'Gemeenschappelijke toewijding' onvoldoende basisy Aantal winkels loopt weer wat op NUTSSPAARBANK Er is altijd h Nutsspaarbank bij de hand. V Trouw Christelijke politiek en de grondslag van het CDA [B Van Galen ELKE OCHTEND OPNIEUW Voorbereldlngsbeslult VERWARMINGS ONDERHOUDSMONTEUR WOENSDAG 31 JANUARI 1979 TROUW/KWARTET door Henk Vroom Bij de vorming van het CDA stuiten we steeds weer op de vraag wat „christelijke" politiek is, of liever, hoe „christelijke" politiek tot stand komt. Dezer dagen zijn we getuige van de discussie binnen het CDA over het belang van de uitgangspunten en van de politieke beleidslijnen van deze partij. Reden genoeg om nog eens na te gaan wat sommige politiek tot „christelijke" politiek zou kunnen maken, en wat een hele partij tot een „christelijke" partij zou kunnen stempelen. BIJ ..christelijke politiek behoeven we niet alleen aan christelijke politie ke partijen te denken Ook buiten die fracties wordt christelijke politiek be dreven. tenminste wanneer men de term gebruikt voor alle christenen die politiek bedrijven. Christelijke poli tiek omschrijven we dan voor het moment als politiek die (gewetens vol) bedreven wordt door christenen. Ook bij deze omschrijving kunnen we uitkomen bij de kwestie van een christelijke politieke partij. We kun nen zo n partij omschrijven als een partij van christenen die elkaar in hun visie op politieke vragen hebben gevonden en zich samen als een poli tieke groepering presenteren. De be langrijkste vraag inzake christelijke politiek betreft uiteraard de wijze waarop het christelijk geloof van een politicus in zijn concrete politieke stelltngnames uitkomt. Daar ga ik nu iets dieper op in. Toepassen Het christelijk geloof houdt niet al leen in dat men wordt aangesproken door het verhaal van het Oude en Nieuwe Testament en dat men ge looft dat Ood zich in Jezus Christus heeft bekendgemaakt. Het geloof om vat inzicht in wat het Evangelie in onze tijd betekent Ethische en poli tieke opvattingen zijn vaak de toe passing van het Evangelie genoemd. Terecht. Het is echter goed te beden ken dat ze niet de toepassing van het gelóóf zijn. maar de toepassing van het Evangelie zélf. Het geloof bestaat in begrip van de betekenis van het Evangelie in de eigen tijd, de toepas singen van het Evangelie daarbij in gesloten. In elk begrip van het Evan gelie speelt onze situatie mee; het zegt ons steeds iets óver onze situatie. Het Evangelie werpt licht op ons le ven en de verbanden waarin wij leven. Als het goed is leren wij erdoor onder scheiden ..waarop het aankomtWij krijgen voorkeuren aangezegd; de vreemdeling, de arme, de getroffene. Geloof Is altijd concreet. Het is óns geloof. Het raakt ons midden in ons bestaan Zo zal het ook de christen-politicus vergaan. Zijn geloof speelt mee in zijn onderscheidingsvermogen, in zijn voorkeuren, in de belangen die hij wenst te verdedigen, in al zijn wikken en wegen. Ook al beroept een chris ten-politicus die niet tot een „christe lijke" partij behoort zich voor zijn politieke stelllngname zelden of nooit op zijn geloof, het speelt wel een rol. Nieuwe toepassingen Geloof heeft dus betekenis voor de analyse van de situatie waarin wij leven, en het zien van de toepassin gen van het Evangelie behoort onlos makelijk tot het geloof. Daarom is het erg belangrijk dat een christen politicus bedacht is op het zien van nieuwe toepassingen van het Evange lie in een nieuwe situatie. In een an dere situatie kan het Evangelie een betekenis krijgen die men voordien niet had gezien. Het schoolvoorbeeld daarvan is de afwijzing van de slavernij Eeuwen lang heeft men zich in de kerk niet verzet tegen lijfeigenschap en slaver nij. maar zo'n anderhalve eeuw gele den zagen mensen dat het fout was. Zo mogen wij hopen dat de mensen die ons ln het parlement vertegen woordigen zulke dingen op tijd zien. Zij moeten het Evangelie toepassen, heel creatief, inspirerend, en ook: ge ïnspireerd. Van de christelijke politiek geldt wat van de christelijke moraal als geheel moet worden gezegd; nodig is creati viteit en bereidheid de oude posities zonodig te herzien. Op grond hiervan kunnen we stellen dat een christen politicus zich in zijn oordeel over al lerlei sociaal-economische en politie ke kwesties tracht te laten leiden door de geest van het Evangelie. Zijn geloof zal uitkomen ln de doelstellin gen die hij op iets langere termijn nastreeft, en ln de middelen die hij kiest om zijn idealen te verwezenlij ken. dat is ln zijn wikken en wegen, in de keuze van prioriteiten en ln het sluiten van compromissen. Tegen de achtergrond van dit beeld van een christen-politicus nu iets over het functioneren van zo iemand binnen een partij. Het komt mij voor dat een christen-politicus deel kan uitmaken van een partij met idealen waarmee hij in voldoende mate kan Instemmen, en met ideeën over de wegen waarlangs deze idealen verwe zenlijkt kunnen worden waarmee hij zich eveneens kan verenigen. Stel nu dat een aantal christen-politi ci het prettig en nuttig vinden met elkaar samen over hun werk te pra ten. Dat valt toe te juichen. Zij kun nen elkaar in verschillende verban den ontmoeten, tussen hun werk zaamheden door of bij voorbeeld op een door de kerken belegde studie conferentie. Een andere mogelijkheid springt ech ter meer in het oog; ze kunnen samen een politieke partij vormen, zoals het CDA. Daar is niet veel tegen, tenmin ste zolang de betreffende partij de goede naam van Jezus van Nazareth niet in opspraak brengt. Dit laatste is uiteraard een perma nent risico van een „christelijke" or ganisatie, maar het staat tegenover het voordeel dat christen-politici in een dergelijk verband hun geloof meer uitdrukkelijk, en misschien ook bewuster, met politieke vragen in ver band kunnen brengen en dat men elkaar erop kan aanspreken. 'Christelijke' partij Dan nu de hamvraag. Wat mag een kiezer verwachten van de politici die deel uitmaken van een dergelijke „christelijke.' politieke partij? Dat ze het eens zijn met de politieke opvat tingen van die partij? Dat zeker, maar ook dat ze ln de concrete poli tieke situaties, met alle mogelijkhe den en onmogelijkheden van dien. weten te kiezen in een waarlijk „christelijke" gezindheid. We mogen meer van ze verwachten dan dat zij Instemmen met de pro grammapunten van hun partij. Ze moeten het programma ook in poli tieke pasmunt weten om te zetten, creatief, met een scherp oog: zonder knipogen naar potentiële kiezers, maar rechtvaardig en barmhartig. Op die creativiteit en die evangelische inspiratie moet men kunnen vertrou wen wanneer men op een partij stemt die zich als „christelijk" aandient. Het „christelijke" van een dergelijke partij zit hem dus niet alleen in de grondslag waarvan ze uitgaat. Maar het schuilt ook niet alleen in de doel stellingen. Het bestaat in het geloof van mensen die zich laten inspireren door het Evangelie, zowel bij het op stellen van het programma als in de dagelijkse compromissen en politie ke beslissingen. Een „christelijke" partij kan alleen een partij zijn van christen-politici. Het CDA Vanuit de uitgezette lijnen gaan we nu na wat het CDA overeenkomstig het rapport „grondslag en politiek handelen" over deze dingen heeft besloten. Het belangrijkste bindende element in deze partij zal de z.g. „poli tieke overtuiging" van het CDA zijn. Dit is, in mijn termen, de uitleg van het Evangelie ln en met het oog op de politieke situatie van onze tijd. Ieder die zich aan het Evangelie gebonden weet. is uiteraard gehouden het Evangelie in en met het oog op onze tijd te verstaan. Dat een christelijke politieke partij moet bestaan uit christenen die het over bepaalde centrale gezichtspun ten betreffende de toepassing van het Evangelie eens zijn, ligt voor de hand. Nu is het een van de grote verdien sten van het rapport over de grond slag dat duidelijk wordt gesteld dat een eigentijdse politieke overtuiging tot stand moet komen die telkens opnieuw moet worden bijgesteld. Ook het begrip van de politieke bete kenis van het Evangelie is ..geda teerd". betrokken op de situatie waarin wij leven. De politieke overtuiging is dus geen vast gegeven. Toch is het volgens de uitspraak van de CDA-partijen het belangrijkste bindende element waardoor het CDA tot een samenhan gende partij wordt. Ook al valt het te waarderen dat er zo openheid voor een ander en beter verstaan van het Evangelie wordt gemaakt, tegelijk dringt zich de vraag op hoe een poli tieke overtuiging die steeds moet worden bijgesteld, de leden kan ver binden. Zijn zij verbonden door een theorie die kan veranderen? Het lijkt wel zo. maar dat is mis schien toch niet helemaal de bedoe ling van het rapport. De onderlinge band ligt niet alleen in een theorie. Er staat met zoveel woorden: „De more le band in een partij kan uiteraard niet door theorieën alleen worden ge vormd." Terecht. Een christelijke po litieke partij wordt uiteindelijk niet samengebonden door opvattingen al leen. Die politieke opvatting is im mers een uitleg van. of. zo men wil, een antwoord op het Evangelie. Is dan niet duidelijk dat men eigenlijk wordt verbonden door hetgeen waar op men antwoordt, dat is: door het Evangelie zelf? In heel het rapport wordt dit veron dersteld. maar het wordt niet gezegd. Dat is mijns inziens de grote leemte van dit rapport. Zoals bekend mogen de leden van het CDA worden aangesproken op hun instemming met de politieke overtui ging van het CDA die een antwoord is op. of liever, eigentijdse uitleg van het Evangelie. De politieke overtui ging ontleent haar geldigheid als ..christelijke" overtuiging aan het feit dat zij voortkomt uit het Evangelie en daaraan is getoetst. Men zou dus vermoeden dat de leden en vooral ook de vertegenwoordigers van het CDA niet in eerste instantie aanspreekbaar zouden moeten zijn op de politieke overtuiging (het „par- tijantwoord" op het Evangelie), maar op hun eigen, persoonlijk aangespro ken-zijn door het Evangelie. Zij moe ten die politieke overtuiging immers zelf uitwerken in de concrete politie ke omstandigheden! De „christelij ke" visie op de samenleving kan wel mooi zijn en de politieke overtuiging kan wel deugen, maar waar het op >n< aankomt is dat de CDA-leden kabinet en Kamer in hun coi politieke beslissingen in de geest het Evangelie handelen. Dat staat in deze „grondslag-k tie" op het spel: welke mensen st men naar de Kamer? Mensen di stemmen met de „politieke ove ging" die door commissies is ont keld als antwoord op het Evang Goed. maar moet het concrete b< n dan niet worden gevoerd door i >er: sen die ook zelf antwoord willei |jnj ven op het appel van het Evangi Indien men aan hen wil vragen dat inderdaad willen, is dat kwestie van „elkaar de maat nenjLgJ criteria daarvoor zijn immers we€ vastgesteld maar een zoeken i noi herkenningstekens en naar een om vertrouwen te schenken! Dr. H. M. Vroom schappelijk medewerker de Vrije Universiteit in n sterdam. Van een onzer verslaggevers DEN HAAO Regelmatige optellingen van winkels, su permarkten, kramen, schu ren. hallen en garages, kort om van alle verkoopplaatsen in de detailhandel, hebben ja renlang dalende cijfers te zien gegeven. De telling per 1 janu ari 1979 leverde echter 1.400 verkooppunten meer op dan dezelfde registratie, een jaar eerder. Het afgelopen jaar was niet het eerste sinds ongeveer I960 waarin het aan tal verkoopplaatsen steeg In 1976 waren er al eens 500 bijgekomen, in 1977 weer gevolgd door een verlies van 500 detallhandelspunten. Maar het verschil met 1976 is dat het aantal ondernemingen met één verkoop plaats (middenstanders dus) toenam. Iets wat zeer lange tijd niet was ver toond. Het positieve cijfer van 1976 was gro tendeels te danken aan de sterke uit breiding van de filialennetten <- 2.850) waartegenover toen nog stond een achteruitgang bij bedrijven met slechts één zaak i- 2 550) In die laat ste categorie kwamen er in 1978 ech ter 580 verkooppunten bij Mede dankzij een verdere groei bij de fili aalbedrijven en de markt- rn straat handel kwam de totale groei van 1 400* tot stand Of deze ontwikkeling blijvend is. moet uiteraard worden afgewacht Maar een feit is dat de sterke inkrim ping van het aantal verkoopplaats* waar in de eerste helft van de jaren zeventig sprake was. nu al voor het derde achtereenvolgende jaar achter wege is gebleven. In de jaren 1971- 1975 verdwenen er Jaarlijks zo n drie tot zesduizend winkels per jaar Dat het beeld in 1978 zo afweek van dat van enkele Jaren geleden, bete kende niet dat levensmiddelen op meer plaatsen te koop zouden zijn. Het inkrimpingsproces dat al rond 1950 inzette (er waren toen inclu sief filialen nog 85.500 kruideniers, melkzaken, groenteboeren, bakkers, slagers en viszaken) ging verder door. Op 1 Januari waren er nog 37.640 levensmiddelenzaken tegen 38.540, een Jaar eerder. Het tempo van de achteruitgang was evenwel kleiner dan in 1977 Alle soorten van levensmiddelenhan del liepen, wat hun aantal betreft terug met uitzondering van de poe liers Teruggang was er verder bij de sigarenzaken (- 233), bij de rijwielhan del (- 168). de drogisterijen <- 89). de brandstoffenhandel <- 125) en zaken ln huishoudelijke artikelen (- 77). De aantallen winkels in deze branches waren ook in 1977 en vaak ook in de daaraan voorafgaande jaren al terug gelopen. Hetzelfde geldt voor de slij ters die op het gebied van de sterke drank een zeer felle prijsconcurrentie voeren. Textiel Het mag met de textiel- en confectie- produktie ln Nederland niet goed gaan. de verkoop van kleding geeft kennelijk nog steeds een behoorlijke boterham Ook vorig jaar kwamen er weer 600 textielzaken bij (winkels en marktkramen) waarmee het patroon van 1976 en 1977 (een groei van res pectievelijk 800 en 500) werd voort gezet Winkels in glas. aardewerk en luxe artikelen verspreidden zich even hard Groei zit er ook nog steeds ln de dierenspeciaalwinkels en in de ijs- en patatzaken ^ZAKENFUTSEN^j UW DICHTSTBIJZIJNDE GLASLEVERANCIER Waar u alle patronen en Kleu ren vaak direkt kunt medene- GLASINDUSTRIE J. J. Poppink Jr. ROTTERDAMSEWEG 60-68. DELFT TEL 015-561500 1e klas antieke meubelen Bloemendaal antiek B.V. HOOGMADESEWEG LEIDERDORP TEL 071-410377 prrvé parkeerplaats Indien u werkelijk een mooie INGELIJSTE SPIEGEL zoekt, kunnen wij u een assor timent van 200 stuks aan- GLASINDUSTRIE J. J. Poppink Jr. Kattebaksteentjes. Thuisservtce. Ie kwaliteit, snel absorberend en reukloos. 40 kg voor f 30.95 Nu ook blikjes voedsel, knabbels en krabbers Gratis thuisbezorgd Ook s avonds Tel. 070-940516. PLEXIGLAS uit voorraad leverbaar (uitsluitend helder) GLASINDUSTRIE J. J. Poppink Jr. ONTSPIEGELO GLAS Ideaal voor uw tekening of re- produktie Direkt uit voorraad leverbaar (event met gesle- GLASINDUSTRIE J.J. POPPINK Jr. ROTTERDAMSEWEG 60-68, DELFT. TEL. 015-561500. Voor sleeën (OOK MET RUGLEUNING), sneeuwschuivers. anti— sllpljzers en schaatsen naar: HOORNESLAAN 165, KATWIJK AAN ZEE, TEL 01718-16242 (Dinsdag geopend). ISOLERENDE BEGLAZING diverse merken leverbaar door importeur Vraag vn|bli|vende oflerte door toezending van globale maatlat GLASINDUSTRIE J.J. POPPINK Jr. ROTTERDAMSEWEG 60-68. DELFT TEL. 015-561600. Autorijschool Noordzee kan leerlingen overdag plaateen op de personen auto. dag leerllngan plaatsen op onze Volvo vrachtauto. INL TEL 01718-22458 NU OOK IN LEIOEN TEL 071-210675 De is er voor "IS in n z: eblj: ter rba n s inia te dei tl Z' ncit zij: Om het te brengen als u wilt sparen. Om het te halen als u geld nodig hebt. Hypotheken, persoonlijke leningen, doorlopend krediet, noemt u maar op: de Nutsspaarbank is er al héél lang voor. Om u tegen gunstige voorwaarden aan geld te helpen. Erg gunstige voor waarden. Vergelijkt u ze met wie u maar wilt. En het zal u duidelijk zijn: als u geld nodig hebt voor een huis, een auto, een bankstel of voor wat u maar wilt, dan loopt u even langs de Spaarbank. MONOGEBLAZEN GLAS voor deuren, mei vakverdeling. vele kleuren en schakenngen Kom zeil even langs ons be- dn|f om dit persoonlijk urt te zoeken. GLASINDUSTRIE J. J. Poppink Jr Winkelen begint op de advertentie pagina's van Administratiekantoor gespecialiseerd in verzorging van boekhoudingen en belas tingzaken voor het midden- en kleinbedrijf. Gemeente Voorschoten De raad der gemeente Voorschoten heeft bij zijn besluit van 26 januari 1979 verklaard, dat: I. voor diverse gebiedsdelen van deze ge meente, zoals die op de bij dat besluit beho rende tekening nader zijn aangegeven, be stemmingsplannen worden voorbereid; II. het verboden Is, zonder of in afwijking van een door burgemeester en wethouders te verlenen aanlegvergunnlng, met name genoemde werken of werkzaamheden uit te voeren. Met ingang van heden ligt het raadsbesluit met de daarbij behorende tekening voor een ieder ter gemeente-secretarie, afdeling bestuursza ken, ter inzage. Voorschoten. 31 januari 1979 De burgemeester van Voorschoten» Dr. J. van der Haar. Wij zijn een landelijk werkende service-organisatie t.b.v. vcrwarmingsinstallaties, en dochter van FeenJ stra Verwarming B.V. Vanuit Tiel, een der vestigingsplaatsen, worden onze activiteiten voor een: groot deel gecoördineerd. Naast het verhelpen van storingen, maakt het:< onderhoud van verwarmingsinstallaties, in de ruimste zin van het woord. een,< belangrijk deel uit van onze diensten. Voor de regio: Zuid Holland zoeken wij contact met een: De werkzaamheden zullen voornamelijk bestaan uit hett verrichten van de jaarlijkse onderhouds-controlebeurten. 1 Wij denken hierbij bijvoorbeeld aan iemand die al een zekerel ervaring heeft bij de montage van c v -installaties, en die de. functie van servicemonteur ambieert Bereidheid tot vakop-J leiding en een zeer behoorlijke mentale instelling gewenst j Sollicitaties: Uitsluitend schriftelijk aan ons adres Inlichtingen Overdag 03440-13494. toestel 22. dhr D M G Hageman Feenstra Service B.V., p/a Edlsonstraat 4, 4004 JL TIEL.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 8