Het oorlogsverleden
van Anne Vondeling
Duizendjarig Brussel is
veel van oude gezicht kwijt
'"BffM
UIT DE WEEKBLADEN
Echtpaar dood
door kolendamp
OPEN HUIS
IJMOND M.T.S.
Vrouw gaat 'vriendelijker'
met water om dan man
IET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
latig tot streng
Wintersport
S--
jiJDAG 16 FEBRUARI 1979
TROUW/KWARTET P 19 - RHS 21
Het staat niet helemaal vast, maar als de ge
schiedvorsers goed gegokt hebben, bestaat Brus
sel dit jaar duizend jaar.
In ieder geval houden de Brus
selaren het maar op het gelijk
van die geleerde heren, die
zeggen, dat er in 979 voor het
eerst een teken van georgani
seerd leven was. Karei, broer
van Lotharius, koning van
Frankrijk (het Karolingische
West-Francia) vestigt zich dan
in het castrum, centrum van
een militaire en administratie
ve nederzetting temidden van
de eilandjes in en om het ri
viertje de Zenne, de huidige
stadskern. En van dan wordt
„Bruocsella" (nederzetting in
het moeras) de aantrekkings
pool van het hertogdom
Neder-Lotharingen.
Een duizendste verjaardag
dus, waarvan de viering al be
gon in de nacht van de jaar
wisseling, toen burgemeester
Pierre van Halteren voor ie
dereen, die maar binnen wilde
komen, de poorten van het
stadhuis opende en duizend
flessen champagne liet uit-
schenken.
rtv 20 miljoen
Dat was het startschot van
een vol jaar van feestelijkhe
den. Evenementen (tentoon
stellingen, toneelvoorstellin
gen, circussen, sportwedstrij
den), die allemaal zijn samen
gevoegd in de brochure Brus
sel Millennium.
6 ladio vandaag
2 LVERSUM (298 m> KRO 7.00 Nieuws
0 Het levende woord. 7.09 Even na ze
5.1 (7.30 Nieuws. 7.41 Echo). 8.30 Nieuws
i Gymnastiek voor de vrouw. 8.45 Geva-
-| 7 trd programma. (10.30 Nieuws). 11.0C
c id Nederlandse ontmoetingen. 12.00 Ge-
ieerd programma. (12.26 Mededelingen
*r land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws
41 Echo). 14.00 Gevarieerd programma
30 Nieuws). 16.00 Spreekuur. 17, OC
slden uit mijn kinderjaren 17.3C
uws. 17.32 Echo magazine P.P.: 18.1S
zending van D'66. KRO: 18.30 Nieuws
Marktberichten i.s.m. KNBTB
"V vandaag
De stad heeft er zo'n 20 mil
joen gulden voor uitgetrok
ken. Een ferm bedrag en de
fanatieke Franstalige opposi
tiepartij Front des Franco
phones, die in de Brussel niet
mag meeregeren, maar wel de
baas is in de agglomeratie
Groot-Brussel, heeft er nogal
wat kritiek op gehad. Maar
Brussels bestuurderen hebben
dat althans enigszins weten te
sussen door te wijzen op wat
zo'n feest *ook kan binnen
brengen. Zo'n vijftien miljoen
verwacht men terug aan de
gouden Millennium-pennin
gen (175 gulden per stuk), die
voor het jubileum zijn gesla
gen. Om dan over de toeristi
sche bronnen dan nog maar
niet te spreken.
Symbool van de feestviering is
het beeld van de draak doden
de St. Michiel, dat als windwij
zer dient op de 92 meter hoge
toren van het stadhuis. Niet
dus, tot enige verbazing van
de Brusselaren, het manneken
en ook niet Ketje, het in de
Belgische hoofdstad populai
re straatventje van Breughels
schilderij van de boerenbrui
loft. Maar die laatste is wel het
jubileum-bier genoemd (blond
bier met een wat zware af
dronk), maar op de viltjes, de
feestaffiches, de programma's
prijkt toch alleen St. Michiel.
Veel weg
Of Brussel die aandacht zal
krijgen, die de feestregisseurs
verwachten, staat overigens
niet helemaal vast. „La List"
heeft ooit eens gezongen over
het Brussel, dat toen nog vro
lijk was. bruisend en olala.
Maar dat is al weer heel wat
jaartjes geleden.
In allerlei geschriften mag dan
de rijke historie worden aan
gehaald, (waarin namen als
Filips de Goede. Karei de Vijf
de, Filips II en Alva opduiken)
veel daarvan is nauwelijks
meer tastbaar te noemen.
Van het middeleeuwse Brus
sel is eigelijk niets meer over
gebleven, sinds de Fransen op
bevel van Lodewijk XIV in
1695 de stad op een fors bom
bardement tracteerden en een
groot deel van Brussel in de
vlammen deden opgaan. Zelfs
de indrukwekkende gevelwan-
den op de Grote Markt zijn
nabootsingen van wat er eens
wis.
Ook de vier wereldtentoon
stellingen (van 1897,1910,1935
Het embleem van het millen
nium: dé draak dodende St.
Michiel.
en vooral die van 1958) hebben
Brussels gezicht van toen
drastisch mismaakt. Er kwa
men tunnels en snelwegen tot
diep in het centrum. Typische
en gezellige oude wijken ver
dwenen onder de slopers
hamer.
Eigenlijk is uit dat verleden
alleen nog het kleine centrum,
de Beenhouwerswijk (rond de
Grote Markt) bewaard geble
ven. Dat centrum heet op het
stadhuis nu Beschermde Wijk
I, en veelzeggend is, dat een
Beschermde Wijk 2 niet eens
bestaat.
Uitgaan
Die Beenhouwerswijk is dus
het uitgaanscentrum, waar de
millennium-vierder dit jaar 's
avonds het anker zal moeten
uitgooien. Een wirwar van
nauwe straatjes met boetiek
jes, kunstwinkeltjes, en vooral
niet te vergeten een schier
ontelbaar aantal restauran
tjes. waarin traditioneel vaar
dige Belgische kookkunste
naars hun creaties op tafel zet
ten. Culinaire pronkstukjes,
maar ook duur. Voor een een
voudige hap is men al gauw
zo'n vijftien gulden kwijt.
Voor de rest is Brussel 's
avonds vrij leeg en kil doordat
de laatste jaren een groot deel
onderste boven is gegooid,
bousculé zeggen de Brussela
ren met nauwelijks verholen
ergernis. De urbanisten zijn er
als een olifant in een porse
leinkast doorheen gedramd.
Vooral sinds Brussel hoofd
stad van Europa werd en het
begrip efficiency hoger werd
gewaardeerd dan sfeer. Dat
een op de vier van de 1.1 mil
joen inwoners nu een buiten
lander is, heeft het oude ka
rakter van de stad ook al geen
goed gedaan.
'Oudheden
Tóch: ondanks dat blijft ér in
Brussel voor de ijverige speur
der nog wel wat historie te
vinden. De feestbrochures tip
pen daartoe royaal. De klave
cimbel waarop Mozart speel
de, de kerk waar Breughel
rust, de saxofoons, uitgevon
den door de Belg Adolphe
Sax, het huis op de Grote
Markt, waar Victor Hugo tij
dens zijn ballingschap leefde,
de woning waar lord Byron
enkele zangen van „Childe
Harolds Pilgrimage" schreef.
En natuurlijk de musea van
beroemde schilders (Rubens,
De Grqte Markt met zijn
gildehuizen
Jordaans, Van Dijck, Breug
hel, Teniers, Jeroen Bosch,
Rogier Vander Weyden). De
beeldhouwwerken van Rodin
aan de gevels van de huizen
aan de Adolphe Saxlaan, het
huis van Erasmus, de oude
abdij Ter Kameren, waar Bo-
nifatius werd begraven, de St.
Hubertus-galerij, de eerste
overdekte straat in Europa en
een luttel aantal kilometers
rijden buiten Brussel: Water
loo, waar het lot van Napoleon
werd bezegeld (naast een mu
seum ook een in fors formaat
geschilderd panorama).
Wie daarvan in een weekend
je-Brussel zo veel mogelijk wil
meenemen doet er goed aan
tevoren wat brochures (èn een
plattegrond van de stad) te
halen bij het Belgisch Ver
keersbureau in Amsterdam
(Leidseplein 7). Daar krijgt
men ook informatie over spe
ciale weekend-arrangenmen-
ten, die altijd goedkoper zijn
dan een weekend-op-de-bon-
nefooi. Want België is in vrij
wel alle opzichten nóg duur
der dan eigen land.
Z18.43 Punt Uit. 20.00 In antwoord op uw
schrijven. 21.55 Overweging. 22.00 Ballads
Blues en Beton Swing. 22.30 Nieuws. 22.40
Goal: 23.55-24.00 Nieuws
HILVERSUM II (402 m) NCRV 7.00
Nieuws. 7.11 Ochtendgymnastiek. 7.20 Te
Deum Laudamus. 7.54 Op de man af. 8.00
Nieuws. 8.11 Hier en nu. 8.25 Vandaag-
.vrijdag. 9.00 Politiek en samenleving
NOS: 9.10 Spiegel van België 9.35 Water
standen. 9.40 Schoolradio. 10.00 De Taais
how. 10.30 NOS-Jazzportret. 11.00 Nieuws
11.03 Meer over minder. 12.30 Recht-
oprecht OVERHEIDSVOORLICHTING:
12.49 Uitzending voor de landbouw. NOS:
13.00 Nieuws. NCRV: 13.11 Hier en nu.
NOS: 13.30 Vonken onder de as. 13.45
Onder de groene linde. 14.00 Kijk op de
Communistische wereld. 14.45 Kijk op
West-Europa. 15.00 Verhaal. 15 30 Zoe
klicht op Nederland. (16.00 Nieuws).
VPRO: 17.00 Welingelichte kringen. 18 45
Embargo. (17.55 Mededelingen 1800
Nieuws). NOS: 19.40 Praten met de minis
ter. 20.00 Europees Concert Podium Om
roep Orkest, koor en solisten: Madame
Butterfly, opera van Puccini (In de pauze:
grammofoonmuziek). 23.00 Met het oog op
morgen. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II (444m) EO: 7.02 Ronduit
op drie. 8.03 EO-Metterdaad-Memo. 8.05
Tijdsein. 9.03 De muzikale fruitmand.
10.30 Te elfder ure. TROS: 11.03 Polder-
popparade. 12.03 Nederlandstalige top tien
en kwiswijs. NCRV: 13.30 Peter Blom
15.03 Elpee pop. VOO: 16.03 De
Nederlandstalige top 40. NOS: 18.03 De
vacaturebank. 18.10 Avondspits. VOO:
19.02 A.B.T.T. (19.30 Veronica's popjour-
naal(. VPRO 20 02 Oorkussen. 22.02 Black
Star Liner 23.02 Amigos de Musica
AVRO 1.02 Het Steenen Tijdperk 2.02
Gewoon. 2 uur radio. 4.02 'n Nachtje
AVRO. 6.02-7.00 Goedemorgen.
HILVERSUM IV (FM-Kanalen) NOS 7.00
Nieuws. 7.02 Vroeg klassiek. 9.00 Nieuws.
9.02 Muziek uit de Middeleeuwen en Re
naissance. 9.30 Vrijdagmorgenconcert.
Klassieke liederc-n VOO 11.00 Muziek
voor miljoenen. (11.30-12.00 Concertagen
da met interview 12 00-12.15 Wie-Wat-
Waar? Kwis). EO. 13.00 Klankspiegel. Con-
certgebeuren uit heden en verleden. 14.00
Nieuws. 14.02. Op de vleugelen van het
lied. 14.20 Sefer T'HiIlim Psalmen. 14.45
Woord der waarheid VPRO: 15.00-17.00
Muziek-op-vier De Radiola Improvisatie
Salon.
DERLANOI
30-11.30 NOS/NOT: Schooltelevisie
30 NOS: Sesamstraat
•5 Paspoort, voor Spanaarden
15 Journaal
59 AVRO: Wie van de drie'
tö Thai s TV"', satirisch programma
N) A gilt ol Song. licht concert
30 Gesprek met de minister-president
37 NOS Journaal
55 AVRO: Voor de vuist weg
05 IKON: Wi| gaan op weg. documentaire M
40 NOS: Journaal
NEDERLAND II
18.25 TELEAC: Meten, les 6 (herh)
18.55 KRO: De wonderlijke avonturen van
Herman van Veen. tv-sene
19.25 DeMuppetShow
20.00 NOS: Journaal
20.27 KRO: Centennial, tv-serie
22.35 Heel de mens
23.20 NOS: Journaal
DUITSLAND I 10.00 (K) Journaal en actu
aliteiten. 10.25 (ZW) Winchester 73. Amen
kaanse speelfilm. 11.55 (K) Tagebuch. 12.IC
(K) Sportprogramma. 12.56 (K) Persover
zicht. 13 00-13.10 (K) Journaal 16.15 (K
Journaal. 16.20 (K) Reportage 17.05 (K
Muzikale show. 17.50-18.00 (K) Journaal
(Regionaal programma. NDR: 18 00 (K
Sportprogramma 18.30 (K) Actualiteiten
18.45 (K) Kleuterprogramma 18.55 (K) On
kei Brasig. tv-serie. 19.25 (K) Regionaa:
magazine. 19.59 (K) Programma-overzicht"
WDR 805 t'm L1.55 (K) Schooltelevisie
18.00 Heidi, tv-serie. 18.30 (K) Informatie!
programma. 18.40 (K) Strichweise heiter
tv-serie. 19.15 (K) Actualiteiten). 20.00 (K
Journaal. 20.15 (K) Stern meines Lebent
(You light up my life), Amerikaanse speel
film. 21.45 (K) Informatief programma
22.30 (K) Actualiteiten. 23.00 (K) Fehl-
schuss, tv-spel. 0.50-0.55 (K) Journaal.
DUITSLAND II 11.00-11.30 (K) Kinderpro
gramma (herh 16.15 (K) Informatieve se
rie. 16.45 (K) Journaal. 16.55 (K) Kinder
programma. 17.40 (K) Actualiteiten en mu
ziek. 18.20 (ZW) Slapsticks. 19.00 (K) Jour
naai. 19.30 (K) Reportages. 20 15 (K) Dei
Alte, misdaadserie. 21.15 (K) Telefoon
kwis. 22.00 (K) Actualiteiten. 22.20 (K) Cul
tureel magazine. 22.50 (K) Sportprogram
ma. 23.20 (K) An einem Freitag in Lat
Vegas. (Las Vegas, 500 Millones). Spöans
FransDuits'Italiaanse speelfilm. 1.00 (K:
Journaal.
NDR III 7 50-8.05 (K) Gymnastiek. 8.05 t/m
12.35 (K) en 16.30 L'm 17.30 (K) Schooltelevi
sie. 18.00 (K) Kleuterprogramma 18.30 (K
Informatieve serie. 19.00 (K) Weekmagazi-
ne voor slechthorenden 19.30 (K) Rehgieu?
programma. 20.00 (K) Journaal. 20.15 (K:
Actuele cultuurreportage 21 00 (K) Docu
mentaire. 21 45-23.25 (K) De Kloke Anna
comedie
WDR III 8 05 t/m 11.55 en 17.00 l/m 17.45
door Rimmer Mulder
(K) Schooltelevisie. 18.00 (K) Kleutersene.
18.30 (K) Cursus Economie. 19.00 (K) Vrije-
tijdsmagazinc. 19.45 (K) Journal 3. 20.00
:K) Journaal. 20.15 (K) Zeitzeugen. 21.00
(K) Actueel magazine. 21.15 (K) Cultureel
programma. 22.00 (K) Ich Claudius, Kaiser
und Gott, tv-serie. 22.50 (K) Literair pro
gramma. 23.50 (K) Journaal.
BELGIf. (Nederlands) 14.00-16.00 en 17.00-
18.00 (K) Schooltelevisie. 18.00 (K) Teken
filmserie. 18.15 (K) Kleuterprogramma
18j)0 (K) Informatief programma. 19.00 (K)
Kinderprogramma. 19.05 (K) Godsdienstig
programma. 19.35 (K) Mededelingen en
Morgen. 19 45 (K) Journaal 20.10 (K) Weer
bericht. 20.15 (K) De uitnodiging (L'Invita-
tion). Franse speelfilm. 21.55 (K) Film-
nieuws. 22.45-22.55 (K) Journaal.
NET II Van 14.00 tot 20.15 Zie NET I. 20.15
:K) De reis van Charles Darwin, tv-serie
21.15 (K) Tussen wal en schip, tv-serie
22.05-22.35 (K) Cultureel nieuws.
BELGIE (Frans) 14 00. 14.30 en 15.00 (K)
Schooltelevisie. 17 30 (K) Actualiteitenma
gazine. 18.00 (K) Le renard a l'anneau d'or.
tv-serie 18.30 (K) Spelprogramma. 18.45
:K) Kunstmagazinc 19.15 (K) Regionaal
nieuws 19 28 (K) Weeroverzicht. 19.30 (K)
Journaal 19.55 (K) Informatierubriek.
21.55 (K) Journaal. 22.10-0.15 (K) L'horos-
:ope d'eliza. (Eliza's horoscope), speelfilm.
De geslaagde revolutie in
Iran, het belangrijks te
nieuws van de afgelopen da
gen (even afgezien van onze
eigen „sneeuwramp") domi
neert niet in de weekbladen.
Begrijpelijk, want er is im
mers al zoveel over geschre
ven en gezegd. Toch hebben
de redacties dit onderwerp
natuurlijk niet kunnen nege
ren. Elsevier en De Groene
hebben reportages over de ge
beurtenissen van het week
einde van mannen ter plaatse.
De andere bladen zoeken het
vooral in commentaren en
analyses.
Haagse Post
Opvallend hard in zijn oordeel over
ayatollah Khomeini is Jos Schneider
in Haagse Post. Hij heeft het niet zo
begrepen op het machtstreven van
deze geestelijk „Khomeini's doel hei
ligt Khomeini's middelen, het doel is
immers heilig. Een door God gezon
den verlosser mag zich bedienen van
list en bedrog, mag afspraken niet
nakomen en mensen offeren."
Het hoofdverhaal in HP is voor ka
mervoorzitter Anne Vondeling. Een
geschreven portret door Michiel Ber-
kel, die daar heel wat werk van heeft
gemaakt. De geportretteerde geeft
blijk van een aanzienlijk gevoel van
eigenwaarde. Een zeer interessante
mededeling van Vondeling is de vol
gende: „In de oorlog heb ik onder
pseudoniem gescheven en ik kan niet
ontkennen dat ik uit die oorlogstijd
een heel klein illegaal trekje heb over
gehouden.,, Jammer dat Berkel deze
uitspraak niet meer heeft kunnen
toetsen aan wat Piet Grijs vorige
week in Vrij Nederland over Vonde-
lings' „oorlogsverleden" vertelde. Het
kwam er op neer dat deze politicus
een wat merkwaaridg geheugen heeft
als het om zijn schrijversactiviteiten
tijdens de bezetting gaat. Wellicht
dat daar in een volgend „portret" van
Vondeling nog eens op kan worden
teruggekomen.
Eelke de Jong treedt weer eens op
in HP als interviewer van de bekla
genswaardige schrijver Ab Visser;
Ischa Meijer maakte een mooi ver
slag van de bijeenkomst van de Rooie
Vrouwen.
Elseviers Magazine
Het hart en de omslag van Elseviers
Magazine zijn voor onze koninklijke
familie in Spanje: een dubbel-inter-
view met prins Carlos en prinses Ire
ne. De nogal lange antwoorden van
Carlos gaan vooral over de Spaanse
politiek. Hij voorspelt dat we niet aan
een revolutie zullen ontkomen: „Ik
zeg: onvermijdelijk, omdat ik er niet
aan twijfel dat de wereld socialistisch
wordt." Prinses Irene maakt zeer aan
nemelijk dat een verblijf in Spanje
aangename kanten heeft: er wordt
niet over abortus gepraat. „Het on
derwerp is zelf zo hachelijk, dat het in
deze maatschappij door practisch
niemand wordt genoemd," licht zij
toe.
Vermanende woorden voor Neder
land tekende Elsevier op uit de mond
van dr. Lantzke, directeur van het
IEA, het internationale agentschap
voor energie. Hij waarschuwt dat Ne
derland teveel op de olie blijft ver
trouwen.
Hervormd Nederland
Gerard dc Haas schrijft in Hervormd
Nederland andermaal over het ver
schijnsel John Travolta. Tussen alle
diepzinnige opmerkingen over de mo
derne jeugd en relaties door stelt hij
ook nog de verstrengeling van belan
gen in de amusementsindustrie aan
de kaak: „Wie tegelijk een krantebe-
richt, een weekbladartikel, een televi
siepresentatie en een tournee kan
aanbieden, heeft ontzaglijk veel
macht. Veel te veel macht".
In een lang vraaggesprek met Kees
Waagmeester plaatst verkeersdes-
kundige dr. Hupkes wat relativeren
de opmerkingen bij de geestdrift die
een commerciële show als de RAI-
personenauto's altijd weer schijnt op
te wekken. Een wegennet voor negen
miljoen auto's kan best volgens hem,
maar „Het punt is alleen dat de
steden zoals we die nu hebben dan
verdwijnen Cees Veltman had een
gesprek met Joep de Boer. kamerlid
voor het CDA en een defensie-specia
list
Vrij Nederland
Bibeb nam voor Vrij Nederland weer
eens een minister onder het mes. De
Ruiter van justitie is het slachtoffer.
Bibeb-interviews met ministers uit
het vorige kabinet veroorzaakten
soms behoorlijke deining (Vredeling,
Boersma), maar uit wat De Ruiter nu
loslaat ls moeilijk een rel te bakken.
Hier zijn oordeel over enkele kranten:
„Trouw lees ik om de kerkelijke be
richten en verder het Nederlands
Dagblad. De Volkskrant lees ik om
het satirische. Het is de krant met de
beste strips".
Aukje Holtrop schrijft over het vrou-
wen-tv-programma „Oten hoe zit
het nou met Sien?" en de hoogstaan
de reacties van het publiek daarop.
„Jullie kweken er alleen maar homo's
en lesbies van." zo beticht één van de
fans de programma-makers. Een an
der vraagt: „Betekent NOS soms.
Nergens Over Schamen?". Het kleur
katern van VN is gewijd aan Sigmund
Freud, zijn werk en de psycho-analy
se in Nederland.
De Tijd
In De Tijd sluit Ton Oostveen zijn
goede verslaggeving over de bis
schoppenconferentie in Puebla af.
Niet helemaal in mineur. Hij merkt
op dat de strijd van onderdrukten
(boeren, arbeiders, armen en vrouwen
om maar enkele van Oostveens cate
gorieën te noemen) in Puebla werd
omschreven als „bevrijding in evan
gelische zin" en concludeert vervol
gens: „Dat geluld heeft geen massale
instemming gevonden, maar het is
evenmin uit de conferentiezalen ge
bannen." Het na- en voorbeschouwen
over Iran doet De Tijd in een gesprek
met islamoloog Jan Peters. In die
kwaliteit merkt hij ook op dat: „isla
mitische gastarbeiders bekeren tot
het christendom, niet alleen onchris
telijk is. maar één van de ergste socia
le onrechten die je deze mensen kunt
aandoen."
De Groene
Zelf noemt De Groene het een
„alarmbericht uit Washington" wat
overdreven is. maar verhaal van Mi
chael Klare over het militair realisme
in de Verenigde Staten mag er zijn.
..Mensen die de nadruk leggen op de
noodzaak van ontwapening worden
behandeld als onpraktische dromers
of gewoon genegeerd".
De gezondheidszorg in Nederland be
handelt het blad principieel in een
vraaggesprek over de STAG. een
stichting waarin vakbonden en zie
kenfondsen samenwerken ten behoe
ve van niet-commerciële gezond
heidsvoorzieningen. De moeilijkhe
den bij de IKON over Kenmerk wor
den geanalyseerd onder de kop:
„Schipperen tussen kerk en derde
wereld".
Oe Nieuwe Linie
Twee thema's springen er uit In De
Nieuwe Linie: de vrouwenbeweging
en de mislukte Duitse revolutie van
vijftig jaar geleden. Als symbiose van
deze twee kan gelden het uitvoerige
artikel over Rosa Luxemburg die vijf
tig jaar geleden in Duitsland werd
vermoord. Ook nog tamelijk histo
risch is het gesprek met mevrouw
Meljboom-Boersma over de periode
tussen de „twee feministische gol
ven" (het eerste in een serie) maar
geheel bij de tijd ls zij met haar
opmerking: „Alles dat we deden was
altijd principieel gericht op de vrij
making van de vrouw". Dat had zo
gezegd kunnen zijn op het congres
van de Rooie Vrouwen waarover Els
Bonger op pagina 1 schrijft.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Als gevolg van
koolmonoxide vergiftiging zijn giste
ren in hun woning in Koudum de 73-
jarige A. Demmer en zijn 65-jarige
echtgenote F. Demmer-Kramer over
leden. 8tuifsneeuw had de afvoer van
de centrale verwarmingsketel afge
sloten, waardoor het dodelijke gas
zich in de woning kon verspreiden.
Bij Alkemade verdronken twee Zwit
sers. toen hun auto op de rijksweg in
een slip raakte en in een sloot terecht
kwam.
ADVERTENTIE
Hedenavond uitgesteld.
Van een onzer verslaggevers
APELDOORN De helft van de Nederlandse gezinnen
gedraagt zich op het ogenblik althans in eigen oog
milieuvriendelijker ten opzichte van het water dan enige
jaren geleden. Vrouwen zijn in het algemeen meer milieu
vriendelijk in het omgaan met het water dan mannen.
Naarmate het opleidingsniveau
hoger is, vidnt men het belangrij
ker dat er op milieuvriendelijke
wijze met het water wordt omge
sprongen. Tot deze drie conclusies
onder meer is men gekomen na
een enquête, die in opdracht van
de drie Gelderse zuiveringsschap
pen door het Bureau Lagendijk
Opinie Onderzoek in heel Neder
land is gehouden.
Voor de enquête, waarmee aangc
sloten werd op een onderzoek van
de Unie van Waterschappen over
de ideeën van het publiek over dit
soort instellingen, zijn 888 Neder
landers van achttien jaar en ouder
ohdervraagd. Van de ondervraag
den vindt 72 procent het zeer be
langrijk dat er maatregelen geno
men worden om de waterveront
reiniging terug te dringen, 23 pro
cent vindt het belangrijk en vijf
procent tamelijk belangrijk. In de
grote steden was het percentage
„zeer belangrijk" het laagste, na
melijk 58. Zeeland stond aan de
top, Veluwe/Betuwe lag er tus
senin.
Uit antwoorden op vragen kon
worden opgemaakt dan 51 pro
cent van de gezinnen milieuvrien
delijker is geworden. 43 procent
op de oude voet doorgaat en zes
procent door omstandigheden het
nog slechter doet dan voorheen.
De houding van de inwoners van
de Veluwe en de Betuwe ging er
gemiddeld het meeste op vooruit,
die van de inwoners der grote ste
den het minst.
Iets meer dan veertig procent van
de ondervraagden zei regelmatig
waterverontreiniging waar te ne
men. Om vergelijkingsmateriaal
te hebben, is ook geïnformeerd
naar het signaleren van bodem- en
luchtverontreiniging. De drie
soorten verontreiniging worden
het meest waargenomen in de gro
te steden en in Utrecht. Het gun
stigst ligt dat in Gelderland en
Overijssel, waar het vaakst „nooit
waargenomen" voorkomt. Radio,
televisie en krant werden het
meest genoemd als de media, die
erop attenderen dat er zorgvuldi
ger met water moet worden omge
sprongen.
31
!t heeft er alle schijn van de winter
s niet direct weer zal loslaten. Op
weerkaarten ls een koude tot zeer
lg< ude noordoostelijke luchtstroming
nZien die zijn weg vindt via Zuid-
'eden en Denemarken naar onze
'Beving. In Zuid-Zweden was het
termiddag twaalf tot veertien gra-
i onder nul, in Denemarken was
t min vijf tot min negen graden. In
afgelopen nacht zal het kwik in
i land minimaal tot circa min ne-
1 min tien gekomen zijn. maar
nneer we één nacht verder zijn.
men de thermometers doorzakken
Din tien tot min vijftien graden,
d hangt af van de mate waarin de
hoiking verdwijnt. Dat was gister-
ddag al duidelijk het geval in De-
marken. Op verscheidene plaatsen
s er totaal geen bewolking meer
nwezig, in de meer zuidelijke gebie
den was het nog wel half bewolkt met
plaatselijk een sneeuwbui.
Maar de ervaring leert, dat vooral
met een nogal traag wegtrekkende
depressie boven Zuid- en Midden-Eu
ropa die opklaringen niet zo snel tot
onze omgeving doordringen. Er blijft
dan nog geruime tijd een band met
veel bewolking en plaatselijk sneeuw
over je heen hangen. Het is gistermid
dag opnieuw gaan sneeuwen in Mid-
den-Drente en delen van Friesland en
dat hing samen met een gebied met
lichte sneeuw over het zuiden van
Sleeswij k-Holstein en Noordwest-
Duitsland. Het zag er echter niet zo
alarmerend uit als vierentwintig uur
daarvóór, en ook een pluspunt was de
geringere neiging van de wind om
opnieuw tot stormkracht op te
steken.
Hoewel Zeeland er nu minder goed
vanaf komt met wel stormachtig tot
stormkracht. Dat gebeurt op hetzelf
de moment, waarop bij de kop van de
Afsluitdijk vrijwel geen zuchtje wind
gevoeld werd. Het is dus echt een
weertype waarbij van regio tot regio
grote verschillen kunnen voorkomen.
De motor van de winterkou is een
hogedrukgebied van 1.040 millibar,
dat zich uitstrekt van de Fëröer via
Zuid-Scandinavië tot vrij ver in
Rusland.
De Amerikaanse computerkaarten
voor maandag en dinsdag situeren
het daar nog altijd, wat inhoudt dat
ook in de eerste helft van de volgende
week de winter ons niet los zal laten.
De diepte van de temperatuurdaling
hangt sterk samen met de bewolking.
Die is niet geheel voospelbaar Van de
Noordzee kunnen soms gemakkelijk
wolkenvelden komen aandrijven en
bovendien zijn er nog wat ..loslopen
de" sneeuwbuien. Het water van de
Oostzee is inmiddels afgekoeld tot
min nul tot min 0.5 graad Celsius
Wanneer daar nog dagen achtereen
een ijzige strenge vorst wind over
heen strijkt, zal de verijzing wel vrij
snel zijn beslag krijgen.
Het sneeuwoffenslef dat Nederland
sinds woensdag bezig houdt, ver
plaatst zich gaandeweg meer naar
Midden-Europa. Vooral het Alpenge
bied maakt een grote kans op aan
houdende sneeuwval, die plaatselijk
zwaar kan zijn. Dat is meestal het
geval, wanneer warme Middellandse-
zee-lucht over koude lucht uit Scan
dinavië heenstroomt.
Enkele sneeuwhoogten: Braunlage
negentig centimeter sneeuw. Freu-
denstadt 26 cm. Feldberg tien tot
zestig centimeter. Klein Walsertal
tien centimeter tot één meter. Arosa
75 cm, St. Moritz en Zermatt één
meter. Oostenrijk: Innsbruck zestig
centimeter en St Anton 3.15 m.
Amsterdam
Dc Bill
Deelcn
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
•ii.ftsneeuw
geheel bew.
geheel bew.
sneeuw
geheel bew.
geheel bew,
onbewolkt
onbewolkt
l^hTbew
Ueht bew
regen
geheel 6
HOOGWATER: Zaterdag tl februari Vllntagea
4 U-n.lt, fUrtngvIlcUlatsen 5.11-17X7, Better-
dam 4 44-17 ZJ. Sebeveoingea C.ll-ltXt. Utaol-
dea 6 511» »5. Dra Helder 1«X»-22.4Z. Hartlagea
14-HX». Delfzijl 2.45-15.15.
J
