Nog steeds matig enthousiasme
voor plan Wilhelmina monument
I
2 ui in
Brutösljuuj èlooo
Handhaaf bedrijven in de oude Haagse wijken
Bezetting duurt voort \235tSEBl o
bij lerarenopleiding
Ju'
KORT
Liederen in
Steenvoorde
JHlfcT-
Keienlint opnieuw besproken in Haagse Raad
'Werkwijze Haagse
taxicentrale moet
worden doorgelicht'
Commissie beveelt aan in nota:
::s jritt \ftn
m iiHi \>m
."H r*
Een van de grootste kollekties bruids
en avondjaponnen in Nederland
REGIO DEN HAAG
TROUW/<WARTET
liet Buitenhof, een van de pleinen tussen de Grote Kerk en Binnenhof waarover het monument voor koningin Wilhelmina sou moeten komen te
lopen. De ontwerpers van het monument willen hier naast het keienlint ook veel meer groen zien.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Toen de kun
stenaars H. Petri en F. van
Dillen enkele jaren geleden
koningin Juliana confron
teerden met hun ontwerp
voor het Nationaal Monu
ment Koningin Wilhelmina,
reageerde zij onder andere
met de woorden: „Maar hoe
herken ik mijn moeder er
in?"
Het ontwerp voor het monument
dat In Den Haag moet worden opge
zet ter nagedachtenis aan de ln 1962
overleden koningin Wilhelmina, is
gisteravond opnieuw bekeken door
de gemeenteraad. Eenstemmig en
thousiast is men binnen het Haagse
gemeentebestuur beslist niet over
het werk dat Petri en Van Dillen
willen uitvoeren, maar over één
ding is men het wel eens: er moet nu
na Jarenlang overleg snel een Wil-
helmlna-monument komen.
Het ontwerp voor het monument
ligt er al weer een paar Jaar, om
precies te zijn sinds 1974. Geheel in
de lijn van de opdracht die de rege
ringscommissie voor de oprichting
van het monument ln 1969 heeft
geformuleerd, hebben Petri en Van
Dillen een abstract monument ont
worpen met vooral stedebouwkun-
dige elementen. De ontwerpers
gaan er van uit dat het monument
een verbinding moet gaan leggen
tussen de Grote Kerk, het Oude
Haagse stadhuis en het regerings
centrum op het Binnenhof. Een ar
gument van de kunstenaars voor
het leggen van deze stedebouwkun-
dlge relatie: „De Kerk en de Staat
zijn twee wezenlijke elementen ge
weest ln het leven van koningin
Wilhelmina". Het monument zal
vooral worden opgebouwd uit
kelen, grote en kleinere kelen die
een lint moeten vormen tussen het
Binnenhof en de Grote Kerk. Losge
laten is een idee om een keienlint in
rood-wit-blauwe kleuren uit te
voeren.
Herdenkingen
Het centrale (kelvormlge) element
zal bij de Grote Kerk komen te
staan en ln brons worden uitge
voerd, met allerlei opschriften en
tekens die in verband staan met het
leven van koningin Wilhelmina.
Daar, bij de Grote Kerk, zullen ook
herdenkingen gehouden kunnen
worden. De twee kunstenaars gaan
vooral ook uit van een meer levendi
ge aankleding van het Kerkplein,
het plein voor het stadhuis, het Bui
tenhof en (ln mindere mate) het
Binnenhof. Ze willen de genoemde
pleinen waarover het kelenlint
komt te lopen, aantrekkelijker ma
ken door meer bomen en meer
groen, zoals klimbeplanting tegen
de betonnen gevel de gemeente-
raadszaal en de muren van het post
kantoor tegenover de Grote Kerk.
Op de Informatiebijeenkomst gis
teravond ln de gemeenteraad liepen
de meningen van raadsleden over
de vormgeving van het monument
uiteen. Waar de PvdA'er Meijburg
sprak van een „uitstekend eigen
tijds ontwerp", vroeg het WD-
raadslid mevrouw Sicman zich af
„hoe blijvend een dergelijk stede
bouwkundig monument is".
Om het monument te kunnen aan
leggen moet het tramspoor tussen
het terras van het Gouden Hoofd en
het stadhuis worden weggehaald.
Een dubbelspoor aan de andere zij
de van het raadhuis zal moeten wor
den aangelegd. De omlegging van
het tramspoor belooft een dure
zaak te worden, maar is in feite al
besloten ln 1967, toen de gemeente
raad een plan goedkeurde voor res
tauratie van het Oude Stadhuis en
een opknapbeurt van de directe om
geving. De kunstenaars houden dan
ook op dit moment strak vast aan
hun els dat de tramrails moet wor
den verlegd.
Van onze correspondent
DELFT De bezetting vanaf vorige
week woensdag van de Leraren Oplei-
ding Zuidwest-Nederland (ZWN) te
Delft duurt onverminderd voort. Op
vier andere plaatsen in Nederland
worden eveneens Nieuwe Lerarenop
leidingen (NLO's) bezet gehouden. De
bezetters hebben het voornemen hun
actie niet eerder te beëindigen dan
nadat minister Pais bereid is tot een
gesprek en de eis van de actievoer
ders inwilligt.
Volgens een woordvoerder van de be
zetters zat er niets anders op dan de
boel plat te gooien, nu legale midde
len niets blijken uit te halen. Brieven,
gesprekken een demonstratie op Het
Binnenhof van vijfenvijftighonderd
5.500 studenten van NLO's uit het
hele land. hebben de Inzichten van de
minister niet kunnen wijzigen. De ei
sen van de bezetters komen ln het
kort hierop neer: geen verlaging van
de numerus fixus, geen verlaging van
de verhouding docenten-studenten,
geen gedwongen ontslagen van do
centen en geen financiering van drie
nieuwe instituten ten koste van de
huidige zeven NLO's. Bovendien ei
sen de bezetters van Pais dat hij laat
zien, hoe hij de rekensommetjes
maakt, waarin hij becijfert dat een
NLO-student achtmaal zo duur is als
een MO-student.
De bezetters die zelf komen op 'twee
maal zo duur' (tengevolge van een
kwalitatief betere opleiding) zijn van
mening, dat Pais met zijn beleid pro
beert de NLO teug te schroeven ten
gunste van de MO-opleldlng. De mi-
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Alle partijen ln de
gemeenteraad van Den Haag zijn van
mening dat de manier van werken
van de Haagse taxi's grondig moet
worden doorgelicht. Wethouder
Klomp moet in ieder geval dit jaar
met een rapport over de taxi's
komen.
Binnen het gemeentebestuur heerst
vooral de wens om te bekijken in
hoeverre de Haagse Taxi Telefoon
centrale kan gaan werken onder de
hoede van de HMN en of er betere
samenwerking mogelijk is tussen de
Haagse taxichauffeurs en hun colle
ga's ln de regiogemeenten. De ge
meenteraad heeft gisteren een finan
ciële bijdrage van maximaal 350.000
gulden voor de HTT beschikbaar ge
steld om de exploitatietekorten over
1978 te dekken. In alle fracties bleek
echter onvrede te heersen over het
functioneren van het Haagse taxi
apparaat. Wethouder Klomp (open
bare werken, verkeer en vervoer)
heeft ln de raad meegedeeld dat de
Haagse taxichauffeurs vorig jaar to
taal 2,5 miljoen passagiers hebben
vervoerd. Eén miljoen passagiers
maakte gebruik van de telefoon-mo
bilofooncentrale, één miljoen be
stond uit zogenaamde opstappers en
een half miljoen ritten was „op reke
ning" (voor bijvorobeeld hotels en
ziekenhuizen).
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Bedrijven ln
de oude Haagse wijken moe
ten daar zoveel mogelijk wor
den gehandhaafd en slechts
verplaatst bij ernstige hinder
voor de omgeving. Het be
drijfsleven in de stadsver
nieuwingsgebieden dient zo
veel mogelijk en ln een vroeg
stadium betrokken te worden
bij de planvorming.
Zie hier enkele aanbevelingen die de
bedrijvencommissie aandachtsgebie
den doet ln de nota „De problematiek
van de bedrijven in de Haagse stads
vernieuwingsgebieden. een eerste
aanzet tot mogelijke oplossingen." In
de commissie, die twee Jaar geleden
door b en w werd Ingesteld, hebben
ambtenaren van verschillende dien
sten sitting en ls de kamer van koop
handel vertegenwoordigd.
Uit de verschillende onderzoeken
blijkt dat ln de 14 aandachtsgebieden
voor de stadsvernieuwing ongeveer
8 500 bedrijven zijn gevestigd, waar
ln totaal rond 82 500 mensen werken.
Tezamen beslaan deze bedrijven een
vloeroppervlak van 4 miljoen m2.
Problemen
In de nota worden een aantal proble
men opgesomd waar betrokken be
drijven mee te kampen hebben. Als
belangrijkste struikelblokken wor
den genoemd de terugloop en veran
dering ln de opbouw van de bevol
king. de onvoldoende bereikbaar
heid, het gebrek aan parkeervoorzie
ningen. de slechte bouwkundige
staat van veel gebouwen en gebrek
aan uitbreidingsmogelijkheden.
Naast de terugloop van de bevolking
hebben d? winkels vooral te lijden
van de veranderde koopgewoonten.
8teeds meer mensen gaan naar bul
ten de oude wijken gelegen winkel
centra en cash- en carrybedrijven.
waar parkeervoorzieningen wel vol
doende aanwezig zijn.
Een ander punt dat door de bedrij-
vencommi&sle wordt genoemd als een
probleem voor ondernemers ln oude
wijken, u de onzekerheid die de
stadsvernieuwing voor hen «nee
brengt Onzekerheid over het mo
ment van aanvang en de duur van de
vernieuwingswerkzaamheden, over
de toekomstige samenstelling van de
bevolking ln de wijk. de toekomstige
verkeerseisen en de milieuwetgeving.
Een metaalbedrijf in een Haags stadsvernieuwingsgebied.
Een van de eerste aanbevelingen in
de nota ls dan ook het bedrijfsleven
zoveel mogelijk en in een vroeg stadi
um te betrekken bij de planvorming.
Coördinator
Een ander advies uit de nota. die door
b en w als leidraad wordt aangehou
den bij het beleid voor bedrijven ln de
Haagse stadsvernieuwingsgebieden,
is de Instelling van een bedrijfshuis-
vestingsbureau. onder te brengen bij
de dienst voor de volkshuisvesting
Verder zal volgens het stuk bij het
rijk moeten worden aangedrongen op
aanpassing van de Beschikking
Steun Bedrijven Stadsvernieuwing
en moet er een aanvullende gemeen
telijke regeling getroffen worden voor
bedrijven die bulten deze rijksrege
ling vallen.
Een werkgroep waarin het bedrijfsle
ven ls vertegenwoordigd zou objectie
ve normen moeten opstellen voor de
beoordeling van milieubelasting. Ook
beveelt de commissie de aanstelling
van pen coördinator Bedrijven Stads
vernieuwing aan; voor de Inpassing
van de bedrijfsbelangen ln de ge
meentelijke plannen.
Bij de presentatie van de nota wees
wethouder Lammer» van economi
sche zaken er gisteren op. dat econo
mie en stadsvernieuwing niet van el
kaar kunnen worden gescheiden. Als
de economie er niet genoeg bij be
trokken wordt krijg Je geen stadsver
nieuwing maar stads vernauwing", al
dus Lammere.
De wethouder benadrukte een laatste
aanbeveling uit de nota: om bedrijfs
verzamelgebouwen ln ambachtsstra
ten tot stand te brengen. In dergelij
ke complexen zouden aan elkaar ver
wante bedrijven zoals garages,
spul tinrichtingen, tectylstations.
bandenservice enz. kunnen worden
geconcentreerd. Volgens Lammers
zal subsidie van de rijksoverheid
daarbij op zijn plaats zijn.
BEZINNING In de Immanuel-
kerk aan de Medlerstraat 4 ln Den
Haag is van morgen van kwart voor
tien tot half twaalf het tweede deel
van de BezInningscursussen '79 van
de Centrale H.V.D.-commissie ln Den
Haag. Het onderwerp ls „Is de kerk
medeverantwoordelijk voor een
rechtvaardiger samenleving?" De in
leiding wordt verzorgd door ds. Ze
venbergen. Over hetzelfde onderwerp
wordt morgenochtend gesproken in
Salvatori aan de Nunspeetlaan, in de
Johanneskapel aan de Bosbesstraat
en in Focus aan de Miquelstraat. In
leiders zijn resp. ds. Van der Brink,
ds. Krijger en ds Van der Llngen.
OPENBARE LESSEN Vandaag
worden ln alle leslokalen van de
Dienst School- en Kindertuinen
openbare lessen gegeven. De lessen,
die overdag gevolgd worden door de
leerlingen van het kleuter-, lager en
nister breekt hiermee het beleid af.
dat opgebouwd is door zijn voorgan
gers Van Veen, Veringa en Van Keme-
nade, aldus de actievoerders.
Veel aandacht wordt ook besteed aan
het bestrijden van de negatieve pu
bliciteit ove de NLO tengevolge van
de bezuinigingsmaatregelen en de
volgens de bezetters onjuiste infor
matie over inkrimping van de ar
beidsmarkt voor leraren. Het gevaar
bestaat, dat wanneer minder meer
studenten zich zullen aanmelden, de
plannen voor Pais om de NLO af te
bouwen, zullen worden verwezenlijkt,
ongeacht of zij in de Kamer worden
aangenomen. Om deze reden blijft,
ook tijdens de bezetting, de admini
stratie open voor de aanmelding van
nieuwe leerlingen.
De bezetting van het ZWN-gebouw
aan de Brasserskade verloopt overi
gens beheerst en ordelijk. Pamfletten
en spandoeken met leuzen en eisen
waarin het beleid van Pais fel wordt
afgekeurd, geven de hal van het ge
bouw een strijdbaar aanzien. In een
doorlopend programma wordt ieder
een op de hoogte gehouden van de
laatste ontwikkeling, terwijl optre
dens van cabaret- en muziekgroepen
de iets gespannen sfeer proberen te
doorbreken en tegelijkertijd het ver
blijf in het bezette gebouw veraange
namen. Voor donderdag staat er een
forumdiscussie op het programma,
waar aan verscheidene leden van de
Tweede Kamer zullen deelnemen.
In het ln zijn geheel bezet gehouden
gebouw vinden geen onderwijsactivi
teiten plaats. Éénmaal heeft een stu
dent die zich toegang wilde verschaf
fen tot een collegezaal, enkele ge
kneusde ribben opgelopen.
De indruk is dat dit voorval als inci
dent beschouwd kan worden, omdat
de actie door de meerderheid van de
ZWN-gemeenschap wordt onder
steund. Op een maandag gehouden
docentenvergadering bleek uit een
meningspeiling, dat tachtig procent
van het onderwijzend personeel in
ieder geval niet tegen de actie ls.
De bezettesrs zijn ervan overtuigd,
dat zij hun acite zo nodig nog weken
kunnen doorzetten. Een handicap is
dat slechts één typemachine en één
stencilmachine ter beschikking staan
om voor voldoende informatie en pu
bliciteit te kunnen zorgen. Overige
machines zitten achter slot en gren
del. Niet te klagen hebben de bezet
ters over de keukenvoorzieningen.
Door de aanwezigheid yan de studie
richting huishoudkunde staan er vijf
honderd kooktoestelletjes gereed.
door Adr. Hager
RIJSWIJK Onder auspiciën van de
Culturele Raad maakt de bas-bariton
Wim Essen zijn liederen-debuut in
het gebouw Steenvoorde. Hij ontving
lessen van ondermeer Willem Ravelli
en Bernhard Kruijsen, namen die
borg staan voor deskundigheid. Men
kan niet zeggen, dat Wim Essen zijn
debuut prematuur maakte. Hij is
veertig jaar, een leeftijd waarop me
nig vocalist zijn carrière reeds ge
maakt heeft.
Hij stelde zichzelf en zijn begeleider
Hans Wallin geen geringe opgave.
Men hoorde achtereenvolgens de
twaalf liederen uit Liederkreis op. 39
van Schumann, drie liederen van
Hanry Duparc en drie liederen van
Ralph Vaugh-Williams. Zeker vol
doende om een eerste Indruk te krij
gen van de kwaliteiten van een voca
list.
Programmakeuze en de benadering
van de poëzie getuigden van de In
vloed van de leraren van Wim Essen.
Diezelfde leraren zijn zeker in staat
vocaal materiaal te ontwikkelen,
doch daartoe moet dit materiaal zich
lenen. Dat ls geen verdienste, doch
een gave, die vocaliteit krijgt men
mee. Dit liederenrecital wekte de in
druk, dat hij met zijn kwaliteiten
gewoekerd heeft. Verdere ontwikke
ling lijkt, mede gezien zijn leeftijd,
niet mogelijk en het advies moet dan
ook luiden, dat hij voor zichzelf door
gaat met het beleven van vreugde
aan het lied. Als hobby een onuitput
telijke bron.
Sollicitant
RIJSWIJK B. en w. van Rijswijk
zijn doende ten aanzien van de ver
werving van sollicitanten procedure
regels vast te stellen. In deze regels
dient naar de overtuiging vtm het
college tevens te worden bepaald, dat
de sollicitant niet naar diens levens
beschouwelijke en/of politieke over
tuiging mag worden gevraagd.
Bibliotheek
VOOREURG B. en w. van
burg wilen op het stuk grond i
Koningir Julianalaan plaats
voor de vestiging van een bibliot
en een nituwe drukkerij. De dn
rij is nu tog gevestigd aan de k
kweg 95. E(t bleek echter, mede I
aanleiding van een onderzoek I.
het T.N.O. en de eisen ten aa^^
van de geludshinder, financieel
mogelijk. Voor de bouw van 1 Hl
gebouwen zijn twee voorstelle im
maakt. Het gemeentebestuur f
veel voor het voorstel waarin d
gang van de bibliotheek twee 1
hoog aan de zijde van de Spfc f
laan gelegen is. In deze situatie 1
het pleintje ee-i betere ruimti f
verhouding, tervijl het wink?
trum rondom dit pleintje wordt
bouwd. Er blijft lovendien een i [*a
veterrein bestaaa. In het ta Be
voorstel gaat dit terrelntje veil
terwijl er een grote open ruiml
plaatse van het plentje ontstaat
bestuur van de bibliotheeklef J
kan zich niet met het college v«
gen en wenst dit laatste voor»
handhaven, zo meict het colle
het raadsvoorstel.
«k
Leidse bruggen
LEIDEN De Kamer van Koop
del en Fabrieken voor Rijnlani
dat de gemeente Leiden zo snelt
lijk begint aan de verbreding vi oa
Valkbrug en de voltooiing va L
Churchillbrug. Dit is nodig, ald\ tb]
Kamer, omdat de Leidse binnei m,
zo goed mogelijk bereikbaar |_e
blijven. Voltooiing van de Chur
brug ls noodzakelijk omdat de
gangsroute naar de binnenstad d t
het Noordeinde weggevallen is. o,.
als de Valkbrug tweezijdig berijd ov(
zal zijn, mag naar onze meniru E
gonnen worden met de verbet* ,Jt
van het wegenbeloop om en nab
molen De Valk, de riolering va»i«
Lammermarkt, het aanpassen 11
het Stationsplein en met de i
zaamheden aan de walm uren" 5411
de Kamer. De Kamer vraagt t< en
om uitstel van het werk aan de gi
muren, omdat men nog steeds 1 D
is met onderzoek naar de bouw 10
een parkeergarage onder het G e
water. De vernieuwing van de BI 6"
poortsbrug moet daar. volgens dl>n
mer, ook maar op wachten. 'j
ds
Haringkade dei
KATWIJK - B. en w. van Kat[^
vragen de gemeenteraad een be 11
van 380.000 gulden uit te trd de
voor de vernieuwing van het resti
de gedeelte van de Haringkadi ni-
november 1975 besloot de raai Va
oeververdediging langs de Harin eg
de ln zijn geheel te vernieuwen ati
middels is de beschoeiing en de g vo
ing van de Haringkade vanaf d nai
tonnen damwand bij de Burgen t K
ter Woldringh van der Hoopbrui 10r
de bedrijfsgebouwen van de vi at
werking vernieuwd. Het gemeent de
stuur van Katwijk wil de vernieu h
dit jaar afmaken. Als redenen k2
men b. en w. van Katwijk da
tha^s aanwezige schoeiing den k
vergaan is, dat onmiddellijke ver ia£
ging noodzakelijk is. Bij uitstel z\
de voorbereidingskosten alsmedi
andere kosten stijgen terwijl hei
van rioollozing in het belang van [H
milieu en esthetisch meer vei
woord is.
Overleg g
ZOETERMEER B. en w. van Se
termeer wachten momenteel op w
uitnodiging van de Nederla
Spoorwegen voor overleg over de 111
blematiek rond de Sprinterlijn.
'problemen hebben betrekking o eU
controleurs op de treinen en o
wijziging van de dienstregeling,
antwoordt het college op schrifte
vragen van het PvdA-raadslid Li
man. Deze had gevraagd waarom I
college nog niet gestart was mei
overleg, nadat de Zoetermeerse
hier per motie om gevraagd had.
college heeft inmiddels een brief
zonden naar minister Tuijnman
keer en waterstaat) met het vei
een definitieve beslissing over dep
ziging van de dienstregeling en
,de conducteurs eerst dan te ne
nadat de gemeente in de gelegei
is gesteld haar standpunt in.
bespeking met de minister kenfla
te maken.
nii
ne:
Leegstand
VOORBURG De PSP in Voorfc,
is verbolgen over de wijze waarop jj
college van die gemeente heel ee
handeld met een aantal door de
tie gestelde vragen over de leegst
De partij had gevraagd of de stfSt
toename van de leegstand en vu
van het groot aantal woningen
anger dan een half jaar leegstanofcco
college zorgen baarde en ontoi
laar zou kunnen worden geacht
steeds is hierop officieel geen
«oord ontvangen. De antwoo
verschenen ondertussen wel in|ttt
ptrs en werden behandeld in
raadscommissie. De pacifisten l
men deze handelwijze onfatsoenfch
laakbaar en tegenstrijdig met de
het college gepropageerde openi
ADVERTENTE
voortgezet onderwijs, kunnen deze
keer door belangstellende oudere en
buurtbewoners bijgewoond worden.
Alle lessen beginnen op acht uur.
N.C.V.B. In de Trouwzaal van
de Ontmoetingskerk ln Naaldwijk is
om acht uur de huishoudelijke verga
dering van de Nederlandse Christen
Vrouwen Bond.
ISRAEL In het gebouw van de
Joodse Gemeente aan de Bezuiden-
houtseweg 361 ln Den Haag is van
ochtend om half elf een bijeenkomst
van de werkgroep „Synagoge en Kerk
voor Israel", voor priesters en predi
kanten. Inleiders zijn opperrabijn S.
A. Ansbachter en de heer J. Kinar
van de Israëlische ambassade.
TENTOONSTELLING In het
gebouw Pasteuretraat 301 ln Den
Haag is woensdagavond van zeven
tot tien uur een tentoonstelling, ver
zorgd door de leerlingen en de leer
krachten van de Bilderdljkschool en
de Prinses IrenekleuterschooL
Hi <llk 4LJI
Haarlemmerstraat 42 Leiden Telefoon 071-13120'».
