•Snel maatregelen voor de
^pyang van winterschade'
vdA en D'66 denken aan
igen abortusvoorstel
Abortusvoorstel vol onduidelijkheden
Isotopen-laboratorium
werkte door na sluiting
anco (CNV): fonds voor directe hulp in het noorden
^positie zoekt eerst steun bij VVD-Kamerleden
Wachtmeester
keert terug in
Nieuwe Tonge
Uit nieuw onderzoek blijkt:
Vijftig kalveren
gestikt bij brand
North Sea Ferries
zetu't hoogst in
Engelanaaf
...En doeternu ook compleet
verzorgde autoieizen bij. Incl. hotels.
Naar Schotland,Nooid Engeland,
Wales en Ierland.
Vijf-dagen-termijn wordt op verschillende manieren uitgelegd
NIPO enquête:
Fors verlies VVD
door opmars D'66
Rita
INDAG 19 FEBRUARI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
een onzer verslaggevers
ONINGEN „De regering moet niet wachten maar nu al concreet maatregelen aangeven
de winterschade in het noorden moet worden opgevangen". Dit zegt Frits Hanco,
rictsbestuurder van de industriebond CNV in Groningen. „Ik heb de indruk dat men rustig
afwachten, maar als maatregelen drie tot vier weken op zich laten wachten, dan zijn er
ssen al een aantal bedrijven failliet".
es
I. n «r Hanco wil premier Van Agt
;n aan diens uitspraak dat er
bedrijven failliet zullen gaan
het barre winterweer. „Maar hij
tziè niets concreets gezegd", aldus
o co. Volgens hem beperkt de scha-
tU ch niet tot de onwerkbare dagen
van vorige week. De winter houdt nog
aan en de dooi kan straks ook nog
veel ellende en wateroverlast bren
gen. Hanco houdt rekening met min
stens tien onwerkbare dagen. Dat
gaat ondernemingen vele tonnen kos
ten. alleen al aan doorbetaling van
lonen. „Vooral kleine bedrijven ko
men dan in de knoei en dan is het
zaak niet te treuzelen en snel beslis
singen te nemen."
Minister Wiegel verklaarde gisteren
dat het Inventariseren van de schade
\A tulp van militairen met rupsvoertuigen heeft er sterk toe bijgedragen dat de wegen in
:ainingen. Friesland en Drente gedurende het weekeinde weer een beetje te berijden
den.
„nog wel effe kan duren". De
bewindsman bestreed tijdens een be
zoek aan het noorden klachten als
zou de regering pas erg laat op de
noodsituatie hebben gereageerd.
Doorbetalen
Volgens de heer Hanco gaat het niet
aan de werknemers te duperen. De
lonen moeten gewoon worden door-
betaald. HIJ meent dat een desbetref
fende uitspraak van het vroegere col
lege van rijksbemiddelaars (voorgan
ger van de SER) ook nu nog van
kracht is. Deze uitspraak dateert uit
1945 en hield in dat onwerkbare da
gen door slecht weer gewoon moeten
worden uitbetaald.
„Die uitspraak is nooit herroepen",
aldus Hanco. Hij realiseert zich ech
ter dat bedrijven in grote moeilijkhe
den kunnen komen. De noordelijke
districtsbestuurder meent daarom
dat er door het rijk een fonds moet
worden gevormd, waaruit direct al
hulp kan worden geboden. „Als men
drie tot vier weken wacht is het voor
sommige bdrijven te laat".
Afwentelen op de bedrijfsverenigin
gen kan volgens Hanco ook slechts in
beperkte mate. Sommige bedrijfsver
enigingen zijn zo goed als ter ziele,
zoals bijvoorbeeld die In de textielin
dustrie, die door uitkeringen in het
verleden al geheel zijn uitgeput. Naar
zijn mening zal het effect van de
regeringsmaatregelen in het kader
van het integraal structuurplan noor
den des lands (ISP) volstrekt verloren
gaan als er niet snel maatregelen ko
men. „De tienduizend arbeidsplaat
sen die de regering het noorden heeft
toegezegd tot en met 1981 worden
dan voor een groot deel aan de andere
kant weer verloren", meent hij.
Provincies
Behalve het bedrijfsleven hebben
ook de drie noordelijke provincies
zelf grote kosten gemaakt. De Drent
se gedeputeerde A. J. Eshuis schat
dat het Drente enkele miljoenen gaat
kosten.
De Groningse gedeputeerde J. van
der Ploeg rekent er op dat de schade
voor het bedrijfsleven soepel met de
regering moet worden geregeld, om
dat de provincies zelf daartoe de mid
delen niet hebben. „De provincie is
toch al zowat failliet en nu misschien
wel helemaal".
Van een onzer verslaggevers
NIEUWE TONGE De 2700 inwo
ners van het dorpje Nieuwe Tonge op
Flakkee hebben toch nog hun zin
gekregen: wachtmeester J. H. Gaas
enbeek (31) is terug.
Een half jaar geleden ontstond grote
beroering in dit dorpje, toen bekend
werd dat wachtmeester Gaasenbeek
van de rijkspolitie zou worden over
geplaatst naar Numansdorp. Als re
den voor zijn (onvrijwillige) vertrek
uit Nieuwe Tonge werd aangevoerd
dat Gaasenbeek ..te lief" was voor de
inwoners en dat hij te weinig bonnen
uitschreef. De dorpsbevolking nam
dit niet en In allerijl werd een actieco
mité opgericht om Gaasenbeek voor
Nieuwe Tonge te benouden.
De overplaatsing ging echter door
ondanks de smeekbrief die het actie
comité naar het ministerie van justi
tie stuurde.
De afgelopen week ls alles toch nog
goed gekomen. De algemeen inspec
teur van het korps, inspecteur-gene
raal P J. Plattel, besloot dat Gaasen
beek terug mag naar „zijn" dorp,
voorgoed Gebleken is namelijk
dat op de wachtmeester niets aan te
merken is. want Gaasenbeek kreeg
bij zijn werk in Numansdorp alleen
maar goede aantekeningen
Vreugde alom in Nieuwe Tonge en
vooral bij de leden van het actiecomi
té. „Gaasenbeek bereikt nu eenmaal
meer met een paar woorden dan met
een bekeuring en we zijn blij dat zijn
chefs daar nu ook eindelijk achter
zijn gekomen." aldus een blije dorpe
ling. Gaasenbeek zelf wil geen woor
den meer vuil maken aan deze affaire.
„Ik ben weer terug en dat is het
belangrijkste."
ALKMAAR (ANP) Het isotopenlaboratorium van het Cen
traal Ziekenhuis in Alkmaar is na de sluiting door het bestuur,
begin december 1978, gedeeltelijk in gebruik geweest. De
directie van het ziekenhuis heeft dit gisteravond meegedeeld
aan Alkmaars burgemeester C. L. M. Roozemond, voorzitter
van het bestuur van het medisch centrum van Alkmaar.
In Winschoten is gister
middag brand uitgebro
ken in kindertehuis Zon
negloren. Alle kinderen
zijn ongedeerd uit het
tehuis gehaald, aldus de
gemeentepolitie. De 37
kinderen die in Zonne
gloren woonden zijn on
dergebracht bij particu
lieren en andere kinder
tehuizen. De brandweer
is de zaak meester. Over
de oorzaak van de brand
tast de politie nog in het
duister.
onze parlementsredactie
HAAG PvdA en D'66 zullen de komende dagen
an of zij voor wijzigingsvoorstellen .op het abortusont-
i Ginjaar/De Ruiter op steun kunnen rekenen van WD-
isjierleden. Wanneer dat niet zo is, zullen zij een eigen
m itiefvoorstel indienen, dat in grote lijnen zal overeenko-
rij) met het destijds gestrande initiatief van PvdA en WD.
-fractieleider Terlouw en het PvdA-Kamerlid Roethof
ch >en dit zaterdag aangekondigd.
in<
of «mden het regeringsvoorstel zo-
t u ;t er nu ligt 'volstrekt onaan-
Zi baar'. Terlouw noemde het ont-
u een 'hoogst onprincipieel' com'
ski is, een 'monstrum'. Met Roethof
ilj van mening, dat de regering
gedachten heeft willen verzoe-
as lie elkaar niet verdragen'.
t-J
ezpractieleider Lubbers zei zater-
oor VARA-radio, dat de CDA-
3p rieden straks niet gedwongen
je i worden hun stem aan het abor-
itwerp van de regering te geven.
Tllen de vrijheid hebben volgens
eweten te stemmen. Wel moet
nefactielid bedenken dat de be-
o de wet een schijnwet is. aldus
dd'
DcfcDA-Kamerleden Van Leijen-
en Van Dijk hebben, bleek uit
leslommentaren, grote moeite met
[egeringsvoorstel. Hun twijfels
i met name het ontbreken van
lgemene norm In de wet. die
hrijft wanneer abortus wel en
eer niet aanvaardbaar is.
«ijenhorst zei: 'Als de arts zich
op zijn subjectieve mening
terugtrekken, is het de vraag of
..Jem wel voldoende meegeeft om
3 en zo goed mogelijk besluit te
n. Als het gesprek tussen vrouw
Is een farce zou zijn. dan betwij-
of de hele keuze van de regering
lalbaar is.'
iljk verklaarde, dat zolang niet
wet omschreven is wanneer ab-
wel en niet is geoorloofd, de arts
jan toetsen. 'Hij weet dan niet
hij zich aan te houden heeft,
•epaalt hij of er sprake is van
Isituatie? Als de overheid zo-
at in het delegeren van verant-
p elijkheid, kun je dan nog spre-
an publieke rechtsbescherming
kt ongeboren, leven?' aldus Van
heid heeft er niets mee te maken, uat
wijs ik af. De overheid heeft tot taak
op te komen voor het leven In wor
ding.'
De CDA-voorman benadrukte, dat de
verantwoordelijkheid van de arts
zich niet beperkt tot uitsluitend de
medische aspecten. 'Een volstrekt
medische behandeling wijs ik af. De
arts moet zich in elk geval verdiepen
en zich ervan vergewissen dat de
noodsituatie van de vrouw het afbre
ken van de zwangerschap ontont-
koombaar maakt.'
WD-staatssecretaris mevrouw Smit-
Kroes verklaarde het tegenoverge
stelde. Zij zei, dat de verantwoorde
lijkheid van de arts alleen een medi
sche ls. 'Hij kan medewerking weige
ren als hij de ingreep medisch niet
verantwoord vindt,' aldus de liberale
bewindsvrouw.
RUTTEN (ANP) Bij een brand in
een boerenschuur in Rutten (Noord
oostpolder) zijn gisteren vijftig kalve
ren en pinken door rook verstikking
om het leven gekomen.
Het vuur ontstond toen het rieten
dak van de schuur onder de druk van
een groot pak sneeuw instortte en op
een heteluchtkachel terechtkwam.
De schade wordt geraamd op hon
derdduizend gulden.
Het bestuur heeft de medisch direc
teur dr. G. Hooiveld en de adjunct-
directeur M. J. Wildvank formeel op
de hoogte gesteld van de feiten en
hen meegedeeld dat nadere maatre
gelen worden overwogen, aldus Roo
zemond.
Volgens Roozemond zijn van 22 de
cember 1978 tot begin januari van dit
jaar invitro-onderzoeken verricht in
het laboratorium. Bovendien heeft op
18 december op een patiënt een on
derzoek met het isotoop j 131 plaats
gevonden. Van deze feiten is. aldus
Roozemond, geen mededeling aan
het bestuur gedaan.
Uit het onderzoek, dit weekeinde, is
ook gebleken dat er wel een
patiëntenadministratie is. Dat is vol
gens Roozemond in strijd met de
rapportage hierover door de directie.
De directie wist volgens Roozemond
dat de administratie nog intact ls.
De ontdekkingen van dit weekeinde
zijn voor het bestuur aanleiding ge
weest om naast het laboratorium ook
het kantoor te sluiten en te verzege
len. De administratie is eveneens in
verzegelde bewaring genomen en ter
beschikking gesteld aan het staats
toezicht op de volksgezondheid.
AMSTERDAM - De 33-jarige H. N.
Wolf uit Heemstede is in de vroege
morgen van zaterdag bij een
verkeersongeluk in Amsterdam om
het leven gekomen. Wolf bestuurde
een auto, die door onbekende oor
zaak tegen een boom aan de Amstei-
veenseweg botste. Het slachtoffer
stierf ter plaatse.
ADVERTENTIE.
Dagelijks Rotterdam/
Europoort-Huil v.v.
Een kaartje aan Antwoordnummer 800TR
3000 WB Rotterdam onder vermelding
'Vakantiereizen' en u krijgt de folder
meteen thuis.
door Hans Goslings
DEN HAAG Fractieleider Terlouw van D'66 heeft het abortusvoorstel
Ginjaar/De Ruiter een „hoogst onprinclpeel" compromis genoemd. Door twee
uiteenlopende principiële uitgangspunten te willen verenigen, heeft het
kabinet een „monstrum" voortgebracht, zei hij zaterdag voor de VARA-radlo.
Hij voorspelde, dat het ontwerp het daarom niet zal halen. De principiële
WD-ers en CDA-ers zullen het afwijzen, meende hij.
■j mktijd
Ofvoerders van PvdA. D'66 en
'erden om andere redenen kri-
in#P de vijf dagen bedenktijd. De
1st Roethof zei het uit medisch/
1 oogpunt ongehoord te vinden
t arts op de vrouw moet inpra-
Terlouw noemde het beledigend
cl vrouw. 'Hoe kun je de arts
(woordelijkheid geven voor een
ab beslissing van de vrouw?',
hij zich af.
u: *s bestreed dat de gesprekken
at1 vrouw en arts de vrijheid en
(woordelijkheid van de vrouw
'ten. Hij vond die veronderstel-
ie °»el tegenover vrouw als arts
itiprend.
is Lubbers heeft het CDA een
fnentele doorbraak gemaakt
it ai te zien van een algemene
geïn de wet. 'We kunnen nog een
*""Jer gaan on zeggen: De over-
Wat valt er op het oordeel van
de D'66-er af te dingen? Frac
tieleider Rietkerk van de
WD zei vrijdag, dat het kabi
net met het tot stand brengen
van het wetsontwerp een
knappe prestatie heeft gele
verd. Wat Den Uyl als forma
teur in 1977 niet lukte, te be
middelen tussen „de vrouw
beslist" en „de vrouw beslist
niet", hebben de ministers
Ginjaar en De Ruiter wel
klaargespeeld.
Een knappe prestatie. Dat
bestrijdt ook de linkse oppo
sitie niet. Maar de vraag is
wel. of een op papier kunstig
gesmede constructie recht
doet aan de beginselen van
beide partijen en in de prak
tijk uitvoerbaar zal blijken.
De Raad van State, het hoog
ste adviescollege van de rege
ring, heeft over de praktische
uitvoerbaarheid sterke twij
fels geuit. Het kabinet heeft
het advies echter, op enkele
uitzonderingen na, terzijde
gelegd. Dat stond bij voor
baat vast. De twijfels en kri
tiek van de raad golden juist
die onderdelen van het wets
ontwerp waarop het compro
mis balanceerde. Het omver
halen van een van de pijlers
zou desastreuze gevolgen
hebben gehad.
Vijf dagen termijn
De compromispchtige trek
ken van het ontwerp zijn het
sterkst terug te vinden In de
vijl dagen-termijn. Daarover
is dan prompt ook de meeste
tegenspraak ontstaan. De
uitleg van deze bepaling wis
selt met de kleur van de poli
ticus.
Het kabinet verdedigt de vijf
dagen als een els van zorgvul
digheid. In de bedenktijd
moet de nood van de vrouw
worden afgewogen tegen het
belang van de bescherming
van het ongeboren menselijk
leven. Aangegeven wordt hoe
dat moet gebeuren.
De arts moet zich ervan ver
gewissen dat de noodsituatie
van de vrouw niet op een an
dere wijze dan door abortus
kan worden beëindigd. Hij zal
in het bijzonder acht moeten
slaan op de omstandigheden
waaronder de vrouw tot haar
beslissing is gekomen. Hij
moet nagaan of die omstan
digheden zo dringend zijn,
dat zij het afbreken van de
zwangerschap aanvaardbaar
maken, aldus de toelichting.
Over deze passage zijn van
verschillende kanten vragen
gerezen. Linkse Kamerleden
hebben opgemerkt, dat deze
voorwaarden een verant
woordelijkheid op de schou
ders van de arts laden, die hij
vanuit zijn medische discipli
ne niet kan waarmaken.
Strekt de verantwoordelijk
heid van de arts zich niet uit
tot slechts de medische as
pecten?
Aan de andere kant vragen
CDA-ers als Van Leijenhorst
en Van Dijk zich af, aan wel
ke normen de arts zijn beoor
deling moet toetsen bij het
ontbreken van een algemene
norm ln de wet, die om
schrijft wanneer abortus wel
en niet geoorloofd is?
De ministers zeggen, dat de
bepaling een strikt karakter
heeft en dus ook van toepas
sing moet zijn voor die geval
len waarin de vrouw haar
voornemen reeds uitvoerig
heeft overwogen. „Het strikte
karakter van het voorschrift
moet de consequentie zijn
van de hoofdgedachte van
het wetsontwerp, de bescher
ming van het ongeboren men
selijk leven", aldus de toe
lichting.
Bestraffing
Hoe strikt is echter die bepa
ling? De gedachtenwisseling
tussen vrouw en arts wordt
volgens het ontwerp niet aan
een voorgeschreven procedu
re gebonden. Dat zou. zeggen
de ministers, belemmerend
kunnen werken op een goede
besluitvorming en afbreuk
kunnen doen aan het besef
van de eigen verantwoorde
lijkheid.
De arts die in strijd met de
vijf dagen-termijn handelt,
loopt de kans te worden ge
straft met een gevangenis
straf van maximaal een Jaar
of een boete van hoogstens
50.000 gulden. Een onderstre
ping dus van het stringente
karakter van de termijn. Het
feit is echter niet strafbaar
wanneer de arts de abortus
eerder verricht om daarmee
een dreigend gevaar voor het
leven of de gezondheid van de
vrouw af te wenden.
Het kabinet heeft deze straf
uitsluitingsgrond in het wets
ontwerp opgenomen op ster
ke aandrang van de Raad van
State. De uitzonderingsbepa
ling lijkt echter wel de strikt
heid van het voorschrift te
ondergraven. Het algemene
begrip „gezondheid" laat zich
op meer dan één manier in
vullen. Dat geeft de arts
ruimte en maakt de bewijs
voering uiterst lastig.
Mistigheid
Los van de principiële, emoti
onele en practische bezwaren
die van oppositlezijde tegen
de bedenktijd zijn aange
voerd. bevat de bepaling zelf
en vooral de toelichting daar
op nog tal van onduidelijk
heden.
Die mistigheid biedt politici
van liberale en christen-de
mocratische huize voorals
nog de mogelijkheid de zaken
naar zich toe te vertalen. Zo
zei de WD-staatssecretaris
mevrouw Smit-Kroes zater
dag voor de VARA-micro-
foon, dat de verantwoorde
lijkheid van de arts uitslui
tend een medische ls. Ze riep
de vergelijking op van ie
mand die naar de tandarts
gaat om een kies te laten
trekken. Als die arts dat niet
verantwoord vindt, zei ze,
kan niemand hem verplich
ten dat toch te doen.
Voor dezelfde microfoon zie
CDA-fractieleider Lubbers
luttele minuten later: „Een
volstrekt medische behande
ling wijs lk af. De verantwoor
delijkheid van de arts is niet
alleen een medische. Hij zal
zich ln elk geval moeten ver
diepen en zich ervan moeten
vergewissen dat de vrouw ln
een noodsituatie verkeert die
niet anders dan door het af
breken van de zwangerschap
kan worden opgelost."
Een bepaling die voor zulke
tegenstrijdige uitleg vatbaar
ls. kan niet deugen, tenzij de
ministers alsnog het tegen
deel kunnen bewijzen.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Een fors verlies voor
de CDA/WD-regeringscoalitle en
winst voor de (grote) oppositiepartij
en: dat zou het resultaat zijn als er nu
Kamerverkiezingen zouden worden
gehouden. Dit blijkt uit een onder
zoek van het NIPO. waarvan de resul
taten zaterdag in het radioprogram
ma In de Roole Haan werden bekend
gemaakt.
De opiniepeilingen wijzen uit dat met
name de WD fors zal moeten Inleve
ren wanneer nu verkiezingen zouden
worden gehouden. Vergeleken bij de
Kamerverkiezingen van 1977 zouden
de liberalen er maar liefst vijf zetels
op achteruit gaan en uitkomen op
een totaal van 23 zetels. De andere
regeringspartner, het CD^. zou twee
zetels van de huidige 49 moeten inle
veren. waardoor de regeringscoalitie
hafir huidige meerderheid (77 zetels)
zou verliezen.
Als grote winnaar uit het verklezlngs-
onderzoek komt naar voren D'66. Vol
gens het Rooie Haan/NIPO-onder-
zoek zouden de democraten er vijf
zetels op vooruitgaan en uitkomen op
dertien zetels. De PvdA zou drie ze
tels kunnen toevoegen aan de 52 dlc
ze er nu heeft. BIJ de kleine partijen
was de winst van de CPN opmerke
lijk: van twee naar vier zetels.
Volgens de onderzoekers ls het verlies
van de WD te wijten aan de jongere
kiezers, die in groten getale de voor
keur blijken te geven aan vooral D'66.
Trok de WD in de tijd dat Wiegel
fractievoorzitter was nog ruim 20 pro
cent van de stemmen van de Jonge
kiezers naar zich toe, nu is dat nog
maar zes procent.
8CHAIJK (ANP) Bij een verkeers
ongeluk op de oude rijksweg Den
Bosch-Nijmegen is gisteren de veer
tienjarige A. Felder uit Grave om het
leven gekomen. Het meisje zat met
vier familieleden in een personenauto
die door nog onbekende oorzaak te
gen een boom botste. Het meisje was
op slag dood Een van de andere
Inzittenden raakte zwaar gewond.
„Hebt u een idee hoe ik mijn geld het
beste kan investeren?"
