ran: nu revolutie in
lindere moslemstaten
Iran zuivert met harde hand
Mexico krijgt
VS op de knieën
Formatie in Italië
dreigt te mislukken
us
Grote meerderheid
voor president Zia
oedseloverschotten
riei 1 longer in India
Rhodesië valt bases
in Mozambique aan
J oon Khomeini aan zijde van Palestij nen
Beierse politicus
voorlopig vrij
Politie in Dallas
wist van aanslag
op Lee Oswald
Na Andreotti misschien republikein
Nieuwe stakingen
in Engeland
Bomaanslag
IDAG 20 FEBRUARI 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
>1101
uf| HERAN (Reuter, UPI, AP) Iran gaat door met de revolutionaire strijd tot alle
'Ue^mitische landen zijn bevrijd, zo heeft de zoon van ayatollah Khomeini tijdens de opening
het PLO-kantoor in de voormalige Israëlische ambassade in Teheran verklaard.
is voor het eerst dat het plan
t gelanceerd om anuit het sjüetl-
Iran een islamitische revolutie
ien. Seyyed Khomeini, zelf
een geestelijke, zei: „Wij zullen
met de strijd tot de islami-
landen zijn bevrijd en de Pales-
vlag naast de onze wappert",
tini's zoon heeft geen officiële
in het revolutionaire Iran
sinds de ayatollah triomferend
ballingschap terugkeerde heeft
een opvallende openbare rol ge
ld. Hij geldt momenteel als de
•leider van Arafat tijdens diens
oek aan Iran.
omwenteling in Iran heeft het
°°I -Israëlische bondgenootschap in
lan Arabische wereld versterkt. De
stijnen kunnen rekenen op de
VJ pathie van ayatollah Khomeini,
yj'ten interview met het Libanese
kblad Monday Morning opende
imeini het vuur op Washington,
1 ing, Moskou, Cairo en Tel Aviv.
was vrijwel de enige organl-
die niet door Khomeini gekriti-
werd. De houding van Khomei-
dan ook een bevestiging van
-ertuiging in Israël, dat vrede
Egypte nog geen waarborg is
stabiliteit in het Midden-Oosten.
U WC
A lïeri
runj -
bet*
nab
jen litaire opleiding
«menwerking tussen de Palestij-
t en delen van het verzet tegen de
de gaat terug tot het begin van de
I n zeventig. Toen kreeg een groep
)uw zo'n 45 islamitische guerrillastrij-
G
Kat
be
ifte
1 LI
ln
een militaire opleiding in een
gilstijns vluchtelingenkamp in Li>
Sinds die tijd heeft de Pales
organisatie El Fatach vrijwel
ds Iranezen in Libanon en Libië
ïleid. Het duidelijkste bewijs van
samenwerking is wel de handgra-
1 die een Iranees, die op een ver-
Brits paspoort bleek te reizen,
tre de naar een bioscoop in Tel Aviv.
est<
;ad( nlang onthielden de Palestijnen
:aa< van openlijke steun aan het ver-
lrin legen de sjah. Ze wilden hun con-
Jren atieve Arabische geldschieters
ieJ voor het hoofd stoten. Nu de sjah
1 naai gevallen is voelt de PLO zich
gen t genoeg om geen blad meer voor
3ru. iond te nemen. PLO-leider Jasser
vi at is een meester in het uitspelen
;em de ene partij tegen de andere. In
'eul heeft hij nu weer een nieuwe
Jkaart in handen gekregen. De
da and in Iran maakt namelijk dui
ten k wat een islamitische beweging,
yer laar wortels onder het volk heeft.
!l z) eg kan brengen,
hei
an pen
e' at kan dit feit benutten als wa
tegen zijn conservatieve Arabi-
geldschieters. Het is een wapen
hij evenzeer tegen het Westen
gebruiken. Arafat zal het Westen
op wijzen wat een stelletje Iraanse
•rial Hen vermocht tegen het met
de rikaanse wapens gesteunde be-
un van de sjah en tegelijkertijd
g 0 elijk maken dat de Palestijnen
Van een onzer redacteuren
Mexico is volwassen gewor
den. Althans, president Lopez
Portillo heeft zich volwassen
durven gedragen tegen de
Verenigde Staten en presi
dent Carter onverbloemd la
ten weten dat het uit is met de
nederige houding van zijn
land.
Veel tastbaars heeft het drie dagen
durende bezoek van Carter aan Mexi
co niet opgeleverd. Een paar verdra
gen van ondergeschikt belang over
wetenschappelijke uitwisseling, wo
ningbouw en landbouw in droge ge
bieden vormen het enige concrete re
sultaat. Belangrijker op de lange
duur zijn echter de drie commissies,
die een oplossing moeten uitwerken
voor de neteligste kwesties: de weder
zijdse handel, de illegale trek van
Mexicanen naar de Verenigde Staten
en vooral de Amerikaanse belangstel
ling voor de gigantische Mexicaanse
olievoorraden.
Carter kwam hoofdzakelijk voor de
olie, die de afgelopen twee jaar in
steeds grotere hoeveelheden in de
Mexicaanse bodem is aangetoond.
Nog in 1977 verspeelde de Verenigde
Staten een exclusief contract door
Mexico een veel te lage prijs te bie
den. Tegen de verwachting in trok
Mexico zich beledigd terug uit de
onderhandelingen en had de verbaas
de minister van energie Schlesinger
het nakijken.
Beschamend
Nu Carter opnieuw om de olie kwam
vragen, aarzelde president Lopez Por
tillo niet deze troef volledig uit te
spelen. In zijn verwelkoming op het
vliegveld van Mexico las hij Carter in
het openbaar de les en eiste een be
handeling op voet van gelijkwaardig
heid. Tijdens het diner dezelfde
avond deed hij het nog eens dunne
tjes over en hekelde hij de „mislei
dende en beledigende behandeling"
die Mexico had moeten ondergaan.
Na de ijzige stilte die volgde op de
woorden van Lopez Portillo. wist Car
ter niets beter te doen dan zijn inge
studeerde geestigheden over de opge
lopen buikloop ten tafel te brengen.
Deze vertoning was zo beschamend,
dat Carters vrouw op een gegeven
moment haar gezicht in beide handen
verborg.
Gewonnen
De sfeer was vrijdagavond, aan het
eind van het driedaagse bezoek, aan
zienlijk verbeterd. Voor het Mexi
caanse parlement sprak Carter na
drukkelijk over onderhandelingen
tussen gelijkwaardige partners. Hij
gaf zelfs toe dat in het verleden de
relaties tussen beide landen door
„misverstanden en soms machtsmis
bruik" waren bemoeilijkt. Carter
kreeg voor zijn bekering een staande
ovatie van het Mexicaanse parle
ment.
Mexico heeft de eerste ronde ln de
slag om de olie ruimschoots gewon
nen. Binnen een maand zullen de
onderhandelingen over mogelijke le
veranties „op gelijkwaardige basis"
beginnen. Carter en Lopez Portillo
hebben vast afgesproken dat ze el
kaar in de komende zomer opnieuw
zullen ontmoeten.
Ook op het punt van de Mexicanen,
die jaarlijks met honderdduizenden
illegaal de Verenigde Staten binnen
sluipen, lijkt Carter zich neer te leg
gen bij het Mexicaanse standpunt.
Voor het Mexicaanse parlement zei
hij: „De pas ontdekte olie zal de
Mexicaanse levensstandaard dicht
bij die van Amerika brengen. De ille
gale immigratie zal hierdoor te zijner-
tijd afnemen". Met die uitspraak nam
hij bijna letterlijk het standpunt van
de Mexicaanse regering over.
Lopez Portillo is waarschijnlijk zelf
het meest gebaat bij zijn heldhaftig
optreden tegen de president van een
supermacht. Hij raakt hiermee zeer
nadrukkelijk de goedkopere gevoe
lens van nationalisme bij de meeste
Mexicanen, waardoor zijn populari
teit aanzienlijk moet zijn gestegen.
Verkiezingen in Bangiadesj
DACCA (Rueter, AFP) De Bengaalse Nationale Partij
(BNP) van president Zia Ur Rachman heeft bij de zondag in
Bangiadesj gehouden verkiezingen een grote overwinning
behaald. Gisteravond waren nog niet alle stemmen geteld,
maar de president en zijn BNP waren toch al zeker van 203
zetels van het 300 leden tellende nieuwe parlement.
Jasser Arafat (links) samen met vice-premier Yazdi bij de
opening van het PLO-kantoor.
tot hetzelfde in staat zijn. De ont
vangst van Arafat door Khomeini is
nog eens een dikke streep onder deze
overwegingen.
Voor Israël betekent de val van de
sjah dan ook een duidelijke neder
laag. Iran voorzag niet alleen in zestig
procent van de olie van dat land maar
bood het Israëlische zakenleven ook
een winstgevende markt. Iran impor
teerde jaarlijks voor meer dan 200
miljoen gulden uit Israël.
Doodvonnissen
Een „revolutionaire rechtbank" in
Teheran heeft gisteren vier generaals
en een parlementslid ter dood veroor
deeld. De terechtstelling zou van
nacht hebben moeten gebeuren. Het
parlementslid is een Koerdische afge
vaardigde, de vier generaals Rabi (be
velhebber luchtstrijdkrachten), Nou-
ri (voormalig voorzitter militaire
rechtbanken), Male (garnizoenscom
mandant in de stad Ghazvin) en Mta-
medi (gouverneur van Ghazvin).
Premier Bazargan heeftg gisteren op
nieuw vier ministers benoemd. Zij
bezetten de posten van „revolutionai
re projecten", energiezaken, land
bouw en handel. Verbazing wekte de
benoeming van de jurist Nazich tot
hoofd van de nationale oliemaat
schappij. Hij bezit geen enkele erva
ring op dit terrein.
De nieuwe leiders in het land lijken
momenteel voor de eerste politieke
confrontatie met een deel van het
volk te staan. De arbeiders in de
oliewinning, die sterk onder commu
nistische invloed heten te staan, sa
boteren de oproepen van Khomeini
en Bazargan om de pompen weer te
laten draaien zodat de tot een mini
mum gedaalde produktie kan stijgen.
Deze is nog steeds nauwelijks vol
doende om de binnenlandse vraag te
dekken.
In een toespraak heeft Khomeini, die
volgens zijn medewerkers overver
moeid is, het volk gewaarschuwd dat
er nog altijd sprake ls van „een bij
zonder delicate situatie" en dat „dui
velse elementen, die nog erger zijn
dan de sjah, nog steeds proberen
moeilijkheden te veroorzaken." Ken
nelijk doelend op linkse radicalen en
communisten zei de ayatollah: „Ik zal
niemand tolereren die anti-islami
tisch is. We zullen hen vernietigen.
Met deze twee derde meerderheid is
de president in staat een grondwet te
laten aannemen waarbij hij zelf grote
politieke macht heeft. Bangiadesj
heeft momenteel een presidentieel
systeem, waarin president Zia bijzon
der grote bevoegdheden heeft. De
president heeft, nadat hij in novem
ber 1975 via een militaire staatsgreep
de macht aan zich trok, de op Britse
leest geschoeide parlementaire de
mocratie afgeschaft „omdat zo'n sys
teem in een volstrekt verarmd land
als Bangiadesj niet functioneert". De
oppósitle betwistte dat overigens,
maar de oppositie is sterk verdeeld en
verschillende partijen hebben niet
aan de verkiezingen van zondag mee
gedaan. Ook al omdat in het land nog
steeds de noodtoestand van kracht is
en de president geregeerd heeft met
dictatoriale volmachten.
President Zia heeft inmiddels wel ge
zegd dat hij zijn belofte om de staat
van beleg op te heffen zal houden. Dit
zal nu gebeuren een week nadat het
nieuwe parlement aan zijn zittingspe
riode begint. Dat zal volgende maand
zijn.
Zia zegde gisteren eveneens toe dat
het parlement grote bevoegdheden
zal krijgen, binnen het presidentiële
bestel, zoals het aannemen van wet
ten, het goedkeuren van begrotingen
en zo nodig het afzetten van de presi
dent. Met dat laatste zal het zo'n
vaart niet lopen nu de president twee
derde meerderheid van het parle
ment achter zich heeft. Verder lijken
de bevoegdheden van het parlement
wat groter als het parlement wetten
kan afkeuren en begrotingen kan af
wijzen.
President Zia, nog steeds opperbevel
hebber van de strijdkrachten, kon
digde de verkiezingen vorig Jaar aan,
toen hij ln juni met grote meerdeheid
de presidentsverkiezingen won. Ook
toen was de staat van beleg van
kracht. De president hoopt nu te kun
nen rekenen op uitbreiding van de
ontwikkelingshulp aan Bangiadesj
dat een van de armste landen ter
wereld is. De president zei gisteren
dat „nu het democratische proces in
Bangiadesj hersteld is. buitenlandse
investeerders weer toe zullen stro
men." De tweede partij was gisteren
de links georiënteerde Awami Liga.
die 39 zetels wist te veroveren.
SALISBURY (Reuter, UPI, AP) Voor de tweede maal ln drie
dagen heeft de Rhodesische luchtmacht aanvallen uitgevoerd
op wat het Rhodesische opperbevel „terroristische kampen"
in het buitenland noemt.
ver
de V DELHI
Gisteren werd een complex gebou
wen bij Chimoio, 80 kilometer in Mo
zambique, gebombardeerd. Zaterdag
Moezorewa, leider van de verenigde
Afrikaanse nationale raad (IJANC) de
rivaliserende Afrikaanse nationale
(ANP) Indiase economen verschillen van
ling over de vraag of de voedseloverschotten die het land
drie jaar heeft, een teken zijn van economische vooruit-
of niet. Want naast deze voedseloverschotten, waaruit
.erJla zelfs wil gaan uitvoeren, hebben honderden miljoenen
ïsen in het land te lijden van honger en ondervoeding.
en zondag voerde de luchtmacht aan- unie van Zimbabwe (Zanu) van domi-
had onlangs een buffervoor-
van ongeveer 16,4 miljoen ton
ÏOrl n, te weten 10,2 miljoen ton tar-
J°P 6,1 miljoen ton rijst en kleine
;eI* eeheden andere voedselgranen.
de oet nog het een en ander worden
esjgst en de verwachting is, dat in
jaar de voorraad meer dan 20
t ton groot zal zijn.
en
andfceonomen, die aarzelen het bezit
grote graanvoorraden (graan is
oomaamste voedsel van de Indi-
fcvolking) een gunstig teken te
len, erkennen wel, dat men beter
in schotten dan tekorten kan heb-
maar zij onderstrepen aan de
re kant, dat de voorraden alleen
hebben kunnen ontstaan, door-
Ie bevolking eenvoudig niet het
heeft om genoeg te eten. De
se regering biedt via tienduizen-
speciale winkels graan aan met
ubsidie van ruim een kwart van
de kostprijs. Niettemin is het graan te
duur voor talloze miljoenen armen.
De Indiase regering hanteert een zo
genaamde armoedegrens, die in
houdt, dat de mensen die zich niet
voldoende voedsel kunnen aanschaf
fen om per dag 2.400 calorieën binnen
te krijgen, tot de armen worden gere
kend. De sceptische economen wijzen
er op, dat bijna de helft (ongeveer 48
procent) van de plattelandsbevolking
tot deze categorie behoort. In arme
landen als India nemen de mensen de
meeste calorieën op via de consump
tie van graan.
De statistieken tonen aan, dat de
Indiase bevolking gemiddeld wel heel
weinig graan gebruikt, namelijk
slechts ongeveer 400 gram per dag.
Dat is weinig zelfs in vergelijking met
andere zeer arme landen, zoals Pakis
tan en Egypte, waar de mensen ge
middeld resp. 496 en 565 gram per dag
binnen krijgen.
vallen uit op guerrillakampen in het
zuiden van Zambia.
In Mozambique hebben eenheden
van het Afrikaanse nationale bevrij
dingsleger voor Zimbabwe (Zanla)
van Robert Moegabe hun basis ter
wijl in Zambia het revolutionaire
volksleger van Zimbabwe (Zipra) van
Joshua Nkomo opereert. Nkomo en
Moegabe werken dan nog wat onge
makkelijk samen in het Patriottisch
Front, dat de vernietiging van de
blanke suprematie in Rhodesië voor
ogen heeft.
Waarnemers menen dat de verhoogde
militaire activiteit van het Rhodesi
sche leger te maken heeft met de
verkiezingen die in april in Rhodesië
gehouden moeten worden. Het Rho
desische opperbevel zou de verschil
lende guerrilla-groeperingen met
haar harde acties zoveel vrees in wil
len boezemen dat de guerrilla's zullen
afzien van gewelddadige acties in
Rhodesië tijdens de verkiezingen.
Overigens zijn ook de verkiezings
campagnes van de verschillende par
tijen ln Rhodesië verre van vredig.
Gisteren beschuldigde bisschop Abel
nee Ndabaningi Sithole van kwalijke
praktijken en geweld om de kiezers in
de zwarte woonoorden rond Salisbu
ry op zijn hand te krijgen.
KARLSRUHE (DPA) - De Beierse
socialistische afgevaardigde Fritz
Cremer die wordt verdacht van spio
nage voor de DDR, komt tegen beta
ling van een borgsom van 300.000
mark voorlopig op vrije voeten. Dit
heeft het Westduitse hooggerechts
hof in Karlsruhe bepaald.
Cremer heeft steeds ontkend dat hij
zich aan spionage schuldig zou heb
ben gemaakt. Hem wordt echter ver
weten dat hij contacten heeft gehad
met functionarissen van het Oost-
duitse ministerie voor de staatsveili-
held. Zo zou hij afgelopen zomer ln
Stockholm een onderhoud hebben
gehad met het hoofd van de geheime
dienst van de DDR. Markus Wolf.
Daarbij had de Zweedse geheime po
litie hem in het oog gehouden.
KANSAS (UPI) Een voor
malige agent van de Ameri
kaanse federale politie FBI,
James Hosty heeft in een
vraaggesprek verklaard dat
politiemensen in Dallas in no
vember 1963 enkele uren voor
de moord op Lee Harvey Os
wald op de hoogte waren van
een mogelijke aanslag.
De politie had namelijk een
anoniem telefoontje gekregen,
waarin de vermoedelijke
moordenaar van president
John Kennedy met de dood
werd bedreigd. De FBI was
daarna tegen het overbrengen
van Oswald van de plaatselij
ke gevangenis naar die van de
staat maar de politie van Dal
las zette door. Volgens de nu
gepensioneerde agent besloot
de FBI toen niet meer mee te
werken aan de overbrenging
van Oswald. Tijdens het trans
port schoot nachtclubeigenaar
Jack Ruby Oswald neer.
Hosty had zich voor de aanslag
op Kennedy al met de familie
Oswald bezig gehouden, dit
naar aanleiding van de Russi
sche afkomst van Oswalds
vrouw Marina. Volgens een te
lefoniste van het FBI-bureau
in Dallas had Oswald Hosty in
verband daarmee een dreige
ment gestuurd. „Ik blaas jullie
kantoor op als jullie mijn
vrouw niet met rust laten",
aldus zou Oswald in een brief
je hebben geschreven. Vlak na
de gebeurtenissen in Dallas
was Hosty overgeplaatst naar
Kansas City.
De campagne voor de algemene verkiezingen in Spanje is in volle gang. Hier
dingen in Madrid de verschillende partijen met leuzen naar de gunst van de
kiezers.
ROME (Reuter, UPI) De Italiaanse christendemocratische
formateur Giulio Andreotti zal zijn pogingen een nieuwe
regering te vormen staken, verwachten politieke kringen in
Rome.
President Sandro Pertinl zou na deze
stap een politicus van een andere
partij de formatie-opdracht kunnen
geven en de naam die dan het meest
wordt genoemd is die van de leider
van de republikein Ugo La Malfa.
Ook zijn manoeuvreerruimte is zeer
klein omdat de na de christendemo
craten grootste partij, die van de
communisten, er op blijft staan in
een nieuwe regering te worden opge
nomen en de partijgenoten van An
dreotti dit categorisch weigeren.
Alles wijst dan ook steeds sterker in
de richting van vervroegde algemene
verkiezingen. De enige kans om die te
vermijden is een positiekeuze van de
kleinere socialistische partij, waarbij
een zakenkabinet zou worden ge
doogd door stemonthoudlng. Er zou
dan geen meerderheid tégen zo'n ka
binet zijn te vinden. De socialisten
hebben ln het verleden de eisen van
de communisten gesteund.
Zoals het eruitziet zal Andreotti eind
deze week zijn opdracht teruggeven.
Als vervolgens La Malfa gaat forme
ren en hij slaagt dan krijgt Italië in
deze 75-jarige republikein de eerste
niet-chrlstendemocratische premier
sinds de stichting van de republiek ln
1947. Lukt het ook La Malfa niet dan.
zo ls de verwachting, zal de president
de christendemocraten voor de keuze
stellen een nieuwe regering te vormen
of verkiezingen te riskeren De chris
tendemocratische partijleider Flami-
nio Piccoli zou bijvoorbeeld een coali
tie met kleine partijen kunnen
vormen.
LONDEN (Reuter) Het personeel
bij de Britse spoorwegen en de Lon-
dense ambulancediensten heeft gis
teren tot nieuwe wilde stakingen be
sloten. Bij de spoorwegen legt het
onderhoudspersoneel vandaag voor
vierentwintig uur het werk neer.
Eveneens voor een dag gaan de 17.000
werknemers bij de ambulance-dien
sten in staking Hier gaat het om een
loonsverhoging van 40 procent.
De republiek Ierland zit met ingang
van gisteren een week lang zonder
post door een staking bij de PTT. Er
wordt 37 procent loonsverhoging
geëist. Niet-automatische telefoonge
sprekken zijn evenmin mogelijk.
KAISERAUQ8T (Reuter) Het
twee verdiepingen tellende voorhrh
tlngspavlljoen van de Zwitserse kern
centrale te Kalaeraugat. bij Bazel, >a
bi) een bomaanslag verwoest. De
schade wordt op meer dan een mil
joen gulden geschat.
r James Dorsey
RAN Iran is begon-
aan de opbouw van een
samenleving. Het
ote deel van de bevol-
heeft gehoor gegeven
de oproep van Khomeini
het werk te hervatten. De
g-Bazargan is druk be
roet de voorbereiding van
ten die Iran een islami-
karakter moeten geven,
de strijdkrachten en on-
politici worden zuiverin-
doorgevoerd.
n Teheran verschijnende Frans-
blad Journal de Teheran meld-
o weekeinde dat vorige week ln
1 250 officieren en politici zijn
Pakt Tijdens het weekeinde
hl nog eens 26 generaals en vier
«els vastgezet. Meer dan dertig
Of
andere hoge officieren zijn met pensi
oen gestuurd en de keizerlijke garde,
het deel van de strijdkrachten dat het
meest loyaal aan de sjah was, is ont
bonden.
Alle mensen die worden gevangen
genomen, worden naar het hoofd
kwartier van Khomeini gebracht. Ve
len zijn al in het geheim berecht door
een islamitische rechtbank. Hoewel
de vervolging van functionarissen
van het oude regime alleszins begrij
pelijk is, dragen de toegepaste prak
tijken bij aan de indruk dat het met
de rechtszekerheid ln de nieuwe Isla
mitische staat niet zo best zal zijn
gesteld. De sympathieke kanten van
de revolutie, als het kosteloos ter
beschikking stellen van brood, open
baar vervoer, water en onderwijs
doen aan die indruk niets af. De pers
wordt gewaarschuwd zich vooral Isla
mitisch op te stellen en de samenstel
ling van de revolutionaire islamiti
sche raad is nog steeds niet bekend
gemaakt. De wijze waarop het nieuwe
regime afrekent met de vertegen
woordigers van het oude bewind
maakt duidelijk dat de nieuwe
machthebbers nog niet zeker zijn van
hun zaak.
Gelukkig
De bevolking van Iran lijkt echter
gelukkig met de manier waarop de
zuiveringen worden doorgevoerd.
Voor links gaan de zuiveringen zelfs'
niet ver genoeg. Niemand stoort zich
aan de toegepaste Nacht und Nebel-
taktieken. Het beste voorbeeld daar
van is de rechtspleging die afgelopen
vrijdag leidde tot de terechtstelling
van vier hoge generaals. Donderdag
besloot de regering-Bazargan de be
zittingen van de keizerlijke familie ln
beslag te nemen, degenen die van
moord worden verdacht voor de Isla
mitische rechtbank te halen en oud-
ministers in staat van beschuldiging
te stellen Onmiddellijk na dit be
sluit, benoemde premier Bazargan de
leden van de revolutionaire recht
bank die de vier hoge generaals
moest berechten. Het proces duurde
ruim twee uur. De vier generaals wer
den veroordeeld wegens moord, ver
raad, martelingen en corruptie en
werden daarop, zonder dat ze de kans
kregen ln hoger beroep te gaan, on
middellijk terechtgesteld.
Tot de leden van de revolutionaire
rechtbank behoorde onder meer vice-
premler Ibrahim Jazdl. Deze gaf blijk
van zijn taakopvattingen toen ruim
een week geleden tijdens e^n pers
conferentie gevangenen werden ge
toond. Tot die gevangenen behoor
den de Inmiddels terechtgestelde ge
neraals Rahlmi en Najl. Als een aan
klager bij Neurenberger processen
stelde Jazdi vragen aan de gevange
nen. Maar hij verdraaide de antwoor
den van de gevangenen haast nog
voordat ze hun verklaringen hadden
afgelegd.
Dezelfde avond werd het voormalig
hoofd van de geheime dienst van de
sjah (SAVAK), generaal Nasslri, op
de televisie ondervraagd door Khalil
Rezal. Deze Rezai, vader van acht
kinderen, verloor drie zoons en een
dochter die lid waren geweest van de
modjadehien. ZIJ kwamen tussen
1971 en 1975 om het leven bij botsin
gen tussen deze guerrillabeweging en
de strijdkrachten. Het verhoor voor
de tv kon nauwelijks nog als fair
worden beoordeeld.
Waarschuwing
Dit neemt niet weg dat Nasslri en de
zijnen ernstige misdaden hebben be
gaan. Maar men had hun toch een
eerlijk proces kunnen geven, zoals
Israël in 1960 bij voorbeeld de morele
kracht had Adoif Eichmann alle fases
van de democratische rechtpleglng te
laten doorlopen alvorens hem ter
dood te brengen, terwijl hij in de ogen
van het Joodse volk bij voorbaat al
des doods schuldig was.
De veroordelingen en executies in
Iran hebben echter een grote politie
ke betekenis. Ze moeten bewijzen dat
de regering-Bazargan van plan is
hard op te treden, en ze zijn tegelijk
een waarschuwing aan links dat de
regering niet met zich laat spotten.
Want het conflict tussen linkse en
rechtse tegenstanders van het vorige
bewind wordt nu met de dag duide
lijker.
De executies zijn voorts een waar
schuwing aan het adres van de hoge
officieren die zich nog op vrije voeten
bevinden. Een dag voor de executie
van de vier generaals werden ze door
de nieuwe staf-chef op de hoogte ge
steld van de herstructurering van de
Iraanse strijdkrachten. Ook zij weten
nu wat hun te wachten staat, als ze
verzet overwegen.
