ice-premier Iran il sjah ontvoeren oemenië wil lost-West buffer irote dag voor Italiaanse „Cassandra" Ui w Conflict China-Vietnam Obstakels verdrag als één geheel behandelen Parijs bemiddelt in conflict om Sahara rn zou gevraagd zijn asiel te weigeren jpritse diplomaten >a<aan ook staken Israël, Egypte en Verenigde Staten: Charles jaagt werkgevers in de gordijnen Bomaanslagen in Nicaragua oeilijke formatie-opdracht voor Republikein Ugo la Malfa vem v.*r.t- DAG 23 FEBRUARI 1979 BUtTENLAND TROUW/KWARTET 7 *8 ïer ERAN (Reuter, UPI, DPA, AFP) Het nieuwe bewind in Iran jaagt op de verdreven sjah q zelfs bereid om hem te ontvoeren om hem te kunnen berechten. gei JP*premier Ibrahim Yazdi van Iran Zwitserse president Ritschard. Daar- teren dat de sjah zal worden in zou de minister Zwitserland vragen de sjah geen asiel te verlenen. De echtheid van de brief, die via een Iraanse onderwijzer In Genève ls ont vangen, wordt nog onderzocht. De Zwitserse pers maakt wel melding O--- w. ..ww.. van een verzoek van Mobasheri om agd in Zwitserland. Hij heeft in de uiUevering door Zwitserland van "'ngeving van Bankt Moritz een de tweelingzuster van de sjah, prinses Ashraf, zijn vroegere schoonzoon en ex-ambassadeur in de V8, Zahedl, en een hoge functionaris van de nu ont bonden Iraanse geheime dienst, de Savak. Zij zijn momenteel in het land. De chef interne veiligheid van de staf van Irans geestelijke leider ayatollah Khomeini, kolonel Tavakoli, is giste- M Ktere olc >erd uit elk land dat hem asiel nerlenen. De verdreven vorst is 1 ïnteel ln Marokko. De Zwitserse 111 ssade in Iran heeft onmiddellijk w geerd met de uitspraak dat de raJln ieder geval geen asiel heeft gd in Zwitserland. Hij heeft ln geving van Bankt Moritz een [g®woordvoerder van de Zwitserse jjlng heeft in Bern meegedeeld laar nog geen officieel verzoek n is om de sjah en zijn gezin de z ng te weigeren. Er bestaat ech- (el een brief van de nieuwe Iraan- inister van justitie Assadollah sheri, gericht aan de voormalige g Sk 1 t di y is, rdi het (CARA, BOEKAREST, LONDEN (APF, Reuter, UPI) De meense president Nicolae Ceausescoe vindt dat een gede- tariseerde bufferzone tussen het Warschau-pact en de O „van groot belang" zou zijn en een eventueel gewapend Elict tussen beide blokken zou kunnen voorkomen. Dit i vjt de president verklaard in een gisteren verschenen vraag- ,5 fy-ek met het conservatieve Turkse blad „Tercuman". ke -r®feescoe zei dat „naar onze me- de bufferzone tussen beide pac- aa0 tot 100 kilometer breed zou ?®sn zijn. Het gaat volgens de pre- K*t om een „tijdelijke maatregel" n het kader „van de overgang V* een militaire ontkoppeling en *]esnoeiing van de bewapening." ;n deze zone mogen geen militai- aebes worden gevestigd, er mag een beperkte troepenmacht in die van het Warschau-pact te ko men, had afgewezen. Hij keerde zich toen ook tegen een verhoging van de defensieuitgaven van de landen van het Warschau-pact. Westerse waarnemers nemen aan dat Ceausescoe's suggestie betrekking heeft op Tsjechoslowaklje en Oost en West-Duitsland. De oproep van de Roemeense leider komt op een tijd- mC VeVemrt'vM taSS'diê"er sti" waar°P' na rulm v«' 'aar van -gcleeera van lanaen ale "r overleg ln Wenen, belde blokken nog steeds geen overeenstemming heb ben bereikt over de beperking van hun strijdkrachten en bewapening in Midden-Europa. wJgebied hebben. De president ïerde eraan dat Roemenië „net indere KÉ t socialistische landen" naar de opheffing van de en het pact van Warschau en a ies erop dat zijn voorstel be- Iwd dient te worden als één van eeks overgangsmaatregelen die ;n leiden tot het scheppen van eer die gunstig is voor het berei- an dit doel". Witboek Integendeel. Volgens de Britse rege ring in zijn jaarlijkse witboek over het defensiebeleid, gaan de Russen dêL t en hun bondgenoten in het War- °e jemeense eider heeft in decern-- schau.pact door met het opvoeren e, ,rig.Jaar al ee^der ee" suggestie van deH bewapening en zijn ze bezig >gw5 "enting gedaan. Dat gebeur- een strijdmacht op te bouwen die ITa a Roemenie de plannen van datgene wat ze voor de verdediging le H om lnt®gra- nodig hebben, verre overtreft. n de Roemeense strijdkrachten Wat het aantal onderzeeërs betreft heeft het Pact een voorgsprong van vijftig procent op de NAVO. wat be treft het aantal oppervlakteschepen derUg procent, ze hebben ongeveer drie maal zoveel tanks en zwaar ge schut, terwijl hun tactische lucht macht meer dan twee maal zo groot is, aldus het Londense witboek. Vol gens de opstellers besteden de Rus sen tussen elf en dertien procent van hun nationale inkomen voor militaire doeleinden, vergeleken met vijf pro cent van de Verenigde Staten, 4,7 procent van Engeland en een gemid delde van minder 3,5 procent van de rest van de NAVO-landen. >NDEN (Reuter) De Brit- stakingsgolf breidt zich Indaag uit tot het corps di- s.omatique. De bonden heb- ongeveer 3.000 ambtena- van het ministerie van bul- ilandse zaken en lagere di- •maten bij een aantal am- isades geïnstrueerd mee te met een vierentwintig- istaking van 250.000 amb- ren voor hogere lonen, acht wordt dat de Britse ies in Madrid, Geneve en ca door de staking zullen •rden getroffen. Ambassa- n hoge diplomaten •n niet mee, maar het ziet er r uit dat hun verbindingen Londen wel gevaar lopen it het personeel dat voor de lering en decodering van te- ammen zorgt, staakt wel. Ook de secretaris-generaal van de NAVO, Josef Luns heeft opnieuw ver ontrustende geluiden laten horen over het toenemende krachtsverschil tussen het Pact van Warschau en de NAVO. Volgens Luns is men bij de NAVO in het algemeen van mening dat de huidige leiders in de Sowjet- Unie niet van plan zijn West-Europa aan te vallen, „maar bedoelingen kunnen ineens veranderen en het ver mogen om aan te vallen is er in ieder geval", aldus de heer Luns. ren afgetreden. Vice-premier Amir Entezam zei op een persconferentie dat Tavakoli besloten had zijn func tie neer te leggen nadat een linkse Amerikaanse jurist tegenover Journa listen had verklaard uit op de band opgenomen gesprekken over bewij zen te beschikken dat de kolonel ge probeerd had Amerikaanse steun te krijgen voor plannen om anti-wester- se elementen ln Iran uit te schakelen. De vice-premier zei zich niet te kun nen voorstellen dat „een patriot als Tavakoli ooit iets gedaan heeft of zal doen dat tegen de revolutie ingaat". Premier Bazargan heeft gisteren op nieuw vijf ministers benoemd. Minis ter voor naionale verdediging wordt de bevelhebber van de marine schout-bij-nacht Madani. De andere ministers zitten op de posten onder wijs, kunsten en wetenschappen, voorlichting en PTT. Vice-premier Yazdi heeft gezegd dat overal in het land militaire rechtbanken zullen worden ingesteld, zoals die eerder ln Teheran een aantal hoge officieren van het sjah-bewind terecht liet stellen. Vertrouwelingen van de sjah hebben in Rabat verteld dat de vorst naar aanleiding van de executies in een staat van shock verkeert. De meeste officieren waren goede vrienden van de sjah. Amnesty International heeft het bewind in Iran gevraagd een ein de te maken aan de terechtstellingen. Processen waarbij de doodstraf kan worden uitgesproken moeten open baar zijn en beklaagden moeten in beroep kunnen gaan, aldus Amnesty. Vice-premier Yazdi heeft gisteren meegedeeld dat de olie-uitvoer, die sinds eind december stil ligt binnen enkele dagen zal worden hervat. Hij zei er niet bij hoeveel die uitvoer zal bedragen en naar welke landen de olie zal gaan. Eerst nu is gebleken dat een Ameri kaanse soldaat door een revolutionai re rechtbank ter dood is veroordeeld. Het vonnis werd echter niet voltrok ken. De soldaat, een wacht bij de Amerikaanse ambassade raakte be gin vorige week gewond bij de bestor ming van het gebouw. Hij werd enke le dagen later uit het ziekenhuis ont voerd en berecht. Toen het nieuwe bewind er achter kwam wat zich af speelde werd de 22-jarige marinier vrijgelaten. De VS hebben de kwestie Geheim gehouden tot de militair vei- g terug was in de ambassade. O Vervolg van pagina 1 Hij sprak zijn beorgdheid uit over een mogelij ke escalatie van het conflict, maar volgens de minister van de Sowjet- Unie „niet ln de gelegenheid militair in te grijpen en beperkt Moskou zich ertoe materieel te vervoeren over zee en door de lucht ten behoeve van Vietnam". Over het verloop van de strijd zei de minister dat „er bewegin gen van het geregelde Vietnamese leger in het noorden van het land zijn met de waarschijnlijke bedoeling een tegenaanval tegen de Chinezen uit te voeren langs de hele grens van Viet nam met China". Twee fronten Vietnam heeft gisteren opnieuw mel ding gemaakt van zware verliezen aan Chinese zijde. Volgens radio-Ha noi zijn er nu 12.500 Chinese soldaten gedood of gewond en hebben Vietna mese eenheden minstens 140 vijande lijke tanks buiten gevecht gesteld. Gisteren werd er volgens Japanse correspondenten vooral gevochten op twee fronten. Chinese troepen, ge steund door tanks vielen twee provin ciehoofdsteden in Vietnam aan. Lang Son dat op ongeveer 20 kilometer en Cao Bang dat dertig kilometer van de grens ligt. De steden zouden onder hevig vuur van de Chinezen liggen. Vietnam heef inmiddels toegegeven WASHINGTON, CAIRO (Reuter, UPI) Israël en Egypte zijn het er met de Verenigde Staten over eens geworden dat zij in Camp David alle problemen die een vredesverdrag in de weg staan als één geheel zullen behandelen. In een gezamenlijke verklaring heb ben de drie ministers van buitenland se zaken Cyrus Vance (V8). Mosje Dajan (Israël) en Moestafe Khalil (Egypte) gisteren meegedeeld dat die de discussie over de verscheidene on derdelen van het „pakket" zijn be gonnen. De drie beschreven hun be sprekingen als „ernstig, vriendelijk en ongedwongen". Het grootste pro bleem is Egyptes vasthouden aan en Israëls weigeren van het opnemen van een brief ln de regeling, waarbij een tijdschema wordt opgesteld voor de onderhandelingen over zelfbes tuur voor de Palestijnen in de door Israël bezette gebieden. De Amerikaanse president Jimmy Carter zal waarschijnlijk het voorstel gaan doen om Egypte extra militaire hulp te geven om president Sadat een grotere rol te laten spelen in de even- wlchtspolitiek in het Midden-Oosten nu de V8 Iran als partner hebben verloren. Volgens waarnemers is Car ter echter niet van plan de wens van Sadat te vervullen. Deze heeft on langs de Amerikaanse minister van defensie. Harol Brown, voor miljar den aan groot modern wapentuig ge vraagd. Er gaat binnenkort een speci ale commissie uit de VS naar Cairo om met Sadat de wensen door te spreken. dat de stad Lao Cal in handen ls gevallen van Chinese troepen. Het Sowjet-Russische persbureau meld de dinsdag al dat de stad gevallen was. Volgens Franse en Japanse cor respondenten hebben de Vietname- zen zware versterkingen gestuurd naar de std Lang Son en zij menen dat rondom deze stad de komende dagen het hardst zal worden gevoch ten. De Vietnamezen doen alle moeite de Chinese opmars op ongeveer zes kilometer ten noorden van de stad te stoppen. De burgerbevolking van Lang 8on zou geevacueerd zijn. Vanuit de Thaise hoofdstad Bangkok werd gisteren gemeld dat Vietnam dertigduizend man aan troepen uit Cambodja heeft teruggetrokken. Aangenomen wordt dat zij naar het noorden zullen worden overgebracht. In de 8owjet-pers is gisteren een krachtige persoonlijke aanval op de Amerikaanse president Jimmy Car ter gedaan. „Carter poogt een verbin ding te leggen tussen de Chinese in vasie ln Vietnam en de gebeurtenis sen ln Cambodja", aldus de Prawda, „en dat betekent dat Carter de Chine se agressie wil rechtvaardigen. Carter zou alleen China tot terughoudend heid moeten oproepen". GLASGOW (Reuter) Met zijn op merking dat velen van hen die het Britse bedrijfsleven leiden het belang van de menselijke factor niet schij nen te begrijpen heeft prins Charles van Engeland voor een storm in het Britse bedrijfsleven gezorgd. Luide bijval van de machtige vakbondsor ganisatie TUC „dit zeggen wij al jaren" en van het grootste deel van de pers, die hier ln niet mis te versta ne bewoordingen uit afleidde, dat de prins in het bittere arbeidsconflict in Engeland de kant van de werknemers had gekozen. Leden van de Chinese militie in Nanning, in de buurt van de grens met Vietnam, krijgen een militaire training onder het toeziend oog van officieren van het Chinese volksbevrij dingsleger door Jan Keulen MADRID De Algerijnse president Chadll en de Marokkaan se koning Hassan II zullen binnenkort een gesprek hebben over de kwestie van de West-Sahara. Dit heeft de Franse staatssecretaris van buitenlandse zaken Olivier Stirn aange kondigd naar aanleiding van een vijfdaags privébezoek van de Marokkaanse koning aan Parijs. Frankrijk beloofde ko ning Hassan al het mogelijke te doen om een directe dialoog tussen Rabat en Algiers tot stand te brengen. Terwijl politieke kringen in Rabat volledig zeker zijn, dat de Algerijns- Marokkaanse topconferentie spoedig zal plaats vinden, noemen Algerijnse zegslieden zo een ontmoeting „pre matuur". Een gesprek tussen Chadli en Hassan over het probleem van de West-Sahara zou een koerswijziging van Algiers inhouden. Algerije heeft zich altijd op het standpunt gesteld, dat het probleem van de West-8ahara geen geschil is tussen Algerije en Ma rokko. maar tussen het Front Pollsa- rio en Marokko. Nog maar enige da gen geleden zond de Algerijnse minis ter van buitenlandse zaken Boutefli- ka zijn Marokkaanse collega Boucet- ta een brief, waarin Algerije elke Al gerijnse betrokkenheid in de kwesUe van de West-Sahara afwijst. Gunstig moment De Franse poging om de twee Noord- afrikaanse landen wat dichter bij el kaar te brengen komt, volgens poli tieke kringen in Rabat, op een gun stig moment. Algerije streeft al enige tijd, vooral op commerciële gronden, betere betrekkingen met Frankrijk na. Dit plaatst president Glscard ln een gunstige positie als bemiddelaar. Verder zou Frankrijk er, na de revolu tie In Iran. alles aan gelegen zijn de vuurhaard in noordwest-Afrika te do ven. Terwijl vorig Jaar de Franse luchtmacht nog eenheden van Pollsa- rio met Mirages bombardeerde, heeft Parijs nu het recht van het 8aharaan- se volk op zelfbeschikking erkend. Olivier Stirn verklaarde dinsdag dat „Frankrijk nu hetzelfde standpunt Inneemt ten aanzien van de West- Sahara als de andere EO-landen". Frankrijk, dat enorme economische belangen heeft in het grondstof rijke noordwest-Afrika. heeft dus het bondgenootschap met Marokko Inge ruild voor een politiek van goede be trekkingen met alle landen ln het gebied. Willen die goede betrekkin gen er inderdaad komen, dan moet echter eerst de vrede in dit deel van Afrika worden hersteld. En de Fran sen zijn tot de conclusie gekomen, dat een vrede zonder Polisario niet mogelijk ls. Vooral na het militaire offensief van de Saharaanse nationa listen ln Zuid-Marokko, waarbij de afgelopen weken honderden Marok kanen omkwamen. De Marokkaanse koning heeft een oplossing van het Sahara-conflict no dig om zijn regime te redden. Niet alleen komen de slagen van het front ln Zuid-Marokko hard aan, maar ook begint de Marokkaanse oppositie zich te roeren. De socialisten en com munisten en zelfs de meeregerende nationalistische Istlqlal Partij (vijf ministers) eisen oplossingen voor de economische problemen. MANAGUA (UPI, AP) In Managua en een tiental andere steden in Nica ragua zijn woensdag, ter gelegenheid van de 45-ste verjaardag van de moord op de guerrilla-leider Augusto Cesar Sandino. honderden zelfge maakte bommen ontploft. Ook ln het naburige Panama was sprake van een golf van protest. San- dino, die van 1926 tot 1934 het verzet leidde tegen de bezetting van Nicara gua door Amerikaanse mariniers, werd op 21 februari 1934 door solda ten gedood. Het bevel hiertoe zou destijds gegeven zijn door de toenma lige bevelhebber van de nationale garde, generaal Anastasio Somoza Garcia. Hij greep ln 1937 met Ameri kaanse hulp de macht in Nicaragua en werd in 1956 vermoord. Zijn fami lie bleef tot op heden aan de macht en bestuurt het land zo ongeveer als een particuliere onderneming. iat J. den Boef ia1 - was gisteren een grote dag voor Ugo la Malfa, de 75-jarige leider van ^leine Italiaanse Republikeinse partij, toen president Sandro Pertini (als eerste niet-Christendemocratische politicus sinds het eind van it^weede Wereldoorlog) opdroeg een nieuw kabinet te vormen. deze oude rot in de Italiaanse politiek en premierschap hoe tijdelijk dat in bnd nu eenmaal ook is de bekroning een lange loopbaan zijn. Vorig jaar het weinig gescheeld of hij was presi- van Italië geworden, als opvolger van het bekend worden van financiële 3) idalen in opspraak gekomen en voor- 3d afgetreden) christen-democraat Gio- l Leone. Het mocht echter niet zo zijn: 0I arlement gaf de voorkeur aan de socla- wertini, die de tachtig jaren al was ;eerd. t cr of8" Js ook thans de vraag of men (bljvoor- van christendemocratische zijde) ^de kans zal geven om de leiding op zich men van een overgangskabinet, waarin "•mocratische partijen (waartoe ook de Qunistische partij wordt gerekend) op of andere wijze rechtstreeks zijn nwoordigd. In zo n kabinet, waarin J mmunistische partij <CPI) enkele voor il aanvaardbare vakministers zou moe- dfanwijzen. zouden de christen-democra- ilf weer de leiding opeisen. ;"|arschuwende vinger ic )t La Malfa echter niet worden uitver- lef) om premier te worden, dan zullen de dagen die hij zal besteden aan pogingen om zijn land aan een nieuw kabinet te helpen, hem enorme voldoening schenken. In de na oorlogse Italiaanse poliUek heeft hij steeds de rol van een onheilsprofeet gespeeld, waarmee hij vaak vóór- en tegenstanders irriteerde. Ook vorig Jaar, na de ontvoering van de christen-democratische partijvoor zitter Aldo Moro (op 16 maart) hief hij" waarschuwend de vinger op. Kort na de ontvoering van Moro had ik een gesprek met La Malfa ln zijn kamer in het Republikeinse hoofdkwartier aan de Piazza dei Caprettari. Hij was bijzonder onder de indruk van de gebeurtenissen van die dagen en liet zijn emoties de vrije loop. Hij waar schuwde dat de grote politieke partijen het gevaar van de nieuwe situatie onderschat ten. La Malfa vreesde dat er een burgeroor log zou uitbreken en meende dat de staat „autoriteit moest tonen" en krachtig moest optreden. „Zonder autoriteit ls de democra tie ln gevaar", verzekerde hij. Zich bewust van het dramatische karakter van zijn waarschuwing aan het adres van de verantwoordelijke Italiaanse politici ont kende La Malfa lachend, de „Cassandra van het Italiaanse politieke leven" te zijn. Moge lijk voelt hij zich Inderdaad geen onhells- \w w pf f. w'-4 Formateur La Malfa praat met verslaggevers nadat hij zijn opdracht heeft aanvaard. profeet, maar een feit is dat La Malfa, die ln Palermo (Sicilië) geboren werd. vooral be kend ls geworden door Cassandra-achtige sombere voorspellingen, waar vrijwel nie mand naar wilde luisteren. Tijdens ons gesprek toonde La Malfa zich voorstander van het opnemen van verte genwoordigers van de communistische par tij van Enrico Berllnguer ln de regering. Hij bepleitte voorts een „sociaal pact" tussen de regering enerzijds en de vakbonden en de ondernemingen anderzijds. La Malfa be treurde het dat de politici vorig Jaar er niet ln geslaagd waren, de invloed van de vak bonden te beperken. Naar zijn mening was het dwaas, de lonen omhoog te laten gaan, terwijl honderdduizenden jonge mensen geen werk kunnen vinden. La Malfa. die het gevaar onderstreepte van een situatie, waarin de Jeugd zonder hoop op de toekomst opgroeit, toonde zich voor stander van drastische bezuinigingen om meer investeringen mogelijk te maken, die de groei van de werkgelegenheid kunnen versnellen. Daartoe zou de staat publieke uitgaven moeten uitstellen en meer belas ting moeten heffen. Mocht La Malfa erin slagen een kabinet te vormen, dan moet worden aangenomen dat er nog meer bezui nigd zal worden, dan ln de sinds maart vorig Jaar verstreken periode. De Republikeinse partij van La Malfa, die slechts een kleine 3 procent van de kiezers achter zich heeft, is niet altijd voorstander geweest van het geven van regeringsverant woordelijkheid aan de PCI. In 1975 waar schuwde La Malfa nog heel nadrukkelijk tegen het binnenhalen van communisten in de regering Ondanks de verdeeldheid over deze kwestie ln zijn partij wil hij de PCI nu wel aanvaarden. Het is echter bij La Malfa nooit zeker, of hij als het erop aankomt, voet bij stuk zal houden. Geen verkiezingen? Een voordeel ls voor de Republikeinse lei der, dat de Socialistische partij (P8I) van president Pertini zich tijdens de mislukte formatiepoging van de demissionaire chris ten-democratische premier Glullo Andreot- ti heeft uitgesproken vóór de vorming van een kabinet onder zijn (La Malfa's) leiding. Van president Pertini ls voorts bekend, dat hij niets voelt voor het uitschrijven van vervroegde parlementsverkiezingen, als niet alle partijen, die het kabinet van An- dreotti in het parlement hebben gesteund, daar eenstemmig om vragen. Daar komt nog bij dat de communistische partij vermoedelijk wil vermijden dat de christen-democraten ln de oppositiebanken terecht komen Kort geleden verklaarde Giorgio Amendola, één van de prominente leiders van de PCI, dat het „verschrikke lijk" zou zijn, als de christen democraten ln de oppositie terecht zouden komen. „Want dan zouden in de Democrazia Criatl- ana de reactionarle krachten actief worden en de democratische fundamenten van de staat vernietigen om de macht terug te winnen. Daarom mag men de christen-de mocraten in geen geval uit de regering dringen". Amendola, die tot deze conclusie komt ln het door de Journalist Francesco Paladino gepubliceerde boek „Hoe zou het zijn als de communisten zouden regeren?", ls een In vloedrijke figuur ln de PCI. Deze partij maakt echter een interne crisis door als gevolg van het uitblijven van de door Be rllnguer beloofde regeringsverantwoorde- lijkheid, zodat het de vraag is, of men nog naar hem zal luisteren La Malfa krijgt het ln elk geval niet gemakkelijk met zijn for matiepoging.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 7