Touwtrekken tussen bisschoppen in Puebla
Vrouwengroep zoekt
contact met bisschoppen
'Benoem Hasselaar
zo gauw mogelijk'
Een bisschop voor jan-met-de-pet in Mexico
i
Trouw
Verontrusting
over boringen
in Groningen
Conferenties
Pinochet blij met
toespraak paus
Groep Amsterdamse studenten:
VANDAAG
VOORBIJGANGER
-VRUDAG 9 FEBRUARI 1979
KERK
TROUW/KWARTET
2
door Aldert Schipper
PUEBLA (MEXICO) De
kerk moest eisen dat de vei
ligheidsdiensten van de La-
tijnsamerikaanse staten on
der controle gebracht worden
van een onafhankelijke
macht. Dit is een van de uit
spraken die commissie acht,
..evangelisatie, ideologie en
politiek" van de bisschoppen
conferentie CELAM heelt ge
formuleerd Deze commissie
is een van de meer productie
ve groepen van bisschoppen
binnen de conferentie, die a s.
dinsdag met een plechtige bij
eenkomst besloten wordt.
Lang niet alle commissies zijn even
duidelijk. Het Is en blijft een touw
trekken tussen bisschoppen die de
nadruk willen leggen op duidelijke
leerstellig e uitspraken en anderen,
die met het oog op de zeer dringende
politieke en sociale problemen in La
tijns-Amerika graag een pastorale
handreiking willen doen. De afgelo
pen dagen hebben de bisschoppen
voornamelijk plenair de rapporten
besproken, die de eenentwintig ge
spreksgroepen hebben gemaakt Sa
men vormden zij een boekwerkje van
150 pagina's kwarto. In de plenaire
vergaderingen kregen de bisschop
pen een reeks sprekers te horen, die
kritiek oefenden op de rapporten.
Aan de hand van deze kritiek moeten
de groepen hun rapporten herschrij
ven. waarna opnieuw plenair verder
wordt gepraat.
Onzeker
Dan wordt tegelijk ook gestemd. De
meest kritieke dagen staan dus nu
voor de boeg. Wat dan tenslotte ge
bakken wordt is nog onzeker. Onder «T. r
de groepsrapporten zijn er enkele, die IN iet ElZlJQIg
de moeite waard schijnen te zijn.
opening van de CELAM heeft gezegd,
meent deze commissie dat een gees
telijke. zij het in uitzonderlijke om
standigheden. best de rol van politiek
leidsman op zich kan nemen, „ook al
gaat de huidige ontwikkeling van de
kerk niet In deze richting," aldus
commissie acht
De genoemde commissie acht wees
bijvoorbeeld de gedachte af dat de
politiek van nationale veiligheid, die
door veruit de meeste regeringen In
Latijns-Amerika wordt gevolgd, be
schouwd kan worden als de beste
verdediging van de christelijke waar
den. zoals veel van die regeringen
plegen voor te geven.
In tegenstelling tot wat de paus bij de
Omdat evenwel door Christus niet
een poliUek of ideologisch evangelie
werd gepredikt, dient de priester zich
ook van ideologische beïnvloeding te
onthouden. Dat de priester geacht
wordt zich van partijpolitieke kuipe
rijen te onthouden, betekent voor
commissie acht overigens niet dat de
priester zich totaal afzijdig kan hou
den. Zij moeten onrecht en schending
van de rechten van de mens kracht
dadig afwijzen en de leken steunen.
die een militante rol in de politiek
willen spelen.
Het ontwerp-document werpt het ka
pitalisme en het communisme op één
hoop, als „humanistische richtin
gen". Het ene wordt gekleurd door
een Ideologie van de rijkdom, het
andere door een systematische belij
denis van een militant atheïsme. De
kerk moet ruimte scheppen voor een
broederlijke samenleving, een maat
schappelijke order, waarin allen In
staat zijn hun bijdrage te leveren aan
het gemeenschappelijk welzijn, aldus
commissie acht. Zij zegt verder dat
de leer van de nationale veiligheid
ingaat tegen de christelijke odpracht
akn de mens.
Theologie
Commissie zes. die sprak over de the
ologie van de bevrijding, produceerde
een document dat in algemene ter
men was gesteld. Het rapport omvat
bijvoorbeeld geen omschrijving van
de theologie. Werkelijke bevrijding,
aldus commissie zes, maakt gebruik
van de evangelische bevrijding, aldus
commissie zes, maakt gebruik van de
evangelische middelen met hun uit
zonderlijke doeltreffendheid en
neemt haar toevlucht niet tot geweld
of de dialectiek van de klassenstrijd.
De doorgaans als progressief afge
schilderde bisschop Candido Padin
van Bauru ln Brazilië gal als zijn
mening, dat de rapporten onvole-
doende objectiviteit bevatten en toch
te veel voorbij gaan aan de onder
drukking en de miljoenen verschop
pelingen ln Latijns-Amerika. Maar
aartsbisschop Sllva Henriques van
Santiago, Chili, vond weer dat er in
de meeste stukken een te ruime aan
dacht werd geschonken aan tijdelijke
en sociaal-politieke aspecten.
door Aldert Schipper
PUEBLA De bevrijding in
Latijns-Amerika moet van de
vrouwen komen. Dat is in het
kort de boodschap die een
groep vrouwen nadrukkelijk
onder de neus duwt van de
hier in Puebla gehouden bis
schoppenconferentie CE
LAM. De kerk houdt er onvol
doende rekening mee dat er
drie maal zoveel vrouwelijke
als mannelijke religieuzen in
Zuid-Amerika zijn en dat
tachtig percent van de prakti
serende katholieken vrouwen
zijn.
De vrouwelijke religieuzen vormen
een groep van tienduizend ontwikkel
de vrouwen en die lijken nu ln bewe
ging te komen om hun invloed te
laten voelen. Hun eerste mikpunt is
de overdreven mannelijke houding,
die de meeste Zuidamerlkaanse man
nen hebben, het zgn. machismo. Maar
de religieuzen trekken hun actie door
naar de onaanvaardbare verschillen
die er zijn tussen rijk en arm. Zo zijn
er duizenden religieuzen die weigeren
voortaan alleen nog les te geven aan
de kinderen van de rijken en zich
willen richten op de arme kinderen.
Een brandend probleem wordt ge
vormd door de geboorteregeling. De
encycliek Humanae Vltae (met het
verbod van 't gebruik van de pil)
heeft de vrouwen diep getroffen. De
vrouwen reageren met de opmerking:
het Is toch niet de paus. die de kinde
ren moet krijgen? Hier ln Zuld-Ame-
rika zeggen ze dat de gelukkigste
vrouw de Jonge rijke weduwe met
kinderen Is. ZIJ hoeft niet bang te zijn
dat zij, zoals tachtig tot negentig per
cent van de vrouwen, door hun echt
genoot geslagen zal worden. ZIJ bezit
kinderen, de enige manier waardoor
een vrouw in deze maatschappij er
kenning kan vinden en doordat zij
geld bezit kan zij zelf een geschikte
man uitzoeken. Voor de meeste meis
jes zoekt de familie de echtgenoot uit.
Daarom laten meisjes zich hier graag
schaken door de jongen van haar
eigen keus. Dit complex van ver
schijnselen noemt men hier machis
mo en zij komen voort uit het superi
oriteitsgevoel van de mannen.
Te veel
Hoe de toestanden hier zijn, kreeg ik
nog eens te horen op het Garibaldi-
plein in Mexico-stad. waar vorige
week maandagavond het nationale
revolutie-feest gevierd werd. Er ston
den mogelijk wel dertig orkestjes en
er heerste een uitgesproken romanti
sche sfeer, wanneer je even niet lette
op de bedelaartjes en de dronkaards.
Een vrouw van misschien even in de
dertig sprak me aan. Ze vertelde dat
ze aan de drank geraakt was. doordat
haar man haar had laten zitten met
een aantal kinderen. Die waren te
veel. had hij gezegd. En hij was ver
der gaan leven met de dochter van
haar zuster. Zijzelf was op dat mo
ment alweer zwanger. Ze ging naar
een „dokter" die haar kruiden gaf. om
de zwangerschap af te breken. Dat
kostte haar bijna het leven. Ze liet de
blauwe plekken zien, waar haar ex-
echtgenoot haar had geschopt. Meer
levend dan dood kwam zij bij een
echte arts. die haar maar net in leven
kon houden. Haar enige troost was nu
de pure alcohol, die zij bij de apot
heek kon kopen met geld dat ze vla
prostitutie wist op te scharrelen Dit
soort gevallen zijn volgens de maat
schappelijk werkster ln mijn gezel
schap aan de orde van de dag.
Slag in de lucht
Pauselijke oproepen om toch vooral
het gezinsleven te respecteren zijn ln
zulke gevallen uiteraard slagen in de
lucht. De groep van vrouwen die hier
contact zoekt met de bisschoppen,
legt uit dat de huidige kerkelijke leer
omtrent geboorteregeling volstrekt
onvoldoende Is en dat de vrouw be
vrijd moet worden van deze dwang.
Vrouwen die zich niets aantrekken
van de kerkelijke regels wordt ten
onrechte een schuldgevoel gegeven
en velen onder hen overwegen de
kerk te verlaten.
Een priester die onder de armste van
de armste mensen werkt, vertelde
van een Indiaanse vrouw, die hem zei:
Had mijn moeder me maar begraven,
op het moment dat ik ter wereld
kwam."
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De provinciale
kerkvergadering iPKV) van de her
vormde kerk ln Groningen heeft in
een brief aan de regering verontrus
ting uitgesproken over de voorgeno
men proefboringen op korte termijn
met het oog op het dumpen van kern
afval in zoutkoepels in Groningen en
Drente
De PKV maakt zich, vooral ook zor
gen over de niet geheel verklaarbare
haast, waarmee men met de proefbo
ringen wil beginnen, terwijl het vast
staat. dat de werkelijke opslag de
eerste tientallen jaren nog niet zal
kunnen plaatsvinden. Deze haast, al
dus de PKV. roept het vermoeden
wakker, dat niet alleen voor eigen
gebruik, maar ook voor eventuele
opslag van afval uit andere landen
onderzoekingen worden verricht.
De Oroningse hervormden pleiten
voor een veel bredere aanpak van het
energievraagstuk, waarbij men
steeds op zijn hoede is voor een ont
wikkeling, die de hele samenleving zo
kwetsbaar maakt, dat een versterkt
en autoritair bewakingsapparaat no
dig is; een aanpak waarbij men zich
veel meer richt op bezuiniging ln het
energiegebruik en op de ontwikkeling
van alternatieve energiebronnen.
BELFAST In het Noordierse
Belfast hebben een pastoor en een
dominee samen een rouwdienst ge
leid. Het ging om een door de IRA
vermoord echtpaar, van wie de man
rooms-katholiek. de vrouw protes
tant was.
Basisgroep In de praktijk, over
opzet en mogelijkheden van een ba
sisgroep, over vieringen, de plaats
van de kinderen en andere praktische
vragen, in samenwerking met de ba
sisbeweging Nederland, 3-4 maart.
Den Alerdinck, Laag Zuthem (tel.
05290-541).
Toekomst, tien we er nog brood
in, bezinning op het arbeidsethos. 2-3
maart. De Olde Vechte, Ommen (teL
05291-1963).
Wat te doen met wat we weten,
voor leden zendingscommissies. 2-3
maart. De Drieklank. Paterswolde.
Inf. en aanm. tel. 033-43244.
Veelvormig dialoog, toetsen en
oefenen van de meditatieve houding.
Sclvias-weekend, 2-4 maart, Emmaus
Priorij. Maarssen (tel. 03465-61678).
SANTIAGO (AFP) De Chileense
president, generaal Augusto Pino
chet meent dat het bezoek van paus
Johannes Paulus n aan Latijns-Ame
rika „heel wat zaken heeft duidelijk
gemaakt". De Chileense leider be-
klemtonde ln Santiago dat de woor
den die de paua tijdens het bezoek
gsproken heeft de missie van de kat
holieke kerk duidelijk omschrijven,
vooral voor „bepaalde mensen die
een politieke opvatting hebben" van
deze apostolische missie. De generaal
vond dat de paus zeer veel moed had
getoond door zijn standpunt uiteen
te zetten.
Mr. J. Schouten (53) wordt met In
gang van 16 maart burgemeester van
Raamsdonk. Hij ls nu burgemeester
van Schalk. Schouten ls rooms-kat-
holiek en lid van het CDA.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Dertien theologische studenten van de
universiteit van Amsterdam hebben in een open brief ge
vraagd, zo snel mogelijk een einde te maken aan het „gekra
keel en gekakel" rond de opvolging van prof. dr. K. Strijd door
prof. dr. J. M. Hasselaar te benoemen.
Per 1 maart is de heer J. P. Berkhout
(48) benoemd tot burgemeester van
Oud- en Nleuw-Gastel. HIJ was sinds
1970 wethouder ln Heumen. Hij is Utrecht
rooms-katholiek en lid van het CDA.
Zij achten het van het hoogste be
lang, dat de hoogleraarsplaats voor
de ethiek, die nu al sinds september
1976 open is, zo spoedig mogelijk
weer bezet wordt, opdat colleges en
onderzoek ethiek worden voortgezet,
de faculteit tot innerlijke rust komt
en er een nieuw vertrouwen tussen
kerk en faculteit wordt opgebouwd.
Nog langer leeg laten staan van deze
hoogleraarsstoel zou wel eens tot ge
volg kunnen hebben, dat deze forma
tieplaats ten prooi zou vallen aan
Haagse bezuinigingswoede.
Zonder zich uit te willen laten over de
kwaliteiten van dr. G. H. ter Schegget
en dr. N. T. Bakker stellen deze der
tien studenten vast. dat de gehele
toestand hun kandidatuur verder on
mogelijk heeft gemaakt Prof. Hasse
laar voldoet aan de overeengekomen
profielschets. Als hij „de moed en de
grootheid toont om Inderdaad onze
faculteit en de hervormde kerk te
helpen uit de impasse te geraken",
mag men die kans niet laten schieten
en kan er een einde komen aan de
polarisatie en de chaos, aldus de open
brief.
Een woordvoerder van de dertien.
Marcel Barnard, verklaarde, dat van
de faculteitsstudenten tot nu toe al
leen de mening van de zg. „Actie
groep-theologen" naar buiten kwam.
De open brief wil laten zien, dat dat
niet de enige opvatting ls, die onder
de studenten leeft.
De heer J. Klngma (52), vanaf 1972
burgemeester van Gouderak, is even
eens per 1 maart benoemd tot burge
meester van Egmond. Hij ls her
vormd en lid van de PvdA.
Inmiddels heeft een groep theologi
sche studenten van de rijksuniversi
teit te Utrecht de Amsterdamse fa
culteitsraad met klem gevraagd, prof.
Hasselaar in Utrecht te laten en als
nog te proberen, Ter Schegget of
Bakker in Amsterdam benoemd te
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidae Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammtngi
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Postt>u» 859
1000 AW Amslwdam
lel 020-913456
teie. 13006
Posrg ro 66 00 00
air* Ned Creöwtban*
ReAemrrgnr 23 00 12 574
X11000
REGIO ROTTEROAM/DORORECWt
3000 AX Ronerdam
w 010-11»
•n berorgmg)
Ml 010-115668 (redactie)
MIISnOMM^i
REGIO DEN HAAGA.EIOCN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
Parfcsiraat 22
Oen Haag
REGIO NOORtVOOST-NEOERLANO
8000 AA Zwcee
Ml 05200-17030
Melkmarkt 56
Abonnementsprijzen:
Pe» maand f 15 90
p» kwartaal I 47.»
Pe» ha» i 9540
Per raar m 60
9-1630 van
Op zendag van 16-
20 wu< 020-913456
Opgave nwv-adrerMnties Mi
020-936668 0> serveer aan Mew-Adv
a'detng postbus 433
1000 AK AMSTEROAM
A<*eswvgmge« mtsmrtend KtvriMR
aan onze AmaMrdamee adreseen
door Paula Irik en Anne Marijke Spijkerboer
CUERNAVACA De kerkdienst in de kathedraal van Cuer-
navaca, een van de grote steden van Mexico, was voor ons,
protestanten, in geen enkel vakje in te delen. Geen Latijn,
geen galmtoon, geen taboe op blote armen en benen, geen
publiek van louter intellectuelen, theologische fijnproevers of
luxe-marxisten, maar gewoon jan-met-de-pet en dat alles in
een zeer sobere omgeving, ontdaan van alle krullerij en
goudwerk. Zelfs het Maria-beeld leek letterlijk terzijde ge
schoven.
Dit ls de kerk van bisschop Sergio
Mendez Arceo. een van de belangrijk
ste Mexicaanse „afwezigen" tijdens
de Latijns-AMKrikaanse bisschop
penconferentie ln Puebla. In de kat
hedraal van Cuemavaca wordt de
muzikale begeleiding van de kerk
dienst verzorgd door een Mexicaans
orkestje met een viool, een gitaar, een
trompet en slagwerk De muziek
vormt een merkwaardig gedempte en
Ingetogen ondersteuning voor de ge
meentezang. Een vrouw achter een
microfoon geeft het gezongen ant
woord uit de gemeente aan.
Afgezien van de dlkkc- wierook-wol-
ken die door de zonne banen heenkol-
ken en waar de bisschop als een mys
terieuze held uit opduikt, doet alles
nogal protestants aan: bediening van
de eucharistie met de nadrukkelijke
uitroep: „Denk eraan: gewoon eten
en er wordt geen kruis geslagen. Niet
ervoor en niet erna."
Halverwege de liturgie maakt de bis
schop melding van een moordpartij
in een parochiehuls ln El Salvador de
vorige dag. Voor velen ln de kerk ls
het bericht nieuw. Ook leest hij een
open brief voor van de priesters van
zijn bisdom over de komst van de
paus naar Mexico
Lijden
In deze brief wordt gezegd, dat de
paus met ls gekomen als toerist en
ook niet als veroveraar (conquista
dor). maar om Christus te ontmoe
ten die lijdt ln het Latijns-Amerl-
Jcaanse volk". „Toch proberen som
mige groepen munt te slaan uit zijn
bezoek. ZIJ laten een Mexico zien. dat
de pauselijke figuur verheft tot sym
bool van de kracht van hun eigen
conservatieve ideologie, die lijnrecht
tegenover de sociale verandering
staat."
De priesters wijzen er verder op. dat
de paus in de eerste plaats kwam om
de bisschoppenconferentie te ope
nen. waar de verworvenheden van
Medellin-1968 een gids dienen te wor
den. „Vanaf dat tijdstip raakte de
kerk namelijk meer betrokken bij het
proces van bevrijding, met als resul
taat: vervolging, gevangenneming en
martelaarschap voor meer dan 850
bisschoppen, priesters, religieuzen en
leken."
Na de mis schudde Mendez Arceo
honderden parochianen de hand. Wij
hadden al een week geprobeerd een
afspraak met hem te maken en toen
wij aan de beurt waren, zei hij Ja.
Brevieren
De volgende ochtend wachten we eer
biedig achter een pilaar ln het con
vent. terwijl de bisschop heen en weer
loopt te brevieren. Na enkele minuten
wenkt hij ons vorstelijk en schuiven
wij in twee stoeltjes tegenover hem.
Het was ons opgevallen, dat ln het
werkdocument voor Puebla de kerk
samenvalt met ..het volk van God".
In dat document wordt aan de kerk
de taak toebedeeld een missie te ver
vullen tegenover de armen. WIJ vra
gen waarom in het werkdocument de
armen niet het uitgangspunt van de
theologie zijn
Mendez Arceo duidt de armen aan als
..meerderheid", waar wij Westeurope
anen altijd het woord ..minderheid"
zullen gebruiken Het woord ..meer
derheid geeft de Latijnsamertkaan-
Bisschop Mendez Arceo.
se situatie weer. Het ls de minderheid
die hier een leefbaar leven kan leiden.
Hij zegt: „De kerk heeft inderdaad
een missie, maar niet alleen naar bui-
'ten. ook in de kerk zelf De boodschap
geldt ook binnen de eigen kring. Bo
vendien zijn juist de christenen niet
alleen in de kerk te vinden, maar ook
erbuiten. Natuurlijk dient de theolo
gie vervolgens de armen wel als maat
staf te hebben. Maar wie de armen
zijn, dat wordt niet uitgemaakt door
de grenzen van de zichtbare kerk."
Maria
In Latijns-Amerika lijkt het of Maria
enige taken van Christus heeft over
genomen. In de zin van: Gods aanwe
zigheid op aarde, als verlosseres en
als degene die er is voor de armen.
Volgens bisschop Mendez Arceo heeft
de katholieke kerk hier inderdaad de
rol van Maria overdreven. Zij heeft
krijgen. Zij schrijven. Juist in Utrecht
te merken hoe de steun voor een
benoeming van Ter Schegget nog
steeds groeit.
Deze Utrechtse studenten menen, dat
de discussie in de kerk er alleen maar
mee gediend wordt, als de groep in de
kerk, waarvan Ter Schegget een der
voormannen ls, eindelijk aan een der
theologische faculteiten terecht kan
voor wetenschappelijke reflectie op
en ontwikkeling van haar daden.
Ook schrijven zij, dat met een benoe
ming van Hasselaar in Amsterdam
„voor de tweede maal in nauwelijks
vijf Jaar moeilijkheden in de Amster
damse faculteit worden „opgelost"
door het aantrekken van een Utrecht
se docent, waarna „Utrecht" dan
maar moet bekijken hoe het dit gat
opvult".
(In 1974 werd dr. E. J. Beker, tot dan
docent aan de Utrechtse universiteit,
benoemd tot hoogleraar dogmatiek
in Amsterdam als opvolger van prof.
dr. G. C. van Niftrlk, nadat ook toen
eerst sprake was geweest van een
benoeming van dr. Ter Schegget. In
Utrecht kwam dr. H. W. de Knljff
toen in Bekers plaats; red.)
In de Utrechtse faculteit is Hasselaar
een van de weinige docenten met
begrip voor de inzichten van die stu
denten die sympathiseren met Ter
Schegget. „Wij zouden het ten zeerste
betreuren als dit steunpunt ons ont
nomen werd, zowel om persoonlijke
als om wetenschappelijke redenen.
Het lijkt ons ook vanuit de kerk be
zien geen goede zaak als deze groep
aan de Utrechtse faculteit zou ver
dwijnen", aldus deze brief van (o.a.)
de theologische werkgezelschappen
Septlmum en Terzake ln Utrecht.
Naar een gespleten oecumene?
Ik ben bang dat ik niet de enige ben
die met stijgende verbazing de
verklaringen van kardinaal
Willebrands ln een interview met
„Tussenbeide" (zie Trouw van
maandag J.l.) gelezen heb. De
kardinaal beklaagt zich erover dat
zijn rooms-katholieke medegelovigen 1
zich in de oecumene te weinig hebben l
laten horen. Eerlijk gezegd en ik
heb er enige ervaring mee was me
dat nooit zo opgevallen. Maar
wanneer de kardinaal dan zegt: „Veel c
te weinig treden ze op als partner die
het rijkste erfgoed van het
christendom heeft bewaard" krijgt
men de neiging de kardinaal te
vragen wat hij met dat rijkste erfgoed1
bedoelt. Het Utrechts kerkmuseum
zal hierbij niet meespelen, neem ik
aan. De kardinaal heeft 't dan in 't
bijzonder over de eucharistie. Hij
spreekt van de aanwezigheid van
Christus in het sacrament van de
eucharistie. Er zou vooruitgang
geboekt zijn in de erkenning daarvanp1
bij protestanten. Daarin heeft hij
geljk, de woorden „vervloekte paapse
mis" vallen bij de protestanten niet
meer. Toch ben ik bang dat er weer
iets aan 't veranderen is. Na
Vaticanum n kwamen we aardig op
gang en zullen veel protestanten
gedacht hebben: ach, die hele
transsubstantiatie-leer van de
katholieke kerk ls nu achterhaald.
Wat let ons om samen avondmaal te
vieren? Ik ben toch niet
verantwoordelijk voor alles wat een
ander daarbij krachtens traditie of
folklore denkt. De woorden van de
kardinaal maken mij daar minder
zeker van. Opnieuw benadrukt Iiij
het verschil tussen eucharistie en
avondmaal. Is dat nodig voor de
achterban? Mret er uiteindelijk niet
eens helderheid komen. Want ik wil
dat rijkste erfgoed wel eens zien. Wie
beoordeelt trouwens of die
superlatief juist is? Ik ben bang dat Lt
zulke uitingen ertoe bijdragen dat we 'c
op weg zijn naar een gespleten
oecumene. Een oecumene die
vasthoudt aan wat voorbij is en onze
wereld daarheen terug wil voeren en
een oecumene van hen die met de
mensen werkelijk verder willen.
een zekere werkverdeling tussen Ma
ria en Jezus aangebracht. Maria is
degene die het dichtst bij het volk
staat. Zij fungeert als spreekbuis en
woordvoerster voor de onderste lagen
in plaats van Christus.
Maar de bisschop vindt, dat de pro
testanten tekortgeschoten zijn ten
opzichte van Maria. De lofzang van
Maria is een bevrijdingslied. Dat drei
gen de protestanten te vergeten. In
Maria wordt de barmhartigheid bena
drukt tegenover God als kastijder.
God openbaart zich aan Israël in
etappes. Die etappes zijn onder ande
re gerechtigheid en kastijding. In Ma
ria zie je de hoogste etappe verwerke
lijkt: Gods gebleken trouw aan Israël.
Maria is de laatste trap: de barmhar
tigheid.
Toch spreekt Mendez Arceo juist
waar het over Maria gaat. niet buiten
Christus om: Christus wordt niet ver
vangen of als uit de tijd terzijde ge
schoven In de hiërarchie blijft Maria
onder Christus staan.
Misverstand
In alle discussies rondom de bis
schoppenconferentie is de term
„compromiso" zeer belangrijk. Over
dit woord ontstaat enige verwarring.
Het misverstand is natuurlijk te wij
ten aan ons slechte Spaans. Maar het
is een aardige aanleiding voor de exe
gese van dit sleutelwoord. Een com
promis is voor ons een al of niet
halfslachtige middenwet. Maar
„compromiso" betekent engagement,
de kant kiezen van, de zaak van de
armen tot de Jouwe maken.
Mendez Arceo is erg beslist over de
kwestie of er binnen het pastoraat
plaats is voor de politieke situatie.
„Wanneer het gaat over Gods gerech
tigheid. gaat het niet alleen over de
mensen ln hun kleine verbanden (zo
als het gezin», maar juist ook in het
grotere sociale en politieke geheel.
Het evangelie ls er daarom niet zon
der de gerechtigheid in de sociale en
politieke werkelijkheid. Deze werke
lijkheid moet geanalyseerd worden
en daarvoor geeft het marxisme zeer,
zeer bruikbare methoden."
Paula Irik en Anne Marijke Spijker
boer rijn twee theologen, die een
studiereis door Latijns-Amerika
maken.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Brandwijk J. A. I
Jongkind kand. te Langerak; te E
melo W. Schaap te Oudega.
Aangenomen: naar Amsterdam-Si
ten (toez) J. van Slageren te Ar
sterdam-Bijlmermeer.
Bedankt: voor Hendrik Ido Ambachf
M. Ruster te Kampen.
Afscheid: op 11 febr. van Noordoost,
polder (wijkgem. Bant-Rutten) 15t
Oost wegens vervr. em.
Intrede: te Coevorden A. P Pe:
uit Tzum; te Zwijndrecht E.
Poepjes uit Hoogkerk; te Garmerwol"
de-Thesinge (part-time) C. de Vrie T
Batenburg uit Ten Boer.
ALG. DOOPGEZ. SOC.
Intrede: te Emmen. M. Tuinman u
Emmen.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te 's-Graveland kand.
Fossen te Amsterdam.
Afscheid: van Aalten A. Prins ber.
Schiedam; van Zuidwolde (Dr) C.
Thijs ber. te Weesp.
Bevestiging: te Amsterdam-C. (t.b.
geest. vera. Schutterswei te Alkmaa
kand. H. R. Hummelen uit Amst«
dam; te Velp: A. A. A. Schiebaan
Veldhoven (voor de missionai
dienst in Semarang, Ind.).
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Zevenbergen P. de JoAfj
kand. te Utrecht.
Bedankt: voor Dalfsen C. J. SmelikU^
Enschede-Zuidwest.
Intrede: te Ureterp J. Bomhof uÉr
Harderdijk.
Bevestiging: te Assen-Zuid (zeti.
dingspred. voor Curitlba Brazil!rt
kand. P. W. van de Kamp uit Veene
daal.
ra
idl
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Goudswaard en te Hfst
versum p. Honkoop te Kampen;
Almelo A. Hofman te ScheveningeÉ
Bedankt: voor Hoogeveen J. Baaijef n
te Rotterdam; voor Bodegraven
Boogaard te Leiden.
BAPT. GEMEENTEN
Intrede: te Stadskanaal-Zuid H.
Schaap uit Tweede Exloërmond.
PINKSTERGEM.
Intrede: op 17 febr. te Amsterdam!
W. van Petegem uit Zwaagwesteind fa
Hervormde kerkeradei
over ongeboren leven
LANGERAK De kerkeraden 1
de hervormde gemeenten te Nieud'
poort, te Langerak bezuiden de U er
en te Goudriaan en Ottoland hebbef v
in een gezamenlijke brief uiting gei
ven aan hun zorg over de door vei
gewenste legalisering van abort)
provocatus. De leden van de Twed
Kamer, aan wie de brief werd gerid vc
de ministerraad kreeg een afschn^st,
worden erop gewezen, dat de ovt
heid dienaresse van God is en als T
dienaresse hoedster van het leven,
het bijzonder het ongeboren levl
De geadresseerden wordt verzekdjv
dat het land en volk ten goede r
komen als uit hun „keus voor b
leven" blijkt, dat zij „voor de Oflfrti
van het leven" kiezen.
