Amerikaan mag rol Othello niet spelen Muziek Elton John groeit nog steeds Kunst mag niet worden betaald uit omroeppot Enthousiasme voor Dire Straits verdiend rt Fransen liever niet aan oorlog herinne i Mammoetprodüktie Shakespearespelen stagneert ar Beleidsnota o< regionale omr i ai NOS-bestuur tot minister: Shakespear overal Humanisten willen niet op Hilversum 2 Betere zendtijd politieke partijen Vaste plaats voor Van Looy in Frans Halsmuseum Twijfels over uitzending Holocausi 1 Nederlands drama TV COMMENTAAR Heroïnedealers Enschede gepakt DINSDAG 13 FEBRUARI 1979 KUNST/RADIO/TELEVISIE TROUW/KWARTET r.5 Van onze radio- en tv-redactie LONDEN Er is wat stagna tie gekomen in het continu opnemen door de BBC van de 37 toneelstukken van Shake speare voor televisie. De BBC wilde namelijk James Earl Jones, een van de bekendste neger-Amerikaanse toneel spelers. voor de hoofdrol in Othello contracteren. Dat ls niet naar de zin van de Engelse vakbond voor toneelspelers. Deze wil dat een kleuring van de Engelse nationaliteit deze rol krijgt. Volgens de BBC is er echter geen zwarte ac teur van eigen bodem die deze rol aankan. De opnamen voor Othello moeten in mei beginnen, maar zullen nu wel verschoven worden. Overigens is de BBC nog wel vijf jaar bezig met dit mammoetproject. Zij hoopt dat de vakbond voor toneelspelers in die tijd van mening verandert Chauvinisme De voorbereidingen voor de Shakes- peare-opnamen hebben al heel wat Britse, maar ook Amerikaanse chau vinistische gevoelens doen oplaaien. Het is een kostbare onderneming. De hele serie kost zeven miljoen pond ruim 28,5 miljoen gulden. Amerikaan se firma's betalen meer dan dertig procent hiervan. En dat heeft in Ame rika weer kwaad bloed gezet bij vak bonden. programmamakers, acteurs en anderen uit de theaterwereld. Een geldschieter uit Amerika die eerst drie miljoen dollar beloofde trok zich terug, maar in zijn plaats kwam een andere miljonair opdagen. Het succes van de Forsyte Saga heeft Amerika in de loop der jaren sterk doen Interesseren voor de Britse tele visie als geldbelegging. Voor de Ame- In de dramaserie van de VARA over recht en rechtspraak komt vanavond het spel Met Vakantie op televisie. Tijdens een wandeling stuit echtgenoot Bert op het lichaam van een onbekende die zojuist door een schot is gedood. De vraag waarmee veel mensen zouden zitten in zo'n geval is: wat nu te doen? Op de foto de acteur Frederik de Groot als Bert. rikaanse vakbonden, theater— en te levisiemedewerkers is het echter zuur dat zoveel geld wordt gestoken in buitenlandse produkties waaraan de Amerikanen zelf geen artistieke me dewerking kunnen verlenen. Het feit dat de BBC nu een beroemde Amerikaanse ster voor de hoofdrol van Othello wil contracteren is waar schijnlijk een kleine pleister op de wonde. Voor het overige hoeven de Britse acteurs niet zo bang te zijn. want Shaun Sutton, hoofd van de afdeling toneel van de BBC heeft zeker niet het oog laten vallen op Amerikaanse acteurs. De kritiek op James Earl Jones is dan ook een kinderachtige zaak. Accenten Als het aan Sutton en aan Cedric Messina dat is de man die de Het NOS-bestuur vindt verder nog dat de hele zaak niet los gezien kan worden van de besnoeiing van een miljoen gulden op de begroting van de stichting proefprojecten. Open School, die geleld heeft tot het aftre den van voorzitter Rengelink van die stichting. Deze belde zaken hebben het NOS- bestuur bezorgd gemaakt over de houding van de Tweede Kamer ten aanzien van de volwasseneneducatie in zijn huidige experimentele fase. maar ook voor de definitieve fase in de toekomst. Het bedrag aan reserveringen ten be hoeve van de educatieve omroep zal op korte termijn ondermeer nodig zijn om een educatieve omroep ten dienste van de volwasseneneducatie in het leven te roepen, aldus het be stuur van de NOS. Naar de mening van het bestuur zullen de gelden ten behoeve van de kunstbevordering er gens anders gevonden moeten worden. Speciaal vandaag EO Metterdaad ..Het kind van de rekening" gaat over vluchtelingen uit Indo-China in Thailandse kampen Ned. 1/19.35 In de VARA-serie Ons goed recht wordt het door Kees Ho- llerhoek geschreven tv-spel Met vakantie uitgezonden. Ned. 2/21.17 Na de Fabeltjes voor de gro ten (22.10) volgt het program ma 58 Miljoen Nederlanders en de textielnijverheid. Ned. 1/22.20 Onderwerpen in VARA-Vi- sie: een portret van het cen trum voor geboorteregeling in Leiden; de economische toe stand in Iran en een reportage over de toestand in een op vangcentrum voor Javanen in een klooster in St. Michiels gestel. Ned. 2/22.27 In de universiteit van Utah houdt een groep specialisten zich bezig met het onderzoe ken van organen. België 1/21.00 Veertien camera's brengen een concert In de beruchte Sing Sing-gevangenis in bee Ui- Gedetineerden kondigen zelf het optreden aan van B. B. King, Joan Baex. Mimi Farina en The Voices of East Harlem. Duitsl. £22.35 leiding van het Shakespeare-project heeft ligt, komen er verder geen Amerikaanse acteurs in. Het moet wat uitvoering betreft een puur En gelse onderneming blijven. Ze heb ben niets tegen Amerikaanse acteurs. Ze vinden zelfs dat sommigen de bes te van de wereld zijn, maar vanwege de verschillende accenten kunnen ze niet in stukken met Engelsen samen spelen. Voor de Amerikanen is het om nog meer redenen vervelend dat de Brit ten de zaak zo grondig aanpakken. Als de Amerikaanse televisie de En gelse Shakespeare-afleveringen uit zendt is er geen hoop meer dat er ook maar één Amerikaanse Shakespeare- produktie wordt uitgebracht. Inmiddels vertoont de Engelse televi sie al enige tijd afleveringen van de mammoetprodüktie. Zondagavond werd Julius - Shakespeare uitge zonden. Nederland Uiteraard zullen de Nederlandse om roepen zich niet onbetuigd laten bij aankopen van de reeks. Er is heel wat concurrentie tussen de zendgemach tigden onderling als het gaat om het naar Nederland halen van buiten lands werk. Op dit moment zijn de kaarten echter nog niet geschud. Zo probeert de NOS de hele serie van 37 spelen te annexeren, zij staat als nummer een in het systeem van het claimbureau. De NCRV heeft als tweede interesse voor dertien stuk ken, zoals Much about nothing, Ri chard n, Macbeth en Hamlet. Op het verlanglijstje van de VARA staan: Midsummer Night's dream, Othello en minder bekende spelen als Troilus en Cressida. En nog meer Het befaamde Don Kozak! gaat weer een tournee door land maken. Het 25 leden koor wordt al meer dan 56 Jaar geerd door de nu 82-jarige S< roff. In de periode van 13 tot 28 februari zullen zestien ca *c< worden gegeven o.a. in Gro Rotterdam, Den Haag en Ajx Op de benedenverdiepingi 1 Stedelijk Museum te Amsfnen wordt tot 25 maart een kiel toonstelling gehouden van werk van de textielkunstenareL* (Verwey). sja ime lanj Werken van kunstenaars i de oprichting (1958) gebruik c|ul he gemaakt van het Amsterdi fisch Atelier worden van 16 tot en met 1 april geëxposeeri noe 'Stedelijk Museum te Amst pzel Gedurende de tentoonstellini ,r d in het museum een „grafisch, zijn ingericht waarin demoiL van grafische technieken |oe' gegeven. op ;en Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM Het NOS-bestuur heeft per telegram bij de minister van CRM en de leden van de Tweede Kamer gepro testeerd tegen het voorstel om twee miljoen uit de begrote reservepot voor de educatieve omroep te bestemmen voor bevordering van de kunst. door Willem Schrama DEN HAAG Het heeft er lange tijd naar uitgezien dat het Engelse popidool Elton John niet meer in het openbaar zou optreden. Zo'n anderhalf jaar geleden betrad hij voor het laatst de Bühne en ook het uitbrengen van nieuwe platen sudderde op een laag pitje. Met de komst van zijn nieuwe lp „A single man" is daar weer verandering in gekomen. Dire Straits door Stan Rijven De carrière van Dire Straits, watzo iets betekent als „platzak, geen poen", is tegenovergesteld aan haar naam. Zelden heeft een groep zo snel furore gemaakt als deze Engelse band, die vorig Jaar mei als voorprogramma van Styx onopgemerkt bleef, vervolgens met een debuut-elpee de punk- en discorages de baas bleef en in oktober van datzelfde jaar voor overvolle zalen zorgde. Daarom was het niet te verwonderen, dat de grote zaal van de Rotterdamse Doelen zondagavond geheel was uitverkocht. HILVERSUM (ANP) De SI dio in ons land dient als deel algemene omroep in principe worden uitgebouwd dat lan dekking wordt bereikt. Dat isi van een beleidsnota van de N( ede de ontwikkeling van de region ter roep. Het NOS-bestuur hee! nota van de Raad van Behe^ 1 vaard. De wijze waarop en het tempo dit verwezenlijkt zou kunnen zijn mede afhankelijk van besi,dL re zenders en nadere afwegii prioriteiten bij de financiële len. Maar er mag geen tweede 8Vi ontstaan. Daarom zullen de re omroepen evenals de landelij roep binnen de gestelde regel hankelijk van overheidsbeïnv ;l en commercie moeten kunne jke reren. sch de :gei IN1 ral du tht< Is lis Het geld zou moeten worden bestemd voor subsidies voor de toneelgezel schappen Tryater en Baal. voor inci dentele produkties voor het jeugd- en vormingstoneel, voor verbetering van de rechtspositie van de mimekunste naars en om het Amsterdamse Stads- joumaal in de gelegenheid te stellen een schuld over 1978 te voldoen en om de „Experimentenpot" te ver ruimen. Het NOS-bestuur meent dat het niet voor hand ligt dat gelden die voor de omroep bestemd zijn toegewezen zul len worden aan zaken die uit de alge mene middelen betaald dienen te worden. Zo'n handelwijze is ook in strijd met de strekking van de om roepwet en de wet op de omroepbij dragen. Genoemd voorstel om twee miljoen uit de begrote reservepot voor de educatieve omroep te doen bestem men voor kunstbevordering is ge daan in een amendement van het PvdA-Tweede Kamerlid Aad Kosto. HILVERSUM (ANP) Het Humanis tisch Verbond, dat met ingang van 1 april op zondagochtend en woensdag in de namiddag steeds een half uur zendtijd heeft gekregen, heeft grote bezwaren tegen de indeling op Hilver sum Twee. Het verbond heeft bezwa ren tegen deze zender omdat die over dag geen FM-bedekking heeft Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM De programmalei ders van de omroepen hebben een noodoplossing gevonden voor de ra dio-uitzendingen van de politieke partijen. Zes van de tien politieke partijen hadden namelijk bezwaar gemaakt tegen de toegewezen zend tijd na 1 april. De noodoplossing houdt in dat de uizendingen van de partijen in de periode van 1 april tot 18 juni de tijd voor de Europese verkiezingen te beluisteren zullen zijn van maan dag tot en met vrijdag van 18.03 tot 18.13 uur op Hilversum 3. In de maan den Juni en september zal dat zijn van 18 50 tot 19.00 uur op Hilversum 2. In Juli en augustus zijn geen uitzen dingen Over de plaats van de uitzendingen van de politieke partijen vanaf 1 ok tober zal nader worden overlegd. Voor de maanden februari, maart en april staat een uitgebreide Europese tournee op het programma in het kader waarvan hij deze week drie dagen ons land bezoekt. Het door gaans niet zo hitsige Haagse publiek was er zondagavond in het Congres gebouw getuige van hoe het clownes ke baasje met slechts de medewer king van één man zijn vaste per cussionist Ray Cooper de zaal weer aan zijn voeten kreeg. Tussen de ver tolkingen van zijn eerste en zijn laat ste hit („Your song" en „Song for Guy") zong en speelde hij de hoogte punten uit zijn nu alweer ruim tienja rige loopbaan als maker van stevige rock en het componeren van prachti ge, bijna tijdloze ballades. Gesteund door een prima afgestelde geluidsinstallatie wist hij in het eer ste gedeelte zoveel dynamiek uit zijn stem en zijn pianospel te pompen, dat het ontbreken van begeleiders in het geheel niet hinderde. Als zorgvul dig gekoesterde kleinoden kwam ze weer over het voetlicht: songs als „sixty years on", „Skyline pigeon". „Take me to the pilot", „Candle in the wind" (een lied over Marylin Mon roe), „Daniel" en vele andere. Na een uurtje solo werd de percussie winkel van Ray Cooper geopend, een zeer vermakelijk heerschap dat zijn vegetarische postuur gaarne aan wendt voor een handvol motorisch gestoorde kronkelingen tussen con ga's. pauken, vibrafoon, bekkens, een gong van anderhalve meter doorsnee en wat ai dies meer zij. Zijn ritmevaste handen fungeerden voortdurend als een complete ritme sectie. Nippend aan zijn whisky be perkte Elton John zich voornamelijk tot natuurgetrouwe kopieën van zijn plaatopnamen, al moet het de fijn proevers duidelijk zijn geworden dat zijn pianobegeleiding in de loop der Jaren een flinke groei heeft doorge maakt. HAARLEM De schilder en schrij ver Jacobus van Looy krijgt een vaste plaats in het Haarlemse Frans Hals museum. Vrijdag 16 februari wordt het Van Looy kabinet geopend. Het is een permanente tentoonstelling waarin een overzicht gegeven wordt van een aantal belangrijke perioden uit het leven van Van Looy. Het ls de tijd die hij van 1860 tot 1877 ln het weeshuis doorbracht en waaraan hij de stof ontleende voor de trilogie Jaapje, Jaap en JaCob; de periode als leerling aan de Rijksakademie in Am sterdam, de oprichting van De Nieu we Gids waarvoor hij schreef en de reizen naar Italië, Spanje en Marokko waar schetsen, reisverhalen en brie ven van getuigen. De tentoonstelling is samengesteld uit schilderijen, pas tels, tekeningen, brieven en boeken, alle afkomstig uit het bezit van de stichting Het Huis Van Looy. Dire Straits speelde in dezelfde een voudige bezetting zoals die ook van hun eerste (en tot nu toe enige) elpee bekend is: drummer Piek Whiters, John Ilisey op bas, rhythmgitaar Da vid Knopfler en zijn broer Mark op sologitaar. Deze laatste bepaalt als componist, zanger en „dirigent" de sfeer en het gezicht van Dire Straits' muziek, die heel goed als visite kaartje van 25 jaar pophistorie zou kunnen gulden. Eenvoudig en tran sparant, rijk versierd met de heldere gitaarlicks van Mark Knopfler en nooit overdadig komt hun muziek als een weldaad over je heen. De begelei ding is altijd to the point en geeft Mark Knopfler de ruimte voor zijn meeslepende Improvisaties, die op het juiste moment worden afgebro ken. „Muziek met spirit" zoals hijzelf in een interview met „Oor" zijn favo riete muziek definieerde of het nu rock éi roll, blues of klassieke muziek betreft. Die spirit was in Rotterdam zonder meer aanwezig, hoewel de magie die tijdens him eerste bezoek de concer ten kenmerkte minder sterk was. Kwam het door de grote zaal, die in vergelijking met een bezweet Paradi- so wat afstandelijkheid creëerde of door het geluid, dat meerdere malen vermengd werd met hinderlijke piep tonen? Het publiek trok er zich niets van aan, want vanaf „Down the wa ter line" bleef het enthousiasme even groot. „Water of love", „In the galle ry", „Lions" en natuurlijk „Sultans of swing" werden afgewisseld met num mers van hun nieuwe elpee. Vooral „Come on woman follow me home" en „Angel of mercy" vormden twee hoogtepunten in de reeks, die min of meer hetzelfde van opbouw bleef. En dat is ook het bezwaar, dat aan de muziek van Dire Straits kleeft, name lijk een zekere mate van voorspel baarheid, die op den duur om de hoek komt kijken. Gezien de drie toegiften was het conert een groot succes, toch had ik het gevoel, dat de inspiratie er enigszins uit was. Desondanks blij ven ze een plaatsje behouden in de rij van popfenomenen. co „Much ado about nothing" vi am Shakespeare wordt do< groep Chinese acteurs In Sh gespeeld. Het is het eerste landse stuk dat sinds de ciln revolutie in China wordt opgi Alle kaarten voor de zestien ge m voorstellingen waren binnen gen uitverkocht. Deze vooi wordt in China beschouwd van de meest „dramatische dat de westerse cultuur in Cl gang doet. De Royal Shakespeare Compj de maanden april mei met Coi van Shakespeare een toumi negen Europese landen mak< titelrol van dit stuk wordt ge» door Alan Howard, die drie jaa den tijdens het Holland Festl zien was in Henry V. Howard zijn rol in Coriolanus bekroon gezelschap is onder meer te s K Den Haag, Amsterdam, Brus s Berlijn. Deze zomer vindt sinds 25 jaajsfcj de eerste opvoering van Shak re's Hamlet plaats op kasteel in Denemarken. Dat gebeurt augustus tot en met 5 septeml er l PARIJS (UPI) Na veel aarzelen zal de Franse tele vanavond beginnen met de serie Holocaust over de vervo van de Joden. De vertoning van Holocaust is in Frankrijl delicate kwestie, aangezien veel Fransen liever niet herin willen worden aan de rol die zij zelf gespeeld hebben tijdei Tweede Wereldoorlog. Het regeringsgezinde weekblad Le Point prijst de Westduitse televisie die het aangedurfd heeft om de van de Amerikanen gekochte serie te ver tonen. Het blad vraagt zich af of de eigen Franse tv durft te vertellen hoe Nederland bezit geen theatertra ditie, vergelijkbaar met die van Engeland. Frankrijk en Duits land. Dit wreekt zich natuurlijk ook bij filmprodukties en in het televisietoneel. In de genoemde landen kan Je de talenten zo maar van de straat plukken; bij ons zijn ze net zo schaars als wittebrood ln de hongerwinter. Voor deze beeldspraak grijp ik met opzet terug naar de oorlog om aan te geven dat wij lelijk achter op liggen met het kweken van talent en het scheppen van ont plooiingskansen. Vergeleken met de veelzijdige theateropleidingen in het buitenland, leven we hier, zeker voor wat betreft de vor mingsmogelijkheden voor televi sie, van de bedéling. Een handvol chefs van drama-af delingen en een paar bekwame regisseurs proberen, ondanks ge ringe middelen, het Nederlandse buisspel in leven te houden. Ik denk dan niet aan het gehuurde amusement uit de vrije toneelsec tor. maar aan voor televisie ge schreven Nederlands drama. Dat ls uiteraard nog weer iets anders dan het bewerken van een roman. Met oorspronkelijk werk in eigen taal gaat de VARA al een poos aan kop. Daar wordt door de medewer kers van de afdeling drama suc cesvol voortgebouwd op het door door Ton Hydra wijlen Herman Fortuin gelegd fundament. Schrijvers krijgen de kans voor de televisie te werken, mits het gegeven van hun spel eigentijds is en dus een grote mate van herkenbaarheid bezit. Een goed voorbeeld daarvan was het onlangs uitgezonden, door Ri chard Hendrikx geschreven spel „Terug naar af", waarin Rijk de Gooyer een sterke vertolking van de hoofdrol te zien gaf. Vanavond komt het spel „Met va kantie" op het scherm, eveneens met „recht en gerechtigheid" als algemeen thema. Kees Holierhoek behoort Inmiddels tot de meest ervaren schrijvers van televisie- en luisterspelen. Hij kan een uit stekende dialoog schrijven en be denkt verwikkelingen waarmee de regisseur en zijn spelers goed uit de voeten kunnen. Als Holierhoek over zijn werk praat, merk je bo vendien dat hij veel aandacht be steedt aan de begrijpelijkheid van een situatie en de logische samen hang tussen de verschillende scenes. Waarschijnlijk zal bij de schrijver na opvoering van een spel meer te wensen zijn overgebleven dan bij de doorsneekijker, die nu eenmaal niet zo kritisch bij zijn toestel zit Men zou eigenlijk eens moeten onderzoeken wat volgens de kij kers zwakke plekken zijn in Ne derlandse televisiestukken. Daar kan voor de auteurs lesmateriaal uit komen. Ongetwijfeld haalt „Met vakan tie" een flink aantal pluspunten. Het kernprobleem van dit stuk spreekt zonder meer aan. Meld je bij de politie dat je getuige bent geweest van een misdrijf of houd je, bang voor de gevolgen liever je mond? Voor dat laatste wordt maar al te vaak gekozen door het toenemen van bedreiging en gewelddadig heid. Dit is precies waar in het spel Bert Kempers en zijn vrouw Jose mee zitten als zij vlak bij hun camping een man hebben zien neerschie ten. Het probleem melden of zwij gen wordt nog nijpender wanneer zij van twee ruige, jonge kerels te verstaan krijgen dat zij zich beter afzijdig kunnen houden. Bij Jose zit er meteen de schrik in. zij is vooral bang dat de kinderen iets zal overkomen. Bert daarente gen wil voor bedreiging niet opzij- gaan. „Gerechtigheid moet er zijn", zegt hij. Langs twee lijnen bouwt schrijver Holierhoek dan de spanning op. Enerzijds de nare situaties die het gezin Kempers moet meemaken. Daar staat te genover het gegeven dat de dader uit noodweer handelde als gevolg waarvan in diens familie de emo ties hoog oplaaien omdat men hem ten koste van alles buiten de gevangenis probeert te houden. Ook deze elementen zijn uit het hedendaagse leven gegrepen. In de rol van Bert, voor wie het voldoen aan zijn burgerplicht heel moeilijk wordt, dient Frederik de Groot zich aan als een talent dat de programmamakers in het oog moeten houden. H'j beschikt over natuurlijke gaven voor de met ca mera's werkende media. Als Berts vrouw heeft Marjon Brandsma verdienstelijke mo menten, maar ik had haar vertol king toch wat minder vlak willen zien. Van de familie van de dader (Bernard Droog) maakt Truus Donker, gespeeld door Hetty Ver hoogt, de meeste indruk. Het camerawerk van Jan Kloek is dikwijls lofwaardig. Toewijding en vakmanschap van regisseur Ei- mert Kruidhof zijn duidelijk merkbaar. Jammer slechts dat de achtervolgingsscène te stuntelig en daardoor komiek is uitge vallen. de Franse politie duizenden aan de nazi's heeft uitgeleven y aanschouwen van de mens* straat. Uit Frankrijk zijn 12O.0j den gedeporteerd, van wie er stierven of verdwenen. Aanvankelijk voelde de Franst' visie niets voor uitzending, ol/^ omdat Holocaust niet goed zou zijn. Maar er gingen steed stemmen op voor uitzending. Franse minister voor gezondh( mone Veil die het grootste de haar familie in de oorlog heeft ren, drong op uitzending van caust aan. De Franse televisie heeft ov nog een vier en een half uur d film over de Franse samen* met de nazi's op de plank ligi_ film werd in 1970 gefinancier de Franse en Zwitserse televia meer dan acht jaar later, is nog niet vertoond. In de film ii hoe Fransen hun Joodse buren den en hoe de Franse politie toe overging om Joden op te ENSCHEDE (ANP) - De EnscM politie heeft acht mannen i den die worden verdacht uitgebreide handel in heroïi jaar lang verkochten ze ieder veer tien tot twaalf gram hei week. Volgens de politie is grote hoeveelheid. Bij de aanhouding van de i heeft de politie 35 gram here komstig uit Amsterdam in bes nomen. Vier van de verdacht men uit Enschede, de andei Winterswijk, Zutphen. Heng( Amsterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 4