1 wil Philips niet bij onderzoek betrekken STOP Bisschoppen kunnen nog verschillende kanten uit Maatregel Albeda dupeert werklozen' Hf** Nieuw verkeers bord ,Jabriek introduceert Sartonnen doodskist [BM-commissaris wil onafhankelijk oordeel financiële Iteun voor iekenhuis Kantoor gestookt met warmtepomp Openbaar vervoer „vaart wel" bij winters weer CDA wil studie over behoud oude kerken /A 'incurrentie voor hokten model Politie neemt clandestiene zenders in beslag CNV sluit zich aan bij kritiek FNV: Zacht glanzend zilver, 1 eeuwen lang een kenmerk van rijkdom en goede smaak. lENSDAG 31 JANUARI 1979 BINNENLAND TROUW/KWARTET in onze parlementsredactle 11 EN HAAG De WD-fractie in de Eerste Kamer heeft kritiek geleverd op de Inschakeling J n Philips bij het onderzoek naar automatisering van informatiesystemen bij het rijk. De i leraal Zoutendijk wees er gisteren in de Senaat op, dat Philips zelf leverancier is van ■i mputer-apparatuur. 0 j vroeg zich af, of zo'n bedrijf wel een onafhankelijk oordeel kan 'n men. Volgens hem was het beter weest een adviesbureau bij het on- rzoek te betrekken. t WD-er verklaarde aan het begin i zijn betoog, dat hij commissaris J IBM Nederland, maar dat dit bij opmerkingen „vanzelfsprekend i enkele rol" zou spelen. IBM is i concurrent van Philips op com- ■ttergebled. Zoutendijk zei vooral jrbaasd te zijn over de beslissing staatssecretaris Koning van bin- ndse zaken, om Philips-mensen te nemen in de commissie die de Iderzoeksprojecten zal begeleiden. i zo'n commissie horen geen leve- iciersbelangen vertegenwoordigd [zijn," aldus de liberaal. sle is de bewaking van de gelden die het rijk beschikbaar heeft gesteld voor de experimenten. Het besluit van de regering om met Philips samen te werken bij het auto- matlseringsonderzoek dateert van het voorjaar van 1977. Op voorstel van de toenmalige bewindslieden, mi nister Lubbers van economische za ken en staatssecretaris Polak van binnenlandse zaken, werd besloten om plannen van Philips op het gebied van kleinere computerapparatuur ook bij de overheid te beproeven. Er zijn inmiddels vier projecten van onderzoek uitgekozen, waarbij de uit voering van de eerste fase in samen werking met Philips geschiedt. Het gaat hier om geautomatiseerde lnfor- [gewezen staatssecretaris wees de kritiek n zijn partijgenoot af. Hij zei, dat begeleidingscommissie geen ad- zen geeft over de uitvoering van de ijecten. Die advisering gebeurt or andere commissies, zei hij. Vol- ïs de bewindsman moet de begelei- igscommlssle, waarin Philips al- n een waarnemende rol heeft, er- or zorgen dat de ervaringen die bij ene project worden opgedaan ook sfcut worden bij de andere projec- l Een andere taak van de commis- n een onzer verslaggevers [STERDAM Minister Pais is be- I financieel bij te springen in de idsituatie, die al lange tijd bestaat iet academisch ziekenhuis in Gro- gea ren miljoen gulden heeft het zie lmis nodig om in afwachting van uwbouw dringend noodzakelijke «zienlngen te treffen. Dat geld wil minister nu proberen weg te halen de pot, die bestemd is om de tlculiere praktijk van een aantal cialisten in het Maastrichtse Sint ïadal-ziekenhuls af te kopen, zo hij gisteravond in de tv-rubriek a-visie. algemene ziekenhuis moet wor- omgevormd tot een academisch :enhuis als onderdeel van de rijks- versiteit Limburg. De betrokken cialisten hebben daarvoor een af- psom van twaalf miljoen gulden 1st, maar de minister wil niet ver gaan dan vijf miljoen. Het ver- II tussen die bedragen zou in Gro- gen een zeer nuttige bestemming uien krijgen, aldus de minister. t name de zogenaamde „Intensive e"-afdeling van het Groningse zie- ihuis kampt met grote problemen, afdeling, waar ernstig zieke pa- iten worden verzorgd, is veel te in en verouderd. Zo konden er ig jaar dertig hartoperaties niet den uitgevoerd, kankerpatiënten nen op een wachtlijst en zware keersslachtoffers moeten worden wezen naar algemene en minder chikte ziekenhuizen. kinds oktober 1977 trekt het acade- Ich ziekenhuis al bij het ministerie k de bel. Tot nu toe zonder resul- ttlster Pais maakt voorts bekend te len toewerken naar een betere eiding van hoogwaardige, gespeci- leerde ziekenhuizen in het noorden i het land. Tot nu toe is alleen het jdemisch ziekenhuis verregaand •cialiseerd. Ook algemene zie- Ihuizen in de noordelijke regio' |den, aldus de minister, deze kant moeten. Van onze redacteur wetenschappen ZWOLLE De elektriciteitsmaat schappij IJsselcentrale gaat haar nieuwe sectiekantoor in Steenwij k „stoken" met warmte die uit de grond eronder wordt gehaald. Het gebouw krijgt een elektrisch aangedreven warmtepomp. Anderhalve meter In de grond is over een oppervlak van 350 vierkante me ter een buizenstelsel ingegraven. Daar doorheen stromende vloeistof neemt warmte uit de grond op, die door de warmtepomp naar een hoger temperatuumiveau wordt gebracht en door de radiatoren van de verwar ming binnen wordt afgegeven. Het geheel is te vergelijken met een bin nenstebuiten gekeerde koelkast, die immers binnen warmte onttrekt en die aan de achterkant loost. De verdienste van het systeem Is dat de verplaatste hoeveelheid warmte een veelvoud is van de energie die er in wordt gestopt om de pomp te laten draalen. Hoewel bij de opwekking van elektriciteit in de centrale veel warmte nutteloos in de omgeving ver dwijnt, komt er toch nog netto een besparing van brandstof uit, die door de IJC in dit geval wordt geschat op 25 procent. Omdat het in Steenwijk om de eerste civiele toepassing in Nederland gaat. wordt het project begeleid door de KEMA, het keu- rings- en onderzoekinstituut van de elektriciteitsbedrijven. Men hoopt op den duur op toepassing in andere kantoorgebouwen en huizen. UTRECHT (ANP) Het winterweer van de afgelopen weken heeft het openbaar vervoer niet alleen last, maar ook meer klanten bezorgd. Bij de Nederlandse Spoorwegen en bij de streekvervoerbedrijven wordt de klandizie gedurende de eerste drie weken van Januari op ongeveer tien' procent meer dan normaal geschat. Voor de spoorwegen betekende dit aanbod van reizigers een opbrengst van vier miljoen gulden extra. Tegen over deze meer-inkomsten staan ook dito kosten: treinen met vastgelopen motoren ten gevolge van stuifsneeuw moeten worden gerepareerd, en het treinpersoneel maakte overuren. Maar de NS geloven, dat het saldo uiteindelijk toch positief zal zijn. Bij de spoorwegen wil men deze „winst" blijvend maken, maar of dat zal lukken is de vraag. De nieuwe klanten waren vooral mensen die hun auto tengevolge van de gladde wegen inruilden voor de trein. Als het kwik blijft stijgen is de kans groot dat het gebruik van de auto weer gaat toe nemen. matiesystemen voor de arbeidsbu reaus, de brandweer en de gezond heidszorg en voor de computeropslag van documentatie van de ministeries van binnenlandse zaken en volks huisvesting. Verwachting De samenwerking met Philips is be gin dit jaar in een overeenkomst vast gelegd. Minister Wiegel (binnenland se zaken) wees bij deze gelegenheid op het belang van de samenwerking voor belde partijen. Hij sprak tevens de verwachting uit dat de gezamenlij ke Inspanning tot een resultaat zou leiden, dat voor Rijk en Philips ult- ■zichten zou kunnen bieden voor ver dergaande samenwerking in de toe komst. De fracties van PvdA, WD en PPR uitten gisteren hun bezorgdheid over de automatisering bij het Rijk. De ontwikkeling mag weliswaar niet worden tegengehouden, maar voor komen moet worden dat het parle ment wat de informatievoorziening betreft op een nog grotere achter stand wordt gezet, aldus deze par-, tijen. Minister Wiegel en staatssecretaris Koning reageerden echter terughou- dend op suggesties om het parlement te betrekken bij het automatlserings- onderzoek en de mogelijkheid te bie den gebruik te maken van de infor matiesystemen van de departemen ten. Zij wezen op de gescheiden ver antwoordelijkheden van regering en parlement, maar beloofden waar mo gelijk medewerking. Van onze parlementsredactle DEN HAAG Het CDA heeft staats secretaris Wallis de Vries van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk gevraagd een werkgroep in te stellen, die zich buigt over het behoud van oude kerken. In die werkgroep zou den de ministeries van CRM, volks huisvesting en ruimtelijke ordening en financiën vertegenwoordigd moe ten zijn, samen met het interkerkelijk contact in overheidszaken. Hans de Boer stelde dat gisteren voor bij de begrotingsbehandeling van CRM in de Tweede Kamer. Hij zei dat er op het ogenblik ongeveer 2300 ker ken in Nederland tot monument zijn verklaard, hetgeen niets anders bete kent dan dat de eigenaren met die kwalificatie zitten opgezadeld. „Het komt neer op verkommering, daarna op Instorting", zo zei de heer De Boer. Hoewel het interkerkelijk contact over die zaak in '75 een nota aan de regering heeft gestuurd, is er daarna niets meer vernomen. „Van het op de monumentenlijst plaatsen alleen, daar wordt een kerk niet mooier van en het argument dat het geld gaat kosten is een rechtvaar diging om dan maar de kop in het zand te steken", betoogde De Boer. Nieuwe bord DEN HAAG (ANP) In het Nederlandse straatbeeld zal een nieuw verkeersbord ver schijnen, dat wat betreft zijn vorm afwijkt van de tot nu toe gangbare modellen. Het wordt een achthoekig rood bord met «malle witte rand en in witte letters het woord stop. Het zal het thans geldende ron de bord met omgekeerde drie hoek en het woord stop gaan vervangen. Dit bord geeft aan dat men een voorrangsweg of - kruising nadert. Het achthoe kige bord is ook in andere Eu ropese landen in gebruik. Een andere wijziging is, dat au to's ook aan de linkerkant van de rijweg mogen worden gepar keerd in straten met beperkt eenrichting verkeer. Dat zijn straten waar het eenrichtings verkeer niet geldt voor alle ca- tegoriéen voertuigen, bijvoor beeld niet voor fietsers en bromfietsers. Twee mistachterlichten wor den binnenkort ook toegestaan voor personenauto's, vrachtau to's, aanhangwagens en auto bussen. Dit alles is het gevolg van een van de wijzigingen die in het wegenverkeersreglement is opgenomen en die over enige tijd van kracht zal worden. Tot nu toe mocht men maar één mistachterlicht op zijn auto hebben. De- automobilist kan nu dus kiezen tussen één of twee mistachterlichten, maar verplicht worden ze niet. Het gebruik van mistachter lichten wordt verder ook bin nen de bebouwde kom toeges taan. DE ANWB is niet gelukkig met deze wijziging. In een gisteren uitgegeven verklaring somt de ANWB een aantal bezwaren op. Het gebruik van twee lichten vergroot de kans op kop-staart- botsingen en tevens is er vol gens de ANWB geen sprake van uniformiteit. Door de wijzi ging zijn er drie mogelijkheden voor de automobilist: geen mistachterlicht of een of twee van dergelijke lichten, hetgeen slecht is voor de herkenbaar heid, aldus de ANWB. Huidige bord t een onzer verslaggevers IPPEL De Meppeler grafkistenfabriek (MGF) gaat kar nen doodskisten maken. Volgens een woordvoerder van de Hek is deze fabricage milieuvriendelijker omdat er geen Ben voor hoeven worden omgehakt. Milieugroepen hebben Inmiddels al positief op gereageerd. prijs van de kartonnen kist zal r liggen dan die van de traditio- houten kist. Over de financiële ett wil men zich op dit moment nog uitlaten. Meer nieuws wordt be- refl gemaakt als de .revolutionaire" je over enkele maanden officieel p-ft gepresenteerd door de centrale [op organisatie in Amsterdam. fens de heer H. Kwant, medewer- van de fabriek, is de kartonnen in eerste instantie ontwikkeld in bel en in samenwerking met een rs bedrijf verder vervolmaakt. Op 'procédé rust een octrooi en de jpeler fabriek heeft de alleenrech- jverworven voor de Beneluxlcn- Er zijn inmiddels ook contacten andere landen. Het karton zal worden betrokken van een fabriek in Zutphen. Om de produktie aan te kunnen, moet de MGF worden uitge breid. terwijl ook het aantal werkne mers (thans twaalf) moet worden ver sterkt. Aanvankelijk was vooral gedacht aan toepassing bij crematie, maar de kar tonnen kist blijkt ook geschikt te zijn voor begraven. De produktie gaat sneller dan van houten doodskisten. Eén werknemer kan er per jaar twee duizend maken. Over een maand hoopt men al met de produktie te kunnen beginnen. De MGF blijft ook houten kisten produceren. Verwacht wordt dat de milieuvriendelijke kist een behoorlijke concurrentie zal gaan betekenen voor de houten kist In een brief aan Albeda schrijft het CNV dat de drie maatregelen bij el kaar aanzienlijk slechter uitvallen dan elke maatregel afzonderlijk. Gro te groepen werklozen dreigen niet meer in aanmerking te komen voor de projecten, terwijl ze vroeger wel in aanmerking kwamen. Een woordvoerder van het CNV zei de indruk te hebben, dat er dankzij de samenvoeging in één maatregel ver moedelijk minder geld hoeft te wor den uitgetrokken. Het besparingsmo tief is dan ook waarschijnlijk de be langrijkste drijfveer geweest, niet het belang van de werklozen. Naar de werkelijke reden kan het CNV overi gens slechts gissen omdat de minister heeft nagelaten de vakbeweging over z'n plannen te informeren. Ook dat gebrek aan informatie steekt het CNV. Het CNV heeft kritiek op het feit dat de loonkostenvergoeding voor instel lingen (ziekenhuizen en dergelijke) die in het kader van de werkgelegen heidsprojecten vrouwen in dienst ne men sinds 1977 is gehandhaafd op 35 mille. De vergoeding is sindsdien niet meer opgetrokken en dat zal het ani mo om aan de projecten mee te wer ken bepaald niet doen toenemen, al dus het CNV. Bij de eenvoudige pro jecten (b.v. werken op het land) ko men werklozen tussen de 23 en 45 Jaar niet meer aan de bak, terwijl er eerst helemaal geen sprake was van leef tijdsgrens. Bij de regeling voor langdurig werk loze Jongeren komt men pas voor het project in aanmerking als men een half Jaar bij het arbeidsbureau staat ingeschreven (was twee maanden). Bovendien vervalt daar de gebruike lijke verlenging van de tewerkstelling met een half Jaar tot in totaal ander half Jaar. Dat gaat lijnrecht in tegen de wensen van het CNV. dat sinds Jaar en dag Juist bepleit dat de te werkstelling min of meer automa tisch overgaat in een vast dienstver band, aldus de CNV-woordvoerder. MONSTER (ANP) De politie In Monster heeft gisteren in samenwer king met de PPT achttien clandesti ne zenders in beslag genomen. Tegen de eigenaren zal proces-verbaal wor den opgemaakt. PTT en politie zijn in actie gekomen na klachten uit de omgeving over storingen bij ont vangst van radio en televisie Paus Johannes Paulus II groet vanaf een balkon van een school een menigte van 70.000 kinderen. De paus moest met een helikopter op het dak van de school worden afgezet omdat men niet door de massa kon komen. door Aldert Schipper PUEBLA De bisschoppen, die deelnemen aan de derde Latijnsamerikaanse bisschoppen conferentie in Puebla, hebben gisteren gesproken over de manier, waarop zij zullen vergade ren. Men kan eerst in plenaire vergadering met elkaar overleggen of meteen in werkgroepen uiteen gaan, om het voorbereidingsdocument van de CELAM en de toespraken van de paus te bespreken. Indien men eerst nog gezamenlijk praat, bestaat de kans dat de meer vooruitstrevende bisschoppen hun collega's attent kunnen maken op de grote lijnen die te ontdekken zijn in de politiek-maatschappelijke situatie in Latijns-Amerika en op de noodaak op enkele belangrijke punten een an dere weg te gaan dan het secretariaat van de CELAM in het voorbereidings document en de paus hebben uitge stippeld. Uit het voorbereidingsdocument komt het beeld naar voren van een behoudende theologie naast een voorzichtige politieke betrokkenheid van de leken. De paus heeft in zijn toespraak een streep gezet onder de theologische lijn van een kerk die bezitster is van de waarheid en deze met behulp van een strak leergezag moet uitdragen. Binnen het kerkelijk bereik is geen plaats voor maatschap pelijke betrokkenheid, maar daar naast wel. Model-Polen De paus heeft aan leken, die zich ten gunste van de rechten van de mens willen inzetten zijn steun toegezegd, hetgeen betekent dat hij van de bis schoppen een overeenkomstige hou ding verwacht. Mogelijk heeft de paus onvoldoende afstand genomen van het hem vertrouwde model-Po len. waar de kerk steeds een bastion is geweest binnen de marxistische samenleving en waar de kerk haar macht heeft veiliggesteld door af te zien van direct maatschappelijke in zet en zij ondertussen leken steunde die wel initiatief namen tot maat schappelijke activiteiten. Het is evenwel de vraag of dit model ook in de Latijns-Amerikaanse dicta turen bestaanbaar ls. De overgrote meerderheid van de bisschoppen, die meedoen aan de CELAM zullen zich wel zo ongeveer hebben kunnen vin den in de redevoering van de paus, die volgens waarnemers Iets minder behoudend was dan het veel gekriti seerde voorbereidingsdocument. Er zijn echter ook bisschoppen, zoals Proano van Rlo Bamba (Ecuador) en Romero van San Salvador (El Salva dor) die weinig zien in deze scheiding tussen het kerkelijk en het wereldlijk bereik en die een geïntegreerde theo logie voorstaan, waarbij verlossing en bevrijding onmiddelijk ln eikaars verlengde liggen. Indien de bisschoppen besluiten eerst ln werkgroepen uiteen te gaan, zullen de collega's met een samen hangende theologie van de bevrijding zoals de laatstgenoemden, minder in staat zijn hun visie aan de anderen duidelijk te maken, hetgeen de lei ding van de CELAM, met name de secretaris-generaal Lopez Trujlllo en de voorzitter van de bijeenkomst de Romeinse curiekardinaal Baggio in staat zal stellen de zaak „overzichte lijk" te houden. Lopez Trujlllo zei weliswaar dat alles nog open ls, maar daarover bestaat enige twijfel. Waardevol Bisschop Romero, die onder meer door het Britse parlement kandidaat gesteld ls voor de Nobelprijs voor de vrede, heeft gezegd dat men de totali teit van de gedachten van de paus niet mag afleiden uit de enkele toe spraak in Puebla. In Santo Domingo, aan het begin van zijn reis heeft de paus zich volgens Romero sterker uitr gesproken ten gunste van de landloze boeren. Romero heeft de bevrijdings theologie waardevol genoemd en stel de vast dat de klassenstrijd echt be staat en niet een produkt is van de kerk, maar van een economisch en sociaal systeem dat tegenstellingen schept tussen de verschillende bevol kingsgroepen. Wanneer wij op een profetische manier het evangelie aan vaarden, betekent dat het risico van martelingen bij het afwijzen van on recht en aanslagen op de menselijke waardigheid. De paus heeft ln het gezelschap van de Indianen van Oaxaca maandag zijn solidariteit geuit met de eenvou- digen en armen en geprotesteerd te gen „het schandelijke levensniveau en de voortdurende uitbuiting". De paus zei dat hij de stem van de ver drukten wil zijn. „De stem van hen die niet kunnen spreken en van hen die het zwijgen is opgelegd". Hij be nadrukte de waardigheid van de boer en hij riep op tot eenheid onder de landloze boeren. De grootgrondbezit ters hield de paus voor dat het voort bestaan van een situatie waarbij enerzijds grond ongebruikt ligt, ter wijl anderen geen land bezitten on rechtvaardig, onmenselijk en on christelijk is. ADVERTENTIE UTRECHT (ANP) Evenals de FNV heeft het CNV kritiek op het besluit van minister Albeda van Sociale zaken om een aantal maatregelen die tot doel hebben werklozen gedurende een bepaalde periode werk te verschaffen, samen te voegen tot één maatregel. Het gaat om de zogenoemde E-proJecten (eenvoudig werk), om werkloze jongeren en om projecten voor vrouwen. Model Haagsch lo'io' Zilver, prachtig edelmetaal Zuiver zilver is van nature nogal zacht en kwetsbaar Daarom was 'echt' zilveren tafelgerei tot nu toe nooit werkelijk van puur zilver, maar altijd vermengd met 10 tot 20% koper. 100% zuiver zilver, alléén bij Gerritsen, Zeist Wat niemand gelukt is. kregen de zilver smeden-van Gerritsen te Zeist voor het eerst in de geschiedenis voor elkaar, tatelbestekken van 100% massief zui ver zilver. Zonder toevoeging van onedel metaal, maar desondanks volkomen hard. De hardheid werd getest door TNO. Op dit unieke procédé is octrooi aange vraagd U betaalt veel minder Omdat u rechtstreks bi| de zilversmid zei! koopt, zijn deze zuiver zilveren cou verts 30 lot 50% voordeliger dan de win kelwaarde van vergelijkbaar bestek met een minder hoog zilvergehalte Voorzien van Rijkskeur Vijl keurmerken, geslagen door de Ri|ks- keur te Utrecht, garanderen u de opn- male zuiverheid van het gebruikte zilver. Interessante belegging Deze zuiver zilveren couverts z>jn niet alleen een sieraad op Uw talei. maar door het 100% zuiver zilvergehalte tevens een waardevaste belegging Modei PuntMet' Kies uit 2 beroemde modellen De naam Gerritsen heelt al vier genera ties lang een bekende klank m de Neder landse bestekindustne Reeds rond 1863 vervaardigde de heer j a a Gerritsen, nestor van het huidige bedri|f. de zilveren couverts Haagsch Lotje en Puntfllet. Dieze"de klassieke modellen worden nu. anno 1979, nog enact zo gemaakt De keus is aan U. de prijs is gelijk' Beide modellen kunnen m 6, 9 ol 12 persoons cassettes worden geleverd Alle artikelen ook afzonderlijk te bestellen De samenstelling van de cassette kunt U zeil bepalen Tevens is hel moqeiijk oal u deze deel voor deel bij elkaar spaart De complete laden-cassettes bevatten naast de benodigde couverts en diengar mturen ook nog alle b«j artikelen zoals thee lepels. taartvorkjes, longdrinklepels ed Prijzen kompiete laden-cassettes 6 pers. 71-delig 14950.-. 9 pers. 105-delig 17176.-. 12 pers 135- deitg 18967,- Bij alname ineens krijgt U hierop een korting van 10%. Belangstelling? Wilt U nader geintormeerd worden, stuur dan vrijblijvend onderstaande bon in ot bel 03404 13677 Het is ook mogeli|k om. na afspraak. onze showroom aan de Van Reenenweg 155 te Zeist te bezoeken Nu ook in 24 karaats fijn goud Op uw verzoek kunnen beide modellen ook geleverd worden in 24 karaats lijn goud. Gaarne informeren wij U hierover en bekijken de mogelijkheden van uw even tuele persoonlijke wensen j BON TJ I Graag ontvang ik vri|bli|vend uitgebreide I documentatie over de 100% zuiver zii- J veren couverts I Naam Adres Plaats Deze bon zenden aan N V Ned Melaal- I J warentabnek M J Gerritsen. Soialabnek i Zeist. Postbus 330.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 9