'De armen verwachten van
mij niet alleen woorden'
CIA infiltreert kerk
van Latijns-Amerika
H
Christenen in Iran zoeken
in het isolement hun kracht
People's Temple
was geen sekte
Trouw
Russisch
boek tegen
zionisme
kt
&r1
uit
Priester nam de wapens op:
Arrestaties in
Mozambique
VANDAAG
Mexicaans dagblad:
VOORBUGANGER!1
DINSDAG 6 FEBRUARI 1979
KERK
TROUW/KWARTET
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Terwijl in Puebla de bisschoppen van Latijns-Amerika vergaderen over de-
vraag hoe de katholieke kerk de strijd van de armen tegen hun onderdrukking moet steunen,
heeft een klein aantal priesters al naar het uiterste middel gegrepen: c!l wapens. Zij vechten
mee in bevrijdingslegers, die in sommige Latijns A.il lilanden strijden tegen de
dictatuur van een kleine groep rijken en het leger. Vorige maand sneuvelde in Nicaragua de
priester Gaspar Carcia in een gevecht met de Nationale Garde van dat land. Garcia was
commandant van een guerrilla-eenheid van het Sandinistische Bevrijdingsleger, dat door
gewapende strijd een einde wil maken aan de dictatuur van generaal Somoza. In een brief aan
zijn vrienden verklaarde pater Carcia met Kerstmis 1977 waarom hij had besloten de wapens
op te nemen
Broeders en zus', -tt in IftcaragiL
Tijdens dit kentieest waarop
geboorte van Je ui onze er i Red
der herdenken die op aarde k.
om ons het koninkrijk L. recMig-
heid te verkondigen, heb ik besloten
jullie te vertellen waarom ik me heb
aangesloten bij de ondergrondse
strijd als soldaat van de Heer en
soldaat van het Sandinistische Be
vrijdingsfront
Ongeveer negen jaar geleden kwam
ik uit mijn geboorteland Span'e naur
Nicaragua om mijn priesterroeping te
v«vatten als missionaris van het Hei
lig Hart Ik stortte mij met overgave
op het werk van mijn apostolaat en
ontdekte al snel dat de honger en
dorst naar gerechtigheid van de on
derdrukte en vernederde mensen van
mij als hun priester niet alleen troost
in woorden vereiste, maar ook In de
vorm van daden.
Als priester en als inwoner van Nica
ragua heb ik met eigen ogen de won
den van mijn mensen gezien. Ik heb
de onrechtvaardige uitbuiting van de
boeren gezien, vertrapt onder de laars
van de grootgrondbezitters en de Na
tionale Oarde. een Instrument van
ou*er*-cbt>gheid en onderdrukking
Ik heb gezien hoe een keine groep
er, t'-handaHg rijk is geworden
id'-r d.- v>'i«eis .an de Somoza-
i.xiutuur lk v is getuige \.»n de sme-
ru't vleeshar.del in onschuldige j*!;..'
Ulinyi.-nieiajes. door de machtheb
bers verkocht, voor de prostitutie F.n
ik ben in aanraking gekomen met de
onbeschaamdheid, bespotting, het
bedrog en de georganiseerde berovin
gen die worden veroorzaakt door de
overheersing van de familie Somoza.
corruptie, de genadeloze onder
drukking. was doof voor onze woor
den en zal doof blijven, terwijl mijn
mensen zuchten in de donkere nacht
van de bajonetten en mijn broeders
gemarteld worden en in de gevange
nis zitten, omdat ze hebben gevraagd
waar ze recht op hebben: een vrij en
eerlijk land. waar berovingen en aan
slagen voor altijd verdwenen zullen
zijn.
En aangezien onze meest toegewijde
jongeren, de beste zonen en dochters
van Nicaragua, de oorlog voeren te
gen de Urannie van onderdrukking,
heb lk besloten me bij hen aan te
sluiten als de minste onder de solda
ten van het Sandinistische Front in
Volgens het Amerikaanse persbureau
Religious News Service komt de
naam van Jones voor in het Jaarboek
1978 van de Christian Church (Disci
ples of Christ), een alleszins respecta
bele kerk met 1.4 miljoen leden. Deze
kerk legt sterke nadruk op de zelf-
«tandigheld van de plaatselijke ge
meente Dc People's Temple was er
kend als plaatselijke aangesloten
Christian Church van Redwood Val
ley. California
Volgens de president van de kerk. ds.
Kenneth L Teegarden. is de kerk niet
van plan haar beleid ten aanzien van
de toelating van gemeenten en de
controle op hen te veranderen. Hij
zei. dat de discipelen van Christus
trots zijn op hun openheid. ..Wij wis
ten wel. dat de People's Temple van
Redwood Valley een kolonie had in
Guyana, maar niet wat zich daar af
speelde."
waarin opgenomen: Oe Rotier
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenre Tammmga
Dtrecleur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Pastg<ro 66 00 00
Bjn* Ned Cred>eiöan«
Rokeivngnr 23 00 12 57-1
Gemeentegiro Amsterdsm
XI1000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Pos-bus °-'8
3000 AX Rotterdam
i«l 010-15560 (abonnementen
en bero'Q.nQ)
010-1ssaaradactie)
lel 115700 lu-ls'ixterKJ voor
REGIO OEN HAAG/lEiOEN
Po«bus »01
2501 CC Oen Haag
tel 070-469445
Oen
tfJMi
Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
u ts-wteno adnvmsiiai<ei
PostDus 3
8000 AA Zwo»?
tel 05200-17030
Me'.m arfct 56
Abonnementsprijzen.
rv «VM-XI t >590
P>W 47 70
N-ie-w/ 9'. *o
Teieton-scfte «bonnamentenopdrachren
Opgave fam*epef..-Men 9-19 30 »an
maandag Vm vr dag Op zondag *an 18-
20 ww 'Hel 020-913456
320-936066 o* sennee aan
i'de r<3 poslövis *13
1000 AK AMSTEROAM
Adteswvg ngen udsAjttend SCbrifle
aan onae Amsterdam** adressen
d:e oorlog Omdat het een gerecht
vaardigde oorlog is. een oorlog die de
heiuge Schrift aanvaardt als goed en
ook mijn geweten als christen als
goed aanvaart, omdat die oorlog de
strijd ve-'tegenwoordigt teuen een
die -j.indig i-. aan üt Heer.
onze He -r
En omdat, zoals te lezen valt in de
documenten van Medellfn. die door
de bisschoppen van Latijns-Amerika
zijn ondertekend, „revolutionaire op
stand valt goed te praten in het geval
van langdurige tirannie, die ernstig
geweld doet aan de fundamentele
rechten van het individu en ernstige
schade toebrengt aan het algemeen
belang van het land. of dit nu afkom
stig Is van een persoon of een uitge
sproken onrechtvaardige structuur."
Ik vraag al mijn broeders en zusters
in Nicaragua uit Liefde voor Christus
de strijd van het Sanclinistisch Front
te steunen, zodat de dag van verlos
sing van ons volk niet eeuwig zal
worden uitgesteld. Degenen die nog
steeds uit vrees of uit noodzaak het
Somozaregime steunen, speciaal de
eerlijke officieren en soldaten van de
Nationale Garde, zeg ik dat er nog
tijd is de zijde van gerechtigheid te
kiezen, dat is de zijde van de Heer.
NEW YORK (RNS/LWI) Jim Jones, de leider van de bizarre
religieuze groep People's Temple, die met de zijnen in novem
ber massaal-zelfmoord pleegde in Guyana, blijkt een erkend
predikant te zijn geweest van een van de grootste kerken in de
Verenigde Staten.
Inmiddels is ook bekend geworden,
dat de People's Temple in Guyana in
1975 het lidmaatschap van de raad
van kerken had aangevraagd en vlot
had gekregen, op grond van positieve
informatie over het „creatieve en
waardevolle pastoraat", die dc raad
van kerken van Noord-Callfomië aan
de raad in Guyana had verstrekt.
Leden van de People's Temple waren
zodoende in de gelegenheid om vanaf
1975 volop mee te draaien in het
oecumenische werk in Guyana. Zij
deden vooral ijverig mee In een uitge
breid programma van de kerken voor
lekentraining in ell vormingscentra
In Guyana.
Een en ander is aanleiding voor be
zorgde stemmen in de Verenigde Sta
ten. die eisen dat kerken en oecume
nische instanties kritischer zullen
zijn In het accepteren van allerlei
groepen.
MAPUTO (Idea) Mozambique
heeft opnieuw maatregelen genomen
Jegens de r k. kerk. In de bisdommen
Pcmba en Quelimane is de bewe
gingsvrijheid van de missionarissen
beperkt tot hun eigen woonplaats. De
bisschop van Lichinga, Ferrelro da
8llva, en twee missionarissen hebben
huisarrest gekregen. Van de bijna 10
miljoen mensen in Mozambique is
twintig procent rooms-katholiek en
vijf procent protestant.
NAIROBI Vijfhonderd van de
zevenhonderd gevangenen in een ge
vangenis in Nairobi (Kenia) zijn chris
ten geworden als gevolg van een
evangelisatiecampagne eind 1978. Er
zijn verschillende bij belgroepen en
koren ontstaan. De campagne werd
gevoerd door de Afrikaanse evangeli
satie-beweging onder leiding van
John Wilson.
LONDEN - Het Leger de< Mi
zal niet voor oktober een beslissing
nemen met betrekking tot zijn lid
maatschap van de wereldraad van
kerken In oktober komen de territo
riale bevelhebbers in wereldconferen
tie bijeen Gelijk bekend schortte het
Leger des Heils het lidmaatschap vo
rig jaar op om verschillende redenen.
De gift aan het Patriottisch Front
van Rhodesië was de druppel die de
emmer had doen overlopen. Sinds
dien zijn er verschillende gesprekken
geweest ,,ln een geest van christelijke
broederschap en wederzijds respect
volgens een communiqué van het Le
ger des Heils.
WARSCHAU Het vijfde num
mer van Spotkania („ontmoetin
gen"). illegaal tijdschrift van jonge
Poolse katholieken In Lublin is uit
De redactie gaat door met het becom
mentariëren van de regeringspolitiek.
Kerkfunctionarissen hebben het tijd
schrift steun toegezegd en vooraan
staande intellectuelen leveren bijdra
gen Onder hen zijn Fr. Ttschner een
professor in de theologie, en dé schrij
ver Bogdan Madej Bisschop Ignacy
Tokarczuk heeft toestemming gege
ven voor de publikatie van een aantal
van zijn lezingen.
DEN HAAG De internationale
Pax-Christi voettocht zal dit jaar van
24 juli tot 3 augustus in Zuid-Spanje
worden gehouden Nederlandse deel
nemers kunnen zich bij Pax Christi-
voettoehten in Nederland, gevestigd
te Den Bosch, opgeven.
MOSKOU (Reuter) De Sowjet-
russlsche academie van weten
schappen heeft een anti-semitisch
boek het licht doen zien. Het heet
„De ideologie en de praktijk van
het internationale zionisme" en
het is geschreven door academie
lid Mark Mitin, een oude rot in het
vak.
De nu 77-jarige Mitin speelde in
1953, vlak voor Stalins dood. een
grote rol in het ensceneren van het
zg. „artsencomplot", een hoogte
punt van anti-Joodse zuiveringen.
Joodse artsen in Moskou zouden
de hand hebben gehad in een van
uit het buitenland geleide samen
zwering tot moord op Sovjetlei
ders.
Volgens het nu verschenen boek
zouden Joden dc Westerse nieuws
media beheersen en een campag
ne voeren tegen de communisti
sche landen. Tachtig procent van
de Amerikaanse en Internationale
persbureaus zou onder Invloed
van de joden staan. In de Verenig
de Staten hebben zionisten de
helft van de tijdschriften en dc
radiostations in handen en drie
kwart van de buitenlandredacties
van de media, zo weet Mitin te
melden. Zionisten zouden ook
achter de Praagse lente van 1968
in Tsjechoslowakije hebben
gezeten.
Het boek keert zich vooral tegen
de Amerikaanse joodse organisa
tie B'nai Brith, de liga tegen racis
me en anti-semitisme in Frank
rijk. de joodse telegrafiedienst en
het documentatiecentrum voor
nazi-misdaden van Slmon Wle-
senthal in Wenen.
Zekerheid in de bijbel?
Wie zekerheid wil hebben kan niet
beter terecht dan in die bijbel die ik
thuis heb en die dateert van 1874. Hi
is gedrukt voor het Britsche en
Buitenlandsche Bijbelgenootschap
met adressen te Londen, Brussel en
Amsterdam (Oude Zijds
Voorburgwal 518). De zekerheid die
deze bijbeluitgave boven andere vriofi
verschaft is weliswaar van beperkte
aard, maar het staat dan ook zwart
op wit. Wat? De jaartallen waarin
alles plaats gevonden heeft. Bij
Genesis 1 vers 1. het begin van de
schepping staat al meteen: Jaar voo
Christus 4004. Het verschil van het
Jai on
>ENH
)ie wc
leTien
eirijf
t-wor
an Ie
Tien miljoen gezinnen moeten zien rond te komen met een inkomen van minder dan honderd
gulden per maand, schrijft een parochieblad uit Cuernavaca.
begin van onze jaartelling is er dus lifuw]
verdisconteerd. Deze mannen gingi
niet over één nacht ijs. Het blijft e'
4004, ook het alternatieve
scheppingsverhaal valt In dat jaar,
zelfs de zondeval. Maar dan ineens
zijn we een jaar verder: Eva brengt
Kaïn ter wereld. 4003. Men wist ook
precies wanneer Kaïn tegen zijn
broeder Habel opstond. Dat was 128
uiucuti iiauti upouuuu. nao 14.0
jaar later, want de kantlijn vermeldt erp
door Aldert Schipper
PUEBLA (MEXICO) President Carter heeft de inlichtingendiensten van de Verenigde
Staten opdracht gegeven hun infiltratie in en waakzaamheid ten opzichte van „bewegingen
van religieuzen en leken die voortgekomen zijn uit de rooms katholieke kerk in Latijns
Amerika" te versterken.
Dit meldt de in Mexico-stad verschij
nende krant Excelsior in een bericht
van zijn correspondent in Washing
ton. Volgens hem is Carter geschrok
ken van de volksbeweging, die Iran in
korte tijd uit Amerikaanse invloeds
sfeer heeft gehaald, dat hij nu zijn
best wil doen zich hetzelfde niet te
laten herhalen in Latijns-Amerika.
Carters onzekerheid over Latijns-
Amerika is niet misplaatst. Hij komt
volgende week in Mexico op bezoek
en je kan van Mexicanen hier te ho
ren krijgen dat het Carter er om gaat
Mexico zijn olie en gas afhandig te
maken voor een zachte prijs. Mexico
heeft de laatste tijd enorme vondsten
gedaan en onderhandelingen tussen
de VS en Mexico zijn tot dusver mis
lukt als gevolg van de Mexicaanse eis
1 de wereldprijs van de OPEC-landen
te krijgen. Maar er ligt al een pijplijn
tot aan de grens van de VS en hoewel
de geldschieters op dit moment de
ene lening na de andere Mexico aan
bieden. zal Mexico toch wel een keer
tje gedwongen zijn om te gaan
leveren.
Beroerd
De anti-Amerikaanse stemming
wordt uiteraard versterkt door een
kerk die zich steeds meer bewust
wordt van het feit dat haar mensen er
zo beroerd aan toe zijn als gevolg van
de ongelijke verdeling van de wel
vaart in de wereld. Neem alleen maar
eens Mexico, dat er ten opzichte van
zuidelijker gelegen landen heel wat
beter af is. Er zijn hier van de 140
miljoen tien miljoen werkloos. Een
miljoen verkopen hun arbeid voor
dollars in de VS als trekarbeiders. 43
miljoen mensen hebben geen water in
huis.
In het federale district rondom Mexi-
co-city heeft maar een derde van de
mensen een behoorlijk onderdak.
Zestien miljoen mensen zijn analfa
beet. Vier miljoen kinderen in de la-
gere-schoolleeftljd gaan niet naar
school. Tien miljoen gezinnen moe
ten zien rond te komen met een inko
men van minder dan honderd gulden
per maand. Acht miljoen mensen ko
men nooit toe aan het eten van vlees,
vis. eieren of het drinken van melk.
3875. En zo gaat het verder. Al een
jaar later, in 3874 komt Seth, vandal
dat er ook bij de geboorte van Enos,
105 jaar later, precies 3769 staat.
Maar dan gaat het steeds sneller. Al
in de volgende kolom lees ik van
Gods woorden van misnoegen over
de mensheid die leiden tot de
zondvloed. Dat zei God in 2448!
Vergis ik me nu: wilden de opstellers
van deze jaartallen in de kantlijn van ligt
de bijbel zekerheid? En meenden ze
die gevonden te hebben in een
nauwkeurig narekenen van wat ze
lazen? En zouden ze er soms nog overf®™
gediscussieerd hebben, om een net
woord voor woordenstrijd te
gebruiken? En toch gaat die kleine
bijbel de deur niet uit. Soms neem ik
hem opnieuw in handen. Ik lees iets
oorzitt
r vs
ma
ierüi
isan
yf was
Dk doe
iierpe
tad he
uitenlï
Kil
verar
de I
ng nii
jrszijd
de E
;rre ir
idenv
ort sc
)e exp
eld in
ion
at Ne
n m;
inctie
erplic
praak
ma
Ik ontleen deze gegevens aan een
brief, die een katholieke parochie uit
de stad Cuernavaca aan de paus had
gestuurd en waarin deze mensen Jo
hannes Paulus vroegen om aan de
kant te gaan staan van zijn Latijns-
Amerikaanse broeders, die vechten
voor hun bevrijding. Toegegeven, het
klinkt waarschijnlijk soms een beetje
naïef, al dat gepraat over bevrijding.
Maar het is hier aan de orde van de
dag. Ook de CELAM gaat bijna over
niets anders. En het is dan wel heel
opmerkelijk om te zien dat de secre
taris generaal van de CELAM samen
zweert met andere conservatieven te
gen zulk soort „verschrikkelijke dissi
denten" als pater Arrupe, de generaal
overste van de jezuïten, die hier in
Latijns-Amerika aan het front staan.
De brief, in een krant die vorige week
plotseling niet te krijgen was, is nu
natuurlijk wel tot Puebla doorge
drongen en hij maakt er nogal
indruk.
Hard aanpakken
Secretaris generaal Lopez Trujillo
schrijft in termen ontleend aan de
bokswereld over de manier waarop
zijn vriend aartsbisschop Luciano
Duarte van Aracaju in Brazilië de
verlichte kardinaal Pironio en de Bra
ziliaanse kardinaal Amtz moet aan
pakken. „Ik heb met Arntz gepraat
over (de bevrijdingstheoloog) Boff en
ik ben er van overtuigd dat je dit
soort mensen hard moet ai npakken,
dan verandert hun Ifouding wel."
Over Arrupe schrijft Lopez Trujillo
dat diens afvaardiging „nogal wat
twijfel wekt".
De conferentie zelf gaat rustig haar
gang. Journalisten mogen er niet bij.
Nu en dan komen er eens een paar
bisschoppen uit het „conclaaf" en
dan krijg je de indruk dat het daar
binnen een flinke knokpartij is. ook
al scheldt men elkaar, zoals Lopez
Trujillo. uit in keurige woorden. De
stemverhouding ligt ongeveer hon
derdvijftig bisschoppen voor een
open lijn tegenover de theologie van
de bevrijding en vijftig tegen. Maar
mijn zegslieden zijn doorgaans de
maatschappelijk betrokken geestelij
ken en die zouden wel eens te opti
mistisch kunnen zijn.
Elke middag is er een soort perscon
ferentie. die eigenlijk die naam niet
verdient. De journalisten moeten van
tevoren vragen opschrijven en indie
nen bij een deftige meneer, die er de
„interessantste" vragen uit haalt en
op een preektoon aan een panel van
bisschoppen voorleest. Alles gebeurt
in het Spaans, want de medewerking
aan de pprs is summier. Van verta
ling. zoals bij de zoveel kleinere We
reldraad van Kerken, schijnt men
niet gehoord te hebben. Dus klonte
ren na elke „persconferentie" de niet
Spaanstalige journalisten bij elkaar
om te reconstrueren wat er aan be
langwekkends is gezegd. Doorgaans
valt dat tegen.
Wat je over de gang van zaken binnen
het conclaaf hoort is afkomstig van
kennissen die er ln mogen. Een Ne
derlandse deelnemer was nogal onder
de indruk van het feit dat de bis
schoppen bijgestaan worden door
conservatieve figuren van een ambte
lijk type. Alle bisschoppen hebben
wel het gevoel dat er iets moet gebeu
ren. Sommige Latijns-Amerikanen en
de meeste afgevaardigden van de
Heilige Stoel in Rome menen dat hier
en daar een druppel olie de machine
weer op gang kan brengen, maar een
minderheid vraagt zich af of de hele
kerkelijke machine niet veranderd
moet worden. Met uitzondering van
een groep afgevaardigden van de reli
gieuze ordes oefent niemand in het
openbaar kritiek op de rede van de
paus. De mensen van de religieuze
ordes komen hier nauwelijks aan
bod. hoewel juist zij veel werk aan de
frontlinie doen. Hun organisatie, de
Clar (Latijns-Amerikaanse conferen
tie van religieuzen) is maar ternau
wernood uitgenodigd door Lopez
Trujillo. Zij vinden dat de paus veel
te weinig blijk heeft gegeven van be
grip voor de situatie in Latijns-Ame
rika „Het is toch te gek, dat een
meneer uit Rome hierheen komt vlie
gen om hier even te vertellen hoe wij
het moeten doen?" zei een religieus
met openlijke verbittering.
„Hoelang is het nog vol te houden dat
de bisschop van Rome zulke harde
uitspraken kan doen over de rest van
de wereld."
anders in die jaartallen. Ze doen toch
ergens toe. Jaartallen lees je namelijkpnoir'
nooit in sprookjesboeken Ik denk
dat ze ook wilden zeggen: het is hier
gebeurd. In onze wereld, in de zelfde
tijd, die wij kennen van de
jaartallenboekjes en van onze
verwarring en angst. Hier heeft die
God het laten gebeuren. En hier
gebeurt het nog
Beroepingswerk
p aa
e rol
erde
NED. HERV. KERK lha
Beroepen: te Utrecht J Noltes, eerv.
onth. pred. (godsdienstier. te Elburg
te 't Harde.
iwjei
Ntde
wort
verm
atooi
Aangenomen: naar Driebergen J.
F. van Melle te Hem-Venhuizen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Harderwijk A.
Rienstra te Anjun
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Neerlandia (Canada) J dat
Hoorn te Grootegast; te Hoogezand- ütsli
Sappemeer S. Cnossen te Hoogkerk; ant
en
Bedankt: voor Kampen C. J. Smelik leefi
;en:
nch
itoo
'as
tra:
m
te Enschede-Zuid/West.
GEREF. KERKEN (VRIJG. BV.)
Beroepen: te IJsselmuiden A. Koers
te Wormer.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Leiden W. Steenbergen
te Groningen; te Enschede-West R.
van Beek te Baarn; te Drogeham H.
Korving kand. te Maassluis.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt, voor Vlissingen H. Hofman jen
te Rotterdam-Zuid; voor Capelle a/d|brer
LJssel A. Vergunst te Veen.
BAPT. GEMEENTEN
Aangenomen: naar Harderwijk P. Ja
ger te Noordbergum.
Bisschop Ernst
hed
Ie
10k
rij
door Eduard Abel
Uit de tegenwoordige crisis in Iran zal de sj'itische isalm
zonder wijfel versterkt naar voren komen. Dan rijst de vraag
naar de toekomst van de religieuze minderhéden in het land.
Tot nu toe zijn wel de Joden genoemd. De veranderde koers
van Iran jegens Israël voorspelt de Joden in het land niet veel
goeds. Nauwelijks hoort men iets van de christenen. Hoewel
zij getalsmatig in het niet verdwijnen, heeft de kerk in Perzië
toch een traditie, die teruggaat tot in de vierde eeuw
Het gaat daarbij om de zogenaamde
nestroianen. een richting die door het
concilie van Efeze ln het jaar 430 als
ketterij veroordeeld werd. Er zijn er
in Iran thans nog 30.000. ZIJ vallen
uiteen in twee richtingen. De ene
duidt zich zelf aan als „onafhankelij
ke Assyrische" kerk. de andere ais
„Chaldeeuwse" kerk Het verschil is.
dat de laatsten met Rome geünieerd
zijn. dat wil zeggen, dat zij met be
houd van eigen zelfstandigheid de
paus van Rome erkennen als hoofd
van de wereldchristenheid
Een traditie die eveneens in Pereiè
tot in de vierde eeuw teruggaat, heeft
de Armeense kerk Met rond 150 000
leden vormt zij de grootste christelij
ke groep in Iran
In de dertiende eeuw brachten de
eerste missionarissen uit het Westen
het christendom van de Latijnse (ka
tholieke) traditie naar Perzië. Na de
Tweede Wereldoorlog beleefden de
orden een bloeitijd. Zij stichtten een
groot aantal gerenommeerde scho
len. Daarbij was missie onder de mos
lims verboden. De r.-k. kerk werd de
laatste jaren versterkt door de komst
van veel buitenlanders Ze had voor
de jontste onlusten nog circa 30 000
gelovigen, een aantal dat door de
uittocht van buitenlanders nu veel
lager zal zijn.
Ook de protestantse kerk. die circa
3 000 leden telt. is opgedeeld naar
volk. Rond zestig procent van de le
den zijn „Assyrièrs". twintig procent
„Armeniërs" en twintig procent „Per
zen". De eerste twee soorten zijn uit
de reeds genoemde oosterse kerken
naar het protestantisme overgegaan.
De „Perzen" zijn vooral bekeerlingen
uit de islam en het Jodendom
Door deze gespletenheid 'zijn taal en
volksgroep dikwijls belangrijker dan
wat als kerk toch zou moeten saam-
binden. Hier ligt een van de grootste
problemen van de kleine groep pro
testanten in Iran.
De opsplitsing naar volk en taal be
moeilijkt niet alleen de gemeenschap
binnen de protestantse kerk. Ze is
ook een hinderpaal op de weg naar
oecumenische samenwerking onder
alle christenen m Iran. Dikwijls voe
len zich bij voorbeeld protestantse
Armeniërs nauwer verbonden met or
thodoxe mensen van dezelfde volks
groep dan aan de Assyrische portes-
tanten. Daarmee wordt het interker
kelijk klimaat echter eerder slechter
dan beter
N.id«>ltg voor het streven naar een-
he;d ;s ook nog altijd de vroeger zeer
verbreide praktijk van het proselitis
me. waarbido kerken onder eikaars
leden zending bedreven. Een gevolg
daarvan zijn de niet zeldzame geval
len van verdeeldheid binnen de gezin
nen. Pa ls bij voorbeeld Assyrisch-
orthodox, ma Chaldeeuws-katholiek
en de kinderen zitten bij de Pinkster
gemeente.
Eigenlijk zou de minderheidssituatie
in een islamitische staat juist aanlei
ding moeten zijn voor de christenen
om tot meer eenheid te komen. Maar
de werkelijkheid laat een toenemen
de inkapseling zien.De bedreiging
van zo'n grote islam-meerderheid
heeft geleid tot de terugtocht in de
vermeende zekerheid binnen de gren
zen van de eigen kleine groep De
geestelijke vrijheid en zekerheid, die
voor oecumenische samenwerking
nodig zijn. kunnen nog steeds onder
de Iraanse christenen niet gedijen.
Wanneer het land zjch inderdaad zal
ontwikkelen tot een islamitische re
publiek en religieus fanatisme alle
kansen zal krijgen, zullen de kerken
zwaar op de proef gesteld worden.
Het is te vrezen, dat de Iraanse chris
tenen in dat geval vanuit hun
eeuwenoude oosterse traditie de toe
vlucht zullen nemen tot een nog ster
ker isolement
Eduard Abel is predikant en redac
teur van de persdienst van protes
tantse kerken en zendingsorganisa-
ties in Duits sprekend Zwitserland.
Bisschop Emst van Breda zal in de
loop van deze week een kort bezoek
aan Rome brengen. Hij hoopt vrijdag
of zaterdag een gesprek te hebben
met de paus. Het bezoek van bis
schop Ernst staat in het kader van
het overleg, dat de paus met de Ne
derlandse bisschoppen voert. De ko
mende weken zullen ook de bisschop
pen Zwartkruis (Haarlem), Bluyssen
(Breda) en Möller (Groningen) naar
Rome gaan. Eerder sprak de paus
met de bisschoppen Gijsen (twee
maal), Simonis en kardinaal Wille-
brands.
Rudolf Baumer
Dominee Rudolf Baumer te Espel-
kamp is 30 januari met emiraat ge
gaan. Hij is internationaal bekend als
voorzitter van de Westduitse belijde
nisbeweging „Geen ander evangelie".
Baumer is 66 jaar.
Walter Makhulu
Walter Makhulu. staflid van de
wereldraad van kerken, is gekozen
tot bisschop van de anglicaanse kerk
in de republiek Botswana in zuidelijk
Afrika. Makhulu. afkomstig uit Jo
hannesburg. was tot nu toe secretaris
voor Oost-Afrika van CICARWS, de
afdeling werelddiakonaat van de we
reldraad.
BELGRADO In Stobi (Macedo
nië) zijn resten van een vroegchriste
lijke basiliek uit de vierde eeuw ont
dekt. Ze lagen vier meter onder de
overblijfselen van een twee eeuwen
jongere bisschopskerk, die in 1970
werden teruggevonden. Van het oud
ste bouwwerk zijn onder meer mo
zaïeken, wandfresco's en een graf
aangetroffen.