arter ziet
fronding
lamp David
Groeiend verzet tegen
geheime executies Iran
Wales wil helemaal
gjeen zelfstandigheid
wentelt eigen
iroblemen op Spanje af
Oproep tot overleg
grensstrijd Jemen
Politie Portugal bezet
'Nederlandse' coöperatie
Rhodesië valt ZAPU-kampen in Angola aan
Akkoord tussen
Zuid-Afrika en
Mozambique
Aanhouding zonder
bevel justitie in
China verboden
^aking computers
^;akt bestuurstop
li 'oot-Brittannië
NSDAG 27 FEBRUARI 1979
BUfTENLAND
TROUW/KWARTET
JS RUZALEM (Reuter, AP, UPI) President Carter is er van
f i ituigd dat na nog een ronde praten de onderhandelingen
pro jr een vredesverdrag tussen Israël en Egypte kunnen
rden afgerond. Als dit niet het geval was, zou Carter geen
„jj uwe ontmoeting hebben belegd.
10
t c|zei gisteravond een woordvoerder
,n het Witte Huis. Over de resulta-
van de besprekingen van de vori-
ujjsieek wilde de woordvoerder niet
/a rijden. Waarnemers in Washing-
de menen dat er enige vooruitgang is
op oekt en dat zowel Israël als Egyp-
iev ich soepel hebben opgesteld. De
ip :iële uitnodiging voor een nieuwe
conferentie tussen Begin en Kha-
Töie waarschijnlijk vrijdag zal be
nen. zullen volgens de woordvoer-
de deur uitgaan, nadat de
sringen van Israël en Egypte door
onderhandelaars op de hoogte
gesteld van de vorderingen. Dat
t za gisteravond en vandaag ge-
n I ren.
de
teaèsraël is in oppositiekringen onrust
h< [taan over het feit dat voor een
gei tend gesprek wèl premier Begin
Üjl enodigd, maar niet de Egyptische
e b ;ident Sadat. In zijn plaats gaat
begier Khalil, die ook de vorige
al aan het hoofd van de delega-
vatfstond. De Israëliërs vinden dat
_ier Begin met een gelijkwaardi-
bi partner moet kunnen praten. Er
:ht jen gisteren al stemmen op om
I in niet naar Camp David te laten
het rekken. Vandaag beslist het Is-
vi isch kabinet over voortzetting
*Je het overleg, nadat onderhande-
stu en minister van buitenlandse za-
afl Mosje Dajan verslag heeft uitge-
ro cht.
'elf in zelf reageerde gisteren laco-
'lei op het bericht dat Sadat niet is
vatenodigd naar Camp David te ver-
ina ken. „Het gaat om ernstige zaken
vo<£en twee naties, en niet tussen
ionen", aldus Begin. Tegenover
lerlandse journalisten zei hij niet
urgestcld te zijn en hij herinnerde
jan dat in Egypte „Sadat de mees-
er (besluiten zelf neemt", terwijl in
land de regering en het parle-
It op democratische wijze beslui-
^Tzouden nemen. Hiermee zou Be
gin de mogelijkheid open willen hou
den dat het kabinet vandaag beslist
dat hij maar beter niet naar Washing
ton kan gaan. De kans op een derge
lijke beslissing werd echter zeer ge
ring geacht.
Egypte heeft inmiddels positief gere
ageerd op de uitnodiging van presi
dent Carter, die officieel nog niet ver
zonden is. De formele bevestiging zal
pas komen als premier Khalil verslag
aan president Sadat heeft uitge
bracht. De premier maakte na zijn
vertrek uit de Verenigde Staten een
tussenlanding in Londen en wordt
vandaag in Egypte verwacht.
Hoofdbrekens
Diplomaten hebben zich sinds zon
dag het hoofd gebroken over de vraag
waarom Sadat niet persoonlijk aan
het gesprek zal deelnemen. Drie sug
gesties voeren de boventoon:
Dayan had de afgelopen week in
Camp David slechts beperkte be
voegdheid en zou daarom vervangen
moeten worden door iemand die ter
plekke beslissingen kan nemen.
De positie van Egypte is de afgelo
pen week in de onderhandeling nau
welijks veranderd. Begin zou nu moe
ten zorgen voor meer soepelheid van
Israëlische zijde.
De persoonlijke deelname van Sa
dat in Camp David zou gereserveerd
zijn als eer. laatste toevlucht, voor
het geval dat het overleg vastloopt.
In Egypte is bekendgemaakt dat
Khalil volledige bevoegdheid tot on
derhandelen heeft. Daarom zou de
aanwezigheid van Sadat in Camp Da
vid niet noodzakelijk zijn.
SANA, ADEN (Reuter, UPI, AP) Koeweit en de Verenigde
Arabische Emiraten hebben een oproep aan de beide Jemens
gedaan de strijd aan de grens te staken. De gevechten aan de
grens tussen Noord- en Zuid-Jemen duren onverminderd
voort, ondanks de bereidheid van beide landen om bemidde
ling van de Arabische Liga te aanvaarden.
Noord- en Zuid-Jemen beschuldigen
elkaar van het starten van de vijan
delijkheden. Zuid-Jemen verklaarde
dat Noord-Jemen en zijn bondgenoot
Saoedi-Arabië al geruime tijd troe
pen bij de grens in paraatheid brach
ten. Volgens het ministerie van bui
tenlandse zaken in Noord-Jemen
drongen Zuldjemense troepen het
grensgebied in het zuiden binnen,
waarbij ze gebruik maakten van mo
derne wapens zoals mortieren, raket
ten. oorlogsvliegtuigen en tanks. Op
verschillende plaatsen vielen daarbij
slachtoffers onder de burgerbevol
king. Volgens een Iraaks persbureau
maakte de staatsradio in Zuid-Jemen
bekend dat na zware gevechten in het
noorden de grensstad Harlb is inge
nomen. De radio maakte melding van
het overlopen van Noordjemense
troepen tijdens de gevechten rond
Harib.
President Carter ontving de Israëlische minister van buitenlandse zaken Mosje Dajan en de
Egyptische premier Mustafa Khalil, voordat beiden naar huis vlogen na de vredesbesprekin- Westerse deskundigen schrijven de
gen in Camp David. Khalil mag van Carter terugkomen, Dajan is gevraagd zijn chef te
sturen voor de voortzetting van het vredesoverleg.
SALISBURY (Reuter, AP. UPI)
Rhodesië heeft voor het eerst kam-
landse zaken Van der Bijl verklaarde
dat de landen die de guerrillastrijders
pen van het patriottisch front in An- helpen de gevolgen daarvan maar
gola gebombardeerd. De Angolese moeten aanvaarden. Het is niet be-
ambassade en woordvoerders van de
ZAPU. Nkomo's vleugel van het pa
triottisch front in Loesaka wisten
echter niets af van de bombarde
menten.
Volgens een militaire woordvoerder
in Salisbury keerden alle vliegtuigen
na de aanval om acht uur gistermor
gen veilig terug. De aanval was ge
kend hoe de verouderde Rhodesische
vliegtuigen van Britse makelij de mo
derne Russische Migs. die in Angola
in gebruik zijn, hebben kunnen ont
wijken.
Engeland heeft gisteren de luchtaan
vallen van het bewind van Ian Smith
op kampen van guerrillastrijders ver
oordeeld. In Engeland maakt men
gen uit Cuba gaat vragen. Londen en
Washington waren ervan overtuigd
dat Angola de Cubaanse troepen zou
verminderen, als de situatie langs de
grenzen stabiel zou worden. Door de
Rhodesische luchtaanvallen is de
kans op een internationale oorlog
groter geworden, aldus de Britse ver
klaring. i
JOHANNESBURG (AFP) De
spoorwegen van Zuid-Afrika en Mo
zambique hebben gisteren een ak
koord over samenwerking getekend.
De overeenkomst wijst er op dat de
twee landen, die ideologisch enorm
van elkaar verschillen, elkaar op
praktische wijze naderen. Het ak
koord lijkt op de overeenkomst die
voor 1975 bestond tussen de Portuge
se kolonie Mozambique en Zuid-Afri
ka.
vijandelijkheden toe aan de crisis In
Iran. Door een veranderend machts
evenwicht in het gebied zouden de
spanningen tussen het pro-Westerse
Noord-Jemen en het socialistische
Zuid-Jemen zijn opgelopen De secre
taris-generaal van de Arabische Liga
heeft beide partijen opgeroepen het
vuren te staken en de geschillen door
onderhandeling op te lossen. Arabi
sche bronnen waren echter niet opti
mistisch over het slagen van eventue-
le onderhandelingen.
PEKING (DPA) In de Volksrepu
bliek China worden aanhoudingen
zonder gerechtelijk bevel verboden
en mogen woningen niet meer zonder
huiszoekingsbevel van de justitie on
derzocht worden. In het Volksdag
blad van Peking verscheen zondag
een decreet van het Chinese volk
scongres. dat dit besloten had. Een
commissie gaat nu in China onder
zoeken hoe de rechtspleging in dit
land hervormd kan worden De voor
zitter van de commissie is de in eer
herstelde ex-burgemeester van Pe
king, Peng Zhen (Peng Tsjen).
Volgens het Volksdagblad mogen
boeren die bomen planten In de om
geving van hun woning zich voortaan
als eigenaar daarvan beschouwen.
Verder krijgt China een nationale
boomplantdag. de „dag van de
boom", die de bevolking er toe moet
brengen-meer bomen te planten.
richt op een kamp van de ZIPRA, het zich. evenals in de Verenigde Staten,
leger van Joshua Nkomo aan de oost
grens van Angola, op ongeveer 1000
kilometer afstand van Rhodesië.
De Rhodesische minister van buiten-
grote zorgen over de bombardemen
ten in Angola, omdat dit met zich
mee kan brengen dat Angola om
meer steun van troepen en vliegtui-
ter
lis IDEN (Reuter, AP) Ongeveer
al ambtenaren op sleutelposities in
ot-Brittannië zijn gisteren een
;ijn ing begonnen, die de computer-
vejkales van de regering treft. De
eit< b grootste bonden van overhelds-
be oneel eisen voor hun leden sala-
ald erhoging tot 30 procent.
de iis de bedoeling dat met de sta-
vitale delen van het bestuur lam
üi*fgd worden. Het Britse publiek zal
de staking weinig merken. Vooral
linisteries en andere organen van
uur zullen door de staking wor-
getroffen.
te beginnen werd de computer in
ap Engelse Southend uitgeschakeld,
vil tol- en BTW-tarieven berekent,
ner het rekenbrein van het minlste-
3reitran landbouw, dat onder andere
n i ruikt wordt voor de betaling van
jenlibouw, dat onder andere gebruikt
voor de betaling van subsidies
vati boeren, is uitgeschakeld. Binnen-
is d zullen ook de computers van de
L b sime dienst en de ministeries van
lat enlandse zaken, defensie en han-
jst niet meer werken,
ku ertussen is de staking van vuil-
an lannen. concierges, chauffeurs en
»en enauto's en teclinisch personeel
ziekenhuizen haar zesde week
heÉgaan. De bond van werkers in
d heidsdienst heeft haar leden af-
tden in te gaan op een aanbod
r een loonsverhoging van rond elf
cent. Dit is nogal verrassend, om-
de bond zelf heeft meegewerkt
de totstandkoming van dit com-
ïnis.
dooi' Bert van Panhuis
TEHERAN (Reuter, UPI, AFP, DPA) Een revolutioanir
vuurpeleton heeft in Iran opnieuw een voormalig lid van de
geheime politie SAVAK geëxecuteerd. Drie Britse en een
Amerikaanse oliewerker zijn gisteren de woestijn ingevlucht,
nadat de Revolutionaire radio in Teheran had aangekondigd
dat vier Amerikanen waren gearresteerd toen zij wilden
vluchten".
De executie van de SAVAK-agent
was de tiende sinds de islamitische
revolutie in Iran. Het Revolutionaire
Hof heeft eerder al acht generaals ter
dood veroordeeld. Een man is ter
dood veroordeeld wegens het aanste
ken van de brand in een grote blo-
scoop in Teheran in augustus, waar
bij honderden doden vielen. In Iran is
gisteren veel verzet gerezen tegen de
geheimzinnige processen en execu
ties. Kranten en guerrillagroeperin
gen eisten dat de processen in de
toekomst openbaar zijn. De guerrilla-
groeperingen voegden daar aan toe
dat de berechting van de leden van
het omvergeworpen regime voor een
volkstribunaal moet plaatsvinden.
De Internationale Commissie van
Juristen (ICJ) heeft er gisteren bij de
regering in Iran op aan gedrongen
geen doodvonnissen meer te voltrek
ken, zolang verzoeken om clementie
nog niet zijn afgehandeld. De ICJ, die
in Zwitserland zetelt, dringt er bij
premier Bazargan op aan alle ver
dachten in het openbaar te berechten
met volledige kans op verdediging
„ongeacht hun misdaden". Zoals eer
der gemeld was Bazargan niet op de
hoogte van de executies.
Berechting sjah
De revolutionaire regering van Iran
heeft in een stadion in Teheran voor
bereidingen getroffen voor de open
bare berechting van de gevluchte
sjah. De jury zal bestaan uit geestelij
ken, rechters, professoren, studenten,
arbeiders, zakenmensen en schrij
vers, aldus een Iraanse krant, die het
komende proces „uniek" noemde. In
het stadion, dat plaats biedt aan
12.000 toeschouwers, is een podium
gebouwd, waarop het proces zich zal
voltrekken. Alleen de gedaagde ont
breekt nog. De sjah verblijft in de
Marokkaanse stad Rabat, waar hij
gewapende bescherming geniet. Ma
rokko is niet van plan de sjah uit te
leveren. In Marokko werden gisteren
berichten tegengesproken, dat ook de
vroegere premier Bakhtiar in dat
land zou verblijven. Volgens berich
ten uit Iran zou Bakhtiar. die boven
aan de lijst van gezochte personen in
Iran staat, naar het buitenland zijn
gevlucht.
Onder de weinige buitenlanders,
die zich nog in Iran bevinden, is on
rust ontstaan naar aanleiding van
een radiobericht, waarin melding
werd gemaakt van de arrestatie van
vier Amerikanen. Eerder waren al
vier Britten gearresteerd, op verden
king van "misbruik van nationale gel
den". Twee van hen zijn gisteren vrij
gelaten en op het vliegtuig naar Lon
den gezet. Na de berichten van de
arrestaties van buitenlanders zijn
drie Britten en een Amerikaan, die
werkzaam waren in de olie-industrie,
verdwenen. Zij zouden de woestijn in
het zuidwesten van Iran in zijn gé-
vlucht.
Lijfstraffen
Ayatollah Khomeini zal donderdag
zijn hoofdkwartier in Teheran voor
het eerst sinds zijn terugkomst in
Iran tijdelijk verlaten voor een be
zoek aan de heilige stad Qom, waar
hij door honderdduizenden aanhan
gers triomfantelijk zal worden inge
haald. De stad is de bron van de
islamitische revolutie.
De traditionele lijfstraffen volgens
de islamitische wetten zijn inmiddels
hersteld, aldus meldingen van Iraan
se kranten. In de stad Zanjan liep
zondag een grote menigte te hoop om
de geseling van een dief bij te wonen.
De man kreeg 25 zweepslagen wegens
inbraak in het huis van een weduwe.
In de oostelijke stad Kerman kregen
twee Jongens dertig zweepslagen we
gens het gebruiken van alcohol. De
«Je lleider van de Labourpartlj In Wales, Emrys Jones, heeft het afgelopen weekeinde zijn
achterban bijna gesmeekt om donderdag, de dag van het referendum, vóór zelfbestuur te
stemmen. Het is waarschijnlijk tevergeefs want alles wijst erop dat de Welshmen nauwelijks
behoefte hebben aan een eigen „parlement", naast hun zesendertig man sterke vertegenwoor
diging, in het Britse Lagerhuis. Het referendum in Wales kan. dit in tegenstelling tot dat in
Schotland op dezelfde dag, de gemoederen niet in beweging brengen. De uitslag lijkt bij
voorbaat vast te staan: nee.
De Tegering en het parlement hebben
zekier de afgelopen twee Jaar de roep
om een eigen vertegenwoordiging
voor Wales niet serieus genomen. Pre
mier Jim Callaghan was enkele we
ken geleden persoonlijk naar dit wes-
teWjke deel van Groot-Brittannië ge-
koon en om de campagne voor een
arasemblee in Cardiff te openen. Dat
was wel het minste wat hij kon doen.
Niet alleen ligt zijn eigen kiesdistrict
in het zuiden van de hoofdstad van
V^ales, het land van de groene val
leien is ook een van de meest solide
bolwerken van de Labourpartij.
Maar meer kon er niet af. Waar Cal-
Uighan eerder in Schotland had uitge
roepen dat hij erop vertrouwde dat de
Schotten voor zelfbestuur zouden
sJtemmen. daar sprak hij in Cardiff
Slechts de hoop uit dat dit zou gebeu-
n»n. En het moet voor de Labourpar-
bij in Wales ook wel moeilijk te verte
ren zijn dat bijna de helft van haar
parlementsleden tegen de „devolutie-
plannen" is en alles in het werk heeft
i:esteld om te voorkomen dat er ooit
en referendum in Wales zou worden
p.ehouden over deze zaak.
Dat is een heel verschil met de perio
de '66-'67, toen twee opmerkelijke
bestraffing werd gadegeslagen door verkiezingsresultaten voor de Welshe
vijfduizend mensen.
Nationalistische Partij Plaid Cvmru
de regering van Harold Wilson de
stulpen op het lijf Joegen. Naar aan
leiding van dit succes ging Londen
serieus op het vraagstuk van de de
centralisatie van bestuur studeren.
Maar de zaak heeft zich wat Wales
betreft niet doorgezet. Plaid Cymru
heeft slechts drie van de zesendertig
parlementszetels voor Wales en lijkt
eerder aanhang te verliezen dan erbij
te krijgen. Wat de partij nog enig
gewicht heeft gegeven, is het feit dat
ze mee kan beslissen over het lot van
de minderheidsregering. En daar zal
na dit referendum nauwelijks meer
eer aan te behalen zijn, want voor
beide groepen nationalisten, die van
Wales en van Schotland, is de voltooi
ing van de devolutieprocedure de eni
ge reden om niet mee te werken aan
Callaghan's val.
Veel meer dan In het hoge noorden is
het Welshe nationalisme een kwestie
van cultuur. De achtergrond van
Plaid Cymru is er een van de roman
tiek van de echte Eisteddfod, de
zangfeesten waar de Bard weemoedi
ge liederen ten gehore brengt over het
roerigste verleden van de valleien. En
van de eigen taal, die met uitsterven
wordt bedreigd.
Daar hebben de Engelse bestuurders
hard aan meegewerkt. Nog geen hon
derd Jaar geleden kregen de kinderen
van hun onderwijzers met de lat over
hun vingers als ze woorden uit „dat
dialect" gebruikten. De nationalisten
willen de taal handhaven volgens
hun tegenstanders zelfs weer Invoe
ren als hoofdtaal en schuwen daar
bij grove middelen niet. De afgelopen
jaren is er nogal eens een radiozender
opgeblazen om kracht bij te zetten
aan de els dat er een vierde. Welsh-
talige zender komt.
Dieper zit het Welshe nationalisme
niet. Het overgrote deel van de bevol
king is van mening dat een grotere
onafhankelijkheid van Westminster
alleen maar nadelige gevolgen zal
hebben voor de economie in het wes
ten. In dat opzicht zitten de twee
belangrijkste partijen, Labour en de
Conservatieven, op één lijn. Anti-de-
volutionisten in belde kampen heb
ben er dan ook voor gezorgd dat de
Wales Act zo is uitgekleed dat de
kiezers er donderdag geen enkel ver
trouwen in hebben. Cardiff zou zijn
eigen zegje mogen doen over zaken
als gezondheidszorg, huisvesting en
onderwijs. Maar zelf wetten maken is
er niet bij. de minister voor Welshe
zaken blijft de baas en Londen houdt
de portemonnaie. Als het zo moet,
hoeft het voor de meerderheid van de
mensen in Wales niet.
r Jan Keulen
ia DRID Spanje moet de laatste stukjes kolonie in het noorden van Marokko ontruimen,
it Marokko. En het land kreeg vorige week bijval van de Unie van Afrikaanse Parlementa-
v! s. Deze organisatie van parlementsleden uit twintig Afrikaanse landen drong er bij haar
hingen op aan „de rechten van Marokko op Ceuta, Melilla en de Chafarijnse eilanden" te
iet ersteunen.
roep om deze laatste splinters
nje in Marokko op te doeken
kt de laatste weken in alle politie-
cringen m Marokko. Het afgelo-
weekeinde mengden ook de Ma-
?rs taanse communisten zich in het
oni f met de uitspraak dat „de natio-
Jn bevrijding niet is voltooid, zo-
loo [deze drie gebieden niet vrij zijn".
[rol
Jkko onderstreept zijn aanspra-
•wfl op sPectaculaire wijze Twee
»n 'nse vissersschepen zijn dit
leinde in de haven van Melilla
f", de Marokkaanse marine geën-
en gedwongen koers te zetten
het Marokkaanse Al Hoceimas
j*: Marokkaanse sloepen bevonden
VJ bij die piraterij onmiskenbaar in
fateren van Melilla. De Spaanse
rtng toonde zich „verrast" en pro-
ferde bij de regering van Rabat.
h#5 lncident staat niet °P zichzelf in
)mber werd de Spaanse vissers-
Cruz del Mar overvallen voor de
van West-Sahara. Aanvankelijk
a® 1 aangenomen dat Polisario de
opvarenden in koelen bloede
gedood. (Polisario strijdt met
olT van Algerije tegen Marokko, dat
een deel van de vroegere Spaanse
Sahara heeft gekregen) Maar nu twij
felt niemand er meer aan dat de actie
het werk is geweest van de Marok
kaanse geheime dienst. En nog maar
enkele weken geleden nam Marokko
achttien Spaanse vissersschepen in
beslag. De meer dan tweehonderd
vissers werden enkele dagen vastge
houden.
Na dit incident spraken Spanje en
Marokko af in april te gaan onder
handelen over visrechten voor de
Spanjaarden in de wateren voor de
kust van Marokko. De Spaanse mi
nister van transport verzekerde zijn
landgenoten dat zij in afwachting
daarvan konden vissen waar ze wil
den; Marokko zou voorlopig niets on
dernemen De toezegging van de mi
nister bleek nergens op te berusten.
De Marokkaanse acties tegen Spanje
en de Spaanse gebieden in Marokko
lijken een noodsprong van koning
Hassan te zijn. Door de successen van
Polisario in de strijd tegen Marokko,
de niet langer pro-Marokkaanse hou
ding van Frankrijk, de toenemende
bereidheid van Mauretanië om zaken
te doen met Polisario en. niet in de
laatste plaats, de steeds heftiger kri
tiek in eigen land komt het regime
van koning Hassan meer en meer in
een Isolement.
De Marokkaanse vorst heeft onlangs
nog zo'n noodsprong gemaakt. Na
afloop van een bezoek van Hassan
aan Parijs werd in Rabat meegedeeld
dat de koning en de nieuwe Algerijn
se president Chadly elkaar binnen
kort zouden ontmoeten. Het Franse
ministerie van buitenlandse zaken
bevestigde dat het „al het mogelijke"
zou doen om een directe dialoog tus
sen Algerije en Marokko op gang te
brengen. Maar Algerije ontkende
prompt dat er zo'n top op komst is.
Het zou ook zeer merkwaardig zijn.
Algerije heeft steeds gezegd dat niet
de Algerijnen, maar de bewoners van
de vroegere Spaanse Sahara verant
woordelijk zijn voor de strijd tegen
Marokko en Mauretanië Algerije,
met andere woorden, had niets te
onderhandelen.
door Jan Halkes
LISSABON De aanhoudende teruggave van landerijen aan
vroegere grootgrondbezitters in Portugal heeft geleid tot een
protest van het Nederlands Portugal-comité bij de Portugese
regering. Dit comité heeft bijna een halve ton ingezameld voor
de landbouwcoöperatie Muralha d'A?o in de buurt van het
Zuidportugese Beja. Van Muralha d'Aco is vorige week 500
hectare land teruggegeven aan een van de vroegere eigenaren,
dr. Madeira Drago.
Touwtrekken
De Marokkaanse en Franse verkla- broodnodige economische en sociale'
ringen lijken dan ook meer bedoeld
om de nieuwe machthebbers in Al
giers op de proef te stellen Allerlei
politieke stromingen zijn in Algerije
nog aan het touwtrekken over de
samenstelling van de nieuwe regering
en de leiding van de eenheidspartij
FLN Parijs en Rabat mikken kenne
lijk op de stroming die tot een verge
lijk met Marokko wil komen.
Hassan II heeft een oplossing voor
het Sahara-conflict nodig om zijn re-1
gime te redden. „Dat de Sahara Ma
rokkaans is en hoort te zijn. mag op
zichzelf nog geen rechtvaardiging
zijn voor het almaar uitstellen van de
verbeteringen", oordeelt de meerege-
rende nationalistische Istlqlal-partij.
Zelfs de enorme leningen onlangs
ruim een half miljard gulden van
Aboe Dhabi en er staat nog een za
kenreis van koning Hassan naar Sa
oedi-Arabië op het programma zijn
niet meer dan lapmiddelen voor een
crisis die steeds ernstiger wordt Mis
schien slaagt Hassan erin. net als
tijdens de „groene mars" voor de Ma
rokkaanse rechten op de Spaanse Sa
hara, de eenheid onder de politieke
partijen te herstellen door met veel
ophef Ceuta, Melilla en de Chafarijn
se eilanden op te eisen.
Tegelijkertijd haalde de politie ten
behoeve van een andere grootgrond-
bezitster. de Brazilaanse Nicole
Preaut, een groot aantal landbouw
machines weg waaronder vier tracto
ren. De politie verschafte zich met
geweld toegang tot de schuren zonder
zich eerst bij het bestuur van de
coöperatie to vervoegen. ZIJ houdt de
bedrijfsgebouwen bezet en eist 28
koeien op. die vóór de bezetting aan
de Braziliaanse toebehoorden. Die
zijn echter al enige tijd dood. Ook
zijn zes geiten in beslag genomen die
door de coöperatie zeil waren aange
kocht.
Een van de medewerkers van de
grootgrondbezitters schreef op een
muur van de coöperatie: „De commu
nistenjacht wordt geopend". Over de
teruggave van het land en de machi
nes Is geen overleg met de landarbei
ders geweest, in strijd met wat door
de wet wordt voorgeschreven.
Volgens Hermine Lataster van het
Nederlands Portugal-comité zal de
teruggave werkloosheid veroorzaken
onder de meer dan 150 leden van de
landbouwcoöperatie, zeker aangezien
Juist de beste gronden zijn teruggege
ven. Al het bevloeide gebied is de
coöperatieve landarbeiders afge
nomen.
Nieuwe wet
De coöperatie Muralha d'Ago werd
eind 1975 gevormd. De landarbeiders
namen het land over op grond van de
toen reeds geldende wet op de land
hervorming van de revolutionaire re-
gerlng-Con?alves Later werd op initi
atief van de socialistische partij een
nieuwe wet op de landhervorming
aangenomen. Deze wet vergrootte
het deel dat de te onteigenen groot
grondbezitters in eigen beheer kon
den houden, aanzienlijk. Later pro
testeerden de socialisten tegen de
manier waarop de conservatieve re
geringen de wet begonnen uit te
voeren.
In totaal zijn nu ai een dertigtal
coöperaties door de teruggave over
de kop gegaan De communistische
partij, die de landarbeiders steunt,
noemt de teruggaven Illegaal, onder
meer omdat er geen vooroverleg met
de coöperaties wordt gepleegd.
