulden vergen. Daarom gaat de NZR
uit van een fasering in drie jaar.
Uit de brief blijkt verder dat het gaat
om 242 ziekenhuizen, 301 verpleegte
huizen en 210 psychiatrische zieken
huizen en zwakzinnigeninrichtingen.
Deze instellingen hebben nu 220.000
mensen in dienst, van wie er 112.000
in de sector verpleging en verzorging
werken. In deze categorie vraagt de
ziekenhuisraad voor de ziekenhuizen
een uitbreiding van het personeelsbe
stand van 57.000 tot 62.100 (meerkos
ten 216 miljoen gulden) voor de ver
pleeghuizen van 27.000 tot 29.000 (67
miljoen) en voor de inrichtingen voor
de geestelijke gezondheidszorg van
28.000 tot 30.100 (93 miljoen). Voor
een uitbreiding van de dienst perso
neelszaken bij de instellingen is nog
eens 32 miljoen gulden nodig.
Kosten
De totale kosten van alle inrichtingen
samen bedroegen vorig jaar naar
schatting 13,5 miljard gulden. De
meerkosten van de gevraagde perso
neelsuitbreiding, 408 miljoen, zouden
de totale kosten dus met drie procent
doen stijgen. Voor de ziekenhuizen
komt dat neer op een stijging van de
kosten per verpleegdag met ongeveer
elf gulden. Voor de verpleegtehuizen
is dat ruim vier gulden en voor de
zwakzinnigeninrichtingen en de psy
chiatrische inrichtingen ruim vijf
gulden.
Staatssecretaris Veder-Smit van
Volksgezondheid heeft in februari, in
een brief aan het COZ te kennen
gegeven dat zij niet verder wil gaan
dan 93 miljoen gulden totaal. De zie
kenhuisraad meent, dat deze brief
niet moet worden betrokken van de
besluitvorming in het COZ. Het COZ
moet richtlijnen opstellen die het zelf
verantwoord acht. „Als de overheid
er niet mee akkoord gaat, ligt de
verantwoordelijkheid bij de overheid
en is er een discussie in het parlement
mogelijk," redeneert de NZR.
Van groot belang zal maandag de
opstelling van de ziekenfondsen zijn.
Het COZ is een stichting waarin de
ziekenfondsen, de particuliere ziekte
kostenverzekeraars en de ziekenhui
zen gelijk vertegenwoordigd zijn. In
gevolge de wet ziekenhuistarieven
moet het COZ „de vaststelling van
verantwoorde tarieven bevorderen".
Toen deze kwestie vorige maand in
het COZ aan de orde was, en er na
urenlange debatten niets werd be
reikt. lieten de ziekenfondsen weten
dat zij er wel van overtuigd zijn dat
de ziekenhuizen in de knel zitten.
„Maar. zei de voorzitter van de Vere
niging van Nederlandse Ziekenfond
sen, H. J. Anbeek, mijn probleem is
dat precies moet worden aangetoond
met hoeveel mensen extra die knel
punten kunnen worden opgeheven.
Wij hebben veel belang bij de kwali
teit van de zorg voor onze verzeker
den, maar deze moeten ook het geld
opbrengen".
Volgens Anbeek heeft de ziekenhuis
raad nog niet duidelijk aangegeven
hoe de ziekenhuizen aan de door hen
voorgestelde uitbreiding komen. Als
de ziekenhuisraad daartoe wel in
staat blijkt dan zullen de ziekenfond
sen niet dwars gaan liggen.
Erkenning
De Nationale Ziekenhuisraad erkent
dat kostenbeheersing nodig is, omdat
de gezondheidszorg van jaar tot jaar
een steeds groter deel van het natio
naal inkomen opeist. De NZR hamert
er al jaren op dat kostenbeheersing in
de ziekenhuiswereld alleen mogelijk
is, als de vraag naar ziekenhuisdien
sten wordt beheerst. Zelf hebben de
ziekenhuizen geen invloed op het
aantal patiënten dat naar het zieken
huis wordt verwezen en evenmin op
de omvang van de hulp die zij daar
krijgen. In de eerste plaats bepleit de
NZR verlichting van de druk op de
ziekenhuizen door verbetering in de
gezondheidszorg elders: patiënten
die door de huisarts of wijkcentrum
afdoende kunnen worden behandeld
hoeven niet naar het ziekenhuis Ver
der wil de NZR meer mogelijkheden
voor poliklinische- en dagbehandelin
gen en een heroriëntatie op de inko
mens van medische specialisten.
DALFSEN (ANP) - De tachtigjari
ge Jennlgje Hartkamp-Gruwel uit
Heino (Overijssel) is door een ver
keersongeval ter hoogte van Dalfsen
om het leven gekomen, toen de perso
nenauto waarin zij meereed achter
eenvolgens tegen een landbouwtrek
ker en een personenauto botste en in
de sloot terechtkwam. Vier mensen
werden gewond, van wie twee ernstig.
ADVERTENTIE
Hoge rente!
De Amro Spaarbiljetten.
Spaarbiljetten zijn waardepapieren met een
vaste looptijd, die in 2,3,4 of 5 jaar aangroeien
tot f 1.000,- of f 10.000,-. Het aankoopbedrag is
afhankelijk van de looptijd en het bijbehorende
rentepercentage. De rentebetaling in één
bedrag aan het einde van de looptijd kan fiscaal
gunstig zijn. Nog een voordeel: de Spaarbiljet
ten staan niet op naam. U kunt ze dus eventueel
cadeau doen. De rentepercentages zijn met
een looptijd van 2 jaar: 7'/2%, 3 jaar: 7%%,4 jaar:
8%, 5 jaar:
De Amro Klimspaarbiljetten.
Klimspaarbiljetten vertonen veel overeen
komst met de Amro Spaarbiljetten. De belang
rijkste kenmerken zijn: tussentijds verzilver
baar en oplopende rente gedurende de loop
tijd van maximaal 5 jaar. Het zijn waardepapie
ren aan toonder, verkrijgbaar in coupures van
f1.000,-en f 5.000,-. In 5jaargroeit een biljet van
f 1 000.- naar f 1503,27 en een biljet van f 5.000,-
naar f7516,34. Met het Amro Klimspaarbiljet
zet u uw geld alleen de eerste twee jaar vast.
Als u wilt kunt u er daarna aankomen. Want na
2, 3 en 4 jaar looptijd kunt u het Klimspaarbiljet
gedurende één maand verzilveren. De rente
percentages: na 2" jaar 7'/2%, na 3 jaar 7%%,:
na 4 jaar 8%, na 5 jaar O/
De81/2% Amro Spaarbrief '78-84.
Net als de Amro Spaarbiljetten is deze Spaar
brief een waardepapier aan toonder. Tussen
tijdse verkoop gedurende de looptijd is moge
lijk via de beurs tegen de koers van dat mo
ment. Het nominale bedrag van een Spaarbrief
'78-'84 is f 1.000,- en per 26 oktober 1984 krijgt u
er f 1.625,- voor terug. Na datum van eerste
afgifte wordt het aankoopbedrag steeds iets
hoger omdat de inmiddels verstreken rente er
dan in verwerkt is. Bij de huidige koers is het
rendement
