§azar gan moet land
It de chaos halen
«ganda rustig
|i aanslagen
Begin: over drie
maanden vrede
in Midden-Oosten
barter wil angst Europa voor SALT wegnemen
EG begint gesprek
met Spanjaarden
JJi heeft twee premiers
Deng verkouden maar
tevreden naar huis
Amerikaanse vice-president
naar Nederland
Hooggerechtshof
beslist vandaag
over lot Bhoetto
Zweden wijst
spionnen uit
Vijandig vuur
oorzaak ramp
VN-helikopter
6 FEBRUARI 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
ames Dorsey
iwstiAN Irans religieuze oppositieleider ayatollah Khomeini heeft de 71-jarige leider van
h'™jinse Bevrijdingsfront Mehdi Bazargan tot premier van zijn voorlopige islamitische
em«rbenoemd. Bazargan heeft tot taak om de overgang van een monarchie naar een
e «$che republiek te regelen.
'erht
riolei dient als eerste de leden
te kiezen, die vervol-
'armir de Revolutionaire Islamiti-
en vd en Khomeini goedgekeurd
had-orden. Dan moet de voorlo-
igftlxing een referendum organi-
gajtrr de vraag, of Iran wel een
and che republiek moet zijn
isaii stelde gisteren, dat „hoe-
ers.<fcar mijn mening geen nood-
reigtoor een volks-ondervraging
islamitische republiek be-
imdat het volk zich al via
demonstraties hiervoor zou
uitgesproken, hij wel een re-
i.D op poten zal laten zetten
kauj; internationale publieke opi-
'ueirden te stellen en om statisti-
tsi evens te verkrijgen"
in
^Plende stap dient de voorlopige
z che regering verkiezingen
v grondwetgevende vergade-
2 rganiaeren. Deze vergadering
reeds ontworpen islamiti-
indwet goedkeuren. Ten slot-
het kabinet van Bazargan
^vfogen organiseren voor een 11-
®h „echte vertegenwoordigers
volk" dat een definitieve re-
al benoemen.
*«11
i^natic
'£4ni stelde gisteren van gods-
^flege het recht te hebben deze-
te ondernemen. Hierbij doel-
f*op de plicht van moslemse
leiders om het welzijn van
l ngen te waarborgen en om
,^ke vormen van bewind om-
-erpen. Khomeini meende
hele natie een islamitische
Qu k wil hebben en dat Moham-
eza en allen die met hem
en waren moeten weggaan."
icht van de ayatollah dient
n een einde te maken aan de
het land.
bijpi wees erop. dat hij Bazar-
Hfcnge tijd kent en omschreef
een „toegewijde, oprechte
orlöen nationalist zonder tenden-
g6trijdig zijn met de moslem-
wetten en tradities". Bazargan stu
deerde voor ingenieur in Frankrijk en
staat in Iran beleend als een vooraan
staande theoloog. Hij is professor in
de theologie aan de universiteit van
Teheran.
De ayatollah waarschuwde, dat de
moslems de wettige islamitische re
gering van Bazargan dienen te ge
hoorzamen. „Oppositie tegen de rege
ring is oppositie tegen islamitische
weten en bepalingen. De straf zal in
overeenstemming met islamitische
jurisprudentie zeer hard zijn. Elke
actie tegen de regering zal be
schouwd worden als opstand tegen
deze regering, de islamitische wetten
en als heiligschennis". Khomeini
meende, dat de strijdkrachten zich
niet tegen de jongste ontwikkelingen
in Iran zullen verzetten, maar „wan
neer zij dat echter wel doen. zullen zij
eerst door Allah, hun god, worden
bestraft en daarna zullen wij hen in
overeenstemming met de islamiti
sche wetten hard bestraffen". Kho
meini noemde „de regering van Ba
zargan een goddelijke regering, geba
seerd op islamitische principes en het
is de plicht van alle moslems om haar
te gehoorzamen".
Confrontatie
Khomeini riep het volk op om zich
via demonstraties en vla de pers uit
te spreken over de keuze van Bazar
gan. Hij benadrukte dat dit vreed
zaam moet gebeuren. Daarmee is de
kans op ernstige botsingen tussen
voor- en tegenstanders van de ayatol
lah aanzienlijk verhoogd. Afgelopen
zondag lieten pro-sjah elementen we
ten. slechts de straat op te gaan om
een confrontatie te forceren, als ook
de Khomeini-aanhangers massale de
monstraties organiseren.
Khomeini's oproep aan het volk werd
vrijwel onmiddellijk opgevolgd. Di
rect na afloop van de persconferentie
van de ayatollah echo'den leuzen in
de door de islamitische politie afge
zette wijken van Teheran, de buurt
tevens waar Khomeini zijn hoofd
kwartier heeft. De intentie is duide
lijk: Tegen Bakhtiar en vóór Ba
zargan.
Compromis
Hoewel Khomeini nu een eigen pre
mier heeft benoemd ep daarmee een
confrontatie lijkt te forceren, staat de
deur tot een compromis nog steeds
op een kier. Bazargan en Irans wetti
ge premier Bakhtiar zijn oude vrien
den. Totwoor twee dagen trad Bazar
gan op als bemiddelaar tussen Bakh
tiar en Khomeini. Volgens goed inge
lichte kringen zal Bazargan vandaag
een onderhoud met Bakhtiar hebben.
Bazargan onderhandelde bovendien
met vertegenwoordigers van de
Iraanse strijdkrachten.
Gevraagd naar de reactie van de
strijdkrachten op deze ontwikkeling
zei Bazargan, die gisteren bij Kho
meini's persconferentie aanwezig
was, dat „omdat het volk voor hun
steun bereid is kogels in ontvangst te
nemen, ik in mijn regering de kogels
ook zal verwelkomen." Hoewel de on
derhandelingen met de strijdkrach
ten mislukt zijn, lieten vertrouwelin
gen van Bazargan gisteren weten, dat
de strijdkrachten wel eens met de
machtsoverdracht akkoord zouden
gaan. mits deze plaats zou vinden in
het kader van de huidige grondwet en
na het herstel van de sociale rust in
het land. Khomeini heeft in zijn uitla
tingen gisteren voor beide voorwaar
den ruimte gelaten.
Bazargan zelf benadrukte gisteren
dat zijn regering geen schaduwkabi
net maar een „serieuze krachtdadige
en constructieve regering" zal zijn.
Bazargan waarschuwde dat, wanneer
Bakhtiar de gisteren opgepakte
schrijver Javadi niet zou vrijlaten, hij
dat wel zou doen. Javadi werd opge
pakt omdat hij een ophitsend artikel
tegen de strijdkrachten zou hebben
geschreven. Een dergelijke stap van
Bazargan zou echter wel aanleiding
voor Bakhtiar zijn om in te grijpen.
Lange rijen Iranezen wachten iedere dag op een vrachtwa
gen die weer een stel gasflessen komt brengen.
WASHINGTON (ANP) Vice-presi
dent Walter Mondale van de Verenig
de Staten zal half april als persoon
lijk vertegenwoordiger van president
- Carter onder meer bezoeken brengen
aan Nederland en de Scandinavische
landen.
Naar het Witte Huis gisteren bekend
maakte, bezoekt vice-president Mon
dale IJsland, Denemarken, Noorwe
gen, Zweden, Finland en Nederland
op uitnodiging van de betrokken re
geringen.
In zijn bekendmaking zegt president
Carter „nauwe en vriendschappelijke
betrekkingen met bovengenoemde
landen van zeer veel belang te achten
en het doel van de reis van Mondale is
dan ook versterking daarvan".
De Amerikaanse vice-president wil
tijdens zijn reis spreken over onder
meer bilaterale betrekkingen, de ont
wikkelingen in Europa, de ontwikke
ling van de betrekkingen tussen Oost
en West en andere internationale
kwesties van wederzijds belang.
tiek 1 j
e ka
^SOBI (Reuter, UPI.AP) De betrekkelijke rust in het
k®d« van president Idi Amin is weergekeerd na een aantal
ef
iri
f [andese radio viel door stroom-
terug in sterkte, de hoofdstad
la werd in het donker gezet,
wam geen water meer uit de
Oorzaak waren bomaanslagen
brandstofopslagplaats van de
onderneming Total, bij Kam-
:n de elektriciteitscentrale in
laar, aan de bron van de Nijl,
Oeganda's grootste water
centrale. De aanslag bij Total
digde pompen en tanks, en
evolgd door een felle brand, die
iur duurde. Total, het Italiaan-
eifp en het Britse Sheil^BP zijn de
oliemaatschappijen die nog in
le! da werken. De Amerikaanse
lemingen Caltex. Mobil en
hebben zich teruggetrokken.
3P
'ei nslagen werden gepleegd door.
*n adio-Oeganda noemde, „onder
einde elementen en opstandelin-
Zij zouden zijn gestuurd door
nzaniaanse president Julius Ny-
»n en de vroegere Oegandese pre-
:e Milton Obote. die in Tanzania
d. leeft,
de
donaten in Kampala vertelden
v^en door de telefoon aan journa
ls in Nairobi, dat alles weer rustig
infn de stad. Iedereen, zo zeiden
zei. ging gewoon naar zijn werk. maar
nog wel zaten delen van Kampala
zonder elektriciteit en water. Gezegd
werd ook dat na de aanslagen door
Oegandese soldaten het vuur is geo
pend op voorbijgangers, waarbij een
onbekend aantal mensen om het le
ven is gekomen. Ook zijn na de acties
arrestaties verricht, maar niet be
kend is wie er zijn aangehouden.
Verantwoordelijkheid
De verantwoordelijkheid voor de
aanslagen is opgeëist door de tot op
heden onbekende beweging Redt Oe
ganda (SUM). In Kampala heeft de
beweging pamfletten verspreid,
waarin wordt opgeroepen president
Amin af te zetten.
De opgebelde diplomaten in Kampa
la (geen westerse journalist waant
zich in de stad meer veilig) verwach
ten dat de pogingen Amin ten val te
brengen zullen aanhouden. Zijn
bloeddorstige regime is nu acht jaar
oud. maar het verzet groeit, aldus de
zegslieden in Kampala „Amin
heeft nog nooit onder zulke zware
druk gestaan", zei één van hen.
Idi Amin
RAWALPINdi (Reuter) Het Pakis
taanse hooggerechtshof zal vandaag
beslissen over het lot van de ter dood
veroordeelde Zoelfikar Ali Bhoetto.
Hij is veroordeeld wegens het bera
men van een moordaanslag op zijn
politieke rivaal Ahmed Raza Kasoeri.
Kasoerl wist te ontkomen maar zijn
vader werd gedood. Bhoetto is tien
maanden geleden tegen het doodvon
nis in beroep gegaan bij het hoogge
rechtshof. Hangende de uitspraak
van het hof zijn honderden aanhan
gers van de ex-premier opgepakt, en
alle scholen en universiteiten ge
sloten.
Maar het zal nog tot na de zomerva
kantie. dus op zijn vroegst septem
ber, duren voordat het werkelijke ge
sprek begint. Dat bleek uit de toe
spraak van de Franse minister van
buitenlandse zaken Jean Francois-
Poncet bij de officiële opening van
het overleg.
De toetreding van Spanje zal de Ge
meenschap voor veel grotere proble
men plaatsen dan bijvoorbeeld het
lid worden van Griekenland of Portu
gal. Spanje is het tiende industrie
land ter wereld, en door het lidmaat
schap wordt het aantal boeren in de
EG met één derde vergroot. Ook
heeft Spanje om steun gevraagd voor
de onderontwikkelde gebieden in het
land. en dat terwijl de EG nu al zoveel
moeite heeft met de hulp aan minder
bedeelde regio's van de huidige
Negen.
De Spaanse minister van Europese
aangelegenheden, Leopoldo Calvo
Sotelo, zei zich bewust te zijn van de
verschillen die Spanje een naar
verhouding arm land van de Euro
pese Gemeenschap schelden. „Het
verkleinen van die verschillen moet
gebeuren tijdens de onderhandelin
gen en na de Spaanse toetreding", zo
zei hij.
STOCKHOLM (UPI) Zweden heeft
gisteren drie leden van de Iraakse
ambassade gelast het land op staan
de voet te verlaten. De Zweedse con
traspionagedienst was achter een
complot gekomen, waarbij een aantal
Irakezen en het hoofd van de Zweed
se vreemdelingendienst betrokken
Degenen die uit Zweden dienen te
vertrekken zijn de militaire attaché,
de eerste-secretaris en een derde
functionaris van de ambassade. Een
aantal personen, onder wie de politie
functionaris. diens echtgenote en zijn
zuster, is zondag gearresteerd. Vol
gens het ministerie van defensie was
geen spionage tegen Zweden bedre
ven. maar had de groep zich bezig
gehouden met het verzamelen van
gegevens over een derde, niet nader
genoemd, land.De Zweed had uit
hoofde van zijn functie bij de vreem
delingendienst toegang tot geheime
gegevens over politieke vluchtelin
gen in Zweden.
JERUZALEM (Reuter, UPD De voormalige premier van
Israël Rabin verwacht dat Egypte en Israël tegen het eind van
april een vredesverdrag zullen sluiten. Voor het zover is zullen
echter eerst de leiders van beide landen en de Verenigde
Staten in een topconferentie bijeen moeten komen.
De ex-premler deed deze voorspellln-
gen in Genève, waar hij gisteren ver
bleef tijdens een rondreis door Euro
pa. Rabin zei dat het bezoek aan
Cairo en Jeruzalem van de speciale
Amerikaanse afgezant Alfred Ather-
ton, vorige maand, had geleld tot een
beter begrip van de problemen, die
ondertekening van het verdrag nog in
de weg staan. Met name zou er meer
inzicht zijn ontstaan in de militaire
verhoudingen van Egypte met andere
Arabische landen en in de problemen
rond een eventuele herziening van
het verdrag.
In Jeruzalem ontkende een regerings
woordvoerder gisteren berichten uit
Cairo, die melding maakten van een
nieuwe topconferentie tussen pre
mier Begin en president Sadat Zon
dag publiceerde een weekblad In Cai
ro het bericht, dat Israël om een der
gelijke conferentie had verzocht.
Egypte zou niet in zijn gegaan op een
dergelijke ontmoeting zonder presi
dent Carter. De Israëlische woord
voerder, die de berichten ontkende,
suggereerde dat het slechts een proef
ballonnetje van de Egyptenaren was
om de Israëlische reactie te testen.
Stroomstoring
Als gevolg van een elektridteltssto-
ring zat heel Israël gisteren enige
uren zonder licht. Het openbare leven
was door het plotseling wegvallen
van de elektriciteit geheel verlamd.
Aanvankelijk werd aangenomen dat
de storing te wijten was aan een ex
plosie, die door een bom zou zijn
veroorzaakt. Later werd bekend ge
maakt dat een technische storing de
oorzaak was van het wegvallen van
alle elektriciteit in het hele land. De
meeste ziekenhuizen en belangrijke
strategische installaties functioneer
den normaal op noodaggregaten.
BRUSSEL (ANP, Reuter) De onderhandelingen tussen de
Europese Gemeenschap en Spanje over toetreding van dat
land zijn gisteren formeel begonnen.
WASHINGTON (Reuter. UPI, AP) Verkouden maar tevre
den is de Chinese vice-premier Deng Xiaoping vanuit de
Verenigde Staten naar huis toe vertrokken. Onderweg doet hij
nog Japan aan.
opstelling van Deng tegenover de
SowjetrUnie, terwijl hij zich wat be
treft Taiwan (nationalistisch China)
niet heeft willen matigen.
Taiwan hoort bij communistisch Chi
na, vindt Peking, en als dat niet goed
schiks gaat dan maar kwaadschiks.
Nu zeiden Amerikaanse zegslieden
gisteren wel dat zij niet geloofden in
een militaire bezetting van Taiwan,
omdat China daar toe niet in staat is
en bovendien de prille betrekkingen
met de Verenigde Staten niet wil ver
storen.
BEIROET (AP, Reuter) Het heli-
kopterongeluk in 'Zuid-Libanon.
waarbij zaterdag vier Noren van het
VN-vredesleger om het leven kwa
men, is waarschijnlijk veroorzaakt
door dat de helikopter probeerde vij
andig vuur te ontwijken. Dit is het
resultaat van een voorlopig onder
zoek door de Verenigde Naties.
De VN-helikopter was opgeroepen
door eenheden van de vredesmacht,
die in een vuurgevecht gewikkeld wa
ren met guerrillastrijders. De vredes-
eenheden. afkomstig van de Fiji-ei-
landen, hadden om de helikopter ge
vraagd voor het vervoer van gewon-
-den. De schietpartij ontstond nadat
de guerrillastrijders de Fiji troepen
ervan hadden beschuldigd dat zij een
guerrillastrijder hadden geëxecu
teerd. Een VN-woordvoerder ontken
de dit.
Bij de schietpartij werden twee man
schappen van het vredesleger ge
dood. Van maart vorig jaar. toen de
VN-troepen hun stellingen in Zuid-
Libanon betrokken, tot heden, zijn er
21 doden gevallen ln het vijfduizend
man sterke vredesleger. Zes kwamen
om door exploderende mijnen, zes
door vijandig vuur en de overigen
door verkeersongelukken.
Bij zijn vertrek uit Seattle noemde
hij zijn bezoek „succesvol" en nodig
de hij de Amerikanen uit China te
bezoeken. „Onze deuren staan wijd
open".
Hij zei opnieuw dat zowel de Verenig
de Staten als China zich verzetten
tegen „hegemonie", het woord dat de
Chinezen gebruiken om de politiek
van de Sowjet-Unie aan te duiden.
Anti-Russische uitlatingen van Deng
in de Verenigde Staten waren Mos
kou eerder in het verkeerde keelgat
geschóten.
Deng moest gisteren wegens een zwa
re verkoudheid een gesprek met
hoofdredacteuren van Amerikaanse
kranten afzeggen, maar had eerder
nog wel tijd voor een onderhoud met
zakenlieden. Voor Deng was het beter
zo dan omgekeerd, omdat hij immers
sterk hecht aan economische samen
werking met het westen, met name de
yerenigde Staten. Hij nam vier nieu
we Chinees-Amerikaanse verdragen
mee naar huis (waaronder één voor
wetenschap en technologie), en han
delsakkoorden zullen spoedig volgen,
als resultaat van Dengs bezoek aan
de industriële centra Seattle, Hous
ton en Atlanta.
Tegenbezoek
De visite van Deng zal worden beant
woord door tegenbezoek van de Ame
rikaanse president Jimmy Carter aan
China, waarvoor echter nog geen da
tum is vastgesteld.
Hij is de derde Amerikaanse presi
dent die naar China reist, maar pas
nu is sprake van een echte doorbraak
in de betrekkingen tussen Washing
ton en Peking. Als Carter komt zullen
de Chinezen een heel ander beeld
hebben van de Verenigde Staten dan
tot nu toe het geval was, als zij al een
idee hadden. Chinese Journalisten
hebben uitgebreid het bezoek van
Deng verslagen, en de Chinese televi
sie heeft een hele serie films gemaakt
over het dagelijks leven ln de Vere
nigde Staten.
Was het bezoek van Deng econo
misch gezien een succes, politiek is er
minder bereikt. Zo heeft Deng de
Amerikaanse pogingen voor een
vreedzame oplossing van het Korea-
conflict niet willen steunen. Overi
gens heeft Noord-Korea juist gisteren
aartsvijand Zuid-Korea voorgesteld
20 februari over hereniging te gaan
praten.
Verder zijn de Amerikanen nogal ln
verlegenheid gebracht door de harde
WINDHOEK (UPI) - Een van de
zwarte nationalistische leiders ln Na
mibië. Andreas Shlpanga, heeft ge
zegd dat in kampen ln Zambia 1.800
dissidenten van SWAPO worden
vastgehouden. HIJ wil van Zambia
toestemming om de kampen te laten
zien aan de VN-vertegenwoordlger
voor Namibië, Marttl Ahtisaari.
Herman Amelink
t-Europa heeft het Amerikaanse voornemen om met de Russen een
oord te sluiten over de beperking van de strategische kernwapens
ds met grote argwaan bekeken. Vooral West-Duitsland en Groot-
tannië vrezen dat de Verenigde Staten in de loop van de onderhande-
tn zoveel zullen Inleveren, dat de veiligheid van Europa gevaar loopt.
voor de verdediging van West-Europa, wel
onderworpen aan de bepalingen van SALT-
2. Het vertrouwen in de geloofwaardigheid
van de Amerikaanse atoomparaplu, die het
westen van Europa moet behoeden voor een
Russische aanval, is hierdoor nogal afge
nomen.
de Westeuropese aarzeling zijn gemak-
verscheidene argumenten aan te dra-
De SALT-akkoorden hebben tot dus-
een enkele beperking opgeleverd met
kking tot de kernwapens voor de mid-
ïge afstand. De Russische Backfire-
nenwerper kan niet zonder bijgetankt
irden naar de Verenigde Staten vlie
maar bedreigt West-Europa wel recht-
cs. De nieuwe verplaatsbare SS-20 ra-
an het Amerikaanse continent al even-
talen. maar kan gemakkelijk gericht
en op steden in West-Europa. Het
de SALT-akkoord. dat nu bijna rond is.
flet ln geen enkele beperking ten aan-
van de SS-20. terwijl over de Backfire
Rmeer afspraken gemaakt zijn, dan
Sowjet-Unie de produktie van dit
el niet zal versnellen.
ïtussen is het aantal uit onderzeebo-
lanceren raketten, die mede dienen
J-
Kruisraket
Daarbij komt dat SALT-2 wel beperkingen
oplegt aan een wapen dat bij uitstek ge
schikt is voor de verdediging van West-
Europa, de cruise missile, in het Nederlands
wat kreupel beschreven als kruisraket. Het
gaat om een vliegende bom, die ook van een
kernlading kan worden voorzien en die ge
stuurd door een computer zelfstandig haar
doel zoekt, waarbij ze buiten het bereik van
de vijandelijke radar, dat wil zeggen vrij
laag over de grond, vliegt. Er komt ln het
kader van SALT-2 een verbod op zulke
raketten, voorzover ze een reikwijdte van
meer dan 600 kilometer hebben en voorzo
ver ze niet door vliegtuigen gelanceerd wor
den. Daarmee geeft het Westen een belang
rijk verdedigingsmiddel uit handen.
De Verenigde Staten zijn zich bewust van
de Westeuropese ongerustheid. De Ameri
kaanse president Carter heeft de Westduit-
se bondskanselier Helmut Schmidt, de Brit
se premier Callaghan en de Franse presi
dent Giscard d'Estalng tijdens de topconfe-
r ntie begin januari op het Caribische ei
land Guadeloupe nog eens uitdrukkelijk
verzekerd, dat de verdediging van West-
Europa hem wel degelijk ter harte gaat.
Carter beloofde de bondgenoten, dat hij de
reikwijdte van de in West-Europa gestatio
neerde Pershing-raket zou vergroten en dat
hij ook geld zou uittrekken voor de ontwik
keling van een nieuwe, nog modernere mid-
dellange-afstandsraket. Dat kan binnen het
kader van SALT-2, dat alleen de lange af
standswapens omvat, en het moet de West
europese leiders toch tot enige tevreden
heid stemmen.
Versterking
Bovendien heeft Carter in zijn begroting
van defensie voor de periode oktober 1979
tot oktober 1980. die reëel met drie procent
is toegenomen, geld uitgetrokken voor de
versterking van de Amerikaanse militaire
posities in Centraal-Europa en voor de ver
groting van de capaciteit van het militaire
luchttransport, zodat in geval van een crisis
het aantal Amerikaanse militairen in de
kortste keren uitgebreid kan worden. Bo
vendien zijn de Verenigde Staten recente
lijk begonnen met het overbrengen van een
type bommenwerpers naar Europa, dat bij
uitstek geschikt Is voor het vernietigen van
tanks.
Meer definitieve zekerheid zal Europa pas
krijgen als SALT-2 een vervolg krijgt in
SALT-3. Moet het tweede SALT-akkoord de
intercontinentale wapens beperken. SALT-
3 zal ook de wapens voor de middellange
afstand omvatten. De Sowjet-Unie heeft
zich al bereid verklaard daarover te onder
handelen. maar ze vindt dan wel dat ook
Groot-Brlttannië en Frankrijk, die elk over
een bescheiden kernmacht beschikken, aan
de besprekingen moeten deelnemen.
De Britse deelneming zal niet zo'n probleem
zijn. maar Frankrijk heelt al aangekondigd
niet voor zo'n overleg te voelen. Parijs heeft
te verstaan gegeven dat zijn kernwapens
nog zo weinig betekenis hebben, dat die niet
ter discussie hoeven te staan ln het licht
van de enorme voorraden aan wap ntuig
die de twee grootste mogendheden erop na
houden. West-Duitsland. dat zich nog het
meest door de Sowjet-Unie bedreigd voelt,
ziet wel in dat er zonder Franse en Britse
deelneming nooit over een beperking van
de Russische Backfire en SS-20 te praten
zal zijn met het Kremlin en oefent daarom
druk op Londen en Parijs uit de reserves ten
aanzien van de SALT-3-besprekingen te la
ten varen.
Protocol
De Verenigde Staten zullen op hun beurt
duidelijk moeten maken, dat het Westen in
Europa gèen wapensystemen zal beperken
als daar van de kant van de Russen geen
daadwerkelijke concessies tegenover staan.
In dit verband is het van belang dat het aan
het SALT-2-akkoord te hechten protocol,
dat beperkingen oplegt aan de kruisraket,
slechts een looptijd van drie jaar is toege
kend In de loop van die drie jaar hoopt
Washington het Kremlin zover te krijgen,
dat het tot reële afspraken bereid is. De
afloop van de termijn van het protocol geeft
de mogelijkheid alsnog op grote schaal de
kruisraket in het westerse wapenarsenaal in
te voeren. De vrees voor dat wapen is een
voldoende garantie dat de Sowjet-Unie ac
tief aan verdere besprekingen over beper
king van de bewapening zal deelnemeh
Verder houdt de Amerikaanse regering ook
de invoering van de neutronenbom nog als
troefkaart achter de hand. De Verenigde
Staten gaan door met het geschikt maken
van wapensystemen voor deze bom met
naar verhouding geringe explosieve kracht
en vergrote straling. De regering van de V8
zal pas definitief afzien van de neutronen
bom als de Sowjet-Unie daadwerkelijk tot
concessies bereid is.
Logisch
Zoals 8ALT-1 logisch gevolgd werd door de
akkoorden van Wladiwostok, waarbij de
Russische partijleider Breznjew en de Ame
rikaanse president Ford afspraken maak
ten over gelijke aantallen raketten, zo moet
ook het tweede 8ALT-akkoord gevolgd wor
den door een derde. Het zijn de rustpunten
in een permanent onderhandelingsproces,
waarvan de gemeenschappelijke overleving
de inzet is. Uiteindelijk zou wel eens kunnen
blijken dat het onderhandelingsproces, het
praten als zodanig, nog belangrijker ls dan
het sluiten van akkoorden. Zolang twee
partijen praten, vechten ze immers niet. En
daar is het hele 8ALT-proces om begonnen.
Eerdere beschouwingen over SALT
publiceerden wij op zaterdag 3 en
maandag 5 februari.
