"NV wil regeling
gedwongen verzuim
NSEM komt
bond tegemoet
De Rente-, Plus- en Stemekening.
Nederland heeft belang
bij monetaire stabiliteit
inst verdubbeld
Douwe Egberts
Banken bezorgd over
betalingsmoraal Iran
ME adviseert beroep op Werkloosheidswet
er Noordelijke
arbanken samen
Serieuzer beleidscoördinatie nodig voor slagen EMS
Miljardendans
Textielfabriek
zordt museum
Renterekening:
Plusrekening:
Sterrekening:
\foondelen:
Zoopem
ieri:
postgiro en
TO rijkspostspaarbank
JSDAG 20 FEBRUARI 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 11 - RHS 13
n een onzer verslaggevers
(STERDAM Het CNV heeft met het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO)
itact opgenomen, om te komen tot een landelijke regeling met betrekking tot de
inbetaling bij gedwongen arbeidsverzuim. Het CNV vindt zo'n regeling urgent nu vooral
het noorden vele honderden werknemers hun werk niet konden bereiken als gevolg van
weersomstandigheden de vorige week.
L
oot'
werkgevers in de metaalnijver-
I hebben, op advies van de FME
taalwerkgeversI. hun personeel
n weten dat geen aanspraak kan
den gemaakt op loon voor niet
erkte uren of dagen. In de noorde
provincies bedroeg de vorige
k (tijdens de sneeuwstorm) het
omstpercentage in de bedrijven
iddeld twintig tot dertig procent.
et
FME wijst haar leden op de moge-
Jheid van WW-uitkeringen voor de
Ktfknemers. die, noodgedwongen,
werk niet konden bereiken. Be-
irder Klaassen van de Industrie-
d CNV in Groningen betwijfelt
of dit mogelijk is. Hij gaat er
ralsnog van uit. dat het loon nor-
j zal worden doorbetaald. Dit te-
omdat in de metaal-CAO de
aling is opgenomen, dat de werk
bij werkloosheid tijdens het
istverband, twee weken het nor-
e loon doorbetaalt.
FME legt dit artikel anders uit.
woordvoerder: „de bedoelde
it heeft betrekking op artikel 1638
het Burgerlijk Wetboek. Dit arti-
voorziet in loonbetaling in om-
idigheden, waarin de werkgever
overmacht geen werk kan geven,
was de situatie zo, dat de werkne-
door de weersomstandigheden
ünderd werd te werken en in deze
atie voorziet noch de wet, noch de
leilijkheden
land- en tuinbouworganisaties in
loordelijke provincies verwachten
NGEDAM De Nutsspaar-
in Appingedam, de Bonds-
bank in Loppersum, de Bonds-
bank Noord-Oost-Groningen in
ichool en de Spaarbank Spijk
J» per 1 januari 1979 volledig fuse-
Er wordt een nieuwe stichting
richt, die de voorlopige naam
t van Stichting Bondsspaarbank
de Eemsmond).
j de nieuwe spaarbank is door
DO rekeninghouders ruim 103
toevertrouwd. De werkgelegen-
I blijft geheel gehandhaafd.
niet. dat boeren een massaal beroep
zullen moeten doen op de Rijks
groepsregeling Zelfstandigen. Hoog
stens een aantal tuinders zal op de
regeling zijn aangewezen, doordat ze
als gevolg van de afgelopen sneeuw
en vorstperiode, in financiële moei
lijkheden zijn gekomen.
Bestuurder Maat van de (Groningse
CBTB verklaart geen precies over
zicht te hebben van de schade, die
boeren en tuinders deze winter heb
ben geleden. Geldt voor de hele agra
rische sector in het noorden de ver
hoogde stookkostenpost, voor de
veehouderij komt daar nog bij de
schade die het gevolg is van ingestor
te stallen (bij verzekering: het eigen
risico) en het omzetverlies.
Dit laatste gaat vooral op voor melk,
die niet kon worden afgeleverd. Vol
gens Maat zijn er gevallen bekend
van melkveehouders, die per dag
1.500 liter melk (van zestig cent per
liter) in de sloot moesten lozen.
Omdat de financiële positie van de
melkveehouderij het afgelopen jaar
is verbeterd, verwacht Maat niet, dat
een beroep op de Rijksgroepsregeling
Zelfstandigen nodig zal zijn. Dit zal
wel het geval zijn bij een aantal tuin
ders.
Bevroren
Bij de Groningse CBTB zijn gevallen
bekend van tuinders, wier aanplant
en verwarmingsinstallaties zijn be
vroren en waar de schade is opgelo
pen tot een half miljoen gulden.
Daarbij komt nog, dat een bevroren
aanplant in enkele gevallen betekent,
dat dit jaar niet meer op omzet en dus
op inkomsten kan worden gerekend,
aldus Maat.
het levensonderhoud te voorzien (zo
hoog als het wettelijk minimumloon).
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het Internationale bankwezen lijkt zich ln
toenemende mate zorgen te maken over de betalingsmoraal
van de nieuwe Iraanse regering. In elk geval is de rust, die het
bankwezen tot dusverre niet ln de laatste plaats uit een
zeker eigenbelang aan de dag legde met betrekking tot de
situatie in Iran, voor een deel verdwenen.
vergroot Een dergelijke drang zou
namelijk grote risico's met zich heb
ben gebracht voor de duurzaamheid
van het stelsel.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Een klein land als Nederland met zijn open
economie heeft grQot belang bij de totstandkoming van een
zone van monetaire stabiliteit en stabiele wisselkoersverhou
dingen met zijn belangrijkste handelspartners. Aldus drs A.
Szasz, directeur van de Nederlandsche Bank, in een artikel ln Overgangfase
het tijdschrift „Internationale Spectator". Hij geeft hierin zijn
persoonlijke visie op de totstandkoming en de inhoud van het
Europees Monetair Stelsel (EMS)
Dit EMS, zo stelt drs Szész vost, is op
het eerste gezicht niet anders dan de
voortzetting van een reeks niet ver
werkelijkte en inmiddels bijna verge
ten Europese monetaire voornemens,
beginnend met het eind 1969 geno
men besluit tot verwezenlijking van
een economische en monetaire unie
in 1980.
Het grote verschil tussen toen en nu
is de Duitse houding. Terwijl
Schmidt destijds nadrukkelijk waar
schuwde tegen de inflatoire gevolgen
van een monaristische aanpak (poo
ling van reserves, uitbreiding van kre
dietfaciliteiten) wordt nu het EMS
overwegend gekenmerkt door een
monaristische benadering. De rede
nen voor de standpuntverandering
van de Bondskanselier zijn, aldus drs
Szész, deels politiek, deels econo
misch.
taire technieken dan op het weerbar
stige terrein van de beleidscoördina
tie. Aldus tijdelijk de illusie wekkend,
de weg naar integratie zonder tranen
te hebben gevonden.
Volgens het artikel, heeft Nederland
ten aanzien van de monetaire tech
nieken sterk gepleit voor een stelsel,
even stringent als de „slang". Hierin
deelde het de Duitse inzichten. Ook
wenste Nederland Duitsland geen
stelsel op te dringen, waartegen daar
ernstig bezwaar zou hebben bestaan,
al zou dit de kans op onmiddellijke
Britse deelneming wellicht hebben
Deze overwegingen, zo merkt drs
Szész op, die ook bij de discussies in
de overgangsfase zullen spelen, kun
nen in strijd komen met de wens „het
politieke momentum niet verloren te
doen gaan door technische bezwa
ren". Wat dan een spanning lijkt tus
sen overwegingen van algemeen bui
tenlands beleid en specifiek monetai
re politiek, is in feite een afweging
tussen de korte en de langere termijn.
De landbouwproblematiek, die de in
voering van het EMS op 1 Januari J.L
heeft belet, valt buiten het bestek
van de beschouwing van drs Szész.
Dat, zo stelt hij, doet echter niets af
aan de grote betekenis, die
landbouwregelingen voor het mone
taire stelsel kunnen hebben.
Dit was dan ook de aanleiding voor
de Zwitserse dochter van de Ameri
kaanse Dow Banking Corp. om dezer
dagen beslag te laten leggen op de
rekeningen van de Iranians Bank,
een kleine Iraanse bank, in Londen
en in New York. Ook andere banken
zouden Inmiddels overwegen zich op
deze wijze veilig te stellen. De schul
den van Iran (overheid en particuliere
bedrijven) aan buitenlandse banken
worden geraamd op ruwweg 6,4 mil
jard dollar, overeenkomende met een
kleine 13 miljard gulden.
De deviezenreserves van Iran lieten
zich eind oktober van het vorige jaar
becijferen op 10 miljard dollar, onge
veer 20 miljard gulden. Daarnaast is
Engeland aan Iran nog een bedrag
van 800 miljoen schuldig. Dit bedrag
is namelijk in 1975/76 door de sjah
aan Engeland ter beschikking ge
steld, toen dit land met ernstige beta
lingsbalansproblemen te kampen
had.
Deviezenreserves
Onbekend is overigens tot welk be
drag de Iraanse deviezenreserves de
laatste tijd zijn ingekrompen. In elk
geval zou het wel eens zo kunnen zijn,
dat alleen al de uit normale handels
transacties van Iran voortvloeiende
verplichtingen meer dan de helft van
de reserves van destijds uitmaken.
Een en ander neemt niet weg, dat met
name het Amerikaanse bankwezen
hoopt, dat de nieuwe Iraanse regering
zich als de toestand ln het land
eenmaal weer normaal zal zijn een
even betrouwbare schuldenbetaler
zal tonen als ook het geval is met de
mohammedaanse regering van Irak,
Syrië en Lyblë. Ook al zijn de laatste
tijd alle betalingsverplichtingen door
Iran niet nauwgezet nagekomen, toch
menen de Amerikaanse banken niet
dat hun kredieten aan Iran ernstig
gevaar lopen.
Beslag
Intussen heeft de Amerikaanse Te
lephone and Telegraph Co. (A T &T.)
als eerste Amerikaans Industrieel be
drijf beslag laten leggen op een reke
ning van de „keizerlijke regering van
Iran" ter grootte van meer dan 30,2
miljoen dollar bij de Manufacturers
Hanover Trust Co. in New York. Ach
tergrond van een en ander is het
contract, dat American Bell, een
dochter van A.T.&T. met de regering
van de sjah had lopen inzake de leve
ring van telefooninstallaties aan Iran
tot een bedrag van 90 miljoen dollar.
In het kader van dit contract, dat
voor een deel al was afgewikkeld,
ontving A.T.&T. de laatste twee
maanden geen betalingen meer van
Iran.
A.T.&T. verwacht, dat als de nieuwe
Iraanse regering het contract zal an
nuleren er voor haar een verlies van
zeker 55 miljoen dollar uit zal rollen.
Het is niet uitgesloten, dat het voor
beeld van A.T.&T door soortgelijke
acties van andere bedrijven zal wor
den gevolgd.
De Rijksgroepsregeling Zelfstandi
gen is destijds in het leven geroepen
om zelfstandigen, die buiten hun
schuld in financiële moeilijkheden ra
ken, te helpen. De regeling, die net als T
de Bijstandswet wordt uitgevoerd Inflatiepercentages
door de gemeenten, voorziet in tijde
lijk financiële steun, mits redelijker
wijs kan worden aangenomen, dat de
zelfstandige na de hulp zijn bedrijf
weer rendabel kan voortzetten. De
Rijksgroepsregeling Zelfstandigen
kan het karakter hebben van kapi
taalverschaffing (een rentedragende
geldlening), of als een uitkering om in
RECHT Douwe Egberts heeft zich vorig jaar kunnen
stellen van de inzinking in 1977. De nettowinst verdubbel-
vrijwel ten opzichte van dat jaar: van ƒ42,2 tot 80,6
joen. Het rendement kwam weer terug op een peil dat de
d van bestuur gewenst acht voor continuïteit en expansie.
Hij merkt op, dat voor 1979 in Europa
zeer uiteenlopende inflatiepercenta
ges worden verwacht. Voor de geloof
waardigheid van de wisselkoersver
houdingen echter is nodig, dat hier
uitzicht op verbetering bestaat. On
misbaar is ook een monetair beleid,
dat de mogelijkheid heeft zich in vol
doende mate te richten op extern
evenwicht. Een serieuzer aanpak van
de beleidscoördinatie dan tot nu toe
is voorwaarde voor het slagen van het
EMS, aldus drs Szész.
Hij meent, dat zelfs de regeringslei
ders zich tot dusver meer geconcen
treerd hebben op de uit politiek oog
punt naar verhouding pijnloze mone-
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het grootste
warenhuisconcern van de
Bondsrepubliek, Karstadt, zag
in 1978 kans zijn omzet met
13,9 procent te vergroten tot
8,41 miljard D-mark, dat is cir
ca 9,1 miljard gulden. Kaufhof
is tweede met 7,38 miljard DM
(ƒ8 miljard), een vooruitgang
van 4,2 procent en Horten der
de met DM 3,66 miljard (gelijk
aan 1977). De Nederlands-Duit
se Kamer van Koophandel
meldt deze gegevens in een in
formatie-bulletin. De grootsten
onder de Nederlandse groot
winkelbedrijven liggen een
stuk achter hoewel zij naar ver
houding eigenlijk groter zijn.
Wanneer men althans de om
vang van de Duitse markt (vier
vijfmaal de Nederlandse) als
maatstaf neemt. Aan de andere
kant zijn de activiteiten van de
Duitse en Nederlandse winkel
ondernemingen niet helemaal
vergelijkbaar.
Onder de Nederlandse detail
handelsconcerns is Ahold (Al-
bert Heijn, Simon, Miro etc.) de
grootste met een omzet van 5
miljard. Vroom Dreesmann
bereikte in 1977 bijna de 4
miljard en KBB (Bijenkorf.
Hema, Maxis etc.) kwam in
1977 net boven 2 miljard.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De directie van de Nederlandse Standard
Electric Maatschappij (NSEM) heeft laten weten, zich graag te
laten overtuigen door een beter werkbare oplossing dan het
ontslag van ruim honderdvijftig werknemers, zoals wordt
voorgesteld in de voorlopige nota werkgelegenheid van het
bedrijf.
Deze mededeling is een reactie op de
ultimatieve brief van de Industrie
bonden NW/NKV, waarin deze bon
den een wijziging van dat voorstel
eisten, omdat zij anders activiteiten
zoudën ontwikkelen om de directie
van NSEM tot andere gedachten te
dwingen.
Volgens directeur M. Jonker heeft het
bedrijf niet eens de kans gehad in een
open gesprek de nota goed met el
kaar door te nemen. Hij voegde hier
aan toe, dat alle oplossingen be
spreekbaar zijn.
De Industriebonden NW/NKV heb
ben uit dit antwoord de conclusie
getrokken, dat de directie van de
NSEM is teruggekrabbeld en dat niet
langer gedwongen ontslagen uit
gangspunt zijn bij het overleg over de
toekomst van het bedrijf.
Gezien de onrust onder het personeel
hebben de bonden geelst, dat deze
week met het open overleg wordt
begonnen.
Intussen wordt voortgegaan met de
voorbereiding van acties. De NSEM is
een dochter van het Amerikaanse
nr-concern.
.ADVERTENTIE
imzet nam met 4 procent toe van
4 tot 2,02 miljard. Deze omzet-
was geheel te danken aan de 20
ent stijging van de verkochte
Heelheden want de prijzen, vooral
koffie, daalden met 15 procent,
toffieconsumptie is weer terugge-
d op het niveau van 1974, het
ste normale jaar voor de prijsex-
B/
iteit was er bij kerftabak en
(hoewel het theeverbruik ten tij
de hoge koffieprijs hoger was),
'uktgroep sigaren leed echter
iw een belangrijk verlies. Als
van de in 1978 genomen maat-
verwacht het bestuur, dat in
•liessituatie in twee a drie jaar
ide zal komen. De afzet stond
invloed van de dalende siga-
iumptie. zij het dat Douwe Eg-
zijn positie op de teruglopende
landse markt kon versterken.
Ilopende boekjaar bij DE duurt 18
[nden (1 januari 1978 tot 30 juni
De onderneming gaat dus van
'EN HAAG (ANP) - Het Jan-
linkcomplex. een in 1900 naar
Angels voorbeeld gebouwde
extielfabriek in Enschede, is
[P de monumentenlijst gezet.
Staatssecretaris Wallis de
'hes heeft B en W van Ensche-
le ongeveer 1,75 miljoen gul
len restauratiesubsidie toege-
egd, zodat in het complex een
extielmuseum kan worden ge-
'estigd. Naast deze subsidie
irijgt de gemeente voor het
hrichten van het museum voor
'ijf achtereenvolgende jaren
log >er jaar een bedrag van
300.000 gulden.
terder is de monumentenlijst
angevuld met een 19e eeuwse
toeve in Hulsberg, het land-
'Jis „Reelaer" in Raalte, twee
9e eeuwse panden in Wijhe.
•n oorspronkelijke 18e eeuwse
lerij in Raamsdonk en een
fnaarswoning bij de molen
Valk" in Berkel en Roden-
IJs De in 1862 gebouwde
;hutsluis bij de Berkelse
•weth in die plaats kwam ook
°P de lijst.
een kalenderjaar over op een gebro
ken boekjaar. De resultaten van Su
perior Tea and Coffee Company in
Chicago zullen met ingang van 1979
in de cijfers worden opgenomen.
SUMABEL: Beleggingsmaat
schappij Sumabel heeft in 1978, on
danks een positief netto beleggings-
resultaat van 136.000 (v.j. 16.000 gul
den) een verlies geboekt van 123.531
(v.j. 95.355) gulden. Dit is het gevolg
van valutaverliezen ad ruim 250.000
gulden, zo blijkt uit het jaarverslag.
MACINTOSH (confectie) heeft het
aanvankelijke reorganisatieplan, dat
voorzag in een deelname van de over
heid in het aandelenkapitaal van 15
miljoen, moeten bijstellen omdat de
overheid niet aan dat plan wilde.
Thans wordt uitgegaan van een parti
cipatie van 10 miljoen. Hierover
wordt momenteel onderhandeld met
de overheid.
Er wordt nog steeds gezocht naar een
oplossing voor de vestiging Emmen,
waar de werkgelegenheid van 170
man op de tocht staat. Mocht dit niet
lukken bij het eerdere steunplan
voor Macintosh werd uitgegaan van
het handhaven van de volledige
werkgelegenheid in de bedrijven
dan zal Emmen uit de Macintosh-'
organisatie moeten verdwijnen.
KLM: De beladingsgraad is in ja
nuari. na in de voorgaande drie
maanden steeds wat lager te zijn ge
weest, gestegen in vergelijking met
dezelfde maand van 1977: 56,9 tegen
55,0 procent. Hiermee kwam de bela
dingsgraad over de eerste tien maan
den (april 1978 tot en met Januari
1979) van het lopende boekjaar uit op
60.3 procent tegen 58.6 procent ln
dezelfde periode van 1977-78.
O MBB: De Chinese academie van
ruimtetechnologie heeft met het
Westduitse concern Messerschmitt-
Boelkow-Blohm (MBB) een overeen
komst gesloten voor samenwerking
bij de ontwikkeling van televisiesa
tellieten. De Westduitsers beginnen
met de levering vaif-drie satellieten
die tv-programma's zullen uitzenden
voor rechtstreekse ontvangst op tv-
toestellen met speciale antennes.
De Chinezen willen de produktie van
meer satellieten in toenemende mate
zelfstandig ter hand nemen. In totaal
zou het gaan om tien tot twintig
satellieten. Welk bedrag met de
transactie is gemoeid is niet bekend
gemaakt.
i I» If iT I
Wat is de makkelijkste
manier van sparen?
Iedereen met een postrekening kan
thuis z'n eigen spaarrekening openen.
Daarbij kunt u kiezen uit dne verschillende
mogelijkheden:
De Renterekening geeft 4% rente.
Ideaal voor mensen die hun geld voor korte
tijd apart willen zetten. Bij opname wordt
geen aftrek berekend.
De Plusrekening geeft 6% rente.
Bij opname wordt 1% aftrek over het opge
nomen bedrag in mindering van het tegoed
gebracht. Voordeliger dan de Renterekening
wanneer u uw geld langer dan 6 maanden
laat staan.
De Sterrekening geeft 7% rente.
Bij opname wordt 2% aftrek over het opge
nomen bedrag in mindering van het tegoed
gebracht. Voordeliger dan de Renterekening
■wannefcr u uw geld langer dan 8 maanden
'laat staan.
Bij deze rekeningen kunt u zelf uw geld
op elk gewenst moment simpel terugboeken
naar uw postrekening. Het staat dus nooit
vast.
Wanneer u uw spaargeld opneemt voor
de aankoop van een eigen huis in Nederland,
waarin u zelf gaat wonen, vervalt de aftrek
bij de plus- en sterrekening.
Uw spaarrekening krijgt hetzelfde
nummer als uw postrekening. En dat is
makkelijk, want bijschrijven en terugboeken
doet u met uw gewone girokaart.
Natuurlijk kunt u ook op deze spaar
rekeningen automatisch sparen.
Zo'n girospaarrekening kunt u heel
eenvoudig openen. Simpelweg met 'n gewone
girokaart. U vult het bedrag in dat u als
eerste inleg van uw postrekening wilt over
schrijven. Daaronder zet u: Van postrekening
naarrekening (met de spaarrekening
van uw keuze). Even ondertekenen en weg
sturen in een gewone giro-envelop. En u
hebt 'n girospaarrekening!
Zo spaart u als thuisbankier extra makkelijk
en voordelig.
Bovendien profiteert u met deze spaar
rekeningen van de dagelijkse
renteberekening.
Hierbij is het gestorte bedrag rentegevend
vanaf de dag van storting tot de dag waarop
het bedrag weer teruggeboekt wordt.
