houd van VMF-gieterij
'i Hengelo gevraagd
Belastingwetgeving
ient gewijzigd'
Groeihypotheek
tegenwoordig
te riskant geacht
jna 3,7 miljoen aangiftebiljetten
n de deur uit
m fusieplannen Akzo
>r chemische divisies
Grote prijsverschillen
tussen levensmiddelenzaken
Adverteren in het groot
studie naar samenwerking
Onderzoek van
waterverbruik
Or anti-speculatiebedingen
Boze boeren
in Washington
Prijsverlaging
koffie en thee
Enige jaren geleden nog
'redding' voor duizenden
1SDAG 7 FEBRUARI 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
13
onzer verslaggevers
JRDAM De grootste adver-
de krantengeschiedenis
■richt de Frankfurter Allge-
dezer dagen verschij-
r het Amerikaanse magazine
Het gaat om een advertentie
t Amerikaanse concern Gulf
i Industries, die niet min-
B 64 pagina's zal beslaan.
Kosten van deze monster-adverten
tie. waarin Gulf Western zijn jaar
verslag over 1978 aan de openbaar
heid zal prijsgeven. liefst 5,1 miljoen
dollar. Dat is ruim 10 miljoen gul
den. Het bestuur van Gulf Western
meent, dat deze uitgave gerechtvaar
digd is omdat met de publikatie in
Time in Amerika en in Europa in
totaal zo'n 22 miljoen lezers worden
bereikt.
Gulf Western is overigens niet één
van de grootste Amerikaanse onder
nemingen. Verleden jaar behaalde
het bedrijf met meer dan 100.000
medewerkers een omzet van 4.3 mil
jard dollar (ongeveer 9 miljard gul
den). Daarmede bezette het de 59e
plaats op de ranglijst van Ameri
kaanse topbedrijven.
(en onzer verslaggevers
HAAG De Industriebonden KW en NKV willen, dat er heel binnenkort een „politieke
ging valt over het openhouden van Stork Gieterij Hengelo." Vertenwoordigers van
(n en personeel hebben gisteren bij minister Van Aardenne (economische zaken) en de
de Kamer aangedrongen op behoud van de werkgelegenheid.
iden verwachten niet. dat de
ist voor de gieterij de eérste
ien jaar sterk verbeteren zaL
olgend jaar wordt het verlies
t VMF-bedrijf op drie tot vijf
gulden geraamd. De bonden
Van Aardenne gevraagd een
n de verliezen voor zijn reke-
nemen. Daarbij is gewezen op
ote strategische belang" van
erij.
ngelo staat de modernste gie-
in Europa in haar soort (zeer
tukken). De kwaliteit van het
>eft ons een grote voorsprong
op buitenlandse gieterijen. Verdwijnt
het bedrijf in Hengelo, dan zal een
groot deel van de klanten aangewe
zen zijn op het buitenland", aldus
districtsbestuurder H. Wijninga. „Wij
zijn bovendien bereid tot het uiterste
te vechten tegen verdere afbraak van
de werkgelegenheid in Twente".
Bij de gieterij in Hengelo werken 125
mensen. In 1977 waren overheid.
VMF en de vakbonden het eens ge
worden over een ..werkgelegenheids-
garantie" tot 1 januari 1979. De over
heid had toen tien miljoen gulden
steun geboden. Van Aardenne heeft
gisteren niet laten merken of hij be
reid is tot extra steun, aldus Wijnin
ga. VMF heeft nog geen definitieve
opvattingen over het al dan niet
voortbestaan van de gieterij aan de
bewindsman meegedeeld. In een
VMF-rapport „wordt niet direct toe
geschreven op sluiting van het be
drijf." aldus Wijninga.
Op 9 februari buigt de raad van com
missarissen van VMF zich over de
situatie. Op die dag hopen de bonden
en het personeel aan vertegenwoordi
gers van de minister het bedrijf te
laten zien.
Enige in Nederland
Wasknijperfabriek
in de problemen
GRONINGEN (ANP) - De enige
wasknijperfabriek in Nederland. H.
Kok. in het Groningse Leek, bevindt
zich in de problemen. Vanwege het
niet-functioneren van de tweeploe
gendienst en het wegvallen van de
exportmarkt, heeft de directie voor
27 van de 72 werknemers een collec
tief ontslag aangevraagd Verder is er
een beroep voor financiële steun ge
daan op de banken. Dit voor de mo
dernisering van het machinepark. De
vakbonden zijn over de situatie inge
licht.
De anderhalf jaar geleden ingestelde
tweeploegendienst leidde niet tot de
verwachte produktiestijgüig vanwe
ge het hoge ziekteverzuim. Door de
sterke concurrentie op de buitenland
se markt, met name van de Oostblok
landen en Taiwan, is de export van
Kok de laatste maanden sterk ge
daald. Omstreeks begin april wil het
bedrijf weer overschakelen op een
éénploegendienst. Volgens bedrijfs
leider, B. Veldkamp, bestaan er on
danks de zorgelijke situatie nog wel
toekomstmogelijkheden voor de
wasknijperfabriek.
\G (ANP) Bijna 3,7 miljoen aangiftebiljetten voor de inkomstenbelasting stuurt
isbelastingdienst tussen 15 januari en 23 februari naar evenzoveel belastingplichtigen,
eer een kwart van hen zijn personen met een bedrijf of een vrij beroep. De overigen zijn
lemers. die onder de loonbelasting vallen, maar door de hoogte van hun loon of door
komsten in de inkomstenbelasting worden aangeslagen.
zo blijkt uit de gegevens
[centrale belastingadministra-
kpeldoorn. worden er voor alle
jcategorieën tezamen jaar-
ngeveer vijftien miljoen aan-
jetten verzonden. Hiervan on-
'zes miljoen voor de inkom-
'isting.
gerekend zijn de voorlopige
jen, de nadere voorlopige aan-
en de definitieve aanslagen,
t totaal van vijftien miljoen
jen behoren ook de 5,7 miljoen
i voor de onroerendgoedbe-
fen, die de directie automatise
ring rijksbelastingen ten behoeve van
de gemeenten doen uitgaan.
Geld terug
Niet alle aanslagen hebben tot resul
taat dat men moet betalen. Veel men
sen krijgen ook geld terug, omdat zij
bijvoorbeeld teveel loonbelasting
hebben betaald. In 1978 gingen er
ongeveer 3,6 miljoen negatieve defini
tieve aanslagen naar de belasting
plichtigen. Allemaal gevallen, waarin
de fiscus geld terugbetaalt.
Van de circa 11,5 miljoen gevauen.
waarin de belastingplichtigen beta
len moeten, volgt die betaling in ver
reweg de meeste gevallen op tijd. In
een kleine drie miljoen gevallen zien
de cumputers van de belastingdienst
in Apeldoorn zich verplicht een aan
maning te sturen.
De belastingdienst zegt redelijk te
vreden te zijn over de manier waarop
het publiek reageert op de betalings
manier die de fiscus voorstelt. Er
wordt vlot gebruik gemaakt van de
giroacceptkaarten, die bijgesloten
worden bij de aanslagen.
SFOORT (ANP) Akzo heeft geen fusieplannen voor
twee chemische divisies. Het concern is evenmin van
de verkoopkantoren van Akzo Chemie en Akzo Zout
Oie samen te voegen.
*ft de directie van Akzo Neder-
Jlljkens het personeelsorgaan
Chemie Reporter", gezegd in
ord op een gezamenlijke brief
ondernemingsraden van Akzo
e, Akzo Zout Chemie en Akzo
and aan de raad van bestuur
zo. In deze brief werd volledige
idelijke informatie gevraagd
e al jaren circulerende geruch-
er mogelijke fusieplannen en
vormen van samenwerking.
volgens de directie van Akzo
and, onontkoombaar, dat in
chemische divisies de hoogste
Ing gegeven zal moeten worden
n verbetering van de rentabili-
De overtuiging bestaat, dat
egelen, die op velerlei terreinen
akelijk zijn, veel beter en veel
gerealiseerd kunnen worden
de huidige, gescheiden di-
pzet.
*mt niet weg, dat bestudeerd
'waar een samenwerking tussen
divisies zinvol en nodig is. Zo
lans overleg over de wijze waar
op aan de vernieuwende research
voor de chemie van Akzo richting en
uitvoering zal worden gegeven.
Overneming
Akzo Chemie heeft met Unielever
overeenstemming bereikt over de
overneming van Woermann GmbH in
WestrDuitsland door Unilever. Akzo
Chemie trekt zich hiermee terug uit
de Westduitse markt van betonche-
mie met uitzondering van aan de be-
tonmarkt aangepaste produkten, die
een groeiende omzet vertonen. De
activiteiten van Lanco SA in Frank
rijk zullen vooralsnog worden voort
gezet.
Woermann heeft sinds 1974 een aan
deel geleverd aan de betonchemica-
liën-activiteiten van Akzo Chemie.
Als onderdeel van de afslanking van
Akzo Chemie is het evenwel noodza
kelijk geworden om activiteiten, die
niet op korte termijn een hoge renta
biliteit (winstgevendheid) opleveren,
te beëindigen.
Van een onzer verslaggevers
RIJSWIJK De waterleiding
bedrijven in ons land gaan aan
een grootscheeps onderzoek
doen. om een „zo betrouwbaar
mogelijke" raming te kunnen
maken van de behoeften aan
drinkwater van de bevolking.
Het onderzoek is van 19 maart
tot 9 april.
Een zo betrouwbaar mogelijke
raming van de waterbehoeften
wordt van groot belang geacht
voor de mate waarin de water
leidingbedrijven eventueel
moeten investeren.
Het onderzoek wordt gedaan in
de gemeenten Berkel-Enschot,
Berkel en Rodenrijs. Beers, Bu
ren, Culemborg, Deurne, En
schede, Hoevelaken, Maas-
driel, Moerkapelle, Nieuwer-
kerk aan de Ijssel, Nuenen,
Oss, Pljnacker, Uden, Vuren en
Zoetermeer.
Uit het informatiebulletin van
de waterleidingbedrijven (VE-
WIN) blijkt voorts nog. dat het
drinkwaterverbruik vorig jaar
nauwelijks is toegenomen. De
toeneming was slechts 0.3 pro
cent. In totaal leverden de hon
derd waterleidingbedrijven
1.040 miljoen kubieke meter
water, waarvan 988 miljoen ku
bieke meter drinkwater.
een onzer verslaggevers
1TERDAM De belastingwetgeving is in het geheel niet berekend op zogenaamde anti-
ulatiebedingen. Zij dient dringend daaraan aangepast te worden.
ïhrijft de Vereniging Eigen Huis
ar maandblad, dat met ingang
e volgende maand zal verschij-
nder de naam „De woonconsu-
Volgens „Eigen Huis" leidt de
je situatie tot zeer onbillijke
ingaanslagen. waarvan velen
dels het financiële slachtoffer
éworden
anti-speculatiebedingen wordt
'ld. dat de eigenaar zijn huis
n een bepaalde periode (varië-
van 2 jaar tot eeuwigdurend»
an tegen een vastgestelde prijs
Vvkopen Voor de koper en be-
van een woring met zo'n anti-
latiebeding kan dit leiden tot
[nredelijke gevolgen, aldus „Ei-
Door het anti-speculatiebeding raag
het desbetreffende huis niet tegen de
vrije marktprijs worden verkocht. De
meestal door de gemeente vast
gestelde verkoopprijs ligt beduidend
lager dan de prijs op de vrije markt.
Als het op het betalen van belasting
centen aankomt, zo merkt ..Eigen
Huis" op. gebeurt echter het tegen
overgestelde. De fiscus gaat dan niet
uit van de prijs die door dat anti-
speculatiebeding maximaal haalbaar
is. maar baseert zijn belastingaanslag
op de veel hogere marktprijs waar
voor het huis niet verkocht mag
worden.
Het mes van de fiscus, zo zegt „Eigen
Huis", snijdt trouwens maar liefst
aan vier kanten. De eigen woningbe
zitter kan namelijk op vier fronten
worden getroffen:
inkomstenbelasting (de fiscus ba
seert het huurwaardebedrag, dat men
voor de aangifte inkomstenbelasting
bij zijn inkomen moet optellen, op de
vrije marktprijs en trekt zich niets
aan van een anti-speculatiebedingi
vermogensbelasting (hierbij geldt
hetzelfde als bij de inkomstenbelas
ting)
overdrachtsbelasting
onroerend goedbelasting
Konsumenten Kontakt:
'Geneesmiddelenprijs
moet aangepakt'
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De omstreden „eigen
bijdrage" van vijf gulden kan achter
wege blijven als de prijzen van ge
neesmiddelen worden aangepakt.
Dat is de stellige overtuiging van het
Konsumenten Kontakt in Den Haag.
„In plaats van een offer te vragen van
ziekenfondsverzekerden, die in een
ziekenhuis terecht komen, moet de
regering de prijzen omlaag brengen,"
aldus het Konsumenten Kontakt. In
het verleden heeft het ministerie een
enkele maal een prijsmaatregel afge
kondigd, waardoor bijv. librium der
tig procent goedkoper werd. Het
Konsumenten Kontakt doet ook een
beroep op de ziekenfondsen en de
artsen. Ziekenfondsen zouden niet
langer de dure merk-geneesmiddelen
(specialités) moeten vergoeden,
maar slechts de goedkopere „loco's".
Artsen zelf moeten zoveel mogelijk
de goedkopere medicijnen voor
schrijven.
„Volgens voorzichtige schattingen
kan per jaar 150 miljoen gulden be
spaard worden," aldus het Konsu
menten Kontakt. De overheid heeft
ook ruwweg berekend, dat de
„eigen bijdrage" van vijf gulden een
besparing van 115 miljoen per jaar
oplevert.
WASHINGTON (Reuter) Zo'n 2000
tractoren reden het centrum van
Washington binnen en veranderden
daarmee het spitsverkeer in een cha
os. De Amerikaanse boeren willen
wat boeren zo vaak willen: hogere
prijzen voor hun landbouwproduk-
ten. De boeren zetten hun tractoren
neer op drukke kruispunten, probeer
den politieauto's te rammen en één
boer stak zijn trekker zelfs in brand,
omdat die „het niet waard was om er
nog mee terug naar Georgia te rij
den".
De politie gebruikte traangas om de
betogende boeren te verspreiden, en
arresteerde er tenminste 16.
President Carter kon nog wel begrip
opbrengen voor de boeren die volgens
hem meer dan wie ook te lijden had
den gehad van de inflatie, maar mi
nister van landbouw Bergland dacht
er anders over. Hij is tegen een grote
stijging van de landbouwprijzen, om
dat die het dagelijks leven in de Vere
nigde Staten een stuk duurder zou
maken.
AMSTERDAM Koffie en
thee zijn met ingang van van
daag goedkoper geworden.
De prijs van de hoofdsoorten koffie is
met gemiddeld een dubbeltje per
pakje van 250 gram omlaag gegaan.
De adviesprijs van deze soorten is
hiermee op 3,74 per pakje gekomen.
Voor oploskoffie is de verlaging ge
middeld zestien cent per pot van 200
gram.
Het is dit jaar de tweede prijsverla
ging voor koffie. Op 4 januari werden
de koffieprijzen ook al verlaagd en
wel met veertien cent per pakje van
250 gram.
De prijsverlaging voor thee is gemid
deld vijf cent per pakje van 100 gram
of per doosje theezakjes.
Dat de koffie en thee goedkoper zijn
geworden is, volgen de Vereniging
van Nederlandse Koffiebranders en
Theepakkers, het gevolg van de da
lende ontwikkelingen van de prijzen
op de wereldmarkt.
Enige jaren geleden toen de hypotheek
rente zeer hoog was zouden duizenden
belangstellenden voor een nieuwe woning
geen schijn van kans hebben gehad, als de
groei-hypotheek niet had bestaan. Deze
hypotheek-vorm, die door enige hypo
theekverschaffers in overleg met de over
heid werd ontwikkeld, had twee ele
menten.
Uitstel van rente (ter hoogte van twee
tot drie procent) gedurende een tevoren
overeengekomen termijn van zes of tien
jaar.
O Vrijstelling van de periodieke aflossing
gedurende die eerste zes of tien jaar.
Op deze manier was het
mogelijk, die groep men
sen tóch nog binnen de
normen voor de gemeen
tegarantie en de over
heidssubsidie te brengen
en ze daarmee in staat te
stellen het begeerde huis
te kopen. Dit blijkt uit
een gesprek met direc
teur drs C. A. Bol en ad
junct-directeur J. W. van
der Zwaan van het hy-
potheekbedrijf van de
Westland-Utrecht Hy
potheekbank in Am
sterdam.
Door de enorm hoge ren
telast viel een grote
groep mensen buiten de
normen voor gemeente
garantie en subsidie, ter
wijl bij een lage(re) rente
wél aanspraak daarop
kon worden gemaakt.
„De groei-hypotheek
werd daarom uit pure
noodzaak geboren." zo
voegen beide heren hier
aan toe.
Verantwoord
Ofschoon de korting op
de rente bij de hoofdsom
wordt geteld en de aflos
singen na verloop van
die zes of tien jaar ver
sneld moesten worden
gedaan in de gemeen
tegarantieregeling staat
namelijk de bepaling dat
een hypotheek binnen
maximaal dertig jaar
moet worden afgelost
was de groei-hypotheek
in die tijd alleszins ver
antwoord.
Het uitgangspunt was de
toen redelijke ver
wachting. dat het inko
men elk jaar verder zou
stijgen en dat daaruit de
volle rente en de hogere
aflossingstermijnen ge
makkelijker) zouden
kunnen worden betaald.
Bovendien kon toen nog
worden uitgegaan van de
verwachting, dat de wo
ning jaarlijks verder in
waarde zou stijgen en
dat zodoende de dekking
van de hypotheek niet in
het gedrang zou komen.
Dat die redenering klop
te (en klopt) blijkt uit het
feit. zo zegt de heer Bol.
dat in deze categorie
„opvallend weinig" pro
blemen zijn. Het percen
tage moeilijkheden
blijkt niet hoger dan in
andere categorieën hy
potheken die op lineaire-
of annuïteitsbasis wor
den afgelost.
De Westland-Utrecht
heeft inclusief be
drijfspanden ongeveer
90.000 hypotheken uit
staan. Daarvan hebben
er zo'n 50.000 betrekking
op woonhuishypotheken
en hierin zitten naar
schatting 3.500 groei-hy-
potheken.
Achterhaald
Sinds anderhalf a twee
jaar wordt de groei-hy
potheek. die indertijd
een „populair produkt"
was. nog maar hoogst
zelden afgesloten. Deze
hypotheekvorm wordt
geacht door de tijd en
ontwikkeling te zijn ach
terhaald. Incidenteel wil
er echter nog wel eens
zo'n hypotheek worden
afgesloten, bij projecten
voor bepaalde doelgroe
pen; ook buiten de sector
van de gemeentega
rantie.
Onder de huidige om
standigheden wordt ech
ter de groei-hypotheek
door de Westland-
Utrecht in het algemeen
ontraden, op basis van
de volgende overwe
gingen:
de relatief lage hypot
heekrente (de hoge rente
van tien procent en
meer. was destijds hét
argument voor de groei-
hypotheek);
de stabilisatie van de
inkomens, en voor groe
pen van mensen zelfs de
min-lijn (waardoor de
verhoogde lasten veel
moeilijker op te brengen
zullen zijn);
de verminderde in
flatie;
de min of meer gestabi
liseerde prijsontwikke
ling van woningen.
Onverantwoord
Tegen deze achtergrond
wordt het in het alge
meen niet meer verant
woord geacht, nog een
groei-hypotheek aan te
gaan. Het risico is te
groot, zo voegt de heer
Van der Zwaan hieraan
nog toe. dat de mensen
daarmee op den duur in
het moeras terecht
komen.
Bij de Westland-Utrecht
bestaat overigens niet de
indruk, dat de prijzen
van huizen landelijk ge
zien vorig jaar sterk zijn
gedaald en in de toe
komst nog verder be
langrijk zullen zakken.
Er kunnen evenals vo
rig Jaar wel enkele gro
te uitschieters naar be
neden voorkomen, maar
in het algemeen zullen
zoals ook verleden jaar
het geval was de prij
zen redelijk stabiel
blijven.
Op het ogenblik blijkt in
de nieuwbouw vrij vlot
te worden verkocht.
Voor de heer Bol is dat
een aanwijzing, dat het
klimaat op de huizen
markt iets gunstiger
wordt. Hij voegt hieraan
direct de waarschuwing
toe dat echter niet mag
worden verwacht, dat de'
huizenprijzen weer zo
sterk zullen gaan stijgen
als een paar jaar geleden
nog het geval was.
De consument die het
een beetje bekijkt, kan
elke maand een slordige
cent op het huishoud
geld besparen. Het ene
levensmiddelenbedrijf is
in doorsnee bijna vijfen
twintig procent goedko
per dan het andere
Dit blijkt uit een onder
zoek dat leden van de
Consumentenbond eind
november vorig jaar in
een aantal winkelbedrij
ven hebben gedaan, en
waarvan de uitkomsten
dezer dagen in de Consu
mentengids (van februa
ri) zijn gepubliceerd.
Het prijspeil van de
goedkoopste zaak werd
op 100 gesteld. Voor ne
genentwintig artikelen
van de goedkoopst aan
wezige merken komt Al-
brecht Aldi-Markt het
best uit de bus; voor
veertien merkartikelen
de Miro.
Bepaalde winkelzaken
(Albrecht Aldi-Markt en
Jac Hermans) werden
buiten de vergelijking
voor merkartikelen ge
houden. omdat er te veel
van de gevraagde merk
artikelen ontbraken.
Voor de winkelorganisa
ties, zoals de vrijwillige
filiaalbedrijven die niet
in het hele land dezelfde
prijzen hanteren, werd
het gemiddelde van de
prijzen in de aangesloten
winkels genomen.
De prijsverschillen zijn
dan als volgt: A O
prijspeil goedkoopst
aanwezige merken 115,
merkartikelen 110; Al-
bert Heijn 114, 109; Al
brecht Aldi-Markt 100,
J. de Boer 108. 109;
Dirk van den Broek 103.
104; Centra 119, 113;
Edah 102, 102; De Gruy-
ter 118, 110; Jac Her
mans 103,Kroon 122,
113; Miro 108. 100; Profi-
markt 106, 104; Simon
111, 106; Spar 120. 114; V
D 117, 106; Végé 122.
117; Vivo 121. 115; Fred
van der Werff 109, 106;
4 6 116, 115
Duurste
Uit dit overeicht blijkt,
dat voor de niet-merkar-
tikelen Kroon. Végé en
Vivo het duurst zijn en
dat voor merkartikelen
bij Vivo, 4=6 en de Spar
het meest moet worden
betaald. Een zaak met
het prijspeil 122. is voor
de onderzochte artikelen
namelijk 22 procent
duurder dan de goed
koopste winkel. Hierbij
dient nog wel in het oog
te worden gehouden, dat
alleen de prijzen werden
bekeken en geen reke
ning werd gehouden met
punten als bediening,
grootte van het assorti
ment en afstand tussen
winkel en huis. Wel be
treft het levensmldde-
lenbedrijven van organi
saties die over het hele
land zijn verspreid en za
ken met een behoorlijk
aantal filialen in een be
paalde regio
Niet kloppen
Steeds meer mensen
gaan over tot het „aan
kleden" van de vloer Zo
doende stijgt, behalve de
vraag naar harde vloer
bedekking zoals parket,
plavuizen, linoleum en
vinyl, ook de belangstel
ling voor karpetten. Dit
blijkt uit een publikatie
van de Stichting Pers
centrum Woninginrich
ting in Den Haag.
Er is een overvloed aan
keus in karpetten, maar
het is ook mogelijk ka
merbreed tapijt als kar
pet toe te passen. Veel
kamerbreed tapijt is na
melijk ..snijvast'zodat
het niet kan rafelen
Wat voor karpet het ook
is, het mag nooit worden
geklopt. Want daar kan
geen enkel karpet lang
tegen. Geadviseerd
wordt alleen maar te
stofzuigen met een glad
mondstuk. Voorts wordt
aanbevolen het karpet
twee keer per jaar te ver
leggen. Ook wordt ge
waarschuwd dat een
vochtige vloer en potten
van aardewerk vocht
vlekken kunnen geven,
die nooit meer te verwij
deren zijn.
Mening over reclame
H. Groeneveld (rijksambtenaar): Alle foldertjes in
de bus van aanbiedingsn door zaken van buiten de
woonplaats is weggegooid geld. TV-reclame maakt
het merk door veelvuldig aanprijzen bekend. Door
de vele soorten welke om de beurt worden aangebo
den, weteii de kijker* niet meer wat het beste is.
(Bijeengebracht door FHV'BBDO)