Grange keus: scheiden
if je baan verliezen
i
Meer lage inkomens buiten Randstad
Personalia
Als u een bouwproject had
en u hadbehoefte aan een
betrouwbare partner, met wie
zou u dan gaan praten?
otest tegen afvloeiingsregeling
„Vrouw evenveel
recht op arbeid
als de man
even lezen voor u een jongere in dienst
neemt. Als u een jongere in dienst wilt nemen zijn
er enkele spelregels waar u mee te maken krijgt.
Kent u ze? Weet u bijvoorbeeld wanneer een
jongere wel en wanneer niet mag werken? En zo ja,
hoe lang? En wat voor werk hij precies mag doen?
De antwoorden op deze en andere belangrijke
vragen zijn samengevat in een handzame folder.
Premie.
In deze folder kunt u ook lezen over een premie.
Een premie die de overheid beschikbaar stelt als u
een partieel leerplichtige in dienst neemt. Mocht u
de folder nog niet ontvangen hebben,
vul dan de bon in.
AG 6 FEBRUARI 1979
TROUW/KWARTET
P 11 - RHS 13
Wim Wirtz
HAAG Scheiden of je baan verliezen. Voor die theoretische keus komen gehuwde
:rwijzeressen en kleuterleidsters te staan als de afvloeiingsregeling voor het rooms-
olieke basis- en buitengewoon onderwijs op hen wordt toegepast. Daarin staat namelijk
jij gedwongen ontslagen (bijvoorbeeld door een dalend leerlingental) de niet-kostwinner
n dat is meestal de gehuwde vrouw het eerst op straat komt te staan. De wrange
ssing om daar onderuit te komen is scheiden.
epaling over het kostwinner-
werd vorig jaar op uitdrukke-
erzoek van de algemene leden-
dering van de Katholieke On-
js Verenijging (KOV) de
leden omvattende vakbond
afvloeiingsregeling verwerkt,
slissing daartoe werd met een
egend mannelijke meerderheid
len. Maar dat doet aan het de-
itisch gehalte natuurlijk niets
lijk is wel dat een specifiek
enbelang hier de overhand
gehad. Een woordvoerder van
)V zegt: „Het is nog steeds zo
meerderheid van onze leden
annen bestaat en het is duide-
lat die voor hun belangen
lijkt dat niet helemaal een toe-
ide verklaring. Bij het r.-k.
;ezet onderwijs namelijk wordt
egrip kostwinnerschap in de af-
ngsregeling helemaal niet ge-
erd De woorvoerder van de
,Ja, dat is waar. Maar dat is
lsch nou eenmaal zo gegroeid,
et ook niet hoe dat komt. Ik
wel dat er langzamerhand ver-
ng in deze situatie komt. In de
van 1960 werd de gehuwde
nog afzonderlijk genoemd. Dat
niet meer het geval."
honderd gehuwde onderwijze-
en kleuterleidsters zijn echter
rg gelukkig met deze „verbete-
Zij zien de gewraakte bepaling
gelrechte discriminatie van de
nde gehuwde vrouw. Onlangs
ten zij het landelijk actiecomité
gehuwde onderwijzeres" om
hun protest uitdrukking te
iuw Atti Schlüter-Maas van dit
f. „De gedachte die achter die
ng zit is: de .gehuwde vrouw
thuis te zitten, haar plaats is in
uken. Op de ledenvergadering
ie KOV waar dit ter sprake
stond een man op en die zei:
luwde vrouwen zorgen ervoor
ij mannen ons werk goed kun-
oen. En daar protesteren wij
IWaarvoor heb je anders gestu-
Er zijn gehuwde vrouwen die
ïelemaal niets te zoeken heb-
le bijvoorbeeld geen kinderen
Die werpen zich helemaal op
erk. En die zouden dan door
bepaling hun werk kwijtraken,
tan gewoon niet".
de r.-k. gehuwde onderwijzeres
voorrang de laan uitvliegt is in
tijd een reële mogelijkheid. Het
ttal op de scholen slinkt immers
j. Dus de dreiging van gedwon-
ntslag is levensgroot aanwezig.
s wel eens anders geweest In de
zestig bijvoorbeeld kwamen de
onderwijskrachten te kört.
iuw Schlüter. „Toen werd er
ame op de gehuwde vrouw een
gedaan. Ze stonden gewoon
en te werven omdat ze te wei-
ïderwijzers hadden. Ik heb het
el meegemaakt dat er notabene
Indermeisje bij werd geleverd.
nu. nu het kindertal terugloopt,
n we wel weer gaan. Dat klopt
liet?".
iet protestants-christelijk en
openbaar onderwijs wordt er f)ij ge
dwongen ontslagen in het algemeen
geen onderscheid gemaakt tussen
kostwinner en niet-kostwinner.
Daar geldt: vrijwilligers en zij die het
kortst in dienst zijn (meestal jonge
ren) gaan eerst. Toch is het ook bij
deze zuilen wel voorgekomen dat ge
huwde onderwijzeressen in hun
rechtspositie werden bedreigd.
Zo besloot de Vereniging voor Chris
telijk Onderwijs in Leeuwarden vorig
jaar zes onderwijzeressen niet in vas
te dienst te nemen omdat zij gehuwd
en geen kostwinner waren.
Ongeveer te zelfder tijd kwamen de
colleges van B en W in Winschoten en
Leek met het voorstel om het begrip
kostwinnerschap te verwerken in de
afvloeiingsregeling voor onderwij
zend personeel.
Over beide gevallen werden prompt
Kamervragen gesteld. Maar minister
Pais (onderwijs) en staatssecretaris
Kraaljeveld-Wouters (CRM) stonden
machteloos. De bevoegde gezagsor
ganen (gemeente- en schoolbesturen)
zijn vrij in hun benoemings- en ont
slagbeleid, de rijksoverheid kan hier
niet tussenbeide komen, zo was het
antwoord. Vandaar dat de KOV en de
Bond van r.k. schoolbesturen het be
grip kostwinnerschap zonder de drei
ging van overheidssancties in hun
afvloeiingsregeling konden neer
schrijven.
Niet alleen vrouw
De woordvoerder van de KOV wijst
er daarbij op dat onder niet-kostwin-
ners niet alleen de gehuwde vrouw
mag worden verstaan. De afvloeiings
regeling zegt namelijk dat als kost
winner niet alleen de gehuwde vrouw
mag worden verstaan. De afvloeiings
regeling zegt namelijk dat als kost
winner worden aangemerkt de ge
huwde onderwijskrachten van wie de
partner minder verdient dan het bru
to maandsalaris van een volledig be
voegde 23-jarige onderwijzer (2244
gulden).
De KOV-woordvoerder: „Er zijn ook
mannelijke leerkrachten wier vrou
wen werkten en meer verdienen dan
een 23-jarige onderwijzer. Die zijn
dus ook geen kostwinners en die ko
men ook het eerst in aanmerking
voor ontslag. Dat aantal moet u niet
onderschatten." Het actiecomité
„SOS gehuwde onderwijzeres" houdt
het er evenwel op dat de meeste
slachtoffers gehuwde vrouwen zijn.
De meeste van onze mannen, redene
ren zij, verdienen meer dan een 23-
jarige onderwijzer, wij zijn derhalve
geen kostwinner, dus vallen wij als
eerste af.
Sociaal motief
Mevrouw Schlüter: „Het argument
dat gebruikt wordt om die bepaling
te rechtvaardigen, is een sociaal mo
tief. Er wordt gezegd: werkende ge
huwde vrouwen en hun mannen ge
nieten een dubbel inkomen, die kun
nen best wat missen en dan is het
rechtvaardig om de gehuwde vrou
wen het eerst te ontslaan. Je merkt
dat in het hele onderwijs. Als je een
dubbel inkomen hebt, word je zelfs
uitgemaakt voor kapitalist. Zoiets
geeft een enorme pressie op de vrou
wen. Er zijn heel wat vrouwen die
hierdoor in stress zijn geraakt en bij
de psychiater lopen".
Mevrouw Schlüter vindt het onrecht
vaardig dat werkende gehuwde vrou
wen in feite worden beoordeeld op
het inkomen van hun kan. „Als je dan
iets aan die dubbele inkomens wilt
doen. akkoord", zegt ze. „Maar niet
op deze manier. De vrouw heeft even
veel recht op arbeid als de man. Dat
moet je zakelijk en objectief be
kijken."
Wetsontwerp
Een oplossing voor het probleem van
de verontruste vrouwen ligt inmid
dels te rijpen bij de Tweede Kamer.
Daar is namelijk een wetsontwerp
ingediend dat recht moet gaan doen
aan de gelijke behandeling van man
nen en vrouwen. Als dit ontwerp wet
wordt, wordt de bepaling over het
kostwinnerschap automatisch nietig
verklaard. De moeilijkheid is alleen
dat de nieuwe wet naar verwachting
pas eind dit jaar in werking treedt.
Tot die tijd lopen gehuwde onderwij
zeressen en kleuterleidsters van het
r.k. onderwijs dus nog steeds het ge
vaar met voorrang uit de boot te
vallen.
Om dat te voorkomen kunnen zij
misschien nog een beroep doen op de
EG-richtlijn' inzake gelijke behande
ling van mannen en vrouwen in het
arbeidsproces (9 februari 1976). Deze
richtlijn, waar het nieuwe wetsont
werp uit voortvloeit, bepaalt dat „dis
criminatie op grond van geslacht,
hetzij direct, hetzij indirect door ver
wijzing naar met name de echtelijke
staat of de gezinssituatie, uitgesloten
is."
Via deze richtlijn kunnen de vrouwen
hun zaak aanhangig maken bp de
rechter, die vervolgens om een uit
spraak zou kunnen vragen van het
Europese Hof. Verklaart dit college
de kostwinnersbepaling met terug
werkende kracht nietig, dan zou dat
volgens de KOV-woordvoerder grote
moeilijkheden veroorzaken. Ontsla
gen niet-kostwinners zouden dan
weer in een baan geholpen moeten
worden en dat leidt tot chaos. „Ik
denk dan ook niet dat dat praktisch
te realiseren is," zegt hij.
Overleden Na een langdurig ziek
bed is professor dr. C. F. Scheffer in
het Mariaziekenhuis in Tilburg over
leden.
Professor Scheffer, in 1911 in Ouden
bosch geboren, was reeds op twintig
jarige leeftijd bankdirecteur. In 1949
vertrok hij naar het ministerie van
financiën in Djakarta, waar hij in
1951 aangesteld werd als lector van
de universiteit. In 1955 keerde hij
naar Nederland terug om hoogleraar
te worden in Tilburg. Hij heeft veel
boeken en artikelen in tijdschriften
op economisch en financieel gebied
gepubliceerd.
ADVERTENTIE
Werkgever,
Bon
Stuur mij dc folder „Werk voor jongeren, 'n Premie voor u."
Naam bedrijf:
Adres:
Code/plaats:
Zend deze bon aan het ministerie van Sociale Zaken,
aid. Voorlichting, postbus 20801,2500 EV Den Haag.
T 2
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De groepen huishoudens met het laagste en met het hoogste inkomen zijn
sinds 1974 beide groter geworden. Huishoudens met een netto-inkomen van 21 tot 31 mille zijn
in aantal afgenomen. Vooral in het noorden en het zuiden van het land is het aantal lagere
inkomens toegenomen. In de steden Rotterdam, pen Haag en Amsterdam zijn en worden iets
meer hoge salarissen verdiend dan in de rest van het land.
Dit blijkt uit een enquête onder 6000
Nederlanders van 15 jaar en ouder,
die het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek in 1977 heeft gehouden. In het
onderzoek zijn gegevens verzameld
over onder meer wonen, gezondheid,
arbeid en vrije tijd, maatschappelijke
verstandhoudingen en deelnemen in
de politiek. Dit onderzoek werd eer
der in 1974 gehouden. Het is steek
proefsgewijs gebeurd, maar volgens
het CBS wel representatief voor alle
Nederlanders.
Huishoudelijk werk
Drie op de tien mannen en negen van
de tien vrouwen verrichten huishou
delijk werk. Er zijn geen vrouwen die
niets aan het huishouden doen. Al
leen oudere vrouwen doen er soms te
verwaarlozen weinig aan. In de glfcte
steden is men actiever bezig in het
huishouden dan in de rest van het
land. Vier van de tien vrouwen vinden
het huishouden eentonig. De vrou
wen tussen 18 en 24 en de vrouwen
boven de 64 vinden dat niet. En hoe
ouder de vrouw, hoe minder ze vindt
dat dit werk eenvoudig is. Vier van de
tien vrouwen vinden dat huishoude
lijk werk eenzaamheid veroorzaakt.
Ze zien te weinig van het leven. Maar
vrouwen boven de 65 vinden dat ab
soluut niet. Vergelijkt men bij dit
gegeven de grote stad en het platte
land, dan blijkt dat de vereenzaming
in de stad sterker is.
Het aantal mensen dat Mulo. Mavo of
een lagere beroepsopleiding heeft ge
noten is de laatste jaren achteruit
gegaan. In "77 bleken er veel meer
mensen te zijn die een HBS- of mid
delbare schoolopleiding hebben ge
noten. Dat geldt vooral de groep van
18 tot 34 jaar. Er volgen meer mannen
dan vrouwen een beroeps- of een uni
versitaire opleiding.
Men is in drie jaar tijds meer tevre
den geworden over de financiële en
maatschappelijke positie. Dat geldt
niet voor mannen tussen 18 en 24 jaar
en vrouwen tussen 65 en 74 jaar.
De meest tevreden mensen in dit op
zicht wonen in het westen en het
zuiden. Het onderwijsniveau is ster
ker gestegen, het verschil tussen
mannen en vrouwen wordt op dit
terrein steeds geringer. Daarbij mag
ook van belang zijn dat vrouwen te-
vredener zijn geworden met hun da
gelijkse bezigheden. De ontevreden
heid van de mannen tussen 18 en 24
jaar zou kunnen worden veroorzaakt
door onzekerheid op de arbeids
markt.
Spanningen
In '77 bleken in alle leeftijdsgroepen
mensen meer last te hebben van
spanningen. In die drie jaar is men
niet meer medicijnen gaan gebrui
ken. Alleen vrouwen tussen 35 en 54
jaar hebben in 77 aanzienlijk meer
pillen op eigen risico geslikt dan in
'74. Mannen tussen 45 en 54 namen
flink wat meer medicijnen op recept
in. In de drie grote steden is men
aanzienlijk minder medicijnen gaan
slikken dan daarbuiten.
Vroeger was dat Juist omgekeerd.
Over het algemeen is men niet meer
zo tevreden over de eigen gezondheid.
Vooral de oudste groep van de bevol
king ziet zijn conditie niet meer zo
sterk zitten
Het rapport wordt binnenkort bij de
boekhandel verkocht of is verkrijg
baar bij de Staatsdrukkerij. De varië
teit van de gegevens is groot: men is
contenter over zijn onderkomen ge
worden, vrouwen gaan vaker naar de
bibliotheek dan mannen, veel men
sen durven 's avonds niet meer de
deur uit, vrouwen zijn veel minder
actief in hun beroepsorganisatie dan
mannen, men is meer op vakantie
geweest dan in 74 en tweederde van
de ondervraagden gaat nooit en te
nimmer naar bioscoop, concert of
museum.
ADVERTENTIE.
Met FGH-Vastgoed bijvoorbeeld.
FGH-Vastgoed is gespecialiseerd in de
ontwikkelingen exploitatie van onroerend goed.
Wij ontwikkelen zelf projecten van formaat.
Bouwen, verkopen of beheren, en zijn met
name actief op het gebied van commercieel
onroerend goed, woningbouw en recreatie.
Wij hebben op dit moment o.a. bedrijfs
panden onder handen, kantoren, bungalows,
eengezinswoningen.appartementen en zelfs
een compleet recreatiedorp. Vaak worden de
projecten in samenwerking met een ander
uitgevoerd,zodat beide partijen elkaar goed
kunnen aanvullen.En de directe verbondenheid
van FGH-Vastgoed met de Friesch-Groningsche
Hypotheekbank houdt ruime financierings
mogelijkheden in.
Als u geïnteresseerd bent in overleg valt
een afspraak gemakkelijk te maken.
Kort over de FGH-hypotheek.
Elke FGH-hypotheek is maatwerk.
Wat zeggen wil,dat we zorgvuldig rekening
houden met uw individuele omstandigheden.
Een FGH-hypotheek past als een handschoen.
En is aangepast aan uw financiële draagkracht.
Interesse? Komt u dan 's praten.Onze
adressen vindt u onderaan deze advertentie.
U kunt natuurlijk ook uw eigen adviseur
hierbij inschakelen.
Kort over de PGH-pandbrief
Als u uit bent op hoge rente, maar er niet
voor voelt om uw spaargeld vast te zetten,
dan is de FGH-pandbrief een goeie belegging.
Veilig.Goed rendement,korte looptijd. Altijd
tussentijds te verkopen. Ze luiden aan toonder,
en u kunt ze overal kopen: bij onze kantoren,
of via uw bank of uw effectencommissionair.
tSCH GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK NV. Hoofdkantoor Amsterdam.Herengracht433.1020-2212721. KANTOREN Amsterdam. Herengracht468.1020-262515} Arnhem, Zijpendaalseweg 59.1085 4273481 Eindhoven.Ten Hagestraat 11.1040 4468551 Enschede.M H Trompiaan 12.I0S3 - 3124 4 5I
n Haag. Lange Vijverberg 9. (070 605900) Groningen.Ubbo Emmiussingel 75.(050 183183) Rotterdam. Schiedamse Vest 89. (010-1159501 Utrecht.Gildenkwartier 43.1030 310344) FGH VASTGOED, Amsterdam.Herengracht 458.1020 262515).
-.1». b i ii i i i i - k
