Vietnam wil onderhandelen
^jah wordt bij
erstek berecht
Van den Bergh in Europa
om Rhoodie op te sporen
Itrijd in Jemen van internationaal belang
Kalnsen Carstens
als opvolger van
Sc'heel vergroot
[its Chinese troepen snel en onvoorwaardelijk terugtrekken
jnieuw executies in Iran
Zuid-Afrika valt
bases Swapo aan
Staking Britse
lokale arbeiders
spoedig voorbij
Westduits presidentsschap
M'oslims Tsjaad vermoord
Oproep Arabische landen
ENSDAG 7 MAART 1979
BUITENLAND
«J
TROUW/KWARTET
KING, HANOI (Reuter,
P, UPI) De Vietnamese
to ering is bereid met de lei-
p in Peking te onderhande-
mits China zijn troepen
^1, volledig en onvoorwaar-
Ijk terugtrekt. Als China
aj niet doet gaat Vietnam
ii ir met de algehele mobili-
"i |e van het land en zullen de
nese Invasietroepen op
d' te schaal aangevallen wor-
pjji, aldus een verklaring van
Vietnamese ministerie
buitenlandse zaken, die
d gemeld door radio-Ha-
oli verklaring is de eerste ofiiclêle
nameze reactie op de bekendma-
door China dat het begonnen is
troepen uit Vietnam terug te
ken
7™ N-
je?
Volgens het Chinese persbureau „Nieuw China", dat deze plaat gisteren de
Chinese soldaten in de straten van Lang Son, waarvan Vietnam volhoudt
rward
r die terugtrekking kwamen gis-
verwarde berichten binnen,
concrete gegevens over een Chl-
na terugtocht waren er nog niet.
ce oi liet weten dat de Chinezen nog
^rkls versterkingen aanvoeren en de
o verspreidde nog steeds oorlogs
zuchtige kreten. „Iedere plek is een
slagveld, ieder huis een vesting en
iedere Vietnamees is een strijder".
Het dagblad Nhan Dan deed een be
roep op alle mensen klaar te staan om
te vechten en zich snel in strijdgroe
pen te organiseren. Verder meldde de
radio dat in de grensprovincies de
gevechten nog steeds doorgingen en
dat de troepen daar afgelopen maan
dag nog meer dan 700 Chinese mili
tairen hadden gedood of verwond.
Ook inlichtingendiensten en westelij
ke militaire kringen in de Thaise
hoofdstad Bangkok lieten gisteren
weten dat China nog steeds verster
kingen aanvoert. Dat zou kunnen be
tekenen dat China zijn terugtocht
„ordelijk" wil doen verlopen en dat
het zijn terugtrekkende militairen
door verse troepen wil ia ten be
schermen.
Maar in Bangkok sloot men her
nieuwde Chinese aanvallen ook niet
wereld instuurde, patrouilleren hier
dat de stad niet is veroverd.
uit. Vietnam is met name daar be
vreesd voor en heeft meerdere malen
laten weten dat de Chinese bekend
making over terugtrekking van troe
pen een truc is om het Vietnamese
leger in slaap te sussen en dan op
nieuw hard toe te slaan. Vietnam
trapt daar niet in, aldus de leiders ln
Hanoi, en het Vietnamese volk ls ge
mobiliseerd.
Hoewel Vietnam niet uitdrukkelijk
bij zijn verklaring bereid te zijn tot
overleg heeft meegedeeld dat het nu
ook zal ophouden het Chinese inva
sieleger aan te vallen, meenden voor
noemde koffiedikkijkers in Bangkok
dat de kans groot was dat Vietnam
zijn legercommandanten opdracht
had gegeven de Chinezen rustig te
laten vertrekken. Op voorwaarde dan
dat er van Chinese terugtrekking zeer
snel en zeer duidelijk sprake is.
De Sowjetrussische partijleider en
president Leonid Breznjew vond gis
teren dat een Chinese terugtrekking
uit Vietnam er op wees dat de leiders
ln Peking eindelijk weer wat nuchter
der werden. Samen met de Hongaar
se partijleider Janos Kadar die ln
Moskou op bezoek is, was hij van
mening dat landen die vrede, vrijheid
en gerechtigheid nastreven Vietnam
moesten ondersteunen. Westerse lei
ders zijn over het algemeen van me
ning dat Moskou zich ln het Chinees-
Vietnamese conflict zeer terughou
dend heeft opgesteld. Zo heeft het
wederzijdse bijstandspact tussen Ha
noi en Moskou niet geresulteerd in
het zenden van Russische troepen
naar Vietnam. Volgens de voorzitter
van het Tsjechoslowaakse parle
ment. Alois Indra, staat er over even
tuele troepenzendingen ook niets ln
dat akkoord. Ook Breznjew heeft eer
der al meegedeeld dat als één van
beide landen werd aangevallen, de
„landen slechts bij elkaar te rade
moeten gaan over eventueel te onder
nemen stappen".
IERAN (Reuter, UPI, AP) De nieuwe regering van Iran
j ft gisteren bekend gemaakt dat sjah Mohammed Reza
Alevi en zijn gezin bij verstek berecht zullen worden door
revolutionaire rechtbank wegens „misdaden tegen de
,v*t"
morgen op het terrein van de univer
siteit in Teheran een protestdemon
stratie bij te wonen en de Internatio
nale dag van de vrouw te vieren.
Khomeini heeft gisteren in een toe
spraak tot duizenden traditioneel ge
klede vrouwen gepoogd de angst bij
de vrouwen weg te nemen. Maar veel
meer dan vage toezeggingen „over
PRETORIA (Reuter, UPI) De
Zuidafrikaanse luchtmachten grond
troepen hebben gisteren in Angola-
aanvallen gedaan op wat volgens de
regering in Pretoria bases ran de Na-
mibische guerrillabeweging SWAPO
zijn. De stafchef van het Zuidafri
kaanse leger generaal Malan wilde
geen details over de actie geven. Pre
mier Botha sprak in het parlement
van beperkte acties, die sbchts te
genacties zijn.
De Zuidafrikaanse troepes in het
noorden van Namibië naar schat
ting 20.000 man sterk voeren op
beperkte schaal strijd tegen SWAPO-
strijders, die vanuit Angola opereren.
De grootste Zuidafrikaanse aanval ln
Angola is tot dusver die van vorig
jaar mei tegen wat volgens Pretoria
een SWAPO-basls was bij Cassinga.
Bij deze actie zouden ruim 1500 men
sen zijn gedood. De aanvallen van
gisteren zijn veroordeeld door Kurt
Waldheim. de secretaris-generaal van
sji'itenleiders eisen," aldus Ab-
'JlAmir Entezam, de woordvoerder
^de Iraanse voorlopige revolutio-
regering, „dat de sjah ontvoerd
uit Marokko, waar hij op het
tent verblijf." De sjah en zijn
jjw verlieten Iran op 16 Januari,
it hij het bewind had overgedra-
jaan premier Sjah poer Bakhtiar.
werd ln de loop van februari
reven door volgelingen van de
lge sterke man in Iran, de ayatol-
Üiomeini.
Hassan-wil tot op heden niets
•n van een verzoek tot uitlevering
de «Jah. Entezam zei nog dat na
uitspraak van de rechtbank riieu-
pogingen ln het werk zullen wor-
gesteld om het vermogen van de
in Zwitserland te bevriezen. Vol-
'r:T» schattingen van het huidige be-
A in Iran heeft de sjah bijna dertig
KcIjard gulden op Zwitserse banken.
#mogen
Ewitserse regering heeft gisteren
1st dat de sjah vrij kan beschlk-
over zijn vermogen ln Zwitser-
Volgens een regeringswoord-
der in Bern staat het de nieuwe
hthebbers in Iran vrij de zaak
de Zwitserse rechter voor te leg-
maar dat zou zeker eèn langduri J
rocedure worden.
ddels heeft Khomeini de islami-
nghe wetgeleerden, de moellah's, la-
BWeten dat bij het komende refe-
injlum het stemmen voor een ande-
dan een islamitische
zl Ibliek een zonde Ls en dat het de
enfit van de moellah's is de inwoners
Iran hiervan te overtuigen,
vrouwen in Iran maken zich toch
Jnige zorgen over hun eigen posi-
da<in zo'n islamitische republiek
enden vrouwen zijn van plan
het recht van de Iraanse vrouwen
naast hun broeders deel te nemen
aan de belangrijkste staatszaken"
heeft ook Khomeini niet gedaan.
Met ingang van het nieuwe schooltri-
mester zal in Iran het gemengde on
derwijs worden afgeschaft.
Ook gisteren zijn ln Iran weer te
rechtstellingen voltrokken van men
sen die na een snel proces voor revo
lutionaire rechtbanken al even snel
voor „islamitische revolutionaire
vuurpeletons" de dood vonden. Ver
moedelijk wacht in Teheran en enke
le andere grote steden nog ongeveer
200 voormalige ambtenaren en mili
tairen hetzelfde lot.
LONDEN (DPA) Het Britse laagbe
taalde lokale overheidspersoneel, dat
nu al langer dan zes weken in staking
is, zal waarschijnlijk over enkele da
gen weer vuilnis ophalen, sraten ve
gen en als concierges hun werk op
scholen hervatten. Gisteren stemde
een meerderheid van de leden van de
vakbond NUPE voor aanvaarding
van het aanbod van loonsverhoging.
De ongeveèr 1,1 miljoen betrokken
arbeiders krijgen elf procent meer
loon, terwijl in augustus dit jaar en in
april 1980 nogmaals loonsverhoging
volgt.
door Hennie Serfontei*
JOHANNESBURG Generaal Hendrik van den Bergh, het voormalige hoofd van de
Zuidafrikaanse inlichtingendienst BOSS, is gisteren in Europa aangekomen om te proberen
Rschel Rhoodie, de ex-minister van informatie ervan te weerhouden dat hij al zijn kennis van
het informatieschandial aan de internationale pers zal onthullen. Rhoodie zegt 41 cassette
bandjes en andere documenten te hebben met informatie over de betrokkenheid van andere
belangrijke politici bij het schandaal.
Volgens Van den Bergh i^die infor- duidelijk gemaakt dat hij zeer be-
matle zo explosief dat ze vrijwel zeker zorgd is over de aard van Rhoodles
- - - kennis. Het betreft blijkbaar niet al-
tot het aftreden van prettier Pieter
Botha en zijn kabinet zal lddea Aan
vankelijk zou Rhoodie zfln kennis
maandagmorgen al openbaar maken
maar Van den Bergh heefthem ertoe
weten over te halen dit entelè dagen
uit te stellen.
Waar Rhoodie momenteé: zit zegt
ook de generaal niet te wenen; de ex-
minister is de afgelopen maanden
van het ene continent naar het ande
re gereisd. Vorige week nog kwam een
Zuidafrikaanse krant hem in het
Zuldamerikaanse Ecuad<r op het
spoor.
Van den Bergh. die vergeteld is van
zijn echtgenote, zijn advocaat Brian
Kahn en de zakenman Josfas van Zyl,
kwam gisteren in Londen aan en
vloog meteen door naar Parijs. Te
genover verslaggevers zd hij: „Ik
wee£ niet waar ik Rhoodia moet zoe
ken maar ik zal gebruik faaken van
de contacten, die ik heb."
In een speciale verklaring, die de ge
neraal bij zijn vertrek uit Zuid-Afrika
liet verspreiden heeft Van tien Bexgh
leen het ministerie van Informatie
maar bijna alle geheime diplomatie
ke, economische en militaire contac
ten en projecten van Zuid-Afrika ln
het buitenland. Het is bekend dat
Rhoodie informatie heeft over gehei
me projecten van zeker één ander
departement, waarschijnlijk het mi
nisterie van defensie.
Van den Bergh zei dat Rhoodles ont
hullingen Zuid-Afrika's relaties op
het politieke en economische vlak in
grote verlegenheid zullen brengen.
De situatie rond Rhoodie, zo zei hij,
groeit snel uit tot een crisis van Im
mense omvang voor Zuid-Afrika en al
zijn internationale vrienden. De reis
van de generaal is persoonlijk en niet
namens de Zuidafrikaanse regering.
Hij zal proberen tot een akkoord met
Rhoodie te komen, waarna deze dan
verder moet zwijgen.
Het is niet bekend wat Van den Bergh
de ex-minister heeft aan te bieden.
Van Zyl heeft hem zondag een voor
stel gedaan en dit ls doorgespeeld
naar Rhoodie. De aanbieding en de
persoonlijke bemoeienis van de gene
raal hebben er toe geleld dat Rhoodie
zijn onthullingen nog enige tijd heeft
uitgesteld. De bandjes, die Rhoodie
heeft bevatten naar het schijnt 45
uren opgenomen Inlichtingen.
Premier Botha heeft gisteren krach
tig gereageerd op de chantagepoging
van Rhoodie en gezegd dat de rege
ring weigert zaken met hem te doen.
Gisteren werd ook een corresponden
tie tussen Rhoodie en minister Pik
Botha van buitenlandse zaken vrijge
geven. Het gaat om een in december
door Rhoodie geschreven brief aan
Botha en diens antwoord daarop.
In zijn brief stelt Rhoodie een ont
moeting ln Europa voor met Botha en
anders met een lid van de parlemen
taire oppositie. HIJ zei te willen dat
alle aanklachten tegen hem worden
ingetrokken en dat hij zijn paspoort
terug krijgt.
Botha heeft geweigerd en Rnooaie
gevraagd naar Zuid-Afrika terug te
keren en voor de rechter te verschij
nen. Botha ontkende dat de regering
Rhoodie al bij voorbaat schuldig had
/erklaard.
President Scheel
Carstens, wellicht opvolger
de Verenigde Naties.
Waldheim heeft nog niet willen reage
ren op de verwerping van belangrijke
onderdelen van het VN-plan voor toe
zicht op een bestand ln Namibië. Zo
weigert de Zuidafrikaanse regering
akkoord te gaan met de vestiging van
SWAPO-bases ln Namibië en eventu
eel toezicht van de VN-troepenmacht
daarop. In het VN-plan van vorig jaar
april wordt bepaald dat de VN toe
zicht zal houden in Angola en Zam
bia. Zuid-Afrika gaat wel akkoord
met een wapenstilstand op 15 maart
ln Namibië.
door J. Hen Boef
Als er Inlets opwindends gebeurt, zal de christen-democraat
Carstens de nieuwe Westduitse president worden als opvolger
van dei liberaal Walter Scheel. Carstens is sinds maandag de
officiële kandidaat van de CDU en (de Beierse) CSU, die
samen^een absolute meerderheid van 26 stemmen hebben in
de zclgenaamde „Bundesversammlung" die op 23 mei de
nieuwe president moet aanwijzen voor een ambtsperiode van
vijf j£tfir.
Deze Bundesversammlung" telt
1036 kleimannen van wie er 519 lid
zijn vaa de Bondsdag. De overige 517
worden lafgevaardlgd door de deelsta
ten op 1 >asls van gegevens, die Bonn
heeft vastgesteld aan de hand van de
uitslagen van de deelstaatverkie
zingen.!
De chijl,sten-democraten hebben met
de aan f wijzing van Carstens genoegen
genomë n met een fel omstreden poli
tieke ftfguur. HIJ ls (evenals overigens
president Scheel) lid van de NSDAP
van Ailolf Hitier geweest. Verder is
hij ln «een proces gewikkeld waarin
Stukje geschiedenis
aan bewijs vrij uit gaan.
stemmen van christen-democrati
sche dissidenten gekozen te worden,
als Carstens bij de eerste en de twee
de stemming de dan nog vereiste ab
solute meerderheid van 519 stemmen
niet zou behalen.
Deze mogelijkheid ls niet uitgesloten,
omdat de stemmingen geheim zijn en
bij de derde stemming een gewone
meerderheid voldoende ls. Scheel
heeft maanden geleden echter al la
ten weten, alleen beschikbaar te zijn
als een duidelijke meerderheid hem
openlijk steunt.
Carst«MTS staat tevens bekend als fer
vent tegenstander van de toenade-
ringsiyaUtlek, die West-Dultsland
sinds 1969 tegenover de landen van
Oost^ Europa heelt nagestreefd.
I
Positie Scheel
De anfere partijen hebben nog geen
gezamnoilljke kandidaat naar voren
gebracdfct Sociaal-democraten en li
beralen hoopten tot vandaag dat pre
sident Scheel zich voor een tweede
ambtstermijn beschikbaar zou stel
len. Nu Carstens genoemd ls, heeft
Scheel een definitieve beslissing
genom en.
Hij dead dit ook omdat van sociaal-
democCatlsche zijde al meegedeeld
was dart de SPD zelf een kandidaat
zou vciordragen als Scheel niet be
schikbaar zou zijn. Op 19 maart zou
het beatuur van de SPD zich ln Kiel
beraden over de stappen die geno
men moeten worden.
Het liefst zouden de sociaal-democra
ten wflften, dat Scheel zich op 23 mei
alsnog; beschikbaar houdt om met de
Scheel herinnert zich ongetwijfeld
hoe toenmalige christen-democrati
sche kanselierskandidaat Rainer
Barzel op 27 april 1972 geprobeerd
heeft om met de „geheime" stemmen
van overlopers uit de gelederen van
SPD en FDP, bondskanselier te wor
den ln de plaats van Willy Brandt.
Een liberale minister zei toen onder
dramatische omstandigheden ln de
Bondsdag tot Barzel: „Een regering
die op politieke overlopers moet steu
nen en waarvan het geboorteuur ge
kenmerkt wordt door de smet van
woordbreuk, zo'n regering heeft ons
volk niet verdiend. Dat hebt u ook
niet verdiend, dr. Barzel". Deze woor
den zijn van niemand minder dan
Scheel, die toen nog minister van
buitenlandse zaken en vice-kanselier
was
Dissidente christendemocraten we
ten nu dat zij openlijk voor de kandi
datuur van Scheel moeten uitkomen.
Doen zij dat niet, dan kan Carstens
alleen van het presidentschap wor
den afgehouden, als voldoende CDU-
dlssidenten ln het geheim hun steun
uitbrengen op een nog aan te wijzen
sociaal-democratische kandidaat die
minder scrupules heeft dan Scheel.
N'DJAMENA (AFP)- In de stad
Moumdou en andere plaatsen ln het
gebied van West-Logone in het uiter
ste aulden van de Centraalafrikaanse
staal Tsjaad zijn het afgelopen wee
keinde in totaal ruim achthonderd
moslims om het leven gebracht.
Daj«kover waren maandag ln de
hoofdstad N'djamena, zo een 500 kilo
meter noordelijker, berichten geko
men uit verschillende bronnen.
Een aanval van de door Libië ge
steunde guerrillabeweging Frolinat
(nationaal bevrijdingsfront van
Tsjaad) op een andere stad, Abeche.
ln het oosten van het land op 750
kilometer van de hoofdstad, werd,
naar verder werd vernomen, maan
dagmiddag afgeslagen door het Fran
se garnizoen en eenheden van pre
mier Habre.
e ir Herman Amelink
'echten tussen Noord- en Zuid-Jemen zijn niets nieuws. Van oudsher
ben er botsingen plaats gevonden tussen de verschillende stammen
Jiit gebied. De onenigheid tussen de twee Jemens zou echter niet
iel stof doen opwaaien als deze landen niet aan de mond van de
Stegisch zo belangrijke Rode Zee zouden liggen. De spanningen
len Noord-en Zuid-Jemen krijgen daardoor een internationale di-
ïU|tsie
geïsoleerde positie, zich wel voelde aange
trokken.
De dag voordat president Al Hamdi naar
Zuid-Jemen zou vertrekken. In oktober
1977, werd hij om het leven gebracht door
pro-Saoedische krachten in het leger. Deze
zetten in april van het afgelopen jaar de
Zeldi Achmed Hoessein Al-Ohasml op de
presidentiële stoel. Sedert die tijd ls de
verhouding met Zuid-Jemen aanzienlijk
verkoeld. De greep van het noordelijke
buurland Saoedi-Arablë op Noord-Jemen ls
versterkt. De Saoedl's verlenen niet alleen
rechtstreekse steun aan het leger, maar
staan ook de sjiietische Zeidi's bij ln hun
streven naar het behoud van de machtspo
sitie.
De spanning tussen Noord- en Zuid-Jemen
liep nog verder op toen vorig Jaar een brief-
bom ontplofte in de handen van de Zuidje-
menitlsche ambassadeur in Sanaa op het
moment dat deze op bezoek was bij presi
dent Al-Ghasmi. De ambassadeur en de
president kwamen beiden om het leven.
Noord-Jemen hoefde niet lang na te denken
wie de schuld was van de aanslag: het pro-
communistische bewind in Zuid-Jemen. 7
'd(
11 T.et Noord-Jemen te beginnen: ditlana
?e It van oudsher overheerst door de sjiie-
n be Zeidi's. Deze bevolkingsgroep woont
namelijk in het oosten en midden van
and en deelt de lakens uit in de hoofd-
Sanaë. Tot 1962 stonden uit de Zeidi's
u op. die het land bestuurden met
i van de Saoedi's. Na de dood van Iman
i i ned in 1962 ontstond een burgeroorlog,
idi (trijd duurde tot 1970 en kostte vele
11 ïnden het leven. Maar de royalisten
;g(En het onderspit en de Jemenitisch
31 lische Republiek was een feit, mede
njcij de steun van een Egyptisch leger.
KOEWEIT (AP. Reuter) De Arabische
landen hebben Noord- en Zuid-Jemen op
geroepen de strijd te staken. In een resolu
tie van tien punten vragen de landen om
terugtrekking van de troepen binnen tien
dagen. De oproep werd gedaan op Initiatief
van Syrië, Irak en Jordanië. Deze landen
hadden vorige Week zaterdag al om een
staakt het vuren tussen het marxistische
Zuid-Jemen en het conservatieve door Sa-
oedi-Arabië gesteunde Noord-Jemen ge
vraagd. De Arabische landen hebben beic}e
partijen eveneens verzocht hun propagan
dacampagnes te staken, de grenzen weer te
openen voor de handel en de betrekkingen
te normaliseren.
De Arabische landen hebben ook een com
missie ingesteld die een dialoog tot stand
moet brengen tussen de presidenten van de
Jemens. De commissie bestaat uit verte
genwoordigers van Jordanië, de Verenigde
Arabische Emiraten, Algerije, Syrië, Irak.
de PLO, Koeweit en de secretaris-generaal
van de Arabische Liga. Koeweit heeft aan
geboden als gastland op te treden voor een
gesprek tussen de presidenten van de twee
Jemens.
iheid
n
ti van de Imans leidde nog niet direct
jt en aantasting van de machtspositie
1 Ie Zeidi's. Een staatsgreep van militia-
m n 1974 bracht luitenant-kolonel Ibra-
at il Hamdi aan de macht. Hij had zowel
i. als SJafei voorouders, wat hem in het
ia «1de Noord-Jemen tot een geboren lei-
I raakte. Al Hamdi slaagde er voor het
in de soennitische Sjafei stammen, die
i ft zuiden en aan de kust wonen, te
n Ikkerv bij het bestuur van het lar.d. Op
d< lanier probeerde hij wat meer eenheid
>laf*ngen in het land. Al Hamdi verwierf
iteen vrij grote populariteit met name
ai zijn toenadering tot Zuid-Jemen,
a< toe de soennitische Sjafei-minderheid,
ecl progressiever ls door haar minder
Britse kolonie
Zuid-Jemen ls typisch een produkt van het
koloniale tijdperk.
Tot het einde van de Jaren zestig was het
onder de naam Aden een Britse kolonie. De
stad Aden met een fraaie natuurlijke haven
was een belaogrijke basis voor de Britse
vloot.
Na de onafhankelijkheid in 1967 ls het Nati
onale Bevrijdtigsfront (NLF) de lakens
gaan uitdelen.. De pro-Egyptische Bevrij
dingsbeweging; FLOSY en de conservatie
ve, pro-Saoeüische bevrijdingsbeweging
SAL werden aan de kant geschoven. Het
Jaar 1968 werd gekenmerkt door een Interne
machtsstrijd ln het NLF, die uiteindelijk
werd gewonnen, door Salem Rubya All. die
een flinke start, van dienst had in het verzet
tegen de Britee overheersing en die als
Maoist werd jteschouwd.
De gewelddaige dood van de Noordjeme-
nltische pressent Al-Ghasmi leidde ook in
Zuid-Jemen uit een machtsgreep. President
Rubaya Ali kieeg de schuld van de aanslag
en toen dezejdaarop zijn positie gewapen
derhand wilde veilig stellen tegenover zijn
opponenten binnen het NLF, werd hij
geëxecuteerdi Sedert de dood van Rubaya
is Zuld-Jemeö meer in het vaarwater van
Moskou gekomen. De sterke man van Aden
is nu presid®t Abdel Fattach Ismail.
Gastarbeiders
Zowel in de (Arabische regio als op wereld
schaal zijn de twee Jemens van grote bete
kenis. Wat bevolkingsaantal betreft zijn de
Jemenleten de grootste groepering op het
Saoedl-Arablsche schiereiland. Veel Jeme
nleten werken als gastarbeider ln Saoedl-
Arabië, Oman en de Oolfstaten. Het dage
lijks leven ln Saoedl-Arabië drijft op de
Jemenleten die het werk doen dat de Saoe
di's zelf niet meer willen doen. De Jemenle
ten in het buitenland maken aanzienlijke
bedragen naar huls over. Noord-Jemen
draait economisch voor een belangrijk deel
op deze Inkomsten.
Belde Jemens zijn echter ook bijzonder
arm. Noord-Jemen behoort tot de zestien
armste landen van de wereld. Een groot
deel van de bevolking kan lezen noch schrij
ven. 81echta één procent van de werkende
bevolking heeft een baan in de Industrie.
Zuid-Jemen Ls flink achteruit geboerd door
de wereldwijde economische recessie en de
sluiting van hé-t Suez-kanaal, waardoor de
betekenis van Aden als bunkerplaats aan
zienlijk werd verkleind.
Afhankelijk
De zwakke economische positie maakt bei
de landen bij uitstek vatbaar voor economi
sche en politieke druk van buitenaf. Noord-
Jemen ls momenteel economisch sterk af
hankelijk van Saoedi-Arabié. Dat land
heeft zich bereid verklaard twaalf Ameri
kaanse Jachtbommenwerpers aan te schaf
fen voor de NoordJemenitische luchtmacht.
Onder president Al-Hamdl gebruikten de
strijdkrachten nog voornamelijk Russisch
materiaal. Noord-Jemen heeft nooit naar
het voorbeeld van Egypte de Russen eruit
willen gooien, maar hun Invloed ls zo lang
zamerhand wel tot een minimum beperkt
Zuid-Jemen is voor een belangrijk deel af
hankelijk van de houding van de Sowjet-
Unle en zijn bondgenoten Er zouden veel
Oostdultse en Cubaanse adviseurs zijn die
werken aan de opbouw van een socialistisch
land. Dat proces zal nog heel wat tijd ver
gen, zodat de afhankelijkheid van de marx
istische geldschieters nog wel even zal
duren.
Inmiddels heeft Saoedi-Arablë pogingen ge
daan toenadering te krijgen tot Zuid-Je
men. Het land heeft president Abdel Fat
tach Ismail financiële hulp geboden om de
economische crisis het hoofd te bieden op
voorwaarde dat de regering in Aden geen
steun meer geeft aan de bevrijdingsbewe
ging van het oostelijk van Zuid-Jemen gele
gen Oman en ook niet probeert vaste voet
te krijgen ln Noord-Jemen.
Nu de val van de sjah het machtsevenwicht
in het Midden-Oosten aanzienlijk heeft ge
wijzigd. ls de betekenis van de positie van
Noord- en Zuid-Jemen groter geworden
Zuid-Jemen heeft ln het verleden al gefunc
tioneerd als Russische uitvalsbasis voor de
strijd tussen Somalië en Ethiopië en het
kan ook van belang worden bij een poging
van de Russen een grotere controle uit te
oefenen op de uitvoer van de olie naar het
Westen.
De drie buitenlandse bezoeken die de huidi
ge machthebber van Noord-Jemen. Ali Ab-
doellah Saleh, tot nu toe gebracht heeft,
wijzen er wel op dat Noord-Jemen voorlopig
blijft streven naar beperking van de Invloed
van het marxistische gezwel op het Saoedi-
sche schiereiland. Saleh bezocht eerst Saoe
di-Arablë. daarna Aboo Dhabi aan de Perzi
sche Golf en tenSlotte Oman drie conser
vatieve ajeikdommen die leven van de ex
port van olie naar het Westen. Verzoening
tussen Noord- en Zuid-Jemen zal erg moei
lijk zijn.
