CDA: federatie of fusie?
Tekening van een lezer
nderzoek malversatie
ij verkiezingen in
Suriname in slotfase
Trouw
Commentaar
POLITIEK
nog 21 -rijken en -dommen
lbortus
De AR-idealen en de politieke praktijk
Zwendel in valse
schilderijen:
Hagenaar bekent
leuk
weg met 't misverstand
stuur 'n brief
I
=$ATERDAG 17 FEBRUARI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
wetsontwerp-De Ruiter/Gin-
r over de afbreking van zwan-
jchap betekent in feite de beze-
||ing van de praktische erken-
w, dat onze samenleving kenne-
k niet meer in staat is op dit punt
0 algemene norm te formuleren.
ministers erkennen blijkens de
jmorie van toelichting dat de wet
:herming moet bieden aan on
tren leven. Tegelijk echter
rdt daaraan toegevoegd dat
X bescherming in de bestaande
latie niet naar behoren kan wor-
verwezenlijkt en dat daarom
wetgever eigenlijk niet veel an-
overblijft dan het scheppen
een procedure, die een zo
Idig mogelijke besluitvor-
ig garandeert.
t laatste is niet veel, maar toch
niet niks al is er voor
lusiasme geen plaats. Het is
erkenning van een nederlaag"
even wij op 16 november 1978,
M de ministers De Ruiter en
ijaar de uitgangspunten van
wetsontwerp op een perscon-
entie hadden toegelicht. Dat
rdeel geldt nog steeds.
K moeizame en langdurige dis-
isies in het kabinet (met de vele
nkondigingen en het daaraan
bonden prestige-verlies voor de
Jiisters) illustreert nog eens hoe
Jleilijk het is een brug te slaan
sen enerzijds de stringente
m „het mag niet" en anderzijds
erkenning dat de burger (in
u de vrouw en de arts) zelf de
lissing neemt over het wel of
afbreken van de zwangerschap
dat het in de praktijk heel
(l^eilijk is dit met een rechterlijke
die bij te sturen.
eite draagt de-overheid met dit
3e? sontwerp haar macht hier een
*5 m te stellen over aan de burger,
ministers erkennen dat de wet
ver cherming moet bieden aan het
eboren menselijk leven, maar
ezelfde zin wordt daar mismoe-
aan toegevoegd dat deze be
aming in de bestaande situatie
naar behoren kan worden ver-
kelijkt. Het is met name op
let e overdracht in feite een
lejorisch moment dat de Raad
State in zijn advies nog eens
"p1 a de aandacht legt.
lort is waarnemend directeur (lo-
0 scret
:retaris-generaal) van het minis-
en de belangrijkste man in de
n-2 leke organisatie van premier Ar-
bij de laatste verkiezingen. See-
en zijn mede-verdachten wordt
r,~ aste gelegd dat zij geld, maar ook
eI. sten van het ministerie van op-
ac v hebben gebruikt in de verkie
scampagne van Arron en dat er
r de stembusresultaten is ge-
ïld in het district Commewijne.
zo' district is met twee zetels in het
pa ement vertegenwoordigd. Seed-
roert tot zijn verdediging aan, dat
ïeeft gehandeld in opdracht van
toi minister van opbouw, Michael
n tbridge een partijgenoot van
in. In Suriname wordt verwacht,
p de justitie de zaak niet zal sepo-
^ln zodat er een openbaar proces
t. waarbij dergelijke beschuldi-
Zo sterk komt de nadruk op de
eigen verantwoordelijkheid van
vrouw en arts, dat de ministers
zelfs menen dat die eigen verant
woordelijkheid „pas dan volledig
tot haar recht kan komen, wanneer
van overheidswege zorg is gedra
gen dat aan bepaalde omstandig
heden en voorwaarden is vol
daan."
Enthousiasme hierover lijkt ons
niet op zijn plaats. Je kunt alleen
maar met voldoening vaststellen
dat het kabinet op dit punt niets
verhult. Het zal voor velen die
hechten aan een stringente, door
de overheid gestelde norm pijnlijk
zijn dit te moeten aanvaarden
maar gegeven de weerbarstigheid
en het pluriforme karakter van
onze samenleving zou het verdoe
zelen van die constatering onop
recht zijn geweest. Door die duide
lijkheid heeft het kabinet het op
dit punt ook voor het parlement
makkelijker gemaakt. Het kan nu
een onomwonden keuze maken,
waarbij wij ons op dit moment op
een pijnlijke wijze bewust zijn dat
het ontlopen van een keuze alleen
maar een persoonlijke voldoening
zal geven, doch de huidige abor
tuspraktijk met al zijn uitwassen
onverlet laat.
Premier Van Agt heeft al op voor
hand aangekondigd dat de vrijheid
tot amenderen voor het parlement
slechts beperkt zal kunnen zijn.
Gegeven de moeite en het verdriet
waarmee dit wetsontwerp tot stand
is gekomen, maar meer nog gege
ven de duidelijke keus die met het
wetsontwerp gemaakt is, mag dit
geen ongeoorloofd pressiemiddel
worden genoemd, zoals Den Uyl
vorige week in deze krant deed.
Het kabinet wil niet het risico
lopen dat de abortusproblematiek
andermaal onoplosbaar zal blijken
te zijn. Het is staatsrechtelijk vol
komen geoorloofd van meet af aan
op de consequentie te wijzen en in
een zo vroeg stadium al het „on
aanvaardbaar" uit te spreken over
eventuele wijzigingsvoorstellen.
Dat sluit de individuele verant
woordelijkheid van de Kamerle
den niet uit. Integendeel door
een dergelijke opstelling van de
regering wordt die individuele ver
antwoordelijkheid nog eens onder
streept. Het laatste woord is aan
het parlement.
DEN HAAG Het is, zeker
voor het gemiddelde AR P-lid,
niet eenvoudig te peilen wat
er nu precies aan de hand is.
Jarenlang is er met vallen en
opstaan, met veel geduw en
getrek gewerkt aan de tot
standkoming van een CDA en
dan ineens is er de onoverko
melijke twijfel bij een belang
rijke stroming in de ARP: nu
geen fusie.
En dat terwijl aan de basis (op pro
vinciaal en gemeentelijk niveau) de
zaak al vrijwel rond was. De anti
revolutionairen kunnen het, althans
op dat niveau, redelijk vinden met
CH-ers en KVP-ers. Ze weten zich op
z'n minst getalsmatig, maar vaak ook
nog meer dan dat, gesterkt, en nu
weer terug naar het aloude isole
ment? Zijn „ze" helemaal gek gewor
den in Den Haag?
door
Willem Breedveld
Verbazing en begrijpelijk ergernis
van die kant. Laten we daarom nog
eens kijken naar de idealen, de gevoe
lens die de afgelopen Jaren in het
CDA zijn geïnvesteerd. Zo'n ideaal is
bij voorbeeld het weidse evangelisch
geïnspireerde vergezicht dat Willem
Aantjes met zijn „bergrede"-verhaal
ontvouwde. Het openstaan voor de
hongerigeri en de dorstigen, het actief
werken aan een rechtvaardiger sa
menleving. De wens ook de maat
schappij zodanig in te richten dat een
maximaal beroep wordt gedaan op
ieders verantwoordelijkheid. Het ap
pèl ook op een nieuwe levensstijl. Een
thema dat Bob Goudzwaard in zijn
boek „Kapitalisme en vooruitgang",
maar evengoed ook in het CDA-pro-
gramma „Niet bij brood alleen" heeft
uitgewerkt onder het trefwoord: het
afleggen van goed rentmeesterschap.
Verzand
Stuk voor stuk mooie Idealen, die
echter in de barre praktijk nogal eens
verzandde in een zich al te gemakke
lijk neerleggen bij de bestaande situ
atie, een zekere onwil ook om te tor
nen aan de bestaande ordening en
het eigenlijk wel mooi vinden dat het
Een beeld van het CDA in een pril stadium: overleg tussen (van links naar rechts) Mellema
(CH), Biesheuvel (AR) en Schmelzer (KVP) in de Tweede Kamer. Een foto uit 1970.
CDA toch maar een probaat middel is
gebleken om het verfoeide socialisme
binnen de perken te houden. Het
kwam vaak neer op het voeren van
een politiek, die oud-premier De Jong
eens treffend omschreef als het pas
sen op de winkel. Rust, orde en een
overheid die niet te veel vergt van
haar burgers. Het leven is toch al
moeilijk genoeg, leek vaak het andere
ideaal.
Tussen deze tegenstrijdige idealen
had Willem Aantjes een op zichzelf
bewonderenswaardig evenwicht op
gebouwd. De CDA-fractie opereerde
onder zijn leiding krachtig vanuit het
CDA-programma „Niet bij brood al
leen": kwam daarmee weliswaar her
haaldelijk in botsing met het beza
digder kabinet-Van Agt, maar de
spanning tussen beide idealen bleef
en dat was misschien wel de voor
naamste voorwaarde om ARP-loya-
llsten tot en met enkele geheide con
servatieve KVP-ers en CHU-ers in één
verband bij elkaar te kunnen houden.
Met het even abrupte als schokkende
vertrek van Aantjes uit de poliUek
viel die spanning voor een belangrijk
gedeelte weg en daarmee ook het
belangrijkste schild tegen de neiging
de evangelische oproep min of meer
te vergeten. Maar wat misschien nog
belangrijker is: ook het zicht op me
dewerking van wat progressiever ge
oriënteerde KVP-ers kwam met de
heer Aantjes te vervallen. Want daar
mikte hij altijd op. Zijn koers was: we
gaan door met het CDA. desnoods
door een diep dal inclusief de kans
op scheuring maar onder geen be
ding wilde hij aan terugval op de
oude partijlijnen. Een scheiding der
geesten zou volgens Aantjes alleen
zinvol zijn langs de lijn progressief/
conservatief en zulks vanuit de er
kenning dat er nu eenmaal christe
nen zijn die het evangelie behoudend
en christenen die het progressief in
terpreteren.
Koers-Aantjes
Onmiskenbaar hield Aantjes met
deze koers de club bij elkaar en wist
hij ook menig KVP-er aan te spreken.
Bij de laatste verkiezingen kreeg hij
veel voorkeurstemmen uit Zuid-Lim
burg en in de fracüe wist hij zich
gesteund door mensen als Frinking,
Dijkman, Weijers en anderen. Of
Aantjes ooit succes met deze koers
zou hebben geboekt staat niet vast. DOmOCrdtlG
Een feit is wel dat de andere A.R.-
loyalisten De Boer. Scholten. Van
Houwelingen er anders over denken
ZIJ missen trouwens ook het vermo
gen van Aantjes om KVP-ers aan te
kunnen spreken.
en CHU samen wegen nu eenmaal
zwaarder dan die van de ARP.
Het is ook dit geharrewar, dat de
grondslagdiscussie weer in het cen
trum van de belangstelling heeft ge
bracht. De anti's missen met name de
persoonlijke aanspreekbaarheid op
de grondslag. Dit gemis is des te
pijnlijker, omdat het alternatief, na
melijk de aanspreekbaarheid op de
politieke overtuiging, nog ontbreekt.
Het geheel overziend is er dus de
laatste tijd nogal het een en ander
losgemaakt, genoeg in ieder geval
voor een belangrijke stroming binnéh
de ARP om een volledig fusie op dit
moment niet verantwoord te vinden.
Oud-partijvoorzitter Veerman wilde
daarom het anti-revolutionaire en-
goed zo veel mogelijk in stand hou
den. De voorzitter van de Arjos Klaas
de Vries sprak alweer enkele weken
geleden zijn bezorgdheid uit over de
politieke koers van het CDA en die
bezorgdheid heeft zich nu meege
deeld aan de helft van het partijbe-
stuur van de ARP.
Feit is echter ook dat deze ontwikke
ling voor de basis grotendeels nieuw
is. De leden daar worden niet of nau
welijks geconfronteerd met de pro?
blemen van hun „voormannen" én zij
varen bijgevolgd nog op het oude
kompas. De meeste voorzitters vai)
de Kamercentrales zijn daarom voor
een onverwijlde voortzetting van de
fusie van het CDA. En daarmee t?f
kent zich ook een meerderheid af op
de partijraad, die straks voor de fusie
zal stemmen.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
fnn RAMARIBO Het onderzoek van de Surinaamse justitie
:ekfr machtsmisbruik en knoeierijen bij de parlementsverkie-
jen in het najaar van 1977 is nu in zijn laatste fase. Alle
btenaren van het ministerie van opbouw, die in verband
t deze zaak waren gearresteerd, zijn nu weer op vrije
ten, met uitzondering van mr A. M. Seedorf.
gingen over en weer in het openbaar
zullen worden herhaald.
Luchtvaart
Een andere kwestie, die In Suriname
nu boven de horizon uitkomt, heeft
de SLM, de Surinaamse luchtvaart
maatschappij tot onderwerp. Direc
teur Bert Maas is daar, na een dienst
verband van veertien jaar ontslagen.
De bedoeling is nu dat hij door een
driemanschap zal worden opgevolgd.
Algemeen directeur van de SLM
moet dan worden ir Johanns, nu nog
verbonden aan het ministerie van
openbare werken en vervoer. Er is
ook nog plaats voor twee gewone
directeuren en één daarvan is de
broer van premier Arron, de huidige
stationschef aan het vliegveld Zan
derij.
Het is daarom niet toevallig dat één
van de argumenten tegen een fusie
die op dit moment wordt gehanteerd
dat van het veranderende karakter
van de KVP is. De KVP heeft volgens
deze redenering de band doorgeknipt
met de werknemersmassa en zij zou
er daarom ook geen belang meer bij
hebben het nog langer voor deze
groep op te nemen. Kortom, anders
dan bij Aantjes blijkt hieruit een on
overkomelijk wantrouwen in de KVP.
Bij dit sceptisisme heeft zich ook
gevoegd een klimmend gevoel van
onbehagen over het tot nu toe gevoer
de kabinetsbeleid. De Kamerdebat
ten zouden op pijnlijke wijze hebben
duidelijk gemaakt dat het kabinet
het ontwapeningsvraagstuk niet se
rieus neemt, dat het te onbekommerd
meewerkt aan de ontwikkeling van
de kernenergie (Urenco), het de laat
ste tijd de bezuinigingen in de ge
zondheidszorg ook nog pijnlijk af
wentelt op de zwaks ten (de vijf gul
den eigen risico voor ziekenfondsver
zekerden) en het weinig impulsen
geeft voor een nieuwe levensstijl (tra-
dionele aanpak van het werkloos
heidsvraagstuk).
Principieel
Weliswaar staat daartegen over dat
de fractie zich de laatste weken zeer
principleeel opstelt en men een con
frontatie met het kabinet niet blijkt
te schuwen. Joep de Boer bijvoor
beeld stelde zich uiterst kritisch op in
de discussie over de nucleaire taken
van ons leger. Een deze week stond de
CDA-fractie in de voorste linie om de
volkshuisvestingswensen tegen de
zin van Andriessen op te schroeven.
In ARP-kring is men daarvan echter
niet zo onder de indruk.
Verondersteld wordt dat de KVP nu
haar beste beentje voorzet, zodat op
drie maart de partijraad van de ARP
ongehinderd de definitieve stap kan
zetten naar de fusie van het CDA.
Dit gevoelen van onvermogen iets
van de idealen in de politieke prak
tijk te brengen valt samen met klim
mende irritatie binnen de partijen. Er
zijn ruzies over de bezetting van de
verschillende posten. In A.R.-kring
beklaagt men zich over de magere
inbreng van de andere partijen, maar
ook tussen de partijvoorzitters Ver
geer en Van Leeuwen botert het niet
zo best. Beide heren gaan elkaar zo
veel mogelijk uit de weg. Het tableau
is er een van verwarring, zodat men
zich met name in anti revolutionaire
kring bezorgd afvraagt hoe dit straks
zal toegaan wanneer de partijen gefu
seerd zijn. De stemmen gaan dan
extra zwaar tellen. En die van KVP
De vraag is er daarmee een geworden
of de ARP het zich kan veroorloven-,
dat een belangrijke minderheid ono
verkomelijke bezwaren tegen de fusie
heeft. Democratie wordt vaak be
dreigd door de dwang van de publie
ke opinie, die hand in hand gaat met
de getalsmatige meerderheid. Het is
de lijn van het conformisme. Mag dit
conformisme een belangrijke ARP
stroming uitschakelen? Want dat is
het resultaat van de wil van de meer
derheid. De bekende rechtsfilosoof
Alex de Tocqueville schreef in de
vorige eeuw al: nooit zal ik aan de
meerderheid toekennen, wat ik aan
de enkeling zal weigeren, namelijk
absolute macht.
Niet toevallig staat deze passage in
een verhandeling over de democratie
in de Verenigde Staten. Daar koos
men bewust voor een federatieve
staat, in plaats van de unitaire staat.
Het geloof in dit federalisme heeft in
de Verenigde Staten veel eenheid ge
bracht, die er bij een opgelegde een
heid wellicht nooit gekomen zou zijn.
Mogelijk is daarom voortzetting van
de federatieve structuur voor het
CDA zo gek nog niet.
DEN HAAG (ANP) De Haagse poli
tie heeft een 55-jarlge koopman uit
die stad. W. J. L., aangehouden op
verdenking van het opzettelijk verko
pen van vervalste schilderijen. Het
betreft werken van de schilders Paul
Klee. Lovis Corinth en Oscar Ko-
koschka.
De politie schat de waarde van de
vervalsingen op een paar honderd
gulden. De man verkocht ze voor en
kele duizenden guldens per stuk. Een
echte Klee is volgens de politie vele
tienduizenden guldens waard. De po
litie heeft dertig vervalsingen In be
slag genomen. L., die heeft bekend, U
na verhoor op vrije voeten gesteld.
De man bood de gesigneerde schilde
rijen, die afkomstig zouden zijn uit
oude famlliebezlttingen, aan in ad
vertenties in kranten in West-Duits-
land en België. Twee Westduitsers
hebben aangifte gedaan.
L. heeft verklaard dat hij de vervalste
doeken heeft gekocht van een koop
man uit Noordwijk. Die heeft op zijn
beurt gezegd de werken te hebben
gekocht van een inmiddels overleden
inwoner van die plaats. Volgens dé
politie is de koopman uit Noordwijk
vooralsnog niet strafbaar. Hij heeft
de werken voor erg lage prijzen en
niet als echt aangeboden, aldus de
politie.
Sinds 1946 hebben elf vorsten
hun troon verloren, maar er zijn
er nog heel wat over: welgeteld
éénentwintig landen kunnen zich
nu nog keizerrijk, koninkrijk,
prinsdom, groothertogdom of an
derszins -rijken of -dommen noe-
men. gelukkig wel met iets vor
stelijks er vóór, anders konden ze
hun rijk-dom maar beter onmid
dellijk laten vallen. We hebben
Iran dan al niet meer meegere
kend. want de sjah van Perzië
zoals velen de Iraanse heerser
blijven noemen zal wel niet
meer op zijn pauwentroon kun
nen terugkeren.
Onbetwist de oudste van al die
monarchen is de Japanse keizer
Hirohito. misschien nog niet eens
in leeftijd (hoewel hij beslist wel
een oudje is), maar zeker als
staatshoofd: hij zit al sinds 1926
op zijn troon. Buiten hem kent de
wereld nog maar één keizer: Bo-
kassa de Eerste van het Centraal
Afrikaanse Keizerrijk. Hij is met
een ook de „Jongste" uit het rij
tje. althans het kortst een rege
rend vorst: toen zijn rijk nog
maar een paar jaar geleden onaf
hankelijk werd. liet hij zichzelf
gelijk maar tot keizer uitroepen.
De meeste van de éénentwintig -
dommen en -rijken worden door
een koning of koningin gere
geerd. Dat zijn er vijftien in to
taal, en daarnaast heb je nog één
m ah ar ad ja (Sigme Singhi Wangt-
sjoek van Bhoetan), één prins
(Rainier van Monaco), één groot
hertog Jan van Luxemburg) en
één die zich kortweg „vorst" laat
noemen: Franz Josef de Tweede
van het dwergstaatje Liechten
stein.
Sommige heersers hebben prach
tige, moeilijk te onthouden en
waarschijnlijk zeer welluidende
namen (maar dat is niet na te
gaan als je niets van de taal
weet): de koning van Tonga heet
bij voorbeeld Taufa'ahau Tupou
de Vierde, die van Lesotho Mos-
joesjoe de Tweede, die van Nepal
Birendra blr Blkra sjah Dewa.
Daarbij vergeleken zijn Hassan
(Marokko), Olaf (Noorwegen).
Khaled (Saoedi-Arabië), Boude-
wijn (België). Karei Gustaaf
(Zweden) en Ju an Carlos (Spanje)
wel heel gewoontjes, en zelfs Boe-
mi bol (Thailand) klinkt ineens
niet zo exotisch meer.
Er zijn een heleboel koninginnen,
maar onder hen maar drie echte:
onze eigen koningin Juliana na
tuurlijk, koningin Elizabeth de
Tweede van Engeland en konin
gin Margrethe van Denemarken.
Alle drie zijn zij zelf staatshoofd,
de rest van de koninginnen bun
gelt er maar zo'n beetje bij. Hun
echtgenoot heeft de macht, zij
zelf mogen zich alleen koningin
noemen zolang het hun vergund
is aan zijn zijde te zitten. Uit dat
kleine aantal vrouwen tussen al
die mannen blijkt wel dat de
emancipatie in dat vak nog niet
ver gevorderd is. Al is pas de
jongste van tien kinderen in een
vorstelijk gezin een jongetje, dan
nog moeten de negen oudere
meisjes voor hem wijken en zal
het Jongetje troonopvolger zijn.
Toen de politie hem in de kraag
greep, had die Engelse liefhebber
van aardige meisjes thuis al acht
endertig stuks in de la liggen.
Geen meisjes natuurlijk, maar
hun brillen. De man. een 31-jarige
postbode, kon er niet omheen:
zag hij een leuk. gebrild type aan
komen. dan zette hij fluks zijn
zwarte maskertje op en griste de
bril van de neus van zijn slachtof
fer Soms zwaaide hij met een
mes om extra indruk te maken,
maar daar heeft hij nooit iemand
mee verwond. „Tja. waarom deed
ik dat nou?" zei de postbode
peinzend tegen de politie. „Ik zou
het ook niet weten Als ik een
leuk meisje zie. vind ik haar bril
ook zo leuk."
2 jaar
f 1.155.63
3 jaar
f 1 250.98
■v
4 jaar
11 360.49
5 jaar
slot-
waarde
11 503.66
(De bedragen x 10 voor een Croeikasbiljet van f 10.000,-.)
Waar de fout ook gemaakt mag xijn in dit omvangrijke bedrijf, een
feit is dat u gisteren geheel buiten uw schuld niets hebt kunnen
begrijpen van dat rentestaatje. Dat plaatje had er nou ook net niet
bij moeten staan. Het ging om een regeltje eronder, dat nergens
meer terug te vinden was. Aanvankelijk stond daar „x 10 voor een
groeikasbiljet van 10.000", waarover wij twee weken geleden
gevallen waren omdat je op die manier ook de rente in tienvoud zou
kunnen eisen, maar liefst 75 tot 85 procent. Kennelijk om zulke
misverstanden te voorkomen beeft de betrokken bank er daarop dit
van gemaakt: „de bedragen x 10enzovoort. Om nu weer het
gerezen misverstand over alle misverstanden op te helderen druk
ken we beide regels, de oude en de verbeterde, hierbij nog eens af.
In september 1976 werd Sawito
Kartowlbowo. gepensioneerd
burger-ambtenaar en mysticus,
tegelijk met vier anderen in Indo
nesië gearresteerd op beschuldi
ging van het smeden van een
komplot ter omverwerping van
het bewind van president 8oe-
harto. Kartowlbowo werd ten las
te gelegd dat hij verscheidene
gerespecteerde religieuze leiders
er toe zou hebben aangezet docu
menten te ondertekenen, waarin
de regering beschuldigd werd een
situatie in stand te houden die
het moreel van het land onder
mijnde, de veiligheid van de na
tionale identiteit in gevaar
bracht en „de polsslag van de
wettelijke souvereinitelt" deed
stilstaan. In de documenten
wordt aangedrongen op een
machtsoverdracht aan een com
missie van vier. onder leiding van
de voormalige vice-president dr.
Mohammed Hatta die met ex-
president Soekamo indertijd de
republiek Indonesië uitriep Bij
de ondertekenaars van het be
langrijkste document („8treven
naar verlossing") staan de namen
van onder meer kardinaal Justi-
nus Darmojoewono. leider van de
Indonesische rooms-katholieken,
en van dr. T. B. Stmatoepang.
voorzitter van de Indonesische
Raad van Kerken. Bij hun ver
hoor verklaarden deze en andere
ondertekenaars misleid te zijn en
het document ondertekend te
hebben zonder zich voldoende re
kenschap van de werkelijke in
houd gegeven te hebben. Karto
wlbowo zelf verklaarde, in een
goddelijke openbaring de op
dracht ontvangen te hebben tot
het opstellen van de documen
ten. Zijn herhaalde verzoeken om
prominente bewindslieden en de
ondertekenaars van de documen
ten als getuigen décharge op te
roepen, werden door het hof van
de hand gewezen. De openbare
aanklager eiste een gevangenis
straf van twintig Jaar. Tegen het
uiteindelijke vonnis van acht
jaar zijn zowel aanklager als be
klaagde in beroep gegaan.
Als altijd beleefde brieven (ln En
gels) met het dringende vcreoek
om Sawito Kartowlbowo onmid
dellijk en onvoorwaardelijk in
vrijheid te stellen, kunnen ge
richt worden aan: H E. President
8uharto, President of the Repu
blic of Indonesia Istana Nega
ra. Jalan Veteran Jakarta. In
donesia.
