Kamer verontrust over
verkoop huurwoningen
Limdia
Heeft Luns waarheid gesproken?
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
5
s
s
s
Het zure besef van de assistent
S
s
s
s
Geen uitlevering
Menten aan Israël
Gedetineerden in
xtreem isolement'
V
V
V
N
V
V
kabinet kiest Leopard
Als
je ruimte
je lief is
'vdA woedend over achterhouden van gegevens
Op grond van Nederlanderschap
ipen brief kraakt beleid Bijlmerbajes
Leerling en Den Uyl
Band tussen Zwart Front en NSB uitgesloten
Oud-verzetsman J.
Budding overleden
k
.^SOCIAAL BERECHT!
"V^
ZATERDAG 3 MAART 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Jan onze parlementsredactie
>EN HAAG In de Tweede Kamer is verontrusting ontstaan over de steeds toenemende
an tallen huurwoningen, die worden verkocht. Uit voorlopige cijfers van het CBS blijkt dat er
orig jaar 48.000 woningen zijn verkocht, tegen 34.000 in het jaar daarvoor. Het toch al krappe
an tal huurwoningen neemt daardoor met sprongen af. De cijfers en het feit dat staatssecreta-
is Brokx deze gegevens bij de begrotingsbehandeling voor volkshuisvesting heeft verzwegen
ijn zeker voor de oppositie aanleiding voor verdere parlementaire actie. Ook het CDA echter
preekt van schokkende cijfers, die nadere aandacht in het parlement verdienen.
an Dam van de PvdA is woedend,
oen tijdens de begroting volkshuis-
ssting over deze zaak werd gespro-
en zei Brokx wel „verontrust" te
)n.
De cijfers echter, die hem toen al
ekend waren, heeft hij niet ge-
loemd. Van Dam vindt het tekenend
oor het beleid op volkshuisvesting
at zaken verzwegen worden.
PvdA heeft twee moties ingediend
m de verkoop van huurwoningen in
perken. Een daarvan vroeg om een
ergunningenstelsel, de andere was
edoeld om gemeenten en woning-
ouwverenigingen geld te geven om
uurwoningen aan te kopen om deze
ik als huurwoningen te blijven ex-
oiteren. De discussie over deze mo
es, die beide zijn verworpen, zou
>lgens Van Dam heel anders verlo
pen zijn indien deze cijfers in de Ka
mer bekend zouden zijn geweest.
CDA-Tweede-Kamerlid Dijkman be
vestigt dat. Hij noemt de cijfers
„schokkend" en van belang tijdens
de uitgebreide discussie over woning
tekorten in de Tweede Kamer. „Wat
ons betreft hadden deze cijfers best
gepubliceerd mogen worden."
'Niet betrouwbaar'
Op het ministerie van volkshuisves
ting geeft men toe dat de gegevens
van het CBS al langer bekend zijn.
Men noemt het cijfer daar „griezelig,
maar niet betrouwbaar". Het CBS is
via steekproeven over een gedeelte
van het jaar 1978 nagegaan hoe de
verkoop van huurwoningen verliep.
Vervolgens is doorberekend wat het
resultaat voor het hele jaar zou zijn.
Het ministerie vreest dat er gemakke
lijk afwijkingen in het cijfer kunnen
zijn opgetreden. Daarom heeft Brokx
wel gezegd dat de zaak hem zorgen
baarde, maar niet een getal genoemd.
Wel is inmiddels besloten dat op kor
te termijn samen met het CBS een
deugdelijker onderzoek zal worden
gehouden.
Bij de WD is men enigszins verwon
derd over de ophef die van deze zaak
wordt gemaakt. Het verschijnsel dat
huurwoningen worden overgeheveld
naar de verkoopsector acht men bij
de liberalen, die al langer pleitten
voor toenemend eigen woningbezit,
een goede zaak. Wel verbindt men
daar de voorwaarde aan dat het om
huurwoningen gaat, die leeg staan als
ze worden verkocht.
Niet te accepteren
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De oorlogsmisdadiger P. N. Menten zal niet
aan Israël worden uitgeleverd. Minister De Ruiter van Justitie
heeft deze beslissing genomen op grond van het feit dat
Menten Nederlander is. Volgens de grondwet en de uitleve
ringswet mogen Nederlandse onderdanen niet worden uitgele
verd. De Israëlische regering is gisteren van de afwijzende
beslissing op haar uitleveringsverzoek op de hoogte gebracht.
Vervolg van pagina 1
Dit komt onder meer
oor de hogere loonkosten. Dit extra
edrag zal door defensie, economi
se zaken en sociale zaken samen
etaald worden. Vergeleken met de
Dedkoopste mogelijkheid, namelijk
ankoop van de XM-I tank kant en
lar uit de Verenigde Staten, kost de
eopard zelfs ruim 500 miljoen meer.
kabinet heeft deze meerkosten
illen aanvaarden omdat de Leopard
vproduktie 6000 manjaren werk op-
vert. Verschillende betrokken be-
rijven zouden zonder dit werk in
roblemen geraken, zo staat ui de
rief aan de Tweedé Kamer
Compensatie
e vervanging van de verouderde
nks door de nieuwe Leopards ge
urt niet in een verhouding 1 op 1.
n dit te compenseren zal Nederland
tra anti-tankwapens aankopen, na-
elijk tot een totaal van 475. Navo-
perbevelhebber Haig heeft een mix
n tanks en anti-tankgeschut die op
ze manier ontstaat minimaal aan
vaardbaar genoemd. Of het aantal
van 475 anti-tank geleide wapens
werkelijk wordt gehaald is echter nog
niet zeker. Aankoop van een kleine
honderd van deze wapens hangt na
melijk nog af van een studie tot uit
breiding van de Nederlandse infan
terie.
ervoer olieprodukten
eer goedkoper
HAAG De sneeuw- en ijzel-
igen voor aardolieprodukten
met ingang van vandaag inge-
;en. De toestand op de wegen is
anig verbeterd, dat er geen re-
bestaat de toeslag nog langer te
ndhaven. Dit heeft het ministerie
economische zaken bekend ge
lakt. Ook de toeslag op de levering
in huisbrandkolen, flessengas en
ueibare gassen die per tankauto
rden geleverd zijn ingetrokken.
Er is lang touwgetrokken rond de
keus voor de nieuwe tank. Voor de
Duitsers was er veel aan gelegen de
Nederlandse order in de wacht te
slepen omdat de verwachting is dat
ook andere Navo-landen nu de Leo
pard zullen kopen. Er waren, zo wordt
in een speciale nota over de keus
opgemerkt, geen doorslaggevende
politieke gronden om voorkeur uit te
spreken voor de Amerikaanse tank.
Nederland heeft in de afgelopen jaren
reeds aanzienlijke hoeveelheden mili
tair materieel in de VS gekocht (F-16-
straaljagers en Orion patrouille vlieg
tuigen).
De CDA-defensiespecialist Frinking
heeft gisteren positief gereageerd op
het kabinetsbesluit. Hij toonde zich
met name tevreden over de omvang
rijke compensatie-orders voor de Ne
derlandse industrie. Om diezelfde re
den is ook de door betrokken indu
strieën gevormde industriële stuur
groep tankvervanging 1980 blij met
de keus.
De heer Frinking wees er gisteren nog
in het bijzonder op dat de keus van de
Leopard, uitgerust met een 120 milli
meter kanon, uit oogpunt van terug
dringing van de rol van kernwapens,
gunstig is. Het ziet er namelijk niet
naar uit dat er voor 120 millimeter
kanonnen nucleaire munitie zal wor
den ontwikkeld. Voor 105 millimeter
kanonnen, waarmee de XM-1 is uitge-,
rust, is dat wel het geval.
Het gaat vooral om particuliere eige
naren die hun bezit verkopen. De
landelijke organisatie belangengroep
en huisvesting (LOBH), die de cijfers
in het maart-nummer van hun
maandblad Iglo publiceerde, noemt
het niet te accepteren dat Brokx deze
gegevens verzwegen heeft. De LOBH
is verontrust over het verschijnsel
vooral omdat het vaak de betere wo
ningen zijn die in de verkoop gaan.
Minder draagkrachtige huurders zijn
daardoor in toenemende mate ge
dwongen de overblijvende slechte
huurwoningen te betrekken.
Een knieval voor ex-premier en oppositieleider Den Uyl. Dat
doe je als je leerling-fotograaf bent en de Tweede Kamer je
arbeidsterrein is.De volleerde fotograaf nam deze foto tijdens
het debat over de huren.
Israël verzocht de Nederlandse rege
ring vorig jaar november om uitleve
ring van de Blarlcumse kunstverza
melaar. kort nadat deze krachtens
een uitspraak van de Hoge Raad in
vrijheid was gesteld. De afwijzende
beslissing komt nog geen week nadat
premier Begin van Israël minister
Van der Klaauw nog eens te verstaan
had gegeven hoezeer Israël hecht aan
berechting van Menten. Begin merk
te hierbij op. dat het wellicht beter
zou zijn als Menten in Israël zou wor
den vervolgd.
Israël verzocht de uitlevering van
Menten terzake van oorlogsmisdrij
ven. misdrijven tegen de menselijk
heid, misdrijven tegen het Joodse
volk en volkerenmoord, gepleegd in
Podhorodce in juli 1941 en in Uryc in
augustus 1941. Israël beriep zich hier
bij op het verdrag inzake de voorko
ming en bestraffing van volkeren
moord.
Volgens minister De Ruiter kan dit
verdrag echter geen wettelijke grond
slag bieden voor de beoordeling van
het uitleveringsverzoek. Het verdrag
is In 1948 gesloten en kan dus alleen
maar betrekking hebben op strafbare
feiten die na dat tijdstip zijn of wor
den gepleegd.
De bewindsman heeft echter aller
eerst een onderzoek ingesteld naar de
nationaliteit van Menten. Dat leverde
de conclusie op. dat zich in de loop
der jaren wat Menten aangaat, voor
zover bekend, geen feiten of omstan
digheden hebben voorgedaan die het
oordeel zouden kunnen wettigen dat
hij het Nederlanderschap thans niet
meer bezit.
De minister heeft hierbij onder meer
overwogen, dat het bijzonder ge
rechtshof in Amsterdam Menten in
1949 heeft veroordeeld wegens een
strafbaar feit dat hij „als Nederlan
der" had gepleegd in Polen.
Hij verwijst ook naar het advies dat
de Haarlemse rechtbank in 1951 aan
de minister van justitie uitbracht om
het Poolse verzoek om uitlevering
van Menten niet in te willigen omdat
„vooralsnog moet worden aangeno
men dat Menten Nederlander is"
Ook de Amsterdamse rechtbank
heeft, zo voert De Ruiter aan, bij zijn
uitspraak van 1977, bewezen ver
klaard dat Menten ten tijde van het
ten laste gelegde feit Nederlander
was. De conclusie van de bewinds
man is. „dat zolang niet is komen
vast te staan dat Menten geen Neder
lander meer is, ik gehouden ben elk
uitleveringsverzoek alleen wegens
het bezit van het Nederlanderschap
van de opgeëiste persoon af te
wijzen".
ADVERTENTIE
Varsseveld 08352-8688
kast- en stellingsystemen
kantoor- en bedrijfsmeubelen
inrichtingen voor winkels en
apotheken
Medica '79 stand nr. 1174 (Bernhardhal)
door Huib Goudriaan
AMSTERDAM Is mr Luns nu wel of niet bewust lid geweest
van de NSB tussen 1933 en 1936? Hoe moet de secretaris
generaal van de NAVO zijn donderdag nog hardnekkig ge
handhaafde ontkenning van zijn lidmaatschap van de NSB
tegenover het publiek verklaren? Of beroept dr De Jong zich
toch (Luns zegt zijn eigen gedachten te hebben over de manier
waarop hij in het ledenregister van de NSB is gekomen) op
documenten die het gevolg zijn van een boosaardige grap?
Luns heeft imr^ers donderdag tegen
over het CDA gezegd dat zijn broer
familieleden opgaf als lid van het
zwart front en dat zijn naam via die
organisatie bij de NSB zou zijn te
rechtgekomen.
Deze vragen kunnen pas worden be
antwoord als na de verklaring van mr
Luns van gisteravond na het gesprek
met dr De Jong nog een nadere toe
lichting van de NAVO-secretaris-ge-
neraal volgt.
In afwachting daarvan kan het vol
gende worden vastgesteld:
indien Luns donderdag toen de
verklaring over het NSB-lidmaat-
schap van dr De Jong bekend werd
had toegegeven als student lid van de
NSB te zijn geweest (zoals 70.000 Ne
derlanders daarvan een blauwe
maandag lid waren in de vooroorlog
se jaren en tijdig bedankten) zou de
.zaak Luns" als een zeepbel zijn uit
eengespat. Er zijn immers voorbeel
den van Nederlanders die na aanvan
kelijk geboeid te zijn geweest door
het opkomend fascisme, in de oorlog
toetraden tot het verzet.
Zoals bij voorbeeld de partijtheoreti
cus van de fascistische organisatie
Zwart Front, drs E. van Wessem, die
als verzetsstrijder werd gearresteerd
en in het concentratiekamp Neuen-
gamme de dood vond.
Met Paul van 't Veer. column
schrijver van Het Parool, kan worden
vastgesteld dat er enig verschil is
tussen „ontsnapte oorlogsmisdadi
gers, naar wleiwel eens wat serieuzer
gezocht kan worden, en een tijdelijk
lidmaatschap van de NSB in de jaren
dertig," en dat als de „zaak-Luns"
navolging krijgt dit kan uitlopen op
een griezelige klopjacht op iedereen,
wiens naam voorkomt op de leden
lijst van de talrijke fascistische voor
oorlogse groepjes, zoals Zwart Front,
Nationaal Front. Nationaal herstel,
de Wezen, Nederland Weerbaar enzo
voorts.
Daarentegen moet tegen de gister
avond bekend geworden verklaring
van Luns worden aangevoerd dat hij
lijkt te hebben gejokt of aan geheu
genverlies moet lijden. Of is De Jong
gezien zijn toelichting dat hij zijn
eigen gedachten heeft over de manier
an een onzer verslaggevers
MSTERDAM De gedeti-
erden in het Amsterdamse
^luis van Bewaring, beter be
nd als „Bijlmerbajes", ver
ren door het strakke regime
een extreem isolement.
schrijven advocatencollectieven,
Amsterdamse reclasseringsinstel-
;en, de Coornhertliga en andere
angenbehartigers van gedetineer-
i in een open brief. Zij menen dat
ra straffen, die in de Bijlmerbajes
[elegd worden, onaanvaardbaar
schrijvers van de open brief pro
teren met name tegen de uitge-
ide visitatie die gedetineerden na
bezoek moeten ondergaan. Na
trek van familie, kennissen, advo-
t, reclassering of andere hulpver-
ng, wordt elke gedetineerde ont-
ed en tot in de bilspleet nageke-
„Iedereen, gedetineerde en be-
k, is bij voorbaat verdacht," aldus
irief. De belangenbehartigers me-
dat een zo'n uitgebreide visitatie
mdere strafinrichtingen niet ge-
contact tussen bewoners en he
rders in de Bijlmerbajes is spaar-
n. In het oude Huis van Bewaring
Sen de celdeuren geopend als het
kwam. dat in de gevangenis
gekookt. Nu. aldus de brief-
ijvers. worden de kant-en-klaar-
Jtijden naar binnen geschoven,
amenlijk eten is verboden.
etineerden kunnen ook steeds
der werkzaamheden in het ge-
w verrichten waardoor ze nog ver
zouden vereenzamen.
htverversing
Ie Bijlmerbajes wordt prioriteit
ven aan de arbeid. Het interne
tschappelijk werk is maar voor
elft van de dag beschikbaar voor
tineerden. De werktijden wisse-
fekelijks. waarbij het bezoek zich
;ns moet aanpassen. Telefonisch
act met gedetineerden op de pa-
ens is technisch wel mogelijk,
r wordt niet toegestaan
Evenals in de vrouwentoren klagen
ook de mannelijke gedetineerden
over de luchtverversing. Het gebrek
aan frisse lucht levert, volgens de
open brief, veel klachten over de ge
zondheid op. Door de elektronische
bewakingsapparatuur blijven de con
tacten tussen bewaarders en gedeti
neerden tot het minimum beperkt.
De afzondering kan de gedetineerden
geestelijk en lichamelijk kapot ma
ken, aldus de briefschrijvers.
Zij kondigen aan op maandag, wan
neer de Bijlmerbajes officieel in ge
bruik zal worden genomen, uiting te
geven aan hun protest.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Na een langdurige
ziekte is in Amsterdam overleden de
oud-verzetsstrijder J. Budding be
kend onder de schuilnaam Zwarte
Jan. Budding was een der eersten die
met enkele andere werd gearresteerd
in verband met verzetshandelingen
en door een Duits Kriegsgericht tot
een hoge straf werd veroordeeld.
In het proces was hij de enige die
ondanks alle folteringen die de SD
had toegepast, geen bekentenis afleg
de. Hij zat in enkele gevangenissen en
kampen en wist tenslotte in Kleef te
ontvluchten. Terug in Nederland her
vatte hij het vereetswerk, hoewel ge
schonden door de vele mishande
lingen.
Hij begon opnieuw met de vereets-
groep Wiet (Abercrombie), die meer
dan driehonderd onderduikers in Wa
terland en Amsterdam-Noord ver
zorgde, onder wie vele joden, vliegers,
studenten, spoormannen en vluchte
lingen. Deze groep bracht ook het
illegale Trouw in Waterland rond en
bracht het bevolkingsregister van
Amsterdam-Noord in veiligheid,
voordat de Duitsers er de hand op
konden leggen. In het najaar van 1944
kreeg de groep Wiet en Jan. toen
bestaande uit 22 man. een speciale
opleiding om te voorkomen dat de
Duiterser de Durgerdammer Zeedijk
te Schellingwoude zouden opblazen.
De assistent-accountant zag de bui al hangen.
Maar het kwam toch hard aan. toen die los
barstte. „U kunt uw werk niet aan", zei zijn
werkgever op strenge toon. „Fiscaal en boek
houdkundig schiet uw kennis te kort en op
grond daarvan stel ik u voor het dienstverband
met ons assurantiekantoor te beëindigen".
De assistent-accountant besefte dat hij weinig
kans had. Hij werkte pas een paar maanden bij
zijn nieuwe werkgever en in die korte periode
was al een paar keer gebleken dat hij grote
moeite had met het zelfstandig verzorgen van
jaarrapporten en belastingsaangiften. Bij zijn
vorige baas deed hij veel routinewerk. Dat ging
heel goed, maar nu hij op eigen benen moest
staan Nee. het was niet best.
Het eind van het liedje was. dat hij de treurige
gang naar het gewestelijk arbeidsbureau moest
maken. Daar vroeg hij om ander werk èn uiter
aard om een WW-uitkering. „Ik zal uw aanvraag
doorsturen aan de bedrijfsvereniging, zei de
ambtenaar. Hoeveel verdiende u?"
„Het laatst 2362 gulden per maand", antwoord
de de assistent. En hoeveel verdiende u bij uw
vorige werkgever?"
„Bij hem heb ik 1920 gulden per maand ver
diend, zei de assistent. Ik heb er zes jaar ge
werkt, toen kon ik drie maanden geleden
bij mijn nieuwe werkgever een aardige promotie
maken. Maar dat is dus slecht afgelopen."
„U komt in aanmerking voor een WW-uitkerng,"
bevestigde de ambtenaar. Maar voor het bere
kenen van uw uitkering zal de bedrijfsvereni
ging waarschijnlijk niet het salaris, dat u de
laatste drie maanden verdiende, als grondslag
nemen, maar het salaris dat u het afgelopen jaar
hebt verdiend."
De assistent-accountant reageerde heel ver
baasd. Hij mocht dan van fiscale trucjes niet
alles weten, hij wist wèl dat een werkloze in het
algemeen een uitkering krijgt van tachtig pro
cent van wat hij gemiddeld per dag heeft ver
diend in de laatste dertien weken vóór de werk
loosheid.
Toch rekende hij buiten de waard.
Er kunnen redenen zijn om de termijn van
dertien weken te verlengen, bijvoorbeeld omdat
de uitkomst tot een onredelijk hoog of laag
dagloon leidt. Om tot een meer zuivere schat
ting van het inkomen te komen kan daarom een
periode van 52 weken worden gekozen. De be
doeling van de wetgever was dat iemand een
uitkering krijgt, die is afgestemd op het loon dat
hij onder normale omstandigheden zou kunnen
verdienen in het beroep dat hij gewoonlijk uit-
door Huub Elzerman
oefent. Zo wordt voorkomen dat een seizoen- of
tariefarbeider met een zeer lage uitkering naar
huis wordt gestuurd en dat iemand die vlak
voordat hij werkloos werd extra verdiensten
had een riante uitkering kan opstrijken.
De bedrijfsvereniging stelde het dagloon vast
op 100,89 en van dat bedrag zou de assistent
accountant tachtig procent krijgen. „Indien uit
sluitend uitgegaan zou worden van het vastloon
zoals u dat bij uw laatste werkgever verdiende
(2362 gulden per maand) dart bedraagt het ge
middelde dagloon 117 gulden, rekende de be
drijfsvereniging voor. De bedrijfsvereniging
voelde daar duidelijk niets voor Met een verwij
zing naar de wet"Indien de uitkomst van de
berekening kennelijk geen Juiste maatstaf voor
dë vaststelling van het dagloon biedt, wordt
uitgegaan van het loon dat de werknemer in de
periode van 52 kalender- of loonweken heeft
genotenwerd het dagloon vastgesteld op
100 gulden en 89 cent.
Voor de assistent-accountant was dat onaan
vaardbaar. Hij ging in beroep. „Mijn uitkering
wordt berekend naar een te laag dagloon klaag
de hij. De wet schrijft voor dat bij de vaststel
ling van het dagloon moet worden gelet op het
loon dat de werknemer ln zijn beroep pleegt te
verdienen. Welnu, ik pleeg 2300 gulden en geen
1900 gulden te verdienen". Toen de Raad van
Beroep zijn redenering niet wenste te volgen en
hem in het ongelijk stelde zocht de assisten-
accountant het onvervaard weer hoger op Zo
kwam de zaak terecht bij de Centrale Raad van
Beroep.
„Het is onjuist om mijn uitkering mede te
baseren op het loon dat ik bij mijn voorlaatste
werkgever verdiende, want dat loon was ex
treem laag. Bij mijn laatste werkgever verdien
de ik een normaal loon, passend bij mijn krach
ten en bekwaamheden." hield hij de centrale
raad voor. Dit wijze rechtscollege ging nog eens
bij die laatste werkgever te rade. Waarom was
de assistent-accountant ook al weer ontslagen?
„Dat ik hem ontslag heb aangezegd houdt ver
band met het feit, dat ik gezien mijn werkzaam
heden zelfstandig werk van mijn medewerkers
nodig heb en daaraan voldeed hij niet in vol
doende mate," liet de werkgever weten. De
assistent-accountant trok zich terug op de vol
gende stelling. Hij greep naar de model-CAO
voor de accountantskantoren. „Met zes dienst
jaren heb ik op grond van de CAO recht op een
indeling in salarisklasse vier of vijf en dat is in
overeenstemming met mijn laatstgenoten sala
ris." zei hij.
„Die redenering gaat mank. antwoordde de cen
trale raad, want al zou de model-CAO als richt
lijn kunnen dienen bij de beoordeling van de
vraag wat een assisten-accountant gewoonlijk
pleegt te verdienen, dan nog kan dat niet tot de
conclusie lelden dat uw werkzaamheden van die
aard waren dat een indeling in salarisklasse vier
of vijf was aangewezen. Immers, uw laatste
baan was kennelijk niet in overeenstemming
met uw capaciteiten. Om die reden kan het
laatst verdiende loon niet worden aangemerkt
als het loon dat u ln uw beroep pleegt te
verdienen."
Zo verloor de assistent-accountant ook in hoog
ste instantie zijn gevecht om een hoger dagloon
Een pijnlijke nederlaag eigenlijk, want het le
verde hem niet alleen het verlies van zeventien
gulden per dag op. Het zure besef dat het sociale
verzekeringsstelsel al even ingewikkeld is als de
belastingwetgeving kwam daar nog bij
s
s
s
s
s
N
waarop hij in het NSB-ledenregister
is terechtgekomen slachtoffer ge
worden van een boosaardige grap of
een betreurenswaardig misverstand?
De donderdag tegenover het CDA
afgelegde verklaring van mr Luns dat
zijn naam via de fascistische organi
satie Zwart Front (door zijn broer) in
het NSB-ledenregister moet zijn be
land. uiterst aanvechtbaar klinkt.
Waarom? Het in 1934 door Arnold
Meijer opgerichte Zwart Front werd
geïnspireerd door Mussolini en het
Italiaanse fascisme, terwijl de NSB
van Anton Mussert zich in de Jaren
dertig in toenemende mate richtte op
Hitier en het Duitse nationaal-socia-
lisme. De beide organisaties gingen ln
het van fascistische groepjes weme
lende Nederland van die tijd met el
kaar om als kat en hond. En toen
Meijer in 1937 besloot aan de Kamer
verkiezingen deel te nemen, waren
NSB en Zwart Front ook nog concur
renten in de verkiezingsstrijd gewor
den. De veronderstelling dat er geen
uitwisseling van ledenlijsten kan zijn
geweest, ligt daarom voor de hand.
Dit wordt bevestigd door een Rijksar
chivaris. die zo'n uitwisseling uitge
sloten acht. Deze archivaris, die goed
thuis is in het nog bestaande archief
van Zwart Front heeft bovendien de
naam van Luns niet op de inventaris
lijst kunnen vinden.
Heeft Luns dan misschien een andere
organisatie bedoeld, die leden zon
der dat betrokkenen dat wisten
opgaf aan de NSB? De broer van
Luns zou hierover opheldering kun
nen verschaffen, maar de NAVO-se-
cretaris-generaal zei tegenover het
Algemeen Dagblad, dat zijn NSB-lid-
maatschap bekendmaakte, dat die in
Duitsland woont en dat hij dat zelf
wel kon natrekken.
R.K.-geloof
Wat niet behoeft te worden nagetrok
ken is dat de rooms-katholiek ex-"
KVP'er Luns autoritaire trekken, die
„het rijke roomse leven" ln de jaren*
dertig vervulde, niet kunnen worden
ontzegd. Overigens distantieerden de
bisschoppen zich ln het voorjaar van
1934, m hun jaarlijkse vastenbrief,
van ieder streven naar de totalitaire
staat. En wel zodanig dat de vasten
brief als een verbod tot lidmaatschap
van de NSB werd opgevat, aldus de«
auteur Wim Zaal in zijn boek „De
Herstellers", waarin de lotgevallen
van de Nederlandse fascisten worden
beschreven. Ook de vrome rooms-
katholiek Luns moet dit als student
zijn opgevallen. Bovendien verboden
de bisschoppen het lidmaatschap
van een fascistische beweging aan
bestuursleden van rooms-katholleke
organisaties (Luns bekleedde zo een
bestuursfunctie niet).
De „rechtse rakker" Luns heeft in een
interview met Vrij Nederland van 22
juli 1978 zijn houding tegenover het
nationaal-soclalisme als volgt geken
schetst: „Ik heb ln de Jaren ervoor
fVoor de Tweede Wereldoorlog) ln
Berlijn gezeten Ik heb het nazi-feno
meen van dichtbij gezien. De agressi
viteit van Hitler was heel duidelijk. In
Berlijn werd mij toen gezegd, door
mensen die later aan varkenshaken
zijn opgehangen, die bepaald geen
vrienden van het regime waren. In uw
land hanteert men de verkeerde met
hode. Men moet geen demonstraties
houden waar duizenden vrouwen
door Amsterdam lopen met om de
honderd meter een plakaat waarop
staat: Vrede. Men moet een pantser
brigade oprichten dat is de taal die
men in dit land begrijpt
UTRECHT (ANP) De Nederlandse
politiebond vindt dat de situatie
rondom de arrestatieteams de toets
der kritiek kan doorstaan nu in het
overleg tussen de bonden en de mi
nister van Justitie eind februari als
nog overeenstemming is bereikt over
de taak en de organisatie van deze
teams.
